Innkalling for Kommunestyret i Radøy

Transkript

1 Radøy kommune Innkalling for Kommunestyret i Radøy Møtedato: Møtestad: Kommunestyresalen Møtetid: 18:00 Saksliste: Saksnr Tittel 015/2014 Meldingar og referatsaker 016/2014 Endring av skjema 1B som følgje av ny organisering 017/2014 Tertialmelding januar - april /2014 Budsjettregulering vår /2014 MOT-avtale 020/2014 Utviklingsplan grunnskulen i Radøy /2014 Kommunal kontantstønad for 2-åringar 022/2014 Reviderte retningsliner for startlån 023/2014 Utvida rammer for startlån /2014 Krisesenteravtale med Bergen Kommune 025/2014 Plan for interkommunal samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Region Nordhordland /2014 Overføring av gamle Haugland skule til Radøy kunst senter 027/2014 Kommuneplan for Radøy - revisjon - framlegg til planprogram - handsaming i styringsgruppa for høyring og offentleg ettersyn 028/2014 Plansak Austmarka - detaljplan Hylla bustadområde - godkjenning 029/2014 Plansak detaljregulering - Selfallet nord - bustadfelt - godkjenning 030/2014 Vinmonopolet - søknad om plassering 031/2014 Interpellasjon - anonym retting av heilsdagsprøvar - David Pletten Aasgard (KrF) Før møtestart er det spørjetime kl Her kan politikarar, publikum og presse stilla spørsmål. Skriftlege spørsmål må vera innsendt seinast 48 timar før møtestart. Den som har lovleg forfall eller er ugild i nokon av sakene må melda i frå til kultur- og sørvistorget så snart som råd, tlf Varamedlemmer møter etter nærare innkalling. 5. juni 2014 Jon Askeland møteleiar Arthur Kleiveland utvalssekretær

2 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 015/2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Arthur Kleiveland 14/ /6131 Meldingar og referatsaker Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Meldingar og referatsaker vert tekne til orientering Saksopplysingar: 1. Budsjett økonomiplan Brev frå fylkesmannen 2. BOF - årsmøtevedtak - endring medlemskontingent 3. BOF - medlemskontingent 4. KLP - årsrapport Vedlegg: Budsjett 2014 Økonomiplan for (L)(9698) BOF_Årsmøtevedtak - endring av medlemskontingent frå 2015 (L)(9985) BOF_kpVedlegg (L)(9986) KLP_Årsrapport (L)(11148)

3 Sakshandsamar, innvalstelefon Håvard Rød, Vår dato Dykkar dato Vår referanse 2014/ Dykkar referanse 14/298 Radøy kommune, Radøyvegen 1690, 5936 MANGER RADØY KOMMUNE - BUDSJETT OG ØKONOMIPLAN Fylkesmannen har motteke særutskrift av kommunestyresak om budsjett for 2014 og økonomiplan, vedteke i kommunestyremøte 5.desember Kommunen er ikkje under statleg kontroll og godkjenning etter kommunelova 60. Etter 15 i forskrifter om årsbudsjettet skal årsbudsjettet, slik det er vedteke av kommunestyret, liggja føre som eige dokument innan 15. januar. Økonomiske oversyn må vera utarbeidd innan 1. mars i budsjettåret. Etter kommunelova 45 tredje punkt skal innstillinga til årsbudsjett ha vore lagt ut til offentleg gjennomsyn i minst 14 dagar før handsaming i kommunestyret. Det er lagt opp til reduksjon i skatteøyret for kommunane frå 11,6 prosent i 2013 til 11,4 prosent i Frie inntekter Kommunen har budsjettert med kr ,- i skatt på eige og inntekt for I 2013 var det ein samla skatteauke for kommunane i landet på 5,7 %. Det er no rekna med ein skatteauke for kommunane frå 2013 til 2014 med 3,7 %. Kommunen sitt skattenivå i 2013 var 86,5 prosent av landsgjennomsnittet. I rammeoverføring til kommunane er det symmetrisk inntektsutjamning. Kommunar med skattenivå over landsgjennomsnittet får eit trekk i 2014 tilsvarande 60 prosent av differansen mellom eige skattenivå og landsgjennomsnittet. Kommunar med skattenivå under landsgjennomsnittet får kompensasjon i 2014 tilsvarande 60 % av differansen mellom landsgjennomsnittet og eige skattenivå. Kommunar med skattenivå under 90 % av landsgjennomsnittet får også tilleggskompensasjon tilsvarande 35 % av differansen mellom 90 prosent av landsgjennomsnittet og eige skattenivå. Kommunen sine frie inntekter består av ordinær skatt og statleg rammeoverføring, medrekna inntektsutjamning. Sum frie inntekter er budsjettert til kr. 258,3 mill. Statens hus Kaigaten 9, 5020 Bergen Telefon: Telefaks: Kommunal- og samfunnsplanavdelinga Postboks 7310, 5020 Bergen Org.nr: E-post: postmottak@fmho.no Internett:

4 Inntektsprognosen for 2014 er no oppdatert med endelege innbyggjartal pr og innkomen skatt i Grunnlaget for inntektsutjamninga vil vere innbyggjartal pr For innbyggjartilskot og aldersfordelinga i utgiftsutjamninga er grunnlaget innbyggjartal pr Dei budsjetterte frie inntektene er om lag kr ,- for høge i høve til den siste inntektsprognosen. Fylkesmannen legg til grunn at dei budsjetterte frie inntektene blir justert ned til eit realistisk nivå i samband med budsjettrevisjon seinast i juni månad. Andre generelle statlege tilskot er budsjettert med om lag kr. 5,0 mill. Det består for ein stor del av integreringstilskot for flyktningar. I generelle tilskot inngår også kompensasjonstilskot etter Handlingsplanen for eldre, rentekompensasjon skulebygg m.m. Eigedomsskatt Det er budsjettert med om lag kr. 11,5 mill. i eigedomsskatt for Innkomen eigedomsskatt i 2013 var om lag kr. 11,4 mill. Eigedomsskatten er vidareført frå 2013 til 2014 med sju promille på verk og bruk og tre promille på bustader og fritidseigedomar. Det er lagt opp til ein liten inntektsauke frå 2013 til 2014 som følgje av nye bygg i Realverdien av desse inntektene blir redusert år for år dersom dei berre blir vidareført på om lag same nominelle inntektsnivå. Det er ikkje lagt opp til å auka eigedomsskatteinntektene t.d. tilsvarande den generelle løns- og prisauken. Løns- og prisauke Prisindikatoren for kommunesektoren for 2014 er i vedteke statsbudsjett 3,1 %. Pårekna lønsvekst inngår i denne med 3 ½ prosent. Løn tel knapt 2/3 av prisindikatoren medan resten er pårekna prisvekst på varer og tenester. Renteinntekter og utbytte Renteinntekter og utbytte er inntektsført med til saman kr ,-. Av dette utgjer aksjeutbytte frå BKK kr. 5,9 mill., som er same nominelle beløp som i 2013 (0,74 prosent av kr. 800 mill.). Avdrag I økonomireglane er det gitt minimumskrav for storleiken på årlege avdrag. Etter kommunelova 50 sjuande ledd kan attståande løpetid for kommunen si samla gjeldsbyrde ikkje overstiga den vegde levetida for kommunen sine anleggsmidlar ved det siste årsskiftet. Kommunelova set eit minstekrav til totale låneavdrag for kommunen. Ein hovudregel vil vere at årlege låneavdrag som eit minimum må utgjere om lag 3 ½ - 4 % av lånegjelda (når formidlingslån og avdrag på slike lån ikkje er rekna med ). Fylkesmannen tilrår kommunane at dei ordinære avdraga minst er på dette nivået. Det er budsjettert med kr ,- i ordinære avdrag (utanom avdrag på formidlingslån). Dei budsjetterte avdraga oppfyller det tilrådde minstenivået for ordinære avdrag og utgjer om lag 3,8 prosent av netto lånegjeld ved utgangen av

5 Driftsresultat Kommunelova 46 punkt 6 legg til grunn at det blir budsjettert med eit driftsresultat som minst er tilstrekkeleg til å dekka renter, ordinære avdrag og nødvendige avsetjingar (inkl. inndekning av underskot). Paragraf 3 i forskriftene om årsrekneskapen presiserer nærare det driftsrekneskapen og investeringsrekneskapen skal omfatta. Som hovudregel må til dømes ei inntekt og innbetaling som ikkje er ordinær bli ført i investeringsrekneskapen. Frå og med 2010 har det vore endring i korleis kommunane kan disponera momsrefusjon frå investeringar. Det har vore ein overgangsperiode frå 2010 og til og med 2013 med aukande grad av overføring av momskompensasjon til finansiering av investeringar. Frå budsjett- og rekneskapsåret 2014 skal heile kompensasjonen for meirverdiavgift av investeringar bli inntektsført direkte i investeringsrekneskapen. Det er eit netto driftsunderskot i budsjettet med kr ,-. Underskotet er planlagt dekt med bruk av bundne fond. Det er sjølvkostfond for vatn og avlaup. Det er tilrådd generelt at kommunane bør ha eit netto driftsoverskot i rekneskapen på minimum 3 % av driftsinntektene. Det er viktig for å kunne setje av midlar til å møta ei mellombels ubalanse på drifta og til finansiering av investeringar no eller seinare. Netto driftsoverskot vil i 2014 generelt bli svekka for kommunane som følgje av at momskompensasjon knytt til investeringar no blir inntektsført direkte i investeringsrekneskapen i staden for i driftsrekneskapen. Netto driftsresultat i budsjettet er svakt og er langt frå å oppfylle det tilrådde minstenivået. I rekneskapen for 2013 er netto driftsresultat i underkant av kr. 2,6 mill. og utgjer berre 0,7 prosent av driftsinntektene. Resultatet bør sjåast i samanheng med at det for 2013 er inntektsført momskompensasjon frå investeringar i driftsrekneskapen, om lag kr. 4,1 mill. Korrigert for denne inntektsføringa i driftsrekneskapen er netto driftsresultat for 2013 negativt. Kommunen har opparbeidd eit betydeleg akkumulert premieavvik for pensjon. Det er rekna med at det vil ha auka til godt over kr. 30 mill. ved utgangen av Det store premieavviket bidreg til svakare likviditet som påfører kommunen rentetap. Premieavviket er mellombels finansiert av ubrukte lånemidlar. Investering, lånegjeld og kapitalutgifter I 2014 er det planlagt brutto investeringar for til saman kr. 34,1 mill. Dei største investeringane i år er opprusting av vegen til Storsandvik, opprusting av velferdssenteret, utvida lokale til heimetenesta, brannbil, opprusting av kommunale bruer, samt investeringar innan vatn og avlaupssektoren. Eigenkapitalinnskot i KLP (kr. 0,8 mill.) og bygdebok (kr. 1,4 mill.) blir i samsvar med regelverket finansierte utan bruk av lån. Investeringane blir i hovudsak finansierte med bruk av lån og momskompensasjon. Bruk av lån kan bli fordelt mellom nye låneopptak, kr. 14,2 mill., og bruk av unytta lånemidlar frå 2013, om lag kr. 15,0 mill. 3

6 Det er budsjettert med opptak av startlån kr. 3,0 mill. til vidare utlån. Vi har rekna ordinær langsiktig gjeld pr pr. innbyggjar for kommunane i fylket utanom Bergen til kr ,-. (kommunekassa - ikkje konsern). I dette talet er ikkje pensjonsforplikting medrekna. Det generelle gjeldsnivået for kommunane i landet har auka vesentleg, og nivået må bli vurdert som høgt. Kommunane samla i fylket utanom Bergen har eit gjeldsnivå som ligg høgare enn landsgjennomsnittet. Kommunen si brutto lånegjeld ved utgangen av 2013 er om lag kr. 252,2 mill., eller kr ,- pr. innbyggjar. Det er rekna at brutto lånegjeld vil auka til om lag kr. 257 mill. ved utgangen av Kommunen har framleis til ein viss grad eit moderat gjeldsnivå - gjeld målt pr. innbyggjar - samanlikna med gjennomsnittet av kommunane. På den andre sia har kommunen eit lågt skattenivå, slik at sjølve inntektsgrunnlaget for å ha gjeld er svakare enn for gjennomsnittet av kommunane. Svake netto driftsresultat syner at kommunen ikkje har økonomisk evne til å bere ein auke i gjelda. Med dei svake netto driftsresultata, er kommunen særleg sårbar for ein auke i sjølve rentenivået. Det er på denne bakgrunnen viktig at kommunen ikkje aukar gjelda i dei komande åra ut over den auken som følgjer av budsjettet for i år. I økonomiplanen er det lagt opp til eit lågare nivå på investeringar og låneopptak i åra etter Det er viktig at denne reduksjonen i opplåninga blir gjennomført reelt. Oppsummering Fylkesmannen legg til grunn at dei budsjetterte frie inntektene blir justert ned til eit realistisk nivå i samband med budsjettrevisjon seinast i juni månad. Kommunen sine netto driftsresultat er svake, både i budsjett 2014 og rekneskap Netto driftsresultat i rekneskapen for 2013 blir negativt når vi korrigerer for momskompensasjon frå investeringar som er inntektsført i driftsrekneskapen. Det er viktig at kommunen ikkje aukar gjelda i dei komande åra ut over den auken som følgjer av budsjettet for i år. I økonomiplanen er det lagt opp til eit lågare nivå på investeringar og låneopptak i åra etter Det er viktig at reduksjonen i opplåninga som er lagt til grunn i økonomiplanen blir gjennomført reelt. Med helsing Lars Sponheim Rune Fjeld ass. fylkesmann 4

7 Brevet er godkjent elektronisk og har difor inga underskrift Gjenpart: Nordhordland revisjonsdistrikt, Postboks 16, 5902 Isdalstø Regionrådet Nordhordland IKS, sekretariatsleiar, Postboks 13, 5902 Isdalstø 5

8

9

10

11

12 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 026/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Sveinung Kvamme 14/298 14/4149 Endring av skjema 1B som følgje av ny organisering Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Nytt budsjettskjema 1B for 2014 vert vedteke slik:

13 Saksopplysingar: Rådmannen har i lengre tid arbeidd med ny organisasjonsmodell for Radøy kommune. Då budsjettet for 2014 vart vedteke av kommunestyret, var den nye modellen enno ikkje fastsett. Skjema 1B vart difor vedteke med same organisering som i Rådmannen har administrativt vedteke ny organisering frå 2014, og formannskapet vart orientert om dette i møte

14 For at rapporteringa til formannskap og kommunestyret skal vera i samsvar med faktisk organisasjonsstruktur, må skjema 1B for 2014 vedtakast på nytt av kommunestyret, slik det går fram av framlegget til vedtak. Samla løyving til drift i skjema 1B er sjølvsagt uendra. Ny modell er ein «hybrid» to-nivåmodell, der budsjettet vert vedteke på kvart tenesteområde, men der det også vert vedteke summar på «etatsnivå». Berre kommunestyret kan flytta midlar mellom tenesteområda. Ein kommunalsjef disponerer såleis ikkje «etaten» sitt samla budsjett, men har likevel eit ansvar for den samla ramma. Tidlegare vedteke skjema 1B for 2014 såg slik ut:

15 Formannskapet i Radøy - 026/2014 FS - handsaming: Formannskapet vedtok samrøystes rådmannen si tilråding. FS - vedtak: Nytt budsjettskjema 1B for 2014 vert slik:

16

17 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 040/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Sveinung Kvamme 14/ /5419 Tertialmelding januar - april 2014 Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Tertialmelding for perioden januar april 2014 vert godkjent slik den ligg føre. Saksopplysingar: Tertialmelding for perioden januar april 2014 vert med dette lagt fram for formannskap og kommunestyre for godkjenning. Drift Budsjettet for 2014 var i utgangspunktet svært stramt, med svakt negativt netto driftsresultat, men bruk av fondsmidlar på VA-området gjer at ein unngår rekneskapsmessig meirforbruk i budsjettet. Dette betyr at ei kvar overskriding av budsjettrammene fører til udekka meirforbruk. Hovudoversikt drift syner at både netto og brutto driftsresultat er monaleg svakare enn på same tid i Bortfall av mva-komp utgjer ca 1,7 mill, og redusert sjukelønsrefusjon utgjer ca 3 mill. Sjukelønsrefusjonen vert i år bokført når vi faktisk får den, medan den i fjor vart bokført samstundes med at fråvær vart registrert. Omlegginga er nødvendig grunna systemskifte frå Vi har såleis bokført noko mindre sjukelønsrefusjon enn det vi har krav på. Ein del andre inntekter har auke noko. Samla sett er inntektene ca 2,4 mill mindre enn i Samstundes ser ein at driftskostnadene til dels ligg lågare enn i fjor. Brutto driftsresultat er negativt med 8,1 mill, mot 6,2 mill i fjor, altså ei svekking på 1,9 mill. Tek ein omsyn til at sjukelønsrefusjonen skulle vore noko høgare enn bokført, er det faktiske resultatet betre enn tala skulle tilseia. Rekneskapsskjema 1A syner at vi har fått noko meir frie inntekter enn på same tid i fjor. Dette skuldast dels auka skatteinngang, ca 1,9%, men mest auka rammetilskot, ca 3,6%. Samla skatt, rammetilskot og inntektsutjamning vil truleg bli ca lågare enn pårekna, jf melding frå fylkesmannen og eiga sak om budsjettregulering. Renteinntektene er litt lågare enn i fjor, medan både rente- og avdragskostnader har auka noko. Det er teke omsyn til auka rente- og avdragskostnad i budsjettet, og rådmannen legg til grunn at budsjettet er tilstrekkeleg, gitt at rentenivået ikkje endrar seg i løpet av året. Rekneskapsskjema 1B syner utviklinga på dei einskilde tenesteområda. Rådmannen viser til eiga sak til kommunestyret, med framlegg til endring i skjema 1B som følgje av omorganisering. Skjema 1B vert lagt fram i samsvar med ny organisering frå Omorganiseringa fører til at nokre tidlegare einingar er innlemma i andre tenesteområde, medan andre er omgjort til sjølvstendige

18 tenesteområde. Leiarane for tenestområda har sendt rapport til rådmannen, og gjort kort greie for den økonomiske stoda pr Budsjettala er ikkje periodefordelt i 2014, og styringstala er difor pårekna forbruk pr For løn skal pårekna forbruk vera ca 36,8%, medan andre driftskostnader skal syna ca 33,3%. Grunna overgang til Visma økonomisystem frå er avskrivingar haldne utanom tala i denne rapporteringa. I det følgjande vil rådmannen gjera ei kort oppsummering av dei ulike områda. Stab og politisk Politisk syner eit forbruk på ca 40%, altså noko høgare enn pårekna. Dette skuldast først og fremst at kostnadene til medlemskap i Regionrådet Nordhordland er bokført med summen for heile året. Dette gir høgare forbruk no, men det vil jamna seg ut over året. I rådmannsstaben er det eit samla forbruk på ca 42,5%, altså noko høgare enn pårekna. Lønskostnadene ligg så langt like under pårekna forbruk, ca 35,5%. I budsjettvedtaket for 2014 var det lagt inn ei innsparing på kr i det som då var «Sentraladministrasjonen», som omfatta noko meir enn noverande «rådmannsstab». Den samla budsjettramma for sentraladministrasjonen» var på 19,4 mill, mot 10,5 mill for rådmannsstaben. Innsparinga er førebels ikkje realisert, men rådmannen følgjer løpande med på kvar og korleis dette skal gjerast. Kostnader til forsikringspremiar, festeavgifter m.v. er bokført med kostnaden for heile året, noko som aukar forbruksprosenten pr Her er det er også bokført kostnader på ca kr knytt til arkeologisk kartlegging i samband med områdeplan Austmarka/Kalnes. Det vil også koma tilsvarande kostnader i samband med reguleringsendring Olsvollstranda. Det vert vurdert om desse kostnadene kan inngå i grunnkostnader som kan førast i investeringsrekneskapen, men det er så langt ikkje konkludert. Nh DIGI, eller Nordhordland digitalt syner overforbruk. Dette skuldast først og fremst at ein del lisenskostnader som gjeld alle deltakarkommunane er ført som kostnad i første tertial, medan refusjonskrav først vart sendt ut i mai. Refusjonskrav for løpande driftskostnader er førebels ikkje sendt, men dette vert gjort i løpet av først halvår. Frivilligsentralen syner «overskot», noko som skuldast at statstilskot for drifta i 2014 er motteken med summen for heile året. Drifta ved felles landbrukskontor ligg rimeleg i rute. Oppvekst Oppvekst fellestenester omfattar ungdomskoordinator, vaksenopplæring og kostnader til særlege tiltak i grunnskule og barnehage, medrekna kostnader til born som får tilbod i andre kommunar. Førebels er det ikkje registrert krav frå andre kommunar, men desse vil koma. Rådmannen legg til grunn at ein vil halda seg innafor dei totale rammene, men understrekar at det er uvisse knytt til fleire av postane her, særleg kostnader til barnehageborn som går i andre kommunar. Austebygd skule ligg rimeleg i rute, men det er bokført ein kostnad på kr knytt til nytt ventilasjonsanlegg for barnehage/gymsal. Hordabø skule og Manger skule ser ut til å liggja rimeleg i rute, men rektor ved Manger skule kommenterer at skysskostnadene ligg noko over budsjett så langt i år. Sæbø skule ligg marginalt over budsjett, først og fremst fordi driftskostnadene ved bygget ser ut til å liggja høgare enn ein har rekna med i budsjettet. Ved Radøy ungdomsskule ser lønskostnadene ut til å liggja noko høgare enn budsjett. Dette skuldast at lønsbudsjettet for 2014 har vorte sett for lågt. Den faktiske situasjonen knytt til fast løn i september 2013, som var grunnlaget for budsjett 2014, har synt seg å ikkje vera reell i høve til løna som faktisk går i Dette skuldast bruk av vikarar i fleire stillingar hausten 2013, ma rektorstillinga. Meirforbruket kan her bli ca kr Austebygd barnehage har noko overforbruk, dette har samanheng med eit i utgangspunktet svært stramt driftsbudsjett.

19 Bø barnehage har svakt overforbruk iht budsjett, men har også litt høgare inntekter enn pårekna. Prestmarka barnehage har noko høgare forbruk enn normalen, både på løn og drift. Prestmarka driv på tre ulike lokasjonar, og dette gir høgare driftskostnader enn om alle avdelingane hadde vore samla på ein stad. Budsjettet har ikkje i tilstrekkeleg grad teke omsyn til dette, og det trengst ca for å dekka lønskostnadene som faktisk går med. Sæbø barnehage har også forbruk over det som er føresett, men det ser ut til å vera under kontroll. M.a. er det ført kostnader til vedlikehald på uteområdet i barnehagen. Dette vert langt på veg dekka av sentralt avsette vedlikehaldsmidlar. Musikk- og kulturskulen ser ut til å halda seg innafor budsjettramma i Ved PPT-kontoret kan det sjå ut som det er trong for å tilføra ca kr i høve til dei faktiske stillingane som er i PPT. Lønskostnaden ved PPT har vore underbudsjettert i fleire år, men så lenge PPT var ein del av barne- og familietenesta, var dette ikkje «synleg» på same måte. Helse og omsorg NAV Radøy har ein krevjande driftssituasjon. Samanlikna med dei fleste andre kommunar er bemanninga låg, og i praksis vert det for lite tid til oppfølging av brukarane. Det meste av ressursane går med til kortsiktige tiltak. Sosialutbetalingane har auka med ca 20% i høve til Samanlikna med utbetalingane i januar april 2012 er auken på 60,5%. Med tilnærma same bemanning som i 2012, seier det seg sjølv at presset på dei tilsette er høgt. NAV har også ei viktig rolle iht flyktningar, og rådmannen vurderer det slik at ein stor del av fondsmidlane som er avsett til flyktningar, bør gå til NAV for å stryka tilbodet. Mogeleg tilskot frå IMDI ut over det som er budsjettert, bør gå inn på det same fondet. Barnevernet ser ut til å kunna halda seg innafor vedteke budsjett, så lenge det ikkje oppstår uføresette tilhøve. Drifta ved helsehuset ser samla sett ut til å vera nokolunde i rute. Nokre refusjonar frå staten, t.d. fastlønstilskot fysioterapi og tilskot til turnuslege, kjem ein eller to gonger for året, og er førebels ikkje bokført. Psykisk helsevern ser ut til å liggja rimeleg innafor budsjetterte rammer. Radøy matsørvis ser også ut til å halda seg innafor rammene. Cateringinntektene syner god utvikling, halvparten av budsjettert omsetning er alt på plass. På Velferdssenteret merkar ein verknadene av samhandlingsreforma stadig tydelegare. Reforma krev auka administrativ og fagleg innsats kring vurdering av pasientar frå spesialisthelsetenesta. Dette medfører endring av interne rutinar og auka ressursbruk for å sikre gode prosessar og fagleg forsvarleg drift. Eigenbetalinga til institusjonen har auka litt samanlikna med i fjor, og i 2013 vart samla eigenbetaling noko høgare enn budsjett. Det kan såleis sjå ut til at det blir ei meirinntekt her også i Heimetenesta er også ein viktig medspelar i samhandlingsreforma, og melder om at dei truleg vil drifta innafor rammene i OMSUT, som tidlegare vart kalla BF-tenesta, melder også at dei ser ut til å kunna drifta innafor gitte rammer i 2014, med unnatak av det nye tilbodet i Grønålen. Formannskapet er tidlegare orientert om dette tilbodet, og leiar for Omsut melder at ein no har tilsett personale ut frå ei pårekna minstebemanning. Heilårskostnad vert ca 4,4 mill, men refusjon ressurskrevjande tenester knytt til dette tilbodet vil dekka ca 2 mill av kostnaden. Samstundes vil Omsut få noko høgare tilskot til dei andre ressurskrevjande tilboda, og dette kan også nyttast til å dekka ein del av meirkostnaden. Rådmannen vil koma attende med eiga sak kring finansiering av dette tilbodet Ved Radøy interkommunale busenter (RIB) ser driftskostnadene ut til å liggja litt høgare enn «normalen», og det må følgjast nøye med på drifta i året. Det vert arbeidd for å få inn fleire brukarar, og det er signal som tyder på at dette kan lata seg realisera i løpet av året. Det vert også arbeidd med fornying av samarbeidsavtalen med dei andre kommunane. Helse og omsorg fellestenester gjeld primært overføringar til staten i samband med samhandlingsreforma, men også ein del kostnader knytt til lærlingar blir ført her. Gitt at á konto beløpet ikkje blir auka i løpet av året, vil overføring til helseforetaka halda seg innafor budsjett.

20 Drift og forvaltning Løn- og rekneskapssenteret er det som tidlegare var økonomikontoret pluss mykje av løn og personal. Økonomisjef og personalsjef inngår no i rådmannsstaben. Overgang til VISMA frå krev mykje ekstra arbeid. Ein del av ekstrakostnadene vil måtta belastast investeringsprosjekt , og rådmannen vil koma attende med framlegg til budsjettregulering på dette prosjektet. Kultur- og sørvistorget ser ut til å ha noko høgare forbruk enn budsjett. Ein del av dette skuldast kostnader som har kome på for heile året, og refusjonar som førebels ikkje er ført. Lønskostnadene ser ut til å kunna bli noko høgare enn budsjettert, og rådmannen vil sjå nærare på korleis ein kan unngå overskridingar her. Overføringane til kyrkja er i samsvar med budsjett, men kyrkja har søkt om auka overføring for å dekka lønsveksten frå Men faktisk lønsvekst er ca høgare enn «normal» lønsvekst. Rådmannen meiner at vekst ut over det normale er noko kyrkja må finna dekning for innafor eige budsjett, på same måte som kommunen må gjera det i høve til statlege overføringar. Biblioteket driftar rimeleg greitt innafor rammene, og det same gjeld teknisk forvaltning. Teknisk drift omfattar trygdebustader, vatn og avlaup, kommunale vegar, rådhuset, helsehuset, reinhald mv. Det samla netto forbruket ser ut til å liggja monaleg høgare enn det skal, men årsakene til dette er samansette. Bruken av dei kommunale bustadene har endra seg over tid, m.a. vert ein del tidlegare trygdebustader no i praksis nytta av Omsut, og leigeinntektene vert ført der. I samband med sal av Hordabøheimen har ein god del bustader gått ut av kommunal eige. Det kan sjå ut til at ein ikkje i tilstrekkeleg grad har greidd å fanga opp endringa i leigeinntekter i budsjettet for Det tok lengre tid enn føresett å gjennomføra salet av Hordabøheimen. Dermed har det kome på ca i kostnader som ikkje er budsjetterte. Noko av dette gjeld forsikring, som vi vil få tilbakeført. Kostnadene til veglys trekkjer også opp forbruket, fordi refusjonar frå Statens vegvesen først kjem i juni 2014, medan kostnadene har kome på for fire månader. Frå mai 2014 vert den felles reinhaldstenesta utvida til å omfatta dei fleste kommunale tenesteeiningane. Dei samla kostnadene er føreset uendra, men det må flyttast budsjettmidlar. Rådmannen legg fram eiga sak på dette. Kostnadene i Brannvernet ligg noko over pårekna budsjett, både når det gjeld løn og driftskostnader. Brannvernet i Radøy er tilknytt 110-sentralen i Bergen, og her har vi fått faktura på summen for heile 2014, ca Det brannførebyggjande samarbeidet i Nordhordland vil kosta Radøy kommune ca kr meir enn budsjett, og vi er fakturert for 50% av kostnaden i første tertial Kostnaden til kjøp av brannsjeftenester frå Austrheim er enno ikkje bokført. Rådmannen vil sjå nærare på ressursbruken i brannvernet. Ei rekkje interkommunale tiltak vil få høgare kostnader i 2014 enn budsjettert, medan nokre få vil få lågare kostnad. Ved budsjetthandsaminga for 2014 vart det ikkje sett av midlar til prisvekst, og meirkostnadene vil dermed føra til meirforbruk. Størst kostnadsvekst får ein på brannførebyggjande samarbeid, interkommunalt krisesenter og interkommunalt arkiv. På dei andre tiltaka er veksten stort sett i samsvar med prisindikator. Samla kostnadsauke ser ut til å bli ca kr Dersom ein ser bort frå redusert rammetilskot og skatt, vil meirkostnadene i høve til budsjett bli ca 3 mill, gitt at det ikkje skjer endringar i føresetnadene, eller det vert avdekka vesentlege feil eller manglar i rekneskapen. Rådmannen ser det som urealistisk å leggja fram utkast til regulert budsjett i balanse før sommarferien, med mindre ein dekkar meirforbruket gjennom bruk av fondsmidlar. Haustopplegget for skular og barnehagar er i all hovudsak lagt, der føresett innsparing på 1,6 mill innan oppvekst er teke med. Inndekking av meirkostnader i 2014 må også sjåast i samanheng med budsjett 2015 og økonomiplan Økonomistyring og budsjettoppfølging har difor høgaste prioritet i tida som kjem.

21

22

23 Finansreglementet seier at det skal rapporterast til kommunestyret iht plasseringar og gjeld. Det er teke opp nytt lån i Kommunalbanken stort kr til investeringar, medan startlån i Husbanken ikkje var utbetalt pr Det har ikkje skjedd endringar i rentevilkåra på lån i perioden. Styringsrenta i Noregs Bank er uendra, medan NIBOR har auka med 0,1 prosentpoeng i løpet av tertialet. Innskotsrenta heng saman med utviklinga av NIBOR. Likviditeten er framleis tilfredsstillande i praksis, grunna unytta lånemidar. Investering Rådmannen vil i det følgjande gå gjennom status på dei ulike investeringsprosjekta som er vedtekne i 2014.

24 Det er sett av kr i investeringsbudsjettet til diverse kostnader knytt til industriområdet på Olsvollstranda, m.a. til BKK (trafostasjon) og div. kostnader knytt til tilrettelegging av industriareal. Pr mai 2014 er det ikkje nytta særleg med midlar frå denne posten. Vegen i Storsandvik er ferdigstilt innafor forventa tidsramme, og kommunen vil overta vegen i nær framtid. Det er byggenemnda for veg, vatn og avløp som eig prosjektet, og rådmannen har ikkje fått melding om at avvik. Arbeidet med siste bandet av bygdeboka held fram etter planen, og rådmannen legg til grunn at kostnadene held seg innafor rammene, både tidsmessig og økonomisk. I budsjettet for 2014 er det sett av kr til avfuktingsanlegg og varmepumpe i Radøyhallen. Det pågår i desse dagar arbeid med å reparere og oppgradera varmepumpa. I tillegg er det er henta inn tilbod på reparasjon og oppgradering av avfuktingsanlegget. Innkjøp og arbeid på avfuktingsanlegget er ikkje påbegynt, då det ikkje er løyvd tilstrekkeleg midlar i budsjettet. Rådmannen kjem attende med ei eiga sak. Terapibassenget er snart ferdigflisa. Kostnadene med å reparera terapibassenget ligg innanfor budsjettramma på kr , og det er forventa at denne ramma vil halda. På Austebygd skule er arbeidet med å rehabilitera taket ferdig, og sluttfaktura er gjort opp. Kostnadene for 2014 er innanfor regulert budsjett på kr På prosjekt Manger skule utbygging er det bokført kostnader på kr ,- i 2014, utan at det er løyvd midlar til dette. Det aller meste av kostnaden er sluttfakturering frå J.H. Nævdal Yrkesbygg, der tilleggsarbeid og inneståande i prosjektperioden er medrekna. Sluttfaktura er datert , og summen var såleis ikkje kjent då budsjettet vart vedteke for 2014, og heller ikkje i samband med rekneskapsavslutninga. Likevel burde det vore opplyst at sluttfakturering ikkje var gjennomført, og det burde vore gitt anslag på omfang. Rådmannen er ikkje nøgd med at denne informasjonen ikkje har kome fram til formannskap og kommunestyre i rett tid, og vil sjå nærare på rutinar og kommunikasjon mellom byggenemnd og administrasjon. Parkeringsplassen på Austebygd skule skal etter planen stå ferdig innan utgangen av juni, og arbeidet er i rute. Kontrakt på oppdraget ligg innanfor budsjettramme på kr Velferdssenteret utvendig oppgradering: her går det føre seg arbeid med å skifta vindauge, måling av fasade mv. Pr i dag ligg arbeidet godt innanfor budsjettramma på kr , og arbeidet vil halda fram utover året. Heimetenesta utviding av lokale: prosjekteringa er i sluttfasen, og det er venta at oppdraget vert lagt ut på Doffin før ferien. Oppgradering av Rådhuset er ferdigstilt med godt resultat, og prosjektet er sluttfakturert. Kostnadene i 2014 ligg innafor regulert budsjettramme på kr ,- Det er sett av kr til universell utforming i budsjettet. Det pågår arbeid for å prioritere tiltak, og i den samanheng har tema vore på sakslista hos eldrerådet, råd for menneske med nedsett funksjonsevne og Frivilligsentralen. Det er sett av kr til branntekniske investeringar i Helsehuset har vore prioritert, og det er m.a. montert nytt brannvarslingsanlegg samt branndørar, som eit ledd i å lukka pålegg frå NGIB. Det er også bestilt risikoanalyse og brannprosjektering av Radøyhallen, og det er ei prioritert oppgåve å fjerna brannfarleg isoleringsmateriale på «loftet» ved Radøy ungdomsskule. Arbeidet med stigeleidning Halland-Lifjell er godt i gong, og er planlagt ferdigstilt før sommarferien. Kontraktsummen på arbeidet ligg innanfor vedteken budsjettramme på kr Når det gjeld hovudleidning Lifjell-Manger er konsulentoppdrag lyst ut og tildelt, og det pågår arbeid med anbodsgrunnlag for utlysning i Doffin. Reinseanlegg/sanering Manger: Vurdering av ulike alternativ knytt til plassering av reinseanlegget gjer at prosessen tek lengre tid enn planlagt. Prosjektet vert difor forseinka, og deler av prosjektet vil måtta overførast til neste år. Det er tilsett fire nye brannmannskap, og gjort innkjøp av ein del brannvernutstyr til desse innafor budsjettramma på kr Det er i budsjettet sett av kr til kjøp av brannbil, og anbodet ligg på Doffin med tilbodsfrist 22. juli. Teknisk drift har laga ei prioriteringsliste for asfaltering av kommunale vegar. Det er i 2014

25 budsjettert med kr til asfaltering av vegar, og oppdraget ligg på Doffin med frist Det er sett av kr til oppgradering av kommunale bruer: Myking, Nordangervågen og Storelva. Prosjektet har vore ute på Doffin, og det er etter tilbodsevaluering klart for å tildele oppdraget. Tilbod ligg innafor vedteken budsjettramme. Det er sett av kr til ny trafikksikringsplan. Arbeidet er no ferdigstilt av plangruppa, og trafikksikringsplanen har vore på høyring.

