Årsmelding for Breim Sau og Geit 2015.

Transkript

1 Årsmelding for Breim Sau og Geit Norsk Fjordhestgard torsdag 28. Januar 2015 kl Sakliste: 1. Val av møteleiar. 2. Godkjenning av innkalling og sakliste. 3. Val av 2 personar i tillegg til leiar å skrive under møteprotokoll. 4. Årsmelding. 5. Rekneskap. 6. Arbeidsplan. 7. Sauen og Geita framover ved jordbrukssjef Trine Alme. - Matøkt. 8. Jordbrukstingingar Val. Styre, Revisor, Valnemnd. Val av utsending til fylkesårmøtet og vara. Arbeidsåret Årsmøte vart halde 29. Januar 2015 på Norsk Fjordhestgard. Styret: Leiar: Vidar Sandal. Nestleiar/Kasserar: Janne Håheim. Sekretær: Atle Støyva. Styremedlem: Atle Løvland. Styremedlem: Jonfinn Bø. Styremedlem: Asle Jonny Flølo. 1.vara: Johnny Frøystad. 2.vara: Jon Inge Kandal. 3.vara: Sebastian Skinlo. Revisorar: Lars Myklebust. Olav Skinlo. Valnemnd: Olav Skinlo, leiar og Lars Olav Vanberg. Styret har helde 3 styremøter og handsama 10 bokførde saker.

2 Småfeåret 2015 i Breim. Småfeåret 2016 vart starta av utfordring frå styresmaktene om å produsere nok sauekjøt til den norske marknaden. Regjeringa med Sylvi Listhaug gjorde grep om å innføre slaktetilskot på lam sjølv om det viste seg etter ei tid at bøndene kun skulle få utbetalt halva av dette i Gjennom 2015 vart det auka opp med sau og ein del nye større bygg i næringa. Breimningane har ikkje vore dei som har bygd vesentleg for sau. Det burde gjerne vore renovert og moderninsert meir for at Breim og inn i framtida skal vere tyngdepukt på sau. Året enda med reguleringslager på 600 tonn sauekjøt. Året vart prega av ein sein vår med mykje snø i fjellet og seint beiteslepp. Mange måtte ha sauene ekstra lenge på heimebeite sjølv om det gjerne var større utfordringar i kommunane rundt oss. Det gjekk seg bra til med høge vekter og god kvalitet på lamma. Det var friskt gras lenge ut over sommaren og jamnt over lite tap på beite som tilsvarde 4,86% i Gloppen. Det var søkt om og innvilga løyve om uttak av skaderev i fredningsperioden i lag med Gloppen Sau og Geit. Det var også i sommar gjordt observasjon av ulv. Sikre observasjonar ved Sagefloten av ein røynd jegar, utan noko dokumentert skade i ettertid. For geita sin del så vart siste gruppa i sanneringa ferdige og starta opp med mjølkeproduksjon på nye smittefrie geiter. Næringa ser no ein stor forskjell på ytelse og helse på desse geitene som no er frie for CAE, Byllesykje og Paraturbekolose. Med kun 285 geitmjølksprodusentar i landet igjen og 10 av desse i Breim, så er det i ferd med å bli ei lita næring som må prioriterast framover. Samtlege fjøsar er renoverte og moderniserte inn i framtida. Den store utfordringa er overproduksjon på geitmjølk og er no med eit førehandstal på 97% av kvoten. Breim Sau og Geit sende i Februar eit brev til produsentlaget i Tine Gloppen kor vi presiserte manglar i omsetningsleddet fordi fleire som bestilte geitmjølksprodukta hadde problem med å få inn ostane i butikk

