Fylkesmannen i Møre og Romsdal atab

Fylkesmannen i Møre og Romsdal atab Vår dato 08.04.2011 2010/6867/MAMI/461.3 Saksbehandlar, innvalstelefon Dykkar dato Dykkar ref. Overingeniør Mattis Mikkelsen, 71 25 84 21 2010/196843 Vår ref. Statens vegvesen Region midt Fylkeshuset 6404 MOLDE Vedtak om mellombels utsleppsløyve for Stettetunnelen i Skodje kommune. Vedtak om gebyr for saksbehandling. Statens vegvesen. Fylkesmannen i Møre og Romsdal vedtek å gi Statens vegvesen mellombels løyve etter forureiningslova til utslepp av drive- og lekkasjevatn frå Stettetunnelen, jf. søknad av 4.10.2010. Løyvet med vilkår følgjer vedlagt. Statens vegvesen har i brev av 4.10.2010 søkt om løyve til mellombels utslepp av drive- og lekkasjevatn frå driving av Stettetunnelen på Fv. 661 i Skodje kommune. Søknaden er kunngjort i Sunnmørsposten 15.2.2011 med frist for merknader sett til 16.3.2011. Det er ikkje kome merknader til søknaden. I løyvet er det sett grenser for utslepp til vatn av olje og suspendert stoff. I tillegg skal det gjerast målingar av ammonium og ph slik at konsentrasjonen av ammoniakk kan bereknast. Utsleppet skal førast til sjøen ved Juvågen via eige, lukka røyrsystem. I medhald av lov av 13. mars 1981 nr. 6 om vern mot forurensninger og om avfall (forureiningslova) 11 gir Fylkesmannen i Møre og Romsdal med dette Statens vegvesen løyve til mellombels utslepp av drivevatn og lekkasjevatn frå tunneldrifta. Vatnet inneheld boreslam i tillegg til noko nitrogen frå sprengstoff og eventuelt oljespill. Dei mellombelse utsleppa skal skje i perioden våren 2011 til våren 2012, og løyvet gjeld for denne perioden. Utslepp av sanitæravløpsvatn og oljehaldig avløpsvatn frå anleggsverkstaden må godkjennast av kommunen, jf. eigne forskrifter. Løyvet omfattar ikkje bruk av tetningsstoff som treng særskilt godkjenning. Postadresse: Fylkeshuset 6404 Molde Telefon: 71 25 84 43 Telefax: 71 25 85 10 E-post: postmottak@fmmr.no Web: www.fylkesmannen.no

side 2 av 4 Grunngjeving for avgjerda Utsleppet frå tunneldrifta kjem i hovudsak frå drivevatn og lekkasjevatn. Det er berekna eit forbruk på ca. 6,3 m 3 /time frå boringa, med antatt driftstid på 50 timar/veke. Mengda lekkasjevatn skal haldast under 2,2 m 3 /time ved tetting med sementinjeksjon. Infiltrasjonsvatnet saman med driftsvatnet til boreriggen blir i anleggsperioden reinsa i sandfang og oljeutskiljar ved tunnelpåhogget på Skodje-sida før utslepp i fjorden. I forureiningsforskrifta er det stilt krav til oljeinnhald i avløpsvatn på maksimum 50 mg/l. På bakgrunn av dette stiller Fylkesmannen i Møre og Romsdal krav til oljeinnhaldet i avløpsvatnet etter at dette har passert sandfang og oljeutskiljar i staden for definerte krav til opphaldstid og volum på reinseeiningane. Målingar gjort under driving av andre tunnelar i fylket viser at god reinsing gir konsentrasjonar langt under maksimumskravet. Det er ikkje venta vesentlege effektar av kjemikalieutslepp frå tunneldrivinga. Likevel kan sprengstoffrestar som inneheld ammonium føre til at det blir danna ammoniakk dersom phverdien i vatnet er høg etter bruk av sprøytebetong, og ammoniakk er giftig for organismar som lever i vatn. Skadeverknadene vil vere størst ved utslepp i elvar og betydeleg mindre ved utslepp i sjø som er aktuelt her. Tidligare er det i fylket sett ei grense for ammoniakk i utslepp til elv på maksimalt 0,3 mg/l. Nivået vil kunne settast høgare ved utslepp i sjø med god fortynning av avløpet, men det er usikkert kva for nivå som vil vere tilstrekkeleg for å unngå skadar. Fylkesmannen i Møre og Romsdal set ikkje ei bestemt konsentrasjonsgrense for utslepp av ammoniakk, men ønskjer å få måledata på kva for nivå som oppstår under arbeidet med tunnelen. Det er derfor sett krav til jamlege målingar av ammonium (NH 4 ) og ph i avløpsvatnet slik at konsentrasjonen av ammoniakk kan bereknast. Partiklar med skarpe kantar vil kunne vere til skade for organismar i vatn. I Statens vegvesen sin rapport UTB 2005/06 Rapportkatalog: Avrenning av vann frå sprengningsarbeid er det vist til undersøkingar som rapporterer om skadar på fisk i elv med maksimal konsentrasjon av suspendert tørrstoff på ca. 700 mg/l. I løyvet til Stettetunnelen er grensa satt til 300 mg/l. Målingar frå andre tunnelprosjekt i fylket viser at konsentrasjonar som ligg godt under 300 mg/l er oppnåeleg med god reinsing. Alle utslepp skal reduserast så mykje som det er praktisk mogeleg. Avløpsvatnet må ledast i rør til fjorden slik at ein unngår eventuelle skadar på det biologiske mangfaldet ved stikkrenne eller bekk. For å unngå at forureining samlar seg i overflata i sjøen, er det stilt krav til at utløpet skal leggast på minimum 5 meters djup i fjorden. Målingane i avløpet skal rapporterast til forureiningsmyndigheitene så snart anleggsperioden er over. Resultata vil danne grunnlag for framtidige vurderingar av utslepp frå tunnelbygging til sjø og vassdrag. Saman med resultat frå tilsvarande målingar frå tunnelbygging andre stader, vil opplysningane også måtte inngå i Statens vegvesen sitt arbeid med risikovurdering knytt til ytre miljø, jf. internkontrollforskrifta 5 andre ledd nr. 6.

