Ullensvang herad. Møteinnkalling Heradsstyret

Ullensvang herad Møteinnkalling Heradsstyret Møtedato: Møtestad: Møtetid: 06.05.2013 Heradshuset i Kinsarvik Kl. 16:00 ORIENTERING OM MØTET 06.05.2013 Utdeling av miljøfyrtårnpris til Utne hotell. Avslutningsmarkering med servering for konstituert rådmann Sveinung Dukstad. INFORMASJON OM FORFALL OG ANNA Den som har lovleg forfall, eller er ugild i nokon av sakene, må melda frå så snart råd er, tlf. 53 67 15 00 slik at varamedlem kan kallast inn. Varamedlemer møter etter nærare innkalling. Dokument som ikkje er tilsende, kan du få kopi av på heradshuset. Dokument som ikkje er offentlege, vil berre verta sende til dei faste medlemene. Forfall meldt frå følgjande medl. Parti Følgjande varamedl. vert innkalla Parti Sakliste Sak nr. Saktittel Saker direkte til Heradsstyret: 028/13 Godkjenning av møtebok av 11.03.2013 029/13 Meldingar og førespurnader til ordføraren 030/13 Tilskot til bygging på private tomter - avklaring på nye problemstillingar 031/13 Flytting og utbygging av Sekse barnehage til Sekse skule Saker frå Formannskapet 18.03.13: 032/13 Legevakt/observasjonssenger - Delprosjekt av Helsetorgmodellen Saker frå Formannskapet 22.04.13: 033/13 Val av revisjonsordning - Samanslåing av Indre Hordaland revisjonsdistrikt og Sogn og Fjordane revisjon IKS 034/13 Standard atterhald om kommunal kontroll ved selskapsdanningar og kommunale løyvingar Side 1 av2

035/13 Strategi for sal av heradet si konsesjons- og heimfallskraft 036/13 Fleirbrukshall / Idrettshall i Kinsarvik. Fullfinansiering Ullensvang herad 25. april 2013 Solfrid Borge ordførar Side 2 av2

Ullensvang herad Sakspapir Styre, utval, del. vedtaksmynde. Heradsstyret SAKSGANG Møtedato 06.05.2013 Avgjerd av: Heradsstyret Saksansv.: Linn Merete Østerbø Saksnr 028/13 Arkiv: Utv/sak nrobjekt: GODKJENNING AV MØTEBOK AV 11.03.2013 Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Møteboka vert godkjent slik ho ligg føre. J.post id. 13/4490 Sakshands. LOST Arkivsaknr 13/579-1

Ullensvang herad Sakspapir Styre, utval, del. vedtaksmynde. Heradsstyret Avgjerd av: Heradsstyret Saksansv.: Linn Merete Østerbø SAKSGANG Møtedato 06.05.2013 Saksnr 029/13 Arkiv: Utv/sak nr- Sakshands. LOST J.post id. 13/4488 Arkivsaknr 13/578-1 MELDINGAR OG FØRESPURNADER TIL ORDFØRAREN Refererte skriv og meldingar: Nr Dok.ID T Dok.dato Avsendar/Mottakar Tittel 1 13/2420 I 05.03.2013 Hardanger tingrett 2 13/2536 I 06.03.2013 Hardangerrådet IKS 3 13/2016 I 06.02.2013 4 13/3658 U 08.04.2013 5 13/4216 I 19.04.2013 Hordaland fylkeskommune regionavdelinga utviklingsseksjonen Aktuelle samarbeidspartar og låntakarar Ullensvang eldreråd 6 13/4347 U 23.04.2013 Hordaland Fylkesutval v/fylkesordførar Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Meldingane vert tekne til orientering slik dei ligg føre. Årsrapport for 2012 for Hardanger tingrett Samferdselsplan for Hardanger 2014-2018 Oversending - Regional planstrategi for Hordaland 2012-2016 Ferdig plan Startlån - presisering av regelverk for tildeling Melding til Ullensvang formannskap og heradsstyre - vedk. justert ruteplan for ferjer mellom Utne og Kinsarvik Nytt kollektivtilbod i Hardanger og Voss - uttale frå Ullensvang formannskap 22. april 2013.

2014-2018 SAMFERDSELSPLAN FOR HARDANGER

Ordførarane i Hardanger 2013 SAMFERDSELSPLAN FOR HARDANGER 2014-2018 Hardangerrådet iks har i 2012 utarbeidd ein oppdatert Samferdselsplanen for Hardanger. Denne planen gjev oversyn over fråsegn frå Hardangerrådet til vegeigarane Stat og Fylke og kollektivselskapet Skyss. Hardangerrådet har oppdatert prioriteringslista for vegutvikling for dei komande 5 åra. Planen er vedteken i Regionrådet for Hardanger slik: Del 1 Fråsegn NTP 29.03.2012, Del 2 Fråsegn RTP Hordaland 14.06.2012, Del 3 Kollektivtstrategi til Skyss 14.10.2012, Del 4 Strekningsvise veg prioriteringar 14.10.2012 Samferdselsplan for Hardanger er eit dokument som fortel om forventningane frå Hardanger på transportsektoren. Det er alvorleg at 40 % av riksvegane og overordna fylkesvegane i regionen manglar gul stripe. Dokumentet finn du også på heimsida til Hardangerrådet. www.hardangerraadet.no eller ved å venda deg til Hardangerrådet iks, Pb 78, 5782 Kinsarvik, epost: post@hardangerraadet.no, tlf 53 67 14 50. Leiv Vambheim Dagleg leiar 1 Samferdselsplan for Hardanger 2014-2018

