Organ og verv i Norsk Målungdom

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 ÅRSMELDING FOR NORSK MÅLUNGDOM 2012-2013 Innleiing Norsk Målungdom (NMU) arbeider for at alle i Noreg skal ha høve og rett til å skrive nynorsk, og å fremje nynorsk, dialektbruk og språkleg mangfald på alle samfunnsområde. Vi organiserer ungdom til å gå føre i dette arbeidet. Sentralstyret og skrivarstova i Norsk Målungdom held til i Lilletorget 1 i Oslo, etter å ha flytt frå Schweigaards gate 16 i juni 2012. Det har ikkje vore fysiske ulukker eller skadetilfelle i 2012. Sjukefråværet i 2012 var på 26,5 dagsverk, noko som utgjer 5,84 prosent. Verksemda Norsk Målungdom ureinar ikkje det ytre miljøet. Norsk Målungdom praktiserer likestilling, og er mot diskriminering på grunnlag av språk, kjønn, seksualitet, etnisitet, livssyn eller funksjonshemming. Landsstyret vurderer det slik at det framleis er grunnlag for vidare drift av organisasjonen. Landsstyret har sett opp årsrekneskapen for 2012 under denne føresetnaden. Ved utgangen av arbeidsåret 2012 13 hadde Norsk Målungdom 19 lokallag. I 2012 hadde Norsk Målungdom 1275 betalande medlemer. 1009 av desse var under 26 år, såkalla teljande medlemer. Talet på lokallag har gått ned med 3. Medlemstalet har gått opp med med 218 medlemer frå året før, av desse er 210 teljande medlemer. 1 I 2012 2013 har Norsk Målungdom gjennom heile perioden særleg prioritert kampen om norskfaget, og då spesielt kva rolle sidemålsopplæringa skal spele. Vi har også sett språkleg diskriminering på dagsorden, då særleg brot på språklege rettar i skulen, og brukt mykje tid på å skaffe fleire medlemer og vitje skuleklassar. 26 27 28 29 30 31 32 33 34 Organ og verv i Norsk Målungdom Landsmøtet Landsmøtet 2012 var på Voss. Landsmøtetalen var ved Atle Hamar, direktør i Lotteri- og stiftingstilsynet. Landsmøtet vedtok desse fråsegnene: Fakta fyrst Eit løft for hovudmålselevane Wordfeud på nynorsk! 1 1 Tala i dette avsnittet er enno ikkje reviderte 1

35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 Landsstyret I perioden 2012-13 har desse sete i landsstyret: Frå landsmøtet til 13. juli Janne Nygård (leiar) Vebjørn Sture (nestleiar) Etter 13. juli Vebjørn Sture (leiar) Johanne Marie Kydland Torvund (nestleiar) På landsmøtet vart desse valde inn i landsstyret: Åsmund Mikalsen Kvifte Solveig Holthe Enoksen Vegard Storsul Opdahl Eskil Syltøy Løland Heidi Rossow Martine Rørstad Sand Gabriela Burgos Husabø Jørgen Vik Inger-Lise Kvamme Aaland Nora Martine Hjelle Strand Daniel Fridberg Moen Ingrid Skrede Yngre Farestveit Erstad Lisa Marie Ovesen Akershus Rogaland Oslo Hordaland Hedmark Hordaland Sogn og Fjordane Aust-Agder Sør-Trøndelag Sogn og Fjordane Oslo Sogn og Fjordane Hedmark Hordaland Varamedlemer: 1. Johan Aurvoll Langeland Sogn og Fjordane 2. Ingunn Lunde Heggebø Sogn og Fjordane 3. Emil Henry Flakk Sør-Trøndelag 4. Kristina Erikstad Sæterdal Oslo 5. Helene Urdland Karlsen Oslo 6. Tone Rossow Oslo Landsstyret er det høgaste politiske organet i Norsk Målungdom mellom landsmøta, og har hatt 5 møte i perioden. Mange i landsstyret har vore aktive i ulike nemnder. Landsstyret har hatt godt oppmøte på både tilskipingar og landsstyremøte. I perioden har landsstyret vedteke desse fråsegnene: På tide å sikre språket i læremidla Språkleg rettferd for alle elevar Nynorsk på kommersielle barnekanalar Sjå til Sogn og Fjordane Blindt maktovergrep Til lukke med nynorsk avissenter! Høyringsfråsegn om revidert læreplan i norsk 2

83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 Landsstyret har òg delt ut den årlege dialektprisen, som i 2012 gjekk til programleiaren og TV-personlegdomen Harald Rønneberg. Landsstyret har sett ned desse nemndene i 2012-2013: Studieutvalet Eva Holthe Enoksen (leiar), Jørgen Vik, Ingrid Skrede Internasjonalt utval Tone Rossow (leiar), Inger-Lise Kvamme Aaland, Eskil Syltøy Løland, Heidi Rossow, Yngve Farestveit Erstad Organisasjonspolitisk utval Johanne Marie Kydland Torvund (leiar), Lisa Marie Ovesen, Åsmund Mikalsen Kvifte, Johan Aurvoll Langeland, Martine Rørstad Sand Bladstyret Kristofer Olai Ravn Stavseng (bladstyrar), Vegard