26

27 Formannskapet i Radøy - 040/2014 FS - handsaming: Økonomisjefen orienterte om den økonomiske situasjonen. Kommunen ser ut til å gå mot eit meirforbruk på ca 3,7 millionar kroner, sjølv om skatteinngangen viser ei positiv utvikling, med ein auke på 3,1 prosent i forhold til same tid i fjor. Skatteinngangen i mai i år er den beste mai månad nokon gong. Økonomisjefen peika på at bortfall av momskompensasjon i år slår betydeleg ut i rekneskapet i forhold til i Han viste til at det er behov for å tilføra midlar på ein del tenesteområde. Kommunen vil få tilskot til mottak av flyktningar i år, men det er uavklart kor stor summen blir. Formannskapet vedtok samrøystes rådmannen si tilråding. FS - vedtak: Tertialmelding for perioden januar april 2014 vert godkjent slik den ligg føre.

28 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 041/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Sveinung Kvamme 14/298 14/5414 Budsjettregulering vår 2014 Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Skjema 1A for 2014 vert endra slik: Skatteinngang vert redusert med kr Rammetilskot vert auka med kr Bruk av disposisjonsfond vert auka med kr Samla endring kr 0,- Skjema 1B vert endra slik: Austebygd skule Hordabø skule Manger skule Sæbø skule Radøy ungdomsskule PP-Teneste Austebygd barnehage Bø barnehage Prestmarka barnehage Sæbø barnehage Barnevern Psykisk helse Radøy interkommunale busenter Velferdsenteret Radøy matsørvis Heimetenesta Omsut Teknisk drift Sum ending 0 Saksopplysingar: Det er trong for å justera dei pårekna frie inntektene i budsjettet for Dei siste inntektsprognosane syner at departementet legg til grunn eit rammetilskot, medrekna inntektsutjamning, på kr , som er kr større enn budsjettert. Skatteinngangen er rekna med å verta ca kr , som er kr lågare enn budsjettert. Samla gir dette reduserte frie inntekter

29 på ca kr Det er justeringar i inntektsopplegget for kommunane som fører til denne reduksjonen. I inntektsmodellen kjem endringane fram slik: Endring skatt og deflator Endring barnehage Endring grunnskule Endring barnevern Utlemming rustilskot Dobbeltrom sjukeheimar Sum endring Detaljane i dette går fram av det salderte statsbudsjettet for 2014, og reflekterer sentrale politiske prioriteringar. Den einskilde kommune står likevel «fritt» til å prioritera bruken av midlane eller innsparingane som må gjerast. Skatteinngangen er alltid usikker, difor er dei samla tala ikkje presise. Det finst også fleire modeller for utrekning av pårekna skatteinngang, og desse gir ulikt utslag. Uansett fører auka skatteinngang til redusert inntektsutjamning og omvendt. Fylkesmannen i Hordaland har i brev av 5. mai 2014 stilt krav om at dei reduserte inntektene må dekkast i ved budsjettregulering snarast råd. Rådmannen vil difor rå til at mindreinntekta vert dekka av disposisjonsfondet. Dette er ikkje den beste løysinga, men rådmannen ser førebels ikkje noko betre alternativ. Rådmannen kjem attende med ein meir grundig gjennomgang av budsjettsituasjonen snarast råd. Rådmannen ønskjer samstundes å gjera budsjettendring knytt til overføring av ressursar til reinhald frå nokre tenesteområde til felles reinhald, ansvar Tenesteområda som er omfatta endringa er Austbygd skule og barnehage, Hordabø skule, Bø barnehage, Sæbø skule og Sæbø barnehage. Endringa fører ikkje til noka endring av netto budsjettramme, men fører til endring i rammene på dei aktuelle tenesteområda. Overføringa får verknad frå Budsjettverknad i skjema 1B 2014 vert slik: Austebygd skule Hordabø skule Manger skule Sæbø skule Radøy ungdomsskule PPT Austebygd barnehage Bø barnehage Prestmarka barnehage Sæbø barnehage Barnevern Psykisk helse Radøy interkommunale busenter Velferdsenteret Radøy matsørvis Heimetenesta Omsut Teknisk drift

30 Sum ending 0 Formannskapet i Radøy - 041/2014 FS - handsaming: Justeringar i inntektsopplegget for kommunaneharført til ein reduksjon på ca kroner i frie inntekter til Radøy kommune. Fylkesmannen i Hordaland har i brev av 5. mai 2014 stilt krav om at dei reduserte inntektene må dekkast i ved budsjettregulering snarast råd. Økonomisjefen orienterte om at kommunen kan dekka inn mindreinntekta på kroner frå disposisjonsfondet. Det øvrige meirforbruket må sjåast i ein større samanheng og i ein meir grundig gjennomgang av budsjettsituasjonen. Rådmannen signaliserte at han vil koma tilbake til formannskapet med moglege løysingar for å betra den økonomiske situasjonen. Formannskapet er uroleg over den økonomiske situasjonen, og administrasjonen fekk i oppdrag å snu alle steinar. Ordførar Jon Askeland meiner det er riktig å bruka KOSTRA-tal for å få fram eit godt talgrunnlag for å samanlikna dei kommunale tenesteområda med andre kommunar. Økonomisjefen svara at kommunen samarbeidarmed fylkesmannen om relevante kommunar å samanlikna seg med på dette området. Roy Bø (FrP) meiner kommunen må begynna å stramma inn på enkelte område, t.d. ved innkjøps- og stillingsstopp. Formannskapet vedtok samrøystes rådmannen si tilråding. FS - vedtak: Skjema 1A for 2014 vert endra slik: Skatteinngang vert redusert med kr Rammetilskot vert auka med kr Bruk av disposisjonsfond vert auka med kr Samla endring kr 0,- Skjema 1B vert endra slik: Austebygd skule Hordabø skule Manger skule Sæbø skule Radøy ungdomsskule PP-Teneste Austebygd barnehage Bø barnehage Prestmarka barnehage Sæbø barnehage Barnevern Psykisk helse Radøy interkommunale busenter Velferdsenteret Radøy matsørvis

31 Heimetenesta Omsut Teknisk drift Sum ending 0

32 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 031/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Jo Bjarte Tømmerbakke 14/ /4305 MOT-avtale Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Rådmannen tilrår å seie opp avtalen Radøy kommune har med organisasjonen MOT Saksopplysingar: Radøy kommune har hatt samarbeidsavtale med MOT i ei årrekkje, og rådmannen meiner at dette har vore rett satsing. Slik den økonomiske situasjonen er framover, ser rådmannen det som naudsynt å avslutta samarbeidsavtalen, og avslutta stillinga som MOT-koordinator i Radøy kommune. Årleg innsparing er totalt ca kr I budsjettet for 2014 vart det vedteke å avslutte stillinga som MOT-koordinator, med ei berekna innsparing på kr. Ein valde i første omgang å behalde medlemskapen, og Radøy kommune har dermed ein avtale med organisasjonen MOT som kostar ca kr i året. Bakgrunn Saka har si bakgrunn i følgjande punkt vedteke av kommunestyret i budsjettet for 2014: «Kommunestyret ber i budsjettet for 2014 rådmannen ikkje seia opp MOT medlemskapen på noverande tidspunkt, men først foreta ein grundig analyse av kva program som har størst effekt for unge sin trivsel i Radøy. MOT er eitt program, det finst andre også, og me ber rådmannen drøfta og vurdera kost/nytte av kva program som gjev best effekt i Radøy(m.a. MOT, Olweus, Ren idrett, Trivselsleiar). Kommunestyret merkjer seg at eit av føremåla ved innføring av MOT var reduksjon i mobbing. Dette har ikkje hatt tilfredsstillande utvikling. Me ber også rådmannen vurdera ressursbruken på slike ungdomsretta miljøtiltak inkludert om ungdomsskoordinator kan ha større rolle. Analyse og tilråding vert lagt fram for politisk nivå før endeleg avgjerd om kva program Radøy skal nytta.» Vurdering Sidan ein allereie har avslutta stillinga som MOT koordinator, har medlemskapen liten verdi og funksjon for kommunen, då organisasjonen MOT krev sertifisering av personalet som skal arbeide med MOT i kommunane. Radøy kommune hadde opprinneleg tre tilsette som vart sertifisert og godkjend som MOT arbeidarar. To av desse jobbar ikkje lenger i Radøy, og den tredje jobbar ikkje med MOT lengre, etter at MOT-koordinator stillinga vart avslutta i 2014.

33 Radøy kommune må dermed betale for sertifisering av 2-3 nye MOT arbeidarar, til dømes ungdomskoordinator, lærarar eller skuleassistentar, for å kunne drive MOT vidare. Denne opplæringa og godkjenninga er berre mogleg å ta i Trondheim, og vil vere kostbar med tanke på mellom anna reise og opphald. Radøy kommune har nyleg oppretta ei heil stilling som ungdomskoordinator for miljø- og ungdomsretta tiltak. Rådmannen vurderer det slik at denne satsinga på ungdomsarbeid er breiare og meir heilskapleg, enn å satse vidare på MOT. Rådmannen vil peika på at Radøy kommune har ein trong økonomi og gjennomfører omfattande nedskjeringar innanfor skule og oppvekst i år. Dette talar i seg sjølv for å avvikle ikkje - lovpålagte kostnadsdrivande tiltak. Med satsinga på ungdomskoordinator bruker Radøy kommune allereie mykje meir personalkostnadar på ungdomsarbeid enn mange andre kommunar, og det vil såleis ikkje vere tilrådeleg å bruke ressursar på MOT i tillegg. Det er og viktig å hugse på at det viktigaste i arbeid med ungdom og gode oppvekstmiljø er kontinuerleg arbeid på alle nivå. Det hjelper ikkje kva program ein har, om ikkje ein har tydelege, samkjørte vaksne som reagerer på same måte, med same reaksjon, både heime, på skulen eller andre fritidsarenaer. Ein treng ikkje nødvendigvis bruke mykje ressursar på dyre program, då det mykje materiell er fritt tilgjengeleg, mellom anna frå Utdanningsdirektoratet. Økonomi Årleg innsparing på kr Konklusjon Rådmannen tilrår å seie opp avtalen Radøy kommune har med organisasjonen MOT. Formannskapet i Radøy - 031/2014 FS - handsaming: Frode Hervik (V) viste til at det på landsbasis er dokumentert gode resultat ved å vera med i organisasjonen MOT. Han meiner ungdomskoordinatoren kan brukast i det kommunale MOTarbeidet. Rådmannen sa at det må ei betydeleg satsing til for at MOT-avtalen skal fungera etter intensjonen. Det krevst t.d. ein del ressursar for å oppretthalda sertifiseringa som MOT-kommune, og det må løyvast midlar til dette. Formannskapet vedtok rådmannen si tilråding med seks røyster mot ei røyst. Frode Hervik (V) røysta i mot. FS - vedtak: Radøy kommune seier opp avtalen med organisasjonen MOT.

34 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 032/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Jo Bjarte Tømmerbakke 14/755 14/4308 Utviklingsplan grunnskulen i Radøy Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Utviklingsplanen for grunnskulen i Radøy vert vedteke slik den ligg føre Saksopplysingar: Kompetanseheving er ein naudsynt føresetnad for å skape betre læringsresultat i grunnskulen. Både nasjonal og internasjonal forsking viser at høg fagleg kompetanse betyr mykje for kva elevane lærer. Kvalitetsmeldinga frå 2011 drog opp retninga for det vidare arbeidet med å utvikla skulen i Radøy. Kvalitetsmeldinga har ein tiltaksdel som byggjer på nyare forsking om kva som verkar når det gjeld å betre elevane si læring. Tiltaksdelen har fått namnet "La linea". Det er gjort for å skape eit eintydig omgrep for ei tverretatleg satsing m.o.t. tidleg innsats i følgje med barna frå svangerskap til dei går ut av grunnskulen. La linea har både ei kortisktig og ei langsiktig intensjonskraft som skal verke gjennom eit tverretatleg og systemisk arbeid. Det er viktig å sjå på dei årlege tilstandsrapportane som løypemeldingar langs det langsiktige perspektivet i La linea. Dersom vi lukkast godt med det systemiske arbeidet, skal implementering av tiltaka gradvis gi ei langtidsverkande positiv utvikling for borna i Radøy. Bakgrunn Utviklingsplanen for grunnskulane i Radøy har si forankring politisk frå følgjande punkt i budsjettet i 2012: «Det vert utarbeidd ein kompetanseutviklingsplan for undervisningspersonale i grunnskulen, spesielt med sikte på å auke den faglege formalkompetansen. Budsjettposten og dei statlege midlane til etter- og vidareutdanning vert nærare fordelt i kompetanseutviklingsplanen. Saka vert lagt fram for politisk handsaming.» I tillegg er planen forankra lokalt i «La Linea», vedteken i april 2011, som inneber å implementere dei aktive delane av kvalitetsmeldinga for grunnskulen i Radøy slik ho vart vedteken i kommunestyret. Ein har og nasjonale føringar som ligg inne i kommunen sine styringsdokument. Planen byggjer dermed på både kommunale og statlege føringar. Vurdering

35 Lærernes kompetanse er den aller viktigste enkeltfaktoren for elevenes læring når en ser bort fra elevenes bakgrunn. Læreren må ha både faglig og pedagogisk kompetanse. (St.meld. nr. 31 Kvalitet i skolen ). Vidare vert det sagt i same stortingsmelding at Rektorer og den øvrige skoleledelsen er viktig for elevenes utbytte av opplæringen. Skoleledernes kompetanse har stor betydning. Kompetanseutviklinga fram til no har vore retta både mot prioriterte fag og reformrelatert kompetanseutvikling. Kompetanseutvikling for planperioden vil skje med bakgrunn i dei lokalt prioriterte områda i planen. Omfattande forsking både internasjonalt og nasjonalt dei siste åra, mellom anna representert av John Hattie og Thomas Nordahl, har gitt oss klare svar på kva slags lærarkompetansar som gjev stor effekt på læring, og som det såleis vil vere naturleg å prioritere både når det gjeld etterutdanning og nyrekruttering av kompetanse. Kort samanfatta peikar forskarane på at lærarens evne til å ha struktur i opplæringa, variasjon i undervisninga og relasjon med elevane er dei viktigaste faktorane for å skape motivasjon til å lære noko hjå elevane. Med andre ord er det læraren og læraren sin interaksjon med elevane som har sterkast effekt på elevane si læring. Vi treng lærarar som vurderer og drøfter eigen praksis ut frå forskingsbasert kunnskap og som er direkte og engasjerte i undervisninga. Føremålet med planen er å auke læringsutbyttet for elevane i Radøyskulen, gjennom å styrke kompetansen til dei tilsette, og arbeide strukturert og målretta med organisering og innhald. Det vert allereie i dag lagt ned eit målretta arbeid for at det skal vere mogleg for barn og unge i Radøy å realisere sine ynskjer og draumar om eiga framtid i jobb og fritid. Dette arbeidet skal forsterkast, og ei overordna målsetjing er at våre ungdommar skal ha mot, dugleik og kunnskap til å kunne medverke til ei god utvikling av samfunnet i framtida. Konklusjon Utviklingsplanen for grunnskulen i Radøy vert vedteke slik den ligg føre. Formannskapet i Radøy - 032/2014 FS - handsaming: Kommunalsjef Jo Tømmerbakke orienterte om utviklingsplanen, og fekk gode tilbakemeldingar frå formannskapet. Frode Hervik (V) kom med følgjande tilleggsframlegg: Lærarane i Radøy-skulen skal aktivt oppmuntrast til å ta vidareutdanning i matematikk og naturfag. Så langt det er mogleg å gjennomføre, skal ein også leggje til rette for vidareutdanning i andre prioriterte fag, og dessutan prioritere ut frålokale behov. Innan etterutdanning er spesielt klasseleiing eit satsingsområde. Det vert lagt til grunn for kvalitetsutviklingsarbeidet at har fokus på grunnleggande ferdigheiter som lesing, skriving og rekning. Leseopplæring er prioritert satsingsområde. Formannskapet vedtok samrøystes rådmannen si tilråding med tilleggsframlegg frå Frode Hervik (V). FS - vedtak:

36 Utviklingsplanen for grunnskulen i Radøy vert vedteke slik den ligg føre. Lærarane i Radøy-skulen skal aktivt oppmuntrast til å ta vidareutdanning i matematikk og naturfag. Så langt det er mogleg å gjennomføre, skal ein også leggje til rette for vidareutdanning i andre prioriterte fag, og dessutan prioritere ut frålokale behov. Innan etterutdanning er spesielt klasseleiing eit satsingsområde. Det vert lagt til grunn for kvalitetsutviklingsarbeidet at har fokus på grunnleggande ferdigheiter som lesing, skriving og rekning. Leseopplæring er prioritert satsingsområde. Vedlegg: Utviklingsplan Radøyskulen

37 Utviklingsplan grunnskulen i Radøy strategi for skuleutvikling og kompetanseheving

38 Innhald Innleiing Bakgrunn, samanheng mellom Tilstandsrapport og skuleutvikling Vidareutdanning Etterutdanning Lærarkompetanse Prioritering av kompetansebyggjande tiltak Betre resultat i Radøyskulen Utviklingsplan Radøyskulen Fokusområde/plattform Arbeid med implementering av utviklingsområde i skulen Føresetnadar for å lykkast Kompetanseutvikling Oppsummering

39 Innleiing Kompetanseheving er ein naudsynt føresetnad for å skape betre læringsresultat i grunnskulen. Både nasjonal og internasjonal forsking viser at høg fagleg kompetanse betyr mykje for kva elevane lærer. Utviklingsplanen for grunnskulane i Radøy har si forankring politisk frå følgjande punkt i budsjettet i 2012: «Det vert utarbeidd ein kompetanseutviklingsplan for undervisningspersonale i grunnskulen, spesielt med sikte på å auke den faglege formalkompetansen. Budsjettposten og dei statlege midlane til etter- og vidareutdanning vert nærare fordelt i kompetanseutviklingsplanen. Saka vert lagt fram for politisk handsaming.» I tillegg er planen forankra lokalt i «La Linea», vedteken i april 2011, som inneber å implementere dei aktive delane av kvalitetsmeldinga for grunnskulen i Radøy slik ho vart vedteken i kommunestyret. Ein har og nasjonale føringar som ligg inne i kommunen sine styringsdokument. Planen byggjer dermed på mellom anna kommunale, og statlege føringar ein finn i: Kvalitetssystemet La Linea dynamikk, tiltak og oppfølging St.meld 31 ( ) Kvalitet i skolen St. meld nr 11 ( ) Læreren: rollen og utdanningen Meld.St 18 ( ) Læring og fellesskap Meld.St.22 ( ) Motivasjon mestring muligheter: Ungdomstrinnet GNIST UDIR sitt «Veilederkorps» Hattie, J (2009): Visible learning Nordahl, Thomas: «Hva har effekt på læring» - Kurs for skuleeigarar Utviklingstiltak og kompetanseheving vil omfatte både vidareutdanning, etterutdanning og rettleiing. Med vidareutdanning meiner ein formell utdanning på høgskule-/universitetsnivå som krev eksamen, og gjev studiepoeng. Slik utdanning byggjer vidare på grunnutdanning/tidlegare utdanning. Med etterutdanning meiner ein utdanning/kurs/kompetanseheving satt i system. Denne utdanninga krev ikkje eksamen og gjev ikkje studiepoeng. Med rettleiing meiner ein tilbod om støtte og rettleiing. Døme er mellom anna rettleiing til nyutdanna lærarar og Udir si rettleiing til alle skulane i kommunen gjennom «Veilederkorpset».

40 Bakgrunn samanheng mellom Tilstandsrapport og skuleutvikling Radøy kommune oppretta i september % stilling som skuleutviklingsleiar i 7 mnd. Engasjementet vart forlenga med 12 mnd i 30% stilling. Skuleutviklaren leia arbeidet med å lage ein kvalitetsutviklingsplan, kalla La Linea, for oppvekstområdet i Radøy. Planen femner vidare enn berre skule. Barnehagen har ein sentral plass i planen, men også jordmor, helsesøster, legetenesta, fysioterapi, PPT og barnevern vert trekt inn i arbeidet med å skapa eit godt oppvekst- og læringsmiljø for barna i Radøy. Dei siste åra har skuleverket hatt fokus på leseopplæringa. Ein legg til grunn at leseopplæring bør vere ein kontinuerlig prosess gjennom heile skuletida. Vi har derfor laga ein plan for 10- årig leseopplæring, og samstundes teke i bruk SOL(Systematisk Observasjon av Lesetame), eit verktøy som set lærarane i stand til både å avklara veikskapar i elevane sin lesetame, og å finne tiltak som avhjelper desse. Innføringa av dette systemet krev stor innsats frå lærarane si side, og Sol har difor ein sentral plass også i denne planen. Radøy kommune har frå 1. august 2103 endra organisasjonen, med innføring av kommunalsjefar. Kommunalsjef for oppvekstområdet vil vere sentral i samband med utvikling og justering av utviklingsplanen for grunnskulen i kommunen. Radøy kommune vil med innføring av kommunalsjefnivået jobbe målretta og systematisk med å forbetre elevane sitt læringsutbytte. Dette gjennom auka leiarstøtte, krav og oppfølging. Arbeid med å stimulere skulane til pedagogisk utviklingsarbeid som bidreg til å auke elevane si lyst og evne til å lære vil verte vektlagd. I Radøy vil ein jobbe mot å utvikle skulane til lærande organisasjonar. I dette ligg det mellom anna eit ynskje om å fokusere på strategisk leiing og strategisk planlegging på alle områder i kvar eining. Med bakgrunn i HTA kap.3, punkt 3.3 har kommunen ansvar for kartlegging og analysering av kompetanse hos sine tilsette, samt legge en plan for kompetanseheving. Analysearbeidet er gjort mellom anna med bakgrunn i relevant forsking, La Linea, tilstandsrapportar for grunnskulen i Radøy og tilbakemeldingar frå Udir sitt «Veilederkorps» etter arbeidet med statleg rettleiing. Når ein jobber med kvalitetsutvikling i skulen, vil det vere viktig å analysere data og resultat på ein grundig og systematisk måte, både kommunen sett under eitt og på kvar einskild skule. I den vidare prosessen med utvikling av skulane i Radøy er følgjande spørsmål viktige å avklare: Kan resultata forklarast med utgangspunkt i dei forutsetningane vi har? Kan resultata forklarast med utgangspunkt i måten vi jobbar på? Kan resultata forklarast med utgangspunkt i det vi ikkje gjer?

41 Kvalitetsmeldinga frå 2011 drog opp retninga for det vidare arbeidet med å utvikla skulen i Radøy. Kvalitetsmeldinga har ein tiltaksdel som byggjer på nyare forsking om kva som verkar når det gjeld å betre elevane si læring. Tiltaksdelen har fått namnet "La linea". Det er gjort for å skape eit eintydig omgrep for ei tverretatleg satsing m.o.t. tidleg innsats i følgje med barna frå svangerskap til dei går ut av grunnskulen. La linea har både ei kortisktig og ei langsiktig intensjonskraft som skal verke gjennom eit tverretatleg og systemisk arbeid. Det er viktig å sjå på dei årlege tilstandsrapportane som løypemeldingar langs det langsiktige perspektivet i La linea. Dersom vi lukkast godt med det systemiske arbeidet, skal implementering av tiltaka gradvis gi ei langtidsverkande positiv utvikling for borna i Radøy. Dei to første store satsingsområda som er henta frå La linea er etterutdanning i klasseleiing og felles opplegg for leseopplæring og leseforedling. Etterutdanning i klasseleiing for alle lærarane i Radøy, og i tillegg alle assistentane ved Radøy ungdomsskule, gjekk ein i gang med i november 2011, og og vart følgd opp med to dagar i vårsemesteret Dette temaet er så sentralt i forhold til skuleutvikling, at det må haldast varmt kontinuerleg. Felles opplegg for leseopplæring for alle elevane i Radøy, og ein felles strategi for leseforedling gjennom heile grunnskuleløpet, var det andre hovudsatsingsområdet. Arbeidet med å få dette på plass tok til straks Kvalitetsmeldinga låg føre medio april 2011, og er leia av PPT i Radøy. I desse dagar er opplæringa gjennomført, og innføringa av SOL (Systematisk Observasjon av Lesetame) er gjort. Det er noko ulikt kor langt implementeringa av SOL har kome på skulane, og difor må ein framleis ha tett fokus på dette området framover. Det skjer mykje langs La linea - både når det gjeld implementering av dei tiltaka som var skisserte pr. medio april 2011, og når det gjeld påfyll av nye aktørar og tiltak. La linea er lagt ut på kommunen si heimeside, og skal vere "levande" slik at alle som ønskjer det, kan følgje med i utviklinga. For å få eit bilete av alt som er på gang, må ein først setje seg inn i Kvalitetsmelding frå s. 30 til 45, og så samanlikne med ferske versjonar av La linea. Kvalitetssystemet PULS, utvikla av Conexus, er pr i dag det eit av få dataverkty som er utvikla eine og aleine med tanke på å betre kommunar og fylkeskommunar sitt kvalitetsarbeid i skulen. Skuleeigarane i Nordhordland er no i ferd med å vurdere om ein skal ta i bruk dette kvalitetssystemet. Utviklingsplan Radøyskulen Plattformen er kvalitetssystemet «La Linea» Hovudprinsipp: tidleg innsats Plan over tiltak, program og prosessar Bygd opp med innlagde knekkpunkt, som er dokumenterte kritiske overgangar

42 Vidareutdanning Vidareutdanning for skuleleiarar (rektorar, inspektørar og avdelingsleiarar) Radøy kommune har sidan 2009 hatt 4 deltakarar på utdanningstilbod innan skuleleiing. To av deltakarane er allereie ferdig med minst 30 studiepoeng innan dette området, og dei to andre er i ferd med å fullføre si utdanning. Kommunen ynskjer å vidareføre denne ordninga for skuleleiarar som ynskjer å ta rektorskulen. Vidareutdanning for lærarar Nasjonal strategiplan for vidareutdanning av lærarar, Kompetanse for kvalitet gjev føringar for kommunen som skuleeigar. Kommunen har allereie gitt stønad til to lærarar for å ta vidareutdanning i form av halvårseining, 30 studiepoeng, i matematikk. Kommunen legg opp til at denne ordninga vert vidareført i samråd med skuleleiarane. Inneverande år har ein godkjent to søknader om vidareutdanning i naturfag innafor modellen med vikarordning og statleg finansiering. I tillegg har to lærarar søkt om å få dekka vidareutdanning i andre fag gjennom den nyleg innførde statlege stipendordninga. Nordhordland kursregion (NKR)har utarbeidd ei vidareutdanning innan matematikk for barnetrinnet på 30 studiepoeng, i samarbeid med NLA på Breistein. Målgruppa er lærarar på barnetrinnet som har ingen eller lite formell utdanning innan matematikk. I botn skal liggja ein skriftleg kontrakt der kommunane forpliktar seg til å betala for alle sine deltakarar som tek til på kurset. Utdanninga vil gå over to år, og startar opp hausten Eventuell støtte til vidareutdanning skal vere knytt til prioriterte faga og emne, samtidig som det og kan prioriterast ut frå lokale behov. I Radøyskulen vil områda som gjeld grunnopplæringa være aktuelle, spesielt norsk, matematikk og engelsk, samt leseopplæring. I tillegg kan det vise seg å være lokale behov som vert avdekka, til dømes rådgiving, spesialpedagogikk og framandspråk. Etterutdanning Staten vil leggje til rette for prioriterte studietilbod og når det gjeld etterutdanning for lærarar. Utdanningsdirektoratet vil sørgje for at det vert utvikla og tilbydd etterutdanningstilbod av høg kvalitet innafor prioriterte område som mellom anna: Leseopplæring Rekneopplæring Vurdering Klasseleiing Meir detaljert informasjon frå Kunnskapsdepartementet og Udir i samband med etterutdanning er varsla i regjeringsforhandlingane. Ein må difor rekne med endringar i etterutdanningstilbodet.

43 Det vil være naturleg for Radøyskulen å tilby etterutdanning innanfor dei områda som høver i forhold til våre satsingsfelt. Etterutdanninga skal vere praksisnær, vare over tid og innebere refleksjon og utprøving mellom samlingar, mellom anna ved bruk av arbeidsplassen som læringsarena. Lærarkompetanse Omfattande forsking både internasjonalt og nasjonalt dei siste åra, mellom anna representert av John Hattie og Thomas Nordahl, har gitt oss klare svar på kva slags lærarkompetansar som gjev stor effekt på læring, og som det såleis vil vere naturleg å prioritere både når det gjeld etterutdanning og nyrekruttering av kompetanse. Nokre av dei viktigaste lærarkompetansane som vert framheva i denne samanhengen er lærarens evne til å: Gje elevane formativ evaluering med vekt på læringsstrategiar og læringsprosessar Ha og gjennomføre klare standardar for god undervisning «microteaching» Handtere bråk og uro i undervisninga/klasserommet klasseleiing Leie, vere tydeleg og ha struktur i undervisninga. Byggje ein positiv og støttande relasjon mellom seg og elevane. Kort samanfatta peikar forskarane på at lærarens evne til å ha struktur i opplæringa, variasjon i undervisninga og relasjon med elevane er dei viktigaste faktorane for å skape motivasjon til å lære noko hjå elevane. Med andre ord er det læraren og læraren sin interaksjon med elevane som har sterkast effekt på elevane si læring. Vi treng lærarar som vurderer og drøfter eigen praksis ut frå forskingsbasert kunnskap og som er direkte og engasjerte i undervisninga. Komande 4 årsperiode år prioriterer vi følgjande kompetansebyggjande tiltak: 1. Kommunal leseopplæringsplan - SOL 2. Nye rutinar 5 kartlegging, vedtak og oppfølging - SAMPRO 3. Klasseleiing - læringsmiljø relasjonsbygging 4. Utvikle klare standardar for god undervisning «microteaching» 5. Overgangsplanane bh/bskule/uskule må reviderast, vidareutviklast og implementerast 6. Leiarutvikling intern + rektorskulen 7. Kompetansetiltak for lærarar matematikk for barnesteg og ungdomssteg 8. Vurdering for læring - formativ evaluering med vekt på læringsstrategiar og læringsprosessar.

44 9. Vidareutvikle system knytt til framandspråklege elevar 10. Styrkje og formalisere skule-heim samarbeidet «Foreldreguiden» 12. Ny runde med statleg rettleiing Udir sitt Veilederkorps 13. IKT plan må vidareutviklast og implementerast Betre resultat i Radøyskulen handlar om Systematisk, metodisk, grundig og planlagt arbeid over tid. Tiltak basert på forsking, kunnskap og evidens. Systemiske prosessar i lærande organisasjonar. Kommunikasjon og tillit Godt leiarskap Med bakgrunn i dette ser ein for seg følgjande fokusområde/plattform: Plattformen kviler på 3 søyler og ein grunnmur

45 Arbeid med implementering av utviklingsområde i skulen

46 Føresetnadar for å lykkast Meir leiarkraft Få til pedagogisk leiing gjennom tettare oppfølging av team og lærarar (VFL) Fleire som forstår og drifter skulens mål Tettare personaloppfølging utvikling av kompetanse klasseleiing skulevandring Utvikle leiarkompetanse hos fleire for å betre rekrutteringa Implementere dei aktive delane (La linéa) av kvalitetsmeldinga for grunnskulen i Radøy slik ho vart vedteken i kommunestyret Kompetanseutvikling Lærernes kompetanse er den aller viktigste enkeltfaktoren for elevenes læring når en ser bort fra elevenes bakgrunn. Læreren må ha både faglig og pedagogisk kompetanse. (St.meld. nr. 31 Kvalitet i skolen ). Vidare vert det sagt i same stortingsmelding at Rektorer og den øvrige skoleledelsen er viktig for elevenes utbytte av opplæringen. Skoleledernes kompetanse har stor betydning. Kompetanseutviklinga fram til no har vore retta både mot prioriterte fag og reformrelatert kompetanseutvikling. Kompetanseutvikling for planperioden vil skje med bakgrunn i dei lokalt prioriterte områda ovanfor. Oppsummering Føremålet med planen er å auke læringsutbyttet for elevane i Radøyskulen, gjennom å styrke kompetansen til dei tilsette, og arbeide strukturert og målretta med organisering og innhald. Det vert allereie i dag lagt ned eit målretta arbeid for at det skal vere mogleg for barn og unge i Radøy å realisere sine ynskjer og draumar om eiga framtid i jobb og fritid. Dette arbeidet skal forsterkast, og ei overordna målsetjing er at våre ungdommar skal ha mot, dugleik og kunnskap til å kunne medverke til ei god utvikling av samfunnet i framtida.

47 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 030/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Jo Bjarte Tømmerbakke 14/ /4771 Kommunal kontantstønad for 2-åringar Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Rådmannen tilrår å ikkje innføre kommunal kontantstønad i Radøy Saksopplysingar: Saksopplysningar: Heilt frå regjeringa Bondevik innførde kontantstønad har argumentasjonen kring ordninga gått langs to aksar, den politisk/ideologiske og den pragmatisk/økonomiske, samstundes som desse hovudretningane til dels overlappar kvarandre. Dei ideologiske hovudargumenta for kontantstønad er knytt til eit ønskje om å gje familien reell valfridom, og i stor grad ein tanke om at det å vera heime med mor/far lengst mogleg, er eit gode både for barn og føresette. Eit problem med denne argumentasjonen er at det ikkje eksisterer noko krav om at føresette er heime med barna, då kontantstønaden kan nyttast til å betala dagmammaløysingar ol. Dei ideologiske hovudargumenta mot kontantstønad avviser at det å vera heime med mor/far lengst mogleg, er eit gode for barn og føresette, og hevdar at barn har minst like godt av gå i barnehage som å gå heime. Eit framhald av denne argumentasjonen er at det primært vil vera dei familiane som ikkje burde nytta kontantstønad som faktisk er storbrukarar av ordninga. Eit problem med denne argumentasjonen er at storsamfunnet påtvingar familien felles løysingar som skal høva for alle. Rådmannen kan ikkje sjå at forskinga på feltet verken er omfattande eller eintydig overtalande. Frå vart ordninga med statleg kontantstønad for 2-åringar avvikla, då alle born i denne aldersgruppa har rett til barnehageplass. Det er no opp til den einskilde kommune å avgjere om dei vil innføre ordninga slik at foreldre/føresette kan velje mellom barnehageplass og kommunal kontantstønad.

