08.09.2014
diktagirjjit - poesi DAT lea sámi girjelágádus ja skearrobuvttadeaddji. Mii almmuhit sámi dáidaga, vuosttažettiin girjjiid ja musihka bokte. Muhto otná mediaservvodagas eai leat eará almmuhansuorggit apmasat. Rájiid maid sáhttá rasttildit. Ja earenoamážit riikkarájiid... min bargoguovlu lea Sápmi. Girji ja musihkka lea dáidda, duodji. Sihke sisdoallu ja hápmi lea dehálaš. Ja go ovttasráđiid ja veahkkálagaid bargat: goasttádus, čálli, juoigi, musihkar, govvadáiddár, giellabagadalli, prentehus... de boađus lea juoga maid beallji, čalbmi ja miella ohcala. Ja buot deháleamos lea, go dát olle du lusa...! DAT er et samisk bokforlag og plateselskap. Vi gir ut samisk kunst, i første hand gjennom litteratur og musikk. Men med utviklingen idag på mediaområdet er vi også åpne for nye utgivningsmuligheter. Grenser er noe som kan overskrides. Og særlig riksgrenser... vi arbeider i Sápmi. Bøker og musikk er håndtverk, kunst. Kvalitet, både innehold og form, er viktige. Og når vi arbeider i felleskap: forlag, forfatter, joiker, musiker, illustratør, designer, språkarbeider, trykkeri... så blir resultatet noe som øret, øyet og sinnet søker. Og det viktigste, at det når frem til deg...! DAT is sámi publishing house and record company. We publish sámi fine art, first of all literature and music. But in this rapid changing times we are open for new opportunities. Borders can be crossed. In particular international boundaries. We work in Samiland, in northern Scandinavia. Books and music are handicraft, fine art. Quality, both in content and form, is important. When we work together; publisher/record company, writer, yoiker, musicians, illustrator, designer, printing house... then the outcome will be searched by ear, eye and mind... and most important, it will reach you... www.dat.net Nils-Aslak Valkeapää - JORDA, MIN MOR 2006, ISBN 978 82 90625 54 7, 336 s., SEK 420,- / NOK 360,- Eanni, eannážan (2001) var den siste boka av Nils-Aslak Valkeapää (1943-2001) som ble publisert mens han levde. Den er nå gjendiktet til norsk av Harald Gaski, Jorda, min mor. Beaivi áhčážan (1988) - Solen, min far (1990) har fått sin make. I Jorda, min mor utvides perspektivet fra det samiske til også å omfatte andre urfolk på jorda. I Jorda, min mor drar jegpersonen på besøk til andre urfolk. Boka er bygd opp av dikt, over 20 egne malerier og ca 220 fotografier (forfatterens egne og fra ulike arkiv og fotografer) i farger og sort-hvitt, som i sum manifesterer Nils-Aslaks særskilte kunstform. Beaivi, áhčážan girji (1988) oaččui beallelačča, Eanni, eannážan. Dán girjjis Áillohaš salasta olles máilmmi ja doalvu min maiddái eará guovlluide ja álbmogiid lusa maid «eanan, eanni eannážan, vuohttu, vuhtoda salastis». Girjjis leat divttat, sullii 220 ivdne- ja čáhppes-vilges gova ja badjel 20 molema. Áillohačča iežas govaid ja molemiid lassin, son luoikkahii govaid vuorkkáin ja eará govvejeddjiin. Nils-Aslak Valkeapää - JUS GAZZEBIEHTÁR BOHKOSIVČČII 1996, ISBN 978 82 90625 30 1, 160 s., SEK 190,-/ NOK 160,- Divttat davvisámegillii, oanehis prosá ja olu govat. Áillohačča ivdnegovat ja su eadne-rohki Ellen Susanna Valkeapää sárgumat. Dikt og kort prosa på nordsamisk og illustrert med mange bilder. Nils-Aslak Valkeapääs fargefotografier og illustrert med mange tegninger av forfatterens mor Ellen Susanna Valkeapää. Nils-Aslak Valkeapää - NU GUHKKIN DAT MII LAHKA - SÅ FJERNT DET NÆRE 1994, ISBN 978 82 90625 20 2, 176 s, SEK 110,-/ NOK 95,- Divttat davvisámegillii oktan jorgalemiin skandinavagielaide. Áillohačča ivdnegovat ja molemat. Dikt på nordsamisk med gjendiktning til skandinavisk (vekselvis nynorsk, bokmål og svensk). Nils-Aslak Valkeapääs maleri og abstrakte fargefotografier. Boken inngikk i serien av offisielle OL-bøker 1994. Nils-Aslak Valkeapää - TREKWAYS OF THE WIND 2 deattus/2. opplag / Second Printing 2003 (1.1994), ISBN 978 82 90625 21 9, 328 s. SEK 230,- / NOK 195,- Poems. Ruoktu Váimmus translated into English by Ralph Salisbury, Lars Nordström and Harald Gaski. Illustrated by the author. This book has become a sámi classic. Ruoktu Váimmus jorgaluvvon eŋgelasgillii. Áillohačča divttat ja sárgumat. Earenoamáš hábmen, govva ja sátni giehtalaga. Dikt. Engelsk oversettelse av Ruoktu Váimmus. Samme layout som originalboken. Diktsamling, klassiker, rikt illustrert av forfatteren. Forfatteren forener lyrikk og billedkunst til en enhet som beriker lesningen. Nils-Aslak Valkeapää - THE SUN, MY FATHER 2 deattus/2. opplag / Second Printing 2003 (1. 1997), ISBN 978 82 90625 32 5, 136 s./pages, SEK 230,- / NOK 195,- Nils-Aslak Valkeapää was awarded with the Nordic Council s Literature Prize in 1991 for his book Beaivi, Áhčážan. The book has been translated into English from the original sámi text by Harald Gaski, Lars Nordström and Ralph Salisbury. Beaivi, áhčážan girjji divttat eŋgelasgillii. Nils-Aslak Valkeapää fikk Nordisk råds litteraturpris 1991 for boken Beaivi, áhčážan som nu er oversatt til og utgitt på engelsk. (Bildene er ikke med i oversettelsen) Nils-Aslak Valkeapää - AURINKO, ISÄNI 1992, ISBN 978 82 90625 15 8, SEK 70,-/ NOK 60,- Beaivi, áhčážan jorgaluvvon suomagillii. Finsk oversettelse av diktene i lyrikkbilledverket Beaivi, áhčážan. (Bildene er ikke med i oversettelsen.) Gjendiktning av Pekka Sammallahti. girjjit / bøker 3
girjjit - dokumentær / kunst Hans Ragnar Mathisen ELLE HÁNSA, KEVISELIE 1998, ISBN 978 82 90625 33 2, 160 s. SEK 220 190,- / NOK 195 160,- Elle Hánsa lea sámi dáiddár r. 1945, orro Sálašvákkis Romssas. Girjjis leat earet Elle Hánssa barggut (sullii 95 dáiddabarggu), ovdasátni sámegillii, čoahkkáigesson dáro- ja eŋgelasgillii. Áillohaš lea girjji doaimmaheaddji. Hans Ragnar, samisk billedkunstner, f. 1945, Tromsdalen, Nordnorge. Mesteparten av boken viser Hans Ragnars arbeider ca. 95 kunstverk). I kunstbokens forord presenteres kunstneren, skrevet på nordsamisk med resymé på norsk og engelsk, Nils-Aslak Valkeapää er redaktør for boken. Keviselie, a sámi artist, born 1945, Tromsdalen, North Norway. This art book presents his works. The artist is introduced in the preface written in Sámi with summary in Norwegian and English. Nils-Aslak Valkeapää is the editor. Øyvind Ravna - REINDRIFTSSAMER Fire århundrer og åtte årstider med Varangersiidaene BOAZODOALLOSÁMIT Njeallje jahkečuođi ja gávcci jagiáiggi Várjjátsiiddaiguin 2007, ISBN 978 82 90625 57 8; 232 s.; 23,5x26,5 cm. SEK 430,- / NOK 370,- På norsk og nordsamisk. Gjennomillustrert. / Dáro- ja davvisámegillii. Valjit