Del 1. Fråsegn til nasjonal transportplan (NTP) 2014-2023 1. Hardangerrådet vil peika på at no etter funksjonsfordelinga av vegsektoren mellom stat og fylke så føreheld denne uttalen seg til Nasjonal Transportplan. Hardangerrådet forventar at Staten føl opp denne fordelinga med betydeleg midlar slik at fylkeskommunane kan vera aktiv vegeigar med både drift, vedlikehald og investeringar. Hardangerrådet vil gje uttale til Regional Transportplan for Hordaland fylke når denne kjem på høyring. Hardangerrådet vil likevel peika på at me har eit samanhengande vegnett i landet og det vert derfor viktig også i NTP å ha blikk for dette. Hardangerrådet viser også til kommunane/herada i Hardanger sine mogelege eigne meir spesifikke uttalar til NTP og RTP og vil utarbeida ei samla samferdselsprioritering for regionen i 2012. 2. Hardangerrådet er samd med transportetatane at prioritering av drift og vedlikehald er naudsynt for å ta att lang tids forsøming og støttar ei planramme på + 45 % i framlegg i NTP. Det vil vera mogeleg å nå vedtekne nasjonale mål med dei økonomiske rammer som er gjeve som grunnlag for NTP 2014-2023 og dei verkemiddel som er føreslegne tekne i bruk med ei + 45 % ramme. Dei andre planrammene er for små. Noreg har hamna håplaust på etterskot både i forhold til vedlikehald og investeringar, både når det gjeld veg og jernbane. 3. Hardangerrådet krev investeringsnivå på dagens nivå +45 % for vegsektoren. NTP 2014-2023 har redusert dagens investeringsnivå med 60 % til fordel for drift og vedlikehald. Hardangerrådet kan ikkje sjå at dette vil gje eit tenleg framtidig nasjonalt vegnett og krev at investeringsramma vert dagens nivå +45 % i høve forslaget i NTP. Hardangerrådet er svært positiv til at nokre store vegprosjekt er med i NTP-framlegget. I den samanhengen vil me peika på følgjande: Rv 7 Strekninga Sokna Ørgenvika i 2014-17 E 134 Nye tunnelar ved Røldal og Haukelifjell og prosjekt i Telemark i + 45 % ramma. Hardangerrådet forventar vidare auka i ramme: E 134 Tunnelen Seljestad-Røldal-Vågslid vert bygd i tråd med Statens Vegvesen sine planar i NTP-perioden 2014-2023 og med oppstart så tidleg som mogeleg i første del av planperiden 2014-2017. Rv 13 Planavklaring og bygging av ny trase i Oddadalen, i samarbeid med Odda Vegfinans, og Odda sentrum x Fv 550/551 i løpet av planperioden. Rv 13 Odda Kinsarvik med utbetring av smale parti som trafikksikringstiltak og nyanlegg. Tunnel Stana - Skjelvik i Odda kommune. Kinsarvik-Bu x Rv 7- Utbetring av smale parti som trafikksikringstiltak i planperioden og nyanlegg ved Kyrkjenes, Tveisme og Ringøy i tråd med KU for Ullensvang Herad av 2007 og godkjende planar. Rv 7 Snarleg igangesetjing av KVU for Hardangervidda mellom Haugastøl og Maurseth. Rv 7 Garen-Maurseth vert bygd i planperioden og Eidfjordtunnel får oppgradert tunnelprofil. Rv 13 Utarbeiding av planar for ny vegløysing for Kyrkjesvingen i Granvin. 4. Hardangerrådet krev 2 mrd. årleg til nasjonal rassikring og trygge fjordvegar Hardangerregionen har fleire av dei alvorlegaste raspunkta og rasstrekningane i Noreg. Rastrygge vegar må vera eit minstekrav for å ta heile landet i bruk og skapa busetnad og næringsutvikling i distrikta. Dette gjeld skulevegar, pendlarvegar, næringstransport og ikkje minst fritidsreisande i ein av landets største reiselivsregionar, Hardanger. Hardangerrådet viser til Skredsikringsplan for Region Vest av desember 2011, og forventar at denne vert følgt opp og at alle prosjekt med høg prioritet vert løyste i NTP-perioden 2014 2023. Hardangerrådet er svært positiv til at desse rassikri ngsprosjekta er med i NTP: Rv 13 Joberget i Granvin herad i 2014-2017 Rv 13 Deildo i Ullenvang herad 2014-2017 Rv 13 Odda - Tyssedal i 2018-2023 Rv 7 Kyskreda i Eidfjord kommune i 2018-2023 Samferdselsplan for Hardanger 2014-2018 2

Rv 13 Låtefoss i 2018-2023 Hardangerrådet forventar vidare følgjande tiltak: Rv 13 Odda - Tyssedal vert omprioritert til første del av planperioden 2014-2017 Rv 13 Rassikring av Aurskreda i Odda kommune vert priortert i planperioden Rv 13 Rassikring Fresvik-Stana i Ullensvang/Odda vert priortert i planperioden 5. Hardangerrådet forventar gul stripe på riksvegane i Hardanger. Når Stortinget har bestemt at Rv 7 og Rv 13 er riksvegar så forventar Hardanger riksvegstandard med gul stripe og vegbreidde på 8,5 m, i visse parti 7,5 m, og tilfredstillande geometri. Hardangerrådet viser mellom anna til Plan for Stamveg Rute 4 c av 2006 og Konsekvensutgreiing for Rv 13 gjennom Ullensvang av 2007. 6. Ny vegpakke frå Hardanger må fremjast i NTP-perioden. Med bakgrunn i det store etterslepet på veginvesteringar i Hardanger, så tek kommunane i regionen initiativ til nye samordna vegpakkar med eller utan bompengar. Oddapakken er under utarbeiding og regulerer stamvegføringa i sentrum av Odda by og som skapar trygg veg i Oddadalen. 7. Hardangerrådet ber om omdefinering av Fv 7 Trengereid Norheimsund - Granvin til Riksveg. Hardangerrådet viser også til innspelet til Samferdselsdepartementet å etablera Fv 7 gjennom Hardanger som avlastningsveg til E 16 Voss Trengereid. Hardangerrådet tilrår at Fv 7 i slik samanheng vert omdefinert til Riksveg 7 på strekninga Granvin Trengereid. Her vil Kvammapakken vera ein nyttig samarbeidspart der både Håfjellstunnnel og Hardangertunnelen betrar samkvemet Hardanger - Bergen. 8. Val av trase i Hordaland for E 39. Hardangerrådet viser til dei ulike mogelege trasevala E39 kan ha gjennom Hordaland og då særleg strekninga Stord Bergen. Utviklinga i Hardanger er mellom anna svært avhengig av den veksten som i dag skjer langs Vestlandskysten. Då vert regionen avhengig av god vegforbindelse til «Kyststamvegen» E 39. Hardangerrådet tilrår både av tidsomsyn og av omsyn til transportknutefunksjonar å nytta den «indre» traseen som går via Fusa. Den nye Tyssetunnelen vil også skapa gode transporttilhøve for å leia E 39-trafikk utanom Bergen sentrum. 9. Turistveg Hardanger og vegutbygging i Hardanger må arbeida saman. Det er svært positivt at Nasjonale Turistvegar no satsar vidare i eit spleiselag i Hardanger med endring av Turistveg Hardanger og Turistveg Hardangervidda. Utbygging av fossepunkta Steinsdalsfossen Fv 7, Vøringfossen Rv 7 og Låtefossen Rv 13 må fullførast i planperioden. 10. Hardangerrådet meiner at reisetida med Bergensbanen Oslo Bergen må ned til 4t og 15 min i neste planperiode og at godsmengder må overførast frå vegane til Bergensbanen. Hardangerrådet er svært positiv til at Dobbelspor gjennom Ulriken vert bygd i 2014-2017 Vossebanen er en del av satsinga for regiontrafikk i Bergensområdet. Funksjonelle krysningspor og rassikring av Bergensbanen ligg inne i alle rammer og særleg effekt i +45 % ramma. Hardangerrådet forventar vidare: Forsering av planarbeidet for Bergensbanen med fullføring av Ringeriksbanen innan 2023 sik at reisetid Bergen - Oslo vert 4t og 15 min. 11. Høgfartsjernbanestruktur i Noreg må besluttast i planperioden. I NTP 2014-2023 er Høgfartsutgreiinga for jernbane omtala som mogeleg og driftsforsvarleg når byggekostnadane er utanfor samfunnsrekneskapen. Hardanger forventar ei satsing på Høgfartsbane i SørNoreg og viser til at Haukelibanen er den trasen vest-aust med størst passasjerpotensiale. For Hardanger vil Haukelibanen vera ei sterk vitaminsprøyte for regional utvikling. 3 Samferdselsplan for Hardanger 2014-2018

