Framside: Flaumelv, Rosendal (foto: Atle Helland)

Transkript

1 ÅRSRAPPORT 2016

2 Framside: Flaumelv, Rosendal (foto: Atle Helland)

3 Innhald TANKAR FRÅ DAGLEG LEIAR:... 4 Kvar finn du oss?... 5 Kven er vi?... 5 Korleis er vi:... 5 STYRET SI ÅRSMELDING FOR OM SELSKAPET... 6 Eigarforhold... 6 Føremål... 6 KJERNEVERKSEMD... 6 Kraftproduksjon... 6 Kraftdistribusjon og nettverksemd... 6 Kraftomsetning... 6 DLE Det Lokale Elektrisitetstilsyn... 7 Måling / AMS / Jordfeil... 7 Investeringar... 8 Lokal småkraftproduksjon... 8 BREIBAND... 9 ARBEIDSMILJØ... 9 Tilsette og HMS... 9 Forskings- og utviklingsaktivitetar RISIKO FORTSATT DRIFT Resultat og finansielle tilhøve for selskapet Kvinnherad Energi Resultat for Kvinnherad Energi som konsern Likviditet ÅRSREKNESKAP NOTAR TIL ÅRSREKNESKAP REVISORS MELDING Årsrapport for 2016 Side 3 av 27

4 TANKAR FRÅ DAGLEG LEIAR: Kvinnherad Energi AS har ein visjon: «Eit kraftsenter for kunden og samfunnet». Den er ei inspirasjonskjelde for våre tilsette og ligg i botnen for all vår verksemd. Høg kompetanse og stor endringsvilje blant våre tilsette har ført oss fram til der vi står i dag samstundes som vi er klar til å ta i mot nye utfordringar som ligg føre oss. Endringar i Energilova er no vedteke av Stortinget med krav om selskapsmessige og funksjonelt skilje for nett verksemda. Kva konsekvensar dette vil få er ikkje godt å seia men vi trur at desse endringane vil kunna føra til høgare kostnader og redusert fleksibilitet i nettdrifta. AMS prosjektet er godt i gong kor alle våre nettkundar vil få installert nye AMS målarar. Vi har starta opp arbeidet og kjem til å installera dei første målarane etter ferien i år. Vi har i samarbeid med 24 andre nettselskap i SORIA samarbeidet, kontrakt med NURI for målar og kommunikasjon, samt OneCo for installasjon. Innføring av AMS, endringar i Energilova samt i kraftmarknaden, fører til eit større behov for framtidsretta IT-verktøy, både internt og eksternt ut til våre kundar. Mykje av det bank og finans har gjennomført dei seinare åra for sine kundar, vert no og tilsvarande for energibransjen, kor bruk av IT- verktøy vert stadig viktigare i grensesnittet med kunden. I 2019 er Kvinnherad Energi AS 100 år og 1. januar same året skal alle ha fått installert ny AMS målar. Endringane i Energilova må vera på plass seinast 1. januar 2021, noko vi er godt i gong med i pågåande strategiprosess mellom eigar, styret og tilsette. Det vert både hektiske og krevjande år framover mot 2019 og 2021 men Kvinnherad Energi står klar til å handtera desse utfordringane på strak arm. Godt samarbeid og dialog med naboverk er viktig for å nå dei målsetningane som vi er på god veg mot. Eg vil rosa alle tilsette som har løyst sine arbeidsoppgåver på ein særs god måte og utan skader med fråvær. Vi har ved fleire høve fått testa ut vår beredskap og viktigheita av å ha ei lokal forankring med høg kunnskap om vårt linjenett. Til slutt: Ein stor takk går til lojale kundar, tilsette, styret, eigar og våre samarbeidspartnarar for særs godt samarbeid og engasjement. Vi løftar blikket i fellesskap og ser framover i eit «Kraftsenter for kunden og samfunnet» Hans Martin Hjelmeland Årsrapport for 2016 Side 4 av 27

5 Kvar finn du oss? Kvinnherad kommune ligg i Hordaland på vestsida av Folgefonna, på grensa mellom Sunnhordland og Hardanger. Kven er vi? Kvinnherad Energi AS vart skipa i februar Selskapet er ei vidareføring av Kvinnherad Kraftverk som vart etablert i Kvinnherad kommune eig alle aksjane i selskapet. Kvinnherad Energi skal vera eit framtidsretta energiselskap med ein tydeleg lokal profil og forankring. Vårt mål er å bidra til verdiskaping for vår eigar og våre kundar. Vår kjerneverksemd er produksjon av fornybar energi, kraftdistribusjon og kraftomsetning. I tillegg til Kvinnherad kommune har vi distribusjon av kraft til deler av Kvam og Jondal kommunar. Korleis er vi: Fakta pr : Lågspent distribusjonsnett: Høgspent distribusjonsnett: Nettstasjonar > 1kV: 618 km 333 km 409 stk Nettkundar: Overført energimengd til sluttbrukarar 2016: Eigen energiproduksjon 2016: Omsetning: Årsoverskot etter skatt: Totalkapital: 149,3 GWh 26,8 GWh 145,5 mill. kr 8,3 mill. kr 287,4 mill. kr Eigenkapitaldel: 37 % Tal på tilsette: 31 Foto: Merete Hersvik Årsrapport for 2016 Side 5 av 27

