veeboer bij?i.v.c. i1 It land'uouwer bij L.V. G.

Transkript

1 opgemuakt voor M.Kasiepo, adjunc t-arnb Leiicaclrl b ij he ; &ntoor v. Voorlichting en Radio-omroep (R. V.11. ) Nieuvv-Guinea te -ollandia,,,--., r-, lf. ZO&S belrond, lrtvum in Mei 1952 in Hollaridia ;tan de heelde Boer, vice-voorzi b ter van het llchristelj jlc Tabioriaal Vak- vei>bond1 iii l?ederldnd, vergezeld van de heel- E'. d.kcam~a, gewezen predi1gm.t V.N. Z., als adviseur, zulks naar aanleiding van eeïi doo~' 130 ndische Nederlanders te Hollandia aan liet C.N.V. gedaan VCL'- zoel: lid te inogen wol-den van genoealde vakbond, let doel van het bezoek was tie rnoz2li jkheid te onderzoeken van de oprlichtirlg van een Christ2 ke vakorganisa Lie onder ndische Nec-erlanders en voorstel en in overeenstelmling niet de bedoeling van.genoemde heron, werd enize tijd later te mijnen huize een bijeenkomst gehouden, Tesenwoordig waren;, pendi ta V, M. Z. in Hollandia-s tad 2. J.Bukor werkzaam bij G.C.H.D.A, in Hollandia-s tati, klerk op liet kantoor v. onderwijs in iollandia-st, schrijver hullmuh t er i. D e V. G o Holland i a-- s t ad, werlrzxm b/d 1.V.G. 1 veeboer bij?.v.c. i1 t land'uouwer bij L.V. G. t, adjeambt. K.V,ii K. de Boer, vice-voorzitter d:,n.v. in No(3e.rand 2. F.C',Kanma gewezen predikant V.NeZ. 3..S,Kijíie, hoofd V.N.Z. Mieuw-Guinea te! Hollandia-stad Na de gebruikelijke begroe tiiigen en heilwensen licli tte de heer do 3oer in zijn kwaliteit van af8evaardigde van h3t C.1V.Vde reden toe van zijn op Christelijke gzloofsover tuiging gegrond bezoek a Vervolgens gaf de heer de 3oer de vol,;ende uiteenzetting van Goel en werk jze van het C.1J.V. in Nederlarid; oed doordrongen zijn van het feit, dar; di? orgdnisalie identiek is aan die van het normale gezin, waarvan het essentiële is he i- gezamenlijk dragen van verantwoordelijl~lieid, Zoals U weat, behoort het in elk ncirmaal gezin zó te gaan, dat men hand in lirziid door hat leveri gaat en lief cn lc3d met elkgar deelt. Derl2aïve is r in ecn normaal gezin een hechte band tuosen Vader n hot gezin) en Moeder (het waarnmond gezinshoofd) en dc kinrieten, die zodanig verzorgd en gelcid rnocterl worden, dat eij als cle tijd ùaarvoor is gekomen, geschikt zi,jn om me-t eei? gezond lichaam aar1 het drukke gemcenschapslevon dccl te nemen. Gclijk als in,hst zo even genoemd gezin is tie situatie in onze Cliristen-orzanisatie, een Organisatie dus waarin tussep ons Chris tenen oen sterks! band riioe t bos taan, ni : t alleen in geestelijk opzicht, inaar ook in materice1 opzicht als bewijs van omze onzichtbare ge-- loof sovertuigiiig., Als vic+voorzitter van hct C.N.V. ben ik zeer vael dank verschuldigd aan de zending, die het mogclijk heelt g;cm:%aiit, dat de heer Cayia met zijn grote kennis van land en volk van Nimw-Guinea mij vergezelt,!; bcn dankbaar da-t iii. in Nederland de heer Nic.Jouwe heb ontmoct cn hiar de hoer Kijne, hoofd van de V.'?.Z., LJ en andcren c2n clat ik op jn rondreis nog andere menscn zal ontmoeten. &vi j Christei in Nederlaild danken God, dat he-c yicrk van de Zending hier ts lande resds zo lavg voortsang heeft kunnun hebben. De vere-l- ;:vangulie is in den beginne in een land it18 Nieuw- 1 elders waar het zijn intredo doct, niet gcmakkolijk, ri j(len heeft tegen ingewortelde c:ii oude gewoonten, D,V.G.: Dienst Volksgezondheid.