12. Dei regionale flyplassane Flesland og Helganes må få rammevilkår til å utvikla seg som internasjonale lufthamner. Sentraliseringa på Gardermoen må ikkje vera til hinder for at Flesland og Helganes får vidareutvikla seg som internasjonale lufthamner og slik aktivt delta i å utvikla Vestlandet og Hardanger som destinasjonar for internasjonale næringar. Hardangerrådet er positive til at ny terminal ved Bergen Lufthavn Flesland er klar i 2016. Hardangerrådet forventar at det vert bygt ny rullebane på Flesland 2018-2023. 13. Hardanger vil verta ein stor cruisehamndestinasjon. Ein rasjonell hamnestruktur i Hardanger er avgjerande for å styrkja næringslivet. Norsk sjø- og hamnestruktur må organiserast slik at den aukande cruisemarknaden får tilfredstillande infrastruktur og rammevilkår. Det er viktig at norske cruisehamner har same rammevilkår som europeiske hamner. Ansvar for hamnene for Hardanger må samlast, både av omsyn til hamneadministrasjon og beredskapsordningar. Hardangerrådet ber om at ny seglingslei til Bergen Hamn vert bygt i planperioden. 14. Gang og sykkelvegar langs Riksvegane i landet. Hardangerrådet er forundra over at gang og sykkelvegar har så låg fokus i NTP 2014-2023 og ber om at et vert innarbeide ein eigen handlingsplan for dette. Del 2. Fråsegn til regional transportplan Hordaland 2013-2024 Hardangerrådet vil peika på at no etter funksjonsfordelinga av vegsektoren mellom stat og fylke så føreheld denne uttalen seg til Regional Transportplan (RTP) Hordaland. Hardangerrådet har i møte 29.03.2012 også gjeve uttale til Nasjonal Transportplan til Hordaland Fylkeskommune. Desse uttalane må sjåast i samanheng. Hardangerrådet vil peika på at me har eit samanhengande vegnett i landet, og det vert derfor viktig RTP og NTP har gode samarbeidspunkt og ser transportsystema på tvers av forvaltningsnivå og fylkesgrenser. Hardangerrådet viser også til kommunane/herada i Hardanger sine mogelege eigne meir spesifikke uttalar til RTP og vil utarbeida ei samla samferdselsprioritering for regionen i 2012. Hardangerrådet er glad for den satsinga Hordaland Fylkeskommune legg opp til men ber HFK arbeida for å få fleire vegmidlar til Hordaland. Hardangerådet viser i denne fråsegna til inndelinga i RTP Hordaland og vil tar kapittelvis opp tema som er av spesifikk interesse for Hardanger. Kap. 4 Fylkesvegnettet. 4.1 Strekningsvise utbetringstiltak Hardangerrådet er samd i: Inndelinga av Fylkesvegnettet i Overordna Fylkesvegar og Øvrige Fylkesvegar. Dei tilrådde overordna fylkesvegane i Hardanger Fv 7 Granvin Trengereid, Fv 551/107 Odda Jondal - Norheimsund, Fv 551/48/ Odda Gjermundshamn-Tysse. Dei 5 kriteria for det overordna fylkesvegar. Strategiane som ser strekningsvis på overordna vegnett med fokus på framkome og trafikktryggleik. Særleg viktig er rassikringsprioriteringa. Strategien om punktvis utbetring Hardangerrådet ber Hordaland Fylkeskommune om å ta inn slik endringar: HFK meiner at Fv 7 Granvin Trengereid er sin så viktig avlastningsveg og beredskapsveg for E16, at vegparsellen må overførast til å vera Riksveg. Føra opp strekninga Kinsarvik- Voss som region-/kommunesenter i fig 4.2 side 25. Samferdselsplan for Hardanger 2014-2018 4

4.2. Drift og vedlikehald: Hardangerrådet er samd i: Prioriteringa av vedlikehald slik at vegkapitalen vert oppretthalden og forbetra i planperioden. Hardangerrådet ber Hordaland Fylkeskommune om å ta inn slik endingar: Vedlikehaldsarbeid og utbetringsarbeid og nyanlegg vert sett i samanheng slik at klattvis arbeid i størst mogeleg grad vert unngått. Særleg ved rasskiringsarbeid er dette viktig. 4.3 Regionsentra som trafikale knutepunkt: Hardangerådet er samd i: Inndelinga i trafikale knutepunkt som samsvarar med Regionsentra og dei vurdringane som ligg der. For Hardanger er Odda og Norheimsund og Voss slike trafikale knutepunkt. 4.4 Gang og sykkelvegar: Hardangerrådet er samd i: Hovudsatsinga for gang- og sykkelvegar må vera i Bergen og i Regionsentra Fylkeskommunen sin strategi om å prioritera og samordna gang- og sykkelvegar i tilknyting til riksveg/fylkesveg/kommunalveg/privatveg. Hardangerrådet ber Hordaland Fylkeskommune om å ta inn slik endringar: Plan for samanhengjande gang- og sykkelvegar må utarbeidast for tettstader med meir enn 3000 innbyggjarar. Grensa på 5000 innbyggjarar i ein tettstad er for stor. 4.5 Ferjedrift: Hardangerrådet er samd i: Ved fornying av ferjeflåten må det krevjast nyare ferjer med universell utforming og strengare miljøkrav. Hardangerrådet ber Hordaland Fylkeskommune om å ta inn slik endringar: I pkt 4.5.2 Trafikkgrunnlaget for ei ferjestrekning vert grunnlaget for frekvens og opningstid. Trafikkgrunnlaget kan påverkast ved beslutningar for ferjetilbodet. Ferja Jondal - Tørvikbygd vert prøv ut med 2 ferjer og nattferje når Jondalstunnelen opnar. Ved neste anbodsrunde skal ingen ferjer ha «kjellarsalong». Ferjetilbodet Kinsarvik- Utne Kvanndal er viktig internsamband i Hardanger og må ha seglingstider tilpassa pendling og kollektivtransport og oppretthalda frekvens og materiell. 4.6 Trafikksikring: Hardangerrådet er samd i: Nullvisjonen som gjev både trafikantane og styresmaktene gjensidig ansvar. Tilpassa trafikksystemet menneska si tåle- og meistringsevne. Hardangerrådet ber Hordaland Fylkeskommune om å ta inn slik endringar: Trafikksikring vera ein sentral del av arbeidet med planlegging og utbetring av vegane i Hordaland. 4.7 Skredsikring Hardangerådet er samd i og ber om slik endring: Fylkeskommunen arbeider for ei dobla statlege løyvingar til 2 mrd kr til rassikring slik at fylkes- delen også vert dobbla. Kap. 5 Kollektivtransport utanom Bergensområdet: Hardangerrådet er samd i: Strukturen som dokumentet legg opp til med Overordna rutestruktur, Regional knutepunkt i regionsentra og lokale knutepunkt i kommunesentra og ved strategiske andre punkt samt skulerute og alternativ ruteproduksjon som tingingsruter og «byruter». Vidare utvikling av tingingsruter og bruk av KID- ordninga Tilrettelegging av kollektivtilbodet til reiselivet. 5 Samferdselsplan for Hardanger 2014-2018

