VISITASFOREDRAG VED BISPEVISITAS I BALESTRAND OKTOBER OG 3. NOVEMBER 2013

Transkript

1 1 VISITASFOREDRAG VED BISPEVISITAS I BALESTRAND OKTOBER OG 3. NOVEMBER 2013 Kjære kyrkjelyd! Gratulerer med kyrkja, gratulerer med jubileet. Det er flott å merka at dette ikkje berre er jubileum for ein bygning, men og for livet i og omkring dette kyrkjebygget gjennom 150 år. For kyrkja er ikkje først og fremst ein bygning seier Bibelen. Kyrkja er bygd av levande steinar. Difor var det fint å få feira gudsteneste her saman med skuleborna på sjølve jubileumsdagen på tysdag og sjå sola bryta fram midt under gudstenesta og senda lys over fjorden og lys over alle borna i kyrkja. Det er dei som er kyrkja, dei levande steinane. Tjugum kyrkje er ikkje eit museum, eit minnesmerke over 150 farne år, men ein stad for levande trus- og gudstenesteliv. Så vil eg få takke for flotte visitasdagar her i Balestrand! Eg er imponert over alt det gode arbeidet som eg har sett og fått høyra om, særleg vil eg nemna det flotte barnearbeidet med ulike barnelag, kor og søndagsskular. Det gleder meg å høyra at ein no har eit godt samarbeid mellom kyrkja, Sygna, bedehuset og organisasjonane. Det skjer ikkje av seg sjølv, så takk til dykk som bidrar, bygger tillit og får det til. Det har vore eit godt og mangfaldig jubileums og visitasprogram. Særleg kjekt har det vore no i Ungdomsåret i Bjørgvin å få møte ungdom, både på Sygna og på ungdomsskulen. Eg har også møtt kommuneleiinga (dei var ikkje fullt så unge), lærarar og rektorar til samtale på Sagatun. Vidare har eg vore på bedriftsbesøk på Nessane og vitja Nessa sambrukshus og oppvekstsenter. Men fyrst og fremst har eg lært å kjenna kyrkja i Balestrand gjennom gode samtalar med presten og dei andre tilsette, og i møte med soknerådet og utvala. Det har også vore ei god hjelp å ha hatt ei velskriven og informativ visitasmelding. No vil eg oppsummera mine inntrykk i eit visitasforedrag som er blitt til i samarbeid med kyrkjefagsjef Tore Skjæveland, og etter samtale med prost Kjetil Netland. Eg tar utgangspunkt i Bispedømet sin strategiplan. Den har to satsingsområde. Det fyrste er: Gudstenesta - navet i kyrkjelyden og det andre er: Ungdom - vekst i trua.

2 2 GUDSTENESTER Det er i all hovudsak eit godt oppmøte til gudsteneste Balestrand, ca. 70 (7 % av medlemmane) møter i snitt fram kvar søndag. Men det kjem ikkje av seg sjølv, den gode vanen må oppmuntrast. Trua treng gode vaner. Trua må forma oss. Trua må få konsekvensar for vårt liv, koma heilt ned i føtene, også søndags morgon så vi går til gudsteneste. Då aukar vi Guds ære og vert velsigna sjølv. De har nett gjort eit stort arbeid med å laga lokale gudstenesteordningar og folk merkar at gudstenesta er litt annleis. No må ein ikkje stoppa samtalen om gudstenesta, om kva som fungerar av nye former og melodiar og kva som skaper den gode gjenkjenninga. Difor vil det vere klokt å oppretta eit gudstensteutval som saman med prest og organist kan føra prosessen vidare, og sørge for at fleire vert involverte både før og under gudstenesta. SÆLE KYRKJE Noko bekymrar meg særskilt: Det står dårleg til med gudstenesteoppmøte i Sæle kyrkje. Det er flott at nokon frå Balestrand tek turen ut dit, men det er sørgjeleg at så frå få det gamle soknet deltar. Er då dette rett bruk av ressursar i soknet? Her er ei utfordring til soknerådet: Kva kan gjerast for å skapa levande gudstenester i ei så fin kyrkje som Sæle, slik at dei som bur der ute, og som sikkert bryr seg om kyrkja si, tar del? Kan det vere ein tanke å setja ned eit lokalt kyrkjeutval som kan arbeida med dette og koma med eit svar innan sommaren? I Hyllestad har dei gått drastisk til verks med å ta to kyrkjer med dårleg besøk ut av vanleg gudstenestebruk og reservert dei til kyrkjelege handlingar som vigsel og gravferd. Tida er ikkje inne no for å gjere noko tilsvarande i Sæle. Men om ting blir ved som dei er, vil eg måtte sjå på forordninga av gudstenester i Balestrand på nytt. Spørsmålet vil då vere om ein kan komme lenger i å skape levande gudstenester og byggje kyrkjelyd ved å samle gudstenestene der folk, og ikkje minst dei unge, bur?

