(a) Behovet for gode omgrep (b) Matrikkel og tinglysing (c) Eigedomsordning og samfunn

Transkript

1 Innhald I Emne og startpunkt 13 1 Eit møte med emnet og eigedomar 2 Fast eigedom, menneske og menneskelege band 3 Samanfattande karakteristikkar. Problemstillingane 4 Problemstillingane gjev ulike typar svar (a) Behovet for gode omgrep (b) Matrikkel og tinglysing (c) Eigedomsordning og samfunn 5 Ei avgrensing mot lausøyre 6 Oversikt og disposisjonen vidare II Eigedomskonsept 27 7 System av reglar for tilgang og kontroll 8 Fire ulike eigedomskonsept (a) Privat eigedom (b) Kollektiv eigedom (c) Felles eigedom (d) Familiær eigedom 9 Fleire eigedomskonsept i same samfunn 10 Eigedomskonsept og rettferdiggjering (a) Eigedomskonsept i dagleglivet (b) Rettferdiggjering. Eit krav (c) Konsepta som startpunkt og konsentrasjon (d) Grunngjevingane har ulik styrke

2 8 REGLAR OM FAST EIGEDOM 11 Om rettferdiggjering: samfunnsnytte og rettigheiter (a) Ei problematisk oppgåve (b) Same konsept, ulike argument (c) Same argument, ulike konsept (d) Avslutning og hovudsynspunkt III Dimensjonar ved eigedomsretten Innleiing. Enkle synsmåtar kan verka villeiande 13 «Dette er min eigedom». Tre innleiande dimensjonar 14 Skilnaden på geografiske koordinatar og rådvelde (a) Vilkårlege, ikkje naturlege grenser (b) Distansen til tidlegare rettsoppfatning 15 Positiv tilordning og negativ eksklusjon (a) Eit rådvelde og ein einerett (b) Er tilordninga berre eit «utslag av plikter»? 16 Tilordninga har ein sjølvregulerande karakter (a) Eigaren kan ikkje få dobbelt opp (b) Fører eigedomsrett til likskap? 17 Eigedomsretten har ei pliktside (a) Samanheng mellom eigedomsrett og plikt (b) Nærare om ulike typar plikter 18 Eigedomsretten i utvikling og tid (a) Eit døme frå strandsona (b) Allment: ein temporal dimensjon 19 Oppsummering. Eit innbegrep 20 Litt om styrken i eigedomsretten (a) Kva som meinest med «styrke» (b) Styrke gjennom Grunnlova 105? (c) Styrke ved djuptgripande endringar (d) Styrke gjennom menneskerettskonvensjonen

3 INNHALD 9 IV Meir og særleg om eigedomsretten Oversikt over kapitlet 22 Korleis karakterisera eigedomsretten? (a) Ein tradisjonell definisjon. Kritikk (b) Eigedomsretten som (mest) omfattande 23 Om eigedomsretten sin tilordningsfunksjon (a) Krav, fridom, kompetanse (b) Nærare om dei sju eigarfunksjonane 24 Heilskapen og det konkrete innhaldet (a) Eit spekter av eigedomsrett (b) Arealplanlegging (c) Vassdrag og primærnæringar (d) Ulike karakteristika. Kultur og natur (e) Reglar om juridiske disposisjonar 25 Systematikk. «A typical French approach»? (a) Om tradisjonell systematikk (b) Utfordring: Korleis fanga heilskapen? 26 Eigedomsrett i rom. Ein boks? (a) Presentasjon av problemstillinga (b) Problemstillinga må problematiserast (c) Tre moglege løysingsmåtar (d) Drøfting og konklusjon (e) Kort utflukt til yttergrensa i sjø 27 Utflukt til Finnmark. Rettferd, kultur, ressursar (a) Perspektiv rundt tre skiljelinjer (b) Statens eigedomsrett og eit nytt eigedomsregime (c) Kva med retten til fisken i havet? (d) Oppsummering. Eit lokalt perspektiv

