Lingspeak Lingit AS

Transkript

1 Lingspeak Lingit AS

2 Lingspeak 3 Innhald Kva er Lingspeak 3?...1 Installasjon...2 Starte Lingspeak...3 Avslutte Lingspeak...3 Lese opp tekst...4 Hovudvindauget...5 Lagre til lydfil...5 Opplesingsvindauget...6 Innstillingar...7 Innstillingar: Stemme...8 Innstillingar: Utsjånad...9 Innstillingar: Hurtigtastar...10 Innstillingar: Markert tekst...11 Tips...12 Systemstatusfeltet i Windows Automatisk peik og les...12 i

3 Kva er Lingspeak 3? Lingspeak 3 er ein kombinert skjermlesar og opplesar. Opplesar: ein tekstlesar som kan lese tekst som blir skrive eller kopiert inn i sitt eige vindauge. Skjermlesar: en tekstlesar som kan lese over alt på di Windows-maskin. Det unike med programmet er at det gir veldig god støtte for samtidig visualisering medan det høgt les tekst fra andre program. Det er lagt stor vekt på at Lingspeak 3 skal vera svært enkelt å bruke og oppfylle krava til universell utforming. I tillegg til vanleg tekst kan Lingspeak 3 lese opp mest alle element du ser på skjermen, til dømes knappar, menyar, ikoner og mykje meire. Lingspeak 3 må ikkje forvekslast med tidlegare versjonar av Lingspeak, som berre er opplesarar. For enkelheits skuld omtalar me "Lingspeak 3" som "Lingspeak" i resten av denne teksten. 1

4 Installasjon Lingspeak kjem på ein CD. For å installere må du ha ein gyldig lisenskode for programmet. Lingit oppdaterar produkta kontinuerleg, og den nyaste versjonen kan du alltid laste ned frå nettsida For å laste ned treng du òg ein gyldig lisenskode. For systemansvarlege som skal installere Lingspeak: Sjå referansedokumentasjonen på installasjons-cd-en eller sjekk nettsida 2

5 Starte Lingspeak For å starte Lingspeak dobbeltklikkar du Lingspeak-snarvegen på skrivebordet. Du kan òg starte Lingspeak frå Start-menyen til Windows. Avslutte Lingspeak For å avslutte Lingspeak vel du "Fil > Avslutt" i hovudvindauget. Du kan òg avslutte Lingspeak ved å lukke hovudvindauget. 3

6 Lese opp tekst Lingspeak kan lese opp tekst på to måtar: 1. Peik og les: Peik på noko på skjermen med musa. Trykk og slepp CTRL-tasten. Lingspeak vil no lese opp det elementet du peikte på. 2. Marker og les: Marker ein tekst på skjermen. Trykk og slepp SHIFT-tasten. Lingspeak vil no lese opp teksten du har markert. I begge tilfelle kan du følgje med på teksten i opplesingsvindauget, der ord vert markerte etter kvart som dei lesast opp (standardinnstilling). For å avbryte opplesinga kan du trykke og sleppe CTRL-tasten, eller venstreklikke opplesingsvindauget. Dersom du vil ha lese opp ein større tekst, eller ønskjer meir kontroll over kva som lesast opp, kan du bruke hovudvindauget til Lingspeak. Høgreklikkar du opplesingsvindauget før det er ferdig med å lese opp innhaldet, blir innhaldet limt inn i hovedvindauget og opplesinga stoppa. Frå hovudvindauget kan du starte opplesinga på nytt, frå kvar du måtte ønskje i teksten. 4

7 Hovudvindauget I hovudvindauget har du enkel tilgang til kontrollar for å starte og stoppe opplesing, lagre ein opplest tekst til lydfil, samt å endre stemme, volum og lesehastigheit. Lingspeak startar opplesinga frå markøren. Dersom du har markert ein del av teksten, vil berre den markerte teksten bli lest. Endringar i volum og lesehastigheit skjer idet du foretek dei, men vêr oppmerksam på at dei fleste stemmer først endrar lesehastigheit ved setningsskilje. Lagre til lydfil Klikk Lagre til lydfil-knappen for å lagre den opplesne teksten som lydfil. Lingspeak lagrar i formata MP3 og WAV. Dette er standardformat som enkelt kan brukast i andre program og på andre einingar. Eksempel på program er itunes, VLC, Winamp, og Windows Media Player. Lydfilene frå Lingspeak vil òg fungere på dei aller fleste smarttelefonar og MP3-spelarar. 5