48 Bakgrunn I barnehageplanen Radøy kommune vedtok våren 2013 heiter det om kontantstønad: 1. Vi kan innføra kontantstønad for to-åringane, når staten no har fjerna denne. Staten sine satsar fastset kostnadene med ein barnehageplass for småbarn til vel Det er klart at ein normal kontantstønad representerer ein mindre kostnad for kommunen. Ei ordning med kontantstønad kan gjera det mogleg for foreldre å vera lengre heime med barna. La linéa byggjer på at fundamentet frå barnehagen er viktig for skulegangen, og vi bør såleis ikkje byggja ut ordningar som reduserer barnehagedeltakinga. Ordninga vil krevja auka administrative kostnader (søknadshandsaming, utbetaling, kontroll). Kommunestyret vedtok planen med nokre supplerande kulepunkt, ma. dette: Det vert vurdert å innføra lokal kontantstønad for 2-åringar med sikte på eventuell innføring i Formannskapet er seinare orientert om at rådmannen la denne utgreiinga på is, grunna signal etter regjeringsskiftet om at ny regjering ville endre/utvide ordninga med kontantstønad. Det er no avklart at medan ny regjering har auka satsane monaleg, særleg for dei eldste 1-åringane, vert det ingen utviding av ordninga, dvs. at det framleis berre er 1-åringar som får statleg kontantstønad. Som ein konsekvens av dette vert no administrasjonen si oppfylling av ovanfor nemnde kulepunkt etterspurd. Økonomi Ein småbarnsplass i barnehage kostar kommunen opp mot kr kvart år. Det kan difor sjå ut som ei god økonomisk løysing for kommunen å betala familiar td kr kvar månad i kontantstønad, dersom dei ikkje krev barnehageplass. Det er derimot ikkje slik at redusert etterspurnad av barnehageplassar automatisk gjev grunnlag for innsparingar, dvs. å redusera talet på avdelingar og tilsette i barnehagane. Dersom dei som tek ut kontantstønad ikkje ville nytta barnehageplass uansett, kan det tenkjast at økonomiargumentet vert endå meir svekka. I så fall vert kommunal kontantstønad ein direkte utgiftsauke for kommunen. Det er dermed slik at kommunal kontantstønad kan gje økonomisk innsparing eller auka utgifter for kommunen, avhengig av mellom anna forholda skissert ovanfor. Desse er ikkje mogleg kostnadsberekne endeleg før ei eventuell innføring av ordninga. Vurdering Vi har funne i underkant av 20 kommunar som har innført kommunal kontantstønad. Det er dermed ikkje slik at ordninga er vel utbredt i landets kommunar.

49 Det er og viktig å hugse at La linéa byggjer på at fundamentet frå barnehagen er viktig for skulegangen, og vi bør såleis ikkje byggja ut ordningar som reduserer barnehagedeltakinga. Fjerning av den statlege ordninga for 2- åringar vart i tillegg grunngjeve slik frå sentralt hald i 2011: «- Ved å fjerne kontantstøtta for toåringar, legg vi til rette for at fleire kvinner kjem ut i arbeid og at fleire barn med innvandrarbakgrunn får verdifull språkopplæring i barnehagen. På denne måten får fleire barn eit betre grunnlag for å lukkast på skolen, og vi støttar opp om eit meir likestilt arbeidsliv, seier barne-, likestillings- og inkluderingsminister Audun Lysbakken.» Pressemelding fra Barne-, likestillings- og inkluderingsdepartementet, Det synest samstundes klart for rådmannen at ei innføring av kommunal kontantstønad vil ha administrative og organisatoriske kostnader: Retningsliner/vedtekter/søknadsskjema må utarbeidast. Søknader må handsamast Midlar må betalast ut og utbetalinga rapporterast til likningsvesenet (ikkje skattepliktig, men rapporteringsplikt) Eit kontrollregime må etablerast Brot på regelverk/ misbruk må følgjast opp Kor store slike kostnader kan verta veit vi ikkje, men rådmannen kan ikkje sjå at Radøy kommune økonomisk sett er i ein situasjonen der kommunen bør ta på seg ikkje lovpålagte kostnader i bytte med svært usikre framtidige innsparingar/inntekter. Rådmannen vil peika på at Radøy kommune gjennomfører omfattande nedskjeringar innanfor skule og oppvekst i år. Dette talar i seg sjølv mot å opprette ikkje - lovpålagte tiltak med usikker økonomisk konsekvens. Erfaringar frå dei kommunane som har innført kommunal kontantstønad tilseier at det er mest sannsynleg at ordninga fører til auka kostnadar for kommunen. Konklusjon Rådmannen tilrår å ikkje innføre kommunal kontantstønad i Radøy Formannskapet i Radøy - 030/2014 FS - handsaming: Finn Frantzen (KrF) kritiserte saksutgreiinga for å vera einsidig negativ til kontantstøtte for toåringar og fokusera sterkt på plussidene for barnehage. Han meiner innføring av kommunal kontantstøtte til toåringar kan gje betydelege innsparingar på barnehagesektoren. Rådmannen viste til at administrasjonen i sine vurderingar har hatt fokus på økonomi og usikkerheit knytt til dei økonomiske konsekvensane ved ei innføring kommunal kontantstøtte. Rådmannen sa at det kan vera innsparinga ved ei slik ordning, men det kan også fort bli dyrare for kommunen. Formannskapet vedtok med 6 røyster mot 1 røyst rådmannen si tilråding. Finn Frantzen (KrF) røysta mot tilrådinga. FS - vedtak:

50 Formannskapet tilrår å ikkje innføre kommunal kontantstønad i Radøy. Vedlegg: Vedlegg 1 - Barnehagetal haust 2014 for Radøy Vedlegg 2 - Toåringar med kommunal k-stønad

51 Rapport frå: Radøy alle barnehagar Barnehageåret 2014/15 Sum årskull Årskull 2 dagar 3 dagar 4 dagar 5 dagar i b-hage pr år (f. 2013) år (f. 2012) år (f. 2011) år (f. 2010) år (f. 2009) Sum dagar Rapport frå: Austebygd barnehage Barnehageåret 2014/15 Sum årskull Årskull 2 dagar 3 dagar 4 dagar 5 dagar i b-hage pr år (f. 2013) år (f. 2012) år (f. 2011) år (f. 2010) år (f. 2009) Sum dagar Rapport frå: Bø barnehage Barnehageåret 2014/15 Sum årskull Årskull 2 dagar 3 dagar 4 dagar 5 dagar i b-hage pr år (f. 2013) år (f. 2012) år (f. 2011) år (f. 2010) år (f. 2009) Sum dagar Rapport frå: Prestmarka barnehage Barnehageåret 2014/15 Sum årskull Årskull 2 dagar 3 dagar 4 dagar 5 dagar i b-hage pr år (f. 2013) år (f. 2012) år (f. 2011) år (f. 2010) år (f. 2009) Sum dagar Rapport frå: Sæbø barnehage Barnehageåret 2014/15 Sum årskull Årskull 2 dagar 3 dagar 4 dagar 5 dagar i b-hage pr år (f. 2013) år (f. 2012) år (f. 2011) år (f. 2010) år (f. 2009) Sum dagar

52 Av desse fødd etter Av desse fødd etter Av desse fødd etter Av desse fødd etter Av desse fødd etter

53

54 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 027/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Sveinung Kvamme 14/535 14/4459 Reviderte retningsliner for startlån Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Reviderte retningsliner for startlån vert vedtekne i samsvar med vedlagde dokument Saksopplysingar: Hausten 2013 vart det sett i gong arbeid med å laga lokale retningsliner for startlån. Desse vart vedtekne i kommunestyret i januar 2014, sak 003/14. Frå 1. april 2014 er det sett i kraft ei ny forskrift om startlån frå Kommunal- og moderniseringsdepartementet. Kopi av forskrifta ligg ved saksframlegget. Etter 10 i forskrifta kan kommunen ha eige regelverk for startlån, i samsvar med forskrifta. Dette betyr at ein må følgja forskrifta, men at det kan gjerast lokale tilpassingar. Rådmannen gjer difor framlegg om å justera dei gjeldande retningslinene noko. Punkt 1) og 2) er erstatta av referanse til forskrifta. Tidlegare punkt 3) inntekt, er teke bort. Punkt 10 (tidlegare punkt 11) er justert i samsvar med forskrifta 6. Vidare er det teke inn ny bokstav 10 e), der det går fram at Radøy kommune plussar på husbankrenta 0.25 prosentpoeng til dekking av administrative kostnader. Tidlegare har ein ikkje hatt dette påslaget, men forskrifta opnar for det, og slik kommunen sin økonomiske situasjon er, må ein henta inn alle dei inntektene ein kan. Dette påslaget vil berre gjelda nye lån. For eit startlån på kr utgjer påslaget ei ekstra inntekt for Radøy kommune på kr pr år. Renta i Husbanken er for tida 2,47%, og med kommunalt påslag vert nominell rente 2,72%. Dette er om lag 0,8 prosentpoeng under beste normale lånerente i marknaden pr i dag. Den praktiske konsekvensen av forskrifta og reviderte retningsliner er at berre dei som har langvarige problem med å finansiera bustad vil kunna få startlån. Formannskapet i Radøy - 027/2014 FS - handsaming: Formannskapet vedtok samrøystes rådmannen si tilråding. FS - vedtak:

55 Reviderte retningsliner for startlån vert vedtekne i samsvar med vedlagde dokument. Vedlegg: Forskrift om startlån fra Husbanken Reviderte retningsliner for tildeling av startlån i Radøy kommune

56 Lovdata - Forskrift om startlån fra Husbanken 1 of :47 Dato FOR Departement Kommunal- og moderniseringsdepartementet Publisert I 2014 hefte 3 Ikrafttredelse Sist endret Endrer FOR Gjelder for Norge Hjemmel LOV Kunngjort kl Rettet Korttittel Forskrift om startlån fra Husbanken Hjemmel: Fastsatt av Kommunal- og moderniseringsdepartementet 12. mars 2014 med hjemmel i lov 29. mai 2009 nr. 30 om Husbanken 1 fjerde ledd. 1. Formål Startlån skal bidra til at personer med langvarige boligfinansieringsproblemer kan skaffe seg en egnet bolig og beholde den. 2. Långiver Husbanken gir lån til kommuner for videre utlån av startlån til enkeltpersoner. 3. Hvem kan få startlån Kommunen kan gi startlån til personer som ikke får lån eller tilstrekkelig lånebeløp i ordinære kredittinstitusjoner. Startlån skal tildeles etter en behovsprøving. I vurderingen skal kommunen legge vekt på om søkeren: a) forventes å ha langvarige problemer med å finansiere eid bolig og b) har benyttet muligheten til sparing innenfor de økonomiske mulighetene søkerens inntekter og nødvendige utgifter til livsopphold gir. Søkeren må ha evne til å betjene lånet over tid og fortsatt ha nødvendige midler igjen til livsopphold. Uavhengig av vurderingene etter annet ledd kan kommunen gi startlån i alle disse situasjonene: a) husstanden har barn eller særlige sosiale eller helsemessige utfordringer, og hensynet til å sikre en trygg, god og stabil bosituasjon innen kort tid taler for det, b) husstanden har problemer med å dekke boutgiftene, og refinansiering med startlån kan bidra til at husstanden kan bli boende i boligen sin, c) boligsituasjonen hindrer mulighetene til å opprettholde et arbeidsforhold, eller hindrer utvikling av det lokale næringslivet eller d) lånet bidrar til bedre utnyttelse av kommunalt disponerte boliger. 4. Hva det kan gis lån til Kommunen kan gi lån til: a) kjøp av bolig, b) utbedring og tilpasning av bolig, c) oppføring av ny bolig og d) refinansiering av dyre lån dersom det bidrar til at husstanden kan bli boende i boligen. Boligen skal være egnet for husstanden, nøktern og rimelig sammenliknet med prisnivået på stedet. Kommunen kan bruke startlånet til å fullfinansiere boligen eller som topplån der private eller Husbanken gir

57 Lovdata - Forskrift om startlån fra Husbanken 2 of :47 grunnfinansiering. Kommunen skal vurdere om samfinansiering kan oppnås. 5. Prioriteringer Departementet kan gi ytterligere føringer for tildeling av startlånet. 6. Rente- og avdragsvilkår Rente- og avdragsvilkår for lån fra Husbanken til kommunene er regulert i forskrift 25. mai 2011 nr. 550 om rente- og avdragsvilkår for Husbanken. Startlån fra kommunen skal tilbys med utgangspunkt i Husbankens rente- og avdragsvilkår. Startlån har en nedbetalingstid på inntil 30 år. I særlige tilfeller kan kommunene innvilge en nedbetalingstid på inntil 50 år. Det forutsettes da at: a) det dokumenteres at låntaker har varig lav inntekt, b) det sannsynliggjøres at boligen tilfredsstiller husstandens behov over lang tid, c) det sannsynliggjøres at tilgjengelige private leieboliger i området er uegnede og/eller innebærer en betydelig høyere utgift på lang sikt enn det aktuelle startlånet og d) det dokumenteres at kommunen ikke anser det som økonomisk forsvarlig å gi et lån med kortere nedbetalingstid. Vilkåret i annet ledd bokstav a kan fravikes dersom husstanden har barn eller står i fare for å miste boligen, og husstanden kan dokumentere lav, forutsigbar inntekt. Vilkårene i annet ledd bokstavene b og c kan også fravikes dersom husstanden står i fare for å miste boligen. Kommunen gis anledning til å påplusse husbankrenten inntil 0,25 prosentpoeng til dekning av administrative kostnader. Dersom det dokumenteres at de faktiske utgiftene til administrasjon og forvaltning av låneordningen overstiger 0,25 prosentpoeng, kan kommunene i tillegg kreve gebyr for inndekning av det overskytende beløpet. Kommunene står fritt til å tilby gunstigere rente- og avdragsvilkår, blant annet andre nedbetalingsplaner. Slike avtaler endrer ikke lånevilkårene som gjelder mellom kommunen og Husbanken. 7. Sikkerhet for lånet og dekning av tap Lån fra Husbanken gis som gjeldsbrevslån. Startlån fra kommunen skal sikres med pant i boligen eller adkomstdokumenter til boligen. Kommunene har tapsrisikoen for de første 25 prosent av gjenstående hovedstol samt forfalte renter og omkostninger før realisering av pant. Staten har tapsrisikoen for et eventuelt restbeløp etter realisering av pantet. 8. Klageadgang Det er ikke klageadgang på Husbankens avgjørelse om lån til kommuner. Det er klageadgang etter forvaltningslovens regler på kommunens vedtak om tildeling, utmåling av startlån og på avvisning og avslag på søknader om startlån. 9. Oppfølging og kontroll Kommunene skal innhente og kontrollere opplysninger som er nødvendige for å behandle søknader om startlån og ved utbetaling av startlån. Kommunene skal rapportere til Husbanken om bruken av midlene i samsvar med bestemmelser fastsatt av Husbanken. 10. Retningslinjer Husbanken kan fastsette nærmere retningslinjer om beregning av tap som staten skal dekke, jf. 7. Husbanken kan også gi retningslinjer om saksbehandling og administrering av startlån. Kommunene kan fastsette eget regelverk i samsvar med forskriften. Kommunale retningslinjer skal sendes Husbanken til orientering. 11. Ikrafttredelse Forskriften trer i kraft 1. april Fra samme dato oppheves forskrift 22. desember 2004 nr om startlån fra Husbanken.

58 Retningsliner for tildeling av startlån i Radøy kommune Vedtekne av Radøy kommunestyre i sak nnn/14. Erstattar tidlegare retningsliner vedtekne i sak 003/14. Startlånsmidlar som Radøy kommune har teke opp i Husbanken, vert lånt vidare i samsvar med forskrift om startlån, Husbanken sine reglar for startlån og desse kommunale retningslinene. 1) Om startlånsordninga Ref forskrifta 1 2) Kven kan få startlån Ref forskrifta 3. 3) Gjeldstilhøve Personar med gjeldsordning etter gjeldsordningslova vil til vanleg ikkje kunna få startlån. Søkjaren sin gjeldssituasjon vil kunna ha innverknad på utfallet av søknaden. 4) Avgrensingar Bruken av startlån vil kunna variera av ulike grunnar. Startlån er ein avgrensa ressurs, og søknader kan verta avslegne fordi låneramma er oppbrukt eller avgrensa, eller dersom trongen for bustad kan stettast på annan måte. Når midlane er avgrensa, vert personar med nedsett funksjonsevne og særleg vanskelegstilte prioritert. 5) Kva kan startlån nyttast til Ref forskrifta 4 6) Føremålet med bustaden Bustaden skal vera høveleg for husstanden, og vera rimeleg nøktern i høve til prisnivået på Radøy. Søkjaren må sjølv busetja seg i bustaden. Startlån vert til vanleg ikkje gjeve til bustader med fleire bueiningar, då dette ikkje er nøktern og standard bustad. 7) Låneutmåling Låneutmålinga vert fasesett innafor 100% av kjøpesum medrekna kostnader, byggekostnader eller bustaden sin pårekna omsetnadsverdi. I tilfelle der kjøp av bustad skjer utanom den frie marknaden, skal det liggja føre takst utarbeidd av godkjent takstmann. 8) Kor stort kan startlånet vera Radøy kommune gir til vanleg startlån berre som topplån der private finansieringsinstitusjonar eller Husbanken gjev grunnfinansiering. Startlån vil til vanleg vera avgrensa til kr I særlege tilfelle kan det også gjevast bustadtilskot. Dette føreset at fleire kommunale tenesteområde er involvert i prosessen. 9) Vilkår Eit lånetilsegn er gyldig i seks månader etter at vedtaket er gjort. Utbetaling av startlån vert gjort gjennom kommunen sin låneforvaltar. Forsikringsattest må liggja føre før utbetaling av lån kan gjerast. For nybygg må det også liggjar føre ferdigattest. 10) Rente- og avdragsvilkår Renter og avdragsvilkår på startlån skal vera i samsvar med husbanken sine vilkår. a) Det vert berre gitt tilbod om flytande rente

59 b) Løpetid er til vanleg 20 år, men kan vera lengre, jf forskrift a 6. c) Det er 12 betalingsterminar pr år. d) Det vert til vanleg ikkje gitt avdragsfrie periodar. I særlege tilfelle kan det likevel sendast skriftleg, grunngjeven søknad om avdragsfrie periodar, maksimalt inntil 5 år. e) Radøy kommune plussar på husbankrenta 0,25 prosentpoeng til dekking av administrative kostnader 11) Pantesikkerheit Startlån skal sikrast med pant i eigedomen, med prioritet etter banken som gir grunnfinansiering. 12) Saksgang Søknad om startlån skal gjerast på eige skjema. All dokumentasjon må liggja føre før søknaden kan handsamast. Sørvistorget på kommunen kan gje rettleiing på utfyllinga. I særlege tilfelle kan handsaminga av startlån, evt også bustadtilskot, verta gjort i samarbeid mellom fleire kommunale tenesteområde. Når lånetilsegn er skriftleg akseptert av låntakar, vert all dokumentasjon sendt til kommunen sin låneadministrator, som for tida er Lindorff. Lindorff tek seg av all vidare sakshandsaming fram til utbetaling av lånet. 13) Klage Søkjar kan setje fram skriftleg klage på vedtak om tildeling, utmåling, avvising eller avslag på startlån. Klagen skal sendast til det kontoret i kommunen som har gjort vedtak om tildeling av lån. Dersom denne instansen ikkje gjer om på vedtaket, går det vidare til kommunen si klagenemnd.

60 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 028/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Sveinung Kvamme 14/298 14/2803 Utvida rammer for startlån 2014 Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Det vert søkt Husbanken om ytterlegare lån til vidare utlån med kr 4 mill for Saksopplysingar: I budsjettet for 2014 vedtok kommunestyret å ta opp lån i Husbanken for vidare utlån med kr 3 mill. Føresetnadene for budsjettvedtaket var at nye retningsliner for startlån skulle setjast i verk i Intensjonen med retningslinene var å «spissa» startlånsordninga mot vanskelegstilte. Kommunestyret vedtok ei endring i rådmannen sitt framlegg til retningsliner, slik at unge i etableringsfasen berre skulle vurderast mot noverande inntekt, og ikkje mogeleg framtidig inntekt. Dette førte til at unge førstegongsetablerarar, der t.d. ein person i husstanden er under utdanning og den andre er i arbeid, kunne koma inn under startlånsordninga. Frå 1. april 2014 har Kommunal- og moderniseringsdepartementet sett i verk ei ny forskrift om startlån, som klårt avgrensar verkeområdet for startlån. No er det berre dei som har langvarige problem med å finansiera bustad som kan få starlån. Det er så langt i 2014 handsama 16 søknader om startlån. Av desse har fem fått avslag anten fordi søknadene fell utanom retningslinene, eller søkjarane har for høg inntekt. Dei som fell utanom ordninga kan t.d. vera personar som skal reetablera seg eller søkjer om fullfinansiering gjennom startlån. Det er gitt ni tilsegner om startlån med til saman kr Frå rekneskapsåret 2013 har vi udekka startlånsmidlar på kr , som må dekkast inn av låneopptak i Frå Husbanken har vi fått tilsegn om startlån til vidare utlån med kr , medan vi søkte om kr Husbanken har altså redusert tilsegna med 18% i høve til søknad. Av dei kr må vi nytta til oppdekking av lån frå 2013, og har disponibelt for vidare utlån kr Når vi så langt i 2014 har gitt tilsegner på kr , betyr det at vi har disponert ca 1,2 mill meir enn dei tilgjengelege midlane. Den nye forskrifta gjer at færre enn før vil søkja om startlån, men det er vanskeleg å vurdera konkret kor mange søknader kommunen vil få. Rådmannen legg til grunn at det vert gitt tilsegn om ytterlegare 2 mill i løpet av 2014, slik at samla utlån i 2014 vert ca kr Vi treng såleis ta opp

61 ytterlegare kr 3,2 mill i lån til vidare utlån frå Husbanken. Dersom vi legg til grunn at Husbanken igjen vil redusera tildelinga i høve til søknad, bør det søkjast om 20% meir enn det vi faktisk treng, dvs kr 4 mill. Formannskapet i Radøy - 028/2014 FS - handsaming: Formannskapet vedtok samrøystes rådmannen si tilråding. FS - vedtak: Det vert søkt Husbanken om ytterlegare lån til vidare utlån med kr 4 mill for 2014.

62 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 036/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Johan B Sandal 14/853 14/2977 Krisesenteravtale med Bergen Kommune Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Formannskapet godkjenner at Radøy kommune v/rådmannen held fram administrativt vertskommunesamarbeid i samsvar med «Samarbeidsavtale, kommunelova 28-1a og 28-1b, jamfør 28-1e, mellom Bergen kommune som vertskommune og samarbeidskommunar, om krisesentertilbod i samsvar med lov av 19. juni 2009 nr 44 om kommunale krisesentertilbod. Saksopplysingar: Bakgrunn Rådmannen viser til kommunestyret (043/11) om etablering av samarbeidsavtale mellom Bergen kommune (vertskommune) og kommunar i Hordaland vedkomande krisesentertilbod. Ein viser og til gjeldande lovkrav - jamfør Lov om kommunale krisesentertilbod. Bergen kommune har fatta vedtak om å etablere ny og oppdatert samarbeidsavtale - jamfør vedlegg. Nemnde samarbeidsavtale frå 2011 er i hovudsak justert grunna at fleire kommunar i Hordaland sluttar seg til avtalen. Føresetnadane for at Radøy kommune slutta seg til samarbeidsavtalen frå 2011 er ikkje endra. Vurdering Rådmannen vurderer at det er føremålstenleg at Radøy kommune vidarefører samarbeidsavtale om krisesentertilbod slik den ligg føre. Kommunen delegerer dei oppgåver og mynde som er naudsynt for at Bergen kommune skal kunne ta på seg ansvar som vertskommune. Radøy kommune har uavhengig samarbeidsavtale ansvar etter Lov om kommunale krisesentertilbod. Dette gjeld mellom anna å sikre vurdering av naudsynte supplerande lokale tiltak. Økonomi Radøy kommune vidarefører økonomisk ansvar - jamfør samarbeidsavtale frå 2011, og ny avtale punkt e) fastset økonomisk oppgjer for perioden frametter. Den enkelte deltakarkommune sin del av utgiftene skal tilsvare den respektive kommune sin del av sum av rammetilskotet til deltakarkommunane. Dette grunnlaget framgår av berekningsteknisk dokumentasjon til Prop.1 Statsbudsjettet, tabell 1 Rammetilskot til kommunane, Hordaland. For åra 2014, 2015 og 2016 blir det nytta rammetilskot til kommunane 2014 som grunnlag for berekning av kommunen sin andel.

63 For åra 2017, 2018 og 2019 blir det nytta rammetilskot til kommunane 2017 som grunnlag for berekning av kommunen sin andel. Konklusjon Radøy kommune sluttar seg til samarbeidsavtale om krisesentertilbod slik den ligg føre Formannskapet i Radøy - 036/2014 FS - handsaming: Formannskapet vedtok samrøystes rådmannen si tilråding. FS - vedtak: Formannskapet godkjenner at Radøy kommune v/rådmannen held fram administrativt vertskommunesamarbeid i samsvar med «Samarbeidsavtale, kommunelova 28-1a og 28-1b, jamfør 28-1e, mellom Bergen kommune som vertskommune og samarbeidskommunar, om krisesentertilbod i samsvar med lov av 19. juni 2009 nr 44 om kommunale krisesentertilbod.

64 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 037/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Johan B Sandal 14/ /4789 Plan for interkommunal samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Region Nordhordland Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Radøy kommune sluttar seg til innhald og føringar i «Plan for interkommunalt samarbeid innan helseog omsorgstenesta i Region Nordhordland», og forpliktar seg til å ta del i felles dialog og prosess om dei tema som planen omhandlar. Radøy kommune sluttar seg til at Nordhordland Utviklingsselskap IKS får i oppdrag å koordinera og organisera oppfølging av innsatsområda i planen. Radøy kommune sluttar seg til at det vert utarbeidd handlingsplan for konkretisering av innsatsområda, og at rådmannsutvalet får mandat til å godkjenna tiltak i handlingsplan. Radøy kommune legg til grunn at konkrete tiltak som forpliktar må forankrast i kommunen, og kommunen kan reservera seg mot å gå inn i konkret samarbeid sjølv om ein har slutta seg til planen. Saksopplysingar: Bakgrunn Med bakgrunn i vedtak i kommunestyra november 2011 er det utarbeidd «Plan for interkommunalt samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Region Nordhordland». Planen har som mål å bidra til ei felles forståing for framtidige utfordringar og leggja til rette for interkommunalt samarbeid om oppgåveløysinga der dette er tenleg for kommunane og innbyggjarane. Gjennom planen vil me styrka det gode fundamentet kommunane i Nordhordland har etablert når det gjeld samarbeid på tvers av kommunegrenser. Nytt lovverk med sentrale føringar, samt kartlegging og vurdering av utfordringsbilete og utviklingstrekk i Region Nordhordland har danna grunnlag for å peika ut fire innsatsområde som det må rettast særleg fokus på dei kommande åra. Planen gir ei kort framstilling av innsatsområda som er definert, med moglege samarbeidstiltak som er tilrådd for interkommunalt samarbeid. Tiltak vert konkretisert i eigen handlingsplan. Forankring Gjennom kommunestyret si tilslutning til planen forpliktar den enkelte kommune seg til å ta del i felles dialog og prosess om dei tema som planen omhandlar. Når det kjem til konkrete tiltak må likevel desse forankrast i den enkelte kommune. Dette inneber at kvar kommune kan reservera seg mot å gå inn i konkret samarbeid på eit seinare tidspunkt sjølv om ein har slutta seg til planen.

65 Vurdering Det er utarbeidd eit vurderingsgrunnlag som del av planprosessen. Dette er å sjå som eit vedlegg til planen som gir meir utfyllande opplysningar og vurderingar innan dei ulike innsatsområda. Innanfor området Folkehelse er det gjort eit særskild vurderingsarbeid. Rapport frå dette arbeidet er også å sjå som vedlegg til planen. Vurderingsgrunnlag med rapport om folkehelse er å finna på Handlingsplan Det skal utarbeidast ein handlingsplan som er basert på og delt inn etter dei fire innsatsområda som er omtala i planen. Handlingsplanen skal godkjennast av rådmannsutvalet, og rullering og evaluering skjer årlig i regi av Nordhordland Utviklingsselskap IKS. Dersom handlingsplanen inneheld tiltak av prinsipiell og/eller økonomisk betyding skal det fortløpande vurderast om det er behov for politisk handsamingnn i kommunane før i verksetjing. Formannskapet i Radøy - 037/2014 FS - handsaming: Formannskapet vedtok samrøystes rådmannen si tilråding. FS - vedtak: Radøy kommune sluttar seg til innhald og føringar i «Plan for interkommunalt samarbeid innan helseog omsorgstenesta i Region Nordhordland», og forpliktar seg til å ta del i felles dialog og prosess om dei tema som planen omhandlar. Radøy kommune sluttar seg til at Nordhordland Utviklingsselskap IKS får i oppdrag å koordinera og organisera oppfølging av innsatsområda i planen. Radøy kommune sluttar seg til at det vert utarbeidd handlingsplan for konkretisering av innsatsområda, og at rådmannsutvalet får mandat til å godkjenna tiltak i handlingsplan. Radøy kommune legg til grunn at konkrete tiltak som forpliktar må forankrast i kommunen, og kommunen kan reservera seg mot å gå inn i konkret samarbeid sjølv om ein har slutta seg til planen. Vedlegg: Plan for interkommunalt samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Nordhordland

66 Plan for interkommunal samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Region Nordhordland

67 Innhald 1.0 Innleiing Bakgrunn Samarbeidsstruktur og samarbeidsavtalar mellom kommunar og helseføretak Brukarmedverknad Frivillig innsats Innsatsområde Folkehelse Samarbeid om ressurs- og kompetansekrevjande oppgåver Rekruttering og kompetanse IKT og velferdsteknologi... 6 Plan for interkommunal samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Region Nordhordland,

68 1.0 Innleiing Plan for interkommunal samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Region Nordhordland 1 skal bidra til ei felles forståing for framtidige utfordringar og leggja til rette for interkommunalt samarbeid om oppgåveløysinga der dette er tenleg. Gjennom planen vil me styrka det gode fundamentet kommunane i Nordhordland har etablert når det gjeld samarbeid på tvers av kommunegrenser. Viktige prinsipp i samarbeidet: - Kommunale tenester skal i all hovudsak verta gitt i den enkelte kommune - Interkommunalt samarbeid som er skissert i planen skal støtta opp om tenestene i den enkelte kommune. - Iverksetjing av tiltak skal forankrast 2 i den enkelte kommune og regulerast gjennom samarbeidsavtalar. Planen har som formål å bidra til: - betra helse og tryggleik for innbyggjarane - auka meistringsevne og livskvalitet hjå innbyggjarane - tilstrekkeleg kompetanse og fagmiljø i kommunane og regionen - interkommunal samordning i møte med spesialisthelsetenesta Endringane i den helsepolitiske dagsordenen skjer raskt. Denne planen må derfor vera eit dynamisk dokument som blir kontinuerleg evaluert og tilpassa nye sentrale føringar og endringar i regionale tilhøve. Planen skal til revisjon kvart 2.år. 1. revisjon er sett til medio Planen synleggjer sentrale regionale innsatsområde med tilråding av prioriterte tiltak. Det skal utarbeidast ein handlingsplan som sikrar oppfølging av desse tiltaka. Det er utarbeidd eit vurderingsgrunnlag som del av planprosessen. Dette er eit vedlegg til planen som gir meir utfyllande opplysningar og vurderingar innan dei ulike innsatsområda. Innanfor området Folkehelse er det gjort eit særskild vurderingsarbeid. Rapport frå dette arbeidet er også å sjå som vedlegg til planen. Forankring: Gjennom kommunestyret si tilslutting til planen forpliktar den enkelte kommune seg til å ta del i felles dialog og prosess om dei tema som planen omhandlar. Når det kjem til konkrete tiltak må likevel desse forankrast i den enkelte kommune. Dette inneber at kvar kommune kan reservera seg mot å gå inn i konkret samarbeid på eit seinare tidspunkt sjølv om ein har slutta seg til planen. Det er ein føresetnad at mål og tiltak er forankra fagleg, administrativt og politisk i alle kommunar. 1 Gjeld kommunane; Austrheim, Fedje, Gulen, Lindås, Masfjorden, Meland, Modalen, Osterøy og Radøy. 2 Forankring: Dei organ som skal følgje opp med vedtak, pengar og tilrettelegging også må vedta ambisjonar og rammer for sjølve planen eller utviklingsarbeidet. Dette vil i første rekke vera kommunestyre og formannskap (.). (Kjelde: Kommunetorget.no) Plan for interkommunal samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Region Nordhordland,

69 2.0 Bakgrunn Samhandlingsreforma 3 og Nasjonal Helse og omsorgsplan 4 definerar samhandling som eit uttrykk for helse- og omsorgstenesta si evne til oppgåvefordeling for å nå felles mål, og evna til å gjennomføre oppgåvene på ein koordinert og rasjonell måte. Lov om folkehelsearbeid 5 og Lov om kommunale helse- og omsorgstenester 6 med forskrifter skal byggja opp under intensjonane i samhandlingsreforma og forankra endringane i det kommunale ansvaret for helsetenester. Samhandlingsreforma peikar på tre hovudutfordringar: - Endring av fokus frå reparasjon til førebygging - Ivaretaking av pasientane sine behov for koordinerte tenester - Overføring av oppgåver frå sjukehus til kommune Desse hovudutfordringane krev interkommunalt samarbeid innan: - Folkehelse - Samarbeid om ressurs- og kompetansekrevjande oppgåver - Rekruttering og kompetanse - IKT og velferdsteknologi 3.0 Samarbeidsstruktur og samarbeidsavtalar mellom kommunar og med helseføretak. Samarbeidet mellom kommunar og sjukehus har dei siste åra utvikla seg og blitt meir formalisert enn tidlegare. Det er etablert eit strukturert samarbeid som er forankra gjennom samarbeidsavtalar 7 og felles Grunnlagsdokument 8 for samarbeid mellom Helse Bergen, Haraldsplass Diakonale Sykehus og dei 22 kommunane i lokalsjukehusområdet. Målsettinga med samarbeidet er mellom anna å ivareta og vidareutvikla eit godt fagleg og organisatorisk samarbeid mellom spesialist- og primærhelsetenesta. Det er eit mål at det interkommunale samarbeidet og samarbeidsfora skal støtta opp under oppfølging av samarbeidsavtalane og vera eit supplement til denne strukturen. Samla utvalsstruktur med ressursbruk og mandat skal vurderast i eit heilskapleg perspektiv. Det er viktig å sikra at det ikkje er overlappande interkommunale utval, og at ein søkjer å økonomisera utvalsstrukturen samla sett. 3 Samhandlingsreforma 3 (St.meld 47 ( )) 4 Nasjonal Helse og omsorgsplan 4 (Meld. St 16 ( )) 5 Lov om folkehelsearbeid (folkehelseloven), LOV Lov om kommunale helse- og omsorgstjenester m.m. (helse- og omsorgstjenesteloven, LOV Samarbeidsavtalar Grunnlagsdokument for samarbeid mellom Helse Bergen, Haraldsplass og dei 22 kommunane i lokalsjukehusområdet - Plan for interkommunal samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Region Nordhordland,