Hardangerrådet ber Hordaland Fylkeskommune om å ta inn slik endringar: Tabellar med rutetider Odda Norheimsund Bergen må få inn alternativ reisetid via Jondalstunnelen, då dette vil vera eit nytt tilbod med endra reisemønster som må synleggjerast i eit plandokument som Regional transportplan. Etablering av eit regionalt knutepunkt, ikkje eit lokalt knutepunkt, ved Hardangerbrua. Flytting av knutepunkt Seljestad til Jøsendal E134 Rv 13. Pkt 5.4.3. Fylkeskommunen skal leggja til rette for utvikling av rutetilbod som kan vera interessante i reiselivssamanheng. Slike tilbod kan vera kommersielle ruter men også vera ei kopling mellom fylkeskommunen si kollektivsatsing og reiselivet sine behov. Slik tener dei både Hordalandsbuarar og turistar. Hardangerrådet viser til punkt om reiseliv og forventar at «Turistruta på Hardangerfjorden» vert ei rute i sommarsesongen som har start og stopp på Lofthus slik at ruta også er eit alternativ til fastbuande og turistar som bur i Hardanger og vil dagsvitja Bergen. Tabellar med rutetider Odda Norheimsund Bergen må få inn alternativ reisetid via Jondalstunnelen, då dette vil vera eit nytt tilbod med endra reisemønster som må synleggjerast i eit plandokument som Regional transportplan. Kap 6. Transport i Bergensområdet: Hardangerrådet er samd i: Strategiar for transport i Bergensområdet fase 1 og fase 2. Hardangerrådet ber Hordaland Fylkeskommune om å ta inn slik endringar: For Omlandet til Bergensområdet er det nyttig med gode tilrettelagde forhold for Park&Ride. Tilrettelegging av veleigna parkeringsplassar utanfor Bykjernen i Bergen og gode kollektiv ordningar vil gje distrikta og omlandet effektiv tilgang til Bergen. For Hardanger er dette knutepunkt Voss og knutepunkt Arna. Kap 7. Statleg transportansvar: Hardangerrådet viser til eigen uttale til NTP av 29.03.2012 og vil understreka slike moment: Hardangerrådet er samd i dei strategiane RTP-dokumentet legg til grunn for den statlege delen av veg, jernbane, sjøtransport og luftfart. Hardangerrådet ber om ei snarleg løysing på ny terminal for gods i Bergensområdet. E39 sine traseval gjennom Hordaland og då særleg strekninga Stord Bergen. Utviklinga i Hardanger er mellom anna svært avhengig av den veksten som i dag skjer langs Vestlandskysten. Då vert regionen avhengig av god vegforbindelse til «Kyststamvegen» E 39. Hardangerrådet tilrår både av tidsomsyn og av omsyn til transportknutefunksjonar å nytta den «indre» traseen som går via Fusa. Den nye Tyssetunnelen vil også skapa gode transporttilhøve for å leia E 39-trafikk utanom Bergen sentrum. Etablering av ein god Ringveg Aust for Bergen (Rådal Åsane) vil gje Hardanger betre tilgang til Flesland Flyplass. Planmessig og prioritert utbetring og rassikring på Rv 13 Jøsendal Hella. Her er både store prosjekt som Oddadalen, tunnelprosjekt som Stana-Skjelvik, parsellprosjekt som Kinsarvik- Kyrkjenes, og rasprosjekt som Aurskreda, Odda-Tyssedal, Deildoområdet, Joberget og Vik-Vangsnes. Vikafjellstunnelen må realiserast i NTP-perioden. Vikafjellstunnelen er vedteken av Hordaland og Sogn og Fjordane fylkeskommunar i 2006. Tunnelen er på om lag 15 km med oppdatert kostnad no til 1,6 milliardar. I høve til overordna planar, er vegen klar til oppstart. Forsering av planarbeidet for Bergensbanen med fullføring av Ringeriksbanen innan 2023 sik at reisetid Bergen Oslo vert 4t og 15 min. Dobbelspor gjennom Ulriken vert bygd i 2014-2017, Vossebanen er en del av satsinga for regiontrafikk i Bergensområdet. Funksjonelle krysningspor og rasskifting av Bergensbanen. Hardangerrådet er positive til at ny terminal ved Bergen Lufthavn Flesland er klar i 2016. Hardangerrådet forventar at det vert bygt ny rullebane på Flesland 2018-2023. Samferdselsplan for Hardanger 2014-2018 6

Fråsegn til Handlingsplanen med innspel til viktig tiltak for Hardanger. Hardangerrådet vil her peika på tiltak som me meiner bør vera del av prioriteringane i RTP-handlingsprogrammet. 1. Kvammapakken: Hardangerrådet viser til den bompengefinansierte Kvammapakken med 90 prosent eigenfinansiering. Kvammapakken er bl.a. ein viktig del av ei etterlengta oppgradering av Fv 7, som saman med realisering av rassikring på strekningane Lussandberget og Haukanesberget vil medvirka til sikrare veg, reduksjon i transportkostnadene og auka konkurransekraft. Hardangerrådet ber vegeigar prioritera Kvammapakken slik at alle prosjekta vert gjennomført, inkludert realisering av tunnel. Øystese-Fyksesund bru (Håfjellstunnelen) Dette prosjektet vil også redusera sjukehusvgen til Voss med fem kilometer og ta vekk 8 km med til dels vanskeleg veg. Fv 7 er prioritet nr.1 frå Hardangerrådet i komande årlege fylkesvegbudsjett. 2. Fylkesveg 7 Granvin-Trengereid som del av Avlastingsveg for E 16: Rasutbetringa ved Haukanesberget vert planlagt utanom Haukanestunet. Rasutbetringa ved Lussandberget vert planlagt utanom Lussandtunet Håfjellstunnelen Øystese-Fyksesund vert godkjent som del av Kvammapakken. Det vert sett i gang arbeid med planegging av Hardangertunnelen Steinsdalen-Høysæter. Det vert utarbeidd eit forprosjekt for Gullfjellstunnelen. Utbetring av attståande «flaskehalsar» Granvin - Øystese 3. Fylkesveg 49 Tørvikbygd Norheimsund: Planlegging av vegløysing bak Norheimsund sentrum vert starta opp. Fullføra manglande strekning på gang-og sykkelveg Vikøy / Aksnes ved Lidarende i perioden. Utbetra flaskehalsar / ferdigregulerte parsellar på strekningen Tørvikbygd Mundheim inkludert ny bru i Strandebarm. 4. Fylkesveg 103 Eidfjord-Simadal: Vegen må rassikrast i perioden 2014-2017. 5. Fylkesveg 300 Ulvik Osa: Denne vegen må utgreiast i snarast og rassikrast snarast. 6. Fylkesveg 301 Lekve-Rondestveit, Ulvik: Vegen må leggjast utanom skuleområdet til Hjeltnes vidaregåande skule. 7. Fylkesveg 550 Odda -Utne-Jondal: Tunnelløysinga utanom Odda Sentrum (Skrevet Egne Hjem) er del av Oddapakken og bør forserast. Planlagt utbetring strekninga Kråkevik -Syreflot vert fullført i første del av planperioden som eit spleiselag mellom rassikringsmidlar og vedlikehaldsmidlar. Vegparsellen Utne -Jondal må oppgradert til 10 tonns akseltrykk på heile strekkja. 8. Fylkesveg 107/Fv 551 Odda-Mauranger-Jondal: Ferja Jondal - Tørvikbygd vert prøv ut med 2 ferjer og nattferje når Jondalstunnlen opnar. Trafikkgrunnlaget for ei ferje-strekning vert grunnlaget for frekvens og opningstid. Trafikkgrunnlaget kan påverkast ved beslutningar for ferjetilbodet. Opprustingane av Ferjekaiane i Jondal og Tørvikbygd vertplanlagt ut frå dobla ferjefrekvens. 9. Fylkesveg 550/Fv 551 Odda Årsnes: Hardangerrådet ber om at planarbeidet ved Furebergfossen vert forsert og arbeid utført i første del av planperioden. 7 Samferdselsplan for Hardanger 2014-2018

10. Fylkesveg 572 Bruravik - Ulvik: Hardangerrådet forventar at arbeidet med tunnelen Eddagjelet/Torgilsbeget vert fullført i første del av planperioden. Strekninga Uvik Holven må opprustrast til vera ein realistisk avlastningsveg og omkøyringsveg Rv13/Rv7 Bruravik Voss. 11. Elles gjer Hardangerrådet Fylkeskommunen merksam også på desse fylkesvegane dei har ansvar for i Hardanger: Fylkesveg 100 Skare- Reinsnos Odda Fylkesveg 105 Jondal-Krossdalen Jondal Fylkesveg 108 Kinsarvik Husedalen Ullensvang Fylkesveg 109 Nå-Reisæter Ullensvang Fylkesveg 128 Steinsdalen-Norheims. Kvam Fylkesveg 130 Øystese- Norheimsund Kvam Fylkesveg 131 Øystese Fykse Kvam Fylkesveg 303 Brakanes-Ljono Ulvik Fylkesveg 107 Torsnes Hesvik Jondal Del 3. Uttale til kollektivstrategi i Hordaland, selskapet Skyss Generelt: Hardangerrådet viser til uttale til RTP Hordaland og understekar: Regionsentra Odda, Kvam og Voss må vera samferdselsknutepunkt i regionen. Rutestrukturen i Hardanger/Voss må vera i same «sone», slik at kommunikasjonen mellom kommunane i regionen opnar for samvær. Tabellane for ytre og indre deler av Hardanger må hanga saman. Det må vera høve til å reisa kollektivt frå 06.00 til 24.00 for å nytta tilboda i regionen på tvers av kommunegrensene. Buss: Kollektivstrukturen må etablerast med gjenomgåande langruter og materuter. Hurtigbåt: «Turistbåten» på Hardangerfjorden med start og stopp på Lofthus er også viktig for intern kommunikasjon i Hardanger og tilkomst til/frå Bergen. Ferjer: Ferja Jondal - Tørvikbygd skal ha 2 ferjer og nattferje Ingen ferjer ha «kjellarsalong». Ferjetilbodet Kinsarvik- Utne Kvanndal skal oppretthalda frekvens som i dag og tilpassa materiell og seglingstider pendling og kollektivtransport. Jernbane: Bergensbanen får reisetid Bergen Oslo på 4t og 15 min. Vossebanen er regiontrafikk i Bergensområdet og Hardanger. «Vestlandbanen over Haukeli» utløyser høghastigheits jernbane og raske samband Oslo Stavanger/Haugesund/Bergen Samferdselsplan for Hardanger 2014-2018 8