Storsul Opdahl, Kristina Erikstad Sæterdal, Anne Svanaug Straume, Monika Oftedal Voll Arbeidsutvalet for Språkåret 2013 Janne Nygård (leiar), Helene Urdland Karlsen, Karl Peder Mork, Vebjørn Sture Programnemnd for Program for språk i skulen Kristofer Olai Ravn Stavseng (leiar), Ragnhild Rieber-Mohn, Daniel Fridberg Moen, Tina Fauskanger, Inger-Lise Kvamme Aaland Programnemnd for Arbeidsprogrammet 2013-2014 Johanne Marie Kydland Torvund (leiar), Lisa Marie Ovesen, Øyvind Osdal Runde, Solveig Holthe Enoksen, Eskil Syltøy Løland. Varaer: Johan Aurvoll Langeland (1. vara), Kristina Erikstad Sæterdal (2. vara) Sentralstyret På landsmøtet vart desse valde inn i sentralstyret: Leiar: Vebjørn Sture Rogaland Nestleiar: Johanne Marie Kydland Torvund Rogaland Skrivar: Anne Svanaug Straume Telemark/Oslo Økonomiansvarleg: Karl Peder Mork Oslo Sentralstyremedlem: Kristofer Olai Ravn Stavseng Møre og Romsdal 1. vara: Eva Holthe Enoksen Rogaland 2. vara: Janne Nygård Sogn og Fjordane 3. vara: Bror-Magnus Sviland Strand Rogaland Fram til sumarleiren sat desse i sentralstyret: Leiar: Janne Nygård Nestleiar: Vebjørn Sture Skrivar: Johanne Marie Kydland Torvund Økonomiansvarleg: Eva Holthe Enoksen Sogn og Fjordane Rogaland Rogaland Rogaland 3

131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 Sentralstyremedlem: Tone Rossow Akershus 1. vara: Maria Kristine Svendsen Oslo 2. vara: Ulrikke Sægrov Rogaland 3. vara: Kristian Weibye Oslo Sentralstyret har i regelen hatt møte kvar tysdag og dugnad kvar onsdag. Utover dette vert mykje arbeid lagt ned mellom møta, både individuelt og i sentralstyrenemnder. Sentralstyret har også hatt tredagarssamlingar i juni og desember, for å planleggje arbeidet vidare og skulere seg sjølv. Arbeidsfellesskapen har fungert godt gjennom heile perioden. Byrjinga av arbeidsperioden var i nokon mon prega av sjukefråvær og etterverknadene av sjukefråværet siste del av førre periode. Fråværet normaliserte seg raskt, og har ikkje vore til meins for arbeidet i haust og vinter, men det har vore ei påminning om at vi med eit relativt lite sentralstyre, og endå mindre bemanning på kontoret, er sårbare for sjukdom. Sentralstyret har likevel fått gjort mykje med avgrensa menneskelege ressursar, og vist stor arbeidsvilje, ikkje minst når det kjem til reiseverksemda. Valnemnda Landsmøtet valde denne valnemnda for arbeidsåret 2012-2013: Eva Holthe Enoksen Vegard Storsul Opdahl Maria Kristine Svendsen 1. vara: Bror-Magnus Sviland Strand 2. vara: Tone Rossow Skrivarstova Janne Nygård var tilsett som leiar i 50 % stilling fram til sumarleiren. Tilsetjingsforholdet hennar vart utvida ut juli og august i 100 % stilling for å arbeide med sidemålspamfletten (sjå s. 6). Johanne Marie Kydland Torvund var tilsett som skrivar i 100 % stilling fram til sumarleiren. Tone Rossow vikarierte i 50 % stilling ut mars. Frå august tok Vebjørn Sture over som leiar i 100 % stilling, medan Anne Svanaug Straume var gjekk inn som skrivar i 100 % stilling på same tidspunktet. Fram til august vart dei tilsette lønte etter lønstrinn 1 i Statens lønsregulativ anno 2011. Då lønstrinn 1-18 vart kutta ut i lønsoppgjeret på forsumaren 2012, vedtok landsstyret ein ny lønsmodell for NMU. Den nye lønsmodellen tek utgangspunkt i statens lønstrinn 1 anno 2011, med årleg justering for konsumprisindeksen. Det er elles teikna pensjonsavtale og yrkesskadetrygding for alle dei tilsette. Skrivarstova har ansvaret for den daglege drifta av Norsk Målungdom. Viktige arbeidsoppgåver er å organisere målferder, svare på ulike førespurnader, sende ut tilfang og informasjon til medlemene, vitje lokallag, dagleg økonomiarbeid, oppdatere medlemsregisteret og drive mediearbeid. Representasjon i og samarbeid med Noregs Mållag Norsk Målungdom har hatt eit godt samarbeid med Noregs Mållag i perioden. Vi deler kontor med Noregs Mållag, som fører til tett kontakt, og dei stør oss økonomisk. Vi har 4