side 3 av 4 Endring og omgjering av løyvet I medhald av forureiningslova 18 kan Fylkesmannen i Møre og Romsdal oppheve eller endre vilkåra som er gitt i samband med løyvet, eller gi nye pålegg. Fylkesmannen i Møre og Romsdal kan også om nødvendig kalle løyvet tilbake dersom føresetnadene gitt i 18 tilseier det. Forureiningsgebyr I medhald av forureiningslova 73 kan Fylkesmannen i Møre og Romsdal fastsette forureiningsgebyr til staten for å sikre at tiltaka blir gjennomført i samsvar med utsleppsløyvet. Risikoklasse I medhald av forureiningsforskrifta 39-4 vedtar Fylkesmannen i Møre og Romsdal at tiltaket blir plassert i risikoklasse 4 ut frå forventa små utsleppsmengder til Ellingsøyfjorden som blir rekna som ein akseptabelt god resipient. Straffeansvar Ved brot på vilkåra i dette løyvet eller pålegg knytt til løyvet, gjeld forureiningslova kapittel 10 dersom tilhøvet ikkje går inn under strengare straffeføresegner. Erstatningsansvar og høve til klage Løyvet til utslepp fritek ikkje for erstatningsansvar etter dei alminnelege erstatningsreglane, jf. forureiningslova 10 andre ledd. Løyvet kan påklagast til Klima- og forureiningsdirektoratet (Klif) av partane i saka eller andre med rettsleg klageinteresse innan 3 veker frå det tidspunktet underretning om avgjersla er komen fram til vedkomande part. Vedtaket om risikoklasse kan påklagast til Klif innan same frist. Ein eventuell klage bør grunngjevast og skal sendast via Fylkesmannen i Møre og Romsdal. Offentleggjering av løyvet Vedtaket skal gjerast offentlig kjent, jf. 36-11 i forureiningsforskrifta. Den som har fått løyve, skal så snart som muleg kunngjere dette i dagspressa. Kunngjeringa skal innehalde ei kort orientering om løyvet, kvar ein kan vende seg for å få innsyn i saksdokumenta og opplysningar om klageinstans og frist for eventuell klage på vedtaket. Kopi av kunngjeringa skal sendast Fylkesmannen i Møre og Romsdal innan ein månad etter at løyvet er gitt. Eit forslag til kunngjeringstekst er vedlagt. Fylkesmannen i Møre og Romsdal vil kunngjere vedtaket på sine nettsider www.fylkesmannen.no/mr.

