Leiars tale til årsmøtet i Vestskog 7. april Første året som fusjonert lag.

Transkript

1 Leiars tale til årsmøtet i Vestskog 7. april Første året som fusjonert lag er første året som fusjonert lag. Det har vore spesielt for Vestskog på den måten at to kulturar med sine system skulle verte til ein kultur med eit sett av system. Dette har kosta både pengar og arbeidskapasitet. Siste året med utsendingar frå lokallag. Dette året er også siste året der utsendingane kjem frå lokallag om årsmøtet vedtek endringar som ligg på saklista i dag. Vi vil for ettertida få eit mindre årsmøte der det er valkrinsar som er utgangspunkt for val av utsendingar til årsmøtet. Fusjon. Alt i januar 2015 møttest Vestskog og Sogn og Fjordane Skogeigarlag for å sjå om det var grunnlag for ein fusjon. Korleis ein fusjon mellom samvirkeføretak skal gjennomførast, er nedfelt i samvirkelova. Og ein vart samde om ein intensjonsavtale som vart vedteken i begge styra. Fusjonsplanen hadde følgjande hovudpunkt: Overtakande selskap er Vestskog SA. Namnet på fusjonert selskap vert Vestskog SA. Det vert ingen skeivfordeling av kapital medlemmane i begge laga kjem med sin innbetalte andelskapital og får like rettar og plikter i fusjonert selskap. Nytt hovudkontor vert etablert i Bergensregionen. Alle tilsette får tilbod om arbeid i fusjonert selskap på like vilkår som i dag. Forslag om fusjon vert lagt fram til vedtak på ordinært årsmøte i begge føretak primo/medio april Fusjonen vert rekneskapsmessig gjort gjeldande frå 1. januar Fusjonen vert gjort gjeldane så snart det føreligg vedtak om fusjon i begge selskap sine årsmøte. Dagleg leiar i Vestskog skal etter vedtatt fusjon konstituerast som dagleg leiar i fusjonert selskap. Styreleiar i fusjonert selskap skal første gong veljast blant styremedlemmer frå Sogn og Fjordane. Kvifor fusjon? Styre og leiing i både Vestskog og Sogn og Fjordane skogeigarlag hadde hatt prosessar der ein hadde sett på framtidsutsiktene som sjølvstendige lag. Og begge konkluderte for seg sjølv at ein var små og sårbare. Eit minste volum for å drive ei rasjonell tømmeromsetjing er ca m3. Det kan ein oppnå ved å slå seg saman eller ved å konkurrere om tømmer i andre sin geografi. Det siste har ein risiko og kostar kanskje meir enn det smakar. Så begge selskapa landa på fusjonsalternativet. Kva vil ein oppnå? Målet med fusjonen er å skape eit sterkare skogsamvirke på Vestlandet. Eit svært vesentleg poeng for begge andelslaga i forhandlingane, var at ein fusjon vil gje vilkår for å rasjonalisere dei administrative funksjonane og med det kostnadsinnsparingar for det fusjonerte laget. Det vart vist til ei innsparing på 3 stillingar, ca. 3 4 mill. kr.- som vil gje ei innsparing på 10 kr/m3 med dagens