govat. Mii oahpásmuvvat johtti boazodoaluin nu mo dat lea leamaš jahkečuđiid mielde. Girjjis muitaluvvo sihke dološáiggis ja dálá áiggis, Várjjaga Márroš-siidda bakte. Stuorra rievda dusat čuhce boazo dollui go Ruošša ja Suoma rájit giddejuvvojedje. Girječálli muitala mo olbmot leat geavahan eatnamiid boazodollui otná beaivvi rádjai. Vi møter den nomadiske reindriften slik den har foregått i århundrer. Boka omhandler både historie og nåtid. Historien fortelles gjennom Márroš-siida i Varanger. En historie som fikk en dramatisk vending da grensen mot Russland og Finland ble stengt. For fatteren beskriver hvordan menneskene har anvendt områdene til reindrift frem til i dag. Gjennom unike fotografier og levende tekst vil leseren få et innblikk i reindriften som en viktig del av den samiske kulturen. Maj-Lis Skaltje - LUONDU JUOIGGAHA 2005, ISBN 978 82 90625 50 9, 303 s., SEK 230,- / NOK 195,- Maj-Lis Skaltje lea 1992:s jearahallan lagabui vihttalogi olbmo, Árjepluovi rájes Gárasavvonii, sin jurdagiid, vásáhusaid ja muittuid juoigama birra. Buohkat geat muitalit eai leat juoigit, muh to juohkehaččas lea juogalágán muitu dahje govvehus juoigama hárrái. Muita leaddjit, boarráseamos riegádan 1912 ja nuoramus 1954, govvejit got juoigan lea čadnon olbmo doaimmaide ja jáhkkui, ja dasa lassin oažžu gova jearahallon olbmuid guovllus ja eallimis sin áiggis. Maj-Lis Skaltje - Minsta lilla liv har sin jojk 2014, ISBN 978 82 90625 76 9, 303 s., SEK 290,- / NOK 250,- Svensk översättning av Luondu juoiggaha. Översättare: John E Utsi, Kristina Utsi, Maj Lis Skaltje Maj-Lis Skaltje intervjuade 1992 närmare femtio personer, från Arjeplog i söder till Karesuando i norr, om deras tankar om, erfarenheter och minnen om jojken. Berättarna, den äldsta född 1912 och den yngsta 1954, ger en bild av hur jojken är knuten till människan och naturen och renen. Dessutom ger de en bild av livsvillkoren för samerna under 1900-talet. Illustrerad med svart-vita fotografier från de intervjuades privata fotosamlingar. girjjit - dokumentær / kunst Monica L Edmondson - 100 MIGRATORY A local and world-wide art project dealing with the notion of origin and migration Bájkálasj ja väráldav birra dájddaprojäkta álgo ja jåhtema birra 2014, ISBN 978 82 90625 73 8, 157 s., SEK 290,- / NOK 250,- 100 MIGRATORY is a story through words and images of an extensive art project which encompasses the entire world. A hundred glass vessels depart on a return journey, starting in their home in the vast, winter-white mountains of Sápmi Samiland. The art book 100 MIGRATORY illustrates, through photographs, the vessel s journeys around the world. It is written in both Lule Sami and English with some texts in Swedish. Monica L Edmondson is an acclaimed artist who studied in Australia, before returning to the north of Sweden to become established as a specialist in art glass. In 2002 she started up her own studio and workshop in Tärnaby, where she continues her production. 100 MIGRATORY är en berättelse i ord och bild om ett flerårigt konstprojekt, som omfamnar en hel värld. Hundra kärl av glas beger sig ut på en världsomspännande resa, tur och retur, med start i deras hem i ett vidsträckt vintervitt fjällandskap, Ulldevis, mitt i det gränslösa Sábme Sameland. Konstboken 100 MIGRATORY visar fotografier från kärlens resor i världen. Texten är på lulesamiska och engelska, och ett urval finns i svensk översättning. Monica L Edmondson är en uppmärksammad konstnär, född och uppvuxen i Gällivare, som efter studier i Australien återvände till norra Sverige där hon etablerade sig som konstnär med inriktning glas. Sedan 2002 arbetar hon från egen glasateljé och verkstad i Tärnaby. diktagirjjit - poesi Inger-Mari Aikio-Arianaick & Josef Timar - SENER 2014, ISBN 978 82 90625 70 7, 111 s. SEK 335,- / NOK 290,- I boka Sener møtes to kunstnere som skaper en ny enhet ved å forene ord og bilde. Fotografier og dikt flettes sammen samtidig som de beholder sin individuelle originalitet. Denne enheten minner om en legering der delene kan skilles, og som på grunn av kombinasjonen ikke bare får en ny form, men enda viktigere, en ny egenskap. Opprinnelsen til boken er at den ungarske fotografen Josef Timar spurte Inger-Mari Aikio- Arianaick (IMA) om hun ville skrive dikt til hans fotografier. Det var lett å si ja da jeg i hans bilder så nesten ferdige dikt sier IMA. Resultatet ble den første boken på samisk med ekfrasisk poesi, dvs. at diktene er skrevet til eller ut fra bilder. Denne boken er et samarbeidsprosjekt mellom DAT og Josef Timar, og er den andre utgivelsen i Camera Poetica serien. Diktene er opprinnelig skrevet på samisk og har tidligere blitt utgitt på finsk, ungarsk, engelsk og tysk noe som umiddelbart gjør boka til et spennende internasjonalt prosjekt. Josef Timar er født i Budapest, Ungarn, og har publisert bilder og tekst i forskjellige bøker og internasjonale tidsskrifter. Hans bilder er blitt vist på ulike utstillinger. Inger-Mari Aikio-Arianaick (IMA) er født i Utsjok i Sameland på finsk side. Hun arbeider med film og radio i tillegg til å være forfatter. Hun har tidligere utgitt fem bøker, fire diktsamlinger og en barnebok. Sener er oversatt til norsk av Harald Gaski og Siri K. Gaski. Inger-Mari Aikio-Arianaick & Josef Timar - SUONAT 4 girjjit / bøker Johan Thuri - BOARES NAUTI 1994, ISBN 978 82 90625 24 0, 288 s., SEK 190,- / NOK 160,- Johan Thuri (1853-1936) čállagat, sárgumat ja govat mat ovdal eai leat almmuhuvvon. Ee. reivvet maid son čálii Emilie Demantii 1904 rájis gitta 1934 rádjái. Čállagat leat čálli iežas čállinvuohkái ja eanaš sámegillii. Nils-Aslak Valkeapää lea dán girjji doaimmahan, ja govvida Thuri eallima ja áiggi. Johan Thuris skrifter, tegninger og bilder som tidligere ikke er publisert. I boken finnes Thuris brev fra 1904 til 1934 til Emilie Demant samt andre dokumenter/brev. Alle skrifter er på den opprinnelige skrivemåten og på det språk de opprinnelig ble skrevet på, mest på nordsamisk, men også en del på dansk, finsk, engelsk og svensk. Nils-Aslak Valkeapää har laget denne boken der han gir et bilde av Thuri og tiden han levde i. 2008, ISBN 978 82 90625 61 5, 143 s. SEK 230,- / NOK 195,- Suonat girjjis deaivvadit guovtti dáiddára govat ja sánit. Dikta ja govva ovttastuvvo nu ahte dan deaivvadeamis šaddá ollisvuohta. Girjjálašvuođa dovdi Harald Gaski čállá girjji ovdasánis Dá lea vuosttas girji sámegillii ekfrásalaš divttaiguin. Dat mearkkaša divttat mat leat čállojuvvon govaide dahje maid vuolgga juogaláhkái lea gova duohken. Girjjis lea maid Pekka Sammallahti čállán Sámi lyrihka birra. Josef Timar lea riegádan Budapestas Ungáras ja lea almmustahttán govaidis ja čállosiiddas máŋggalágan girjjiin ja riikkaidgaskasaš áigečállagiin. Inger-Mari Aikio-Arianaick (IMA) lea riegádan Ohcejogas Sámis ja lea almmustahttán vihtta girjji ovdal dán. girjjit / bøker 5