2 - 2- Ofschoon liet Xvarigelic op zijn tocht door de wereld vele obstakels ontmoet - gelijk de gcschiedcnis ons lcert - staat God met Zijn Levcrid Woord zijn afgzzanten s teeds terai jde, zodat eens overal ter wereld de vlag van het Uvangelie zal waaien, dus ook hier te lande. Het Christelijk Geloof is reeds lang het bezit, en kompas van de inggzetcnen van dit land. Maar ons streven en werltcn voor ons licliam.li jk welzi jn moeten vrij baseren op onze geloofsover tuiging, opdat wij bereiken - en dit ook doorvoekd worut en naar buituri treedt - dat ons gczond lichaam een gezonde geest herbergt. k heb roeds gezcsd, dat de organisatie van ons Vakverbond in wezen gelijk is aan die váii oen gezin, d.w.z. dat wij in het dagelijks lcven euns&eziiid moztsn wcrkm on de verantwoordolijhhcid daarvoor moeten dragen en dat wij ons in ons handelen en levert moeten richten naar de weïsldsituatic o zoals zij is Bij nauwkeurige beschouwing cn onderzoek van dc huidige wercldsituatie, komen wij tot de conclusie, ùat er tvroc stromingen zijn, n.1. a) dic van dr? wcr!:gcvvrs b) die van dc arbeiders, dat zijn zij, die loon ontvangen voor hun 1 e v ens o nd c rhoud. De verhouding, vraai-in d(:zc tvlee groeperingen tegenover elkaar staan, is afhankelijk van plaatse1ij;c omstandigheden ( of een gebied dun of uicht bevolkt is, of hot Gdbied nos onder leiding staat, van e\rn andur land; dc staat van ontwikkeling waarin Ue bevolking van een bepaald gebied zich bevindt). Cipdat 66n cn andar voor U duidelijkdr zal worden, zal ik U iets vcrtcllen ovdr het ontstaan van vakdrganisaties in Europa. Vroeg-r stonden tbre< gïoep2rinyen schurl1 tegenovzr elkaar, n.1. de mensen, bezitters van kapitaal en goederen en de mensen die gcbrzk leden of arbcidcrs. Ook thans kunnen tvij constateren, dat de arbeid niet dezelfde plaats inneemt als het kapitaal. Vooral vroeder was het zo, dat de mensen met kapitaal zich ten koste van de arbeiders wilden verrijken, mmers de arbeiders kregen slechts ccn g3ring loon cn hadtlcn slechts weinig vrije tijd, zodat zij niet voldociidc in do Folcgcnheid war3n zich lichamelijk in stand te houden, om maar niet to spreken van het fcit, dat ontspanning en ontwikkeling buit-ii hun boroik lagen. Mcn zou van een tegenstelling in gecstosggsteldhcid kunnen sprckcn. Dit systeem, dat in strijd is met dc inhoud van do Bijbel, die de basis vormt van ons Christelijk geloof, vervulde de arbeiders geiiiakkeli jk met wrok, daar zij besef tcn dat hun arbsidspres ta ti.;s nilt naar waarde wcrdon beloond e Wij Christuiien mogen niet hct voornaamste gebod vcrgctcn: Onze naasten licî tv hcbbgn als onszclven. Nalcviigvan dit gebod bctzkent God liéfhsbban. 100 kunnen wij God liefhebben zonder onze naasten lief te hebboii. ilirnnt dit Goddvlijk Gebod wordt in di3 kerk voortdu.- rend vsrkondigd aan ons mensen, die v2rklaard hebben zijn volgclingcn t;: zijn in G5n en hctze!l.îdc geloof. Maar de beginselen van het G,íl.Ve of van ons Christelijk geloof moot U scher:. onderscheiden van de beginsclan van hot 2ommunisme, juis t omdat zij ui tgrli jk vccl ovcrcdnkoiiist mr3 t elkaar vcr tonen, Waarop is h~ t comlaunisme dan gcbascord? io grondstelling van hut conimunismo is, dat h,t ni2t waar is, dat God icdzr mcnselijk wczen met rechtvaardigheid Zijn Almacht ;n Gcnado betoont. Op grond v;n duzs zicnswijzc bmcrcn de communisten, dat al hetgacn zich op aardo bevindt met betrekking tot stoffelijke gozd~r~n, water ;;n lucht niet het eigendom van een enkeling ma;: zijn, Hij die medr bczit dan noodzakcli jk voor zijn lovensondcrhoucl, doopt rncn als kapitalist $:n daalom een dief. Dit stanupunt, buiten do communistt?n uit, teneinde dc arme mensen o arb2idcrs t$ bewcysn CC? aanccngcsloten front tcgsnovcr de kapitalisten tc vormen. Wij Christencn kunnen deze ziciiswi jzc der communisten niet delon mmers zij crltcniicn Gods Almacht niet en bcwcron, dat wij menscn alleen gelijk zijn, LLrwljl wij geloven, dat Gods Gcnado voor de Qne mens verschilt van dis voor dc andcrc, zoals staat in de brievcn aan do Korin thiërs Hoofdstuk 13. b 8 u - >