Del 4. Strekniingsvise vegprioriteringar frå Hardangerrådet IKS Tabell11:Prioriterte Prioritertetiltak tiltaklangs langsriksveg RiksvegE E134 Tabell 134 Tiltak/stad Kommune E 134 E134 Grostøl Røldal Odda E134 Røldal Vågslid Odda P R I 1 2 3 Merknad Tunnelar Tunnelar Tabell 2: Prioriterte tiltak langs Riksveg 13, strekninga Jøsendal - Voss grense Tiltak/stad Rv13 (Fjordvegen) Rv 13 Brattlandsdalen Oddadalen Kommune Odda/grense Suldal Odda Smelteverkspassasjen Freim Skogen Fresvik - Sandstå Kinsarvik Kinsarvik - Berget Joberget Odda Odda Ullensvang Ullensvang Ullensvang Granvin P R I 1 2 3 Merknad Langs Røldalsvatnet Planarbeid Oddapakken i første del av planperioden. Oddapakken Flaskehalsutbetring Planar klare-fullføring Ferjekai Planar klare Fullføring Utviding av Vossapakken Tabell 3: Prioriterte tiltak langs Riksveg 7 (+E16) Tiltak/stad Rv7 Hardangervidda Kommune Eidfjord Høl Leiro Finnasteinflaten Tunnel Eidfjord Øvre E Arnatunnelen E 16 Eidfjord Eidfjord Eidfjord Bergen P R I 1 2 3 Merknad Planlegging Hardangerviddatunnel Planarbeid ferdig Plan oppdaterast Opprusting Gir Bergen kortare veg til Hardanger Tabell 4: Prioriterte tiltak på Fylkesveg 7 Tiltak/stad Fv7 Fv 7 Granvin Trengereid Kommune Granvin-Kvam-SamnangerBergen P R I 1 2 3 Kjerlandskrysset Bostippen Steinstøberget Skarpasvingen Øystese Granvin Kvam Kvam Kvam Nes Norheimsund Kvamskogen Hardangertunnelen Kvam Kvam Kvam Merknad Avlastningsveg for E 16 Voss Trengereid Riksvegstatus Kvammapakken Kvammapakken Kvammapakken Kvammapakken Omlegging til Håfjellstunnelen Kvammapakken. Kvammapakken Utgreiingsarbeid er i gang. Tabell 5: Prioriterte tiltak langs resterande Fylkesvegar 9 Tiltak/stad Resterande Riksvegar Fv48 Mundheim-Fusa gr. Fv49 Lingaparsellen Fv 49 Vikøy Norheimsund Fv520 Håradalen-Sauda Fv550 Egne Hjem Fv550 Ednaparsellen Fv550 Utne-Herand Kommune Kvam Kvam Kvam Odda Odda Odda Ullensvang/Jondal Fv 550 Jondal Fv105 Jondal-Krossdalen Jondal Jondal Fv108 Kinsarvik-Huse Fv128 Steinsdalsf- Norh. Ullensvang Kvam Samferdselsplan for Hardanger 2014-2018 P R I 1 2 3 x Merknad Planarbeid i gang Kvammapakken Kvammapakken Turistveg Ryfylke Plan klar Plan klar Planar klare 10 tonns akseltrykk og 18,75 m vogntoglengde Ferjekai Oppgradering Planar under utarbeiding

vidaregåande skule Fv130 Tolomarka vidaregåande skule Fv131 Øystese-Fyksesund Fv130 Tolomarka Fv131 Øystese-Fyksesund Fv 301 Lekve Rondestveit Kvam Kvam Kvam Kvam Ulvik Fv572 301Brakanes-Holven Lekve Rondestveit Fv Ulvik Ulvik Fv 572 Brakanes-Holven ALLE Ulvik Tabell ALLE6: Prioriterte tiltak på Gang/sykkelvegar Oppgradering nødvendig Øystese Fitjadalen Oppgradering nødvendig pri 1 og ferdig regulert. Øystese ved Fitjadalen Omlegging Hjeltnes pri 1 og ferdig regulert. vidaregåande skule Omlegging ved Hjeltnes Oppgradering. Alternativ vidaregåande skule omkøyring Vallaviktunnel Oppgradering. Alternativ 10tonns akseltrykk omkøyring Vallaviktunnel 10tonns akseltrykk Tiltak/stad Tabell 6 Prioriterte tiltak på Gang/sykkelvegar Gang/Sykkelveg Kommune Tiltak/stad Rv 7 Eidfjord Øvre Eidfjord Eidfjord Gang/Sykkelveg Kommune Fv7 N.heim.s Øystese Kvam Rv 7 Eidfjord Øvre Eidfjord Eidfjord Fv 49 Vikøy Aksnes Kvam Fv7 N.heim.s Øystese Kvam Fv 49 N.h.sund-Vikøy Kvam Fv 49 Vikøy Aksnes Kvam Fv103 Eidfjord-Simadal Eidfjord Fv 49 N.h.sund-Vikøy Kvam Fv 107 Sætveithagen- Jondal Jondal Fv103 Eidfjord-Simadal Eidfjord sentrum. Fv300 107Brakanes-Lekve Sætveithagen- Jondal Ulvik Jondal Fv sentrum. Tabell 7: Brakanes-Lekve Rassikringstiltak Riksvegar Fv 300 Ulvik P R I 1 2 3 P R I 1 2 3 Tiltak/stad Tabell 7 Rassikringstiltak Riksvegar Rassikringstiltak Kommune Tiltak/stad Rv 13 Jøsendal Grønsdal Odda Rassikringstiltak Kommune Rv 13 Jøsendal Grønsdal Odda P R I 1 2 3 P R I 1 2 3 Rv 13 Aurskreda Odda Rv 13 Odda Tyssedal Odda Rv 13 Aurskreda Odda Rv 13 Stana Skjelvik Odda Rv 13 Odda Tyssedal Odda Rv 13 Deildo/Otraflot Ullensvang Rv 13 Stana Skjelvik Odda Rv 13 Joberget Granvin Rv 13 Deildo/Otraflot Ullensvang Rv 138:Joberget Granvin Tabell Rassikring Fylkesvegar Tabell 8 Rassikring Fylkesvegar: Tiltak/stad Tabell 8 Rassikring Fylkesvegar: Rassikringstiltak Kommune Tiltak/stad Fv 7 Haukanesberget Granvin Rassikringstiltak Kommune Fv 7 Lussandberget Granvin Fv 7 Haukanesberget Granvin Fv 7 Snauhaugtunnel Kvam Fv 7 Lussandberget Granvin Hansagjeltunnel Fv 7 Snauhaugtunnel Kvam Fv 48 Mundheim Furhovda Kvam Hansagjeltunnel Fv 49 Mundheim Kvam Fv 48 Mundheim Furhovda Kvam Norheimsund Fv 49 Mundheim Kvam Fv 103 Eidfjord Simadal Eidfjord Norheimsund Fv 107 Jondal Hesvik Jondal Fv 103 Eidfjord Simadal Eidfjord Fv 300 Ulvik - Osa Ulvik Fv 107 Jondal Hesvik Jondal Fv 300 Ulvik - Osa Ulvik Merknad Plan til høyring Merknad Kvammapakken.. Plan til høyring Planarbeid oppstarta Kvammapakken.. Kvammapakken Planarbeid oppstarta Gang og sykkleveg Kvammapakken Planar under arbeid Gang og sykkleveg Planar under arbeid Plan under arbeid Plan under arbeid P R I 1 2 3 P R I 1 2 3 Merknad Det ligg føre kartlegging av Merknad Planarbeid Oddadalen. Det ligg føre kartlegging av trengs Oddadalen. Planarbeid trengs Reguleringsplan snart ferdig m/ Tunnel Planar klare Reguleringsplan snart ferdig Reguleringsplan ferdig m/ Tunnel Planar klare Del av Vossapakken Reguleringsplan ferdig Del av Vossapakken Merknad Ny tunnel Merknad Ny tunnel Ny tunnel Tokagjelet Ny tunnel Tokagjelet Tunnelplan klar Planlegging starta Tunnelplan klar Planlegging starta Rassikringsplan klar Rassikringsplan klar H A R D A N G E R Samferdselsplan for Hardanger 2014-2018 10