3 og hotell. Vi oppmoda produsentlaget om å jobbe vidare med utfordringa. Den 12. oktober arrangerte Breim Sau og Geit i lag med Jølster Sau og Geit eit møte på Tine Byrkjelo. Tema var sal av geitmjølksprodukt og marknadsføring. Kring 25 personar møtte, fleste av dei geitmjølksprodusentar frå mange grender i fylket. Cecilie Bjørlo frå konsernstyret i Tine deltok og presenterte utfordringar for næringa. Gjennom arbeidsåret har vi delteke på faglagsmøte med dei andre jordbruksorganisasjonane og kommunen kor vi har diskutert aktuelle utfordringar. Ullinnsamling i Breim. Det var ullinnsamling i Breim 2. Mars ved stadionbygget på Byrkjelo. Den 30. Mars flytta vi ned på plassen ved Breimshallen. Ullinnsamlinga har bydd på litt utfordringar siste gongane grunna nye folk på ullsentralen og dårleg planlegging i forhold til plass og mengde. Den 30. Mars fungerte det betre og med betre plass for inn og utkøyring ved Breimshallen, vert gjerne denne oppsamlingsstaden prioritert i tida framover. Breim Sau og Geit ynskjer at innsamling av ull i Breim skal gå smidigare enn det har gjort siste åra. Vi kontakta ullsentralen etter innsamlinga i Vi opplevde at dei feilberekna mengda ull i Breim. Då redda Odd Magne Støyva situasjonen med at han køyrde eit lass med lastebilen sin til Førde. Vi ringde Nortura i Førde og fekk lovnad om at innsamlinga den 2. Mars skulle gå smidigare. Vi fekk beskjed om at ulla i Kandal skulle leverast på Byrkjelo grunna at Sandane og Hyen fyller vogntoget sjølve, noko som dei og gjorde i år. Ulla for Kandal skal og framover leverast på Breim. Vi takkar alle leverandørane i Breim for tolmod, grunna årets utfordring med 30 minutt forseinka bil og nok ein gong for lite plass. Vogntoget kom frå Møre og fekk ikkje tak i kontaktpersonen i Breim. Takkar og Byrkjelo Maskin for lån av lagringsplass av dei 250 sekkane som bilen frå Førde kom og henta morgonen etterpå. Vi kjem til å gje ullsentralen klar beskjed at vi er nøydde å stole på

4 lovnaden om betre rutinar frå deira side. Styret i Breim Sau og Geit kjem til å vurdere om vi skal flytte oppsamlinga til plassen ved Breimshallen for å få litt betre plass til inn og utkøyring. Bordsete for geita på Gloppen Hotell. Breim Sau og Geit i samarbeid med Agro Business Park og Gloppen Hotell inviterte til eit festmåltid med kje og geitmjølksprodukt på menyen. Til stades var det fagfolk, geitehaldarar og ikkje minst fleire hotellkokkar. Breim Sau og Geit meinar det er viktig å setje fokus på å nytte den ressursen som kjekjøtet representerar som kvalitetsråvare. Geita inn i ei ny tid med ein mildare smak på geitmjølka er viktig å presentere til ei forbrukargruppe som fortsatt har holdningar om den tidlegare smaken på geitmjølka. Samtidig fekk dei frammøtte høve til å kome med innspel og delta i debatten om kva utfordringar som må løysast i tida framover, for å kunne produsere råvarene til ein akseptabel pris både for geitebonde og brukarleddet. Denne utfordringa må geitenæringa og Sogn og Fjordane Sau og Geit diskutere framover. Det er viktig at det vert attraktivt for geitebøndene å "mette" marknaden. Vi må finne gode løysingar slik at samtlege geitebønder forar fram kjea til slakt. Breim Sau og Geit inviterte ei gruppe på kring 25 gjester som vi meinte var viktige for geitenæringa og produkta som vi ynskjer å løfte opp og fram. Ulike kokkar frå hotella i kring samt personar frå organisasjonar og ansatte. Mykje godt å smake for kokkar og organisasjonsfolk på Gloppen Hotell.