3 -3-, Wij mcnscn zijn in godstclijk opzicht gelijk, maar de cnc bdzit me3r dan dc aiïdcrc, omclat vlij licliamelijk en vers l-cadelijk van clkaar va-- schillen. Dc grondboginselcn van de dcmocratis:! komen overcm mot on- 2.3 Christdi zodat hc,t streven van on23 Orgalïisabii? dmocratisch is on slechts op Lic; dc i.s g,:,busc.vrd. Wij mog1-'11 ons bckwainon cn ons bijzit virgroten, doch niiimzr tgn kos-te van mindn bogaapügn i3n d2 arinm, intcg3ndccl wij moe-tzn )iclpk2n op 3i:ll VJk JZd? dio vdi-lriind,rt clat zij he$ gzvo:,l. krai jgcn achter gzsb=ld %c: zijn bij hun m>dcmnscn en aan hun lot tc worden o~er,:~la;;~n. dij chris bonsn mootcn elkilar holpcn en liefliebbcn, maar ni2 t zovzr gai?in, dat wij ons zelvcn vzrloochcncn cr1 daarvan mpgoli jk lickìmslitjll on &CS'CcliJk llct slachtoffcr worden. Donk atin ds gcsc1iicdonj.s van Ananios a Safora. op lu Paasdag. n L'uropa zijn tweo klassen te ondvrschoidcn, n.l. de kapitalistm cn de arbcidcrsi. Dv arbeidurswereld vo,?ldc: zich vrocfer in hun bos'caan bodroigd. W i j hdbbon toon onzc: Orzanisatic opgericht m& h2.b ooymerlr da cvi:nsbglanyon vaq dc arbsidcrsklass J t, bchartigcn door 2lkaar tc b6lov2n glzmonli jk do vorailtwoordoli3lrhcid tc draycm cn 56n gedragslijn c! vol2c.n tczenovur do anders klasse mdt inachtnorning van do van 0vGr iüswc;,o g~~,?vun wct'tcn dn vcrordoninggn, De vakblweg g komt ni\: t all. n in Ncderlnnd voor, maar ook in andcrz landm, zoals horilca, Caiiala, Ziii tsalaiid cn ndonesis. Na de tvwzdo woroldoorlog is ;r in :J:; lsiîci rdtjc71s v r ~ vl.?randerd; l doch ellr<~ vcranücring bzhoort in 11; t b:l;~~ig van dc wdlvrzart en ds vmb~tcring van ùe 1,:vznsoms tancligliciibn vun d~ iii:l3ason td zijn, en kan niot door hcn of wis dan ook afgcivc!zg!lî wordcn, oindat, in tcgsns t2lling tot hot-vl>rlgdcn, in dc huidige wurzldsituatid gcoii cnkel land op zich zclf kan staan. Vi.1 rneiw.cn rnol,ti:n all3 vcrandcringun bdwust tcgcinoot trodcn, zond3r onrust vr2cs of wanhoop. Het is 11 bc:ksnd, dat# in do loop dcr ti jdun voor dd openl-c$~iiig van dit land' in hd t bclang van ai jn welvaart vorscheideiie bedrijven en rnaatscha;)$ijen,zich hivr hebben geves tigd, zouls blijkt uit de oliewinning in Sorong en andere thans aai? de gafil; zi,jnde esploratics, terwijl ook overliej-dsdiens ten %ijn opgericht a %i1 en ander is niet van zelf tot stand gekomen, maar door onze gczamenlijkz krachtsinspanning in het zivee t ons aanschi jns, want arbeid is he t cioel'van het leven. )Mensen, üie afkerig zijn vm werken vallen gel malrkelijk ten prooi Qan de verleidinzen van dc duivel, want er,-tau% gesolireven: Luiheid is des duivels oor l:u:ssen. Weiincter Wi iaaar, met,het algenieen belan,; voor osen, het go::iie en nuttige nas brcven, woyden wij nie c gania!cl,cli jk sì achtoffers van de v erleidin- ;;en van de ivel. Ziet naar bhrist-us die geliecl. al$ecn op eeii een- -!daoic berz, d verleidingen vap de duivel wccrs bond / 1icllainelijk erzwakt 'was als gevoly van v '({ij Ghris t;eneii iilout-en eveneens larcn de duivel te weerstaan, mdar daai-voor fs nodig, dat wij voortdur\>iid bvzig :c<.l jri en werken. \ k verzoek U mij go?ü te verstam; ik bcn niit gelcorilen urn de t land te dwin3en of aan t? s2orln tot werkeloczsorza,yizhei~~ aan s Lands vel;teri of tot liet op gozdzenlijkeii. van hun oo&~itdccn; mdar U inoot goed weten ìnijn besluit om, hierheen t2 komm uitslui?end is ' t Cliristen Liefde, zoals neer::31,>gd in de twaalf met nadruk verklar?n, dat on:<i: ordanisatiz een vangen van 13'0 ndische Wodarknders te Hollandia orden van het G.J.V. Wij heb'sn na overweginu van tm om hier tc luride een ~hriucc:l-or'~anisabie op $a richtcn van dcrs, lndiache Ncder1mc::rs (311 inh:?:?rnsen, nir-b als ücrlmdse Or;aiisati:, m a a als uon.zdzonderlijk zs tan ts Cpris telijkc ArbUids n ternationulo a op een vzrgauvring belu;d door TJS Jcns! in Hollanri ontmoatiiig gzllad.mc3 t gcno::,ade ndisçhc Nedur- -i, ik U, inheemen, op ezn 1,or plan ~l&abs, m a r omclat ik ocrdcr +cno&zid vcr!zock van hen ontvun:;eri had, Op di2 yorgadcring steldm zij v00.r~ dat de inhcemsen eri ndische Ncdc:rlQndsrs zich in 64, Ja inhet.msu bond zouddn verenitfzn, maar ik vòncì b,?tcr van niet, omdat de N3dcr:Landse tahl rioa niot machtig zijn.. ' \