176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 samarbeidd om fleire politiske saker, og freista koordinere oss opp mot styresmakter, media og liknande. Landsmøtet valde desse representantane til ulike verv i Noregs Mållag: Styret i Noregs Mållag Representant: Vebjørn Sture 1. vara:johanne Marie Kydland Torvund 2. vara:anne Svanaug Straume Vebjørn Sture har møtt på alle styremøta for NMU. Vi opplever deltakinga i styret som konstruktiv og fruktbar, og at innspela våre vert tekne på alvor. Landsrådet i Noregs Mållag Representant: Kristofer Olai Ravn Stavseng 1. vara:karl Peder Mork 2. vara:eva Holthe Enoksen Alle representantane måtte melde forfall til landsrådsmøtet i Noregs Mållag 24.-25. november. Vebjørn Sture møtte som NMU-leiar og NM-styremedlem. Valnemnda i Noregs Mållag Representant: Anne Svanaug Straume 1. vara:bror-magnus Sviland Strand 2. vara:tone Rossow Anne Svanaug Straume måtte melde forfall til valnemndsarbeidet under landsrådsmøtet i Noregs Mållag 24.-25. november. Bror-Magnus Sviland Strand møtte for NMU, og har fylgt arbeidet i nemnda sidan då. Utsendingar til landsmøtet i Noregs Mållag Sitjande sentralstyre Påtroppande sentralstyre Landsstyret Vebjørn Sture, Anne Svanaug Straume, Johanne Marie Kydland Torvund, Tone Rossow og Karl Peder Mork møtte som utsendingar frå NMU. Janne Nygård møtte som dåverande NMU-representant i Mållagsstyret. Økonominemnda i Noregs Mållag På forsumaren sette Noregs Mållag ned ei økonominemnd som skulle arbeida med ulike modellar for korleis midlane i Mållaget bør disponerast. Sentralstyret valde Eva Holthe Enoksen som NMU-representant i nemnda. 5

219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 Dette gjorde Norsk Målungdom i 2012-2013 Hovudmål Arbeidsprogrammet for 2012-13, vedteke på landsmøtet på Voss, har hatt norskfaget som hovudprioritering. Gjennom dette arbeidet ynskjer Norsk Målungdom å arbeide for eit sterkare norskfag og å sikre sidemålsordninga. Politiske prioriteringar På landsmøtet vart desse politiske prioriteringane sette opp for arbeidsåret 2011/2012: 1. Kampen for norskfaget 2. Dugnad mot språkleg diskriminering 3. Krafttak for lærarutdanninga Kampen for norskfaget Norskfaget generelt og sidemålsordninga spesielt har hatt klårt fyrsteprioritet gjennom heile perioden. Utover våren og sumaren vart nye utkast frå læreplangruppa i Utdanningsdirektoratet publiserte på direktoratet sine vevsider om enn ikkje så lette å navigera seg fram til og vi kom med innspel og kritikk til utkasta etter kvart som dei låg føre. I samarbeid med Noregs Mållag har vi også freista påverke prosessen i departementet og det politiske miljøet elles. Mållaget har gjennom heile perioden hatt ein eigen norskfagskonsulent i 80 % stilling, som har vore til god hjelp for det felles arbeidet. Vi har elles nytta dei høva vi har fått til å påverke dei som skal avgjere saka. For å nemne nokre døme, helsa kunnskapsminister Kristin Halvorsen landsmøtet i Noregs Mållag i Oslo, og fekk førebudde spørsmål der, mellom anna frå oss. Vidare har både Mållaget og NMU hatt vitjing av og fått diskutere med statssekretær i Kunnskapsdepartementet, Elisabeth Dahle, på kvar vår haustkonferanse. Begge organisasjonane var også representerte då Utdanningsdirektoratet møtte Forum for nynorsk i opplæringa i forkant av at direktoratet sende sitt endelege læreplanutkast til departementet. I dei ulike utkasta til ny læreplan, har vi brukt mest tid og plass på å krevje tidleg start for sidemålsopplæringa, jamstilte kompetansemål for bokmål og nynorsk, og at dugleiken i begge skriftspråka må dokumenterast skikkeleg på vitnemålet i klårtekst helst både eigen standpunktkarakter og eksamen. Vi har også kommentert undervegs at grunngjevinga for sidemål, i føremålsteksten for faget, er svak også i høyringsframlegget til ny læreplan. På forsumaren innleidde avtroppande leiar Janne Nygård og påtroppande leiar Vebjørn Sture eit arbeid med å skrive ei debattbok om sidemål, etter førespurnad frå Det Norske Samlaget. Tanken har vore å heve saka på den politiske dagordenen, og leggje press på styresmaktene. Pamfletten kom ut i februar 2013, med påfylgjande debattmøte på Litteraturhuset i Bergen og Fritt Ord i Oslo. Utgjevinga har gjeve fleire større avisoppslag, men vi skulle gjerne hatt betre tid til å gjere endå meir, om ikkje høyringsfristen og dimed utgjevinga hadde vore midt i landsmøteinnspurten. Arbeidet gjennom året har i nokon mon gjeve resultat, i nokre tilfelle større enn kva mange torde vona, men samstundes ikkje like mykje som vi skulle ynskje. Det var ein tydeleg siger for målrørsla at læreplanframlegget som vart sendt på høyring ikkje inneheldt 6