6 STYRET SI ÅRSMELDING FOR 2016 OM SELSKAPET Eigarforhold Kvinnherad Energi AS vart etablert i februar 1993 og er ei vidareføring av den kommunale verksemda Kvinnherad Kraftverk som vart etablert i Kvinnherad kommune eig alle aksjane i selskapet. Hovudadministrasjonen ligg i Dimmelsvik. Forsyningsområdet for nettverksemda omfattar Kvinnherad kommune, med unnatak av Valen, Halsnøy og Fjelbergøyane, men med tillegg av mindre delar av kommunane Kvam og Jondal. Føremål Selskapet sitt hovudføremål er: å eiga og driva kraftproduksjon. å eiga og driva distribusjonsnett for elektrisk kraft. å driva kraftomsetning. KJERNEVERKSEMD Kraftproduksjon Kraftstasjonen i Hattebergdalen er samlokalisert med vassbehandlingsanlegg for Kvinnherad kommune. Forventa gjennomsnitt årsproduksjon er 24 GWh. Årstilsiget 2016 må karakteriserast som godt, noko som gav ein årsproduksjon i Hattebergsdalen på 26,8 GWh. Dette, saman med positivt pris- og valutasikring og sal av elsertifikat, gav eit tilfredsstillande økonomisk resultat frå denne delen av verksemda. Kraftdistribusjon og nettverksemd Transport av kraft til sluttbrukarar i eige konsesjonsområde, inkl. tap i fordelingsnettet, var i ,1 GWh, ein markert auke frå 159,1 GWh i Pr har selskapet nettkundar, ein auke på 90 frå året før. Nettleigeinntektene for selskapet er eit resultat av ei årleg inntektsramme for nettverksemda, fastsett av NVE. For 2016 vart denne inntektsramma sett til 49,2 mill. kr. Avkastninga frå nettverksemda er avhengig av kostnadsnivået vårt. Monopolreguleringa gjev incentiv til effektiv drift slik at kostnadsreduksjon og effektivisering gjev auka avkastning. Kraftomsetning Kvinnherad Energi AS leverte i 2016 til saman 149,3 GWh kraft til sluttbrukarar, ein auke på ca 0,5 % i høve til Dette fordeler seg med 117,7 GWh innanfor eige nettområde, og 31,6 GWh til kundar elles i Sør-Norge. I nettområde har kraftomsetnad ein andel på 87,2 %. Hovudtyngda av sluttbrukarsalet skjer til marknadspris (spotpris med påslag) og gjennom forvaltningsproduktet Energi Forvaltning+. Selskapet driv tradingaktivitet på kraftbørsen Nasdaq OMX innanfor vedtekne risikorammer. Årsrapport for 2016 Side 6 av 27

7 DLE Det Lokale Elektrisitetstilsyn Selskapet har ansvar for det lokale elektrisitetstilsynet (DLE) i vårt nettområde. Retningslinjer for tilsynsarbeidet er gitt av Direktoratet for samfunnssikkerhet og Beredskap (DSB), og årleg tilsynsplan vert utarbeidd og godkjent av DSB. For tilsynsåret 2016 har Kvinnherad Energi AS (KE) inngått avtale med sakkunnig selskap, BKK Elsikkerhet AS (BKK El) for utføring av tilsyn i KE sitt forsyningsområde. Sakkunnig selskap har ansvar for å varsla kontroll og senda ut eventuelt varsel om vedtak. Oppfølging og avslutting av saker, vert utført av DLE ansvarleg ved KE. Det er utført til saman 75 revisjonar/verifikasjonar av næringskundar og organisasjonar. Vi har hatt revisjon hjå 2 elektroinstallatørar og utført periodisk kontroll på 241 bustadhus og 48 hytter/naust. Det er kontrollert 56 nye elektriske anlegg. DLE har i 2016 gitt informasjon om elsikkerheit til ulike grupper: DLE har deltatt ved stand på butikksenter i Rosendal i samband med røykvarslarens dag, 1. desember. Dette i samarbeid med Kvinnherad Brannvern. DLE ansvarleg har laga til og halde eit informasjonsopplegg, retta mot VG 1 Elektro klasse ved Kvinnherad vidaregåande skule. Det er i samarbeid med Kvinnherad Brannvern gjennomført 2 heimekontrollar i samband med DSB kampanjen "alt vi kan mot brann". I samband med dette deltok lokalavisa Grenda ved ein av heimekontrollane, noko som resulterte i ein svært god artikkel med tema brann og el-tryggleik i heimen. DSB (Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap) har ikkje revidert DLE i Årsrapport for 2016 er sendt inn. I 2016 er det er handsama 154 meldingar om installasjonsarbeid. Måling / Jordfeil Det er i 2016 montert/skifta ut 172 målarar. Det er framleis gitt fritak for utskifting av målarar på grunnlag av statistisk målarkontroll, dette på grunn av overgang til nye AMS-målarar. Det er i 2016 handsama 34 saker knytt til jordfeil på elektriske anlegg. AMS SORIA saman med Nuri driv testing av målar og kommunikasjon ved pilotselskapa. For IFER område er det Haugaland kraft og Skånevik, Ølen kraftlag som er pilotselskap. Gjennomføring av pilot syner så langt at Nuri møter på mange utfordringar. Det ser ut for at kommunikasjonsløysinga til Nuri, ikkje er tilfredstillande testa. Det er pr usikkerheit om Nuri klarar å tilfredstilla milepælane for pilot, innan oppgitte fristar. Årsrapport for 2016 Side 7 av 27