4 . Daarom vond ik het be ter clkc grocp af zondcrli jlr te liouden, doch ondec 66n hoofdbcs tuur tc Jaatscn. k heb mij de vol;;endc samenstelling gedacht : _.- -_"- ' afgevaardigde voor i bijstand ^ ""-" A 1 Gemengd Hoof dbes tuur !. Szctic nhz cms en, Sectie f nd i s c li o Ne cl e 101 an cl 3 r s ----_ e _1 C u A A B c ndus trie Haven Woningbouw Woningbouw -av en ndus $rie _Y.."-----_ --- -<-. -u - Aanvul1 cnde to el i cli t ing : ---r-^l.ll-<--.u--l-l^"- Afgevaardigde voor Bijstand: Als het mosclijk is zal hct C,N.V, iomand sturcn om U tc helpon de organisatic: hier tc lanqtt op tc 3-ichlcn. Hoof dsestuiir : Hierin hebben zitting nheeniscn en indische Ncderlandcrs om de algcrneiic richtli jncn van de Chris teii Orbanisatic hicr tu lande vast te stollen. Sectie ndiccho Ncdcrlandors :De ndischo Rcdcrlandcrs als af zoridcr-. li jke groop, opvolgend dct vcrschillvnde vqorsclirif ten van het oofdbestuur o Se c t ie nho cms iin : m.m. idcm. A o Woningbouw D af deling van nd Nederlarid,?rs die tverkzn aan dc woningbouw 13. Havcn : afd\?l-in:; van nd.ncderlaiìdc.rs d i G werkcn aan do havunvcrkcn. C. ndustrie : af deling van dc! ndische Nodcrlandcrs die werken op fa'iribh:ui of aiidoro bedrijven, zoals zageri jcn van hl2 t 130s- 'vvttzzn of anùcre nog op tc: richten Sedri jvon, Het ondcr h, B. en C. verrnoldo geldt ook voor de afdelingen der. nheeiasen ndien naderhand de af dolingen van ndisclit? Nederlanders en nheiinsen samsngevoegd worden, zal dit- gecri nioeilijkheden, opleveren, omcla-t zij demlfde taak habbcn. ndien nodig kunnen in de t o ek oms t nog and c r c af d 31 ing e n. o;pg c! 1- i c h t wor (1 c fi, b i j v c) or bc e 1 d e en af deling coöperatie Vervolg:;.iis zci de hem:. de :Roer: Van de heer Rasiep heb ik vernoman, dat de nhzzmsen ryc;ds andere orsanisaties hcbbcn,, zoals in de eerst:, plcbats de G.P., (Gerakan Persatoean ristn = E,?nlieidS-. beweging i-iaïi) en de.s.a,ï?. (katan Social An& 1Je:;eri = Sociale Bond. van Landsinzezetenon) zn daarom zou ik ;raag van d(? inhoud. vw de statu ten op dc. h.oog-i;e gvsteld worden, oriicia-l' moge1i;jk d.c doeïcinden van deze (jrg;arlisa.i;i,l- u,3 overs~nkomen mot dic van dci op te ricliton Chi-iuteliJke orga,nisa-l-ig Sl:?chts verzoek ik ïj ~ocd 0 to boy;ri jpon, dat laatstgenoznide organisatie zich niet met politick zal- i:lla.goll, doch zich uitsluitend zal bowegen cjp sociual, economisch en cul;tu-:' rc,>l terrein,?n daarom ook corporatie gsnoomcl.kan worden" o Tot zov;:r ti.c h. /' i

5 ,-. dia: -5- Hierop gaf dc heer Ki jnc nog de volgonclc. tooliclitin:;: ' Genoemdo organisatics bestaan inderdaad, inaar tredeq niet naar buiten op, kortom, zij zijn slechts "~raatvereni0ingcn". Een vereniging bohoort tc. beraadslagen, beslissingen te ncrnori in VCLY3Chillondc ZakC?n en die besluiten ook uit te voe)-cey1, z0da-k do buitenwerold zich van het bestaan van die vereniging bewust wordt Zoals U vii!ot zijn hier ts lande nog vesl menssn, die willdn ontvangan zondcr cr voor t2 werken. W i j moeten deze licdcn doen besdffon, dat zij alvorcns iets te kunnon ontvangen er eors-t voor n niet slc;lchts door praten en het treffen van papir:rc:ri Tot zovcr de toelichting van de heer Kijne, d? juisth<?id waarvan wij erlczpnen en aanvaarden als ee,n opmerking gemaakt door een vador tcgcn zijn kinderen, met hct Qogmcrk hen vooruit -te hclpcn, oppdal; zij leren werken