diktagirjjit - poesi Niillas Holmberg - amas amas amasmuvvat 2013, ISBN 978 82 90625 71 4, 136 s. SEK 235,- / NOK 200,- Niillas Holmberga (23 jagi) nuppi diktagirjjis nuorra almmái lea lávken guhkes lávkki ovddos guvlui. Ii dušše gielalaččat muhto maiddái mielalaččat. Niillas stoahká sániiguin ja giellagovaiguin. Sus lea čielgasit iežas vuohki hukset sániiguin govaid ja dihkkádit bálgáid, mat dolvot lohkki divtta máilbmái. Luondu lea oppa áigge fárus su divttain. Njuolga dahje mohki bokte. Su humoristtalaš vuohki cuigestallat ja seammás veaháš iežasge bilkidit bidjá lohkki himáhallat ja nivkkuhit, ahte aiddo fal nie. Niillas ii njávkka miehtegulgii. Son dadjá njuolga, go dasa lea dárbu. Girjjis leat olu maid litna sánit, ráhkesvuohta. Niillas lea máŋggabealat dáiddár. Son čállá divttaid ja lávlagiid, bidjá šuoŋaid, lávlu ja čuojaha. Dasa lassin son lea neavttár. Girjji govaid lea Antti Väre, Tamperes, sárgon. I sin andre diktbok, Amas amas amasmuvvat, har den unge mannen Niillas Holmberg (23 år), tatt et stort skritt fremover. Ikke bare språklig, men også i sinnet. Niillas leker med språket og språkbildene. På sin særegne måte bygger han bilder med ord og merker stiene som leder leseren til diktenes verden. Naturen er alltid en del av hans dikt, direkte eller via omveier. Hans humoristiske måte å påpeke saker, blandet med litt selvironi, overrasker leserne som vil nikke gjenkjennende. Niillas stryker ikke med hårene. Han er rett på sak når det kreves. I boken er det også mange myke ord, også kjærlighet. Boken er illustrert av Antti Väre fra Tampere. Niillas er en mangesidig kunstner. Han skriver dikt og sanger, tonesetter, spiller og synger. I tillegg er han også skuespiller. Niillas Holmberg - Dego livččen oaidnán iežan 2009, ISBN 978 82 90625 62 2, 112 s. SEK 175,- / NOK 150,- Niillas Holmberga (19) vuosttas diktagirji lea uksa nuorra albmá máilbmái. Su divttat johtet guovtte dásis. Das leat divttat Sámis, doložis ja dálážis ja nuppi dásis fas leat divttat eallimis, maid son vásihii go fárrii okto dušše 16-jahkásažžan Ohcejogas Mátta-Supmii Tampere-gávpogii logahahkii. Su divttain leat varas ja máŋgii hui hearvás giellagovat ja rahpá divttaidisguin ođđa ádjagiid sámi diktamáilbmái. Girjji govaid lea Niillasa skuvlaviellja Antti Väre, Tamperes, sárgon. Niillas Holmbergs (19) første diktbok Dego livččen oaidnán iežan (Som om jeg sett meg selv) åpner en dør til en ung manns verden. Hans dikter beveger seg på to plan. Her er dikter fra Sápmi, fortid - nåtid og dikter om hvordan han som 16 åring opplevde livet ved å flytte fra hjemmet i Utsjok til Tampere i Sør-Finland for å gå på skole. Hans dikter har nye og fargerike språkbilder som vi tidligere ikke har opplevd. Med diktene sine åpner han nye kilder i den samiske lyrikken. Boken er illustrert av forfatterens studiekamerat Antti Väre fra Tampere. Inger-Mari Aikio-Arianaick - MÁILMMIS DÁSA 2001, ISBN 978 82 90625 41 7, 127 s. SEK 150 50,- / NOK 130 40,- IMA njealját diktagirji. Son čállá iežas vásáhusain guovtti kultuvrra deaivvadeamis, kultuvrrain main lea nu guhkes gaska. Duostilit son govvida mii dáhpáhuvvá go olmmoš johtá oahpes dilálašvuođas ođđa birrasii. Vásáhusat nugo olbmo eallimis lávejit - go ráhkástuvvá, náitala, fárre, bealálačča sohka ja biras ja loahpas vel mánná mii rievdada olles eallima ja jurdagiid. Evttohuvvon Davviriikkalaš ráđi girjebálkkášupmái jagi 2004. FRA VERDEN OG HIT 2001, ISBN 978 82 90625 45 5, SEK 150 50,- / NOK 130 40,- IMA s 4. diktsamling, gjendiktning til norsk ved Laila Stien og Mikkel A. Gaup. Ima skriver om møtet mellom to kulturer langt fra hverandre både i avstand og skikker. Treffsikkert skildrer hun hvordan det er å flytte fra det kjente til nye seder og skikker, om kjærlighet, om gleden og slitet ved å få barn og alt det som forandrer livet og et menneske. Boken nominert til Nordisk råds litteraturpris år 2004. diktagirjjit - poesi Inger-Mari Aikio - SILKEGUOBBARA LÁKCA 1995, ISBN 978 82 90625 29 5, 112 s. SEK 75 50,- / NOK 60 40,- IMA goalmmát diktačoakkáldat. John Åke Blind ivdnegovat luonddus hervejit girjji. IMA s tredje diktsamling, på nordsamisk. John Åke Blinds fargefotografier med motiver fra naturen smykker boken. Inger-Mari Aikio - JIEHKI VUOLDE RUONAS GIĐĐA 1993, ISBN 978 82 90625 19 6, 118 s. SEK 50,- / NOK 40,- IMA nubbi diktačoakkáldat. Nuorra čálli guhte ođđaáigásaš diktema ovddasta. Govaid lea Maj-Lis Skaltje sárgun. IMA's andre diktsamling. Ung forfatter som representerer den nye samiske diktningen, korte og uttrykksfulle dikt. Nordsamisk. Illustrasjoner av Maj-Lis Skaltje. Inger-Mari Aikio - GOLLEBIEKKAT ALMMI DIEVVA 1989, ISBN 978 82 90625 08 0, 127 s, SEK 50,- / NOK 40,- IMA vuosttas diktačoakkáldat. Govaid lea Ulla Pirttijärvi sárgon. IMA's første diktsamling, på nordsamisk. Illustrasjoner av Ulla Pirttijärvi. Stina Inga - FERTEN EALLIMA JOKSAT 1995, ISBN 978 82 90625 28 8, 112 s. SEK 70 50,- / NOK 60 40,- Nuorra čálli vuosttaš girji. Stina, r. 1974, Gironguovllus eret, lea maid ieš sárgon čáhppes-vilges govaid diktagirjái. En ung forfatters debutbok. Stina, f. -74, fra Kiruna. Stina har selv illustrert sin diktbok med sv-hv tegninger. Inghilda Tapio - II FAL DAN DIHTE 1995, ISBN 978 82 90625 27 1, 120 s. SEK 50,- / NOK 40,- Iŋhilddá vuosttaš diktačoakkáldat. Ivdnegovaid lea su nieida Ulrika Tapio dahkan. Iŋhilddá girji oaččui Sámiráđi girjjálašvuođa bálkkášumi 1997. Inghildas første diktsamling, på nordsamisk. Illustrert med fargebilder av Ulrika Tapio. Inghilda ble tildelt Nordisk Sameråds litteraturpris 1997 for denne boken. INTE FÖR DET ATT 2001, ISBN 978 82 90625 39 4, 120 s. SEK 150 50,- / NOK 130 40,- MAAILMALTA TÄHÄN 2006, ISBN 978 82 90625 55 4, SEK 185 50,- / NOK 160 40,- Maailmalta tähän on kirjailijan itsensä pohjoissaamenkielisestä teoksesta Máilmmis dása suomentama runokirja, joka oli ehdokkaana Pohjoismaiden kirjallisuuspalkinnon saajaksi vuonna 2004. Kirja kuvaa runollisesti monikulttuurista avioliittoa ja lapsen syntymään liittyviä tunteita. Rohkeasti hän kuvaa millaista on muuttaa rakkauden tähden tutusta ympäristöstä aivan uuteen ja outoon kulttuuriin, johon lisää vaikeusastetta tuo myös lapsen syntymä. Iŋhilddá vuosttaš diktačoakkáldat Ii fal dan dihte jorgaluvvon ruoŧagillii. Inghildas første diktsamling, oversatt til svensk av forfatteren og Birgitta Östlund. Illustrert med fargebilder av Ulrika Tapio. Inghilda ble tildelt Nordisk Sameråds litteraturpris 1997 for denne boken. 6 girjjit /bøker girjjit / bøker 7
