Areal- og strukturutvikling i Aust-Agder-jordbruket

Transkript

1 Areal- og strukturutvikling i Aust-Agder-jordbruket Historisk utvikling, i Aust-Agder Kjelde: Jordbruksteljingane, SSB. Driftseiningar over 5 dekar er med. 8 Tal jordbruksbedrifter (bruk) Jordbruksareal og areal pr. jordbruksbedrift (bruk) Jordbruksareal i drift Areal pr. jordbruksbedrift (bruk) 3 25 Dekar totalt Dekar pr. eining

2 Utvikling dei siste ti åra i Aust-Agder Kjelde: Søknad om produksjonstilskot, Landbruksdirektoratet. Birøktbedrifter utan jord er utelatt. 14 Tal jordbruksbedrifter Jordbruksareal og areal pr. jordbruksbedrift Jordbruksareal Areal pr. jordbruksbedrift Dekar totalt Dekar pr. foretak

3 Tal jordbruksbedrifter Tal jordbruksbedrifter i kommunane i Aust-Agder * 21* 211* 212* 213* Landet Aust-Agder Aust-Agder m/birøkt Risør Grimstad Arendal Gjerstad Vegårshei Tvedestrand Froland Lillesand Birkenes Åmli Iveland Evje og Hornnes Bygland Valle Bykle *Birøktbedrifter utan jord er utelatt frå tala for kommunane, men er med i talet for landet. Endring i tal jordbruksbedrifter Bykle Valle Bygland Evje og Hornnes Iveland Åmli Birkenes Lillesand Froland Tvedestrand Vegårshei Gjerstad Arendal Grimstad Risør Aust-Agder Landet -5% -4% -3% -2% -1% % 1% 2%

4 Jordbruksareal i drift (med innmarksbeite) Tal dekar jordbruksareal i drift (med innmarksbeite) i kommunane i Aust-Agder Landet Aust-Agder Risør Grimstad Arendal Gjerstad Vegårshei Tvedestrand Froland Lillesand Birkenes Åmli Iveland Evje og Hornnes Bygland Valle Bykle Endring i jordbruksareal (med innmarksbeite) Bykle Valle Bygland Evje og Hornnes Iveland Åmli Birkenes Lillesand Froland Tvedestrand Vegårshei Gjerstad Arendal Grimstad Risør Aust-Agder Landet -5% -4% -3% -2% -1% % 1% 2% 3% 4%

5 Dyrka jord i drift (utan innmarksbeite) Tal dekar dyrka jord i drift (utan innmarksbeite) i kommunane i Aust-Agder Landet Aust-Agder Risør Grimstad Arendal Gjerstad Vegårshei Tvedestrand Froland Lillesand Birkenes Åmli Iveland Evje og Hornnes Bygland Valle Bykle Endring i dyrka jord (utan innmarksbeite) Bykle Valle Bygland Evje og Hornnes Iveland Åmli Birkenes Lillesand Froland Tvedestrand Vegårshei Gjerstad Arendal Grimstad Risør Aust-Agder Landet -5% -4% -3% -2% -1% % 1% 2%

6 Areal pr. jordbruksbedrift Tal dekar jordbruksareal (med innmarksbeite) pr. jordbruksbedrift og endring I tala for kommunane er birøktbedrifter utan jordbruksareal utelatt. Kommune Endring Risør % Grimstad % Arendal % Gjerstad % Vegårshei % Tvedestrand % Froland % Lillesand % Birkenes % Åmli % Iveland % Evje og Hornnes % Bygland % Valle % Bykle % Aust-Agder u/birøkt % Aust-Agder m/birøkt % Landet m/birøkt frå % Areal pr. jordbruksbedrift 25 2 Dekar

7 Kommentarar Tal jordbruksbedrifter som søkjer produksjonstilskot Reduksjonen i tal jordbruksbedrifter i Aust-Agder flata ut i med jordbruksbedrifter i Aust-Agder. I 212 var talet bedrifter 657, og i 213 fall det ned til 649. Tal jordbruksbedrifter i Aust-Agder vart redusert med 25 % frå 23 til 213. På landsbasis var reduksjonen 22 %. Birøktarar fekk produksjonstilskot frå og med sommaren 29. Me har trekt frå søkjarar med bikubar og utan jordbruksareal i Aust-Agder-tala. Aust-Agder er eit lite jordbruksfylke, men har tradisjonelt vore store innan birøkt. Birøktarane gir difor betydelige utslag i våre tal. Totalt tal søkjarar om produksjonstilskot sommaren 213 var 673 inkl. alle birøktbedriftene. Frå 21 til 211 blei totaltalet søkjarar i Aust-Agder redusert på grunn av biesjukdomen open yngelråte. Ved å trekkja ut dei reine birøktbedriftene frå tala fjernar me slike svingingar som ikkje har med strukturen i jordbruket å gjera. Jordbruksareal i drift Jordbruksarealet i Aust-Agder er redusert med 4,1 % frå 23 til 213. På landsbasis var talet 4, % reduksjon. Innmarksbeitearealet har auka. Tala skjuler difor ein enno større nedgang for den mest verdfulle jorda, fulldyrka og overflatedyrka jord. Held me innmarksbeitearealet utanfor, er nedgangen i areal dyrka jord 8,9 % i Aust-Agder og 6,9 % i landet. Areal pr. jordbruksbedrift I 213 disponerte kvar jordbruksbedrift (søkjarar om produksjonstilskot) i gjennomsnitt 169 dekar i Aust-Agder og 229 dekar på landsbasis. I Aust-Agder er jordbruksbedriftene altså mindre enn landsgjennomsnittet, men einingsstorleiken auka meir enn i resten av landet ein periode. Auken i perioden var i Aust-Agder 27 % og i landet totalt 23 %. Det meste av auken kom i første delen av perioden. Skilnader mellom kommunar Gjerstad har hatt prosentvis størst nedgang i tal jordbruksbedrifter. Også i Risør, Froland og Vegårshei har ein stor del lagt ned dei ti siste åra. Tvedestrand skil seg ut med oppgang. Når det gjeld nedgang i jordbruksareal i drift skil Vegårshei seg negativt ut med 41 % nedgang på ti år. Det ser ut til at andre ikkje har overtatt drifta av areala når ei jordbruksbedrift har slutta i Vegårshei. Iveland har hatt den mest positive utviklinga i jordbruksareal. Største delen av auken er innmarksbeite. Tvedestrand har auka arealet dyrka jord. Gjerstad, Iveland og Åmli har dei største einingane i Aust-Agder målt i jordbruksareal med 232, 23 og 218 dekar i gjennomsnitt pr. jordbruksbedrift. Grimstad og Arendal er dei to klart største jordbrukskommunane i Aust-Agder, både målt i areal og tal jordbruksbedrifter.