2 volum. Dette vil gje auka konkurransekraft og vere til det beste for andelseigarane i begge andelslaga. Eit større og meir slagkraftig skogsamvirke på Vestlandet vil vere i betre stand til å markere seg næringspolitisk og levere tenester til andelseigarane. Sogn og Fjordane Skogeigarlag SA stemte for fusjonsplanen på årsmøtet på Skei hotell 8. april. Vestskog SA hadde sitt årsmøte 9. april i Sand i Suldal, Ryfylke fjordhotell. Også her vart fusjonen vedteken mot få stemmer. Gjennomføring av fusjonen har vore hovudtema i Det vart laga ein detaljert plan for gjennomføringa. Denne vart lagt fram for styret fleire gongar for å vise framdrift eller for at styret skulle gjere vegval. Vi valde å bruke mest mogeleg av eigne krefter til å gjennomføre fusjonen. Ein har også leigd inn noko ekstern hjelp. Jubileum. I 2015 var det 75 år sidan Rogaland Skogsamlag vart stifta i Erfjord i Suldal. Rogaland Skogsamlag er den eldste forlauparen til Vestskog SA og ein kunne difor feire 75 års jubileum i Dette vart markert i etterkant av årsmøtet med ein jubileumsmiddag. Produksjon og økonomi. Styret har hatt fokus på produksjonen for å vere på forskot med tanke på botnlinja i rekneskapen. Då er det viktig å produsere i høve til budsjett. Mindre produksjon fører fort til underskot. Det er også viktig at vi oppnår budsjetterte prisar på produkta våre. Med den storleiken fusjonert lag har, kan vi lettare snu oss til nye marknader og forhandle pris. Så frå å ha mest sal til Tyskland, snudde vi no til mykje sal til svenske kjøparar. Det er viktig å ikkje vere avhengig av ein stor kjøpar, men kunne selje til fleire alt etter kvar betalingsviljen er størst. Ved sida av betalingsvilje, er valutavilkåra vesentlege for vår verksemd. Svingingar i valutakurs kan gje både vinst og tap. Strategisk plan. Styret har i fleire styremøter handsama strategisk plan for fusjonert føretak. Nokre av hovudpunkta er: Visjon: Vestskog skal vere den leiande aktøren innanfor vestnorsk tømmeromsetjing og sikre langsiktig meirverdi for sine eigarar. Forertningsidé: Vestskog kjøper tømmer for vidaresal til kundar i inn- og utland og skal skape meirverdi for eigarane. Verdiar: Ærleg. Dei tilsette i Vestskog skal vere til å stole på, og legge fagleg korrekt informasjon til grunn i si rådgjeving til skogeigar. Profesjonell. Me skal vere profesjonelle i arbeidet vårt og i vår kontakt med både samarbeidspartar og skogeigarar/kundar. Berekraftig. Me skal vere langsiktige og berekraftige i vårt arbeid, både når det gjeld miljø, skog og skogeigarar, kundar og samarbeidspartar.

3 Mål og strategiar (korleis nå måla). 5 strategiske områder: 1. Eigarorganisasjon 2. Interne forretningsprosessar og organisasjon 3. Skogsdrift og tømmer 4. Skogbruksplan og utmark 5. Infrastruktur Desse måla er det laga delmål for og dei er talfesta der det er mogeleg. Såleis er det lett å sjå om ein oppnår dei måla ein set seg. På skogsdrift og tømmer er målet for 2016 ein produksjon på m3 og vidare framover ein auke på m3 kvart år fram til Då vil vi ta ut m3. Regionmøter. I Sogn og Fjordane hadde vi haustmøter i tre regionar før fusjonen. Desse er vidareført i fusjonert lag og vi hadde tre i heile Vestskog sitt område hausten Styret ser for seg at denne type møter kan vere ein viktig arena for meiningsutveksling, informasjon og kompetanseflyt mellom styre, administrasjon og eigarar. Vi er opne for endring i tal møter og tek imot innspel på innhald i slike møter. Styreleiar ønskjer å ta fram nokre punkt som er oppe i tida. Uttak av for ung skog Det har vore diskutert i fleire artiklar i Norsk Skogbruk om grana på Vestlandet vert teken ut for tidleg. Eg trur det skjer i noko mon. Vår politikk på dette området er at normalt friske granbestand bør stå til det når hogstmogningsalder som definert i skoghandboka. For G23 vil det vere 70 år totalalder. Og i mange tilfelle kan det vere fornuftig å vente 10 år til. Ved uttak av for ung skog vert driftskostnaden høgre då det vert fleire stokkar å handtere pr. m3. Og bruttoen vert mindre. Du får eit tilhøve med lågare brutto og høgare driftsutgifter. Det vil føre til mindre utbetalt til skogeigar. Så kan det vere andre årsaker til at skogeigar ønskjer å ta ut tømmeret før. Då vil Vestskog ta jobben om ein vert spurd etter informasjon om kva som skogfagleg er rett. For lite tal planta. Siste året planta Vestskog ca plantar. Dette er 2,6 plante pr avvirka m3. Eller om lag nok planter til halvparten av det avvirka arealet. For 2016 budsjetterer vi med planter. Årsakene til at ikkje heile arealet vert attplanta er fleire. Men ein gjengangar er at skogeigar også er bonde og ønskjer beitemark der det stod skog. Held denne trenden fram med mindre planting enn hogst tilseier, bygger vi ned skogbruket på Vestlandet. Eg synest ikkje det er ønskeleg. Varelager. Vi har fokus på varelager. Dette må vere på eit visst nivå for å hendle båtane på ein effektiv måte. Men vert det for stort, er faren for at noko vert gammalt og må seljast til redusert pris absolutt til stades. Siste året har nok tilgangen på massevirke vore noko større enn etterspurnaden i marknaden. Det har vore hogge opp mot rekord. Og kapasitet i Noreg har vore bygd ned over tid.