diktagirjjit - poesi Paulus Utsi - DON ČANAT MU ALCCESAT 1992, ISBN 978 82 90625 18 9, 240 s. SEK 115,- / NOK 95,- Divttat, čállagat, sárgumat ja govat. Nils-Aslak Valkeapää lea doaimmahan dán girjji ja govvida Paulusa eallima (1918-1975)čállagiinis girjji álggus. Girjjis leat mielde divttat, čállagat ja govat mat ovdal eai leat almmuhuvvon. Paulus' dikt, tegninger, bilder. Nils-Aslak Valkeapää er redaktør for denne boken og har også skrevet forord om Paulus Utsis (1918-1975) liv og forfatterskap. Nordsamisk. FÖLJ STIGEN 2000, ISBN 978 82 90625 37 0, 240 s. SEK 230,- / NOK 195,- Don čanat mu alccesat-girji (1992) ruoŧagillii. John E. Utsi lea ovttas Birgitta Östlunddain jorgalan girjji ruoŧagillii. Svensk översättning av boken DON ČANAT MU ALCCESAT 1992. Tolkning från nordsamiska gjord av John E. Utsi och Birgitta Östlund. I bokens första del presenteras författaren i ett förord skrivet av Nils-Aslak Valkeapää (redaktör för originalboken) och med Paulus egna teckningar, skisser och fotografier. I den andra delen finns Paulus dikter, prosafragment och prosaberättelse. románat - romaner Lars Wilhelm Svonni - ÖVERSKRIDA GRÄNSER 2005, ISBN 978 82 90625 51 6, 399 s. Roman på svenska, SEK 220 135,- / NOK 195 110,-... Det står nu helt klart att dammkatastrofen vid Siiddasjávri cirka en kvart före elva är ett sprängattentat av okända gärningsmän. Tio minuter senare sprängdes även Sattisjávridammen.... Lars Wilhelm Svonni, f. 1946, är uppvuxen i Rautas, väster om Kiruna. Intresset för samisk rättshistoria inspirerade honom att skriva denna spänningsroman, som är hans debutroman. Han är en känd profil i det samiska samhället genom sitt engagemang i samiska rättsfrågor och har varit Sametingsledamot 1993-2001, där han haft uppdrag både som styrelseledamot och som tingets ordförande, invald på nytt för perioden 2005-2009. RIHKKUT RÁJIID 2006, ISBN 978 82 90625 52 3, 368 s. Romána, SEK 220 135,- / NOK 195 110,-... "Dál lea čielgan ahte amas vearredahkkit leat bávkalan Siiddasjávrri buođu kvártta váile oktanuppelogis. Logi minuvtta maŋŋil bávkaluvvui maid Sádijávrri buođđu.... Rihkkut rájiid lea gelddolaš romána go sámit bávkalit Juleveanu čáhcebuođuid ja dainna čájehit vuostehágu Ruoŧa stáhta badjelgeahčči sámepolitihka vuostá. Čálli Lars Wilhelm Svonni lea bajásšaddan Rávttasis, Girona davábealde. Beroštupmi sámi riekte-historjái bovttii jurdaga čállit gealdoromána, ruoŧagillii Överskrida gränser. Dát, su vuosttaš romána, lea dál jorgaluvvon sámegillii. Rose-Marie Huuva - II MIHKKEGE LEAT 2006, ISBN 978 82 90625 53 0, 192 s. SEK 160 115,- / NOK 130 95,- Dát lea RMH nuppát diktagirji. Dán háve son čállá áššiid ja beliid eallimis, mat sáhttet leat lossadat vásihit ja guoddit, muhto seammás maid addet ođđa jurdagiid ja oainnuid go eallin bisána dahje rievdá. Son govvida ea.ea. boares olbmo jurdagiid go šaddá eará olbmuid háldui ja dikšui, nuorra olbmo iežassoardima go ii šat nagot eallit, mo jugešvuohta ja gárrenmirkkogeavaheapmi čuohcá lágas vehkii ja váhnen-máná oktavuođa go eaba oro seamma sajis. Muhto ii son čále dušše eallima váivves beliid. Dás lea maid mátkkit, mátki nuppe beallái máilmmi, deaivvadeapmái ja ráhkisvuhtii mii lávke giella- ja kultuvrarájiid nuppebeallái. Dette er RMHs andre diktsamling. Denne gang skriver hun om forandringer i livet som kan være tunge og vanskelig å bære, samtidig som opplevelsen kan gi innsikt og nye tanker om livet når det stanser eller endres. Hun skildrer eldre menneskers tanker når de blir til pleieobjekt under andres oppsyn, ungdom som ikke orker lengre og tar sitt liv, hvordan alkohol- og rusmisbruk drabber de nære og mor-barn forhold når de ikke bor på samme sted. Hun skriver ikke bare om livets skyggesider. Hun pakker og reiser, til andre verdensdeler, til møter og kjærlighet som overskrider språk- og kulturgrenser. 8 girjjit / bøker Rose-Marie Huuva - GALBMA RÁDNÁ 1999, ISBN 978 82 90625 36 3, 120 s. SEK 125 115,- / NOK 110 95,- Rose-Marie vuosttaš diktagirji. Čálli poehtalaččat gieđahallá vuđđoáššiid eallimis go dávda áitá eallindoaivaga. Eallin muhtinládje bisána ja vissismeahttunvuohta mo loahpalaččat geavvá, ballu, fámohisvuohta dávdda ektui gardá. Dás leat siskkimus jurdagat man birra eat dábálaččat ságas ja dát boktet ja hástalit lohkki searvat jurddašeapmái dasa mo mii eallit juohke beaivvi dego eallin livččii agálaš. Evttohuvvon Davviriikkalaš ráđi girjebálkkášupmái jagi 2001. KALL KAMRAT 2001, ISBN 978 82 90625 38 7, 192 s. SEK 160 115,- / NOK 130 95,- Svensk översättning av Galbma rádná, lyrisk kortroman. Rose-Maries første diktsamling i svensk oversettelse. Med poesi tar hun opp eksistensielle spørsmål når sykdom truer; usikkerheten om hvordan det vil gå, frykt og maktløshet ovenfor sykdommen og når kroppen blir gjenstand for behandling. Samtidig finnes en glede og ydmykhet over livet og en sterk vilje til å leve, og det får tankene til å fly mellom fortid og nutid med minnesbilder og stolthet over arvet fra tidligere generasjoner. Rose-Marie er etablert kunstner, født i Rensjön, Kiruna kommune. Boken nominert til Nordisk råds litteraturpris år 2001. nuoraidrománat - ungdomsromaner Máret Ánne Sara - DOARESBEALDE DOALI 2014, ISBN 978 82 90625 74 5, 319 s. Romána, SEK 295,- / NOK 250,- Doaresbealde doali lea Máret Ánne Sara nubbi girji oappáš guoktá Sánne ja Lemme birra guhte leaba geavvan nuppi ilbmái. Doppe ferteba heakkas gáhttet dan seammás go ohcaba geainnu ruoktut. Soai fuobmába ahte ulddaid ilmmis leat stuorra váttisvuođat mat leat váikkuhuvvon daguin olbmuid máilmmis ja doppe vurdet maid sihke hástalusat ja váralašvuođat. Máret Ánne Sara lea dáiddár, journalista ja girječálli gii lea bajásšaddan boazodoalu bearrašis ja orro Guovdageainnus. Doaresbealde doali er den andre boken av Máret Ánne Sara om søsknene Sanne og Lemme som har havnet i en annen verden. Der forsøker de å fatte hvordan og hvorfor de er der. Samtidig som de forsøker å finne veien tilbake til menneskeverdenen må de kjempe for livet. De oppdager også at problemene som truer den underjordiske tilværelsen er følger av handlinger i menneskenes verden. Máret Ánne Sara er kunstner, journalist og