5 Bodil Fjellestad og Gloppen Hotell la ned eit grundig arbeid for at kjøtrettar av kje, samt ostar og rettar frå geitmjølk vart presentert på ein framifrå måte til gjestene denne dagen. Samtidig var det produsert eit oppskriftshefte. For no gjeld det å presentere og ikkje minst prøvesmake kje som kjøtressurs. Derfor diska sjefskokken ved Gloppen Hotell opp med eit festmåltid ein skal leite lenge etter. For Bodil er geita spesiell fordi ho er ein så lokal ressurs. Geit var noko av det første ho sette på menyen då ho kom tilbake til Gloppen. Ho vedgår at ho var skeptisk til geitekjøt i starten, men det er snudd. Geitekjøt er møyrt og godt. Smaken er blitt mildare og mykje betre enn tidlegare. Her har det vore ei stor forbetring, og kjekjøtet er ein favoritt, seier Bodil. Ho peikar og på det positive i at det er kome fleire nye ostar og andre produkt basert på geit.

6 Gjestene fekk og smake både geiterøme og geitesmør. 1. Trine Alme - Gloppen Kommune. Landbruksjef 2. Kurt Ivan Haukland - Fagkonsulent hotell og restaurant Tine 3. Cecilie Bjørkelo - Konsernstyret Tine- Møtte ikkje. 4. Knut Roger Nesdal - Gloppen Kommune. Næringssjef. 5. Marit Flatjord - Sogn og Fjordane Bondelag. 6. Skei Hotell 2 pers 7. Nordfjordhotell 2 pers 8. Sogndal Hotell 2 pers 9. Ester Løvland. 10. Nils Magne Gjengedal - Tine produsentlag Gloppen. 11. Sigmund Vereide ABP 12. Vidar Sandal : Breim Sau og Geit 13. Bodil Fjellestad Eikrem : Gloppen Hotell 14. Atle Løvland : Breim Sau og Geit 15. Jens Brekke- Underhaldar. 16. Johannes Nedrebø- Nortura fagleg innleiar. 17. Aud Sletthaug- Møtte ikkje. 18. Helga Kvamsås- Tine fagleg innleiar. 19. Ragnhild Sæle- Sogn og Fjordane Sau og Geit. 20. Ragnvald Søgnesand- Jølster Sau og Geit. Bordsetet fekk brei mediadekning frå både Firda, Firda Tidend, samt radiodekning på NRK Sogn og Fjordane. Arrangørane meiner vi nådde store mengder av muleg brukargruppe og fekk spreidd mykje viktig grunnkunnskap om kjøt og geitmjølksprodukt ut til forbrukar.

7 Gjetarhundkurs i Breim. Breim Sau og Geit gjennomførte gjetarhundkurs på Norsk Fjordhestgard på Breim. Kursdeltakarane var frå både ytre og indre delar av Nordfjord. Kursinstruktør var Egil Syversbråten frå Stryn. Då Breim Sau og Geit sin utskremde fotograf møtte opp var det fint drev over instruksjonen. Triveleg å kunne vere inne i ridehallen ei helg kor det regna vanrett. Arrangøren Breim Sau og Geit sin gjetarhundansvarleg Janne Håheim, viste til at med slik god interesse er det muleg å arrangere eit oppfølgingskurs både for dei som har delteke tidlegare og for nybyrjarar. Det er viktig å få til fleire gode brukshundar for sauebøndene i Gloppen og kommunane kring. Beitesesongen i Breim Ny beitesesong sto framfor småfebøndene i Breim. Mykje snø og veldig seint før sauene kom i høgfjellet resultertei nokre utfordringar for heimebeite. Breim Sau og Geit meiner det er viktig at alle som har bygningar i innmark og utmark ser etter bygningane sine. Mange av desse er reelle feller for småfe som kan verte innestengde. Vi gjekk ut og minte om at det er eigar av bygning som har ansvar for vedlikehald og sikring av bygningane. Det er viktig at desse potensielle fellene vert sikra slik at dyra uansett kjem seg ut att, dersom vedlikehaldet er mangelfullt. Viktig med tilsyn av gjerder slik at piggtråd og andre farer vert rydda