3 3 ST. OLAFS KYRKJE («ENGELSKKYRKJA») Denne kyrkja ligg svært sentralt til i Balestrand, og vert i sommarhalvåret nytta til engelskspråklige gudstenester fleire gonger i veka. Dette er ein rikdom som også nordmenn gjerne kan ta del i. I tillegg trur eg kyrkjelyden med fordel kan halde nokre fleire gudstenester i eigen regi i denne kyrkja, dersom det er praktisk mogeleg. Det er ikkje alltid like lett for alle å ta seg fram til Tjugum kyrkje, og da kan denne kyrkja i sentrum vere ei god løysing. Lat meg i denne samanhengen få rette ein stor takk til støttegruppa av engasjerte privatpersonar som både med pengar og frivillig innsats bidreg til å halde denne kyrkja i stand og tilgjengeleg for ålmenta. TRUSOPPLÆRING Trusopplæringa går godt med t.d. 100% oppmøte på utdeling av 4års- og 6årsbok, og Bibelen til 11-åringane. Det er og mange gode kontinuerlege tilbod til born og eit godt samarbeid mellom skulen og kyrkja. Eg er glad for at Balestrand sokneråd skyt inn midlar for å få ein større stilling som trusopplærar. Samstundes er det viktig at trusopplæringa er noko som ein er felles om og som viser seg i gudstenesta slik at nye generasjonar vert glad i kyrkja. Det er viktig med tiltak som når breidda og som gjev pedagogisk opplæring. Her vil eg særleg dra fram Minikonfirmasjon som eit godt tiltak. UNGDOMSARBEIDET Bispedømet sitt andre punkt i strategien er: Ungdom - vekst i trua. Når vi no har Ungdomsår i Bjørgvin fokuserer vi særleg på året etter konfirmasjonen. Det er svært høg konfirmasjonsprosent i Balestrand, opp til 100%, og ungdomane seier at dei har hatt det fint i konfirmasjonstida. Difor er det viktig at det er eit tilbod til dei året etter. Eg veit at det har vore noko som heitte Balestrand ungdomskor, og på Betel har det vore ungdomsklubb, men dette er det no slutt på. Derimot er det liv i KRIK, og det er gledeleg. Og på Ung Messe møtte det opp

4 4 over 60 sist gong. Vidare må eg nemna at eg på Sygna møtte ungdom som spør etter kyrkja, spør etter gudstenester og forkynning, og som har tankar rundt dette. Difor må de snakka med ungdomen, ta dei med på råd, involvera dei og finna ut kva ein kan gjera for at dei kan veksa i trua. Og når de opprettar eit gudstenesteutval, så få med nokre unge slik at dei kan få vere med og prege gudstenestene. VAKSENUNDERVISNING OG DIAKONI Det er flott å lesa i visitasmeldinga at ein har hatt Alpha-kurs. For det manglar tilbod til vaksne der ein kan læra om trua og veksa i kristen kunnskap. Difor bør ein sjå om ein kan starte opp eit liknande arbeid. Det er vidare fint å sjå at diakonien er levande og få høyre om alt diakonen gjer innanfor sin litle stilling på 20 %. Det skjer i det heile mykje flott byggande arbeid her i Balestrand som det ikkje er tid å koma inn på. GJEVARTENESTE Det er lang tradisjon med å gje til kristen arbeid og misjon her i Balestrand og gjevargleda er til stades, noko som viser seg når det er giro i kyrkjebladet og når kyrkjelyden gjev til sine misjonsprosjekt. Eg vil gje ros til soknerådet som har sagt at berre ein tredjedel av kyrkjeoffera skal gå til eige arbeid, resten skal gå til misjon, naudhjelp og organisasjonar. Men ein levande kyrkjelyd treng og pengar. Difor vil eg utfordra dykk til å skaffa dykk gjevartenesta. Organiser gjevartenesta slik at folk kan gje målretta og konkret, t.d. til barnearbeid, ungdomsarbeid eller til diakoni eller noko anna dei kan sjå resultatet av. Eg trur at mange foreldre som vanlegvis ikkje er så ofte i kyrkje eller bedehus vil gje til eit barnearbeid, ungdomsarbeid eller eit trusopplæringsarbeid som gjeld deira born. I våre dagar er det mykje lettare med gjevarteneste gjennom faste trekk i nettbanken, dei fleste vil ikkje merka det, men arbeidet vil merke det.