70 4.0 Brukarmedverknad Brukarmedverknad på individ- og systemnivå skal bidra til at utvikling av nye tenester og interkommunalt samarbeid skjer på brukarane sine premiss. Brukarane sin kompetanse knytt til eiga oppleving av sjukdom eller funksjonshemming skal nyttast for å tilpassa tenestene i tråd med brukarane sine behov. Ved utvikling av nye eller etablerte interkommunale samarbeidstiltak skal brukarmedverknad sikrast på same måte som ved etablering av lokale tiltak. 5.0 Frivillig innsats Frivillig innsats er ein verdi i seg sjølv gjennom meiningsfulle handlingar, engasjement og sosialt ansvar. Samhandlingsreforma peiker på at frivillige representerer ei betydeleg ressurs i norsk samfunnsliv. Interkommunal samordning av frivillig arbeid er ikkje teke inn som innsatsområde i planen, men dette kan vurderast nærare. 6.0 Innsatsområde På bakgrunn av nytt lovverk og føringar som nemnt over er det definert fire innsatsområde som det må rettast særleg fokus på dei kommande åra. I dette kapittelet gir planen ei kort framstilling av innsatsområda som er definert med mulige samarbeidstiltak som er tilrådd for interkommunalt samarbeid. Tiltak er konkretisert i handlingsplan. Framlegg til samarbeidstiltak vil ikkje vera uttømmande. Gjennom lov, forskrift og vidare utvikling kan det komme pålegg og ønskje om nye eller endra tiltak eller oppgåver for kommunane. Dersom det er aktuelt å løysa dette i eit interkommunalt samarbeid skal det fortløpande vurderast om dette er tiltak som skal inn i denne planen. Gjeldande føresegner og prinsipp skal følgjast. 6.1 Folkehelse Gjennom lov og forskrift er kommunen pålagt å arbeida meir systematisk og målretta innan alle område for å betra folkehelsa. Det er eit mål å styrka den enkelte si meistring av eige liv, redusera liding og sosiale helseforskjellar i befolkninga, samt å redusera presset på helsetenestene. For å nå dette målet må kommunane styrka og koordinera innsatsen for eit kunnskapsbasert folkehelsearbeid i den enkelte kommune og i regionen. Som eit ledd i måloppnåinga bør ein vurdera organisering og implementering av ei felles folkehelsesatsing på tvers av kommunegrensene. Framtidige samarbeidstiltak: Etablera tverrfagleg og sektorovergripande samarbeid for interkommunalt folkehelsearbeid. Leggja til rette for å ta i bruk kvalitetssystem som sikrar kunnskapsbasert utvikling. (T.d. La Linea - modell) Vurdera implementering og bruk av kunnskapsbaserte program i arbeid med barn og unge. Felles kompetanseutvikling innan folkehelsearbeid Kartlegga, analysera og vurdera folkehelsestatus og utfordringstrendar i regionen Plan for interkommunal samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Region Nordhordland,

71 6.2 Samarbeid om ressurs- og kompetansekrevjande oppgåver Samhandlingsreforma med lov og forskrifter legg til grunn at den forventa veksten innan helsetenesta i størst mogleg grad må finna si løysing i kommunane. Dette gjeld tenester innan somatikk, psykiatri og rus, og vil omhandle pasientar som har akutte hjelpebehov og i høve til pasientar med kronisk sjukdom og samansette lidingar med behov for langvarige og koordinerte tenester. Målet er at tenester vert gitt på det beste nivået for pasienten(beon 9 ), samtidig som den enkelte skal oppleva samanhengande og gode tenester. Tilgjengeleg kompetanse, rutinar for samarbeid, tilgang til rette pasientopplysningar og avklarte pasientforløp er viktige faktorar for å nå dette målet. Forventningar og krav til tenester som kommunar samarbeider om, og bruken av dei skal tydeleggjerast gjennom forpliktande samarbeidsavtalar. Framtidige samarbeidstiltak: Døgnplassar før, i staden for og etter sjukehusinnlegging Styrking av rehabiliteringstilbodet Lærings- og meistringstenester Vurdere løysingar for interkommunale ambulante tenester Betra system for å sikra samarbeid og god pasientflyt Samarbeid om kompetansekrevjande oppgåver (jordmor, psykolog m.v) 6.3 Rekruttering og kompetanse Oppgåveoverføring, nye krav og føringar til kommunale helsetenester kombinert med demografi og sjukdomsutvikling vil påverka kompetansebehovet i kommunane. Statistiske data tilseier at kommunane i Nordhordland vil få ei stor utfordring når det gjeld tilgjenge på helsepersonell dei komande åra. Framtidige samarbeidstiltak: Rekruttera og behalda kompetent personell Kompetanseutvikling og kompetanseutveksling Samarbeid med utdanningsinstitusjonane og helseføretak Målretta og systematisk arbeid med omdøme 6.4 IKT og velferdsteknologi Det overordna målet med bruk av informasjons- og kommunikasjonsteknologi (IKT) i helseog omsorgssektoren er å understøtta målet om heilskaplege pasientforløp. Elektronisk samhandling er ein føresetnad for å lykkas med dette. Vi må derfor få på plass løysingar som gjer effektiv og trygg kommunikasjon mogleg og som sikrar at aktørane får tilgang til rett informasjon til rett tid. Telemedisinske løysingar gjer det mulig å samarbeida om og gje helse- og omsorgstenester 9 BEON Beste Effektive Omsorgs Nivå Plan for interkommunal samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Region Nordhordland,

72 meir desentralisert og på nye måtar. Velferdsteknologi kan gje menneske høve til sjølvstende og tryggleik, og til å meistre dagleglivet på eiga hand. Ulike formar for teknologi kan fungera som støtte både til brukarar, pårørande og tilsette innan helse- og sosialsektoren. Framtidige samarbeidstiltak: Ta i bruk løysingar som sikrar elektronisk samhandling mellom kommunane og med spesialisthelsetenesta som støttar opp under pasientforløp Vurdere telemedisinske løysingar mellom interkommunale og kommunale tenester Felles satsing på bruk av velferdsteknologi og integrere dette med aktuelle dokumentasjonssystem Plan for interkommunal samarbeid innan helse- og omsorgstenesta i Region Nordhordland,

73 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 045/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Jarle Landås 14/ /5481 Overføring av gamle Haugland skule til Radøy kunst senter Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Radøy kommune overfører vederlagsfritt deler av gnr. 25 bnr. 19 (gamle Haugland skule) med bygningsmasse til Radøy Kunst Senter. Kommunen sikrar seg tilstrekkeleg areal for høgdebassenget, ved å dela eigedomen før overdraging. Tilbakefallsrett til kommunen ved opphøyr av stiftinga er ein føresetnad for overføringa. Saksopplysingar: Bakgrunn Formannskapet handsama sak om overføring av gamle Haugland skule til Radøy Kunst Senter. Det vart fatta følgjande vedtak: Saka om overføring av bygg til Radøy kunst senter vert utsett. I den vidare kontakten med RKS vil formannskapet forhalda seg til styret i stiftinga. Saksutgreiing: Stiftinga Radøy Kunst Senter (RKS) vart etablert i I vedtektene står det at målet er å auka tilgangen på kunst og vera eit kunstsenter i Nordhordland. Etter Vedtekter for stifting, seinast endra 11. juni 2012, består styret i stiftinga av 5 personar. Ein representant frå Radøy kommune, ein frå dei andre kommunane i regionen, leiar av arbeidsutvalet og to kunstnarar. Styret har ansvaret for drift av stiftinga og Roger Gjerstad er dagleg leiar. RKS held til i tidlegare Haugland skule i Bøvågen. Radøy kommune har leigeavtale med Åse Eriksen og Roger Gjerstad, som til dagleg driv kunstsenteret. I avtalen er det presisert at leigeavtalen er basert på at bygningen skal nyttast til kunstverksemd, fagleg arbeid i stiftinga, galleri, undervisning, kurs kunstnarbustad og kulturelle aktivitetar for kunst- og handverksinteresserte. Leigeavtalen går ut på at dei får disponera eigedomen fram til 15. juli Etter dette står kommunen fritt til å leiga ut eller avhenda bygget. Leigetakar har ansvar for vedlikehaldet. Radøy Kunst Senter ved Roger Gjerstad har sett fram søknad om at Radøy kommune overdreg eigedomen til stiftinga Radøy Kunst Senter. Eigedomen vil då gå inn i stiftinga som

74 eigenkapital. Bygningen har trong for større oppgradering. I budsjettdokument for 2013 går det fram at rådmannen ikkje kan sjå at det er rett å avsetja midlar til oppgradering av dette bygget på bakgrunn av vedlikehaldsbehovet for andre sentrale bygg i kommunen. Rådmannen har derfor lagt opp til at eigedomen bør leggjast ut for sal i Aktiviteten som RKS har, og vil kunna få i framtida, representerer ein verdi for lokalsamfunnet. Formannskapet har i sak 065/09 uttalt seg positivt til utviklingsplan for RKS. Bygningsmassen er viktig for drift og framtidig utvikling og aktivitet av Radøy Kunst Senter. Det er hensiktsmessig for drifta og den vidare utvikling at stiftinga sjølv eig og disponerer bygget i langsiktig perspektiv. Dette vil også understreka den sjølvstendige rolle stiftinga har i drift av kunstsenteret, uavhengig av kommunen. Rådmannen vurderer det derfor slik at kommunen som utgangspunkt bør leggja til rette for at RKS har hand om eigedomen. RKS skriv i søknaden at eigedomen vil gå inn som eigenkapital. Kommunen vil kunne stille som vilkår at verdien i eigedomen skal gå inn som grunnkapital i stiftinga (jf. stiftingslova 14). Dette vil ikkje ha nokon direkte verknad for Radøy kommune og rådmannen vurderer det slik at det ikkje er noko poeng for kommunen å leggja ei slik føring. I søknaden er det uttalt at det går fram av vedtektene at overskytande verdiar går tilbake til kommunen når stiftinga opphøyrer. Dette er etter stiftingslova og vedtektene for RKS ikkje korrekt. Verdiar i stiftinga skal først gå til dekning av fordringar hjå kreditorar og eventuelt overskytande skal gå til eit lokalt formål som er i tråd med stiftinga sine intensjonar (jf. stiftingslova 47 og 52 og vedtektene 11). Kommunen kan etter stiftingslova heller ikkje setja tilbakefallsrett som vilkår for ei overdraging. Tilbakefallsrett betyr at eigedomen skal tilbakeførast kommunen ved opphøyr eller andre endringar i stiftinga. Kommunen vil som vilkår kunne setja forkjøpsrett ved sal av eigedomen, men salssummen vil ikkje kunne fastsetjast i vilkåret eller på annan måte begrensast. Ein eventuell forkjøpsrett må såleis bli gjort gjeldande til marknadspris. På den aktuelle eigedomen har kommunen i dag eit høgdebasseng. Det er viktig at kommunen sikrar sine interesser knytt til denne og framtidig aktivitet. Rådmannen går derfor inn for å dela opp eigedomen ved ei overdraging, slik at kommunen skal ha hand om ein så stor del av eigedomen som er naudsynt eller hensiktsmessig for dette. Sjå vedlagte kart som illustrerer området kommunen sjølv bør eiga. Det vil kunne avtalast eventuell bruksrett til deler av eigedomen som er skilt ut. Verdien av eigedomen er vanskeleg å slå fast, men på bakgrunn av bygningen sin tilstand er det grunnlag for å vurdera at det er tomten som representerer den største verdien. Tomten som er aktuell for overdraging er på i overkant av 2,5 daa. Legg vi til grunn ein antatt verdi for opparbeidd tomt, anslår rådmannen at eigedomen er har ein verdi på mellom to og tre millionar. Det vil vera ei utfordring for RKS å kjøpa eigedomen. RKS er avhengig av offentlege tilskot og har ikkje kapital eller beteningsevne til å kjøpa eigedomen til marknadspris eller annan sum av særleg omfang. Rådmannen har derfor vurdert at RKS som alternativ kan levera kunst

75 til Radøy kommune med eit tenkt omfang på kr ,- i tre år, altså på til saman kr I samband med dette har rådmannen tatt kontakt med Roger Gjerstad for å undersøkja om ein slik avtale er praktisk mogleg å få til. Gjerstad har svara i ein e-post av 28. august at ei slik ordning ikkje er mogleg. Grunngjevinga er at RKS ikkje sjølv produserer kunst og at det av økonomiske årsaker er vanskar for RKS å kjøpa kunst. Gjerstad skriv vidare at bygget alternativt bør bli overdrege vederlagsfritt eller for ein symbolsk sum, eventuelt at eigedomen blir overdrege til Åse Eriksen og Roger Gjerstad for eit vederlag betalt med kunst. Overføring av eigedomsrett til private for anna enn marknadspris, vert ikkje vurdert som aktuelt. EØS-regelverket om offentleg støtte gir nok uansett ikkje rom for ei slik løysing. Alternativet som då står igjen er overføring av eigedomen vederlagsfritt eller til ein symbolsk sum. I kommunikasjonen med Roger Gjerstad har det kome fram opplysningar som gjer ei overføring av eigedomen vanskeleg å forsvara. I e-post av 28. august uttaler Roger Gjerstad at Stiftelsen er et proforma faglig-kommunalt råd for å sikre eksterne midler, utviklingsplan og framdrift. Videre at En overdragelse til stiftelsen er i realiteten et papir til det proforma rådet, for å kunne få fleire eksterne midler og slippe en fylkeskommunal pålagt egenandel for kommuner om de skal kunne få eksterne midler. I e-post frå Roger Gjerstad av er følgjande uttalt: I 2006 ble RKS en stiftelse. Dette for å sikre driftsmidler utenom arbeidskrevende! innbetaling og utbetaling via kommunen og med dermed via stiftelse for skattefritak, fra Fylkeskommunen, fikk en optimalt aktivitet for minimale midler som egenandel fra kommunen Fra har kommunen med politikerne, som sitter med eiendommen ikke klart å avklare sitt forhold og slik skape en framdrift. Det virker som en tror at RKS er kunstnerne privat og at det er kommunen som har gitt til kunstnerne og ikke omvendt. Det virker som en ikke har forstått at kommunen har inngått et vedtak som innebar ønske om å få et kunstsenter i 2001 og at dette har en fått via et stort gratisarbeid! til Dette er og nedfelt i intensjonene! i låneavtalen av 2001, paragraf 5. Det er derfor nettopp paragraf 5 eksisterer! i avtalen. --- Fra 2009 til nå 2013! har kunstnerne en gjentatte ganger tatt initiativ, og fortsatt gratisarbeidet, i påvente av en kommunal avklaring. Rådmannen vurderer det slik at uttalane frå Roger Gjerstad er av ein slik karakter at grunnleggjande føresetnad for overføring ikkje er til stades. Overføring av eigedomen til stiftinga avheng av at dette er ei reell overføring. Det er stiftinga som driv RKS og ikkje kommunen. Roger Gjerstad har ei vurdering av kommunen sitt ansvar for drift av RKS som ikkje rådmannen kan sjå det føreligg grunnlag for. Eit slikt uklart ansvarsforhold er diskvalifiserande for å gå vidare med ein prosess for overføring av eigedomen. Etter ei heilskapleg og grundig vurdering har rådmannen kome til at det ikkje er grunnlag for å innstilla på at Radøy kommune overfører eigedomen til stiftinga Radøy Kunst Senter. Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Radøy kommune avslår søknad om å overføra eigedomen tidlegare Haugland skule til stiftinga Radøy Kunst Senter FORMANNSKAPET Som medlem i styret i stiftinga RKS er Silje Namtvedt (SP) ugild og deltok ikkje i

76 handsaminga av denne saka. Ordføraren sette fram følgjande framlegg: Saka om overføring av bygg til Radøy Kunst Senter vert utsett. I den vidare kontakten med RKS vil formannskapet forhalda seg til styret i stiftinga. Framlegget vart samrøystes vedteke. FS-037/13 VEDTAK: Saka om overføring av bygg til Radøy Kunst Senter vert utsett. I den vidare kontakten med RKS vil formannskapet forhalda seg til styret i stiftinga. Ordfører og rådmann har hatt møte med tre av styrerepresentantane i stiftinga. Det var her diskutert på kva måte som stiftinga må arbeide for å utvikle stiftinga og kommunen sitt ansvar og uavhengige rolle til stiftinga vart presisert. Styrerepresentantane gav uttrykk for ønske om å overta huset som ein viktig del av vidare utvikling. Roger Gjerstad, som er dagleg leiar i stiftinga, har i fleire e-postar bede om at kommunen handsamar saka om overføring slik at dei kan søkja midlar til opprusting av huset. Gjerstad opplyser i ein e-post at han har vore i kontakt med stiftingstilsynet og fått opplyst at det er mogleg å sikre kommunen tilbakefallsrett for eigedomen ved eit opphøyr av stiftinga. Rådmannen har vore i kontakt med stiftingstilsynet og fått utfyllande informasjon om det rettslege utgangspunkt for stiftingar og tilbakefallsrett. Verdiar i stiftinga skal etter stiftingslova 47 og 52 gå til dekning av kreditorane og eventuelt overskytande skal gå til eit lokalt formål som er i tråd med stiftinga sine intensjonar. RKS sine vedtekter 11, 3. ledd har same innhald. Kommunen vil kunne setje som vilkår for overdraging at eigedomen skal tilbakeførast ved opphøyr av stiftinga. Dette må sikrast ved ein særskilt avtale mellom stiftinga og kommunen. Vederlaget vil då vere den eventuelle meirverdien som er tilført stiftinga frå overtakingstidspunktet til tilbakeførings-tidspunktet. Kommunalsjef for drift og forvaltning og rådmann har 21.mai vore i møte med Roger Gjerstad og Åse Eriksen. Ansvarsforholdet blei her gått gjennom og presisert. Det er stiftinga som har det heile og fulle ansvaret for Radøy Kunst Senter. Kommunen har ikkje noko ansvar ut over kva som blir vedteken av støtte. Pr i dag har kommunen ein representant i styret og det er årleg løyvd i driftsstøtte under føresetnad at det kan visast til aktivitet i senteret. Bygningen har trong for vedlikehald og større oppgradering. I møtet vart det presisert at rådmannen legg opp til at eigedomen eventuelt vert overført i den stand den har pr i dag. Den oppdeling av eigedomen som det er lagt opp til for å sikre kommunen sine interesser (jf. saksframstilling) vart omtalt, og Gjerstad og Eriksen hadde ikkje motforestillingar til denne. Vurdering Gamle Haugland skule er heilt avgjerande for aktiviteten til Radøy Kunst Senter. Rådmannen står fast på tidlegare vurdering om at det er hensiktsmessig og kan vere avgjerande for drifta og utviklinga av kunstsenteret at dei sjølv både eig og disponerer bygget. Det er no gjort klart for alle partar kva som er Radøy kommune sitt ansvar og dette gjer at tilrådinga frå sist saka var opp til politisk handsaming vert endra til å tilrå at kunstsenteret får overta eigedomen. Økonomisk grunnlag eller andre føresetnadar som Radøy Kunst Senter har å lukkast i det vidare arbeidet er ikkje vurdert. Radøy Kunst Senter har ikkje midlar disponibel til kjøp av eigedomen. Avtale om eit visst vederlag i form av kunst er som tidlegare omtalt ikkje mogleg. Det vert såleis innstilt på å overføre eigedomen utan vederlag, men med vilkår om at eigedomen skal førast tilbake til Radøy kommune ved opphøyr av stiftinga. Før overdraginga vert eigedomen delt, slik at

77 tilstrekkeleg areal for drift og utvikling av høgdebassenget vert ivareteke. Konklusjon Radøy kommune overfører vederlagsfritt deler av gnr. 25 bnr. 19 (gamle Haugland skule) med bygningsmasse til Radøy kunst senter. Kommunen behaldar tilstrekkeleg areal for høgdebassenget, ved å dela eigedomen før overdraginga. Tilbakefallsrett til kommunen ved opphøyr av stiftinga er ein føresetnad for overføringa. Formannskapet i Radøy - 045/2014 FS - handsaming: Silje Namtvedt (Sp) er styremedlem i stiftinga Radøy Kunst Senter og sa seg ugild i saka. Formannskapet ønskjer å sjå på opsjon for overdraging ved utløp av leigekontrakten, basert på faktisk aktivitet ved kunstsenteret i perioden. Formannskapet er einige om å ta saka opp att i ekstra formannskapsmøte torsdag 12.juni kl.17.00, i forkant av kommunestyremøtet. Formannskapet sitt framlegg vert lagt fram i kommunestyremøtet. FS - vedtak: Saka vert utsett

78 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 043/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Kjersti Flatråker 14/276 14/5479 Kommuneplan for Radøy - revisjon - framlegg til planprogram - handsaming i styringsgruppa for høyring og offentleg ettersyn Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Det vert med dette varsla om oppstart av planarbeid for delrevisjon av kommuneplan for Radøy. Samtidig vert framlegg til planprogram sendt ut på høyring og lagt ut til offentleg ettersyn. Vedtaket er i tråd med planstrategi for Radøy kommune Vedtaket har heimel i plan- og bygningslova 4-1 jf Saksopplysingar: Bakgrunn Oppstart av planarbeid for delrevisjon av kommuneplan for Radøy med framlegg til planprogramm vart diskutert i møte i styringsgruppa 15. mai På vegne av Venstre, Høgre og FrP kom Frode Hervik (V) med følgjande framlegg til vedtak: Det vert opna opp for å revidere eksisterande bustadareal som lenge har stått urørt, samt opne for å ta inn nye bustadområde og næringsområde i revideringa av kommuneplanen. Det er ynskjeleg å få lagt inn 1-2 nye bustadområder på Manger, 1 på Sletta og 1 i Sæbø. Nye bustadområde på Bø vert handsama i områdeplanen for Bø. Ein må kvalitetssikre at nye prosjekt vert gjennomført. Rådmannen gav klart uttrykk for at framlegget inneber ei betydeleg utviding av planrevisjonen enn administrasjonen har lagt opp til. Han ba om utsetjing av saka for å få utgreidd tidsplan, framdrift og ressursbruk ut frå dei signal som kom fram i møtet. Formannskapet vedtok å utsetja saka om planprogram for delrevisjon av kommuneplanen, og at rådmannen kjem tilbake med ei vidare utgreiing utfrå signal i formannskapet. FS - vedtak: Saka vert utsett. Rådmannen kjem tilbake til formannskapet med ei vidare utgreiing utfrå dei signal som kom fram i formannskapet. Vurdering

79 Saka vert lagt fram igjen med same framlegg til vedtak og planprogram som sist, 15. mai Grunngjeving for dette vert det gjort greie for i det følgjande. Delrevisjon av kommuneplanen sin arealdel er bestemt av kommunestyret i vedtak om kommunal planstrategi for Radøy i sak 079/12 i møte 1. november Planstrategien legg føringar for kva tema som skal reviderast. Revisjonen er fyrst og framst meint som ein justering av gjeldande plan for å løyse konkrete problemstillingar knytt til bruk av planen i forvaltning av kommunen sine areal. Styringsgruppa sitt ynskje om å vurdere eksisterande og nye byggjeområde i kommuneplanen vil krevje ein større prosess då ein må kartleggje utfordringar og leggje strategiar for arealbruk før sjølve planarbeidet kan starte opp. Ein må med andre ord ta eit skritt attende før ein kan starte sjølve planarbeidet. Vedtak om oppstart av førre revisjon av kommuneplan vart vedteke i kommunestyret Ny kommuneplan fekk sin godkjenning i møte Då var både samfunnsdelen og arealdelen revidert. Kommunestyret var med å leggje føringar for arbeidet og styringsgruppa utarbeidde eit utfordringsdokument som la grunnlag for val av utviklingsstrategiar. I ein full revisjon av arealdelen til kommuneplanen er det krav om å konsekvensvurdere alle nye byggjeområde. Det er krav om å vurdere og beskrive planen sin verkna for miljø og samfunn. Planprogrammet skal avklare kva tilhøve som skal utgreiast der relevante miljø- og samfunnstema er: Forureining Transport og energibehov Kulturminne Naturmangfald Landskap Jordvern Folkehelse Universell utforming og tilgjenge Førebygging av kriminalitet Beredskap og ulykkesrisiko (ROS-analyse) Born og unge sine interesser Støy Friluftsliv M.m. I arbeidet med kommuneplanen sin arealdel skal ein i planprogrammet omtale alternative strategier for kommunen sin arealbruk og korleis ein vil handsame alternativer til konkrete utbyggingsframlegg. Ein skal me andre ord leggje strategier for langsiktig arealbruk og desse skal nyttast som styringsverkty ved vurdering av framlegg til nye utbyggingsområde i planprosessen. Til dømes vart det i førre revisjon mellom anna lagt vekt på fortetting i eksisterande knutepunkt. Kommunestyret kan vedta å forlengje arealbruksstrategiane i frå sist revisjon. Planprogrammet skal innehalde informasjon om kva kommunen vil leggje vekt på ved vurdering av utbyggingsframlegg.

80 Tidsplan og framdrift for ein større revisjon av kommuneplanen sin arealdel Opplegg for full revisjon av KP diskusjon av Styringsgruppa August 2014 prioriteringar og strategiar Vedtak om oppstart av planarbeid føringar Kommunestyret September 2014 Utarbeiding av arealstrategi Styringsgruppa Oktober 2014 Planoppstart og planprogram på høyring Styringsgruppa Nov des 2014 Fastsetting av planprogram Kommunestyret Februar 2015 Utarbeiding av planforslag Administrasjonen Vår 2015 Fyrste gongshandsaming av planforslag for høyring Styringsgruppa Mai 2015 Høyring/offentleg ettersyn Alle t.o.m august 2015 Bygdemøte August 2015 Handsaming av innspel Styringsgruppa Oktober 2015 Slutthandsaming Kommunestyret Desember 2015 Offentleggjering adm I prosessen skal det vere møte med eldreråd, ungdomsråd, råd for menneske med nedsett funksjonsevne samt gruppa som representerer born i plansaker. Det er ikkje teke høgde for meir enn ein offentleg høyring i framdriftsplanen. Erfaringsmessig vert det to høyringar på store planar og då går det fort seks månader meir enn skissert øve slik at realistisk er ein ny plan klår før sumaren Ressusbruk Radøy kommune har for tida ein stilling på plan. Arealplanoppgåvene består av utarbeiding av kommunale planar og sakshandsaming og oppfølgjing av private reguleringsplanar. For tida har me to store kommunale planar; områdeplan for Bø og områdeplan for Austmarka til Storheim i tillegg til reguleringsplan for Olsvollstranda. 11 private reguleringsplanar er i prosess. Til denne stillinga ligg og andre oppgåver enn arealplanoppgåver, t.d. delings- og dispensasjonssaker og deltaking i arbeid med kommunedelplanar og temaplanar. Ein full revisjon av kommuneplanen bør ha kontinuerlig fokus og rådmannen vurderer det slik at minst ein halv stilling bør vere dedikert i prosessen. Kommuneplankartet har kommunen utarbeidd sjølv og me vil gjere endringar sjølve. Til delrevisjonen er kartarbeidet nesten ferdig. Kor mykje tid som trengst for å lage nytt kart vil vere avhengig av kor mange endringar som skal leggjast inn. Kommunen kan leige inn hjelp, men det krevjer ressursar å følgje opp ein konsulent og me mister kompetanse på den måten. I tillegg kostar det. Til dømes betalar me ca ,- for å få utarbeidd reguleringsplan for Olsvollstranda fram til fyrste gongs høyring. Ved utarbeiding av nye konsekvensvurderingar er det mogeleg at me må leige inn kompetanse på t.d. landskapsanalyser. Ved å utvide revisjonen vil ein spare inn nokre møte og prosesskrav med høyringar. Det er likevel ikkje der den største arbeidsmengden ligg, det er i utarbeiding av plandokumenta. Det er mykje større krav til utgreiing og dokumentasjon når ein skal leggje inn endra arealbruk, enn når det skal

81 gjerast endringar innan den vedtekne. Kartarbeidet med ein delrevisjon kan gå inn i full revisjon, og det vert sannsynlegvis ikkje mykje ekstra arbeid om ein gjer dette som ein eller to prosessar. Utfordringa er om ein legg fram eit kart på høyring og må gjere store endringar etter fyrste høyring og om det vert fleire høyringar og då fleire framlegg til kart som må utarbeidast. Avdeling for teknisk forvaltning brukar mykje tid på dispensasjonssaker. Ein del av desse kan handsamast delegert, men resten må opp i hovudutval for plan, landbruk og teknisk. Dei delegerte sakene er «kurante dispensasjonar» som får løyve, men søkjar må betale ekstra gebyr og sakshandaminga tek lengre tid då alt må innom Fylkesmannen i Hordaland for vurdering. Den forlenga sakshandsamingstida og gebyret er til ulempe for søkjar. Fylkesmannen i Hordaland har jobba i 2 år med å finne ei løysing for desse sakene og den vil me no implementere i revidert kommuneplan. Dette kan me gjere i delrevisjonen ved å leggje inn LNF område med eksisterande heilårsbustader i kart og føresegner. Parallell prosess Rådmannen vurderer det slik at kommunestyret kan starte opp eit arbeid som legg grunnlag for ein full revisjon av kommuneplan parallelt med at me fullfører den planlagte delrevisjonen. På den måten får me raskt på plass eit vedtak i tråd med planstrategien som kan lette sakshandaminga på kurrante byggjesaker. Samstundes får me starta opp ein prosess for vidare utvikling av kommunen. Konklusjon Rådmannen har vurdert tidsplan, framdrift og ressursbruk ved å utvide revisjonen av kommuneplanen. Med ein stram tidsplan og 1 høyring vil ein kunne fullføre ein utvida revisjon ved å bruke eit knapt år lenger tid i forhold til ein delrevisjon. Ressursbruken vert meir omfattande, Den største ulempen ved å ikkje gjennomføre delrevisjonen som planlagt er at ein då ikkje rask kan få endra planen slik at den vert eit betre verkty i forvaltninga. Rådmannen vurderer det som svært viktig å forenkle søknadsprosessen i mange saker der det i dag er krav om vedtak om dispensasjon frå gjeldande plan. Rådmannen vil innstille til vedtak om oppstart av delrevisjon av kommuneplanen. Framlegg til planprogram vert sendt på høyring og lagt ut til offentleg ettersyn. Samstundes vil rådmannen arbeide fram eit eit opplegg for full revisjon av kommuneplanen sin arealdel til diskusjon i formannsskapet rett over sumaren. Formannskapet i Radøy - 043/2014 FS - handsaming:

82 Plankonsulent Kjersti Flatraker orienterte om behovet for ein delrevisjon av kommuneplanen. Ordførar Jon Askeland viste til framlegg frå V, Høgre og FrP i førre møte og inviterte til felles politisk vedtak for raskast mogleg realisering av meir areal til bustad og næring. Han føreslo å bruka områdeplanar for Bø, Manger og Austmarka-Kalnes, pluss reguleringsplan for Stølane på Sletta, til å dekka behovet for tilrettelegging av bustadareal og delvis næringsareal. Ordføraren meiner trygg på at denne satsinga vil gje raskare handling og aktivitet enn å gjennomføra ein meir omfattande revisjon av kommuneplanen. Frode Hervik (V) kom på vegne av Venstre, Høgre og FrP i førre møte kom med forslag om eit utvida kommuneplanarbeid med fokus på bustad og næring. Han slutta seg til rådmannen og ordføraren sitt opplegg, og framheva at områdeplanen for Manger må prioriterast før full revisjon av kommuneplan. Formannskapet vedtok samrøystes rådmannen si tilråding. FS - vedtak: Det vert med dette varsla om oppstart av planarbeid for delrevisjon av kommuneplan for Radøy. Samtidig vert framlegg til planprogram sendt ut på høyring og lagt ut til offentleg ettersyn. Vedtaket er i tråd med planstrategi for Radøy kommune Vedtaket har heimel i plan- og bygningslova 4-1 jf Vedlegg: Planstrategi Radøy kommune Radøy kp revisjon_planprogram_2014_framlegg

83 Kommunal planstrategi for Radøy

84 Planstrategi for Radøy Innhald 1. Føremål med kommunal planstrategi Kommunen sitt plansystem Erfaringar med (evaluering av) kommuneplanen Overordna føringar som er viktige for kommunen...6 Nasjonale forventningar...6 Regionale føringar...6 Interkommunalt samarbeid Utviklingstrekk og utfordringar Vurdering av planbehovet Framlegg til prioritering Vedlegg

85 Planstrategi for Radøy Føremål med kommunal planstrategi Kommunen er etter plan- og bygningslova pålagt å utarbeide ein kommunal planstrategi minst ein gong kvar valperiode og seinast innan eit år etter at kommunestyret er konstituert. Føremålet med den kommunale planstrategien er å setje fokus på dei planoppgåver kommunen bør starte opp eller vidareføre for å leggje til rette for utvikling i kommunen. Kommunal planstrategi skal omfatte dei viktigaste strategiske val knytt til utvikling av kommunesamfunnet. Langsiktig arealbruk, miljøutfordringar, sektorane si verksemd og ein vurdering av planbehov i perioden skal vurderast. Strategien bør i følgje nasjonale styresmakter innehalde: I Radøy kommune er formannsskapet styringsgruppe for arbeidet med kommunal planstrategi. Dei skal arbeide fram framlegg til planstrategi som skal godkjennast av kommunestyret. Før det kan godkjennast og endeleg vedtak kan fattast skal planstrategien vere gjort offentleg kjent i minimum 30 dagar. Administrativ arbeidsgruppe for arbeidet er rådmann, assisterande rådmann og leiar plan, oppmåling og byggesak og spesialkonsulent plan som og er sekretær for arbeidet. 3

86 Planstrategi for Radøy Kommunen sitt plansystem Kjelde: AsplanViak Radøy kommune har - kommuneplan med samfunnsdel og arealdel - kommunedelplanar areal og tema - temaplanar - reguleringsplanar - økonomiplan og budsjett - forskrifter og rettleiingar I tillegg har alle einingar i kommunen interne planar, tiltakskort, kvalitetssystem og rutinar. Det er og utført mange rapportar i kommunen sin regi. 4

87 Planstrategi for Radøy Kjelde: MD 3. Erfaringar med (evaluering av) kommuneplanen Radøy kommune fekk ny kommuneplan i september Kommuneplanens visjonar og strategiar er framleis aktuelle som føringar for vidare planarbeid. Det er vurdert at det ikkje er behov for ny behandling av Kommuneplanens samfunnsdel i denne perioden. Kommuneplanens arealdel med plankart og føresegner treng ein delrevisjon. Føresegnene til kommuneplanen vart bygt opp på ny etter ny plan- og bygningslov. Det vart lagt ned eit stort arbeid i å systematisere føresegnene og å leggje til rette for god praktisering av føresegnene. Nå har vi levt med planen i nokre månader og ser at byggjesaksavdelinga og plan har utfordringar på område som plankrav og strandsoneforvaltning. Radøy kommune har forskrifter for campingplassar som ein ynskjer å ta inn i føresegner i kommuneplanen som gjelder området Byggjeområde, fritids og turistformål. Føresegnene er upresise i forhold til kvar ein kan drive med havbruk i kommunen. Strandsona på Radøy er utsett for stadig større press og arbeidet med kommuneplanen klarte ikkje å sjå på heile strandlinja rundt Radøy slik intensjonen var. Mogeleg at 5

88 Planstrategi for Radøy kommunen kan presisere arealbruk rundt tettstadene og i definerte byggjeområde ved å utarbeide områdeplanar. Ved motstrid mellom to planar er det den nyaste som gjeldt. Bruk av sjøareal både til havbruk, fiske og ferdsel samt til fritid fekk noko merksemd i rullering av kommuneplanen, men ein har ikkje klart å nå alle intensjonane med planen slik han no ligg føre. Dispensasjonar. Ved vedtak i kommunestyret har administrasjonen fått mynde til å avgjere kurante dispensasjonssakar på bebygde eigedomar i landbruk, natur- og friluftsområde (LNF) slik at det delvis løyser utfordringa som kommunen helst ville ha skrive inn i føresegnene i kommuneplanen. Nokre presiseringar vil det vere behov for i kommuneplanen for å lette sakshandsaming av mindre tiltak utan at intensjonane med planen vert endra. Førebels konklusjon på kommuneplanen: Samfunnsdelen er vurdert som god og vert ikkje revidert i kommande periode. I arealdelen vil ein sjå på tema strandsone, havområda og justeringar av føresegner slik at dei vert enda meir eintydige. Revisjonen bør starta i løpet av hausten Overordna føringar som er viktige for kommunen Nasjonale forventningar Nasjonale føringar for arbeidet med kommunal planstrategi er gjeve i nasjonale forventningar som vart vedteke 24. juni Dei nasjonale forventningane omhandlar 6 tema: - Klima og energi - By- og tettstadutvikling - Samferdsle og infrastruktur - Verdiskaping og næringsutvikling - Natur, kulturmiljø og landskap - Helse, livskvalitet og oppvekst Regionale føringar Regionale planstrategi for vart vedteke i Fylkestinget 16. desember Planstrategien fokuserar på følgjande temaområde: - Folkehelse - Areal - Transport - Kultur - Næring Fylkeskommunen er no i gong med ny planstrategi som skal gjelda for perioden Internasjonale og nasjonale trendar som vil påverke Hordaland i tida frametter er auka 6