Kontakt: Hardangerrådet Pb 78, 5782 Kinsarvik tel 53 67 14 50 post@hardangerraadet.no www.hardangerraadet.no

ULLENSVANG HERAD Aktuelle samarbeidspartar og låntakarar Dykkar ref. Vår ref. 11/1619-20 J.post id. 13/3658 Arkiv N-142/ Dato 08.04.2013 Startlån - presisering av regelverk for tildeling Det har i media den siste tida vore eit sterkt fokus på startlånordninga og bruken av dette. I samband med dette ynskjer me i samarbeid med Husbanken å presisera hovudføremålet med startlån og praktisering av regelverket. (Jfr. vedlagt info frå Husbanken Fakta om startlån av 8.3.2013 www.husbanken.no ). Ullensvang herad har gjennom mange år hatt eit nært og godt samarbeid med Husbanken, og det sentrale regelverket er utforma slik at kommunane har hatt stor friheit til å tilpassa bruken av startlån til lokale utfordringar. Fram til no har me hatt aksept og praksis for å nytta startlånet fleksibelt som eit distriktspolitisk verkemiddel for å hjelpa dei som er i målgruppa iflg retningslinene til å etablera seg i Ullensvang herad. Gjennom startlånordninga har me hatt mogelegheit til å hjelpa t.d. unge i etableringsfasen med å etablera seg i eigen bustad. Husbanken ynskjer no at me i vår praksis skal spissa tildelinga endå meir mot dei som er varig vanskelegstilte og at fokus på unge i etableringsfasen vert tona noko ned. Det vil koma endringar i regelverket og dette er også omtala i den siste bustadmeldinga frå Kommunal og Regional Departementet Meld. St 17 (2012 2013) Byggje bu leve s. 77: Samstundes er tiltaka for å redusere gjeldsveksten og motivere unge til å spare viktige, ikkje minst av omsyn til den finansielle stabiliteten. Det gjer det naudsynt å vege dei bustadsosiale gevinstane opp mot omsynet til den økonomiske utviklinga i samfunnet. Det bustadsosiale omsynet veg tyngre for varig vanskelegstilte enn for unge lånsøkjarar som har vanskar med å få eigenkapital, men som har gode inntektsutsikter. For mange vil det berre vere eit spørsmål om nokre få år innan dei kan få lån i ein privat bank til å etablere seg. Startlånet skal derfor rettast meir mot dei med langvarige bustad- og finansieringsproblem. Denne prioriteringa skal kome tydelegare fram i regelverket for startlånsordninga. Me ynskjer framleis å hjelpa flest mogeleg med å etablera seg i Ullensvang herad, men med bakgrunn i det som er nevnt over her ber me om at de ved informasjon om startlånordninga er obs på fylgjande: Iflg retningslinene pkt. 3 kan ein tildela startlån til bustader som er eigna for husstanden og som er rimeleg og nøktern i forhold til prisnivået på staden. Det vil difor verta gjort Ullensvang herad Heradshuset 5780 KINSARVIK Org.nr: Bankgiro 964 967 903 3450.19.70427 Telefon: Telefaks: E post: www.ullensvang.herad.no 53 67 15 00 53 67 15 01 postmottak@ullensvang.herad.no

vurderingar i høve totalkostnad på bustaden, og dyre prosjekt vil ikkje ha høve til å få startlån til toppfinansiering. Ved vurdering av søknad om startlån, vil me ha ei strengare vurdering knytt til fordeling av finansiering mellom den banken som har grunnfinansieringa og startlånet. Det bør evt også skrivast ei vurdering frå søkjar om kvifor dei ynskjer å kjøpe bustad no og kvifor dei ikkje kan vente og spare opp midlar til eigenkapital. Dersom det vert søkt om startlån til manglande eigenkapital skal det, iflg Husbanken, vera eit krav om at BSU midlar skal nyttast ved finansiering sjølv om kontrakten ikkje er oppfylt. Det må påreknast ei sakshandsamingstid på ca. 4 veker frå komplett søknad om startlån er innlevert. Ta gjerne kontakt dersom det er spørsmål. Med helsing Ullensvang herad Sveinung Dukstad Kst. Rådmann Kjellrun Tveisme konsulent Sakshandsamar sin tlf: 55553333 Sakshandsamar si e-postadr.: kjellrun.tveisme@ullensvang.herad.no Kopi til: Magnus Steigedal Kopi Økonomisjef til 5780 arkiv KINSARVIK og kopibok

Elektronisk post - Ullensvang herad Arkiv: Vår ref.: J.nr.: 1-N-700 13/153-4 13/4216 Frå: Dato: 19.04.2013 Ullensvang eldreråd Melding til Ullensvang formannskapet og heradsstyret VEDK. JUSTERT RUTEPLAN FOR FERJER MELLOM UTNE OG KINSARVIK Eldrerådet vil uttala at justert ruteplan for ferjer mellom Utne og Kinsarvik ikkje er tilfredsstillande. Kravet er at siste ferje frå Kinsarvik kvar dag må vere kl. 21.30 som no. Eldrerådet ber om at formannskapet og heradsstyret tek dette opp med Hordaland Fylkeskommune og Skyss. Ullensvang eldreråd Sekr. L. Østerbø