264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 vurderingsmodellar som utelukka prøving i sidemål. Jamvel om ingen av alternativa innebar noka styrking av sidemålet si rolle, og jamvel om somme av dei vil gje uheldige utslag dersom dei vert innførte, er vi likevel nærast sikra mot den grøvste svekkinga Utdanningsdirektoratet i utgangspunktet la opp til. Ein sentral siger for å oppnå dette gjennomslaget, var at landsstyret i SV, partiet til kunnskapsministeren, gjorde vedtak om det på landsstyremøtet deira i november. Vi har elles kunna gle oss over at høyringsutkastet la opp til at elevane langt tidlegare enn før skal reflektere over og verte medvitne om dei språklege tilhøva generelt og nynorsk-bokmål-stoda spesielt. Likeins har fleire ungdomsparti gjort gode sidemålsvedtak på sine landsmøte. Unge Venstre gjekk inn for sidemålsopplæring frå 3. klasse på barneskulen, AUF snudde i spørsmålet om eigen sidemålskarakter og er no for, og Senterungdommen kravde jamstilte kompetansemål for nynorsk og bokmål. Det skal likevel nemnast at KrFU gjekk inn for å fjerne sidemålskarakteren og gjere sidemål til programfag på vidaregåande, men dei ville samstundes auke den praktiske bruken av sidemålet i andre fag enn norsk. I februar vedtok landsstyret høyringsfråsegna frå NMU. Som elles i prosessen la vi mest vekt på tidleg sidemålsstart, jamstilte kompetansemål for nynorsk og bokmål og at det må vere eigen karakter og eksamen i både hovudmål og sidemål. Vi peikte særleg på at endringane som er føreslegne på desse områda vil føre til at fleire nynorskelevar byter til bokmål. I tillegg bad vi om å få ei langt betre og grundigare grunngjeving for hovud- og sidemålsopplæringa i føremålskapittelet i læreplanen. Om sjølve revisjonsprosessen frå styresmaktene si side, lyt det nemnast at han har verka stoverein på papiret, men at det heile tida har skine gjennom at innspel utanfrå har vore sett på som eit meir eller mindre naudsynt vonde. Læreplanutkasta som kom undervegs var publiserte eit langt stykke inn i navigasjonssystema på direktoratet sine heimesider, utan noka form for melding om det, korkje på heimesidene eller andre plassar. Innspela våre undervegs har stort sett vorte møtte med lovord om kor open og lyttande både sjølve prosessen og ikkje minst direktorat og departement er og kor mykje dei har gledd seg til å ha ein like open diskusjon når saka skulle på høyring, etter at dei fleste føringane allereie var lagde. Eit svært talande døme på kor skinninteresserte styresmaktene har vore i å få innspel og debatt, viste seg då saka vart sendt på høyring: Alle høyringssvar skulle standardiserast som ei nettrøysting, der Utdanningsdirektoratet hadde støypt sine eigne røystespørsmål, og lagt til nokre få kommentarboksar av desse hadde fleire ei maksimal tekstgrense på 300 teikn. I realiteten innebar dette at det ville vera umogleg å koma med innspel til forbetringar i til dømes føremålsteksten for faget. Rett nok vann vi ein siger då dette vart lempa på; etter at vi initierte ei pressesak om emnet, forsvann tekstgrensene i svarskjemaet, og det vart annonsert at høyringssvar også kunne sendast som vanlege svarbrev til direktoratet. Likevel viser det ei grunnhaldning hjå utdanningsstyresmaktene som ikkje akkurat har gjort påverknadsjobben lettare for Norsk Målungdom. Ved utgangen av arbeidsperioden er det framleis uråd å seie noko om kva utfallet vert. Høyringsfristen gjekk ut 5. mars, og avgjerda vil truleg ikkje kome før ei stund etter påske. Vonleg kan mykje av arbeidet vi har lagt ned byggjast vidare på, uavhengig av korleis læreplanen vert sjåande ut i denne omgangen. 7