forfatter som har vokst opp i reindrifta og bor i Guovdageaidnu Kautokeino. Máret Ánne Sara - ILMMIID GASKKAS 2012, ISBN 978 82 90625 69 1, 199 s. Romána, SEK 245,- / NOK 210,- Ilmmiid gaskkas lea gelddolaš fantasy romána oappáš/vieljaš guoktá birra geat suigadis dáhpáhusas ráimmahallaba imašlaš máilbmái ja surgadis dáhpáhusaid sisa. Ruovttus báhcet buohkat moraštit ja ohcalit. Gosa leaba soai jávkan? Dát lea Máret Ánne Sara Mikkol Ivvára Jovsseha Ivvára Máret Ánne, vuosttas girji ja lea vuosttaš oassi dán gelddolaš máidnasis. Evttohuvvon Davviriikkaid mánáid- ja nuoraid girjjálašvuođa bálkkašupmái 2014 Máret Ánne Sara - MELLOM VERDENER 2014, ISBN 978 82 90625 75 2, 207 s. Roman, NOK 340,- Ilmmiid gaskkas girji dárogillii/på norsk. Jorgaleaddji/oversetter: Máret Ánne Sara. Ungdomsroman om søsknene Sanne og Lemme som lever i en reindriftsfamilie. Lemme som elsker Nominert til Nordisk råds barne- og ungdomslitteraturpris 2014 motocross gleder seg til den nye crossbanen. Inne i byen, har søsteren Sanne møtt en forvirret person som bablet noe uforståelig om djevelens unge. Etter farens raseriutbrudd om beiteland som blir ødelagt av den nye crossbanen stikker Lemme av i sinne. Sanne blir med. Søsknene blir sporløst borte og hjemme er sorgen og fortvilelsen stor. Bare crossykkelen blir funnet ved den påbegynte nye crossbanen. Fortsettelsen i serien, Doaresbealde doali, utgitt på samisk 2014. Máret Ánne Sara - ILMMIID GASKKAS jietnagirji/lydbok 2014, ISBN 978 82 90625 77 6, DATCD-66, 4 dii./tim. 33 min., 4 CD+1 CD mp3, SEK 295,-/NOK 250,- Máret Ánne Sara lohká girjji. / Forfatteren leser boken, på nordsamisk. girjjit / bøker 9
govvasátnegirji - illustrert ordbok Gunvor Guttorm & Solveig Labba - ÁVDNASIS DUODJIN 2008, ISBN 978 82 90625 60 8, 195 s., Dipmaduodjesánit, SEK 230,- / NOK 195,- Ávdnasis duodjin lea sátnegirji dutnje gii duddjot ja buohkaide geat beroštit gielas. Sátnegirji heive maid bures oahpahusas. Girji lea dahkkon duojára geahčastagaiguin. Sánit čilgejuvvojit nu go duddjon ovdána, ávnnasteamis gárvves duodjin. Duodjetearpmaid bokte oainnát makkárat leat ávdnasat, mo daid dikšu, makkár reaidduid dárbbašat, dasto lávket duddjo mii ja loahpas oainnát gárvves duoji. Ávdnasis duodjin er en ordbok både for duodjiutøvere og for alle som har interesse for språk. Boka passer utmerket for undervisningsformål. Boka er gjort ut ifra en duodjiutøvers øyne. Ordene følger duodjiprosessen, fra skaffing av materiale til ferdig duodji. Termboka tar utgangspunkt i materialet, hvordan den prepareres, hvilke redskap som behøves og anvendes, for deretter å gå inn i selve duodjiprosessen fram til det ferdige produktet. Boken er illustrert. I slutten av boka finnes også en alfabetisk ordliste med sidehenvisning. Boken er på nordsamisk. antologiijjat - antologier Harald Gaski doaim./red. - IVDNESUOTNA 2008, ISBN 978 82 90625 59 2, 303 s., Čoakkáldat / Antologi, SEK 230 190,-/ NOK 195 160,- Sámi čáppagirjjálašvuođa čoakkáldat. Girjái leat váldon mielde teavsttat mat álggus leat sámegillii almmuhuvvon. Teavsttat mat vulget eará sámi gielain, leat jorgaluvvon davvisámegilli. Girji gokčá olles Sámi, ja addá buori gova sámi čáppagirjjálašvuođas. Das leat sihke ođđa ja boaresáiggi divttat, muitalusat, ja ođđaset prosačállosat mielde. Girji heive bures joatkaskuvlla oahpahussii, muhto dan sáhttá maiddá atnit vuosttas oahpástussan sámi girjjálašvuođa guovddáš čálliide ja teavsttaide. Denne antologien gir et godt innblikk i de viktigste temaene av klassisk og moderne samisk litteratur. Boka dekker de siste 200 år av samisk litteratur, og gir oss smakebiter på både gamle fortellende joiker, sagn og eventyr, moderne dikt, noveller og romanutdrag. Bare forfattere som opprinnelig skriver eller har skrevet på samisk er tatt med i denne boka, og forfattere som har publisert på andre samiske dialekter, er oversatt til nordsamisk. Boka er først og fremst tenkt brukt i videregående skole, men kan absolutt også anbefales som en første innføring i det som er og vil bli oppfattet som klassisk samisk litteratur. Harald Gaski & Lena Kappfjell - ÅVTESE JÅHTA 2005, ISBN 978 82 90625 47 9, 135 s., Antovlogije / Antologi, SEK 150 135,- / NOK 130 110,- Åarjelsaemien tjaalegh jih tjaalegh åarjelsaemien. Voesteges tjiehpiesgærjeles antovlogijem åarjelsaemien! Daennie antovlogijesne leah naan voernges ektiesaemien teeksth åarjelsaemien gaaltijistie, jih daelie orre gielehaamosne. Nov goh Anders Fjellneren myjhtihke eepose Biejjien maanaj bijre, jih Nils Mattias Anderssonen beagkoes vuelie «Åvlavuelien råantjoeh» mij daan raajan ajve LP-esne jih CD-esne gååvnesamme. Vihkeles hov aaj ektiesaemien aerpiemaahtoen tjaalegh jeatjah smaaregistie åarjelsaemiengielese jarjoestamme. Dehtie miereste båeries joejke-teekste meatan, maam suemien hearra Jacob Fellmane govli jih tjeeli mearan lij Utsjohkesne, noerhtesuemesne barkeminie. Soelege jih Nåejtie lea saemien dovletji væhna, mij buerkeste guktie saemieh jijtjh damtin koloniseremen diedtelimmesne. Daan teeksten mohtedimmieh gååvnesieh daaletje jortesinie, nov goh Nils-Aslak Valkeapääen Mov veasoe lea mov vaajmosne, jih hujnies buerkiestimmesne Paulus Utsijen jih Gaebpien Gåstan vaajesine mah soptsestieh guktie saemieh leah eatnemh, jaevrieh jih reaktah dasseme. Seamma vihkeles aaj meatan, mijjien gøøkte beagkoesommes jih daamhtaj jarkoestamme saemien joejkeme-teeksth, mah voesteges aejkien diedtesovvin 1673. Måersie faavroe jih Guldnasas leah jienebh tjuetie aejkijste jarkoestamme, jih dellie maaje aaj åarjelsemien gielesne jis! Daaletje gærjelesvoeteste aaj veesmedahkem naan voernges saemien tjaelijijstie. Jarkoestæjjah: Lena Kappfjell jih Åsta Vangberg. Første skjønnlitterære antologi på sørsamisk! Antologien presenterer en del sentrale fellessamiske tekster med sørsamisk utspring i moderne språkdrak. Det gjelder såvel Anders Fjellner sitt mytiske epos om Solens barn, som Nils Mattias Anderssons mye tiljublede vuolie Åvlavuelien råantjoeh. Videre presenterer boka en del annet viktig fellessamisk litterært tradisjonsmateriale i oversettelse til sørsamisk. Av moderne litteratur er det med utdrag fra en del sentrale samiske forfattere. Oversettelsene er gjort av Lena Kappfjell og Åsta Vangberg. 