8 opp i. Tilsyn er viktig i beitemarka slik at vi minimaliserar faren for at småfe vert skadelidande i beiteperioden. Breim Sau og Geit meinar det er viktig med best muleg samarbeid naboar og småfebønder i mellom. Laurdag 30. Mai vart det observert det som ei kvinne meinar sikkert var ulv i Storefjorden i Hyen. Breim Sau og Geit gjekk ut og oppmoda saueeigarar i området og tilstøytande områder om at dei tok turen ut i beiteområdet for å observere eventuell unormal adferd i sitt beiteområdet. Ved funn av skadde dyr skal det gjevast melding til SNO(statens naturoppsyn) ved Rein Arne Golf eller e-post reinarne.golf@miljodir.no. SNO må oppmodast om å ta turen ut i terrenget før det vert påvist skade på husdyr. Kadaver skal dekkast til med plast straks slik at fugl og andre ikkje øydelegg eventuelle skadebevis på kadaveret. Dette er viktig for eit eventuelt fellingsløyve. Ta bilde kor ein legg noko målbart ved sporet. Det er viktig å plukke med avføring for DNA analyse. Bevisføring er viktig og skiten må kun berørast med gjerne plastposen for å unngå forureining med fingrane. Skotpremie for rev og mink. Det vert fortsatt utbetalt kommunal skotpremie for rev og mink. Breim Sau og Geit har jobba godt i lag med Gloppen Sau og Geit og med Gloppen Jeger og Fisk opp mot kommunen om fortsette å løyve skotpremie til felling av rev og mink.. Gloppen Kommune bidrar med eit tilskot på inntil kr pr. år. Jeger og fisk må såleis fremme eit samla krav til kommunen og sjølv stå for utbetaling til dei jegerane som har søkt om skotpremie.

9 Sidan vedtak vart treft i juni vil det fram til 31. desember vere halve tilskotsbeløpet tilgjengeleg, dvs. kr Rapportering til kommunen følgjer rekneskapsåret 1. januar til 31. desember. I vedtaket vart det også sagt at Gloppen Jeger og Fisk står ansvarleg for administrasjon av ordninga, i lag med faglaga for Sau og Geit i Gloppen. Jakttida for rev er 15. Juli- 15. April. Kontrollørar i Gloppen vert følgande personar: Sandane - Jon Bjarte Myklebust Sandane - Kevin Skinlo-Denton Breim - Stian Hjelle Hyen - Torger Eimhjellen Med det kontrollskjema (basert på korleis det vert gjort ein del andre stadar) kan jeger då velje om ein tek med berre høgre framfot eller heile dyret, då kontrollør skal klippe av midterste klo på høgre framfot. I og med at det er avgrensa midlar sett av til føremålet må kontrollørar rapportere inn til kommunen ganske jamnleg. Viktig info til jegerar som kjem "for seint" til å få utbetalt premie.

10 To eldsjeler for sauen i Breim. Jonfinn Bø og Rasmus Raad.

11 Flinke dugnadsjenter som arrangerte Natursti for publikum under kåringa og selde vassbytter til sauebønder som trengte det. Største kåringa i fylket. Fylket si største værlamkåring vart arrangert laurdag 3. Oktober på Norsk Fjordhestgard. Breim Sau og Geit arrangerte i lag med Gloppen Sau og Geit og kåra denne dagen 125 værlam. 4 av desse var på dispensasjon. Det var ein triveleg dag kor sauenæringa frå heile Gloppen Kommune var samla. Det var mykje publikum og god stemning inne i ridehallen.kåringa starta kl nede i ridehallen og heile 148 lam var påmelde. Vi hadde ulike aktivitetar for familien denne dagen med natursti, ulike konkurransar, riding, gjetarhund, og middag i kafeen frå kl Småfenæringa treng slike faglege og sosiale møteplassar for utvikling og