311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 Dugnad mot språkleg diskriminering Ved skulestart sparka vi i gang dugnaden mot språkleg diskriminering. Opphavleg skulle dugnaden handle om både brot på lovfesta rettar, så vel som indirekte språkleg diskriminering, men han har for det meste handla om det fyrste. Ved lanseringa oppretta vi eit standardisert klageskjema på nett, slik at elevar, studentar og andre som opplevde å ikkje få oppfylt sine språklege rettar, enkelt kunne klage. Klagane vidareformidla vi til rette vedkomande, med kopi til Språkrådet og eventuelle overordna instansar til dømes skuleeigarar. Det er vanskeleg å måle kva effekt dugnaden har hatt generelt, men ut frå tilbakemeldingane har fleire av klagane ført til at skuleelevar har fått lærebøker på nynorsk i fag der dei opphavleg fekk bøker på bokmål. I somme tilfelle har det rett og slett ikkje funnest lærebøker på nynorsk for dei aktuelle faga, men skulane har jamt over vore imøtekomande og prøvd å kome fram til minnelege løysingar med elevane det gjeld. I tilfelle der det er snakk om manglande nynorskeksamenar i høgare utdanning, er det noko som er vanskeleg å bøte på i ettertid, men lærestadene har stort sett lagt seg flate og lova betring til neste år. Vi har diverre ikkje oppretta noko konkret samarbeid med andre organisasjonar om dugnaden. Det handlar dels om at det er litt avgrensa kor mange organisasjonar som arbeider med desse spørsmåla, og dels mangel på tid og ressursar. På den andre sida lyt det nemnast at vi ved fleire høve har slege ned offentleg på språkleg mobbing i media, og fått ein del positive tilbakemeldingar på dette. Likeins har landsstyret også vedteke ei støttefråsegn om retten til læremiddel med punktskrift for blinde og svaksynte. Krafttak for lærarutdanninga Norsk Målungdom skulle etter arbeidsprogrammet arbeidd for ei lærarutdanning som sikrar at alle lærarar er fagleg trygge i nynorsk, og for å utvikle og spreie sidemålsdidaktikk på lærestadene. Heile denne satsinga har lidd av at fyrsteprioriteringa norskfaget har kverrsett det meste av dei ressursane vi har til å drive politikk. Saka vert ikkje dimed noko mindre viktig, men vi vurderer det slik at det har vore naudsynt å prioritere læreplansaka i år, sidan det var no læreplanen skulle opp til revisjon. Andre saker Gjennom perioden har vi også markert oss i saker som har vorte aktuelle undervegs. Utover sporadiske mediesaker, i tillegg til dei årvisse møta med kringkastingssjefen, NRK Super, og i år også TV2, er det særleg på to område vi har brukt tid på: Det eine er kravet om å få det Scrabble-liknande mobilspelet Wordfeud i nynorsk utgåve. Landsmøtet på Voss vedtok ei eiga fråsegn om saka, og vi fekk måteleg mykje merksemd om saka utover våren. Eit særleg bidrag i denne samanhengen, er utspelet heiderleg Målungdom sende i samarbeid med ordføraren i Eid. Wordfeud-saka vart då også krona med siger i haust, då produsenten innførte nynorskordliste i Wordfeud attåt dei andre språka. Det andre er arbeidet for å førebyggje og motverke målbyte frå nynorsk til bokmål. Etter påske sette Kunnskapsdepartementet ned ei ressursgruppe for nynorsk som hovudmål. Arbeidet i gruppa skulle i utgangspunktet avsluttast i 2012, men sluttrapporten er ikkje ferdigstilt ved utgangen av arbeidsperioden. Det er difor for tidleg å konkludere med kor vidt ressursgruppa har vore eit vellukka tiltak eller ikkje. 8

359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 Organisasjonsutvikling Organisasjonsbygging Det fremste målet for arbeidsperioden var å passere 1 000 teljande medlemer. Vi har prioritert verving i det daglege høgt, og hatt jamn vekst gjennom heile året, jamvel om vervekampanjen før sumaren ikkje gav fullt så gode resultat som vi vona. Etter ein dugeleg innspurt mot slutten av året, landa vi på 1009 medlemer under 26 år, og nådde dimed 1 000- målet for fyrste gong sidan 2008. Totalt var det 514 personar som melde seg inn (455) eller bad om å få informasjonspakke (59) i posten frå oss, mot totalt 606 i 2011. 