4 I Sverige og Finland er det på gang tiltak som vil auke etterspurnaden etter massevirke innan få år. Og alt dette året vil Södra sette i gang ein ny fabrikk i Värö. Vestskog har som mål å redusere varelageret med ca m3 før sommaren. Stort sagbruk på Vestlandet Sogn og Fjordane Skogeigarlag fekk Norsk Treteknisk Institutt til å lage ein rapport om moglegheitene for utnytting av skogressursane på Vestlandet. Denne vart lagt fram hausten Den ser på ressursgrunnlaget, avverkingsmetodar, transport, stort sagbruk m3 pr. skift X 1 (2), (3). Plassering. Kritiske punkt. Mm. Det er alt no verksemder og kommunar som har meldt si interesse for rapporten. Det gjeld verksemder i Skipavika, Gulen. Og kommunane Ostereide og Austrheim. Omverda i stadig endring. Dette siste året har det skjedd mykje innanfor virkesomsetnad i skogsamvirke: Vi byrja med å slå saman Sogn og Fj. Skogeigarlag med Vestskog. Viken Skog SA har kjøpt samtlege aksjar i SB Skog AS AT Skog har kjøpt NEG (norsk energi gjenvinning) Skog Viken og AT Skog har oppretta felles sals- og marknadsselskap Viken AT Market Havass har fusjonert med Glommen Mjøsen har hatt fleire møter for å finne ut om det var mogeleg å få til ein storfusjon, - eit andelslag for heile landet. Og no i mars 2016 har Mjøsen skog og Glommen skog danna eit felles eksportselskap for tømmer. Det har vore fusjonar, oppkjøp og inngått alliansar som har ført til færre og større aktørar i tømmeromsetjinga. Men vi ser også at andelslaga som har slått seg i hop eller inngått anna samarbeid også har fokus på næringspolitikk, rådgjeving og transport. Også på kjøparsida skjer det oppkjøp og utvidingar. Det kan vere sagbruk som går saman eller samarbeider i Noreg. Men ikkje minst utvidingar som store nordiske - og multinasjonale bedrifter gjer for å ta unna større volum massevirke. Her kan nemnast: Södra, UPM, Metsä og SCA

5 Vestskog og framtida. I Vestskog har vi meint at har vi meir enn nok med å få på plass eigen fusjon. Men som de høyrer, så skjer det mykje i skognoreg. Vi er utan samanlikning det minste andelslaget. På mange måtar er vi spesielle med ein lang kyst og djupe fjordar. Med ein utfordrande logistikk og mange kaier. Vi har berre ein «stor» kjøpar i vår mitte,- Granvin bruk. Vi er såleis eksportrelatert. I dag har vi eit samarbeid gjennom WoodNor med Allskog. Her sel vi deler av massevirkevolumet vårt. Vi har vore i samtaler med Viken Skog om eventuelt samarbeid. Som sagt, meiner vi det er for tidleg å inngå samarbeid no om tømmeromsetjing. Men vi er på hugget og skal samtale også med Allskog. Spørsmålet er om vi oppnår ein god nok pris på tømmeret for skogeigar med vår noverande storleik og korleis vi kan rigge oss for å nå ein betre pris, - om mogeleg. Kaier. Det vart opna ny forlenga kai i Kaupanger Statsråd Sylvi Listhaug stod for opninga. Vidare er ein i gong med utviding og forbetring av tilhøva i Eikefjorden. I Nordhordland er forlenging av kaia på Eidsneset påbyrja. Også kaia på Sunnanåneset i Vindafjord er påbyrja forlenga. Vidare treng vi kaier i Sandnesregionen, Midthordland og i Sunnfjord/Ytre Sogn Prisar i Vestlandsfylka Vi ligg godt under dei beste på pris i alle vanlege sortiment. Dette gjev grunn til å tenke over om det er tiltak vi kan gjere for å betre dette biletet slik at våre skogeigarar kan oppnå ein betre pris. Moment som verkar inn på pris til skogeigar er: vegstandar (storleik på vogntog), avstand til kai/industri, båtfrakter og mangel på industri. Kan eit nytt stort sagbruk med anna industri som tek biprodukt vere ei løysing? Enn så lenge får vi vone at kronekurs og valutabindingar svingar i vår retning. Og at marknaden internasjonalt vil etterspørje våre produkt. Ei gladhistorie. I heimkommunen min, Gulen, er det først i år at ei hogstmaskin set sine hjul. Vi går frå årleg hogstvolum på nokre få hundre m3 til rundt m3. Dette er eit resultat av planting etter krigen. Dette gjev framtidsvon på vegne av skogbruket. Halvor L. Brosvik