in hzt bolang vaii zich zelvcn i;n het algemcm welzijn, Daarna vro2g de heer de :Boer OP 6bn van ons inlichtinsen kon gdvon'over dr?qwerk\ivijzc van de G.Y.1. n mijn kwaliteit van vice-voorzitter van dozc organisatie- gaf ik de volgendc inlichtingen o Vb6r de twc,>da warcldoorlot- v,rar??ii t3r hicr td lande nog gem OrganiEmtiCS als da huidigz, umdati vij toen achter gesteld werden.. Thans bzsoí'fon wij, dat wij ni3-t stil kurmc:xi blijven zitten en nist langer mogen toela1;cn dat wij cn on:; land aan willekrur wor- -den prijsgc!gevln of in roscrvs wordcn gjhoudrjn voor de tozkornst. Na de twacdc wereldoorlog dcdon ac ndonesiers tegenover dc Ncderlands-n6ische Rzgcring hun aaiispralcm op onafhankali jkhc id % lcngs gcweldadigo wc; geldcn en aen Groep ndonesische politici richtten vurschillende politickc organisaticx op om ons tc overtuigen van d~ afpcrsingon on ondordrukking, zolang door ons ondcrgaan. Doch' do Ncdorlandcrs wezcrl deze eisen van de hand. Het govolg van het optredqn'der ndonesicrs hior te landc was, dat wi:,. nhccmsen in twco parti jcn verdeelù wxden.+cic3 cm partij c;rl$cnde de Nicuwb? Eic.gering in ndoncsië, de andere partij blecf trouw aan het Nodorlands gezag Het qeel van de nheemsen,.dat partij voor ndonesië h kozgn, ricli-t'tc v2rschillcndo politiekc partijen op, daarbij geholpon door hicr vortouvcndc ndonesische ambtcnaron, zoals 1 n Hollandia:, de K,,M. (Ezornj. te ndonesia Llerdcka) 1946 e 2. n Seroci: de P.K..Z. (Part-ay Kc:n?rdokcn ndcnsia rian ) , n Biak: dc i?.,m, (Porscrilratan ndonesig %Toi-ddka) 1949 de P,.D.H~.S. (Partay rian DalGm Repul~l-ik ndonesia Serikat) 1948 dc zo juist genoerildc parti jt>n, di? dus Nieuw-Guinea opgenomen vtqnson tc zien in de naoncsischc Ropublic-r, strcvgn tig:? wijze na, ok'schoon zij vel,: bclcriuwrin~cn on nùsrvinden van hct wottig gezag, dat hun eisen niet invvilligon o dic hct Noderlands g~za,; trouw bli jvcn, g;;cn partij Uchts naast dat- gi:zag stdan, zodat wij vaak door v0oy-y,llnederlandss rnarion..>t; ten" worden ui i;,:,c;-uiuakt. ers bcvreron; Ar iks, Jouwe, Kas iepo an Arf an zijn ordigcrs van hob volk, want niomand van hc,t volk is er van op 'do hoogte, als zij naar (!op conferontic in hc;t buitcnland. gaan,, Zij zijn 'slechts stromanncri van di? Nddcrlandse rcg1:ring. Deze bclcdigingcn ondervinden wij van on23 oigdn laiidg~-.nü ben, doch \vi j Zijn verdraagzaam en blijven wurkcn voor de VZrWCZCrdijdo~ls tdllingcn. het g;>bquren, dat ik, toen ik na mijn terugkomst uit lolland in Sorooi, aan kwam om de bevolking voor ts lichtt?n, aldaar op heftige vrijzo door het bestuur van do pe<ee. wdrd aarlgdvhlljn. NauvVclijks WLS' ik mct MOZ~:~S Humaihm en E'rcderik Kafia aan wal gsstapt, of ik werd door dc: Voorzitter van de?.iz..., dl %ute+traan 0lvV-i Xdhman ~1.s volgt am1gssproken: tlbroad?r KaSdC?pO e VOl&!llS do radio-- en kranten-burichten hccft dc dgl:;[;&ti3 Ariks, JOanL Mi 'icasiopo aan de Ronde Tafel Conferon tid dc:clgjcxromvri" e 5 \

6 -6- k antwoordde: "rvijnheer Alni, wat U daar zegt, is juist. mmers alleen zij die hun onafhankelijkheid, los van Nederl.and, nastreven, hebben aan de Ronde Tafel gezeten, Terwijl mijn delega-l;ie namens het volk van Nieuw-Guinea onder het Nederlands Gezag we;lser, te blijven, aangezien wij nog op een laag peil van ontwikkeling staan. Maar als ik ndonesië was, zou ik mijn onafhankelijkheid niet aan een tafel, die rond is, willen ontvangen, omdat ronde dingen niet staande blijven als de wereld in beroeri.11g koint.,' Hierop bleef hij het antwoord schuldig. Gedurende verscheidene dagen diende ik sop bi jeerikomsten de leden van genoemde partij van voorlichting en de vele vragen, die mij gesteld werden, waren deels van politieke aard, voor een klein deel slechts middel om hun kennis van geschiedenis ten toon j te spre,iden, terwijl de overige vragen bedoeld waren ons,. die het Nederlandse gezag trouw bleven, te grieven