ULLENSVANG HERAD Hordaland Fylkesutval v/fylkesordførar 5020 BERGEN Dykkar ref. Vår ref. 13/153-5 J.post id. 13/4347 Arkiv N-700/ Dato 23.04.2013 Nytt kollektivtilbod i Hardanger og Voss - uttale frå Ullensvang formannskap 22. april 2013. Ullensvang formannskap vil kome med innspel til den avgjerda som vart gjort i saka 40/13 Nytt kollektivtilbod i Hardanger og Voss kollektivløysing på vestsida av Sørfjorden og fv 7 Granvin-Norheimsund i Samferdselsutvalet 17.04.13. Bakgrunn: I vedtaket som vart gjort i saka vart det bestemt å oppretthalde siste avgang Kinsarvik-UtneKinsarvik 2 dagar i veka. Det vart ikkje funne rom for å erstatte dei bussruter som vert teke vekk på vestsida av Sørfjorden, og det vart heller ikkje funne rom for å behalde siste avgang Kvandal-Utne som i dag. Dette er altså samferdselsutvalet si kollektivløysing på vestsida av Sørfjorden! I saksframlegget vert dette omtalt som at ferjesambandet Utne-Kinsarvik er styrka to dagar i veka. Rettare hadde vore å omtale det som at ferjesambandet er svekka 5 dagar i veka. I saka er det også skrive på linje 980 Utne-Odda er det ikkje funne midlar til å utvide tilbodet rettare er vel at det er ikkje funne midlar til å halde på dagens tilbod, tilbodet må reduserast. Formannskapet i Ullensvang har i møtet den 18. februar kome med mange innspel til Skyss/fylkeskommunen sitt framlegg til nye kollektivruter i Hardanger. Av alle desse er eitt av desse delvis teke omsyn til DETTE ER IKKJE GODT NOK! Ullensvang formannskap krev at det i samband med nytt kollektivtilbod for Hardanger og Voss må vere ei kollektivløysing for vestsida av Sørfjorden. Vedtaket som vart gjort i samferdselsutvalet er ikkje ei kollektivløysing det er ei kraftig nedskjæring av dagens tilbod. Saka skal opp i Fylkesutvalet den 24.-25.04.13, og i samband med det kjem Ullensvang formannskap med fylgjande innspel: Ullensvang formannskap krev at: 1) I sambandet Kinsarvik-Utne-Kinsarvik skal siste avgang vere som i dag (frå Kinsarvik 21:30 og frå Utne 22:00). 2) Siste buss frå Bergen (avgang 20:30) som korresponderar med ferje Kvandal-Utne (avgang 22:50) og buss Utne-Odda (avgang 23:15) må vere som i dag. 3) Siste ferje Kvandal-Utne-Kvandal må gå som i dag. 4) Siste buss som har korrespondanse Odda-Utne-Bergen må gå seinare enn 13:10. 5) Det må gå buss på vestsida av Sørfjorden som korresponderer med Haukeliekspressen etter at traseen vert lagt om. Ullensvang herad Heradshuset 5780 KINSARVIK Org.nr: Bankgiro 964 967 903 3450.19.70427 Telefon: Telefaks: E post: www.ullensvang.herad.no 53 67 15 00 53 67 15 01 postmottak@ullensvang.herad.no

Eldrerådet i Ullensvang har i møtet den 17. april bode formannskap/heradsstyre fylgja opp saka og gitt full støtte til desse innspela. Me vonar å verta høyrde i denne saka lukka til med fylkesutvalsmøtet! Med helsing Ullensvang herad Solfrid Borge ordførar Sakshandsamar sin tlf: 53671507 Sakshandsamar si e-postadr.: solfrid.borge@ullensvang.herad.no Kopi til: Skyss v/olav Lydvo Ullensvang eldreråd Kopi til arkiv og kopibok

Ullensvang herad Sakspapir Styre, utval, del. vedtaksmynde. Heradsstyret Endeleg vedtak i: Heradsstyret Saksansv.: Sveinung Dukstad SAKSGANG Møtedato 06.05.2013 Saksnr 030/13 Arkiv: N-105 Objekt: J.post id. 13/4454 Sakshands. SDUK Arkivsaknr 11/122-21 TILSKOT TIL BYGGING PÅ PRIVATE TOMTER - AVKLARING PÅ NYE PROBLEMSTILLINGAR Dokumentliste: Nr T Dok.dato Avsendar/Mottakar 5 S 29.03.2011 19 U 27.02.2013 Svein Jåstad Tittel Retningsliner for tilskot til bygging på private bustadtomter Tilskot til bustadtomter - vedtak og regelverk Vedlegg: Dokument nr 5, saksnotat frå oppretting av tilskotsordninga. Aktuelle lover: Plan- og bygningslova kap. 18 Saksutgreiing: Ullensvang herad innførte i 2011 eit tilskot på kr 200 000 til alle som byggjer bustad på privat tomt i Ullensvang. Bakgrunnen for tiltaket er vist i vedlagte saksnotat. Det vart gjort fylgjande vedtak : HST-036/11 VEDTAK: Ullensvang herad gir eit tilskot på kr. 200.000 til alle som fullfører bygging av bustadhus i Ullensvang. Det vert gitt eit tilskot pr. bustadtomt. Bygging på allereie etablerte kommunale tomter gir ikkje kjøpar rett til tilskot. Dersom heradet i framtida også legg ut subsidierte tomter, vil bygging på slik tomt ikkje gi grunnlag for tilskot. Dei som søkjer tilskotet må leggja fram : Avtale om kjøp av bustadtomt Teikningar og kostnadsoverslag Byggjeløyve Tidsplan Tilsegn om tilskot har ein varigheit på 3 år frå tilsegn er gitt. Løyvd tilskot vert utbetalt når bustaden har fått ferdigattest.

I etterkant av vedtaket har det kome opp behov for nokre avklaringar : Fleire bueiningar på ei tomt Som det går fram av vedlagte saksnotat frå førre handsaming av saka, vart det teke utgangspunkt i at framtidig husbygging skulle skje ved at det vart bygd einebustader. Allereie no ser me at det har skjedd ei positiv utvikling på bustadmarknaden i Ullensvang, ved at det i større grad vert bygd bustadbygg med fleire bueiningar. Heradet har no fått konkret førespurnad frå Bu Bygg som vurderer å byggja 6 10 bueiningar fordelt over 3 tomter nord for skulen på Nå. Nokre av bueiningane kan verta utleigebustader. Det er fleire spørsmål som melder seg om bygging på privat tomt: Dersom det er fleire bueiningar på same tomt, gir det grunnlag for meir enn 1 tilskot? Dersom ei tomt vert delt opp i ein parsell for kvar bueining,(t.d. 2 parsellar ved tomannsbustad) skal det då gjevast 1 tilskot pr. parsell? Skal det gjevast tilskot til reine utleigebustader? Kommunal overtaking av veg/vatn/avlaup i privat bustadfelt. Veg: Når eit nytt privat tomtefelt vert regulert, må heradet ta stilling til om vegen inn i bustadfeltet skal vera ein offentleg veg eller ein privat veg. Viss vegen vert regulert til å vera offentleg, tek den private utbyggjaren på seg arbeidet og kostnaden med å etablera vegen etter krav sett av heradet. Når vegen er ferdigstilt, vert vegen overteken av heradet vederlagsfritt, jf. plan- og bygningslova 18-1. Viss vegen vert regulert til fellesareal, vil det vera eit privat ansvar å byggja ut og drifta vegen. Utbyggjar kan uansett krevja sine kostnader refundert frå dei som har nytte av vegen, jf. plan- og bygningslova 18-3. Dette vert vanlegvis gjort gjennom tomtesalet. Vatn/avlaup: Ved etablering av eit nytt privat bustadfelt kan det vera naturleg å kopla anlegg for vatn og avlaup til eit offentleg anlegg. Det må då vurderast om det er hovudleidningar som heradet skal overta, eller om det er private, felles stikkleidningar som heimelshavarane har ansvar for å drifta. Uansett skal det krevjast tilknytings- og årlege kommunale avgifter av heimelshavarar som er tilknytt eit offentleg anlegg. Tilliks med offentleg veg, skal overtakinga av ev. hovudleidning skje vederlagsfritt for heradet, jf. plan- og bygningslova 18-1. Vurdering: Som det går fram av vedlagte saksnotat, var problemstillingane ovanfor ikkje drøfta i saka der vedtak om tilskot vart fatta. Når rådmannen vurderer spørsmålsstillingane ovanfor, vil rådmannen leggja vekt på ordlyden i vedtaket og tolka det bokstaveleg. Det kan vera rom for andre vurderingar. Fleire bueiningar på ei tomt Rådmannen meiner at vedtaket må oppfattast slik at det vert gitt 1 tilskot pr tomt. Om det vert bygd ein firemannsbustad med 4 sjølveigande bustader på ei tomt, utan at tomta vert delt opp, skal det gjevast 1 tilskot. Det vil då vera naturleg at tilskotet vert fordelt likt på dei 4 huseigarane med kr 50 000 kvar. Om ein på same tomt kan byggja fire bustader og dela opp tomta slik at alle bustadene får kvart sitt bruksnummer, skal det gjevast 1 tilskot pr. tomt, totalt 4 tilskot.