10 girjjit / bøker fágagirji - fagbok Anders Tornensis - FITNODATÁLGGAHEAPMI 2002, ISBN 978 82 90625 44 8, 72 s. SEK 110 50,- / NOK 95 40,-, davvisámegillii / nordsamisk Dán girjjis gávnnat rávvagiid ja ovdamearkkaid movt sáhtát bargat go áiggut álggahit fitnodaga. Girji lea peršovnnalaš- ja fitnodatekonomiija birra. Das leat vihtta oasi ja juohke oasi loahpas leat bargobihtát maid oahppit berrejit bargat. I denne boken finner du råd og eksempler om hvordan du kan gå til veie når du planlegger å etablere egen bedrift. Boken er også et hjelpemiddel for de som vil ha en innføring i bedriftsøkonomi for senere å kunne fordype seg i økonomiske emner og bedriftsetablering. Boken består av 5 kapitler, og på slutten av hver kapittel er det arbeidsoppgaver som elevene bør arbeide med. Nils Isak Eira - BOHCCUID LUHTTE fágagirji - fagbok 2011, ISBN 978 82 90625 66 0, 152 s. SEK 295,- / NOK 250,-, davvisámegillii / nordsamisk Ođastuvvon 2011 / 2. utgave (1. deaddileapmi / 1. utgave 1994: ISBN 8290625235) Girji lea sápmelaš boazodoalu birra; bagadusat, namahusat ja bohccuid dovdan, muohttaga váikkuhusat ja vel sátnelistu. Mihkkal Niillas Sara lea čállán Eatnamat kapihttala. Boazodoalus lea stuora sátnevalljodat ja dárkilis máhttu luonddu birra. Ovdal lea dát diehtu ja máhttu hálddašuvvon ja oahpahuvvon aivve njálmmálaččat ja barggu bokte. Dán girjjis heivehit dákkár máhtolašvuođa čálalaš diehtun. Dás lea sáhka bohcco, muohttaga ja eatnamiid birra, golbma guovddáš oasi badjesápmelačča eallimis. Boken er om samisk reindrift med beskrivelser og benevninger av rein etter kjønn, alder, hårfarger og hornform, om snøforhold og landområdenes betydning for reindriftens årssyklus og med en ordliste på slutten. Kapittelet om landområder Eatnamat (landområdenes anvendelse og betydning) er skrevet av Mikkel Nils Sara. Boken er på nordsamisk. Rikt illustrert med fargebilder. Sig-Britt Persson - DAARHVE JÏH DAH KASUSH 2012, ISBN 978 82 90625 67 7, 123 s. SEK 135,- / NOK 110,-. Guvvie: Madeleine Renhuvud. Åarjelsaemiengïelesne/på sørsamisk. Daate barkoegærja sån viehkine dutnjien maahta årrodh gosse edtjh kasusi bïjre lïeredh. Gærja sjeahta dovne maadth- jïh noerebealan-skuvlen learoehkidie, voestes- jïh mubpiengïelen lohkehtæmman. Fïerhten kasusem buerkiestamme guktie jåhta jïh fïerhten kasusasse lïerehtimmieh, jïehtegi- jïh lohkeme-boelhketjigujmie. Dette er en lære- og arbeidsbok som omhandler de åtte kasus som finnes i sørsamisk. For hver kasus finnes det eksempel på to- og trestavelses substantiver med forklaringer, meninger og lesetekster med tilhørende arbeidsoppgaver. Boka er skrevet helt på sydsamisk og passer kanskje fremst elever i grunnskolen som leser samisk som første eller andre språk. Boka kan også være til god hjelp på høgre nivå for de som vil lære seg hvordan kasus fungerer i sydsamisk. Vuokko Hirvonen - VOICES FROM SÁPMI Sámi Women s Path to Authorship 2008, ISBN 978 82 90625 58 5, 263 s. SEK 190 155,- / NOK 160 130,-, in english / eŋgelasgillii In Voices from Sápmi, the first doctoral thesis ever published in the Sámi language, Vuokko Hirvonen studies Sámi women s literature and how Sámi women became authors. Some of the women had to witness their mother give birth while they were tied to one of the poles holding up the tent. Some of them had to quit school because their father wanted them to be of use for the household, or because the teacher thought they had learned enough for a Sámi. Some of them had to give up their mother tongue when they started school. The book helps us understand individual women s lives and their views of society and gender relations, as well as the history of the Sámi Movement. In terms of theory, Voices from Sápmi is based on both post-colonial literary criticism and feminist criticism. Thus, it draws upon the academic principle that considers neither the Western way of thinking nor the Western discourse, presumptions and conventions as objective matters of fact. Translated into english from the original sámi text by Kaija Anttonen. The original Sámi edition is Sámeeatnama jienat - sápmelas nissona bálggis girječállin, DAT 1999. SÁMEEATNAMA JIENAT Sápmelaš nissona bálggis girječállin 1999, ISBN 978 82 90625 35 6, 252 s. SEK 185 135,- / NOK 160 110,-, davvisámegillii / nordsamisk Vuokko Hirvonen čielggada sámenissoniid čállima ja girjjálašvuođa historjjá gárggideami. Dutkamušas leat mielde 40 Davviriikkain ássi sápmelaš nissončálli, geat leat juhkkojuvvon njealje sohkabulvii: máttaráhkuide, áhkuide, etniide ja nieiddaide. Su nákkosgirji lea doavttirdási dutkamuš sámi girjjálašvuođas. Vuokko Hirvonen skriver i sin doktorsavhandling om fremveksten av samiske kvinners forfatterskap i litteraturhistorien. Med i avhandlingen er 40 samiske kvinner bosatt i Norden som er inndelt i fire slektsledd: oldemors, bestemors-, mors- og dattergenerasjonen. girjjit / bøker 11
mánáid-/nuoraidgirjjit - maanagærjah - barne-/ungdomsbøker Madeleine Renhuvud - MIESIE MAVVE vïdtjele juelkiej nelnie 2011, ISBN 978 82 90625 65 3, 23 s. SEK 135,- / NOK 110,-. Tjaalege jïh guvvie: Madeleine Renhuvud. Åarjelsaemiengïelesne/på sørsamisk. Saemiengïelesne: Sig-Britt Persson Miesetje Mavve akten jueskies jïh bïegkes gïjrebiejjien vaerien bïevlesne sööhpedi. Dïhte akte tjetskehke lårhvan slibnehke gie dalla vualka veartasjidh. Dïhte dååjrehtse ietnie, aaltoe, pryövoe measam bïhkedidh, mohte læjhkan onne Mavve dåeriesmoeride gyöntoe. Mavve aarhtseste boltoe, johkese gahtja jïh Saajvi gåajkoe gyöntoe. Daate gærja lea skaehtie dah maanide mah jïjtje maehtieh lohkedh. Gærjesne nïekeds tjïelke guvvieh jïh unnebe maanide aaj daate luste juktie dah guvvieh jïh gïele tjïelke leah. Reinkalven Mavve blir født en kald og forblåst vårdag på en barflekk i fjellet. Den er en nysgjerrig pjuskete nyfødt kalv som straks gir seg ut på eventyr. Den erfarne moren, simla, forsøker å veilede sin kalv men til tross for det havner lille Mavve i problemer. Mavve blir skremt av en ørn, ramler i en bekk og ender opp hos Sajvefolket. For de barn som selv kan lese er boken en skatt. Boken har fantasifulle rene bilder og er en visuell opplevelse også for mindre barn som lytter da figurene er enkle og uttrykkene klare. Inger-Mari Aikio-Arianaick - ČÁHCERÁVGGA GAZZA 2011, ISBN 978 82 90625 64 6, 47 s. SEK 180,- / NOK 150,-. Govat Seija Harlin. Gelddolaš muitalus guhkesvuovttat Áillus, gii vuoitá balus ja duostá čatnat ustitvuođa báttiid čáhcerávggain, albmerávggain ja jiekŋastáluiguin. Das leat iešguđetlágan dovddut mielde: ballu, eahpádus, váivi, beahttašuvvan, muhto maiddái stuorra illu ja lihkku. Muitalusa giella lea hui visuála. Lohkki oaidná sielus čalmmiiguin čielgasit geađgestáluid, Čárá ja vuovttaiguin bárgiduvvon ráidalasa. Čáhcerávgga gazza (Draugens klor) er en