met de woei-den, dat wij streden op kosten van het Ned.Destuur, dus niet op kosten en in naam van een der gehele bevolking oinvattende parti j. k heb dit alhs rustig over mijn kant laten gaan en toegegevzn, dat wij geen partij hadden., Na mijn terugkomst uit Seroci hebben Nic.Jouwe en ik een en ander besproken met een luitcnant van het leger en zijn tot de conclusie gekomen, dat allen dic voor ons en het Ned*gezag waren, zich moesten verenigen. k lieb toen de Gerakan Persatoean rian opgericht, mst de volgende vier punten als programma: a) Politiek: de gehele bevolking van Nieuw-Guinea te verenigen teneinde, in woord en daad, front te kunnen maken tegen elke haar belangon en welzijn'in gevaar brengende handeling of aanval. b) Economie: Door gezamenli jke inspanning te komen tot de oprichting van verschillende coöperaties, teneinde de bevoìkins aan te sporen tot exploitatie voor haar levens-. onderhoud van de in dit land aanwezige grondstoffen en zodoendb te bewerxstelligen, dat de bodemopbrengsten de subsidie aanvullen van de Ned.Regering, die goedcren importeert door tussenkomst van een Ned, \ Handelmi j., welke maatschappij een monopdb heeft 'voor de duur van één jaar. c) Sociaal: Door gezamenlijke inspanning de ingezetenen van dat land tc bevrijden van de in haar levendc. of opgewek-- te gevoelens van minderwaardighcid, om te voorkomen, dat zij, die toch tat 6611 volk behoren, door buitenslandse propaganda onderling verdeeld worden en clkaar gaan haten. d) Cultuur: Ons gezamenlijk in tc spannen voor behoud en ontplooi-- ing van allerlei soorten van inhczrnse handenarbeid, ook op hct terrein van vlecht- en snijwerk. Dit geldt ook voor de goede gewoonten en gebruiken, die aangepas C rnoetsn worden aan de huidige oins tandighedcn. n verband mdt de ahaardiging vali het Hoofd van Plaatsclijk Bsstuur dr J.V. do 13ruyn, de Coni;rolcur BOBa P.J.Merkelijn, Nic.Jouwe en mijn persoon naar de Zuid-Pacific confersntio Op de Fiji-eilandcn, heb ik het aan de heer A.Krcy en andere vrienden te Bi& overgeleten dc zaak van mijn partij met voortvarendheid - voort tc zetten; immers omstreeks Juni van dat jaar zou Nieun- Guinea bezocht worden door een uit Ncderlandcrs en ndonesiërs bestaande cominissie, zoals op 2 Novembcr i943 op de i2.t.c. te s Gravcnhagc overecngekomen. Onze partij kreeg aanhang in Biair en Hollandia en dank zij het belangeloze werk van de Biaksc psrtijledcn,ook op andere plaatscri, zoals Nanonwari en Sorong. Na mijn terugkomst va11 de Confercntie Nieuw-Guinca hcb ik: Op 28 Maart 1951 in Seroei een afdeling van de pilrtlj opgel+iclit..d'.j

7 -7 - Kopie van bewerker Toen dan ook bovengenoemde Commissie Nieuw-Guinea bezocht, werden de ndonesiërs met hun Papare zeer in hun verwachtingen teleurgesteld, m.i. voldoende reden voor de Ned. Regering en de N.G. delegatie, bestaande uit Joh. Anks (voorzitter), Nic. Jouwe (secretaris) Abd. Arfan en Max Kasiepo (leden), om Nieuw-Guinea binnen het Koninkrijk der Nederlanden te houden. Na de Nieuw-Guineaconferentie kon ik de bevolking goede berichten brengen; slechts was het jammer dat de status in de ijskast was gestopt. k heb de bevolking echter duidelijk gemaakt, dat, ofschoon de Status van Nieuw-Guinea nog duister is, aan deze duistere situatie spoedig een eind zal komen, vooral waar op de RTC was overeengekomen, dat men de kwestie Nieuw-Guinea slechts een jaar zou laten rusten en een verlenging van die termijn niet betekent dat er iets aan de Status veranderd is doch slechts getuigt van een verzoenende houding van de Nederlanders tegenover de tegenpartij totdat deze tot de erkenning zal komen, dat ndonesië en Nederland door - than.. verduisterde - vriendschapsbanden en gezamenlijke belangen met elkaar verbonden zijn. Daar ik overtuigd was dat mijn partij zich voorlopig voldoende met de politiek tot behoud van de status had ingelaten, poogden mijn partij en ik de bevolking ook op