8 Det er forventa at Nuri klarar å løyse utfordringane som er avdekka i pilot. Sjølv med ei eventuell justering i framdriftsplan, vil KE mest truleg klara å ferdigstilla i god tid innan fristen på , grunna KE etter plan skal starta utrulling i juni Framdriftsplan - Montasje AMS målarar KE OneCo har utarbeida framdriftsplan for montasje av AMS målarane i IFER område. For KE vil detaljplanlegging og konsentratormontasje starta i juni, småskala vil starta i Juli. I august er vi etter plan i gang med fullskala utrulling. Etter plan er KE forventa ferdig på nyåret Elhub KE har sendt inn kunde og målepunktsdata i høve til dei fristar som er gitt frå Elhub. KE har fått godkjent, og har data som er godt innafor dei kvalitetskrava som er lagt til grunn for desse innsendingane. Oppstartsdato for Elhub er satt til 1 kvartal Investeringar (oppdatert med 2016-tal) I 2016 vart det investert 21,8 mill. kr av eigne midlar. I tillegg vart kr 2,1 mill. investert ved anleggstilskot frå nettkundar. Investeringar med eigne midlar: (tal i 1000 kr) Nye høgspentanlegg Ombygging av høgspentanlegg 396 Nye nettstasjonar 98 Ombygging av nettstasjonar 313 Transformatorar 1284 Nye lågspentanlegg 704 Ombygging av lågspentanlegg 682 AMS 3879 Verktøy og teknisk utstyr 1102 Bygningar Lokal småkraftproduksjon Innmating av lokal produksjon til distribusjonsnettet vart 116,6 GWh i 2016 mot 224,1 GWh i Dette kjem frå 32 småkraftanlegg. Ingen nye anlegg vart sett i produksjon i 2016 og ved utgangen av 2016 var det eit nytt anlegg (Tverrelva) under bygging. Hattebergsdalen Kraftverk hadde ein årsproduksjon på 26,8 GWh mot 31,3 GWh i Produksjonen i Hattebergdalen Kraftstasjon er godkjend for tildeling av elsertifikat, også kalla grøne sertifikat, for eit produksjonsvolum på 65% av årleg produksjon. Elsertifikatprisen har i 2016 svinga mellom kr 113 og kr 166, snittprisen for 2016 vart kr 135 mot kr 145 i Årsrapport for 2016 Side 8 av 27

9 BREIBAND Kvinnherad Breiband AS vart stifta i Eigarar er Kvinnherad Energi AS med 80% og Fjelberg Kraftlag SA med 20%. Selskapet sitt føremål er å levera breibandstenester til offentlege verksemder, bedrifter og private i Kvinnherad kommune. Det er no bygd eit redundant fibernett gjennom heile kommunen. Alle ADSL kundar vart kobla over på fiber i 2016, og denne teknologien er no avvikla. Kvinnherad Breiband kan levere fiber til 99% av kommunen sine innbyggjarar og verksemder. Dei hadde ved årsskiftet heile 3883 kundar, noko som utgjer om lag 76% av breibandsmarknaden i kommunen. Hushald og verksemder i Kvinnherad kommune har gjennom nettutbygginga til Kvinnherad Breiband fått eit av dei beste breibandstilboda i heile Noreg. ARBEIDSMILJØ Tilsette og HMS Pr har selskapet 31 tilsette, alle i heile stillingar. Kvinnherad Energi har ein svært stabil arbeidsstokk. Dette er viktig når så mykje av aktiviteten krev oversikt over, og lokalkunnskap om eit stort geografisk område med tilhøyrande tekniske anlegg. Tilsette har høg fagleg kompetanse innanfor nettverksemd og kraftomsetning. Verksemda er godkjent lærlingbedrift og har 3 lærlingar tilsett i nettog produksjonsavdelinga. Sjukefråværet i morselskapet Kvinnherad Energi AS var i ,1%. Langtidsfråværet utgjorde 11,3%. Tilsvarande tal for 2015 var 5,1 % og 2,7 %. Kvinnherad Energi er IA-bedrift. Oppfølging av sjukefråvær, redusert bruk av overtid og tiltak for å hindra arbeidsulukker og arbeidsskadar har høg prioritet. Det er ikkje registrert alvorlege arbeidsulukker i 2016 relatert til verksemda i konsernet. Det vart heller ikkje registrert skader som medførte fråvær. Rutinemessige vernerundar er utført og det er halde årlege tryggings- og førstehjelpskurs for driftspersonalet i tillegg til ein annan lovpålagd opplæring. Verksemda forureinar ikkje det ytre miljøet og har ikkje miljøpålegg som ikkje er utført. Likestilling Konsernet høyrer til ein bransje som tradisjonelt har vore svært mannsdominert. Innan energimontørfaget finns framleis få kvinnelege arbeidstakarar. Dette er også tilfelle innan IT- og breibandsverksemd. I konsernet var det, ved siste årsskifte, 5 kvinner tilsette i administrasjonen og 1 kvinne tilsett som montør. Selskapet arbeider aktivt for at det ikkje skal vera forskjellsbehandling av tilsette på grunn av kjønn. Årsrapport for 2016 Side 9 av 27

10 Forskings- og utviklingsaktivitetar Selskapet har for tida ingen slike aktivitetar, men deltek i fellesfinansierte prosjekt gjennom sitt medlemsskap i Energi Norge AS. RISIKO Nettverksemda utgjer den største delen av selskapet og vert driven i medhald av tildelt områdekonsesjon. Drifta er underlagt monopolkontroll frå NVE og medfører låg risiko. Kraftproduksjonen er utsett for prisrisiko men denne delen av verksemda stod i 2016 berre for om lag 7% av samla driftsinntekter. Kraftsal på fastpriskontraktar vert prissikra ved finansielt kjøp. For å avgrensa marknadsrisikoen vert alle langsiktige kraftkontraktar meldt inn for clearing og valutasikra. Selskapet er ikkje eksponert for vesentleg finansiell risiko utover generelle endringar i rentenivå. FORTSATT DRIFT I samsvar med rekneskapslova, 3.3a, stadfester styret at føresetnaden for fortsatt drift er til stades og at dette er lagt til grunn ved utarbeiding av årsrekneskapen. Styret meiner at årsrekneskapet gir eit rettvisande bilde av selskapet sine eigedelar og gjeld og av finansielle stilling og resultat. Etter det styret kjenner til er det heller ikkje hendingar etter regnskapsårets utgang som har betydning for selskapet si stilling og resultat. Årsrapport for 2016 Side 10 av 27