12 trivsel i næringa. Breim Sau og Geit takkar alle som bidrog med rigging av hallen på fredag kveld og gjennomføring av ei trivelg kåring. Spælklassa var Kristian Mardal best med 159 poeng og Svein helge Hovstad med same poengsum på 2. Bø Fellesfjøs tok 3.plassen med 158 poeng. NKS klassa vart vunnen av Rolv Roger Mykland med 178 poeng, Kristian Mardal på andre med 176 og Rune Gimmestad på 3. med 173 poeng. Beste breimning på 15.plass med 165 poeng. Beste Pels fekk Mardal Samdrift med Anders A Flølo på 2. og 3. plass. Sjeviot vann Anders A Flølo med 157 poeng. Rase Ikke vurdert - Kåra - Kåra disp - Vraka - Sum NKS Spæl (kvit) Sjeviot Pelssau Farga spæl Blæset NorX Totalt

13 Nyeordføraren i Gloppen Leidulf Gloppestad helsa småfenæringa og deltok på premieutdelinga.

14 Beiteplakatar og observasjonar i beitemarka. Breim Sau og Geit ynskte å opplyse om den nye bandtvangtida for Gloppen Kommune som no er frå 1. April -15. Oktober. Breim Sau og Geit har jobba lenge og grundig for å oppnå ei varig utvida bandtvangtid. Vi har hatt eit godt samarbeid mot dette målet i lag med Gloppen Sau og Geit. Då ny beitesesong nærma seg ynskte vi å informere småfehaldarar/beitelaga, turgåarar og andre som nyttar beiteområda. Det er eit viktig samspel for at turgåarar kan etterkome ynskja til småfebonden og at turgåarar kan melde tilbake til bonden om observasjonar i beitemarka. Vi gjekk ut og oppmoda om å nytte plastplakatane som Sau og Geit har produsert for utplassering ved beiteområda også i Breim. Bandtvang for hund 1. April-15. Oktober i heile Gloppen. Breim Sau og Geit har i lag med Gloppen Sau og Geit jobba lenge med søknadsprosess med å få utvida tida for bandtvang i Gloppen Kommune. Etter ein 2 månaders høyringsfrist: Framlegget til forskrift har vore ute på høyring med 15. februar som høyringsfrist. Innan fristen kom det inn fråsegn frå følgjande 7 parter: 1. Gloppen hundeklubb 2. Breim Sau og Geit og Gloppen Sau og Geit 3. Hyen Bondelag 4. Breim Bondelag 5. Anton Hunskår 6. Norges Jeger og Fiskerforbund Sogn og Fjordane, Gloppen Jeger- og Fiskerlag og Hyen Jeger- og Fiskerlag 7. Gloppen Bondelag. Bakgrunn for saka: Gloppen Sau og Geit og Breim Sau og Geit søkjer om å utvide bandtvangsperioden i Gloppen Kommune. I fylgje hundelova er det generell bandtvangsperiode frå 1. april til 20. august. Då det fortsatt er sau i utmarka i oktober, ynskjer søkjar å utvide bandtvangsperioden

15 fram til 1. november. Dette for å lette sankinga og sikre at alle småfe kjem i fjøs utan å lide skade på grunn av lause hundar i beitemarka Breim og Gloppen Sau og Geit har måtte jobba tett opp mot prosessen heilt fram til Kommunestyremøtet den 23. mars Vi må seie oss fornøygde med å få gjennomslag for tydlege argument for at datoen enda på 15. Oktober. Vi kan gjerne konkludere med at saue og geitenærina no har fått eit regelverk og eit verktøy som gjer at handhevinga av lause hundar før småfe er komne i hus, vert klarare å måtte etterkome. Ein ung sauekar frå Flølo tek i mot gåvepremie frå ordføren i Gloppen.