andere levensterreinen handelend te doen optreden. Toen bleek dat dit steven bemoeilijkt werd door verschillende Nederlandse ambtenaren. Overal is het streven van de jongere leden van de bevolking kenbaar om coöperaties op te rîchten die een voorraad aanleggen van de opbrengsten van het land om ze in het groot te verhandelen en aldus tegen te gaan, dat de bevolking voortdurend in het krijt staat bij handelaren, vooral Chinezen. Hierdoor zal ook bereikt worden een verhoging van de levensstandaard van de bevolking, die tot nog toe laag is en geen verbetering toont. Het is niet mijn bedoeling het bestuur hiervan de schuld te geven, want ik ben zelf ook Gouvernementsambtenaar werkzaam op het kantoor van Voorlichting. n deze hoedanigheid ben ik tussenpersoon tussen Bestuur en bevolking en in de gelegenheid kennis te nemen van de bezwaren der nheemsen, bezwaren, die ik niet gemachtigd ben weg te nemen. Mijn werk als voorlichtingsambtenaar heeft daarom niet veel zin. Als voorbeeld vermeld ik het volgende: n Biak hadden ik en andere geschoolde nheemsen een coöperatie opgericht. edere deelnemer bracht maximaal f.50.- in, aldus werd een beginkapitaal gevormd. De statuten zend ik aan de President van Noord Nieuw-Guinea te Hollandia-stad door tussenkomst van het hoofd van Plaatselijk Bestuur te Biak, de heer R Stephan en kreeg toestemming van Zijn HoogEdelGestrenge om een vrachtauto te gebruiken en lege zakken te huren eventueel te kopen. Toen de loods, waarin de producten uit de verschillende districten opgeslagen zouden worden, op het haventerrein van Biak gebouwd was en wij maatregelen troffen voor de bouw van een huis in verband met deze zaak, deelde het Hoofd van Plaatselijk Bestuur ons mede, dat wij,alvorens verder te gaan, op toestemming uit Hollandia moesten wachten. Terwijl wij daarop wachtten, gebood genoemd HPB ons in een circulaire om de reeds opgeslagen producten zoals gebruikelijk aan de Chinese handelaars te verkopen. Een en ander kon onze goedkeuring niet wegdragen en leverde ons het bewijs, dat met onze belangen geen rekening werd gehouden. Het uitblijven van toestemming om de coöperatie voortgang te doen vinden zal door de bevolking niet begrepen worden. Het door de GP in Sorong verrichte werk onderging hetzelfde lot. De vereniging had een prauw voor f gekocht voor het vervoer van nheemse producten, maar het Bestuur gaf geen toestemming om uit te varen, zodat de prauw niet gebruikt werd en thans verrot is. Ook is er nog geen toestemrning verleend voor de bouw van een huis, slechts het cementen fundament is gelegd, dat, ofschoon ca. 10 meter van de openbare weg gelegen, vernield is, doordat de auto van een mijnheer Dinges er overheen is gereden. ets dergelijks gebeurde in Merauke en Manokwari. Als ambtenaar van de Dienst van Voorlichting heb ik dit alles reeds in een rapport van 109 blz. neergelegd, opdat de hoge regeringsambtenaren in Nederland van de toestanden alhier kennis kunnen nemen; immers de

8 - 8- bevolking begrijpt deze houding, die veel weg heeft van een tegenwerking van het streven naar een hogere levensstandaard. ndachtig aan de woorden van hr. Kijne wil ik geen critiek uitoefenen, maar in verband met de door mij gereleveerde feiten blijf ik erbij, dat het initiatief van de ingeímenen op verschillende plaatsen duidelijk naar voren treedt, maar niet gesteund wordt door de bestuursambtenaren. Dit verwondert mij, aangezien de Chinezen de vrije hand wordt gelaten om overal in dit land in hun levensonderhoud te voorzien door in kleine hoeveelheden producten van de bevolking te kopen. Deze Chinese handelaren leiden daarom een goed leven terwijl de nheemsen, die klapperbomen bezitten, voorts damar en andere producten verkregen hetzij te land hetzij op zee, steeds in behoeftige omstandigheden hebben geleefd en nog leven. En wie weet, hoe lang dit nog duren zal. n zijn toespraken tot het volk spoort Z.E. de