89 Planstrategi for Radøy globalisering, framleis rask teknologisk utvikling, demografisk utvikling med fleire eldre i befolkninga, auka migrasjon, auke i utdanningsnivå, endring av klima samt miljøutfordringar. Trendar for Hordaland Endringar i nærings- og yrkesstruktur Auka sentralisering med vekst i Bergensregionen Ein eldre arbeidsstyrke Større bu- og arbeidsregionar Aukande fritidsforbruk og fokus på stadkvalitetar Miljø og klimaendringar Aukande ulikskapar blant distriktsområda Regionale planar under arbeid: Regional plan for senterstruktur og lokalisering av service og handel Regional plan for Sunnhordland - sjø, strandsoneareal og transport, Regional plan for utbyggingsmønster, arealbruk og transport i Bergensområdet Regional plan for Haugalandet Regional plan for Setesdal Vesthei, Ryfylkeheiene og Setesdal Austhei Regional plan for Nordfjella Regional transportplan Regional plan for folkehelse Forvaltingsplan for vatn Regional næringsplan Regional kulturplan Regional plan for godshamn Bergensområdet Interkommunalt samarbeid Interkommunale forventningar og eventuelt planarbeid på kryss av kommunegrensene vert å ta opp i regionrådet. Radøy kommune kunne mellom anna ynskje eit regionalt arbeid for å sjå på oppdrett og havbruk. Kollektivtransport og vegutbygging er og tema som bør vere gjenstand for interkommunalt samarbeid. I plan- og bygningslova står det at kommunane skal innhente synspunkt i frå statlege og regionale organ samt i frå nabokommunane. Hordaland fylkeskommune har arrangert fleire plannettverk med tema planstrategi og her har fleire av dei regionale organa møtt. Fylkeskommunen har og sendt brev til kommunane med deira synspunkt. Radøy kommune har varsla oppstart av arbeid med kommunal planstrategi på heimesida til kommunen og med annonse i lokalavis. I tillegg vil plannettverk Nordhordland samlast for å hente inn synspunkt i frå nabokommunane. I dette plannettverket møter plankonsulentane i administrasjonane i Nordhordlandskommunane. 7

90 Planstrategi for Radøy Viktig samarbeid i Nordhordlandsregionen Nordhordlandspakken, ny bru over Alversund og samband vest er viktig for utvikling av regionen. 5. Utviklingstrekk og utfordringar Framskrevet folkemengde totalt I samband med arbeid med ny kommuneplan for Radøy som vart vedteke i september 2011 vart det utarbeid eit utfordringsdokument for god utvikling av Radøysamfunnet. Her såg ein på sterke og svake sider, muligheiter og utfordringar. Hovudelementa saman med dei regionale og overordna trendane gjer at Radøy må planleggje i forhold til: Samfunnsutvikling - Befolkningsauke (eiga befolkning og innvandring) krev at det er tilgjengelege bustader og kommunale tenester - Endring i befolkningsstruktur (fleire eldre i befolkninga) - Folkehelse og levekår trenden er at livsstilssjukdomar aukar og det krev førebyggjande aktivitet og kommunen skal leggje til rette for alle gjennom universell 8

91 Planstrategi for Radøy utforming så langt det let seg gjere. Folkehelsearbeid skal syne i alt planleggingsarbeid og vere ein gjennomgripande og tverrsektoriell oppgåve. - Klimaendringar og miljøutfordringar må møtast med auka fokus i planlegging og tilrettelegging for redusert energibruk og klimagassutslepp. Forventa auke i stormar og uver, havnivåstigning, meir nedbør og ras krev konkrete lokale tiltak. - Framleis rask teknologisk utvikling formar næringsliv over i frå tradisjonell industri til kompetansebasert næring kan forvente meir pendling og flytting Hovudtrekk i ein langsiktig arealstrategi - Arealdelen i kommuneplanen syner dei områda som kan nyttast som byggjeområde i kommande planperiode. Det er lagt stor vekt på mogelegheiter for utvikling av bustadområde rundt dei 4 skulane. Næringsområde ynskjer ein ikkje samlokalisert med bustader. - Viktige landbruksområde og kulturlandskap som skal takast vare på for å behalde særpreget og tilgang til flotte produksjonsareal, men og friluftsområde, er vist i ei eiga kartlegging som vedlegg til kommuneplanen. - Radøy kommune har fått utarbeid ein landskapsanalyse for øya, samt at vi har konkrete målsetjingar i kommuneplanen om at tiltak skal vere tilpassa landskapet, dette må innarbeidast i andre planar og takast omsyn til i konkrete saker - Naturmangfald har fått eigen lov og må takast omsyn til og vi treng å auke kunnskapen om korleis lova skal handhevast og korleis vi kan ta vare på mangfaldet samtidig som vi ynskjer vekst - Strandsona vert meir attraktiv som følgje av auka fritid og økonomi og dette førar til press på areala. - Sjøarealet er og attraktivt for havbruk og akvakultur. Radøy opplever auka press på oppdrettslokalitetar som følgje av nedstenging i fjordane. - Infrastruktur, areal- og transportplanlegging skal leggje vekt på berekraftige løysingar for tettstader med fleire tenestetilbod samlokalisert, samt fokus på kollektivtransport og gang- og sykkelvegar. Desentralisert sentralisering og gode regionssentra kan demme opp for noko av all aktivitet som flyttar mot byane. Kommunal tenesteyting og sektorane i kommunen - Demografisk endring vil føre til auka behov for helsetenester når det vert fleire eldre i samfunnet - Ein auke i folketal vil auke behov for kommunale tenester av alle slag - Ei auka satsing på folkehelse vil gje stor vinst på sikt - Ved å satse på oppvekstsektoren vil kommunen leggje grunnlag for gode utviklingsmoglegheiter for born og unge. Dette vil vidare komme samfunnet til gode. - Befolkningsauke bør gje auka skatteinngang og meir inntekter - Betre privat økonomi og meir fritid gjer at folk vil etterspørje kulturtilbod og fritidstilbod meir enn før. Lokal identitet skapas gjennom kultur og språk og Radøy 9

92 Planstrategi for Radøy kommune vil arbeide vidare for eit rikt kulturliv samt å ha fokus på kulturminne og kulturmiljø. 6. Vurdering av planbehovet Nå har vi definert nokre av utfordringane og trendane som vil påverke Radøy i tida frametter. For å planleggje for utviklinga og møte krav i frå nasjonale styresmakter må vi vurdere planane vi har og eventuelt lage nye. Befolkningsauke gjev mogelegheiter for vekst og utvikling. For å møte den utviklinga vi ser må Radøy kommune planleggje for ein auka befolkning og ei endring i alderssamansettinga. Befolkninga aukar og folk vert eldre enn tidlegare. Fokus på førebyggjande arbeid og folkehelsesatsing kan føre til at dei eldre kan bu heime lenge. Folkehelselova er ny og kommunen må følgje opp. Radøy kommune er prega av stor utpendling og mange arbeidar i nabokommunane eller i Bergen. Skal Radøy leggje vekt på å vere ein god bustadkommune må i så fall dette profilerast og marknadsførast. For å fremje utvikling av Radøysamfunnet er det viktig at vi har ein oppdatert og funksjonell kommuneplan. Ein revisjon av delar av kommuneplan er naudsynt for å nå måla om å vere ein god bustadkommune og yte god service til dei som søkjer om tiltak. Sakshandsaming skal byggje på langsiktig arealpolitikk og definert i kommuneplanen. Kommuneplanen skal reviderast på dei punkt kvar ein meinar at den ikkje heldt mål. Kommunedelplanar areal og tema. Kommunedelplan for Manger treng ein revisjon, men kan venta til etter at ein har revidert reguleringsplan for Manger og fått på plass ein områdeplan for tettstaden. Plan for kulturminne var varsla i kulturplanen og skal starte opp i Større reguleringsplanar /områdeplanar skal følgje opp intensjonane i kommuneplanen sin arealdel. Utvikling av tettstadene Manger og Bøvågen bør skje i overordna planar og kan detaljerast i områdeplan. Ein områdeplan skal gje svar på infrastruktur- og samordningsspørsmål og kan nyttast for å regulere område som elles ikkje vert regulert (eksempelvis om det er mange grunneigarar med små teigar som ikkje vil lage eigen reguleringsplan for sin eigedom). Temaplanar som ikkje føl plan- og bygningslova er ofte knytt til tenesteytinga i kommunen. Helse og skule er i Radøy dei to sektorane som står for ca 90% av kommunebudsjettet og representerer ein stor del av kommunen si verksemd. Helsesektoren er nyleg igjennom ein utfordrande reform som har gjeve nye og endra oppgåver. Ein ny regional helse- og omsorgsplan er under arbeid og denne skal følgjast opp med ein kommunal helse- og omsorgsplan. 10

93 Planstrategi for Radøy Oppvekst skal vere eit satsingsområde og prosjektet og planen La Linea er ein tverretatleg oppvekstplan som følgjer borna i frå 0 til 18 år. Ein ny kommunal barnehageplan er under arbeid og er venta ferdig i løpet av året. Utviklingsplan for skulen og tilstandsrapport for grunnskulen bør pregast av det lokale handlingsrommet der ein har fokus på kvalitet i tenestene. Plan for anlegg for idrett, friluftsliv og nærmiljø skal rullerast. Trafikksikringsplan tek inn mange moment, det kan vere utbetring av vegnettet, veglys, sikring av skuleveg, gang- og sykkelveg. Radøy kommune treng ein oppdatert plan for å prioritere eigne budsjettmidlar og arbeidsressursar, men og for å kunne søkje om midlar og samarbeide med Statens vegvesen som eig delar av vegnettet på Radøy. Trafikksikringsplanen har høg prioritet og er sett opp i lista over dei planane kommunen skal starte opp arbeid med i Ein næringsplan for Radøy har vore etterspurt tidlegare og ein ynskjer framleis å setje fokus på næringsutvikling. Arbeid med ein ny reguleringsplan for Olsvollstranda næringsområde er starta opp og vil kunne bidra til at ein får fleire næringsverksemder til området. Ein landbruksplan vil vere viktig for å setje fokus på landbruksnæringa både som verdiskapar og matprodusent, men og som produsent av kulturlandskap og aktivitet, og dermed levende bygder og lokalsamfunn. Klima og energiplanen bør vere i aktiv bruk og skal vere oppdatert. Planen vart vedteke av kommunestyret i 2009 og ein bør starte opp ein revisjon i Ny rettleiar om beredskapsplanlegging er meldt i frå nasjonale styresmakter. I lova er det krav om at plan skal reviderast årleg. Radøy kommune meldar oppstart når rettleiaren er klar. Mogeleg at fleire planar vert slegne i saman, at ein endrar struktur på planane, får med ein ressursoversikt og legg meir i tiltakskort. Forventa å ta til i løpet av Radøy kommune har mange tilsette og for at dei skal yte gode tenester, trivast i jobben og få moglegheit til utvikling vil ein kartleggje kompetanse og setje opp ein plan for kompetanseutvikling. Planarbeid skal ende opp i konkrete tiltak og det må gjerast ved å kople planarbeidet til handlingsplanar og budsjett. Generelt seier vi at ein plan går ut når den er erstatta av ny for same tema/område eller positivt avvikla i vedtak. Kommunedelplan for idrett friluftsliv og nærmiljøanlegg vart vedteke i 2008 og det er starta opp arbeid med revisjon av denne. Planen vert vidareført til ny plan er ferdig. 11

94 Planstrategi for Radøy Framlegg til prioritering Kommuneplanens samfunnsdel Kommuneplanens arealdel Full revisjon Føresegner Strandsone og havområda Bustader i LNF? Kommunedelplan areal Kommunedelplan tema Anlegg for idrett, friluftsliv og nærmiljøanlegg Næringsplan Klima og energi Manger Vatn Avløp Temaplan Lokal rammeplan for barnehage Helse og omsorgsplan Plan for bibliotektenesta Trafikksikring SMIL tiltaksstrategi Plan for kulturminne Kompetanseutviklingsplan Landbruksplan Ruspolitisk handlingsplan Bustadsosial handlingsplan La Linea Utviklingsplan for skule Beredskap Kulturplan Områdeplanar Austmarka-Kalneset Manger Bøvågen Reguleringsplanar Olsvollstranda Manger sentrum (vert del av områdeplan) 8. Vedlegg - Utfordringsdokument sterke og svake sider, muligheiter og utfordringar - Liste over planer i Radøy kommune 12

95 RADØY KOMMUNE PLANPROGRAM FOR DELREVISJON AV KOMMUNEPLAN utkast til planprogram mai 2014

96 KP INNHALD: INNLEIING... 2 KVA ER EIT PLANPROGRAM?... 2 FØREMÅL MED PLANARBEIDET... 2 OVERORDNA FØRINGAR OG RAMMER FOR PLANARBEIDET... 3 HOVUDPUNKT I RADØY KOMMUNE SIN GJELDANDE AREALPOLITIKK... 3 REGIONALE FØRINGAR OG RAMMER... 3 NASJONALE FØRINGAR OG RAMMER... 3 UTFORDRINGAR OG POTENSIALE... 4 DELREVISJON AV KOMMUNEPLANEN SIN AREALDEL... 4 PLANKART OG FØRESEGNER... 4 PLANKRAV... 4 KULTURMINNE... 5 BYGDE EIGEDOMAR I LNF-OMRÅDA... 5 KYST OG STRANDSONA... 5 HAVOMRÅDA... 5 AVGRENSINGAR... 5 ORGANISERING AV ARBEIDET... 6 INFORMASJON OG MEDVERKNAD... 7 PROSESS OG FRAMDRIFT... 8 ORDLISTE

97 KP INNLEIING Kommuneplanen er kommunen sin langsiktige og overordna plan. I følgje plan- og bygningslova skal kommunestyret vurdere kommuneplanen og gjere endringar om naudsynt. I arbeidet med planstrategi for Radøy kommune var det avdekt behov for å revidere delar av kommuneplanen. «For å fremje utvikling av Radøysamfunnet er det viktig at vi har ein oppdatert og funksjonell kommuneplan. Ein revisjon av delar av kommuneplan er naudsynt for å nå måla om å vere ein god bustadkommune og yte god service til dei som søkjer om tiltak. Sakshandsaming skal byggje på langsiktig arealpolitikk og definert i kommuneplanen. Kommuneplanen skal reviderast på dei punkt kvar ein meinar at den ikkje heldt mål.» Planstrategi for Radøy , s.10 Konklusjonen var at kommuneplanens arealdel skal takast opp til revisjon med fokus på Føresegner Strandsone og havområda Bustader i LNF, frådelte eigedomar med eksisterande bygg Det er no tid for å starte opp arbeidet og rådmannen gjer framlegg om at formannsskapet vert styringsgruppe for arbeidet. Vedtak om oppstart av arbeid med revisjon av kommuneplan for Radøy vart fatta i formannskapet i møte 12. september 2013, sak FS-040/13. Plan- og bygningslova krev at ein ved revisjon av kommuneplan utarbeidar eit planprogram. Kva er eit planprogram? Planprogrammet skal gjere greie for føremålet med planarbeidet, både for eigen organisasjon og for høyringsinstansane. Planprogrammet avklarar kva planlegginga skal handle om og korleis den skal gjennomførast. Det vil seie konkretisering av mål, behov for utgreiing og ein plan for involvering og medverknad frå ålmenta, innbyggjarar, lag, organisasjonar og høyringsinstansar. Planprogrammet skal bidra til ein meir føreseieleg og effektiv planprosess. Forslag til planprogram skal handsamast politisk og sendast på høyring. Etter høyringa skal politikarane vedta det endelege planprogrammet, og arbeidet med revisjon av kommuneplanen kan ta til. Føremål med planarbeidet Kommuneplan for Radøy skal ha ein samfunnsdel og ein arealdel. Arealdelen skal ha kart og føresegner og tek føre seg forvaltning av areala, medan samfunnsdelen er ein tekst som tek føre seg mål for kommunen si verksemd i området. Kommuneplanen er eit verkty for forvaltning av areala og dei kommunale tenestene i Radøy. Målet med dette planarbeidet er å revidere arealdelen av kommuneplan for Radøy. Gjeldande kommuneplan vart vedteke i kommunestyret 29. september

98 KP Overordna føringar og rammer for planarbeidet Hovudpunkt i Radøy kommune sin gjeldande arealpolitikk Kommunestyret i Radøy kommune vedtok 8. september 2005 kommuneplan som legg overordna føringar og er utgangspunkt for prosessen med ein revisjon av kommuneplan. Kommuneplanen skal fastsetje rammer for detaljstyring og kvar einskild avgjer, slik at vi som bur og arbeider i kommunen saman kan nærme oss felles målsetjingar: - ei berekraftig samfunnsutvikling som sikrar livskvalitet og livsgrunnlag i dag og for komande generasjonar - aktiv deltaking i utviklinga for alle som bur og arbeider i kommunen - sikre og gode oppvekstvilkår for barn og unge Kommuneplan for Radøy , side 3 Hovudlinene i kommuneplanen er å ta vare på/sikre: - verdifulle produksjonsareal for landbruket, jord og skog - verdifulle kulturlandskapsområde - grøntstrukturane rundt vatn- og sjøvassdraga - verneverdige bygningsmiljø/kulturminne - verdifulle areal for det biologiske mangfaldet og friluftslivet - born og ungdom sine leike- og oppvekstområde Kommuneplan for Radøy , side 22 Vedtekne kommunedelplanar, kommunale temaplanar og reguleringsplanar legg føringar for arbeidet. Regionale føringar og rammer Frå Hordaland fylkeskommune er det fylkesplan, fylkesdelplanar og regionale planar som legg føringane. Fylkesmannen i Hordaland har uttalt sine arealpolitiskemål i arealstrategiar. Trendar for Hordaland Endringar i nærings- og yrkesstruktur Auka sentralisering med vekst i Bergensregionen demografisk utvikling med fleire eldre i befolkninga og ein eldre arbeidsstyrke Større bu- og arbeidsregionar Aukande fritidsforbruk og fokus på stadkvalitetar Miljø og klimaendringar Aukande ulikskapar blant distriktsområda Globalisering framleis rask teknologisk utvikling auka migrasjon auke i utdanningsnivå Nasjonale føringar og rammer Det er lagt mange føringar for planarbeidet i kommunen gjennom plan- og bygningslova, sentrale forskrifter, rikspolitiske retningsliner (RPR), stortingsmeldingar, brev og rundskriv frå 3

99 KP miljøverndepartementet. Desse ligg til grunn for planlegging i Radøy kommune, og i den grad dei er aktuelle for planarbeidet, vil dei verte tekne i bruk. Dette gjeld spesielt: - forskrift om konsekvensutgreiing - RPR for born og planlegging - RPR for samordna areal- og transportplanlegging Nasjonale føringar for arbeidet med kommunal planstrategi er gjeve i nasjonale forventningar som vart vedteke 24. juni Dei nasjonale forventningane omhandlar 6 tema: - Klima og energi - By- og tettstadutvikling - Samferdsle og infrastruktur - Verdiskaping og næringsutvikling - Natur, kulturmiljø og landskap - Helse, livskvalitet og oppvekst UTFORDRINGAR OG POTENSIALE Gjeldande kommuneplan vart vedteke kort tid etter at ny plan- og bygningslov trådte i kraft. Radøy kommune var tidleg ute blant dei om utarbeidde ny plan etter ny lov og hadde difor få erfaringar å byggje på. Kommuneplanen som vart vedteke 29. september 2011 var moderne og oppdatert og stetta krava som plan- og bygningslova set. I prosessen etterlyste Radøy kommune tilbakemelding på korleis ein skulle løyse utfordringane med frådelte eigedomar og bygg i LNF-områda som ikkje føl føremålet. Dei regionale styresmakter og etatar hadde då ikkje svar på spørsmåla og har nytta tida etter innføring av ny plan- og bygningslova til å finne fram til mogelege løysingar. I seinare tid er råda frå til dømes fylkesmannen å kartfeste alle, endre arealkategori og knytte føresegner til. Utviklinga av samfunnet går sin gang og planane må reviderast i takt med utvikling av samfunnet og dets lovar og reglar samt gjennom praktik bruk. Kommuneplanen vert no teke opp til ein delvis revisjon med fokus på å endre delar av planen. Det vert opna opp for endringar i arealdel med kart og føresegner. DELREVISJON AV KOMMUNEPLANEN SIN AREALDEL I rulleringa av kommuneplanen som no vert sett i gang vert det lagt vekt på følgjande fokusområde: Føresegner med fokus på plankrav, eksisterande bygde bustadeigedomar i LNF, kulturminne, havområda Strandsone, byggjegrense mot sjø, arealføremål i sjø og havområda Heilårsbustader i LNF, frådelte eigedomar med eksisterande heilårsbustader PLANKART OG FØRESEGNER I plankartet er det strandsone, byggjegrense og havområda som skal ha fokus. I tillegg skal føresegnene skrivast om slik at dei er konsistente og føl kartet. Plankrav I gjeldande kommuneplan er det satt krav om detaljregulering på dei fleste nye byggjeområde. Det har vist seg å vere eit ambisiøst krav som me har handama mange dispensasjonssøknadar for. I revisjonen vil me no gå igjennom alle områda med plankrav og vurdere desse på ny. Eventuelle 4

100 KP endringar må gjerast i plankartet ved at omsynssone med plankrav vert tekne ut. I føresegnene må ein sikre at plankrav er konsisstente. Kulturminne Kulturminne er teikna inn på kartet og vert omtala i føresegnene. Føresegnene har vist seg å ikkje vere tydelege nok for å sikre kulturminne. Arbeid med Kulturminneplan for Radøy er starta opp. Bygde eigedomar i LNF-områda Radøy kommune har store område satt av til arealføremål landbruk, natur og friluftsliv LNF. Her gjeldt eit byggje- og deleforbod til andre arealføremål. Kommunen handsamar kvart år mange dispensasjonssaker og ynskjer å sjå på korleis ein kan planleggje betre og på den måten søkje å unngå mange av desse. Me legg vekt på at kommuneplanen skal syne ein langsiktig strategi for utbygging samtidig som det er fornuftig at eksisterande eigedomar må kunne vedlikehaldast og utviklast. Endringar her krev at me legg inn LNF-område med spreidd heilårsbusetnad tillete i plankartet. Det er tenkt å legge inn større samanhengjande soner med denne nemninga i kommuneplankartet. Desse sonene vil få eigne føresegner som seier kva som er lov utan dispensasjon. Det er ikkje mogeleg etter plan- og bygningslova å leggje føresegner til dei reine LNF-områda om andre føremål. Kyst og strandsona I 100-metersbeltet langs sjø er det eit nasjonalt byggje- og deleforbod forvalta av kommunen jf planog bygninslova 1-8. Strandsonevernet kan forenklast ved at ein definerer ein byggjegrense frå sjø eller ei funksjonell strandsone. Den funksjonelle strandsona kan vere meir eller mindre enn 100- meter frå sjø. Funksjonell strandsone skal definerast ved at ein tek omsyn til samspelet mellom sjø og land; både økologisk, estetisk, landskapsmessig og/eller bruksmessig. Det er viktig at kommunen definerer lokale byggjegrense mot sjø. Nye tiltak i sjø, behov for småbåthamner og naustområde vil verte vurdert i samband med arbeidet med revidert kommuneplan for Radøy. Havområda I gjeldande kommuneplan er kommunedelplan for Manger og kommunedelplan for Radøy sør tekne inn. Dei vart utforma etter førre plan- og bygningslov då arealføremåla var litt annleis. Det har vist seg at me på grunn av dette ikkje har konsekvente arealføremål i sjø i kommuneplanen. Dette vil me rette opp. AVGRENSINGAR Gjeldande kommuneplan vart utarbeidd rett etter innføring av ny plan- og bygningslov. Erfaring med planen er at den er god på mange område, men har potensiale for å verte betre og det er viktig med ein oppdatering slik at me har ein velfungerande kommuneplan. Revisjonen av kommuneplanen er ein delrevisjon som berre gjeldt dei tema som er omtalt. Føresegner med fokus på plankrav, eksisterande bygde eigedomar i LNF, kulturminne, havområda Strandsone, byggjegrense mot sjø og havområda Heilårsbustader i LNF, frådelte eigedomar med eksisterande bygg 5

101 KP Kartfesting av heilårsbustadane på frådelte eigedomar i LNF-områda vil krevje ein del ressursar. Desse vil verte prioriterte og me tek difor ikkje med andre bygg i LNF-områda, som til dømes fritidsbustader som er ein veldig ueinsarta gruppe. Rådmannen har vurdert om det er naudsynt å ta inn andre underkategoriar i LNF spreidd, som til dømes å leggje til LNF med spreidt næringsareal i kommuneplanen. Ved førre revisjon vart eigedomar med næring vurdert og dei fleste ligg inne i gjeldande plan med arealkategori næring og ikkje med arealføremål LNF. Me vil difor ikkje vurdere næringseigedomar i denne omgang. Det er i denne revisjonen ikkje opna opp for å leggje inn nye byggjeområde i kommuneplanen. Nye byggjeområde i plan må konsekvensvurderast og det må utførast risiko- og sårbarheitanalyse. Det er ein omfattande prosess. LNF-områda skal framleis vere LNF, men det vert lagt soner for spreidd busetnad tillete i område der det er bygd med heilårsbustader. Planen treng ikkje skilje på heilårsbustader og våningshus, men våningshus og tun på gard er i tråd med LNF-føremålet og kan søkje om diverse tiltak utan å måtte søkje om dispensasjon. Dei kan mellom anna søke om tilbygg, påbygg, garasje og mindre anlegg som høyrer til bustaden og tunet. Kommuneplanen har nokre område LNF-spreidd busetnad tillete. Dei er alereie vist i kartet og har eigne føresegner i punkt i kommuneplanen. Føresegna gjeldt ikkje i 100-metersbeltet langs sjø. Det siste vil verte vurdert i samband med å fastsette funksjonell strandlinje. Funksjonell strandlinje set kommunen sjølv i arealplan og den kan vere både meir eller mindre enn 100 meter i frå sjø. Det kan vere vanskeleg å vurdere kva bygg som vert nytta til heilårsbustader eller fritidsbustader. Radøy kommune har hatt fokus på at ein ynskjer heilårsbustader spreidd i tilknytting til gardsbruka og skulane. Fritidsbustader er ynskjeleg i område sett av til det arealføremålet i plan og det vert ikkje lagt inn endringar på det tilhøvet i denne planrevisjonen. Etter revisjonen skal planen stemme med terrenget og dagens situasjon, den skal vere i samsvar med dispensasjonar og løyve gjeve sidan vedtak på kommuneplanen i Me vil og gjere ei vurdering av «eksisterande» og «framtidige» arealføremål. Tidlegare er det praktisert å leggje alle nye arealføremålsområde som «framtidige». Det korrekte er å leggje alle dei som ikkje er realiserte som «framtidige». Utgreiingsbehov Funksjonell strandsone skal kartleggjast og det vert behov for å innhente detaljerte opplyningar om nåværende bygg og terrengtilhøve samt om naturmangfald der ein vil endre på det generelle 100- metersbeltet. Utgreiingsbehovet vil verte dekt ved synfaring og søk i kjente kjelder. «Føre-varprinsippet» i naturmangfaldslova 9 vil vere styrande. ORGANISERING AV ARBEIDET Kommunestyret er vedtaksorgan og har sett ned ei eiga styringsgruppe som skal delta aktivt i planprosessen og leggje framlegg til plan ut til offentleg høyring. Styringsgruppa er formannskapet. Administrasjonen i Radøy kommune er sekretær i arbeidet og skriv alle dokument undervegs i planarbeidet samt utformar framlegg til planskildring, føresegner og ny arealdel med nytt plankart. Det vert organisert arbeidsgrupper på fagnivå i administrasjonen for å kvalitetssikre arbeidet og syte for å få fram relevante problemstillingar og framlegg til løysing av desse. 6

102 KP INFORMASJON OG MEDVERKNAD Det er kommunen sitt ansvar å leggje til rette for ein demokratisk prosess og medverknad særleg for dei svake grupper i samfunnet. Kommunen søkjer samarbeid med enkeltpersonar, næringsliv og organisasjonar, alle som vil gje innspel til kommunedelplanen. Det vil bli arrangert møte med særskilde grupper og ope kontordagar og bygdemøte. Kommunen har ansvar for god medverknad i planprosessen. Kommunen har eit spesielt ansvar for å sikre at det vert teke omsyn til barn og unge sine interesser i planarbeid. Det er ynskjeleg å kartleggje behov saman med skule og barnehage. Einingsleiarane er invitert spesielt til å delta i prosessen og det vert fleire møte med desse. Kommunestyret har oppnemnt ei eiga gruppe som skal tale barn og unges sak i plansaker og denne gruppa vil verte tatt med på råd i kommuneplanarbeidet. Ungdomane er representerte i Ungdomsrådet og det vert oppretta kontakt her. Det same vert det med råd for menneske med nedsett funksjonsevne og eldrerådet. Frivillige lag og organisasjonar og næringslivet kan og peikast på som viktige medspelarar. Samarbeidet med regionale sektororgan skjer ved diskusjonar og innspel, i møte i planforum og ved direkte kontakt. For å gjere arbeidet kjent og få folk til å delta i prosessen vil kommunen aktivt nytte kommunen sine heimesider og lysingar i lokale avisar. I tillegg får alle høringsinstansar dokument tilsendt. 7

103 KP PROSESS OG FRAMDRIFT Arbeidet med revisjon av kommuneplan for Radøy skal gjennomførast i Ein legg opp til slutthandsaming i byrjinga av Handling Tidsrom Aktørar Oppstartsmelding og planprogram, med høyringsfrist Mai 2014 Styringsgruppa med adm Høyringsinstansar, innbyggjarar i Radøy Fastsetting av planprogram September 2014 Kommunestyret Utarbeiding av planforslag Sumar-haust 2014 Administrasjonen 1.gongsbehandling av planforslag for høyring Oktober 2014 Styringsgruppa Høyring/offentleg ettersyn t.o.m desember 2014 alle Bygdemøte November 2014 Styringsgruppa med adm Høyringsinstansar, innbyggjarar i Radøy Handsaming og vurdering Februar 2015 Styringsgruppa Slutthandsaming April 2015 Kommunestyret Offentleg ettersyn Mai 2015 Det vert i tillegg lagt opp til jamlege møte i styringsgruppa, møte med eldreråd, ungdomsråd og råd for menneske med nedsett funksjonsevne samt gruppa som representerar born i plansaker. 8

104 KP Ordliste Arealdelen av kommuneplanen skal fastsetje hovudtrekka for korleis areala skal brukast og vernast, og kva viktige omsyn som må vurderast ved disponering av areala og korleis areala samla sett skal disponerast for å nå måla for samfunnsutviklinga. I tillegg til å ha ein arealplan for heile kommunen, kan kommunen utarbeide kommunedelplanar for delområde. Ein arealdel omfattar arealkart, føresegner og ei planskildring med konsekvensutgreiing, jamfør 4 2 andre ledd. Jamfør 1 5, som viser til at ein vedtatt plan skal leggast til grunn for vidare planlegging og forvaltning mv., og til 11 6 om at kommuneplanens arealdel er bindande for framtidig arealbruk. Funksjonell strandsone er landområde som står i direkte samspel med sjøen når det gjeld biologisk mangfald, friluftsliv, landskap og kulturmiljø. Dette er kommunen si vurdering av kva som er den mest verdifulle strandsona og grenselina er nytta som avgrensing for framtidige byggeområde og spreidd utbygging i LNF-område. Einebustad, tomannsbustad og andre bustadtypar vert definert som i rettleiaren grad av utnytting frå Miljøverndepartementet (T-1459). Fritidsbustader er bygningar nytta til overnatting i samband med privat fritidsbruk. Bygningar nytta til utleige/næring kjem inn under arealbruksføremålet fritids- og turistføremål. LNF landbruk, natur og friluftsliv Næringsområde er område som skal nyttast til føremål som industri, handverk- og lagerverksemd, kontor og hotell. Næringsverksemd som er nemnd som eige føremål i lova kjem ikkje under næringsområde (t.d. kjøpesenter, forretning, tenesteyting). Nødvendige tiltak i landbruket vert definert som i rettleiar for Landbruk +, T-1443:

105 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 028/2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Kjersti Flatråker 14/879 14/5662 Plansak Austmarka - detaljplan Hylla bustadområde - godkjenning Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Detaljregulering av Hylla bustadfelt i Austmarka vert godkjent med plankart, føresegner og planskildring. Grunngjeving av vedtaket er at detaljplanen er i tråd med overordna plan for området. Vedtaket har heimel i plan- og bygningslova Saksopplysingar: Bakgrunn Detaljregulering av Hylla bustadfelt i Austmarka inneheldt 24 nye heilårsbustader med tilhøyrande infrastruktur og uteopphaldsareal. Byggjeområdet knyter seg på eksisterande veg både i nord og sør. Planframlegget er i tråd med overordna plan for området. Arealet er tidlegare regulert i reguleringsplan for Austmarka, 3. byggjesteg. I gjeldande reguleringsplan er området planlagt med lågare utnytting og tilkomstveg på austsida av bustadene. Feltet er ynskja utbygdt med fleire einingar og vegen vestom husa, og for å få dette til vart det satt krav om ny detaljregulering. Det er samstundes lagt inn vegløysing mot sør i tillegg til mot nord for å avlast trafikkauka som må komme.

106 Merknadane til planframlegget er vurdert slik: Linda B. og Frode Knudsen, gnr 79 bnr 70: Knudsen er positive til at feltet får vegtilkomst frå sør. Negative til at vegen vert lagt rundt deira eigedom og vestom dei nye bygningane samt at friområdet som skulle vere ein buffer vert teke til parkering og renovasjon. Knudsen klager på kloakklukt frå det kommunale anlegget, og stiller spørsmål ved vedlikehaldet og kva som vil skje med 24 nye eininger kopla til. Rådmannen sin vurdering: Planframlegget er endra slik at parkering og renovasjon er flytta og friområdet skal vere ein buffer mot eigedomen til Knudsen. Utfordringar og problem ved kloakk er sendt avdeling for teknisk drift. Føresegnene til planframlegget set krav om at anlegg for vatn, avlaup og overvatn skal vere ferdigstilt i samsvar med VA-rammeplan, ør det vert gjeve ferdigattest/bruksløyvefor bustader. Fylkesmannen i Hordaland: Fylesmannen har inga merknadar til detaljregulering for Hylla bustadfelt. Rådmannen sin vurdering: Merknaden er teke til vitande.