I vedtaket er det ikkje skilt mellom bustad til eige bruk og bustad for utleige. Rådmannen meiner at det ikkje bør vera skilnad på utleigebustad eller eigen bustad, ein bustad kan vera til utleige eit år og til eigen bustad neste år. Kommunal overtaking av veg/vatn/kloakk i privat bustadfelt. Sidan overtaking av veg og hovudleidningar for vatn og avlaup skal vera vederlagsfritt for heradet, vil ikkje dette ha innverknad på tilskot for bygging på private tomter. Rådmannen vil likevel påpeika at val av regulering til offentleg eller felles (privat) veg må vurderast grundig i kvar enkelt plansak. Moment som må vurderast er: - kva seier overordna plan - lokalisering av vegstrekkja i vegnettet elles - kostnad knytt til drift av vegstrekkja - kostnad for utbyggjar (og tomte-/huskjøpar) å stetta heradet sine krav for overtaking. Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Heradsstyret sitt vedtak i sak 036/11 vert ikkje endra. Tilskot for bygging på private tomter er avgrensa til kr 200 000 pr. tomt.

Ullensvang herad Sakspapir Styre, utval, del. vedtaksmynde. Råd for funksjonshemma Formannskapet Heradsstyret Endeleg vedtak i: Formannskapet Saksansv.: Sveinung Dukstad SAKSGANG Møtedato 07.04.2011 11.04.2011 09.05.2011 Arkiv: N-105 Objekt: Saksnr 014/11 030/11 036/11 J.post id. 11/3198 Sakshands. SDUK SDUK SDUK Arkivsaknr 11/122-5 RETNINGSLINER FOR TILSKOT TIL BYGGING PÅ PRIVATE BUSTADTOMTER Dokumentliste: Nr T Dok.dato 1 3 Avsendar/Mottakar I 15.01.2011 Bente Bø Bjørklund og Frode Meland I 17.02.2011 Lena Fresvik og Olav Smestu Tittel Søknad om tilskot til bygging av hus på private tomter Søknad om tilskot til byggjing på privat tomt i Ullensvang Saksutgreiing: I heradsstyret 20.12.2010 vart det gjort slikt vedtak : Ullensvang herad gir eit tilskot på kr. 200.000 til alle som fullfører bygging av bustadhus i Ullensvang. Det vert gitt eit tilskot pr. bustadtomt. Bygging på allereie etablerte kommunale tomter gir ikkje kjøpar rett til tilskot. Dersom heradet i framtida også legg ut subsidierte tomter, vil bygging på slik tomt ikkje gi grunnlag for tilskot. Førebels finansiering vert avgrensa til kr 1.500.000 som vert finansiert ved ev. overskot i 2010 + auke i utbyte frå kraftlaget. Det må avsetjast midlar til å vidareføra tilskotet heile økonomiplanperioden. Rådmannen får fullmakt til å fastsetja nødvendige detaljreglar for tilskotet. Etter dette er heradet kontakta av fleire som ynskjer å byggja på private tomter, og det er kome to konkrete søknader. Sjølv om utbyte frå kraftlaget ikkje vert klart på ei stund enno, ynskjer rådmannen å leggja fram detaljreglar for tildeling av tilskot, slik at søkjarane kan sjå om dei er innafor reglane. Vurdering: Tilskot til bustadfeltfelt/ enkelttomter. Det er ulik størrelse på grendene i Ullensvang, og dermed ulikt grunnlag for å oppretta tomtefelt. Dersom ein vel å berre gi tilskot til tomter knytt til bustadfelt, vil tilskotet styra bustadbygginga inn mot dei mest sentrale områda av heradet. Dei deler av heradet som i større grad må basera seg på strøtomter, vil tapa i kampen om etablerarane. Det er rådmannen

si oppfatning at all nybygging i heradet er positiv, uansett om det er i bustadfelt eller som strøtomter. Det er mangfaldet som kjenneteiknar Ullensvang. Rådmannen meiner difor at alle nye private tomter i Ullensvang skal gi grunnlag for tilskot til kjøpar. Det kan uansett berre gjevast eit tilskot pr. tomt. Tomt knytt til gardsbruk. Når saka vart handsama i heradsstyret, vart det stilt spørsmål om det var rett å gi tilskot til bygging av bustader knytt til gardsbruk. Det vart stilt spørsmål ved om det er eigne skattereglar som gjer at bygging på gardsbruk er har ein fordel i høve til bygging på andre private tomter. Når ein byggjer eit nytt bustadhus i Ullensvang, gir det eigaren ein økonomisk risiko. Eit hus kostar gjerne 2,5 3,0 mill kr, og dersom ein etter nokon år ynskjer å selja huset, kan ein fort få eit tap. På eit gardsbruk er denne risikoen ekstra stor, bustadhuset må seljast i lag med garden, og det gir risiko for eit endå større tap. Ut frå ei heilheitsvurdering meiner rådmannen at bygging av bustadhus på gardsbruk ikkje er meir økonomisk gunstig enn anna bustadbygging. Rådmannen held difor fast ved at alle nye private tomter i Ullensvang skal gi grunnlag for tilskot til kjøpar, også ved bygging på gardsbruk. Men det vert berre gitt tilskot til eit hus pr. gnr./bnr. Varigheit av tilskotet. Alle som jobbar med bustadplanlegging veit at det tek tid å planleggja bustadfelt. Det kan ta mange år frå planlegginga startar til første huset står ferdig bygd. I denne tida må utbyggjaren forskottera kostnadane, inntektene kjem gjerne fleire år etterpå. Eit tilskot som gir utbyggjaren grunnlag for å oppnå tilstrekkeleg pris for tomta, bør difor vera langsiktig og forutsigbart, ellers vil ein truleg ikkje oppnå full effekt av tilskotet. Ei tidsavgrensa tilskotsordninga kan også medføra skeivfordeling og brist i likheitsprinsippet. Rådmannen meiner at dersom det vert etablert ei tilskotsordning, må det vera føresetnaden at ordninga vert sett i verk for ein lengre periode, og ikkje vert ei ordning som vert vurdert frå år til år. Konsekvensar av tilskotet. Me må vera budde på at tilskotet kan gi konsekvensar som kan virka urettvise. Tomteutbyggjarar med låge utbyggingskostnader kan sikra seg ein høgare gevinst på grunn av at kjøpar får eit tilskot. Tomtekjøparar som av ulike grunnar sit med ei gratis tomt, vil få tilskot og dermed ein lågare startkostnad i si husbygging enn andre husbyggjarar som må kjøpa tomt. Det er rådmannen si oppfatning at me må tola slike konsekvensar, og ikkje gløyma hovudformålet med tilskotet : Å sikra ein mangfaldig bustadmarknad i Ullensvang, og dermed bidra til eit stabilt og veksande folketal. Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Ullensvang herad gir eit tilskot på kr. 200.000 til alle som fullfører bygging av bustadhus i Ullensvang. Det vert gitt eit tilskot pr. bustadtomt. Bygging på allereie etablerte kommunale tomter gir ikkje kjøpar rett til tilskot. Dersom heradet i framtida også legg ut subsidierte tomter, vil bygging på slik tomt ikkje gi grunnlag for tilskot. Dei som søkjer tilskotet må leggja fram : Avtale om kjøp av bustadtomt Teikningar og kostnadsoverslag Byggjeløyve Tidsplan