5 5 KYRKJESTOVE Det er planar om kyrkjestove her ved Tjugum. For om Tjugum kyrkje er aldri så fin, er ho ikkje svært fleksibel. Det er eit fint og framtidsretta tiltak å få eit bygg for kyrkjekaffi, samlingar for born under gudstenesta, konfirmant og ungdomsarbeid og minnesamvær. Eg synes og det er framtidsretta når soknerådet opnar for at ein i samarbeid med kommunen her kan få plass til eit livssynsnøytralt seremonirom like ved kyrkjegarden. Då får ein eit hus for heile bygda. KOMMUNEN Eg vil takka kommunen for at de ser kyrkja sin verdi og kyrkja sine behov. Eg vil gjerne sitera ordføraren som i møtet vårt sa: «Kyrkja er viktig for kommunen fordi kyrkja er viktig for folket i Balestrand.» På vegne av kyrkja vil eg svara at kyrkja vil vera med å bygga eit godt lokalsamfunn her i bygda, så dette gode forholdet må vi ta vare på. Takk for at de ser behovet for vedlikehald i kyrkjene og har bidrege til bevaringa av Kvamsøy kyrkje. TAKK Eg vil runde av med å takke soknerådet og dei tilsette: soknepresten, kyrkjeverja, kyrkjelydspedagogen, kyrkjemusikaren og diakonen! De gjer alle ei god og engasjert teneste! Likedan takkar eg alle som arbeidar med å halde kyrkjene og kyrkjegardane i god stand. Eg er takksam for arbeidet de gjer! Takk også til dykk som har bidrege til skrivinga av visitasmeldinga, ho er god og innhaldsrik og visitasen hadde ikkje vore meiningsfull utan. Takk også for flott tilrettelegging av visitasen og gode møter og gudstenester, og mye god mat. Takk til den nye prosten, Kjetil Netland, som har vore med å legga til rette og gjennomføre sin fyrste visitas som prost! Når eg snart dreg herifrå, held han si fortsatt si milde hand over Balestrand, der han jo også bur. Så vil eg samla utfordringane til dykk, som samlar opp denne visitasen, og be om ei tilbakemelding innan eitt år om korleis dette vert følgt opp:

6 6 Få på beina eit gudstenesteutval som kan bidra til at fleire vert trekte inn i både førebuinga og gjennomføringa av gudstenesta! Ta grep for å styrka gudstenestesøkinga i Sæle kyrkje blant dei som bur der, sett gjerne ned eit kyrkjelydsutval av lokale krefter! Ta vare på kontakten med ungdom etter konfirmasjonen og gje dei eit tilbod i kyrkja! Forkynn fram og legg til rette for ei gjevarteneste der folk kan gje til den delen av kyrkjelydsarbeidet som dei særleg vil støtte! Og med desse utfordringane takkar eg for gode dagar, eg er glad og imponert over alt som skjer hjå dykk! Eg reiser herifrå med mange gode minner, og ynskjer Guds velsigning over alle dykk som er kyrkja i Balestrand. Bjørgvin bispestol, 3. november 2013 Halvor Nordhaug