107 Hordaland fylkeskommune: Fylkeskommunen vurderer planmateriale som vanskeleg å lese. Dei syner til kartforskrifta som seier at plankart skal vise innhald og rettslege verknader på ein klår og eintydig måte, og ber om ein tydelegare ramstilling av planen. Fylkeskommunen ber om at føresgenene vert tydelegare på arkitektonisk utforming og stadtilpassing. Ved bygging i skrånande terreng bør ein unngåplanering og store skjeringar og fyllingar. Fylkeskommunen ber om mjuke trafikantar vert sikra i planen. Fylkeskommunen ber om at arbeid må stansast om det vert funne kulturminne i området. Arkeolog var på synfaring Rådmannen sin vurdering: Det har vore tett dialog mellom utførande plankonsulent og Radøy kommune for å oppgradere plandokumenta. Rådmannen meiner no at dei skal stette krav satt i lov og forskrift. Landskapstilpassing er tatt inn i føresegnene ved at mur i framkant, aust for bygningane skal fyllast mot og tilplantast. Det er ikkje lagt inn fortau eller gang- og sykkelveg i feltet, men vegen har dobbel breidde. Det skal skiltast med 30 km/t og gjennomkjøyring forbode samt leggjast inn fartsdumpar. Kulturminne er sikra i lov om kulturminne og er ikkje teke med i detaljplanen. Statens vegvesen: Vegvesenet konstaterer at avkøyring til fylkesveg er i vareteke i gjeldande reguleringsplan for Austmarka og har ingen merknadar til planframlegget for Hylla bustadfelt. Rådmannen sin vurdering: Merknaden er teke til vitande. Vurdering Føremål med planarbeidet er å leggje til rette for nye heilårsbustader i Austmarka. Dette feltet skal nytta eksisterande infrastruktur. Samla vurdering av planframlegget syner at det ikkje er avdekt negative konsekvensar for miljø, natur eller samfunn. Det er ikkje kjente kulturminne i området. Det vert ei trafikkauke ved etablering av nye bustader og det vil innebere ein auka risiko for fleire trafikkuhell. Vegsystemet skal vere dimensjonert slik at det skal tåle denne trafikkauken og det er teke omsyn til mjuke trafikantar. Det er regulert inn tilkomstveg både frå nord og sør slik at ein kan forvente at trafikken kan fordele seg imellom. Det skal ikkje vere gjennomgangstrafikk i området. Landskapet er skrånande ned mot sjøen i aust i planområdet. Det er teke omsyn til terrenget ved å leggje bustader i to etasjar der ei eining får tilkomst oppe og ein nede. Støttemur møt sjø skal dekkast til og beplantast for å dempe inntrykket frå sjø. ROS-analyse syner at det er fare for steinras, steinsprang i område mellom ny veg gjennom Hylla og bustadane ovanfor mot vest. Dette området må etter vegbygging grunndig sjekkast ut og sikrast. Hylla ligg fint til med kort avstand til Sæbø skule, idrettsanlegg og fine turområde. Området ligg austvendt, men med gode soltilhøve og flott utsikt til fjorden. Konklusjon

108 Framlegg til detaljregulering av Hylla bustadfelt i Austmarka er i tråd med overordna plan for området og vert lagt fram for godkjenning i kommunestyret. Vedlegg: Hylla Reguleringsføresegner - revidert av RK Regplan Skildring m ROSanalyse _2_P_O

109 FØRESEGNER DETALJPLAN AUSTMARKA HYLLA BUSTADOMRÅDE Gnr.77, bnr. 79 RADØY KOMMUNE PLANID: Dagsett FELLESFØRESEGNER (PBL 12-7) 1.1. Byggjegrense (pbl 12-7 nr 2) Byggjegrense gjeld ikkje for mindre tiltak som garasje og uthus. Mindre tiltak kan plasserast inn til 1 meter frå nabogrensa Byggjegrense gjeld ikkje for planeringstiltak, markterrasse, parkeringsplass og støttemur mot veg Terrengstøttemur mot aust har byggjegrense 1m innanfor topp og 3m ut i friområde Med unntak av terrengendring inn til 0,5 meter høgde kan det ikkje etablerast tiltak nærare privat felles vegføremål enn 1 meter Med unntak av terrengendring inn til 0,5 meter høgde kan det ikkje etablerast tiltak nærare offentleg vegføremål enn 2 meter Handsaming av massar (pbl 12-7 nr 3) Det skal utarbeidast plan for handsaming av massar i planområdet. Planen skal vise både disponering av stadeigne massar, deponering av overskotsmasses, gjenbruk av matjord og trong for tilkøyrde massar. Planen skal liggje ved søknad om løyve til tiltak Mellombels deponering av massar, inn til to månader, kan bare skje i område med arealformål busetnad og anlegg, og samferdsel og teknisk infrastruktur. Mellombels deponering av massar kan likevel ikkje skje i strandsone eller i område for utomhusareal der eksisterande vegetasjon skal takast vare på. 1.3 Rekkefølgjekrav (pbl 12-7 nr 10) Det må liggje føre godkjent VA-rammeplan før det kan gjevast løyve til tiltak innanfor planområdet Sikring i samsvar med geologisk undersøking og sikringsplan skal vere ferdigstilt før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve for tekniske anlegg eller bustader Sikring av friområde f_friområde1 mot vegskjering skal vere ferdigstilt før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve for tekniske anlegg eller bustader Anlegg for vatn, avlaup og overvatn skal vere ferdigstilt, i samsvar med VArammeplan, før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve for bustader Offentleg køyreveg o_veg1 skal vere ferdigstilt før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve for bustader Grøntstruktur knytt til køyreveg o_veg1 skal vere ferdigstilt før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve for bustader. 1

110 1.3.7 Område for felles renovasjonsplass f_renovasjon1 og f_renovasjon2 skal vere ferdigstilt før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve for bustader Felles leikeområde f_leik1 skal vere ferdigstilt før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve for bustader Parkeringsplass PP1 skal vere ferdigstilt før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve for bustader Tilkomstveg frå sør o_veg skal vere ferdigstilt før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve for bustader Privat felles køyreveg f_veg skal vere ferdigstilt før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve for bustader Grøntstruktur knytt til privat felles køyreveg f_veg skal vere ferdigstilt før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve for bustader. 1.4 Krav om geologisk undersøking (pbl 12-7 nr 12) Det skal utarbeidast geologisk undersøking av området, og utførast nødvendig sikring av fjellskjering mot aust. 2. BYGG OG ANLEGG (pbl 12-5 nr 1) 2.1 Bustader (pbl 12-7 nr 1) Arealformål BK1 og BK2 er område for konsentrerte bustader, med inntil 4 bustadeiningar per. tomt Maksimal tomteutnytting, inklusiv parkering, er 45% BYA Bustadene skal ha takvinkel på Bustadene skal oppførast med kotehøgde o.k. golv underetasje og max høgde møne som vist: Tomt Høgde topp golv u.etg. Høgde topp møne Høgde veg innkjørsle 1 17,0 27,0 20,0 2 17,5 27,5 20,5 3 17,7 27,7 20,7 4 18,0 28,0 21,0 5 18,8 28,8 21,8 6 19,5 29,5 22,5 2.2 Tilgjengeleg bueining (pbl 12-7 nr 5 jf. TEK 12-2 og 8-6(1)) Terrenget i BK 1 og BK 2 er for bratt til at kravet om stigningstilhøve for tilgjengeleg tilkomst til bustadeiningane i underetasjen kan oppnåast. Krav om tilgjengeleg tilkomst etter TEK 8-6, og der av kravet til tilgjengeleg bueining etter TEK 12-2, gjeld difor ikkje for bustadeiningane i underetasjen. 2.3 Leikeplass (pbl 12-7 nr 4) Arealformål er område for privat felles leikeplass f_leik Leikeplass skal opparbeidast med minimum 2 leikeapparat, bord og benkar Leikeplass skal sikrast mot køyreveg og terrengstøttemur med gjerde. 2

111 2.4 Terrengstøttemur (pbl 12-7 nr. 1) Terrengstøttemur er vist som topp mur på plankartet. Murfoten skal plasserast max 3m aust for arealformål BK1, BK2 og leikeplass f_leik1 inn i friområde o_friområde Muren skal avtrappast i vertikalplanet for å dempe høgdeverknad mot sjø Muren skal setjast opp i naturstein. I botnen av muren skal jord stettast til og beplantast. 2.5 Trafo Arealformålet o_trafo er område for plassering av trafokiosk. 2.6 Renovasjonsanlegg Arealformål f_renovasjon1 og f_renovasjon2 er område for felles renovasjonsplass Område for felles renovasjonsplass skal planerast. 3. SAMFERDSEL OG TEKNISK INFRASTRUKTUR (PBL 12-5 NR 2) 3.1 Køyreveg Arealformål o_veg er offentleg køyreveg Offentleg køyreveg er regulert med 6 meter vegbreidde Arealformålf_Veg er privat felles køyreveg Privat felles køyreveg er regulert med 5 meter vegbreidde. 3.2 Anna veggrunn grøntareal (pbl 12-7 nr 1) Arealformål o_vg1 annan veggrunn grøntareal, er område for fyllingar, skjeringar og beplantning langs køyreveg Annan veggrunn grøntareal skal ha ein breidde av minimum 2 meter langs offentleg veg og minimum 1 meter langs felles veg Annan veggrunn grøntareal skal plantast til med stadeigen vegetasjon Det skal etablerast fysisk skilje mellom f_pp1 og o_veg. 3.3 Parkering (pbl 12-7 nr 7) Arealformål f_pp1 er område for privat felles parkering Kvar bustadeining skal ha 2 parkeringsplassar Alle bustadeiningane i hovedetasje har 1 p-plass i garasje og 1 p-plass i carport ved sida av garasjen Bustadeiningane i underetasjen får parkeringsplassar slik: Tomt På eiga areal PP Totalt Parkeringsplass f_pp1 har direkte utkøyring til privat felles veg f_veg. Det skal etablerast fysisk skille mot offentleg veg o_veg. 3

112 4. GRØNTSTRUKTUR (PBL 12-5 nr. 3) 4.1 Friområde Arealformål f_fri 1 er felles friområde Arealformål o_fri 2 er offentleg friområde I friområde f_fri 1 er det tillatt med geologisk sikringstiltak I friområde f_fri 1 skal det setjast opp sikringsgjerde mot vegskjering I friområde o_fri 2 er tiltak ikkje tillatt. 5. BRUK OG VERN AV SJØ OG VASSDRAG (pbl 12-5, nr. 6) 5.1 Naturområde i sjø og vassdrag med tilhøyrande strandsone Arealformål er naturområde i sjø med tilhøyrande strandsone I naturområdet er tiltak ikkje tillatt. 6. OMSYNSSONER (PBL 12-6, JF. 11-8) 6.1 Sikringssone Frisiktssone veg I område for frisiktssone veg skal det vere fri sikt i ei høgde av 0,5 meter over tilgrensande veg sitt plan. 4

113

114 SKILDRING REGULERINGSPLAN HYLLA, AUSTMARKA Gnr 77 bnr 79 RADØY KOMMUNE SKILDRING M/ROS-ANALYSE PROSJEKTADMINISTRASJON REGULERING - KOMMUNALTEKNISK PLANLEGGING

115 REGULERINGSPLAN HYLLA, AUSTMARKA Tiltakshavar: Folldalsheia Eiendom AS Heimelshavar: Folldalsheia Eiendom AS Planstatus: Bustadområde. Oppstartmøte: 12. juni Om planen: Planområde er eit ikkje utbygd område i Austmarka bustadfelt. Den rimeleg flate delen er i gjeldande reguleringsplan bustadområde, medan det bratte partiet mot sjøen og det bratte partiet ovanfor er grøntområde. Dette er videreført i den nye planen. Hylla bustadområde vil ha stor sjøutsikt austvendt. Det har vore stort ynskje i frå naboar i nord at vegen inn i bustadfeltet og skal ha tilknyting til offentleg veg i sør. Dette er gjennomført. Me har lete høgdeplassering av bustadhusa bli styrt av sjølvfall av kloakk til kum i nord. Dette lar seg gjennomføra på ein ok måte. Alle bygningane er planlagd uttegna av ark. Vidar Rune Synnevåg med vertikaldelte husvære med kjellarhusvære. Me forutset at desse vert seksjonert, slik at kvar tomt inneheld 4 stk husvære. Nok parkering er ei utfordring me vil omtala seinare. Oppstartmelding vart utsendt frå oss i ekspedisjon av Til oppstartmeldinga har me fått inn desse merknadane: 1. Statens Vegvesen Avkjøring til fylkesveg er ivareteke i reguleringsplan for Austmarka. Vegvesenet har ingen merknader. Tiltakshaver: Ok. 2. Fylkeskommunen, Kultur og Idrett Hordaland fylkeskommune ber om at planarbeidet legg særleg vekt på strandsone, landskap/estetikk og samferdsel. Vi finn det naudsynt med ei synfaring før vi kan gje endeleg kulturminnefagleg fråsegn til oppstartmeldinga. Ved synfaring vil ein ta stilling til om det er naudsynt med ei vidare arkeologisk registrering. Vi deltek elles gjerne i samarbeid om planlegginga. Tiltakshaver: Området er tidlegare regulert. Nye registreringar skal ikkje vera nødvendig. 3. BKK Eksisterande straumfordeling sannsynlegvis ikkje tilstrekkeleg dimensjonert. Treng ny nettstasjon antatt 1,5x4m plassert sentralt. Må visast i plan. Tiltakshavar: Ok 4. NVE NVE har ingen innspel i planen. Tiltakshavar: Ok 5. Fylkesmannen Ingen merknader på dette tidspunkt.

116 Tiltakshavar: Ok 6. NGIR Bør setja av samlingsplass for inntil 2 bosspann pr husvære. Tiltakshavar: Drøfta plassbehov med Henrik Kjøpstad, har prøvd å tilpassa areal etter behovet. Bør ikkje vera i nærleiken til leikeareal. PLANEMNE 1A Landskap og estetikk Landskapet er svært bratt frå sjøen og opp til eit flatare parti (Hylla), vidare svært bratt opp til eksisterande bustadar. Vegen gjennom feltet vil bli sprengt inni fjellet i bakkant av hyllo. Ein einsarta bygningsmasse vil bli plassert noko tilpassa terrenget men og styrt av fall på kloakk til kommunal kum i nord. Fram mot skråningskant blir det sett opp ein mur dempa av vegetasjon. Fjernverknad: Estetisk tilpassa einsarta bustadfelt på hyllo, med grøntområde mellom bustadane og sjøen. Vegetasjonen i friområde mot sjøen vil skjula steinmuren i framkant av tomtane. 1B Forhold til naturmangfaldslova 8-12 Naturbasen og artsdatabanken har ingen registreringar for området. Området frå sjøen og opp til eksisterande busetnad er kledd med småskog. Det er berre bustadområdedelen på hyllo som vert i bruk og endra. Det bratte område opp frå sjøen og det bratte område ovanfor hyllo vert behalde som urørd natur.

117

118 2 Samfunnsikkerheit ROS KOMMUNEPLAN FOR RADØY FASTSETTING AV AKSEPTKRITERIER FOR ROS-ANALYSER Vedlegg i saka: Saksutgreiing: Risiko og sårbarheitsanalyser (ROS-analyser) I 4-3 i ny plan- og bygningslov står følgjande: Ved utarbeidelse av planer for utbygging skal planmyndigheten påse at risiko- og sårbarhetsanalyse gjennomføres for planområdet, eller sjølv foreta slik analyse. Analysen skal vise alle risiko- og sårbarhetsforhold som har betydning for om arealet er egnet til utbyggingsformål, og eventuelle endringar i slike forhold som følgje av planlagt utbygging. Område med fare, risiko eller sårbarhet avmerkes i planen som hensynssone, jf og Planmyndigheten skal i arealplaner vedta slike bestemmelser om utbygging i sonen, herunder forbud, som er nødvendig for å avverge skade og tap. I samband med konsekvensutgreiing for areal i kommuneplanen skal det utarbeidast risiko- og sårbarheitsanalyser etter 8 i Forskrift om konsekvensutgreiing: Planforslag med konsekvensutredning for overordnede planer skal gjøre rede for planarbeidet og beskrive antatte virkninger av foreslåtte utbyggingsstrategier og arealdisponeringer, samt hvilke alternativer som er vurdert, jf. Vedlegg II kolonne A. For kommuneplanens arealdel utredes kun de delene av planen som fastsetter rammer for fremtidig utbygging og som innebærer endringer i forhold til gjeldende plan. I samband med endringane i sivilforsvarslova der kommunane vert pålagt generell beredskapsplikt, har Fylkesmannen sendt brev med tilråding om at det snarast vert utarbeida akseptkriterium til bruk i ROS-analysearbeidet. Akseptkriteria skal vera i samsvar med krav i lover, forskrifter og eventuelt andre styrande dokument. Fastsetjing av akseptkriteria inneber mellom anna at kommunen avgjer kva inndeling av sannsyn og konsekvens som skal nyttast, og at desse vert samanfatta i ei risikomatrise. Fastsette akseptkriterium på kommunenivå vil kunne vera retningsgjevande for ROS-arbeidet i reguleringsplanar. Beredskapsavdelinga hos Fylkesmannen i Hordaland har utarbeid ein FylkesROS for Hordaland. I punkt peikar dei på at kommunane må tilpasse metodikk og akseptkriteria til det nivå analysen er på. Det vil normalt heller ikkje vere slik at ein liten kommune vil kunne nytte same inndelinga som ein stor kommune. Uansett må akseptkriteria drøftast og fastleggjast før analysearbeidet tek til, og då normalt av kommunestyret eller tilsvarande organ. Beredskapskontakt og deltakar i kommunen si kriseleiing Harald Stanghelle og plankonsulenten har diskutert dette og vil starte ein prosess i kommunen kor målet er å få fastsett akseptkriteria. Slik vi vurderer det er metodikken som Fylkesmannen legg opp til med ei kvalitativ metode med bruk av risikomatriser og noko som bør fungere godt for Radøy kommune, då med 5 x 5 matriser slik Fylkesmannen anbefalar. Grunngje kort val av metode Grov-analysen er en kvalitativ risikoanalyse, og

119 gjennomføres i praksis ofte for å få oversikt over risikoområder og risikonivå, samt for å avdekke vesentlige risikoforhold. Akseptkriteria er vanskeleg å definere, men etter å ha sett på ulike og diskutert litt vil vi komme med følgjande framlegg for kriteria for ROS-analyse til kommuneplanen i Radøy. Desse kriteria er meint å skulle vere utgangspunkt for all planlegging i kommunen, men må tilpassast nivå på analysen. Først bør ein likevel ha ei felles forståing for kva samfunnstryggleik er. Eit godt utgangspunkt for arbeidet kan vere definisjonen til professor Kjell Harald Olsen ved Universitet i Stavanger: Samfunnets evne til å hindre uønskede hendelser, redusere skadevirkningene når de skjer, og evne til å komme tilbake til ønsket normaltilstand så snart som mulig etter at de har skjedd. RISIKO = SANNSYNLEGHEIT x KONSEKVENS SANNSYNLEGHEIT VEKT DEFINISJON Særs sannsynleg 5 Ei hending per år eller oftare Mykje sannsynlige 4 Ei hending per 1 10 år Sannsynleg 3 Ei hending per år Mindre sannsynleg 2 Ei hending per år Lite sannsynleg 1 Mindre enn ei hending per1000 år Definisjon av sannsynlegheit Begrep Liv og helse Miljø Økonomiske verdiar Ufarleg Ingen personskader Inga miljøskade Skader opp til Ei viss fare Få og små personskader Mindre miljøskade Skader opp til Kritisk Få men alvorlege Omfattande skade Skader opp til Farleg Katastrofalt personskader Opp til 2 døde Opp til 5 alvorleg skadde Opp til 20 evakuerte Over 2 døde Over 5 alvorleg skadde Over 20 evakuerte Alvorleg skade på miljø Svært alvorleg og langvarige skade på miljø 7 millionar Skader opp til 35 millionar Skader over 35 millionar Kommentarar frå Fylkesmannen: Mht. flom så har de en litt annen tidsinndeling, bl.a. er 200-årsflommen dimensjonerende for boligbygging så lenge det ikke er fare for at liv og helse går tapt. Dersom liv og helse er truet, gjelder samme inndeling som for skred. Kommune og utbygger har selv ansvar for at ny bebyggelse er tilstrekkelig sikker mot naturfarer. Statens vegvesen, Jernbaneverket m.fl. som statlige eiere av infrastruktur, har ansvar for å ivareta tilstrekkelig sikkerhet både for eksisterende og nye anlegg. Når det gjelder stråling (radon) er det faktiske grenseverdier som gjelder:

120 Strålevernets anbefalinger for radon Alle bygninger bør ha så lave radonnivåer som mulig og innenfor anbefalte grenseverdier: Tiltaksgrense på 100 Bq/m 3 Så lave nivåer som mulig tiltak kan også være aktuelt under tiltaksgrensen Maksimumsgrenseverdi på 200 Bq/m 3 Alle bygninger bør radonmåles regelmessig og alltid etter ombygninger. Radonmålinger bør utføres som langtidsmålinger i vinterhalvåret med sporfilmmetoden. Radonreduserende tiltak i eksisterende bygninger bør være årsaksspesifikke, rettet mot identifiserte radonkilder og søke å oppnå så lave radonnivåer som mulig. For nybygg stiller byggteknisk forskrift krav til forebyggende radontiltak og grenseverdier. Med basis i desse definisjonane og gjennomført fareidentifikasjon kan ein gjennomføre naudsynte risikoanalyser. Då arbeidet med FylkesROS tok til, diskuterte og definerte styringsgruppa for prosjektet kva akseptkriterium som skulle leggjast til grunn for arbeidet. Med vald metodikk vart akseptkriteria definerte slik: TILHØVE I RAUDE FELT _ Medfører uakseptabel risiko. Her skal risikoreduserande tiltak gjennomførast, alternativt skal det utførast meir detaljerte ROS-analysar for ev. å avkrefte risikonivået. TILHØVE I GULE FELT _ ALARP-sone, dvs. tiltak skal gjennomførast for å redusere risikoen så mykje som råd. (ALARP = As Low As Reasonable Practicable) Det vil ofte vere naturleg å leggje ein kost nytteanalyse til grunn for vurdering av endå fleire risikoreduserande tiltak. TILHØVE I GRØNE FELT _ I utgangspunktet akseptabel risiko, men fleire risikoreduserande tiltak av vesentleg karakter skal gjennomførast når det er mogleg ut frå økonomiske og praktiske vurderingar.

121 I klartekst inneber dette som hovudregel at tilhøve i raude felt medfører uakseptabel risiko. Det tyder at det må gjennomførast risikoreduserande tiltak av førebyggjande og/eller skadebøtande karakter slik at risikoen kjem ned på eit akseptabelt nivå. I nokre tilfelle kan det òg vere aktuelt å gjennomføre nye og meir detaljerte risikoanalysar for å få eit sikrare estimat på risikoen. Når det gjeld tilhøve i grøne felt, så reknar ein i utgangspunktet med at desse inneber akseptabel risiko. Avslutningsvis krev tilhøve i gule område nærare kostnyttevurderingar før ein avgjer om risikoen er innanfor akseptable rammer. Målet her er å redusere risikoen så mykje som praktisk mogleg. Beredskapsplan for Radøy skal leggje ein plan og ha tiltak som skal følgjast når ulukka skjer. Dette arbeidet vi her gjer er for å redusere risikoen for at ulukka skjer. Det er ikkje uproblematisk å sette verdi på liv og helse, tvert i mot kjennast det nær sagt umogeleg. På eit overordna, nasjonalt nivå har ein sett ei pris på 30 millionar på eit menneskeliv. Det kan synast lite om det er ein ein kjenner eller er i slekt med, og jo nærare dess verre Skal ein kommune akseptere liten risiko, krevst det mykje midlar til førebygging. Om ein aksepterer større risiko kan det verte dyrt om det skjer ulukke. Kommunestyret må sette akseptkriteriane fordi kommunen har ansvaret. Det skal ikkje vere opp til private utbyggjarar å sette risiko og akseptkriterier kommunen skal gje føringar. Vi har invitert fylkesberedskapssjef Arve Meidell til kommunestyremøtet 30. september Han vil halde ei innleiing om kvifor er det viktig at kommunen sett akseptkriterier? Ein ting er at det er lovpålagt, men kva uføre kan ein komme opp i om ein ikkje er bevisst i dette arbeidet? Styringsgruppa legg vedtak fram for kommunestyret. Styringsgruppa sitt framlegg til vedtak: Radøy kommune vil nytte metodikk anbefalt av Fylkesmannen i Hordaland, kvalitativ metode med bruk av Risikomatriser for utføring av risiko- og sårbarheitsanalyse (ROS-analyse). Akseptkriteria som i tabell. Vedtaket har heimel i plan- og bygningslova 4-3.

122 ROS-analyse for Hylla bustadfelt: Naturbasert sårbarheit Uønska hending Potensiell risiko for: Merknad Liv og Helse Miljø og materielle verdiar Ekstremvêr Sterk vind Store nedbørsmengder Store snømengder Anna Flaumfare Vert ikkje vurdert som ein risiko for området Vert ikkje vurdert som risiko for området. Flaum i elvar/ bekkar Der er ingen elvar eller synlege bekkar i området. Flaum i vassdrag/ innsjøar Overvasshandtering Ikkje aktuelt Med røyrsystem til kommunalt anlegg. Springflo/ stormflo Målt 1,48 Målt kote 1,48. Målt 1991 i Rosendal. Historisk flomnivå Anna Skredfare Kvikkleirskred Lausmasseskred Ikkje aktuelt. Massar i området består av fjell med noko jordlag. Is og snøskred Ikkje aktuelt emne. Steinras, steinsprang Anna Område mellom ny veg gjennom Hyllo og bustadane ovanfor må etter vegbygging grunndig sjekkast ut og sikrast for steinsprang. Byggegrunn Setningar Utglidingar Radon Anna/Forureining Plante- og dyreliv Planter Dyr Området er utsprengt fjell som må komprimerast rett. Radon vert ikkje sett på som eit problem i området. Ingen rødlisteartar eller andre trua arter er registrert i området Ingen rødlisteartar eller andre trua 9

123 Fuglar Anna Andre uønska hendingar Skog- og vegetasjonsbrann Jordskjelv arter er registrert i området Ingen rødlisteartar eller andre trua arter er registrert i området Dette kan det vera fare for. Nødvendig omsyn må takast. Verksemdbasert sårbarheit Uønska hending Potensiell risiko for: Merknad Liv og Helse Miljø og materielle verdiar Brann/ eksplosjon Brannfare Eksplosjonsfare Anna Ikkje aktuell konflikt Ikkje aktuell konflikt Energitransport Høgspent Lågspent Gass Anna Forureina vatn Drikkevasskjelde Badevatn, fiskevatn, vassdrag og liknande Forureining grunn Kjemikalieutslepp Ikkje aktuelt Ikkje aktuell konflikt Ikkje aktuell konflikt Heile feltet vert tilknytt off. vassverk. Heile feltet vert tilknytt off. avløpsnett. Byggegrunn er ikkje forureina. Anna Forureining luft Støv/ partiklar/ røyk Støy Anna Friluftsliv og tilgjenge til sjø Fri ferdsel langs sjø Friluftsliv Anna Der er ingen faste støykjelder i området. Ikkje problem. Friluftsområda er bratte og lite tilgjengelige. Sårbarheit knytt til infrastruktur 10

124 Uønska hending Potensiell risiko for: Merknad Liv og Helse Trafikkfare inne i planområde Forhold for mjuke trafikantar Forhold for kjørande Forureining Støv/ partiklar Støy Lukt Utslepp/ kjemikaliar Anna Miljø og materielle verdiar Feltet har mange einingar. Her vert ingen trafikk frå andre område eller gjennomgåande offentleg trafikk. Der er ingen faste støykjelder i området. Trafikkfare på nærliggjande vegar/ transportåre utanfor planområde Veg Ingen gjennomgåande trafikk. Sjø Luft Anna 3 Barn og unge Hylla bustadfelt er planlagd med 24 husvære. Midt i område på rimeleg flatt område er det sett av leike og trivselstun på 1217m². I Austmarka bustadområde ligg aktivitetsområde med ballplass mm. 4 Universell utforming Alle bustadane på hovedplan kan få universell tilkomst. Husværa i kjellar høgda kan få universell inngang, men vegen ned kan vanskeleg stetta krav, sjølv til 1:12 (1:20). 5 Støy Ingen faste støykjelder i området. 6 Strandsone Ingen tiltak er planlagd. 7 Kulturminne Området har vore regulert før. Fylkeskonservatoren kjenner ikkje til automatisk freda kulturminne eller andre verneverdige kulturminne. Dersom det i samband med gravearbeid kjem fram funn eller konstruksjonar, må arbeidet straks stansast og fylkeskonservatoren få melding for ei nærare gransking på staden, jfr. Kulturminnelova 8, 2. ledd. 8 Energi Det er ikkje planlagd felles tiltak. Det er å anta at området vert utbygd over tid. 11

125 9 Naust og kaiar Det er ikkje planlagd tiltak i strandsona. 10 Trafikkteknikk - Trafikksikkerheit Hovedvegen gjennom området er planlagd som offentleg veg. Det er sterkt ynskje frå naboar i nord at vegen skal vera gjennomkjøringsveg og vil berre få trafikk frå feltet. Parkering: På kvar tomt vert det 4 bueiningar. Behov for parkering 8 p.pl. Til hovedhusværa er det 2 p.pl. pr. husvære under tak. Til kjellarhusvære må det då i byggemelding visast 2 p.pl. pr. tomt. På felles p.plassar har me vist 17 stk. 11 Vatn, Kloakk, Renovasjon Vatn: offentleg. Kloakk: offentleg anlegg med sjølvfall til eksisterande kum rett nord for feltet. Renovasjon: Avset 2 plassar etter samråd med NGIR. Eikelandsosen, Harald Bjørndal 12

126 RADØY KOMMUNE Sakspapir SAKSGANG Styre, utval, komite m.m. Møtedato Saksnr Saksansv. Hovudutval for plan, landbruk og teknisk /13 KFL Avgjerslemynde: HPLT Sakshandsamar: Kjersti Flatråker Arkiv: K2-L12, GBNR-77/79 Objekt: Arkivsaknr 12/1217 REGULERINGSPLAN FOR HYLLA - BUSTADFELT I AUSTMARKA - FRAMLEGG TIL 1. GONGS OFFENTLEG HØYRING Dokumentliste: Nr T Dok. dato Avsendar/Mottakar Tittel 1 U Harald Bjørndal byggadministrasjon AS Reguleringsplan for Hylla - bustadfelt i Austmarka - oppstartsmøte referat 2 I Byggadministrasjon Gnr 77/79 Solheim vestre - oppstart reguleringarbeid 3 U Byggadministrasjon Reguleringsplan for Hylla - bustadfelt i Austmarka - gebyr oppstartsmøte 4 I Birthe Helland Gnr 77/79 Solheim vestre - Uttale - Oppstart - Hylla bustadområde - Detaljreguleringsplan 5 I Norges vassdrags og energidirektorat - Region Vest Reguleringsplan for Hylla - innspel til varsel om detaljregulering 6 I Hordaland Fylkeskommune Fråsegn og varsel om synfaring - Regionalavdelinga 7 I Byggadministrasjon Reguleringsplan for Hylla - Austmarka 9 I Byggadministrasjon REGPLAN HYLLA, AUSTMARKA, GNR. 77 BNR. 79 RADØY KOMMUNE - merknad frå Kulturminneavd Hordaland Fylkeskommune Vedlegg i saka: Framlegg til reguleringsplan Saksutgreiing: Firmaet Byggadministrasjon har levert framlegg til detaljplan for bustadfelt Hylla i Austmarka. Tiltakshavar er Per Hovden Lynghaug.

127 Feltet ligg mot sjø i enden av Austesundvegen. Det er del av reguleringsplan for Austmarka, men det vart satt krav om ny plan om ein ville bygge fleire bustadeiningar enn planen opna for. Veg i sør skulle og vurderast. Planframlegget stetter krav sett i plan- og bygningslova, då ddet er levert planskildring, plankart og føresegner. Planarbeidet vart varsla i juni Planframlegget vart levert i slutten av mars Melding frå kulturminnestyresmaktene vart levert midt i mai No er planen klår for fyrste politiske handsaming i Radøy kommune. Frå planskildringa: Planområde er eit ikkje utbygd område i Austmarka bustadfelt. Den rimeleg flate delen er i gjeldande reguleringsplan bustadområde, medan det bratte partiet mot sjøen og det bratte partiet ovanfor er grøntområde. Dette er videreført i den nye planen. Hylla bustadområde vil ha stor sjøutsikt austvendt. Det har vore stort ynskje i frå naboar i nord at vegen inn i bustadfeltet og skal ha tilknyting til offentleg veg i sør. Dette er gjennomført. Me har lete høgdeplassering av bustadhusa bli styrt av sjølvfall av kloakk til kum i nord. Dette lar seg gjennomføra på ein ok måte. Alle bygningane er planlagd uttegna av ark. Vidar Rune Synnevåg med vertikaldelte husvære med kjellarhusvære. Me forutset at desse vert seksjonert, slik at kvar tomt inneheld 4 stk husvære. Nok parkering er ei utfordring me vil omtala seinare.

128 Til oppstartsmeldinga kom det inn følgjande merknadar: 1. Statens Vegvesen Avkjøring til fylkesveg er ivareteke i reguleringsplan for Austmarka. Vegvesenet har ingen merknader. Tiltakshaver: Ok. Radøy kommune sin kommentar: Tatt til etterretning. 2. Fylkeskommunen, Kultur og Idrett Hordaland fylkeskommune ber om at planarbeidet legg særleg vekt på strandsone, landskap/estetikk og samferdsel. Vi finn det naudsynt med ei synfaring før vi kan gje endeleg kulturminnefagleg fråsegn til oppstartmeldinga. Ved synfaring vil ein ta stilling til om det er naudsynt med ei vidare arkeologisk registrering. Vi deltek elles gjerne i samarbeid om planlegginga.

129 Tiltakshaver: Området er tidlegare regulert. Nye registreringar skal ikkje vera nødvendig. Radøy kommune sin kommentar: Geolog Øystein Skaar var på synfaring fredag 10. mai Han har meldt tilbake på telefon til konsulenten at dei ikkje kjem med merknader. Dette vart meldt til Radøy kommune 16. mai 2013 og me tek dette til etterretning. 3. BKK Eksisterande straumfordeling sannsynlegvis ikkje tilstrekkeleg dimensjonert. Treng ny nettstasjon antatt 1,5x4m plassert sentralt. Må visast i plan. Tiltakshavar: Ok Radøy kommune sin kommentar: Trafo er teikna inn i plankartet. 4. NVE NVE har ingen innspel i planen. Tiltakshavar: Ok Radøy kommune sin kommentar: Tatt til etterretning. 5. Fylkesmannen Ingen merknader på dette tidspunkt. Tiltakshavar: Ok Radøy kommune sin kommentar: Tatt til etterretning. 6. NGIR Bør setja av samlingsplass for inntil 2 bosspann pr husvære. Tiltakshavar: Drøfta plassbehov med Henrik Kjøpstad, har prøvd å tilpassa areal etter behovet. Bør ikkje vera i nærleiken til leikeareal. Radøy kommune sin kommentar: Areal til bossdunkar har komme på plass i planen. Vurdering: Føremålet med planarbeidet er å leggje til rette for heilårsbustader og det er i tråd med overordna plan for området. Bustadfeltet er planlagd med 24 husvære. Tomtane kan utnyttast med inntil 45% BYA, noko som er tett men som vil passe landskapet i området..