350 av desse betalte medlemspengar, mot 230 i 2011. Mot slutten av 2011 skaffa vi oss system for medlemspengebetaling med SMS, og det ser ut til å ha kasta av seg i 2012. Totalt 385 medlemer betalte medlemspengar med SMS i 2012. Det tyder ikkje at på langt nær alle desse ville late vere å betale om dei måtte bruke banken, men det verkar som at ein del medlemer har lågare terskel for å betale med SMS. Lokallaga er grunnplanet i organisasjonen. Norsk Målungdom har lag i 11 av fylka i landet. Talet på lag har gått ned med 3 sidan i fjor 3 av laga er nyskipa denne perioden. 4 av laga er studentmållag. Vi har framleis ei utfordring med å stabilisere aktiviteten i ein del av lokallaga, men han verkar generelt å vere på gradvis opptur. Dette kom særleg til uttrykk gjennom skulestartaksjonane, som vi hadde monaleg fleire av i denne perioden jamført med tidlegare år. I perioden har vi hatt desse laga: Finnmark: Alta Målungdom Sør-Trøndelag: Studentmållaget i Nidaros Møre og Romsdal: NMU Ålesund og omegn, Søre Sunnmøre Målungdom Sogn og Fjordane: heiderleg Målungdom, Firda Målungdom Hordaland: Bergen Målungdom, Studentmållaget i Bergen, Sunnhordland Målungdom Rogaland: Målsiddisane, Kongsgård Elevmållag, Ryfylke Målungdom Vest-Agder: Agder Målungdom Aust-Agder: Grimstad Målungdom Akershus: Ås Studentmållag Oslo: Katta Målungdom, Studentmållaget i Oslo, Målungdomen i Oslo Hedmark: Skibladner Målungdom Deltakinga på tilskipingar har halde seg måteleg bra, men vi har ikkje greidd å auke henne, slik ambisjonen var. Vi hadde nokre fleire deltakarar på sumarleiren jamført med året før, men ein del færre på haustkonferanse. Vinterleiren var så godt som jamstor med fjorårets uvanleg godt vitja vinterleir. Ved nyttår la vi medlemsdatabasen over i eit nytt og betre register. Det nye registeret var i testbruk ei god stund fram mot dette, og representerer ei kjærkomen effektivisering av det administrative arbeidet. Særleg innføringa av kundeidentifikasjonsnummer for medlemspengar sparar inn mykje arbeid som tidlegare måtte gjerast manuelt. Også lokallaga nyt godt av det nye registeret lokallagsleiarar kan no logge inn sjølv for å få oversyn over 9

406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 sine respektive medlemslister, og systemet kan sende automatisk e-post når lokallaget får nye medlemer. Odin Hørthe Omdal fortener ein særskilt honnør for å ha lagt ned eit godt om omfattande arbeid med å lage og implementere det nye registeret. Arbeidet med å lage ein skuleringsplan for organisasjonen har ikkje vorte gjennomført. Likeins har ikkje den vidare tilrettelegginga for å starte og drive lokallag vorte prioritert. Derimot sende vi informasjon om studentmållaga til medlemer i studentalder ved semesterstart hausten 2012. Kurs og tilskipingar Kurs og tilskipingar styrkjer organisasjonen og er ein god møteplass for både nye og gamle medlemer. Dette er også den viktigaste plassen for skulering av aktivistar. I perioden 2012 13 har Norsk Målungdom sentralt skipa til vinterleir, sumarleir og haustkonferansen Språk er makt, medan Studentmållaget i Nidaros skipa til studentsamling. Tilskipingane var jamt over bra vitja, og fekk generelt gode tilbakemeldingar. Sumarleir Sumarleiren var 10.-15. juli i Sogndal. Mellom mange høgdepunkt hadde vi i år programpostar med stor språkleg breidd frå samisk og franske minoritetsspråk til kløyvd infinitiv og programmeringsspråket Python. Vi sette også av ein heil dag til utforsking av lokalområda, på fjell- og isbresafari i Jostedalen. Alt i alt var vi 37 deltakarar på leiren. Haustkonferansen Språk er makt 19.-21. oktober skipa Norsk Målungdom til haustkonferansen Språk er makt i Drammen. Det var i alt 28 deltakarar på konferansen, noko som var ein klår nedgang frå 2011, om enn ikkje like ille som dei to føregåande åra. Sjølve programmet var solid, med relativt mange eksterne bidragsytarar, og mange ungdomsparti representerte i paneldebatt. I åra som kjem har vi likevel ei utfordring i å finne ein meir solid fasong på hausttilskipinga. Over fleire år har både deltakartal og tilskipingsprofil svinga meir enn kva godt er, jamvel om haustkonferansane kvar for seg har vore gode. Vinterleir Vinterleiren gjekk av stabelen i Ål i Hallingdal 27.