spennende fortelling om den langhårete Áilu som overvinner sin redsel og våger å knytte vennskapsbånd med draugen, himmelkallen og istrollene. Følelsene er vekslende: redsel, tvil, skuffelse men også stor glede og lykke. Språket i fortellingen er visuell, og leseren vill i sitt indre klart se steintrollene, Čárra og himmelstigen av flettet hår. Inger-Mari Aikio-Arianaick - RIEBANIID BIHPPORGÁHKUT 2006, ISBN 978 82 90625 56 1, 23 s. SEK 95 70,- / NOK 80 60,-. Govat Katja Tapiola. Áilu hálida láibut bihpporgáhkuid, muhto ovdalgo soai etniin dan bargaba, de ferte boradit. Áillus ii šatta borranmiella ja nu dáigi orru lihkatkeahttá galmmihanskábes. Eatnis ja áhčis orrot vel leamen duhát eará doaimma ja Áilu šaddá vuordit. Ruohttaeahkeda de eadni fuobmá... Šššš... Njáhku várrugasat duoid miestagiid duohkái.... Áilu vil bake pepperkaker, men før de begynner må han spise, sier mamma. Áilu har aldri lyst på mat og pepperkakedeigen blir liggende urørt i kjøleskapet. Mamma og pappa har tusen ting å gjøre og Áilu får vente. Julekvelden får mamma en idé... Hysj... Vi lister oss forsiktig bak buskene.... musihkka-/mánáidgirjjit CD:in - musikk-/barnebøker med CD GEHPPES MÁTKKI SÁVAN DUTNJE - Solveig Labba doaim./red. 2010 ISBN 978 82 90625 63 9, 71 s. SEK 230,- / NOK 195.- Gehppes mátkki sávan dutnje girji lea mánáide ja nuoraide geat liikot lávlut. Dat lea maid váhnemiidda ja sidjiide geat barget mánáiguin ja nuoraiguin ja háliidit oahpahit mánáid rohkadallat ja lávlut. Girjjis leat sihke oahpes risttalaš ja vuoiŋŋalaš lávlagat maid ollugat juo máhttet ja ođđa lávlagat maid sáhttá oahppat nuohtaid mielde. Ja dán girjji čuovvu CD mas lea dušše musihkka man mielde sáhttá ieš lávlut. Girji lea hervejuvvon mánáidsárgumiin. Sámi girkoeallin Julevu ja Hïernesaande bismágottis doaimmahan girjji. Gehppes mátki sávan dutnje (Må din väg gå dig till mötes) er en sangbok, rikt illustrert med barnetegninger, for barn og ungdom som liker å synge. Den passer også for foreldre og dem som arbeider med barn og ungdom og som vil lære dem å be og synge. I boken finnes både kristne og åndelige sanger, kjente sanger mange kan fra tidligere av samt nye sanger man kan lære seg etter noter. Med boken følger en CD der musikken til sangene finnes, og som man selv kan synge til (singback-cd). I tillegg finnes en CD, Gehppes mátkki sávan dutnje (DATCD-54), hvor barnekoret Nuorra lávlut fra Övre Soppero og Karesuando synger de fleste sangene i boken. Boken og CD utgivelsen er gjennomført av Svenska kyrkan, Samiskt kyrkoliv i Luleå og Härnösands stift. CD Nuorra lávlut - GEHPPES MÁTKKI SÁVAN DUTNJE DATCD-54, 2010, 170.- Ulla Pirttijärvi - HOŊKOŊ DOHKKÁ 2. deattus/2. opplag 2003 (1. 1996) ISBN 978 82 90625 31 8, 68 s. SEK 150 135,- / NOK 130 110,- Musihkkagirji. Ulla Pirttijärvi šuoŋat ja sánit. Girjjis leat nuohtat, sánit ja govat. Govaid leat Gáregasnjárgga skuvlamánát sárgon jagi 1995. Girjái gullá CD, DATCD-23, gos buot girjji šuoŋat leat mielde. Mánát geat lávlot ja juiget leat eret Gáregasnjárggas, Vuovdaguoikkas, Áŋŋelis, Lismás, Leammis, Avvil Máhtes ja dasa lassin moadde árbevirolaš luođi Kárášjogas ja leudd Uhca Beahcámis, báddejuvvon 1995. Ulla girji oaččui Sámiráđi girjjálašvuođa bálkkášumi 1996. Musikkbok. Ulla Pirttijärvi har laget både tekst og melodi til disse nye barnesangene. I boken finnes noter og tekst. Boken er illustrert av barn fra Karigasniemi skole 1995. Alle sangene/joikene i boken er innspillt 1995 og finnes på CD, DATCD-23 og fremføres av barn. I tillegg finnes også noen tradisjonelle joiker og leudd. Ulla ble tildelt Nordisk Sameråds litteraturpris 1996 for denne boken. Hongkong dohkka is a special music book for children. Except for few traditional yoiks all the songs and texts are written by Ulla Pirttijärvi, and it's obvious that the basis of the song is sámi yoik. The book is illustated with children drawings. The title of the book is about a little doll, lying on a shelf in a shop and dressed up with a Sámi coat, who is longing back to Hongkong. All the songs in the book is recorded 1995 and are available on CD, DATCD-23, and all the yoiks and songs are performed with great joy by children. Ulla Pirttijärvi was awarded with Nordic Sámi Council's Literature Prize in 1996 for her book. Elisabeth Utsi Gaup - SUGA SUGA SU 2013, ISBN 978 82 90625 72 1, 87 s. SEK 230,- / NOK 195,-, davvisámegillii / nordsamisk Ođastuvvon 2013 / 2. utgave (1. deaddileapmi / 1. utgave 1989, 1990, 1997: ISBN 9788290625073) Ođasmahtton 2013:s. Suga suga su stoahká, hoahká ja lávlu. Máidnasat, sátnevádjasat, diiddat, leaikkastanvuogit ja stohkosat sáhttet leahkit veahkkin go musihkain bargá. Daiguin manná láhččit vuoiŋŋa mii heive musihkkii ja dainna vugiin leat dovddut mielde. Nuohtat leat álkit ja ovttageardánat vai mii nákcet álggus dramatiseret jienaiguin ja lihkastagaiguin, atnit ritmmaid ja vel čuojahit šuokŋačuojanasaiguin, njurgganasain, gitárain dahje piánoin.girjji heive geavahit sihke ruovttus, mánáidgárddis, skuvllas ja muđui go háliida nannet árbevirolaš máhtu ja sámegiela. Buorre doarjjan lea vel Suga suga su CD, mas lea oassi girjji lávlagiin. Ny revidert utgave. Suga, suga su leker, rimer og synger. Eventyr, ordtak, jærtegn, skøy og lek kan være fine måter å nærme seg sang og musikk samt fremme følelsen for musikk. Notene er gjort lettfattelige og enkle for at man skal kunne dramatisere med stemme, lyd, bevegelse, anvende rytme og spille med ulike instrumenter, fløyte, gitar eller piano. Boken passer både hjemme, i barnehagen, skole og ellers når man vil styrke samisk språk og tradisjonskunnskap. Til boken finnes også Suga suga su CD-en hvor en del av sangene i boken er innspilte. CD Catarina Utsi & Åsa Blind & Vardagsgruppen - SUGA SUGA SU 2001 (1989), DATCD-6, 170.- 12 mánáid- ja nuoraidgirjjit / barne- og ungdomsbøker girjjit CD / bøker CD 13