130 Veg inn i feltet er no lagt både i frå sør og nord, med gjennomkjøring. Rådmannen er usikker på kva konsekvensar ei gjennomkøyring vil få for allereie etablerte bebuarar i Austmarka. Vegen mot nord er smal og utan fortau, mens den mot sør er av god breidde og med fortau. Det vil vere ein fordel om det meste av trafikken gjekk mot sør. Parkeringsplassar er lagt inn med 2 plassar per bueining slik kommuneplanen set krav om. Friområde er lagt mellom nye og eksisterande bustader og langs sjø. Området er så bratt at det er naturleg. I tillegg er det sett av plass til leik- og samlingsplass midt i feltet. Føresegner GRØNTSTRUKTUR Friområde. Her skal det ikkje ryddast skog Rådmannen vurderer det slik at «Her skal ikkje ryddast skog» bør gå ut, fordi ein bør sikre utsikt til sjø for bustadane. ROS Det er nytta metode fastsett av Radøy kommune. Område mellom ny veg gjennom Hyllo og bustadane ovanfor må etter vegbygging grundig sjekkast ut og sikrast for steinsprang. Trafikkfare inne i planområde Forhold for mjuke trafikantar Feltet har mange einingar. Her vert ingen trafikk frå andre område eller gjennomgåande offentleg trafikk. Rådmannen legg fram saka med framlegg til vedtak om at planen vert lagt ut til fyrste gongs offentlege ettersyn. Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Reguleringsplan for Hylla er klar for 1. gongs offentlege ettersyn på vilkår om at følgjande vert endra: 1. Nytt punkt i føresegnene: Område mellom ny veg gjennom Hylla og bustadane ovanfor må etter vegbygging grundig sjekkast ut og sikrast for steinsprang. Dette må skje før det vert gjeve bruksløyve eller ferdigattest på bustadane i området. 2. Føresegner GRØNTSTRUKTUR Friområde. Her skal det ikkje ryddast skog. Siste ledd vert strøke. Framlegg til reguleringsplan for Hylla er i tråd med overordna planar for området, kommuneplanen og føringar som er lagt der. Vedtaket har heimel i plan- og bygningslova

131 HOVUDUTVAL FOR PLAN, LANDBRUK OG TEKNISK Hovudutvalet vedtok samrøystes rådmannen sitt framlegg til vedtak, med to nye punkt. Nytt punkt 2. Radøy kommune ber om at behov for gjesteparkering vert vurdert før planen vert lagt ut til offentleg ettersyn Nytt punkt 3. Tillegg i føresegnene punkt 2.2: Sikring av leikeareal skal vere ferdig før bustadene får mellombels bruksløyve eller ferdigattest PLT-059/13 VEDTAK: Reguleringsplan for Hylla er klar for 1. gongs offentlege ettersyn på vilkår om at følgjande vert endra: 1. Nytt punkt i føresegnene: Område mellom ny veg gjennom Hylla og bustadane ovanfor må etter vegbygging grundig sjekkast ut og sikrast for steinsprang. Dette må skje før det vert gjeve bruksløyve eller ferdigattest på bustadane i området. 2. Radøy kommune ber om at behov for gjesteparkering vert vurdert før planen vert lagt ut til offentleg ettersyn 3. Tillegg i føresegnene punkt 2.2: Sikring av leikeareal skal vere ferdig før bustadene får mellombels bruksløyve eller ferdigattest Framlegg til reguleringsplan for Hylla er i tråd med overordna planar for området, kommuneplanen og føringar som er lagt der. Vedtaket har heimel i plan- og bygningslova

132 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 029/2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Kjersti Flatråker 14/471 14/5140 Plansak detaljregulering - Selfallet nord - bustadfelt - godkjenning Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Reguleringsplan detaljregulering for Selfallet nord med planid vert godkjent. Grunngjeving for vedtaket er at planen er i tråd med overordna planar for området. Vedtaket har heimel i plan- og bygningslova Saksopplysingar: Bakgrunn Planframlegget består av plankart med føresegner og planskildring slik plan- og bygningslova krev. Rune Ulvatn Eiendom AS står bak initiativet om å utvikle detaljreguleringsplanen for heilårsbustader med tilhøyrande infrastruktur og planmaterialet er utarbeidd av Ard arealplan AS. Føremålet er å leggje til rette for nye einingar for heilårsbustader. Intensjonen med planforslaget er å leggje opp til ein arealutvikling i tråd med kommunedelplanen sine føringar. Planområdet er omfatta av kommunedelplan for Manger I denne planen er planområdet avsett til bustadområde. Planen er i tråd med desse arealføringane. Planområdet er flateregulert og omfatta av planen for Selfallet med plan id: Området er på vel 8 mål. Arealet er del av reguleringsplan for Selfallet og markert som B24. Framlegg til detaljering av B24 har fått namn Selfallet nord. I løpet av høyring og ettersyn er det komme inn 5 merknadar:

133 Vurdering Rådmannen sin kommentar: Fråsegna er teke til vitande. Rådmannen sin kommentar: Fråsegna er teke til vitande. Rådmannen sin kommentar: Etter dialog med planleggjar vert punktet teke ut då ei generell henvisning til plan- og bygningslova ikkje er naudsynt.

134 Rådmannen sin kommentar: Fråsegna er teke til vitande. Rådmannen sin kommentar: Fråsegna er teke til vitande. Vurdering: Føremål med planarbeidet er å leggje til rette for nye heilårsbustader på Manger. Dette feltet skal nytta eksisterande infrastruktur etablert for bustadfeltet Selfallet. Planskildringa gjer greie for kva konsekvensar planframlegget førar til. Det er ikkje avdekt negative konsekvensar for miljø, natur eller samfunn. Det er ikkje kjente kulturminne i området. ROS-analyse peiker på at det vert ei trafikkauke ved etablering av nye bustader og at det vil innebere ein risiko for fleire trafikkuhell. Vegsystemet skal vere dimensjonert slik at det skal tåle denne auken og det er teke omsyn til mjuke trafikantar. Rådmannen vurderer det slik at det er positivt at det vert lagt til rette for at Manger får nye heilårsbustader i tilknytting til eksisterande infrastruktur. Selfallet ligg fint til i landskapet, solrikt og

135 vestvendt, med kort avstand til friområder i vest og Manger sentrum med skule og anna tenesteytande næring og servicefunksjonar i nordaust. Konklusjon Detaljplan for Selfallet nord er i tråd med overordna plan for området og stetter dei krav plan- og bygningslova set. Rådmannen sitt framlegg til vedtak er å godkjenne planen. Vedtaket har klageadgang. Vedlegg: Gnr 45371, 423 m.fl. Manger - Detaljregulering av B24 Urhaug på Selfallet - handsaming for 1. gongs høyring og offentlege etteryn Plansak detaljplan - Selfallet nord - planleggjar si vurdering av merknadane Samla fråsegn og merknadar etter offentleg ettersyn_selfallet nord. Selfallet nord_reviderte føresegner_ _Urhaug_Plankart_ _ A2 Planskildring_Selfallet nord_radøy_2014_1

136 RADØY KOMMUNE Sakspapir SAKSGANG Styre, utval, komite m.m. Møtedato Saksnr Saksansv. Hovudutval for plan, landbruk og teknisk /14 KFL Avgjerslemynde: HPLT Sakshandsamar: Kjersti Flatråker Arkiv: K2-L12 Objekt: Arkivsaknr 13/240 GNR 45/371, 423 M.FL. MANGER - DETALJREGULERING AV B24 URHAUG PÅ SELFALLET - HANDSAMING FOR 1. GONGS HØYRING OG OFFENTLEGE ETTERSYN Dokumentliste: Nr T Dok. dato Avsendar/Mottakar Tittel 2 I Ard arealplan AS Selfallet reguleringsplan - detaljregulering av B24 - namn og fakturaadresse 1 U Ard arealplan AS Selfallet reguleringsplan - detaljregulering av B24 - referat frå oppstartsmøte 3 I Ard arealplan AS Gnr 45/371, 423 m.fl. - Varsel om 4 I Hordaland Fylkeskommune - Regionalavdelinga oppstart av reguleringsplan Gnr 45/371,423 m.fl - Fråsegn - oppstart av reguleringsplan for Urhaug B24 5 I Ard arealplan AS Innsending av framlegg til plan for Urhaug B24 7 U Rune Ulvatn eigedom AS Gnr 45/371, 423 m.fl. Manger - Detaljregulering av B24 Urhaug på Selfallet - mellombels svar og utsending av gebyr 6 I Ard arealplan AS Gnr 45/371, 423 m.fl. Manger - Planføresegner 10 I Ard arealplan AS Gnr 45/371, 423 m.fl. Manger - Føresegner Urhaug 9 I Ard arealplan AS Gnr 45/371, 423 m.fl. Manger - Planskildring 8 I Ard arealplan AS Gnr 45/371, 423 m.fl. Manger - Endringar 11 U Ard arealplan AS Gnr 45/371, 423 m.fl. Manger - Detaljregulering av B24 Urhaug på Selfallet - mellombels 12 I Ard arealplan AS Gnr 45/371, 423 m.fl. Manger - Detaljregulering av B24 Urhaug på Selfallet - framlegg til plan

137 Vedlegg i saka: Framlegg til plankart, føresegner og planskildring Føresegner revidert av Radøy kommune, Saksutgreiing: Ard arealplan AS har levert framlegg til reguleringsplan for bustadareal B 24 på Selfallet. Framlegget består av plankart med føresegner og planskildring slik plan- og bygningslova krev. Rune Ulvatn Eiendom AS står bak initiativet om å utvikle reguleringsplanen for heilårsbustader med tilhøyrande infrastruktur. Intensjonen med planforslaget er å leggje opp til ein arealutvikling i tråd med kommunedelplanen sine føringar. Planområdet er omfatta av kommunedelplan for Manger I denne planen er planområdet avsett til bustadområde. Planen er i tråd med desse arealføringane. Planområdet er flateregulert og omfatta av planen for Selfallet med plan id: Området er på vel 8 mål. Arealet er del av reguleringsplan for Selfallet.

138 Føresegnene til reguleringsplan for Selfallet punkt 4.12 set plankrav: «For bustadfelt B24 skal det utarbeidast utbyggingsplan (etter 28-2 i plan- og bygningslova).» I ny plan- og bygningslov er utbyggingsplan teke ut og erstatta med detaljplan i Framlegg til plan er i tråd med overordna plan og lova.

139 Innspel til oppstartsvarsel: Formell kunngjering vart gjennomført i Nordhordland avis. Naboar og grunneigarar, offentlege og private høyringsinstansar vart varsla med merknadsfrist sett til I tillegg vart varslinga lagt ut på nettsidene til Radøy kommune og Ard arealplan as. Radøy kommune sin kommentar: Teke til vitande. Radøy kommune sin kommentar: Slik rådmannen vurderer planframlegget har konsulentane teke omsyn til tema som Fylkeskommunen ber om. Radøy kommune sin kommentar: Planskildringa syner at konsulentane har satt seg inn i og vurdert tema som Fylkesmannen ber om. Det er ikkje avdekka konflikt i høve naturmangfald. I tillegg er det til Radøy kommune komme merknad om byggjehøgde då nokre av naboane vart usikre på korleis dei vert påverka. Byggjehøgde er planen sett til topp mønehøgd 9 meter over planert terreng. Planleggjar sitt svar: I plankartet er det lagt inn illustrasjon av snitt A-A1 for høgder. Vurdering: Framlegg til detaljplan for B24 er gjennomarbeidd og består av gode dokument. Planframlegget stør krav satt i plan- og bygningslova og er i tråd med overordna plan for området.

140 Rådmannen vurder planframlegget slik at det vil kunne gje grunnlag for å leggje til rette for nye bustadeiningar og eit godt bumiljø sentralt på Manger. Planen må få nytt namn då Urhaug er nytta på ein annan reguleringsplan.. Framlegg kjem. ROS-analyse: Det er planar for fartsreduserande tiltak på fylkesvegen ved overgangen til bustadfeltet på Langhøyane. Gang- og sykkelvegen til Manger sentrum går på rett side av vegen i forhold til dette nye bustadarealet som no vert regulert. Det er ikkje avdekka sannsyn for uønska hendingar i ROS-analyse som krev tiltak. Plankartet: Planeringshøgde på tomtane skal stå på plankartet. I kommunalteknisk anlegg må arealkoden KTA rettes både i føresegner og kart til Renovasjonsanlegg. Denne skal heller ikkje vere offentleg, men felles. Føresegnene: Rådmannen har vurdert føresegnene og dei er omarbeidd noko i forhald til det konsulenten har levert. I hovudsak er dei forenkla og unødige ting som er stadfesta i lov er tekne ut. Planskildring: Planskildringa er eit av dokumenta som høyrer til reguleringsplanen. Dokumentet må endrast i tråd med dei endringane som vert gjort i plankart og føresegner. Til dømes er det nytta feil plankart i planskildringa. Oppsummering: Framlegg til reguleringsplan for bustadområdet er i tråd med arealføremålet i overordna plan og krav satt om detaljplan. Rådmannen sin innstilling til vedtak er at planen vert lagt ut på 1.gongs høyring og offentleg ettersyn.

141 Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Framlegg til reguleringsplan for bustadområde B24 på Selfallet, Urhaug, vert godkjent for offentleg høyring og ettersyn på vilkår om at følgjande vert endra: 1) Planeringshøgde på tomtane skal stå på plankartet. 2) I kommunalteknisk anlegg må arealkoden KTA rettes både i føresegner og kart til Renovasjonsanlegg. Denne skal heller ikkje vere offentleg, men felles. 3) Føresegnene vert endra til som framlegg i frå Radøy kommune datert 16. januar 2014, pluss endringar på grunn av endringar i kartet. Rådmannen får løyve til å redigere og gjere språklege endringar for å få på plass konsistente plandokument før høyring. 4) Planskildringa er eit av dokumenta som høyrer til reguleringsplanen. Dokumentet må endrast i tråd med dei endringane som vert gjort i plankart og føresegner. 5) Planen må få nytt namn då Urhaug er namn på ein annan plan. Det nye namnet på planen vert: Grunngjeving av vedtaket er at planframlegget er i tråd med arealføremål i kommuneplanen. Vedtaket har heimel i plan- og bygningslova HOVUDUTVAL FOR PLAN, LANDBRUK OG TEKNISK Hovudutvalet vedtok samrøystes rådmannen sitt framlegg til vedtak. PLT-011/14 VEDTAK: Framlegg til reguleringsplan for bustadområde B24 på Selfallet, Urhaug, vert godkjent for offentleg høyring og ettersyn på vilkår om at følgjande vert endra: 1. Planeringshøgde på tomtane skal stå på plankartet. 2. I kommunalteknisk anlegg må arealkoden KTA rettes både i føresegner og kart til Renovasjonsanlegg. Denne skal heller ikkje vere offentleg, men felles. 3. Føresegnene vert endra til som framlegg i frå Radøy kommune datert 16. januar 2014, pluss endringar på grunn av endringar i kartet. Rådmannen får løyve til å redigere og gjere språklege endringar for å få på plass konsistente plandokument før høyring. 4. Planskildringa er eit av dokumenta som høyrer til reguleringsplanen. Dokumentet må endrast i tråd med dei endringane som vert gjort i plankart og føresegner. 5. Planen må få nytt namn då Urhaug er namn på ein annan plan. Det nye namnet på planen vert:

142 Fra: Kari Johannesen Sendt: 8. mai :45 Til: Kjersti Flatråker Emne: SV: Plansak detaljplan - Selfallet nord - oversending av merknadar for vurdering Vedlegg: 13007_Urhaug_Plankart_ _ A2.pdf; Samla fråsegn og merknadar etter offentleg ettersyn_selfallet nord..docx; Selfallet nord_reviderte føresegner_ doc; Selfallet nord_reviderte føresegner_ pdf Hei Då har vi svart på fråsegner, retta planføresegner og ein skrivefeil i tittelfeltet i kartet. Difor nytt kart. Med beste helsing Kari Johannesen Konst. dagleg leiar Ard arealplan as Domkirkegaten Bergen Tlf: Mob: kj@ardarealplan.no Trykk her for å sjå alle våre reguleringsplanar på karttenesta Google Earth Miljøfyrtårnsertifisert frå 2010 Fra: Kjersti Flatråker [mailto:kjersti.flatraker@radoy.kommune.no] Sendt: 6. mai :30 Til: Ard arealplan as Emne: Plansak detaljplan - Selfallet nord - oversending av merknadar for vurdering Se vedlagte saksdokumenter.

143 Plan ID_ Selfallet nord - fråsegn Nr Avsendar Dato Offentlege 1. Statens vegvesen Brev Fylkesmannen i Hordaland E-post Hordaland fylkeskommune Brev NGIR Brev BKK Brev Statens vegvesen i brev av : Avkjørsle frå fylkesveg 410 er ivaretatt i gjeldande plan for Selfallet. SVV kan ikkje sjå at framlegg til ny reguleringsplan for Selfallet nord vi få negative konsekvensar for trafikale område so dei har ansvar for. 2. Fylkesmannen i Hordaland i e-post av : Fylkesmannen har ikkje merknadar til reguleringsplanen. 3. Hordaland fylkeskommune i brev av : Hordaland fylkeskommune rår til at kravet til arkitektur og estetikk vert tatt inn i føresegnene. Planlegger sitt svar: Ynskje til fylkeskommunen vert tatt inn i føresegnene NGIR i brev av : Det er viktig at det vert sett av tilstrekkeleg areal til opptil to dunkar for levering av avfall. Staden skal vere sentralt plassert og stor lastebil skal kunne snu. Snuplassen bør ha fast dekke. Planlegger sitt svar: Det er sett av areal RA01 til bossoppstilling, og arealet skal vere tilstrekkeleg etter kontrollmåling. 5. BKK i brev av : Det er mogleg at høgspenningsanlegget ikkje har nok kapasitet og må forsterkast/oppgraderast. Det må setjast av areal på minimum 2,5 x 4 m til dette føremålet. Planlegger sitt svar: Det er sett av areal RA01 til trafokiosk,, og arealet skal vere tilstrekkeleg etter kontrollmåling.

144 RADØY KOMMUNE Reviderte føresegner Gnr 45/bnr 371 m.fl. Reguleringsplan Selfallet nord bustad Føresegner Dato sist revidert: FELLESFØRESEGNER 1.1. Byggegrense (pbl 12-7 nr 2) Byggegrense gjeld ikkje for mindre tiltak som garasje og uthus. Mindre tiltak kan plasserast inn til 1 meter frå nabogrensa Byggegrense gjeld ikkje for planeringstiltak, markterrasse, parkeringsplass og støttemur Det kan ikkje etablerast tiltak nærare felles vegføremål enn 1 meter Det kan ikkje etablerast tiltak nærare offentleg vegføremål, o_avg1 o_avg3, enn 2 meter Handsaming av massar (pbl 12-7 nr 3) Det skal utarbeidast plan for handsaming av massar i planområdet. Planen skal vise både disponering av stadeigne massar, deponering av overskotsmasse, gjenbruk av matjord og trong for tilkøyrde massar. Planen skal liggje ved søknad om løyve til tiltak i område Mellombels deponering av massar, inn til to månader, kan bare skje i område med arealformål busetnad og anlegg, og samferdsel og teknisk infrastruktur. Mellombels deponering av massar kan likevel ikkje skje i omsynssone, i strandsone eller i område for utomhusareal der eksisterande vegetasjons skal takast vare på Rekkefølgjekrav (pbl 12-7 nr 10) Det skal utarbeidast VA-rammeplan som skal godkjennast av Radøy kommune før det kan gjevast løyve til tiltak innanfor planområdet Leikeområde, f_leik01, skal være ferdig opparbeidd før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve til bustadane innanfor BK01 og BK03 søndre del Leikeområde, f_leik02, skal være ferdig opparbeidd før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve til bustadane innanfor BK02, BK03 nordre del og BK Køyrevegar, gangvegar og parkeringsplassar i planområdet skal vere dimensjonert som vist i planen og skal vere ferdigstilt før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve til bustadene i området Vegbom skal etablerast samstundes med veg f_kv06. Postadr: Radøyvegen 1690, 5936 Manger Telefon: Telefaks: E post: postmottak@radoy.kommune.no Webside: Bankgiro: Org.nr:

145 Grønstruktur innanfor planområdet skal være opparbeidd før det vert gjeve ferdigattest/bruksløyve til bustadene i området. 2. BUSETNAD OG ANLEGG (PBL 12-5 ledd nr 1 ) 2.1. Bustad frittliggande (BF01) Arealformål BF01 er område for to frittliggjande bustader, med tilhøyrande anlegg Maksimal tomteutnytting, inklusiv parkering, er 30 % BYA Maksimal mønehøgde er 9 meter og maksimal gesimshøgde er 7 meter over gjennomsnittleg planert terreng Bustadene skal ha parkeringsdekning på 2 plasser per bustadeining Bustad konsentrert (BK01-BK04) Arealformål BK01 BK04 er område for konsentrerte bustadeiningar, med tilhøyrande anlegg Maksimal tomteutnytting, inklusiv parkering, for BK01 er 60 % BYA Maksimal tomteutnytting, inklusiv parkering, for BK02 er 60 % BYA Maksimal tomteutnytting, inklusiv parkering, for BK03 er 40 % BYA Maksimal tomteutnytting, inklusiv parkering, for BK04 er 60 % BYA Maksimal mønehøgde er 9 meter og maksimal gesimshøgd er 7 meter over gjennomsnittleg planert terreng Bustadene skal ha parkeringsdekning på 2 plasser per bustadeining. 14 parkeringsplasser skal vere på eiga grunn og resten på parkeringsplass f_pp01/ Renovasjonsanlegg Innanfor f_ra01 kan det etablerast fellesplass for post/boss Uteopphald Uteopphaldsareal, f_ua01-f_ua02, er felles uteopphaldsareal for bustadane innanfor planområdet Eksisterande vegetasjon skal takast vare på i område for uteopphaldsareal Leikeplass Leikeplass f_lp01- f_lp02 er felles for bustadene innanfor planområdet Alle leikeområde skal vere opparbeidd med minst to apparat (sandkasse, klatrestativ og likande) samt med bord og benkar Areal avsett til leik skal ha solrik plassering og skjermast mot ver, vind, støy, forureining, trafikkfare og anna helsefare Areal avsett til leik skal ha ei funksjonell form og ikkje vere brattare enn 1:3.

146 3. SAMFERDSELSANLEGG OG TEKNISK INFRASTRUKTUR (PBL 12-5,ledd nr 2) 3.1. Kjøreveg Kjøreveg f_kv01 er felles veg og tilkomst til parkeringsplass f_pp01/02 og BF Køyreveg f_kv02 er felles veg for BK Køyreveg f_kv03 er felles veg for BK Køyreveg f_kv04 er felles veg for BK Køyreveg f_kv05 er felles veg for BK Køyreveg f_kv06 er felles veg for BK03 sin nordlege del Det skal monterast vegbom på f_kv Gangveg Gangveg f_g01er felles gangveg mellom vegen Selfallet og f_kv Gangveg f_g02er felles gangveg mellom vegen Selfallet og f_kv Anna veggrunn grøntareal Annan veggrunn - grøntareal o_avg01/02 er fyllingar og skjeringar langs kommunal veg Selfallet Annan veggrunn - grøntareal skal plantast til med stadeigen vegetasjon Parkeringsplass Parkeringsplass f_pp01/02 er felles parkeringsplass for BK01 - BK04. Her skal det opparbeidas 14 parkeringsplassar Ein parkeringsplass skal ha utforming for rørslehemma Det vert høve til å etablere felles carport innanfor f_pp01/ OMSYNSSONER - Sikrings-, støy og faresoner (Pbl 12-6, jf. 11-8) 4.1. Sikringssone - Frisiktssone veg I området for frisiktssone veg (H140) skal det ved avkøyrsler vere fri sikt i ei høgde av 0,5 meter over tilgrensande veg sitt plan.

147 4 Urhaugvegen Høgde A PP01 KV01 Eksisterande terreng A f_g01 45/ f_lp daa. A f_ua daa. R4 f_kv / / Ø= /220 Målestokk 1: TEIKNFORKLARING AREALFØREMÅL (PBL 12-5) BYGNINGAR OG ANLEGG (PBL 12-5 nr.1) BF Bustader-frittliggjande (1111) BK Bustader-konsentrerte (1112) RA Renovasjonsanlegg (1550) Uteopphald (1600) UA LP Leikeplass (1610) SNITT A-A1 Plankart 1 av 1 JURIDISKE TEKSTAR, LINJE- OG PUNKTSYMBOL (JF. REGULERINGSFØRESEGNER) Plangrense (RpGrense) Føremålsgrense (RpFøremålGrense) Sikringgrense, (RpSikringGrense) Regulert tomtegrense (1203) SOSI ver. 4.5 Z Eigedomsgrense som skal opphevast (1204) Z Z Z Z Z /110 45/ R7.5 f_ra01 R7.5 o_avg daa. o_avg daa. 4 2 o_avg03 4 f_pp daa daa. 4 4 f_g02 BF daa. %-BYA=30% f_kv03 4 BK daa. %-BYA=60% 4 R4 45/371 f_kv05 BK daa. %-BYA=60% R4 f_kv01 4 R4 4 45/423 ZZ Z Z Z Z Z Z 4 4 R4 R4 f_pp02 R4 R daa. 3 f_kv02 BK daa. %-BYA=60% R4 f_kv BK daa. %-BYA=40% 4 4 f_lp daa /221 45/ / /223 Ø= / Ø= SAMFERDSELSANLEGG OG TEKNISK INFRASTRUKTUR (PBL 12-5 nr. 2) Køyreveg (2011) KV G AVG PP OMSYNSSONE (PBL 12-6 JF. 11-8) Anna veggrunn - grøntareal (2019) SIKRINGS-, STØY- OG FARESONER (PBL 11-8a) Sikringssoner H140 Gangveg (2016) Parkeringsplassar (2082) Frisiktsone ved veg (140) Reguleringsplan, detaljregulering for: o_ f_ +27 PH k+mm ILLUSTRASJON BASISKART Byggegrense (1211) Regulert senterlinje (1221) Frisiktlinje (1222) Regulert kant køyrebane (1223) Stenging av avkøyrsel (1241) Måle og avstandslinje (1259) Offentleg arealføremål Felles arealføremål Høgd veg Planeringshøgde Illustrasjonslinje bygg Illustrasjonslinje parkeringsfelt Avkøyrsel Eigedomsgrense (4011) Geodetisk grunnlag: UTM32_Euref 89 Geodetiske høydegrunnlag: NN1954 Uttaksdato basiskart: Kartmålestokk: A2 Ekvidistanse : 1m 0 25m 45/395 8 f_ua01 Urhaug Sakshandsaming i følgje plan- og bygningslova Saksgang Dato Plankart datert Kunngjering oppstart Nasjonal arealplanid: 1260_ Føresegner datert 4 Offentleg ettersyn, vedtak dd.mm.åå dd.mm.åå dd.mm.åå / A / A33T /6 9 Offentleg ettersyn, fra - til 2.gangs handsaming, vedtak Radøy kommunestyre, vedtak Kunngjering vedtatt reguleringsplan Utarbeidd av: Domkirkegaten Bergen dd.mm.åå dd.mm.åå - dd.mm.åå dd.mm.åå dd.mm.åå dd.mm.åå dd.mm.åå PLANFRAMLEGG dd.mm.åå dd.mm.åå dd.mm.åå dd.mm.åå dd.mm.åå dd.mm.åå Forslagsstiller: Rr Ulvatn Eiendom AS Radøy kommune saksnummer Siste revisjonsdato plankart xxxxx/xxxx Det vert stadfesta at plankartet er i samsvar med kommunestyret sitt vedtak: Seksjonsleder

148 Ard arealplan as Domkirkegaten Bergen FORSLAGSTILLER SI PLANSKILDRING Side 1 Selfallet detaljplan for Selfallet nord GNR/BNR 45/371, 423 m.fl RADØY KOMMUNE Plannr.: Saksnr.: Sist oppdatert: Figur 1 Illustrasjon for Selfallet nord. Ill: Siv. ark. Geir Brekke. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

149 INNHALD 1 SAMANDRAG NØKKELOPPLYSNINGAR BAKGRUNN FOR PLANARBEIDET BAKGRUNN INTENSJONEN MED PLANFORSLAGET PLANPROSESSEN VARSLING MERKNADER I SAMBAND MED VARSLING GJELDANDE PLANSTATUS FYLKES(DEL)PLAN KOMMUNEPLAN/KOMMUNDEDELPLAN REGULERINGSPLANAR EVENTUELLE TEMAPLANAR RIKSPOLITISKE RETNINGSLINER SKILDRING AV PLANOMRÅDET LOKALISERING AVGRENSING TILSTØYTANDE AREAL SITT BRUK/STATUS EKSISTERANDE BUSETNAD TOPOGRAFI/LANDSKAPSTREKK GEOLOGISKE RESSURSAR SOLTILHØVE VEGETASJON, DYRELIV OG ANDRE NATURTILHØVE GRØNE INTERESSER /FRILUFTSINTERESSER KULTURMINNE VEG OG TRAFIKKTILHØVE STØY OFFENTLEG KOMMUNIKASJON/ KOLLEKTIVDEKNING VATN OG AVLAUP ENERGI PRIVAT OG OFFENTLEG SERVICETILBOD RISIKO PRIVATRETTSLEGE BINDINGAR UTGREIING I HHT. FØRESKRIFT OM KONSEKVENSUTGREIINGAR SKILDRING AV PLANFORSLAGET INNLEIING REGULERINGSFØREMÅL BYGGEFØREMÅL BUSETNAD OG ANLEGG UNIVERSELL UTFORMING LEIK/UTEOPPHALDSAREAL PARKERING/GARASJE(R) TRAFIKKAREAL STØYTILTAK AVFALLSHANDTERING/MILJØSTASJON RISIKO ANNA KONSEKVENSAR AV PLANFORSLAGET OVERORDNA PLANAR OG VEDTAK EKSISTERANDE REGULERINGSPLANAR ESTETIKK/NÆR OG FJERNVERKNAD UNIVERSELL UTFORMING KONSEKVENSAR FOR NABOER TRAFIKK- OG PARKERINGSTILHØVE KULTURMINNE FRILUFTSAKTIVITET, NATUROMRÅDE, BORN OG UNGE SINE INTERESSER I NÆRMILJØET VURDERING AV TILTAK I HØVE TIL NATURMANGFALDSLOVA PRIVAT OG OFFENTLEG SERVICETILBOD KONSEKVENSAR FOR NÆRINGSINTERESSER JURIDISKE/ØKONOMISKE KONSEKVENSAR FOR KOMMUNEN INFRASTRUKTUR ROS-ANALYSE FRÅSEGN/MERKNADAR SAMLA FRÅSEGN/MERKNADAR FORSLAGSSTILLAR SIN AVSLUTTANDE KOMMENTAR Side 2 Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

150 FIGURLISTE: Figur 1 Illustrasjon for Selfallet nord. Ill: Siv. ark. Geir Brekke Figur 2 Varslingsannonse... 5 Figur 3 Utsnitt av kommunedelplan for Manger Planområdet i svart firkant Figur 4 Reguleringsplaner som grenser til eller er i området. Kjelde: Se eiendom og braplan Figur 5 Utsnitt av reguleringsplan for Selfallet bustadfelt: godkjent Planområdet markert med raud stipla line Figur 6 Planområdet plassert i regionen. Kjelde: Kartiskolen Figur 7 Planområdet Figur 8 Utsikt frå planområdet Figur 9 Planområdet sett fra nordøst mot sørvest. Markert med gul firkant Figur 10 Bilete syner utbygging i nærområdet og soltilhøva Figur 11 Turstiar i nærområdet. Kjelde: ut.no. Planområdet med blått Figur 12 Vegen Selfallet som ein vil kople seg på Figur 13 Støykart frå Statens vegvesen Figur 14 Utsnitt av plankartet Figur 15 Snitt A-A1 med planlagt og eksisterande hus Figur 16 Illustrasjonar som syner korleis bygga er tenkt plassert. Einebustader lengst til høgre. Området sett frå nordvest mot søraust. Ill: Geir Brekke Figur 17 Illustrasjon som syner planlagt utbygging frå nordaust mot sørvest. Ill: Geir Brekke Figur 18 Skjematisk framstilling av metode Side 3 VEDLEGG: Vedlegg 1: Plankart Vedlegg 2: Planføresegner Vedlegg 3: Varslingsdokument Vedlegg 4: Uttaler/Merknadar Vedlegg 5: Illustrasjonar 1 SAMANDRAG Planforslaget for Selfallet detaljplan for Selfallet nord, er ein detaljreguleringsplan som føl opp det opphavlege flateregulerte området i planen for Selfallet med plan id: Planforslaget er difor eit forslag for sluttføring av dette ubygde området på Selfallet. Her har ein i dag ein blanding av hustypar og vårt planforslag bidreg med å halde fram med å legge til rette for rekkehus og einebustader. Gode uteareal er planlagt for å ta omsyn til landskapet og gje høve til ulik form for uteaktivitet i ulike årstider. Planforslaget har lagt til rette for 14 rekkehus og 2 einebustader. Forslaget har tatt omsyn til landskapet, eksisterande busetnad, trygg ferdsel i området, og lagt til rette for gåande og syklande. Det skal vere lett å kome seg fram gjennom området og det skal vere gode uteareal for å fri leik. Planforslaget er laga av Ard arealplan i samarbeid med arkitekt Geir Brekke. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

151 2 NØKKELOPPLYSNINGAR Kommune Radøy Gardsnamn (adresse i sentrum) Seifallet Gardsnr./bruksnr. 45/371, 423 Gjeldande planstatus (regulerings- /kommune(del)pl.) Planområdet er flateregulert og omfatta av planen for Selfallet med plan id: Side 4 Forslagstillar Grunneigar (sentrale) Plankonsulent Rr Ulvatn Eiendom AS 45/371 Rune Ulvatn 45/423 Rr Ulvatn Eiendom AS Ard arealplan as Ny plans hovudføremål Bustad Planområdets størrelse i daa 8,1 daa Tal på nye bustader/nytt næringsareal (BRA) Aktuelle problemstillingar (støy, byggehøgde o.l.) Førelegg det varsel om motsegn (j/n) n Konsekvensutgreiingspliktig (j/n) n Kunngjering oppstart, dato Fullstendig planforslag mottatt, dato Informasjonsmøte haldt (j/n) n 3 BAKGRUNN FOR PLANARBEIDET 3.1 BAKGRUNN Rr Ulvatn Eiendom AS står bak initiativet om å utvikle reguleringsplanen for bustader med tilhøyrande infrastruktur. 3.2 INTENSJONEN MED PLANFORSLAGET Intensjonen med planforslaget er å leggje opp til ein arealutvikling i tråd med kommunedelplanen sine føringar. Ein ynskjer å lage ein reguleringsplan med arealføremål bustad. Planområdet er flateregulert og omfatta av planen for Selfallet med plan id: PLANPROSESSEN 4.1 VARSLING Formell kunngjering vart gjennomført i Nordhordland avis. Naboar og grunneigarar, offentlege og private høyringsinstansar vart varsla med merknadsfrist sett til I tillegg vart varslinga lagt ut på nettsidene til Radøy kommune og Ard arealplan as. Planområdet var ved varsling avgrensa som vist i varslingskartet under. Planområdet som vart varsla er på 8,1 daa. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

152 Side 5 Figur 2 Varslingsannonse 4.2 MERKNADER I SAMBAND MED VARSLING I samband med varsling kom det inn 3 fråsegn/merknadar. Alle frå ulike offentlege instansar. Desse dreidde seg i hovudsak om standard på ROS-analyse, areal og transport, landskap og estetikk. Oversikt over merknader med svar finn ein under punkt GJELDANDE PLANSTATUS 5.1 FYLKES(DEL)PLAN I fylkesplanen for står det at Hordaland skal ha best moglege rammevilkår for framvekst av næringsliv, som kompetanse, kapital og infrastruktur. Lokalsamfunna skal ha livskraftig næringsliv, basert på eigne føremoner og særtrekk, noko som vil gje grunnlag for gode arbeidsplassar. 5.2 KOMMUNEPLAN/KOMMUNDEDELPLAN Planområdet er omfatta av kommunedelplan for Manger I denne planen er planområdet avsett til bustadområde. Planen er i tråd med desse arealføringane. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