-29. januar. Vi la opp til eit mykje variert program, med praktiske og faglege alternativ i dei fleste programøktene. I tillegg tok vi oss godt med tid til utandørsaktivitetar. Det var til saman 37 deltakarar på vinterleiren. Studentsamling Studentmållaget i Nidaros skipa til studentsamling i Trondheim 21.-22. april. Samlinga var særs vellukka, med både godt oppmøte og mange gode namn på programmet. Synleggjering av organisasjonen Pressearbeidet har vore høgt prioritert gjennom heile året, og strukturert i ein eigen presseplan. Dette har gjeve gode resultat; tal frå presseklipptenesta Retriever tyder på at organisasjonen har vore meir synleg enn på mange år. Vi har vore synlege i mange ulike målsaker, men profilert oss sterkast på dei to øvste politiske prioriteringane våre, norskfaget 10

450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 og språkleg diskriminering. Likevel er der rom for betring vi har til dømes ikkje nådd like mykje gjennom i dei aller største mediehusa. Likeins kan vi verte betre på å gjere lokallaga synlege der i nærmiljøa sine. Vi utarbeidde ikkje standard medietekstar om dei politiske hovudprioriteringane tidleg i perioden, men vi sende ut fire ulike standardlesarbrev om læreplansaka i februar. Vi har elles hatt både lesarbrevkurs og medietreningskurs for lokallag på sumarleir og haustkonferanse. I perioden har Norsk Målungdom sett i gang eit meir systematisk oppfylgingsarbeid overfor ungdomspartia. Vi vitja ikkje fullt så mange sumarleirar som vi kunne ynskt, men vi har til gjengjeld vore betre på å knyte kontaktar og fylgje opp elles. Både Norsk Målungdom og Noregs Mållag har hatt ambisjonar om å skaffe seg ein aksjonsbil til Språkåret 2013. Ut frå ei vurdering av at to slike prosjekt vanskeleg ville la seg gjennomføra kvar for seg, ikkje minst økonomisk, vart prosjekta slegne saman til Nynorskstafetten 2013. Resultatet har vorte ein aksjonsbil som fylgjer ei oppsett rute frå januar til oktober, med ein lang sumarpause der NMU får hovudansvaret. Anna informasjonsarbeid Målferd Å reise på målferd er noko av det aller viktigaste Norsk Målungdom gjer, og det har difor hatt høg prioritet. Gjennom å snakke direkte med skuleklassar over heile landet, får vi utfordra svært mange ungdomar til å reflektere over korleis dei tenkjer om språk, og vi set målsak på dagsorden lokalt. I tillegg får vi eit unikt innblikk i kva haldningar til språk som er rådande på grasrota i skuleverket. Denne perioden har vi vore på 61 målferddagar, fordelt på 53 skular. 3 av desse er ungdomsskular. Vi har til saman halde målfararopplegget for 171 skuleklassar, fordelt over 134 økter. Det tyder at vi har vitja kring 4 300 elevar. Vi har vore innom 14 fylke, mot 12 året før. Elles er gjennomgangen av det eksisterande målfararopplegget påbyrja, men ikkje fullført. I perioden har vi vitja desse skulane: Buskerud Gol vgs, Drammen vgs (3 dagar), St. Hallvard vgs Møre og Romsdal Volda vgs, Herøy vgs avd Herøy, Fagerlia vgs, Ålesund vgs latinskulen, Åfarnes skule, Måndalen skule Nord-Trøndelag Grong vgs, Olav Duun vgs, Levanger vgs, Steinkjer vgs Sør-Trøndelag Orkdal vgs, Melhus vgs, Heimdal vgs, Trondheim katedralskole Telemark Seljord vgs, Kvitsund vgs, Bø vgs, Skien vgs 11

497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 Troms Heggen vgs, Tromsdalen vgs, Kvaløya vgs, Breivang vgs, Kongsbakken vgs Hedmark Sørumsand vgs Oslo Nordstrand vgs (2 dagar), Oslo Handelsgymnasium, Foss vgs, Oslo katedralskole (2 dagar) Sogn og Fjordane Årdal vgs, Sogndal vgs (2 dagar), Sygna vgs, Luster vgs Rogaland Ølen vgs, Skeisvang vgs, Sola vgs, Randaberg vgs, Stavanger katedralskole Hordaland Knarvik vgs (3 dagar), U. Pihl vgs, Bergen katedralskole, Stord vgs (2 dagar), Radøy ungdomskule Oppland Vinstra vgs, Nord-Gudbrandsdalen vgs avd Hjerleid, Nord-Gudbrandsdalen vgs avd Otta, Lillehammer vgs, Vargstad vgs Østfold Askim vgs, Kalnes vgs Vestfold Sande vgs Vi har også halde nynorskkurs, til saman tre dagar, på Åssiden vgs og Lier vgs i Buskerud. Informasjonskanalane Norsk Målungdom driv den nynorske nettportalen nynorsk.no, har eigne heimesider på målungdom.no, og driv ei side om minoritetsspråk i Norden. Vi har vidareført praksisen med å samle alle tilskipingsheimesider i målungdom.no-systemet. Sumarleiren har, som