mánáid-/nuoraidgirjjit - barne-/ungdomsbøker Harald Gaski & Lars Nordström - ČIEŽAIN ČÁZIIN 2002, ISBN 978 82 90625 42 4, 67 s., SEK 135,- / NOK 110,-. Gielasteaddji Britt Rajala. Govat Lena Kappfjell. Girji muitala nuorra gándda Pavva birra ja mo son fuomáša ohcagoahtit čiežaid čáziid go gullá áhčis morašmielain juoigamin ja dajahallamin dološ luođi. Girjji namma vuolgá boares juoiggusdajahusas, muhto sisdoallu lea friija diktemuš. Sámiráđi girjjálašvuođa bálkkášupmi jagi 2002. SJU SLAGS VATTEN 2004, ISBN 978 82 90625 46 2, 81 s. SEK 135,- / NOK 110,- Illustrationer, omslag / Govat: Lena Kappfjell. Boken Čiežain čáziin på svenska. Fisken har tagit slut i fjorden, något man ofta talar om i samevistet. Pavva hör sin pappa jojka sju slags vatten. När Pavva frågar sin farfar vad jojken betyder svarar han med en myt om Solens dotter. Pavva förstår ingenting, men bestämmer sig för att göra den ledsna Solens dotter glad. Då måste han samla sju slags vatten. Men vilka är det? Bokens titel är hämtad från en traditionell jojktext, men berättelsen är nyskriven. Sju slags vatten är en bra högläsningsbok och tilldelades Nordiska samerådets litteraturpris 2002. SJU SORTER VANN 2005, ISBN 978 82 90625 49 3, 74 s., SEK 135,- / NOK 110,- Illustrasjoner, omslag: Lena Kappfjell. Boken Čiežain čáziin på norsk. Fjorden er tom for fisk. Ingen forstår hvorfor, men de voksne er bekymret. Pavva hører faren sin joike sju sorter vann. Når Pavva spør farfar hva joiken betyr, svarer han med å fortelle at Solens datter er trist. Pavva bestemmer seg for å gjøre henne glad igjen. Da må han samle sju sorter vann. Men hvor finner han dem? Sju sorter vann passer godt som høytlesningsbok og fikk Samerådets litteraturpris 2002. Mihkkal Marastat - DARJESKÁIDDI ČIEHKÁ 1992, ISBN 978 82 90625 17 2, 85 s. SEK 50,- / NOK 40,- Nuoraidgirji. Goalmmát girji Ánde ja Nillá fearániin gos fuobmába mii duođas dáhpáhuvvá boares ruvkkis. Bjørg Monsen lea govaid sárgon. Ungdomsbok. Ánde og Nillá oppklarer hva som virkelig skjer i den gamle gruven. Nordsamisk. Grey Eagle/Ken Jackson - GULDAL GARJJÁ, HEAR THE RAVEN 1992, ISBN 978 82 90625 16 5, 80 s. Muitalusat / Fortellinger. SEK 50,- / NOK 40,- Čurges Goaskin, indiána Seattles, muitala eaŋgalasgillii logi árbevirolaš muitalusa garjjá birra ja su máŋggalágán luonddu. Teaksta sihke eaŋgalas- ja sámegillii. Britt Rajala ja Harald Gaski leaba jorgalan sámegillii. Ivdnegovaid lea Bjørg Monsen sárgon. Grey Eagle, indianer fra Seattle, forteller på engelsk 10 tradisjonelle historier om Ravnen med dens mange sider og karaktertrekk. Boken er på engelsk og nordsamisk. Fargebilder av Bjørg Monsen. Traditional stories in English by Grey Eagle/Ken Jackson about the Raven. The text both in english and sami. jietnagirjjit - lydbøker CD, MC CD Máret Ánne Sara - ILMMIID GASKKAS jietnagirji/lydbok 2014, ISBN 978 82 90625 77 6, DATCD-66, 4 dii./tim. 33 min., 4 CD+1 CD mp3, NOK 250,- Máret Ánne Sara lohká girjji. / Forfatteren leser boken, på nordsamisk. MC Nils-Aslak Valkeapää - BEAIVI, ÁHČÁŽAN jietnagovadas 1992, DATMC-10 (4 MC), SEK 100 70,- / NOK 90 60,- MC Mihkkal Marastat - MÁHKANVÁRI GUMPPET Girjekaseahtta / Lydbok. 1993, ISBN 978 82 90625 22 6, DATMC-14, 60 min., SEK 50,- / NOK 40,- 14 girjjit/bøker Ánte Mikkel Gaup muitala ja juoigá / forteller og joiker Juffá eallimis gal leat olu imašlaš fearánat, earenoamážit dan rájes go oaččui uldaáhkus skeaŋkan noaidesoappi mii máŋgii veahkeha su. Vaikko man imaš, amas dahje balddehahtti dillái son šaddá, de Juffás álo lea ráđđi, lea gullan dahje hutká movt feret vai birge bárttiid siste. Fearániid bokte Juffá oahpaha mo olmmoš ferte leat hutkái ja gávvil. Son muitala ja gaskkohagaid vel juoiggasta ge, iežas girjás eallimis mánnávuođa rájes gitta otnážii. Juffá har en eiendommelig evne å komme opp i gåtefulle og eventyrlige situasjoner. Uansett hvor underlig, ukjent eller skremmende situasjon Juffá havner i så har han alltid et råd, har hørt fra andre eller vet selv hvordan man skal berge seg. Av huldrekonen har Juffá for lenge siden fått en magisk stav som ofte er til stor hjelp. Gjennom sine opplevelser viser Juffá hvordan man klarer seg ved å være oppfinnsom og listig. CD JUFFÁ OAIVVEHIS OLMMOŠ 2008 DATCD-47, Kr 170,- Oaivvehis olmmoš CDs leat oalle issoras fearánat go Juffá oaidná oaivvehis olbmo, go gásttaša eahpáračča ja go mihcamáreahkeda áicá árdnahávddi suova. I Oaivvehis olmmoš (Den hodeløse) er det skumle hendelser når Juffá forfølges av et hodeløst menneske, døper en utburd og finner en gravskatt på sankthansaften. CD JUFFÁ MEARRAGOASKIN 2008 DATCD-46, Kr 170,- Mearragoaskin CDas oaidná Juffá čáhceláses suollaga gova ja son reŋgo ádjá gii diehtá veahá eanet go earát. Ja noaidesoabbi, man lea dolin ožžon uldaáhkus, veahkeha go su beana Vuovdá láhppo ja go mearragoaskin misiid speadjá. I Mearragoaskin (Havørnen) får Juffá oppklart et mysterium ved å kikke ned i et vannglass og når han er dreng for en uvanlig gubbe. Av sin magiske stav får han hjelp når hans hund blir borte og når reinkalver begynner å forsvinne. CD JUFFÁ ŠADDÁ GARJÁN 2008 DATCD-45, Kr 170,- Juffá šaddá garján CDas girdila mánnán Juffá garjjáid mielde, oaidná imaš ráiddu, oaidná sáhkadoalvu uldda ja gávdná ruhtagávdnanmuora. I Juffá šaddá garján (Juffá blir til kråke) får vi være med når Juffá flyr ilag med en kråkeflokk, når han ser en underlig raide, når han ser budbringer-huldra og hvordan det går når han finner en kjepp som kan finne penger. CD JUFFÁ GEAĐGEGOAĐIS 2007 (MC 1994), DATCD-18, Kr 170,- CDs leat njeallje muitalusa Juffá birra. Soabbi lea ain veahkkin Juffái ja mii gullat mo Juffá gártá geađgegoađis orrut máŋga beaivvi, go njoarusta gumppe, mo geavvá go sihkkela oastá ja imaš heargesuollaga birra. Juffá geađgegoađis (Juffá i steingammen) inneholder fire historier. Her får vi høre om når Juffá blir innestengt under et steinras i flere dager, når han fanger en ulv med lasso, kjøper seg sykkel og når han finner ut hvem som tar rein som forsvinner på en merkleig måte. CD JUFFÁ FÁGGADA STÁLUIN 2006 (MC 1988), DATCD-3, Kr 170,- Dát muitalusat leat muohtamáilmmis ja beassat mielde go Juffá fitná mearra gáttis márkaniin, go gávdná gumppe mii šaddá beanan, go gártá fággádit stáluin ja go čalmmehuvvá sivas go čalmmit suddojit. Gosii heađástuvvá muhto gal son birge, go lea nu buorre ja ábas soabbi... Fortellingene på denne CD er fra den del av året da vi har snø. Her drar vi med Juffá på vintermarked ved kysten, blir med når han finner en ulv som blir til en hund, når han tvinges til å kappbryte med stállo og når han blir snøblind. Med sin stavs hjelp er han aldri rådløs... CD/MC JUFFÁ JA SU FEARÁNAT 2006, DATCD-2, Kr 170,- / DATMC-2, 1986, SEK 35,- / NOK.30,- Juffá ja su fearánat lea vuosttaš ráiddus ja dás gullat go son oažžu uldaáhkus skeaŋkan noaidesoappi ja mii beassat maid mielde go Juffá čohkke ealu čakčat ja maiddái go šaddá máistit garra dálkki. Juffá ja su fearánat er den første i serien om Juffá. Av Uldaáhkku får han en magisk stav som kan være til god hjelp. Vi følger også med på reinsamling, og når han havner i et forskrekkelig uvær. máidnasat CD:s - fortellinger på CD 15