11 KOMMENTARAR TIL ÅRSREKNESKAP Resultat og finansielle tilhøve for selskapet Kvinnherad Energi. Rekneskapen for 2016 er gjort opp med følgjande hovudtal (tal for 2015 i parantes) Omsetning: kr 145,5 mill. (kr 123,4 mill.) Driftsresultat: kr 14,4 mill. (kr 15,3 mill.) Årsresultat før skatt: kr 12 mill. (kr 13,0 mill.) Årsoverskot: kr 8,3 mill. (kr 9,4 mill.) Inntektsramma for nettinntektene var for 2016 kr 49,2 mill., ein auke frå kr 48 mill. i Korrigert for KILE (kompensasjon for ikkje levert energi ved straumbrot), kostnader til regional- og sentralnett, eigedomsskatt mv., vart ramma for justert tillaten inntekt kr 65,3 mill. Dei faktiske nettinntekter vart kr 71,5 mill., noko som medførte ei meirinntekt for 2016 på kr 6,4 mill. Akkumulert meirinntekt per er kr 7 mill. Gjennomsnitt kraftpris har i 2016 vore 23,3 øre/kwh (spotpris ref. Kristiansand (NO2)), ein auke frå 17,7 øre/kwh i Dette saman med tilnærma uendra nettleige og ein forbruksauke på 1,9 %, er hovudårsaka til omtrent tilsvarande omsetningstal. Trading med finansielle kraftkontraktar gav i 2016 eit positivt resultat på kr 1,4 mill. Tilsvarande resultat for 2015 var - kr 0,5 mill. Styret foreslår at overskotet vert disponert som følger: Utdeling av ordinært utbyte frå Kvinnherad Energi kr Utbyte frå Kvinnherad Breiband kr Overføring til annan eigenkapital kr Sum disponeringar kr Totalkapitalen i morselskapet er pr kr 287,4 mill. mot kr 262,1 mill. pr Av dette er eigenkapitalen kr 106,8 mill. Dette gjev ei eigenkapitaldel på 37 %. Resultat for Kvinnherad Energi som konsern. Då Kvinnherad Energi AS (KE) eig meir enn 50 % av aksjane i Kvinnherad Breiband AS, er det krav om å leggja fram konsernrekneskap for selskapa. Denne rekneskapen for 2016 er gjort opp med følgjande hovudtal: (tal for 2015 i parantes) Omsetning: kr 176,7 mill. (kr 151,4 mill.) Driftsresultat: kr 19,0 mill. (kr 17,8 mill.) Resultat før skatt: kr 14,5 mill. (kr 14,0 mill.) Resultat før skatt i Kvinnherad Breiband AS på kr 3,9 mill. gjev tilsvarande høgare resultat i konsernet enn i morselskapet. Årsrapport for 2016 Side 11 av 27

12

13 KVINNHERAD ENERGI AS RESULTATREKNESKAP 2016 Morselskap Konsern Note DRIFTSINNTEKTER OG DRIFTSKOSTNADAR ,5,16 Energisal og overføring Andre inntekter Sum driftsinntekter Kraftkjøp, krafttransport og telekostn ,8 Lønn og andre personalkostnadar Avskriving på varige driftsmidlar Nedskrivning av driftsmidlar ,3 Andre driftskostnadar Sum driftskostnadar Driftsresultat FINANSINNTEKTER OG FINANSKOSTNADAR Anna renteinntekt Anna finansinntekt Anna rentekostnad Anna finanskostnad Netto finanspostar Resultat før skattekostnad Skattekostnad Ordinært resultat Årsoverskot Av dette minoritetsandelar: Av dette Kvinnherad Energi AS sin andel: OVERFØRINGAR 12 Forslag utbytte Overføring til (frå) anna eigenkapital Sum overføringar

14 KVINNHERAD ENERGI AS Morselskap Konsern BALANSE PR. 31. desember Note EIGEDELAR Anleggsmidlar Immaterielle eigedelar 4 Utsett skattefordel Sum immaterielle eigedelar Varige driftsmidlar 6,14 Eigedomar, fordelings- og telenett ,14 Maskiner og anlegg ,14 Driftslausøyre,inventar,verktøy Sum varige driftsmidlar Finansielle anleggsmidlar 7 Investering i datterselskap Investeringar i aksjar Netto pensjonsmidler Forskotsbetalt bruksrett Sum finansielle anleggsmidlar Sum anleggsmidlar Omløpsmidlar 14 Varelager Fordringar 10,14 Kundekrav straum Andre kundekrav ,14,16 Andre kortsiktige krav Sum fordringar Investeringar Andre finansielle instrument Sum investeringar Bankinnskot, kontantar o.l Sum omløpsmidlar SUM EIGEDELAR

15

16 Kontantstraumoppstilling Kvinnherad Energi AS KONTANTSTRAUM FRÅ OPERASJONELLE AKTIVITETAR: Morselskap Konsern Ordinært resultat før skattekostnad Betalt skatt i perioden Ordinære avskrivingar Nedskriving Endring i varer Endring i kundekrav Endring i leverandørgjeld Endring andre krav Endring i andre omløpsmidlar og gjeldspostar Pensjonsforpliktelser Kontantstraum frå operasjonelle aktivitetar KONTANTSTRAUM FRÅ INVESTERINGSAKTIVITETAR: Utbetalingar ved kjøp av varige driftsmidlar Innbetaling ved salg av finansielle anleggsmidlar Utbetaling ved finansielle anleggsmidlar Innbetaling ved lån til foretak i samme konsern Kontantstraum frå investeringsaktivitetar KONTANTSTRAUM FRÅ FINANSIERINGSAKTIVITETAR: Innbetalingar ved opptak av ny langsiktig gjeld Utbetalingar ved nedbetaling av langsiktig gjeld Endring i kassekreditt Utbetaling av utbytte Innbetalt aksjekapital frå aksjonærane Kontantstraum frå finansieringsaktivitetar Netto endring i bankinnskot, kontantar og likn Bankinnskot, kontantar og likn. pr Bankinnskot, kontantar og likn. pr