4 10 REGLAR OM FAST EIGEDOM V Interesser som kan jamførast med eigedomsretten Allment om deling av eigedomsretten (a) (b) Dimensjonane er dei same Eit særleg spørsmål om styrke? 29 Deling av sjølve eigedomsretten. Sameige 30 Deling av visse eigarfunksjonar. Om servituttar (a) Servituttar: definisjon og døme (b) Ulike stiftingsmåtar (c) Rettsgrunnlaget og tolkingsoppgåva (d) Rettane er jambyrdige 31 Deling av visse eigarfunksjonar. Systematisk oversyn (a) Innleiing (b) Bruksrettane (c) Dei kontrollerande rettane (d) Løysingsrett, panterett, grunnbyrde VI Skilnad på eigedomsretten og bruksrettane? Innleiing om problemstillinga 33 Positiv og negativ definisjon som skilje? 34 Forholdet til «den fulde Eiendomsret» (a) Den vanlege framstillinga (b) Problemet. Kamel og dromedar (c) Tre utdjupande døme 35 Korleis samanlikna eigedomsretten og bruksretten? 36 Er residualfunksjonen eit skilje? 37 Avsluttande synspunkt 38 Utflukt til den «kløyvde eigedomsretten» (a) Kva er kløyvd eigedomsrett? (b) Andre rettssyn kan vera relevante

5 INNHALD 11 VII Svakare interesser. Allemannsrettane Allemannsrettane. Kva for typar har me? 40 Kva kjenneteiknar allemannsrettane? 41 Forholdet mellom eigedomsrett og allemannsrett (a) To parallelle strukturar (b) Eit faktisk spenningsforhold 42 Rettssystematiske utviklingstrekk (a) Omgrepa særrett og allemannsrett (b) Større rom for argumentasjon 43 Faktiske utviklingstrekk. Nokre døme (a) Nye konfliktar veks fram (b) Kommersialisering (c) Jakt og vilt. Overgang til eigedomsrett 44 Allemannsrettens grense: allmenningens tragedie (a) Kva kjenneteiknar allmenningens tragedie? (b) Strategiar. Hummarbestanden som døme (c) Allmenning kan føra til underforbruk 45 Styrke i allemannsrettane? (a) Problemstilling og Grunnlova 105 (b) Grunnlova 110 b som heimel? VIII Korleis skal rettigheiter balanserast? Innleiing. Behovet for å balansera 47 Balanse over nabogrenser. Rasjonalitet og rettferd (a) Grannelova 2 og eigedomsretten (b) Rasjonalitetsstandarden (c) Rettferdsstandarden 48 Spesielt på denne staden og generelt på liknande stader (a) To likeverdige retningslinjer (b) «Tidsprioritet». Kor sterkt står argumentet?

6 12 REGLAR OM FAST EIGEDOM 49 God utnytting og framgang (a) Eit skjønsmessig og ope vurderingstema (b) Særleg om betre miljø (c) Nytte av nye ulemper 50 Balanse i servituttforhold og sameiger (a) Startpunktet for balanseringa (b) Dimensjonar, likeverd, temporalitet, stiftingsgrunnlag 51 Konkrete døme frå sameiger og servituttforhold (a) Råderett overfor eigedomen og den andre (b) Konkrete omstende med ulik styrke (c) Realiteten i rettsgrunnlaget. Temporalitet 52 Allemannsrettar og balansering (a) Dei geografiske koordinatane byggjer på ei avveging (b) Nærare om balanseringsoppgåva IX Den faste eigedomen sjølv som dreiepunkt Oppgåva: Å konkretisera eigedomsretten (a) Objekt og eigedomsrett (b) Kva meinest med «tingens natur»? (c) Geografisk plassering som variabel. Eit døme 54 Skiftande karakteristika (a) Ikkje berre rettigheiter (b) Kva med kjøpesenteret? (c) Miljøomsyn. Grunnlova 110 b Litteratur Stikkord