side 4 av 4 Vedtak om gebyr og høve til klage Vi viser til varsel om gebyrsats av 21.12.2010 og til forureiningsforskrifta kapittel 39 om gebyr til statskassa for arbeid med løyve mv. Som varsla blir verksemda plassert under gebyrsats 4, jf. forureiningsforskrifta 39-3, jf. 39-4. Verksemda skal etter dette betale eit gebyr på kr 19 600 for saksbehandlinga. Faktura med innbetalingsblankett blir sendt ut av Klima- og forureiningsdirektoratet. Gebyret forfell til betaling 30 dagar etter fakturadato. Vedtaket om gebyrsats kan påklagast til Klima- og forureiningsdirektoratet innan 3 veker etter at dette brevet er mottatt, jf. forureiningsforskrifta 41-5. Ein eventuell klage bør grunngjevast og skal sendast Fylkesmannen i Møre og Romsdal. Klagen blir ikkje gitt oppsettande verknad, og det fastsette gebyret må derfor betalast i samsvar med det som er nemnt over. Dersom Klima- og forureiningsdirektoratet aksepterer klagen, vil det overskytande beløpet bli refundert. Reglane om innkrevjing av gebyr til statskassen for arbeid med saksbehandling og kontroll er lagt ut på internett under fana regelverk på www.klif.no under forureiningsforskrifta kapittel 39. Papirversjon av forskrifta kan ein få hjå Fylkesmannen. Med helsing Kolbjørn Megård (e.f.) seksjonssjef Mattis Mikkelsen Vedlegg: Mellombels løyve etter forureiningslova Forslag til kunngjeringstekst Kopi med vedlegg: Skodje kommune 6260 Skodje

side 1 av 4 Mellombels løyve etter forureiningslova for utslepp av drive- og lekkasjevatn for Stettetunnelen i Skodje kommune, Statens vegvesen. Løyvet er gitt i medhald av lov av 13. mars 1981 om vern mot forurensninger og om avfall 11, jf. 16. Det er satt vilkår i løyvet på side 2 og 3. Løyvet er gitt på grunnlag av opplysningar i søknaden av 4.10.2010 samt opplysningar som har kome fram under handsaming av søknaden. Løyvet gjeld for perioden 1.4.2011 til 1.4.2012. Data om verksemda: Eigar av anlegget Statens vegvesen region midt Organisasjonsnummer 974746123/971032081 Postadresse Fylkeshuset, 6404 Molde Anlegg Anlegg for Stettetunnelen Lokalitet Stettetunnelen Lokalitetsnummer 1529.0019 Kommune og fylke Skodje kommune i Møre og Romsdal Kartreferanse EUREF89 i UTM-sone 32V Nord: Aust: Fylkesmannens referanse: 2010/6867 Løyvenummer: 2011.112.T Risikoklasse: 4 1 Løyve gitt: 11.4.2011 Endringsnr./dato: - Endring: - Kolbjørn Megård seksjonssjef Mattis Mikkelsen overingeniør 1 Jf. Forureiningsforskrifta kapittel 39 om gebyr til statskassa for forureiningsmyndigheta sitt arbeid med løyve og kontroll etter forureiningslova.