17 Kvinnherad Energi AS konsern Notar til rekneskapen for 2016 Rekneskapsprinsipp Årsrekneskapen er sett opp i samsvar med rekneskapslova og god rekneskapsskikk. Konsernrekneskapen omfattar datterselskapet Kvinnherad Breiband AS med forretningskontor i Kvinnherad. Selskapsrekneskapen til Kvinnherad Breiband AS viser eit resultat på kr og eigenkapital på kr Konsolideringsprinsipp Konsernrekneskapen omfattar morselskapet Kvinnherad Energi AS og dotterselskapet Kvinnherad Breiband AS. Minoritetsandelen som Fjelberg Kraftlag SA eig i datterselskapet er ført på eigen konto i konsernrekneskapen. Konsernrekneskapen er utarbeidd som om konsernet var ei økonomisk eining. Transaksjonar og mellomværande mellom selskapa i konsernet er eliminert. Konsernrekneskapen er utarbeidd etter einsarta prinsipp ved at datterselskapet følgjer dei same rekneskapsprinsippa som morselskapet, med unntak av pensjonskostnadar, midlar og forpliktingar. Kvinnherad Energi AS nyttar IAS 19 som prinsipp for rekneskapsføring av pensjonsforpliktinga. På bakgrunn av få tilsette i Kvinnherad Breiband AS, lite avvik mellom bokført pensjonsforplikting og beste estimat på forpliktinga har Kvinnherad Breiband AS valt å ikkje innføre prinsippendring i regneskapet. Datterselskap/tilknytta selskap Datterselskapet og tilknytta selskap vert vurdert etter kostmetoden i selskapsrekneskapen. Investeringa er vurdert til kjøpskostnad for aksjane med mindre nedskriving har vorte naudsynt. Det er føreteke nedskriving til verkeleg verdi når verdifall skuldast årsaker som ikkje er venta å vera forbigåande, og det vert vurdert naudsynt etter god rekneskapsskikk. Nedskrivingar er reversert når grunnlaget for nedskriving ikkje lenger er til stades. Inntektsføring Ved varesal: Inntekt vert rekneskapsført når den er opptent, altså når både risiko og kontroll i hovudsak er overført til kunden. Dette vil normalt vera tilfelle når vara er levert til kunden. Inntekta vert rekneskapsført med verdien av vederlaget på transaksjonstidspunktet. Ved tenestesal: Inntekt vert rekneskapsført når den er opptent, altså når krav på vederlag oppstår. Dette skjer når tenesta vert ytt, i takt med at arbeidet vert utført. Inntektene vert rekneskapsført med verdien av vederlaget på transaksjonstidspunktet. Omløpsmidlar og kortsiktig gjeld Omløpsmidlar og kortsiktig gjeld omfattar normalt postar som forfell til betaling innan eit år etter siste dag i rekneskapsåret, samt postar som knyttar seg til varekretsløpet. Omløpsmidlar vert vurdert til lågaste verdi av kostnad og verkeleg verdi (Lågaste verdis prinsipp). Kortsiktig gjeld er ført i balansen til nominelt motteke beløp på etableringstidspunktet. Kortsiktig gjeld vert ikkje oppskrive til verkeleg verdi som fylgje av renteendring. Anleggsmidlar og langsiktig gjeld. Anleggsmidlar omfattar eigedelar til varig eige og bruk for verksemda. Anleggsmidlar vert vurdert til kjøpskostnad. Varige driftsmidlar førast opp i balansen og vert avskrive over forventa økonomisk levetid til driftsmidlet. Varige driftsmidlar vert nedskreve til verkeleg verdi når ein ventar at verdifallet ikkje er forbigåande. Nedskrivinga vert reversert når grunnlaget for nedskrivinga ikkje lenger er til stades. Immaterielle eiegedelar Utgifter til immaterielle eigedelar, inklusive utgifter til forskning og utvikling, er balanseført i den utstrekking kriteriane for balanseføring er oppfylt. Andre anleggsaksjer og andelar Anleggsaksjer og mindre investeringar i ansvarlege selskap, der selskapet ikkje har stor påverknad, er balanseført til kjøpskostnad Behaldning av driftsmateriell Behaldning av driftsmateriell er vurdert til lågaste verdi av anskaffelseskost og verkeleg verdi. Sikringsvurdering og porteføljevurdering Sikring Alt kraftsal på faste avtalar vert sikra ved kjøp av finansielle kontraktar. Motpartsrisiko vert eliminert gjennom clearing hjå Nasdaq OMX. Resultatet av sikringsforretningar blir resultatført ved levering av kontraktar. Sikringsporteføljen vert verdivurdert ut frå inngåtte kontraktsprisar for kjøp og salg av kraft. Trading Handel med kraftkontraktar som ikkje vert gjort for å sikra kjøp- eller salgsavtaler vert rekneskapsført som trading. Slike kontraktar vert verdsett til marknadsverdi ved årsslutt, og resultatet rekneskapsført. Valuta og terminkontraktar Handel med kraftkontraktar vert bokført hjå Nasdaq i Euro. Selskapet har valutasikra desse kontraktane mot NOK på tilslutningstidspunktet. Resultat av valutatransaksjonar blir rekneskapsført ved levering av kontantrakten (sjå note 18). Selskapet har ut over dette ikkje pengepostar, krav eller gjeld i utanlandsk valuta pr Krav Kundekrav og andre krav er oppført i balansen til pålydande etter frådrag for avsetnad for venta tap. Avsetnad til tap vert gjort på grunnlag av ei individuell vurdering av dei enkelte krava. I tillegg vert det for øvrige kundekrav avsett ein uspesifisert sum for å dekka pårekna tap. Skatt Skattekostnaden i resultatrekneskapen omfattar periodens betalbare skatt som blir utlikna og forfell til betaling i neste rekneskapsår i tillegg til endring i utsatt skatt. Utsatt skatt er utrekna med skattesatsen ved utgangen av rekneskapsåret (24 % i 2016 og 25 % i 2015) på grunnlag av skattereduserande og skatteaukande førebels forskjellar som eksisterar mellom rekneskapsmessige og skattemessige verdiar. Skatteaukande og skattereduserande førebels forskjellar som reverserar eller kan reversere i samme periode er utlikna og nettoført.