tidlegare, hatt direktedomene (sumarleir.no/sommarleir.no) som peiker vidare til sumarleirsidene på målungdom.no. Vi har også eit bloggsystem på nynorsk.no, der lokallag i NMU kan få eigne heimesider, og fleire lokallag i Noregs Mållag leiger heimesideplass. Sentralstyret har også ein eigen kontorblogg på dette systemet. Nynorsk.no har berre sporadisk vore oppdatert sidan sumarferien. Likeins har arbeidet med å vidareutvikle nynorsk.no vorte ståande i ro. Målungdom.no har det lege noko betre an med, men vi kan framleis verte betre til å leggje ut pressemeldingar og nyhende etter kvart som dei kjem. I sosiale medium har aktiviteten på NMU-kanalane teke seg gradvis opp. Dette gjeld fyrst og fremst på Facebook, der vi skaffa oss tilgang til den offisielle NMU-sida, som hadde lege brakk ei stund. Gruppa vår har elles vore måteleg jamt brukt, som før. På Twitter kunne vi 12

547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 hatt noko meir aktivitet, men vi har i alle høve brukt profilen vår til å bleste ulike tilskipingar, kampanjar og nyhende, og til å svare på ymse førespurnader. Andre sosiale medium, t.d. Origo, har ikkje vore prioriterte. Det elektroniske nyhendebrevet kom ikkje ut i den planlagde takta før sumaren, men har kome jamt ut kvar månad i haust og vinter. I nyhendebreva har vi skrive om komande hendingar i organisasjonen, aktuelle målsaker og annan relevant medlemsinformasjon. Medlemsbladet Motmæle har kome ut med 4 nummer i perioden. Utgåvene har vore planlagde med utgangspunkt i den vedtekne planen for innhalds- og sjangervariasjon og sidetalet har lege stabilt på 20 sider. På seinvåren sende vi ut flygeblad til tiandeklassingar med nynorsk som hovudmål, som oppmoda dei til å halda på nynorsken. Vi har ikkje laga noko nytt tilfang for sal i perioden, men vi trykte opp eit nytt opplag av dei populære Eg<3nynorsk-t-skjortene før jul. I tillegg fekk vi spesiallaga nynorske øyredobbar og slipsnåler, meint til vervepremie i innspurten før jul. Arbeidet i utvala Studieutvalet hadde i oppgåve å laga ein trinnvis skuleringsplan for heile organisasjonen, men har ikkje hatt nokon aktivitet denne arbeidsperioden. Internasjonalt utval skal drive det internasjonale arbeidet i organisasjonen. I 2012-2013 har det i hovudsak gått ut på å planleggje og gjennomføre ei studiereise til Vest-Sahara, der utvalsleiar Tone Rossow var i november. Røynslene frå turen vart delte med organisasjonen i eit eige føredrag på vinterleiren. Organisasjonspolitisk utval skal lage ein plan for korleis organisasjonen til kvar ei tid skal ha oppdatert politikk, men har ikkje hatt nokon aktivitet denne arbeidsperioden. Bladstyret har ansvaret for å gje ut og skaffe inntekter til medlemsbladet Motmæle. Det nye bladstyret tok over etter at nummer 02/2012 var gjeve ut på forsumaren. Bladet har kome ut med fire nummer i perioden, i tråd med den utgjevingstakta som arbeidsprogrammet føreset. Arbeidet med å skaffe inntekter til bladet har derimot vorte nedprioritert. 2013-utvalet skulle førebu NMUs bidrag til Språkåret, då særleg ved å førebu den nordiske ungdomskonferansen hausten 2013 og starta arbeidet med aksjonsbilen. Nemnda har hatt fleire møte hausten 2012, byrja planleggja program og søkja pengar til ungdomskonferansen, og samrådd seg med Noregs Mållag om Nynorskstafetten. 13

583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 Økonomi Økonomien er trong, men stabil. Rammevilkåra er framleis uromslege, men stabiliteten vi har hatt dei seinare åra har halde fram. Den daglege økonomistyringa har vore prega av struktur, kontroll og nøktern pengebruk, noko som igjen gjer det lettare å styre økonomien i berekraftig lei frametter. Norsk Målungdom har framleis ein god del gjeld til staten, og har ei avtale om nedbetaling med Statens Innkrevingssentral som inneber at vi må gå nærare 300 000 i overskot kvart år. Sett at vi får halde på desse vilkåra, vil gjelda vere nedbetalt i fyrste halvdel av 2015. 594 Vebjørn Sture leiar Johanne Marie Kydland Torvund nestleiar Anne Svanaug Straume skrivar Karl Peder Mork økonomiansvarleg Kristofer Olai Ravn Stavseng styremedlem 14