side 2 av 4

Vilkår for mellombels utsleppsløyve side 3 av 4 1 Ramme for løyvet Dette løyvet gjeld for utslepp frå Stettetunnelen på Fv. 661Skodje kommune. Løyvet gjeld for utslepp av drivevatn og lekkasjevatn frå tunneldrifta. 2 Utslepp frå tunneldrifta 2.1 Utsleppspunkt og reinsekrav Borevatn og drensvatn frå tunnelen skal reinsast i sandfang og oljeutskiljar ved tunnelpåhogget på Skodje-sida før det blir leia vidare i eige, lukka røyrsystem. Utsleppet skal skje til Ellingsøyfjorden ved Juvågen på minst 5 meters djup. Sandfang og oljeutskiljar må dimensjonerast slik at maksimal konsentrasjon av olje i avløpsvatnet etter reinsing er 50 mg/l og maksimal konsentrasjon av suspendert stoff (SS) er 300 mg/l. Avløp frå verkstader, innvendige og utvendige vaskeplassar og anna oljehaldig avløpsvatn skal reinsast i eige sandfang og oljeutskiljar før utslepp. Konsentrasjonen av olje i dette vatnet skal ikkje overstige 50 mg/l. Sandfang/sedimenteringsbasseng/oljeutskiljar skal kontrollerast regelmessig. Tømming skal skje så ofte som føresett ved dimensjonering av anlegget, og slik at reinseeffekten ikkje blir redusert. Utskilt olje/oljehaldig avfall skal leverast til godkjent mottak for farleg avfall, jf. punkt 4.2. Overflatevatn i område ved forskjæringar skal ledast unna anleggsområdet slik at det ikkje belastar reinseanlegget. 2.2 Prøvetaking og analysar I anleggsfasen skal det dokumenterast at utsleppskrava blir haldne ved analyser av prøver tatt minst ein gong pr. månad. Det skal analyserast for innhald av olje, suspendert stoff (SS) og ammonium i tillegg til måling av ph. Konsentrasjon av ammoniakk (NH 3 ) skal bereknast ut frå konsentrasjon av ammonium, vasstemperatur og ph. Analysane skal utførast av eit laboratorium som er akkreditert for dei aktuelle analysane, og prøvetaking skal utførast etter rettleiing frå laboratoriet. 3 Utslepp frå verkstad og vaskeplass Verkstad/-vaskeplass skal ha tett dekke med avrenning til sluk. Plassen skal ha eige sandfang og oljeutskiljar. Konsentrasjon av olje i avløpsvatnet er regulert i punkt 2.1. Det skal etablerast rutinar for regelmessig kontroll med oljenivået i utskiljaren og avløpsvatnet i kontrollkummen. Utskiljaren skal tømmast når dette er nødvendig. Utskilt olje/oljehaldig avfall skal leverast til godkjent mottak for farleg avfall, jf. punkt 4.2.

4 Avfallshandtering side 4 av 4 4.1 Generelt om avfall Entreprenøren må leggje vekt på å redusere avfallsmengda og levere mest mogeleg avfall til resirkulering og gjenvinning. Alle typar avfall skal samlast opp etter kvart og handterast slik at det ikkje oppstår forureining eller forsøpling. Næringsavfall som ikkje kan gå til gjenvinning, skal leverast til godkjent avfallsmottak. Entreprenøren må kunne dokumentere avfallsmengda, delt på ulike avfallstypar. 4.2 Farleg avfall Alt farleg avfall skal lagrast på ein ryddig og trygg måte, og avfallet skal handterast og leverast til godkjent mottaksanlegg eller godkjent innsamlar i samsvar med kapittel 11 i "Forskrift om gjenvinning og behandling av avfall (avfallsforskrifta). 4.3 Slam Slam frå sandfang skal deponerast slik at sjø og vassdrag ikkje blir forureina, og det skal sikrast mot flom og utvasking. Dersom slammet er forureina, må det leverast til godkjent mottakar av forureina massar. 5 Sikring av olje- og drivstofflager Diesel og andre oljeprodukt skal lagrast slik at heile den lagra mengda alltid kan samlast opp i tett basseng i tilfelle lekkasje. Bassenget skal vere overdekka slik at det ikkje blir fylt med vatn ved nedbør eller overflateavrenning. Alternativt kan tankar med dobbel vegg og overvakingssystem nyttast. Tapping frå lagertankar og fat skal berre kunne skje ved pumping frå toppen av tanken/fatet. 6 Overvaking Det skal utarbeidast og setjast i verk eit kontrollprogram med rutinar for oppfølging av m.a. reinseanlegg, utsleppsstad/resipient, olje- og drivstofflager og avfallshandtering. Rutinar og oppfølging skal dokumenterast skriftleg. Programmet skal mellom anna innehalde oversikt over prøvepunkt, analyseparametrar og prøvetakingsfrekvens. Programmet skal sendast Fylkesmannen i Møre og Romsdal seinast 4 veker etter at dette utsleppsløyvet er mottatt. Den som har fått utsleppsløyve, pliktar å la representantar for forureiningsmyndigheitene til ei kvar tid kontrollere verksemda/anlegget, jf. forureiningslova 50. 7 Rapportering Alle akuttutslepp som kan ha verknad for miljøet, skal varslast i samsvar med "Forskrift om varsling av akutt forurensning eller fare for akutt forurensning". Akuttutslepp og overutslepp skal dessutan rapporterast til forureiningsmyndigheitene. 8 Andre vilkår Dei reinsetiltaka som det er sett krav om, skal vere i funksjon under heile driftstida for anlegget. Etter avslutta anleggsverksemd skal dei mellombelse avløpsanlegga fjernast.