18 Kvinnherad Energi AS konsern Notar til rekneskapen for 2016 Pensjonar Selskapet har innskotsbasert og ytelsesbasert pensjonsordning. Innskotsbasert ordning er klassifisert som lønnskostand ut frå betalt premie. Ytelsesbasert ordning blir utrekna etter lineær opptening basert på forventa sluttløn. Utrekninga er basert på ei rekke føresetnader, slike som diskonteringsrente, framtidig regulering av lønn, pensjonar og ytingar frå folketrygda, framtidig avkastning på pensjonsmidlar samt aktuarmessige føresetnader om dødelegheit og frivillig avgang. Pensjonsmidlar er vurdert til verkeleg verdi og fråtrekt i netto pensjonsforpliktingar i balansen. Endringar i forpliktinga som skuldast endringar i pensjonsplanar blir fordelt over forventa gjenverande oppteningstid. Selskapet bruker IAS 19 med modifikasjon etter NRS 6 som prinsipp for foretakspensjon. Korrigering av tidligare års feil og samanlikningstal Kvinnherad Energi AS avdekka i 2016 manglande fakturering av fellesføring frå og med 2013 til og med 2016 der Kvinnherad Breiband AS har fiberkabelanlegg montert på høg- og lågspenningsanlegget til Kvinnherad Energi. Den delen som gjeld frå 2013 til 2015 er ført direkte mot eigenkapital. Samanlikningstal er viste i noteopplysning. Anleggstilskot Anleggstilskot til investeringar, frå det offentlege og frå private, går til frådrag på aktiverte verdiar. Anleggstilskotet vert dermed periodisert over investeringas økonomiske levetid i form av reduserte avskrivingar. Note 1 Verksemdsområder m.m. Kvinnh ( tall i 1000 kr) Sum Kvinnh Energi Kraft Produksjon Distrib. Nett Øvrig verks. Avstem. Energi AS konsern Energisal Nettinntekter Andre driftsinntekter Sum driftsinntekter Varekostnadar Lønnskostnadar Andre driftskostnadar Av- og nedskrivingar Sum driftskostnadar Driftsresultat Avkastningsgrunnlag, jfr. kontrollforskrifta 2-6: Sum driftsmidlar etter fordeling Sum driftsmidlar etter fordeling Gjennomsnittlege driftsmidlar % påslag for arbeidskapital Avkastningsgrunnlag (driftsresultat * 100/avkastningsgrunnlag) 4,4 % 9,5 % 2,9 % Hovuddelen av aktiviteten i konsernet skjer i Kvinnherad kommune, men selskapet driv kraftomsetning i mindre skala til sluttkundar i heile Norge. Note 2 Lønnskostnad Morselskap Konsern Spesifikasjon av lønnskostnadar Lønn Arbeidsgjevaravgift Pensjonskostnadar Andre ytingar Sum Herav aktivert Erstatningsoppgjer etter ekstremværet NINA Lønnskostnad drift Antal årsverk Morselskap Konsern Ytingar til leiande personar og revisor Dagleg leiar, lønn Dagleg leiar, andre godtgjersler Dagleg leiar, kompensasjon pensjonsendring I tillegg inngår dagleg leiar i koll.pensjonsordning for alle tilsette i bedriften Styremedlem Lovpålagt revisjon Andre tenester frå revisor

19 Kvinnherad Energi AS konsern Notar til rekneskapen for 2016 Note 3 Annan driftskostnad Morselskap Konsern Material Fremmedytingar Bil og transportkostnadar Eigedomsskatt Tap på krav Driftskostnad bygg og eigedom Reparasjon, vedlikehald, lisensar, mv Kontor, tele, data og porto Øvrige administrasjons- og driftskostnadar Sum Herav aktivert Erstatningsoppgjer etter ekstremværet NINA Sum Note 4 Betalbar skatt Morselskap Konsern Årets skattekostnad kjem fram slik: Betalbar skatt Endring utsatt skatt pga meirinntekt Endring utsatt skatt pga endring pensjonsforplikting Endring utsatt skatt/utsatt skattefordel Skattekostnad ordinært resultat Avstemming frå nominell til faktisk skattesats: Årsresultat før skatt Skatteeffekten av fylgjande postar: Permanente forskjellar Endring i førebels forskjellar Framførbart underskot 0 0 Grunnlag betalbar skatt Betalbar skatt Konsernet er ikkje skattekonsern og det er difor ikkje utarbeida avstemming av betalbar skatt på konsernnivå Spesifikasjon av skatteeffekten av førebels forskjellar: Morselskap Konsern Fordel Forplikting Fordel Forplikting Fordel Forplikting Fordel Forplikting Driftsmidlar Varelager Krav Pensjonar Andre avsetningar Gevinst og tapskonto Urealisert inntekt/tap Nasdaq Meir-/ mindreinntekt Tilbakeføring 3 % av utbytte Underskot til framføring Sum Brutto utsatt skatt fordel / forplikting Netto utsatt fordel / forplikting Planendring foretakspensjon Nto. utsatt fordel / forplikting i balansen Utsatt skatt er oppført med utgangspunkt i framtidig inntekt.