Gouverneur van Nieuw-Guinea de bevolking tot zelfwerkzaamheid aan. Dergelijke toespraken verheugen het volk, maar als het tot zelfwerkzaamheid wil overgaan, ondervindt het, zoals hierboven bleek, slechts tegenwerking van de lagere bestuursambtenaren. Dit verwondert de bevolking en brengt haar in verwarring. Mijn positie als leider van het volk enerzijds en tussenpersoon msen Bestuur en volk anderzijds, is niet benijdenswaardig. Als aan de door mij genoemde feiten geen aandacht besteed wordt en daarin geen verandering ten goede wordt gebracht, zal het volk geen vertrouwen meer hebben in de door mij namens het bestuur gegeven voorlichting. k ben afgevaardigde van het Bestuur en als het door het volk in mij gestelde vertrouwen betekent vertrouwen in het Bestuur, moet hetgeen in mijn bovengenoemd rapport is neergelegd beschouwd worden als door het volk naar voren gebrachte bezwaren. k vertrouw er op dat U de bedoeling hebt ons iets goeds te brengen. Mijn ervaring met vorige organisaties heeft mij min of meer ontmoedigd. Maar ik twijfel er niet aan, dat uit hetgeen U thans brengt iets goed zal voortspruiten. Aldus mijn inlichtingen aan genoemde heren. Dr F.C Kamma gaf vervolgens de volgende uiteenzetting. Het komt mij voor, dat de door dhr. de Boer gegeven voorlichting voldoende duidelijk is geweest en door U begrepen is. Wij hopen dat U zult aannemen, dat wij hier niet gekomen zijn als Nederlanders maar als Christenen. U moet niet denken, dat wij, omdat wij met de ndische Nederlanders een bijeenkomst hebben gehad alvorens U te ontmoeten, hen belangrijker achten dan U. Wij werden echter door hen verwacht naar aanleiding van hun, reeds toegelicht, verzoek Wij van de zending, die ongeveer 100 jaar hier gewerkt hebben, voelen ons zeer tot land en volk aangetrokken. Geestelijk hebben wij dit volk reeds uit de duisternis naar het licht van het Evangelie geleid, maar dit betekent nog geen volkomen leven. Een leven is alleen dan volkomen wanneer lichaam en geest gelijkelijkverzorgd worden. Wij erkennen dat wij vroeger hierin zijn tekort geschoten, maar ik hoop dat U als kinderen van dit land zult begrijpen hoe zwaar de taak van de Zending aanvankelijk is geweest. Uw volk klemde zich toen immers nog grotendeels aan eigen geloof vast. Nu de Omstandigheden zijn gewijzigd zijn wij niet voornemens toe te laten dat de landskinderen achtergesteld worden bij andere rassen die riaar dit land gekomen zijn. Daarom zijn wij gekomen, omdat wij als Christenen ook in het dagelijks leven elkaar moeten helpen en samen verantwoordelijkheid dragen.

9 s vdrtrok naar Nicuw Guincu w?rd in onze Organisauden zijn aan deze n mouilijk te bcn$ de l3o.ooo Prot. te lan dc, heb ik geantwoord: Natuurlijk kunnm zij U dit in gcdachten te houdxi en ik vraag U nadruknwereld te tonen dat wij av enals andere rasscln ir, Znkomstig ons gojoòf iats goed tot stand ts brcrgdn. we, dat do Australische Regc?-- d maakt tiussun blanken dn, ken. Wij zijn imiiims g. Ofschoon wij Ne- 5 j de nadruk OL) ons d cn sociale recht-. amma $ogovon toelichting op do oprichting StelT jke vakorganisdtio de ns allen bcdankt had, wcrs bi jcenkornst trokkan, een wevk zd r2is kroeg ik tocstemaingv. gbt eltbnde rcisopdracht gaf nding naar hvt kantoor van H$iswczon. rocg ik naar mijl? ruisopdracht, maar hr,. n.+,ani-vlilgveld zou ontvan- e en ik per auto naa- hot 6 cht voor mij was. Mijn aanlikt -ik varen, omdat ik, n tc, zullm volgen un ik, de reis had gckruyon on nam a:zrs, dat de opdracht ren op ti2 plaatsen diu ik, ging ik ccrst naar da Yrosin rcisopdracht t2 hsbbcn ~1 hdru?n do Boor cn Kamma Hij vroeg mij toen do intc 1:ichten. k antwooräd: y, mij cc?n Schriftelijke opo2r en Kamma vergezeldsn ij daarvoor tijd on gale- 1 laacs3n van deze afdeling z o al:; re c d s hicrbov en k niet riaegerriaak t r genoomde h,sren stel- a-stad vcrliep naar Hgllandia, 28 Juli a Vcrslagguvcr, gct o M.Kasicpo o.., f!