8 Opplesingsvindauget For å visualisere opplesinga vil Lingspeak utheve ord for ord etter kvart som dei lesast. Om du ikkje brukar hovudvindauget, vil teksten visast i opplesingsvindauget, som endrar storleik og posisjon i høve til elementet du får lese opp. Dersom elementet som blir lese opp, er lite i høve til den tilhøyrande teksten (t.d. eit ikon på ei verktøylinje), vil det bli utheva med ein indikator-farge medan teksten vert vist i opplesingsvindauget på toppen av skjermen. For å framheva opplesingsvindauget enda meir, kan du aktivere fargefilteret ved å trykkje tastekombinasjonen WIN + CTRL + Z. Fargefilteret vil dekkje skjermen utanfor opplesingsvindauget medan opplesinga skjer. I innstillingane kan du settje fargefilteret til å verte vist automatisk. I innstillingane kan du òg velje fargar, skrifttype og skriftstorleik i dei ulike vindauga til Lingspeak. 6

9 Innstillingar For å opne innstillingane vel du "Vis > Innstillingar" i hovudvindauget. I spalta til venstre ser du dei ulike innstillingskategoriane. 7

10 Innstillingar: Stemme Her kan du velje stemme, volum på stemma og lesehastigheit. Lingspeak kan bruke alle SAPI-kompatible stemmer. 8

11 Innstillingar: Utsjånad Her kan du velje skrifttype, skriftstørrelse, skriftfarge og bakgrunnsfarge for hovudvindauget og opplesingsvindauget. For opplesingsvindauget kan du òg velje farge på ramma. Dersom du vil deaktivere opplesingsvindauget, kan du krysse av for valet "Berre lyd". Du kan òg velje farge på indikatoren og farge og i kva grad fargefilteret skal vere gjennomsynleg. Dersom du kryssar av for "Vis fargefilteret automatisk", vil det alltid visast saman med opplesingsvindauget. 9

12 Innstillingar: Hurtigtastar Her kan du sjå kva for hurtigtastar som kan brukast med Lingspeak. Desse er: CTRL: SHIFT: CTRL + musehjul opp/musehjul ned: WIN + CTRL + A: WIN + CTRL + S: WIN + CTRL + Z: Startar og stoppar opplesing Les markert tekst Endrar skriftstørrelsen i hovudvindauget og opplesingsvindauget Skrur "berre lyd" av og på Byttar mellom brukarstyrt og automatisk opplesing Skrur fargefilteret av og på WIN + CTRL + PIL OPP/PIL NED: Endrar lesehastigheit 10

13 Innstillingar: Markert tekst For opplesing av markert tekst kan du òg velje om teksten skal visast i hovudvindauget, i opplesingsvindauget eller om det berre skal vera lyd. 11

14 Tips Systemstatusfeltet i Windows 7 For at Lingspeak-ikonet alltid skal vere synleg i systemstatusfeltet til Windows 7, kan du gjera følgjande: 1. Klikk pila "Vis skjulte ikoner" til venstre for systemstatusfeltet. 2. Klikk "Tilpass" i vindauget som kjem til syne. 3. Finn Lingspeak 3 i lista over ikon. Endre virkemåten til "Vis ikon og varsler". Klikk OK. Automatisk peik og les Trykk tastekombinasjonen WIN + CTRL + S for å setje Lingspeak i automatisk modus. Lingspeak vil no starte opplesing så snart du flytter musepeikaren til eit nytt element på skjermen. Trykk WIN + CTRL + S på nytt for å gå tilbake til brukarstyrt modus. 12