20 Kvinnherad Energi AS konsern Notar til rekneskapen for 2016 Note 5 Resultat av handel med kraft i terminmarknaden Kvinnherad Rådgivende trading Kvinnherad EF + Mellom (innkjøp EF+) Proft Share/Fixed fee Resultat Note 6 Varige driftsmidlar Kvinnherad Energi AS - morselskap Eigedomar, Driftsutst., Anlegg fordelings- Maskiner inventar, under og telenett og anlegg verktøy ol. arbeid Sum Kjøpskostnad Tilgang kjøpte driftsmidlar Overføring Avgang Kjøpskostnad Avgang akkumulerte avskrivingar Akkumulerte avskrivingar Akkumulerte nedskrivingar Bokført verdi pr Avskrivingar i år Nedskrivingar i år Økonomisk levetid (lineær avskrivingsplan) år 8 år 3-15 år Anlegg under arbeid er i balansen klassifisert som eigedomer, fordelings- og telenett. Kvinnherad Energi - konsern Eigedomar, Driftsutst., Anlegg fordelings- Maskiner inventar, under og telenett og anlegg verktøy ol. arbeid Sum Kjøpskostnad Tilgang kjøpte driftsmidlar Overføring anlegg under arbeid Avgang Kjøpskostnad Avgang akkumulerte avskrivingar Akkumulerte avskrivingar Akkumulerte nedskrivingar Bokført verdi pr Avskrivingar i år Nedskriving i år Økonomisk levetid (lineær avskrivingsplan) år 8 år 3-15 år Anlegg under arbeid er i balansen klassifisert som eigedomer, fordelings- og telenett. Note 7 Investeringar i aksjar og andelar pr Investering i datterselskap: Balanseført Selskapsnamn Eigarselskap Antall aksjar Eigarandel Kjøpskostn. verdi Kvinnherad Breiband AS Kvinnherad Energi AS 160 stk 80,0 % Investering i andre aksjer og andeler: Balanseført Selskapsnamn Eigarselskap Antall aksjar Eigarandel Kjøpskostn. verdi Validèr AS Kvinnherad Energi AS Eigenkapitalinnskot KLP Kvinnherad Energi AS Hardanger Breiband AS Kvinnherad Breiband AS ,0 % Sum Kvinnherad Energi konsern

21 Kvinnherad Energi AS konsern Notar til rekneskapen for 2016 Note 8 Pensjonskostnadar, -midlar og forplikting ( tall i 1000 kr) Selskapet er pliktig til å ha tenestepensjonsordning etter lov om obligatorisk tenestepensjon, og har pensjonsordningar som tilfredsstiller krava i denne lova. Selskapet har innskotsordning for 15 tilsette og ytelsesordning (foretakspensjon) for 17 tilsette. Premie til innskotsbasert ordning er klassifisert som lønnskostnad. Selskapet følger IAS 19 med modifikasjon etter NRS 6 som prinsipp for foretakspensjon. Aktuarielle tap og gevinstar blir bokført netto mot eigenkapital. Foretakspensjon Morselskap Konsern Pensjonskostnadar Noverdi av årets pensjonsopptening Rentekostnad av pensjonsforpliktinga Administrsjonskostnadar inkl. aga Finans kostnad / (inntekt) Avkasting på pensjonsmidlar Netto pensjonskostnad ( før arbeidsgjevaravgift) Arbeidsgjevaravgift Resultatført verknad av planendring/korreksjon tidl. år Resultatført nettoforplikting pga. omdanning Resultatført andel aktuarielt tap pga. omdanning Netto resultatført pensjonskostnad ( etter arbeidsgjevaravgift) Pensjonsmidlar\forplikting i balansen Opptent pensjonsforplikting Pensjonsmidlar til marknadsverdi Netto pensjonsforplikting (-)\pensjonsmidlar inkl. arbeidsgjevaravgift Herav arbeidsgjevaravgift Ikkje resultatført verknad av estimatavvik / korridoravvik / avskrivn. korridor Netto pensjonsforplikting Netto pensjonsmidlar Økonomiske føresetnader: Diskonteringsrente 2,60 % 2,70 % Forventa lønnsregulering 2,50 % 2,50 % Forventa pensjonsauke 1,48 % 1,48 % Forventa avkasting på fondsmidlar 2,60 % 2,70 % Forventa G-regulering 2,25 % 2,25 % Arbeidsgjevaravgift 14,10 % 14,10 % Som aktuarmessige forutsetningar for demografiske faktorar og avgang er lagt til grunn vanleg nytta føresetnader innan forsikring. AFP Kvinnherad Energi AS er medlem av AFP-ordninga som gjer det mogleg med tidlegpensjon for dei tilsette. Selskapet har difor, i tillegg til tenestepensjonsordning, også kostnadar til AFP-ordning. Kostnader til AFP-ordning er klassifisert som lønnskostnad. Gjeldande AFP-ordning vert finansiert ved at arbeidsgjevarane som deltek i ordninga i fellesskap skal dekkje 2/3 av utgiftene gjennom ei avgift for dei tilsette, fastsett som ein prosentandel av pensjonsgrunnlaget frå 1G til 7,1G. Staten skal dekkje dei siste 1/3 av utgiftene. Denne ordninga vert vurdert til å vere ei ytingsbasert fleirføretaksordning. Det føreligg likevel ikkje ei påliteleg måling av dei enkelte komponentane i ordninga. Fram til det føreligg ei pålitelig måling vert ordninga rekna som ei innskotsordning.

22 Kvinnherad Energi AS konsern Notar til rekneskapen for 2016 Note 9 Andre kortsiktige krav Morselskap Konsern Tryggleik for handel i spot til Markedskraft AS Default found Nasdaq Kontantsikkerhet Nasdaq Forskot til tilsette Meirinntekt inkl renter Utbytte frå Kvinnherad Breiband AS Andre kortsiktige krav eller forskuddsbetalte kostnadar Sum Selskapet har ikkje krav med forfall seinare enn eitt år. Note 10 Mellomværande med nærståande og selskap i samme konsern Frå Kvinnherad Energi AS (KE) mot Kvinnherad Breiband AS (KB) Lån til foretak i samme konsern 0 0 Kundefordringar i KE / leverandørgjeld i KB Andre fordringar i KE / annan kortsiktig gjeld i KB Sum fordringar frå KE mot KB Frå Kvinnherad Breiband (KB) mot Kvinnherad Energi (KE) Kundefordringar i KB / leverandørgjeld i KE Andre fordringar i KB / annan kortsiktig gjeld i KE Sum fordringar frå KB mot KE Mellomværande med Kvinnherad kommune (KK) 2016 Leverandørgjeld i KE Kundefordringar i KE Sum gjeld/fordring mot KK Note 11 Selskapskapital i Kvinnherad Energi AS Antall Pålydande Bokført Aksjar eigd av Kvinnherad kommune (100 %) Selskapet har berre ein aksjeklasse Note 12 Aksjekapital og eigenkapital Morselskap Konsern Aksje- Annan Aksje- Annan kapital EK kapital EK Eigenkapital Effekt frå estimatendring pensjon, korrigert mot eigenkapital Korrigering tidligare års feil Minoritetens andel av korrigering Eigenkapital etter korrigering Årets resultat Minoritetens andel av årets resultat Forslag utbytte Eigenkapital Note 13 Gjeld som forfell meir enn fem år etter rekneskapsårets slutt Selskapet og datterselskapet har ingen gjeldspostar som forfell seinare enn rekneskapsårets slutt. Langsiktig gjeld til kredittinstitusjonar har forfall i sin heilheit i november 2019 både hjå mor- og datterselskapet.

23 Kvinnherad Energi AS konsern Notar til rekneskapen for 2016 Note 14 Pant og garantiar m.v. Morselskap Konsern Bokført gjeld som er sikra ved pant og lignande: Gjeld til kredittinstitusjonar Bokført verdi av eigedelar stilt som sikring for bokført gjeld: Eigedomer, fordelings- og telenett Maskiner og liknande Driftslausøyre, inventar, verktøy Anlegg under utføring Varelager Kundefordringar Totalt Bundne midlar: Skattetrekksmidlar inneståande i bank Kontantsikring ovanfor Markedskraft AS Totalt bundne midlar Kvinnherad Energi AS har, som eigar av 80%, gjeve sjølvskyldnarkausjon til datterselskapet Kvinnherad Breiband AS for lån i Danske Bank. Pr var Kvinnherad Energi AS sin andel kr. 48,2 mill. av Kvinnherad Breiband AS si langsiktige gjeld (tilsvarende 86,5 %). Note 15 Anna kortsiktig gjeld Morselskap Konsern Skuldig lønn Avsette feriepengar Påløpne renter Meirinntekt knytt til regulering av nettverksemda Renter på meir-/mindreinntekt Andre postar Avsetning for forpliktelse el-sertifikat Sum Note 16 - Monopolverksemd (Kun distrib.nett i morselskapet Kvinnherad Energi AS) ( tal i 1000 kr) RESULTAT Driftsinntekter Driftskostnadar Driftsresultat MEIR-/MINDREINNTEKT Fastsett inntektsramme KILE Eigedomsskatt Justering avvik avskr. og avskr.gr.lag Kostnadar overliggjande nett Tilbakeføring renter meirinntekt Justert tillaten inntekt Faktiske inntekter Meirinntekt Utgåande saldo fjorår Korrigeringer, inkl.renter NVE / impl. Pensjon (2013) Inngåande saldo: Mindreinntekt/(Meirinntekt) pr Meirinntekt Meir-/Mindreinntekt renter Akkumulert mindreinntekt (+) / meirinntekt (-) pr Nettariffane vert fastsett på grunnlag av ei inntektsramme fastsett av NVE, og som vert definert individuelt for kvar netteigar. Systemet inneber at Kvinnherad Energi i praksis vert tildelt ei maksimalinntekt selskapet kan ta inn hjå nettkundane (sum for alle kundar innanfor nettområdet). Om inntekta vert for høg eit år (pga. for høge nettleigesatsar) skal dette takast igjen ved tilsvarande reduksjon i inntekt i eit seinare år. For mykje fakturert nettleige vert kalla meirinntekt, og er bokført som kortsiktig gjeld til eigne kundar.

24 Kvinnherad Energi AS konsern Notar til rekneskapen for 2016 Note 17 - Valutaterminkontraktar inngått pr av Kvinnherad Energi AS Marknadsverdi Urealisert meir-/midreverdi Sum Euro Pålydande NOK NOK NOK Kjøp Salg Kjøp Salg Kjøp Salg Kjøp Salg Sum Valutaterminkontraktar er inngått til sikring av terminkontraktar på kraft, og selskapet har slike terminkontraktar for perioden Note 18 - Finansiell marknadsrisiko Naudsynte finansielle tiltak er forankra i konsernet sin finansstrategi og vert gjennomført i samråd med selskapet si leiing. Den langsiktige gjelda er lån frå Danske Bank. Selskapet si eksponering for endringar i rentenivået er fastsett ut frå ei konservativ vurdering av forventa utvikling i rentemarknaden. Med noverande eksponering vil ei renteendring på 1%-poeng føre til endring av årlege netto finanskostnadar på ca 1 % av lånekapitalen. Overskotslikviditet er plassert på konto i bank. Kvinnherad Energi AS er gjennom sitt salg innan selskapet sine verksemdsområder ikkje utsatt for valutarisiko. Derivathandel mot Nasdaq medfører valutarisiko. Denne risikoen vert redusert ved bruk av valutaterminar. Innan verksemdsområdet kraftomsetning driv selskapet kortsiktig handel med kraftkontraktar på kraftbørsen. Handelen skjer innanfor risikorammer vedtekne av styret. Resultatet frå denne type krafthandel vil svinga mykje, og er såleis prega av relativt høg risiko. Den marknadsmessige risiko knytt til selskapet si øvrige verksemd er låg.

25

26

27

28

29 Forside: Til topps med Kvinnherad Energi (foto: Hans Martin Hjelmeland)