153 Side 6 Figur 3 Utsnitt av kommunedelplan for Manger Planområdet i svart firkant. Kommunedelplanen har knytt føresegner til nye bustadområde. Desse er såleis førande for planarbeidet. Sjå utdrag frå føresegnene under her: 1a Bustadområde I dei områda som er avsett til framtidig byggeområde, kan løyve til tiltak etter pbl. 81, 86a, 86b og 93 gjevast når det føreligg godkjent reguleringsplan (pbl 27-1). Innafor alle regulerte og framtidige regulerte bustadområde gjeld:bygningane skal ha sal- eller pulttak (med eller utan valming). Det skal ikkje byggjast på eksponerte landskapsdrag eller toppar i terrenget. Bygningane skal ikkje oppførast nærare sjø eller vassdrag enn 50 meter. Ved frådelingar skal tomtegrense vera minimum 30 meter frå sjø eller vassdrag. (Pbl a og f) For leik og opphald for barn og unge skal det for kvar bustadgruppe avsetjast areal til felles eller offentleg minste uteopphaldsareal (MUA) med arealkrav på minimum 50 m² for kvar bustadeining. Naudsynt areal for snuplass, køyretilkomst eller byggetiltak skal ikkje vera med i utrekning av uteopphaldsareal. Minimum areal for kvar regulerte leikeplass er på 300 m². Areal brattare enn 1:3 skal normalt ikkje reknast med i arealet. Leikeplassen skal vera solrik og skjerma mot vind, traffikk og støy. Interessene til born, unge, eldre og funksjonshemma skal det takast omsyn til i planlagde bustadområde. Det skal utarbeidast utbyggingsavtalar i samband med planlagde bustadområde og andre større tiltak. I utbyggingsavtalen skal utbyggjar, grunneigar og kommunen avklara ansvaret for korleis tiltak som er naudsynt for gjennomføring av planen skal gjennomførast og finansierast. Slike tiltak kan vera infrastruktur som offentlege traffikareal og friområde, leikeområder, anlegg for offentleg kommunikasjon, energiforsyning, avløp og vatn og andre miljøtiltak. Utbyggingsavtalen skal offentleggjerast og vedtakast endeleg av formannskapet eller kommunestyret. På bustadtomter i regulerte felt vert det gjeve høve til å byggja garasje inntil 50 m² BYA der tilhøva talar for det (Pbl Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

154 20-4, 2 ledd, b). Garasjen er å sjå som ein del av total utnytting av tomta. Dette gjeld uavhengig av den enkelte reguleringsplan. Leikeplassar og fellesareal skal vera ferdig opparbeide før felta vert tekne i bruk (Pbl. 20-4, 2 ledd, d) I område avsett til eksisterande bustadområde kan fortetting ved einskilde tomter skje utan at det ligg føre reguleringsplan. Viss det i eit avgrensa område skal byggjast tre eller fleire bustadeiningar eller andre bygg (utanom garasje innafor dei råmene som er godkjent) skal det utarbeidast ein reguleringsplan/utbyggingsplan. Ved fortetting skal nye bustadar ta omsyn til etablert byggeskikk. Side 7 Ein skal leggje til rette for folk med ulike behov ved å planleggje for ei blanding av hustypar som frittliggjande einebustader, rekkjehus og lavblokker. 5.3 REGULERINGSPLANAR Reguleringsplan(ar) Planarbeidet grensar til, og går delvis inn følgjande fire reguleringsplanar; Manger Urhaug C. Vedteken Manger - Del av Urhaug C. Vedteken Manger - Selfallet. Vedteken 2006 vår plan er ein del av denne. Sjå føresegner Langhøyane - nytt bustadområde Manger - Del av Urhaug C Manger - Urhaug C Langhøyane Planområdet Urhaug B24 Manger - Selfallet Figur 4 Reguleringsplaner som grenser til eller er i området. Kjelde: Se eiendom og braplan. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

155 Side 8 Figur 5 Utsnitt av reguleringsplan for Selfallet bustadfelt: godkjent Planområdet markert med raud stipla line. Utsnitt frå føresegner til reguleringsplan for Selfallet legg føringar for B24: som 5.4 EVENTUELLE TEMAPLANAR Trafikksikringsplan for Radøy (kommunedelplan ) Kommunedelplan for klima og energi Naturtypar på Radøy 2004 Viltet i Radøy 2004 Barnehageplan Kommunedelplan for klima og energi Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

156 5.5 RIKSPOLITISKE RETNINGSLINER Rikspolitiske retningsliner for samordna areal- og transportplanlegging Rikspolitiske retningslinjer for barn og planlegging Rikspolitiske retningslinjer for universell utforming Side 9 6 SKILDRING AV PLANOMRÅDET Radøy kommune ligg i den ytre delen av Nordhordland og har fjordar og sund i vest og aust. Radøy kommune omfattar største delen av øya Radøy, vest for Lindåshalvøya. Heilt i sør går kommunen over i Lindås kommune. Kommunen har tre tettstader Manger der det meste av kommuneadministrasjonen ligg, Bøvågen og Austmarka. Kommunen er prega av mykje jordbruksareal og er ofte omtala som «den grøne øya». Planområdet ligg på Manger, søraust om Mangerøyvegen og midt i eit allereie etablert byggefelt. Planområdet ligg om lag ein kilometer frå kommunesenteret Manger sentrum. Lokaliseringa er såleis sentral i høve til dei fleste offentlege og private tilbod kommunen tilbyr. Figur 6 Planområdet plassert i regionen. Kjelde: Kartiskolen. 6.1 LOKALISERING Planområdet er lokalisert sentralt på Manger. Sjå figur AVGRENSING Planområdet er avgrensa av arealdisponeringane gjort i reguleringsplan for Selfallet bustadfelt. Planforslaget er utforma for å vere i tråd med overordna plan. Sjå figur 5 for nærare avgrensing. Planavgrensinga er plassert i plankartet for Selfallet. 6.3 TILSTØYTANDE AREAL SITT BRUK/STATUS Tilstøytande areal er hovudsakleg utbygd bustadområde. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

157 6.4 EKSISTERANDE BUSETNAD Planområdet er ubygd. Side 10 Figur 7 Planområdet. Figur 8 Utsikt frå planområdet. 6.5 TOPOGRAFI/LANDSKAPSTREKK Kystlina er låg og oppskoren. Øya har ikkje særleg høge fjell, og strandsona er smal. Det høgaste punktet er Morkenfjellet med 217 m.o.h. Landskapet er prega av Bergensbogane som går i nordvest-søraust og dannar langstrakte låge ryggar. Sjølve planområdet er ganske flatt med ein stigning mot sør. Sjå utsnitt frå Norge i 3D i figur 9. Nordpil syner i foto. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

158 Toska Manger sentrum Mangerspollen Side 11 Mangersvågen Mangersvågen Figur 9 Planområdet sett fra nordøst mot sørvest. Markert med gul firkant. Mangerspollen 6.6 GEOLOGISKE RESSURSAR Det er hovudsakleg bergartar under Lindåssdekket som anortositt og mangeritt som er bergartar i området. Desse bergartane er harde bergartar. Radon er eit kjent problem mange stader i fylket, men er ikkje eit uttalt problem i dette aktuelle området. 6.7 SOLTILHØVE Tilhøva for sol er gode gjennom heile året. Klima er kystpåverka og prega av milde vintrar og kjølege somrar. Det regnar ganske mykje på Radøy som det gjer elles på vestlandskysten. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

159 Side 12 Figur 10 Bilete syner utbygging i nærområdet og soltilhøva. 6.8 VEGETASJON, DYRELIV OG ANDRE NATURTILHØVE Det føreligg kartlegging av naturtype frå rapporten Naturtypar i Radøy 2004 nær planområdet på Mangerøy og Manger. På Mangerøy finn ein at denne er kategorisert som ein artsrik vegkant med følgjande områdeskildring: Gammal grasdekt veg mot utmarka ved Svemyra under garden Mangerøy. Øyentrøst ligg som eit teppe i botn, indikerar langvarig hevd. Her er raudkløver, engsoleie, tiriltunge, kvitkløver, blåtopp, legeveronika, føllblom, vanleg arve. For Manger er det rik edellauvskog og det er nokre funn av store gamle tre i tillegg til Prestegardalléen. Desse funna ligg aust for planområdet nærare sentrum av Manger. Trea som er omtalt er truleg nær 250 år gamle. Aust for planområdet ligg Mangerspollen som er registret som ein brakkvasspoll. Rik edellauvskog i området rundt Mangerspollen og innover langs bekkedraget mot aust. Frodig tresjikt med artar som eik, osp, lind, ask, hassel, bjørk og rogn. Busk- og feltsjikt er tett, og har ikkje vorte halde ope ved beite eller slått. Området er som ei urørt, grøn lunge tett ved Manger sentrum. Førekomst av lind gjer at lokaliteten vert vurdert som svært viktig. Elles har ein Kjevatnet som er rik kulturlandskapssjø vest for planområdet. Vatnet er yngleområde for andefuglar. Det er ikkje observert spesielle eller verneverdige naturtilhøve under synfaring av området, utover nemnte funn i områda rundt. I Viltrapport frå Radøy 2004 finn ein omtalt gråhegre mellom anna ved Nesvatnet ved Manger. Denne helt seg her heile året. Ved Mangersneset sør for planområdet er det observert hekkeplass for sandsvale. Det er elles ingen kjente trekkvegar for hjort i eller gjennom planområdet. 6.9 GRØNE INTERESSER /FRILUFTSINTERESSER Vest for planområdet ved Langhøyane er det kjent turområde - Skageneset. I planen for Langhøyane vert det lagt til rette for parkering og sti for dei som vil nytte høve til å nå turterrenget denne vegen. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

160 Side 13 Figur 11 Turstiar i nærområdet. Kjelde: ut.no. Planområdet med blått KULTURMINNE Ved søk i Kulturminnesøk er det ikkje registrert automatisk freda kulturminne (tidlegare fornminne) innanfor planområdet VEG OG TRAFIKKTILHØVE Planområdet ligg opp til fylkesveg Toskavegen. Forbi planområdet er ÅDT sett til 250. Vegen vert nytta som gjennomfartsveg for dei som skal til Toska øya vest for planområdet. Fartsgrensa forbi planområdet er 50 km i timen. Det er registrert to trafikkulykker langs vegen sidan år Desse har ført til at menneske har blitt lettare skadd. Figur 12 Vegen Selfallet som ein vil kople seg på STØY Statens vegvesen har kartlagt støy frå fylkesvegen. Støyvarselkartet er utarbeida etter Miljøverndepartementet si retningsline for behandling av støy i arealplanlegging (T-1442). Støyvarselkartet syner berekna raud (L den>65db) og gul (L den>55db) støysone, sjå Tabell 1 i T Dette kartet frå Statens vegvesen syner ein prognosesituasjon år frem i tid. Det vil seie at årsdøgntrafikk, som er eit viktig parameter i støybereknings -modellen, er framskriven (basert på prognosar) berekningsåret. Som det går fram av kartet under går støysona ikkje inn i planområdet. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

161 Side 14 Figur 13 Støykart frå Statens vegvesen OFFENTLEG KOMMUNIKASJON/ KOLLEKTIVDEKNING Det går buss frå Manger sentrum 19 gongar i døgnet kvardagar mot Bergen. Laurdagar og sundagar er tilbodet redusert til 4 avgangar. Busstoppet ligg sentralt i forhold til planområdet og vil vere lett tilgjengeleg. Frå Manger til Bergen tar bussturen ca 1 time og 50 min. Frå Toska går det buss til Manger sentrum - forbi planområdet med rute nr Det er busshaldeplass like ved planområdet. Bussen går fire gongar i døgeret i kvar retning. Nokre avgangar er berre skuledagar VATN OG AVLAUP Det er offentleg vatn og avlaup som er etablert i samband med eksisterande bustadfelt ENERGI Eit prosjekt av denne storleik kjem innunder dei nye forskriftene til Radøy kommune (klima og energiplanen) der det står at bustadprosjekt med meir enn 10 bustader skal byggast med alternative energiløysningar PRIVAT OG OFFENTLEG SERVICETILBOD Frå planområdet er det om lag ein kilometer til Manger sentrum som har dei fleste servicetilbod. Manger barneskule, Radøy ungdomsskule og Prestmarka barnehage (0-5 år) ligg her. Ut frå tilgjengeleg statistikk (SBB) bur det i snitt 2,6 personar i ein bustad i Radøy kommune RISIKO Sjå ROS-analyse under punkt PRIVATRETTSLEGE BINDINGAR Ingen kjente. 7 UTGREIING I HHT. FØRESKRIFT OM KONSEKVENSUTGREIINGAR Ikkje vurdert som naudsynt. Området vert utbygd i tråd med overordna plan og fell elles ikkje inn under vilkåra i 2 og 3 i Forskrift om konsekvensutgreiingar. 8 SKILDRING AV PLANFORSLAGET Planforslaget bygger på reguleringsplan for Selfallet med plan id: Planområdet vårt er flateregulert i denne planen. Føresegner her i opphavleg plan legg føringar for vår plan. 8.1 INNLEIING Planområdet er lite og kan oppfattast som ei ferdigstilling av allereie delvis utbygd plan. Området som vår plan omfattar er ei av dei opne ubygde områda i planen for Selfallet. Sjå figur 5. som viser reguleringsplanen med vårt område flateregulert. Planområdet ligg langs vegen Selfallet på nedsida av Mangerøyvegen Fv410. Tilkomst vert frå Selfallet. Plassering av tilkomst er gjort ut frå fleire omsyn, mellom anna korleis ein skal få plassert hus og vegar utan for store skjeringar. I tillegg er det her i nedre del av planområdet etablert VA-anlegg ligg. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

162 Planforslaget vert å betrakte som ei utfylling/sluttføring av opphavleg reguleringsplan for området. Området elles er prega av småhusbusetnad av ulik type og storleik. Vårt planforslag ynskjer å gje eit bidrag med nye bustader som er med på å fullføre utbygginga som har vore her. Utbygginga skal ta omsyn til eksisterande utbygging og skape nye bygg som ikkje dominerer i terrenget. Det er lagt til rette med to leikeplassar og eit uteopphaldsareal. Gangvegar og vegar er planlagt for at det lettare skal la seg gjere å forflytte seg i og gjennom området. Det er planlagt bom på slutten av veg f_kv06 for å hindre at andre enn mjuke trafikantar nyttar vegsystemet som gjennomgangsveg. Side 15 Figur 14 Utsnitt av plankartet Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

163 8.2 REGULERINGSFØREMÅL Føremål Busetnad og anlegg Bustader frittliggjande BF01 1,594 Bustader konsentrert f_bk01 0,769 f_bk02 0,769 f_bk03 1,524 f_bk04 0,767 Renovasjonsanlegg f_ra01 0,04 Leikeplass f_lp01 0,121 f_lp02 0,291 Uteopphald f_ua01 0,69 f_ua02 0,066 Totalt areal 6,631 daa Samferdsel og teknisk infrastruktur Køyreveg f_kv ,096 Gangveg f_g ,045 Anna veggrunn o_avg ,083 Parkeringsplass f_pp ,253 1,476 daa Omsynssoner Frisiktssone ved veg H140 - Totalt 8,108 8,1 daa Side BYGGEFØREMÅL Byggeføremål Reguleringsføremål Areal Tal på bustader Byggehøgde BYA Bustad 6,6 daa 14 rekkehus, to einebustader Mønehøgd 9 m 30 % for BF01 og frå 40 til 60 % for f_bk01-04 Parkeringsplassar 28 pp der 14 stk er på eiga grunn, med 14 på felles parkeringsplass. For BF01 vert det parkering på eiga grunn. 8.4 BUSETNAD OG ANLEGG Planforslaget legg opp til ei fordeling på frittliggjande og konsentrert utbygging med hovudvekt på konsentrert utbygging av rekkehus. Det er lagt opp til 14 rekkehus og to einebustader. Utnyttingsgraden er for BF01 på 30 % og for f_bk01-03 frå 40 % til 60 %. Mønehøge er sett til 9 meter. Snitt under viser korleis dette vil verte sett i høve til eksisterande utbygging. Figur 15 Snitt A-A1 med planlagt og eksisterande hus. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

164 8.5 UNIVERSELL UTFORMING Universell utforming skal leggjast til grunn for tilrettelegging for mjuke trafikantar og bustadområde sitt inneog utemiljø. 8.6 LEIK/UTEOPPHALDSAREAL For leik og opphald for barn og unge skal det for kvar bustadeining setjast av areal til felles leik - uteopphaldsareal på minimum 50 m 2. Leikeplassen skal vere solrik og skjerma mot vind, trafikk og støy. Side 17 Det er satt av to areal til borns leik i planforslaget. I tillegg er det tatt omsyn til haugen som ligg delvis i det søraustre hjørnet og som heldt fram utanfor planområdet. Denne vil ligge urørt som eit uteopphaldsareal og kan nyttast til mellom anna aking vintersdagar med snø. Områda som er sett av til leik er valt ut frå at dei gjev livd er lite kupert og vil få sol. Leikeplass f_lp01 ligg ved f_bk01 i søraustre hjørne og kan opparbeidast som ein liten nærleikeplass. Leikeplass f_lp02 ligg nord i planområdet og vert utforma som ein leikeplass med leikeapparat. Det er sett av eit område f_ua01 til uteopphaldsareal. Området er ligg tett opp til eit grøntområde med ei høgde, noko som betyr at det reelle leikeområdet vert større med moglegheit for meir variert leik. I tillegg er det sett av eit lite restareal til f_ua02 ved kjøreveg f_kv06. Det er sett av totalt 1,068 daa til leik og uteareal i planen. Fordelt på alle bustadeiningane vert det 1068 m 2 /16 = 67m 2 leik og uteareal per eining. Det vert høve til å etablere sandkasse, klatrestativ, bord og benkar og liknande på leikeplassane. 8.7 PARKERING/GARASJE(R) 14 rekkehus x 2 parkeringsplassar gjev trong for totalt 28 parkeringsplassar. Det er tenkt at 14 av desse takast på eige grunn for rekkehusa. 14 vert på felles parkeringsplass. For dei to einebustadene vert all parkering på eigen grunn. Det vert høve til å etablere carport innanfor f_pp01 og f_pp TRAFIKKAREAL Kjøreveg Tilkomst til bustadfeltet vert frå vegen Selfallet. Denne vert kopla til f_kv01. f_kv01 er igjen kopla til f_kv02 som gjev tilkomst til f_bk01. f_kv01 er igjen kopla til f_kv03 som gjev tilkomst til f_bk02. f_kv01 er igjen kopla til f_kv04 som gjev tilkomst til f_bk03. f_kv01 er igjen kopla til f_kv05 som gjev tilkomst til f_bk04. f_kv01 er igjen kopla til f_kv06 som gjev tilkomst til f_bk03 sin nordlege del. Det vert montert bom for vegen for å hinder gjennomkøyring. f_kv06 er kopla til vegsystemet i aust med Urhaugvegen. Gangveg Gangveg f_g01 vert kopla til f_kv05 og vegen Selfallet i vest. Gangveg f_g02 vert kopla til f_kv03 og vegen Selfallet i vest. 8.9 STØYTILTAK Ikkje relevant AVFALLSHANDTERING/MILJØSTASJON Det vert sett av areal til kommunaltekniske anlegg post/boss innanfor f_ra01. Nettstasjon kan plasserast her om det er trong for det RISIKO Det er ikkje registrert nokre former for ekstraordinær risiko i eller nær planområdet ANNA Ikkje aktuelt. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

165 9 KONSEKVENSAR AV PLANFORSLAGET 9.1 OVERORDNA PLANAR OG VEDTAK Planforslaget fører vidare arealdisponeringane som ligg i kommuneplanens arealdel, kartdelen og føresegnene. 9.2 EKSISTERANDE REGULERINGSPLANAR Reguleringsplanen føl opp reguleringsplan for Selfallet bustadfelt: godkjent , med detaljregulering av felt B4. Side ESTETIKK/NÆR OG FJERNVERKNAD UNIVERSELL UTFORMING Nye bustadar skal oppførast med arkitektur som tek omsyn til naturgjevne og bygde omgjevnader. Reguleringsplanen vil opplevast som ei naturleg utviding av eksisterande byggjefelt. Utforming av bygg og uteområde skal vere gjennomtenkt i samband med livsløpsstandard og universell utforming. Sjå snitt i figur 15. Figur 16 Illustrasjonar som syner korleis bygga er tenkt plassert. Einebustader lengst til høgre. Området sett frå nordvest mot søraust. Ill: Geir Brekke. Figur 17 Illustrasjon som syner planlagt utbygging frå nordaust mot sørvest. Ill: Geir Brekke. 9.4 KONSEKVENSAR FOR NABOER Reguleringsplanen vil i liten grad føra til reduserte arealkvalitetar for naboar. Planen legg gjennomgåande opp til beskjeden bygghøgde som kunne skape negative konsekvensar i form av utsikt og soltilhøve. Tiltaka i planen vil kunne skapa noko trafikkvekst gjennom tilkomstvegen til Selfallet. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

166 9.5 TRAFIKK- OG PARKERINGSTILHØVE Ved å samle utkjørslar til fylkesvegen vonar ein at planforslaget skal kunne betre trafikksikkerheita i området. Det er gjennomgåande planlagde gangvegar som knyt seg til tilkomstvegar til planområdet. Bom vert sett opp for å hindre gjennomkøyring. 9.6 KULTURMINNE Det er ikkje registrert automatisk freda kulturminne (tidlegare fornminne) innanfor planområdet. Side FRILUFTSAKTIVITET, NATUROMRÅDE, BORN OG UNGE SINE INTERESSER I NÆRMILJØET Planområdet ligg vest for kjent friluftsområde på Skageneset. Turen går i eit flatt og jamt terreng og vert difor kalla «Steppene på Manger» på folkemunne. Ved å nytte eksisterande vegsystem i området vil ein lett kome ut til dette turområdet. Det vert lagt til rette for leikeplass innanfor planområdet. I tillegg er det mykje ubygd areal rundt om i nærleiken av planområdet som kan nyttast til frileik. I planen for Langhøyane nordvest for planområdet vert det også lagt til rette for leikeplassar av ulik storleik og type som kan nyttast. Nærast idrettsanlegg er plassert i Grønålen ca. 1 km frå planområdet. 9.8 VURDERING AV TILTAK I HØVE TIL NATURMANGFALDSLOVA Det er eit nasjonalt mål at tap av biomangfald skal stoppast, og arealbruken skal støtte opp om dette målet (St.meld 26 ( )). Tiltaket er vurdert ut frå krava i kapittel II i Naturmangfaldslova, med særleg omsyn til prinsippa i følgjande heimlar: 8 : Kunnskapsgrunnlaget. 9 : Føre-var-prinsippet. 10: Økosystemtilnærming og samla belasting. 11: Tiltakshavar betaler. 12: Miljøforsvarlege teknikkar. I planarbeidet har ein nytta viktige informasjonskjelder som naturbase, artskart til artsdatabanken.no, nasjonal raudliste og lokale observasjonar av naturmangfald. Då planområdet er lite og ligg inne mellom allereie utbygd areal, er det mindre interessant for ulike artar å etablere seg her. Sjå utgreiinga under punkt 6.9. Det er ikkje observert/registrert artar i eller nær planområdet som treng spesielt vern. Det er difor ikkje avdekka konfliktar mellom arealbruksendringane og utvalde naturtypar og prioriterte artar i forslag til forskrift. Endringane er òg vurdert i forhold til naturmangfaldet generelt og registrert kjent lokal kunnskap. Sjå elles ROS-analysa. 9.9 PRIVAT OG OFFENTLEG SERVICETILBOD Med 16 nye bustader kan det verte 42 nye innbyggarar i området. 16 einingar x 2,6 = 42 innbyggarar. Av desse vil tre vere mellom 0 5 år, og åtte vil være mellom 6 og 19 år. Barnehage Radøy kommune og Manger har p.t god barnehagedekning. I tillegg er det sett av areal til ny barnehage i naboplan for Langhøyane. Skule Barneskulen har p.t god dekning. Frå planområdet er det om lag ein kilometer til Manger sentrum som har dei fleste servicetilbod. Manger har god dekning av private og offentlege tenestar. Manger barneskule, Radøy ungdomsskule og Prestmarka barnehage (0-5 år) ligg her. Skulevegen er sikra med fortau heilt fram KONSEKVENSAR FOR NÆRINGSINTERESSER Det er ikkje landbruk - eller anna næringsverksemd på areala i dag. Det er noko areal som tidlegare har vore dyrka i området. Framtidig føremål og omdisponering av dyrka mark er avklara i overordna plan JURIDISKE/ØKONOMISKE KONSEKVENSAR FOR KOMMUNEN Ingen kjente konsekvensar. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

167 9.12 INFRASTRUKTUR Vegnettet som planområdet knyt seg mot skal vera av tilfredstillande kvalitet til å kunne ta unna noko trafikkvekst. Ein vil byggje vidare på etablert kommunalt VA-anlegg i etablerte byggjefelt. Eksakte planar vil gå fram av eigen VA-plan. Det er god kapasitet på anlegget i området ROS-ANALYSE Side 20 Bakgrunn I tilknyting til reguleringsplanarbeidet er det utført en analyse av risiko og sårbarheitsforhold. ROS-analysen bygger på føreliggande kunnskap om planområdet og arealbruken der. Akseptkriterier og metode Akseptkriteriene definerer kva risiko ein er villig til å akseptere, ofte knytt opp mot tap innan følgjande tema; liv, helse, ytre miljø og materielle verdiar. Rettleier frå Direktoratet for samfunnsikkerheit og beredskap (DSB), Krav til risikovurdering (NS 5814:2008) og rapporten GIS i samfunnsikkerheit og arealplanlegging Vestlandsprosjektet (SiGVe-rapporten) dannar grunnlaget for metoden og akseptkriteriene. For å systematisere arbeidet med ROS- analysen vert det brukt skjema og matriser. Metoden for en ROSanalyse kan framstellas forenkle i følgjene 6 punkt: Figur 18 Skjematisk framstilling av metode Eit risiko- og sårbarheitsbilete er definert som summen av sannsynlegheit - kor ofte uønskt hending forventas å inntreffe, og konsekvensen - kor alvorlege konsekvensar hendinga kan medføre. Risiko = sannsynlegheit x konsekvens. Det er vanskeleg å fastslå ein frekvens og konsekvens av ein hending. Ved å anslå sannsynlegheit og konsekvens vil ein snakke om gjennomsnittstall på hending over tid. Det kan på den måten inntreffe fleire eller færre hendingar i eit gitt tidsperspektiv enn anslått i ROS- analysen. Intensjonen med ROS- analysen er at funn skal følgjes opp med risikoreduserande eller skadeavgrensande tiltak og legge føringar for vidare planlegging av arealbruk. Klassifisering av sannsynlegheit og konsekvens Graderingen er delt i 6 ulike nivå, frå Særs sannsynleg til usannsynleg, og frå katastrofalt til ufarleg, sjå figur under. SANNSYNLEG VEKT DEFINISJON TRYGGHETSKLASSE TEK 10: SKRED OG FLOM Særs sannsynleg 6 Ein hending skjer oftare enn kvart 20. år Mykje sannsynleg 5 Ein hending skjer sjeldnare enn kvart 20.år, men oftare enn kvart 100.år F1 Sannsynleg 4 Ein hending skjer sjeldnare enn kvart 100.år, men oftare enn kvart 200.år S1 Noko sannsynleg 3 Ein hending skjer sjeldnare enn kvart 200.år, men oftare enn kvart 1000.år F2 Lite sannsynleg 2 Ein hending skjer sjeldnare enn kvart 1000.år, men oftare enn kvart F3, S2 år Usannsynleg 1 Ein hending skjer sjeldnare enn kvart 5000.år S3 Klassifisering av sannsynlegheit KONSEKVENS VEKT LIV OG HELSE YTRE MILJØ MATERIELLE VERDIAR TRYGGHETSKLASSE TEK 10: SKRED OG FLOM Katastrofalt 6 Meir enn 10 daude, eller 20 alvorleg skadde/sjuke Varige og alvorlege miljøskader av større omfang Fullstendig øydelegging av materiell og utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader for meir enn kr Varig produksjonsstans F3, S3 Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

168 SANNSYNLEG HEIT Kritisk 5 Inntil 10 daude, eller fare for inntil 20 alvorleg skadde personer. Alvorleg 4 Inntil 3 daude. Eller inntil 15 alvorlege (varige) personskader. Ein viss fare 3 Inntil 5 alvorlege personskader, som fører med seg sjuke fråvær og lengre fråvær. Vesentlege helseplager og ubehag. Liten 2 Mindre skader som treng medisinsk behandling kan førekomme, fråvær avgrensa til bruk av eigenmelding. Ufarleg 1 Ingen eller små personskader. Klassifisering av konsekvens Hendingar i raude felt Hendingar i gule felt Hendingar i grøne felt Særs sannsynleg Mye sannsynleg Sannsynleg Noko sannsynleg Lite sannsynleg Usannsynleg Sa6 Sa5 Sa4 Sa3 Sa2 Sa1 RISIKOMATRISE SANNSYNLEG HEIT Liv og helse Særs sannsynleg Mye sannsynleg Sannsynleg Noko sannsynleg Lite sannsynleg Usannsynleg Sa6 Sa5 Sa4 Sa3 Sa2 Sa1 RISIKOMATRISE SANNSYNLEGHE IT Ytre miljø Særs sannsynleg Mye sannsynleg Sannsynleg Noko sannsynleg Lite sannsynleg Usannsynleg Sa6 Sa5 Sa4 Sa3 Sa2 Sa1 RISIKOMATRISE Materielle verdiar Langvarig, og i verste fall varig alvorleg skade på miljøet Store og alvorlege miljøskader som det vil ta tid å utbetre (dvs. fleire tiår) Miljøskader av stort omfang og middels alvorleg, eller: skader av lite omfang, men høgt alvor. Små skader på miljøet, men som naturen sjølv utbetrar på relativt kort tid. Miljøskader av stort omfang og middels alvorleg, eller: skader av lite omfang, men høgst alvorleg. Ingen, eller få og ubetydelege miljøskader og/eller forureining på ytre miljø. Fullstendig øydelegging av materiell og utstyr og andre økonomiske verdiar Skader inntil kr Produksjonsstans > 1år Tap av, og/eller kritisk skade på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader avgrensa opp til kr Produksjonsstans > 3 mnd. Alvorleg skade på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader avgrensa opp til kr Produksjonsstans > 1 mnd. Mindre lokal skade på materiell, utstyr og økonomiske verdiar: Skader avgrensa opp til kr Produksjonsstans < 1 mnd. Små eller ingen skader på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader for inntil kr Produksjonsstans < en uke. F3, S3, S3 F2, S2 (3 personer er gjennomsnitt i ein bustad) F1, S1 F1, S1 F1, S1 Medfører uakseptable risiko. Her skal risikoreduserande tiltak gjennomføras, alternativt skal det utføres meir detaljerte ROS-analyser for å avkrefte risikonivået. ALARP - sone, dvs. tiltak kan gjennomføras for å redusere risikoen (ALARP = As Low As Reasonable Practicable). Det vil være naturleg å legge en kost-nytteanalyse til grunn for vurderinga av ytterlegare risikoreduserande tiltak. I utgangspunktet akseptabel risiko, men ytterlegere risikoreduserande tiltak av vesentleg karakter skal gjennomføras når det er mogleg ut frå økonomiske og praktiske vurderingar. Akseptkriterier K1 K2 K3 K4 K5 K6 Ufarleg Liten Ein viss fare Alvorleg Kritisk Katastrofalt KONSEKVENS K1 K2 K3 K4 K5 K6 Ufarleg Liten Ein viss fare Alvorleg Kritisk Katastrofalt KONSEKVENS K1 K2 K3 K4 K5 K6 Ufarleg Liten Ein viss fare Alvorleg Kritisk Katastrofalt KONSEKVENS Side 21 VURDERING AV RISIKO OG SÅRBARHEIT: Naturbasert sårbarheit Uønskt hending/forhold Potensiell risiko for: Merknad Nr Liv og helse Ytre miljø Materielle verdiar Ekstremvær Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

169 1 Sterk vind Vind vert ikkje sett på som ein risiko for området. Sterk vind kan førekomme, men slik området ligg til, vil det ikkje bli utsett for vindpåkjenning utover det ein kan vente. 2 Store nedbørsmengder Store nedbørsmengder kan førekomme, men vert ikkje sett på som ein risiko for planområdet. 3 Store snømengder Store snømengder er sjeldan eit problem i området. 4 Anna Flaumfare 5 Flom i elver / bekker Ikkje aktuelt. 6 Flom i vassdrag/ innsjøer Ikkje aktuelt. 7 Overvasshandtering Sa2 x K2 Overvann skal handterast lokalt ved hjelp av infiltrasjon og fordrøyning. 8 Springflod / stormflod Ikkje aktuelt. 9 Historisk flomnivå Ikkje aktuelt. 10 Anna Skredfare 11 Kvikkleireskred Det er ikkje påvist kvikkleire i planområdet. 12 Lausmasseskred Ikkje aktuelt 13 Is og snøskred Ikkje aktuelt 14 Steinras, steinsprang Ikkje aktuelt 15 Historiske hendingar Ikkje aktuelt 16 Anna Byggegrunn 17 Setningar Ikkje aktuelt 18 Utglidingar Ikkje aktuelt 19 Radon Sa2 x K3 Kan førekomme, men det er ikkje registrert for høye verdiar nær planområdet. Radon vert ikkje sett på som et problem. Det er ikkje alunskifer på Radøy. Nye bygg bør likevel oppførast med membran/radonduk og sikre riktig ventilasjon for å forhindre eksponering av radongass. 20 Anna Plante og dyreliv 21 Planter Ingen sårbare artar registrert i naturbase 22 Dyr Ingen sårbare artar registrert i naturbase 23 Fugler Ingen sårbare artar registrert i naturbase 24 Anna Ingen sårbare artar registrert i naturbase Verksemdsbasert sårbarheit Brann/eksplosjon 25 Brannfare Sa2 x K3 Sa2 x K2 Sa2 x K3 Planområdet ligg 1 kilometer unna brannstasjon. Vegane vert dimensjonert for brannbil. 26 Eksplosjonsfare Ingen kjent risiko. 27 Anna Energitransport 28 Høgspent Ikkje aktuelt. 29 Lågspent Ikkje aktuelt. 30 Gass Ikkje aktuelt. 31 Anna Forureina vatn 32 Drikkevasskjelde Ingen kjent risiko. 33 Sjø, badevatn, fiskevatn, Ikkje aktuelt. vassdrag og liknande. 34 Nedbørsfelt Ikkje aktuelt. 35 Grunnvassnivå Ikkje aktuelt. 36 Anna Forureina grunn 37 Kjemikalieutslepp Ingen kjent risiko. 38 Anna Forureina - luft 39 Støv/partikler/røyk Ingen kjent risiko. 40 Støy Ikkje aktuelt. 41 Lukt Ingen kjent risiko. 42 Anna Friluftsliv og tilgjengelegheit til sjø 43 Fri ferdsel langs sjø Ikkje aktuelt. 44 Friluftsliv Ingen kjent risiko. 45 Anna Sårbarheit knytt til infrastruktur Trafikkfare 46 Trafikkulykker på veg Sa2 x K3 Sa2 x K3 Planforslaget vil gje ein lita auke i trafikken. Vegsystemet vil ikkje har problem med å ta denne unna. Kryssing av veg (for å kome til fortau) er alltid forbunden med noko fare. 47 Anna Forureining 48 Støv/partiklar Ingen kjent risiko. 49 Støy Ingen kjent risiko. 50 Lukt Ingen kjent risiko. 51 Utslepp/kjemikaliar Ingen kjent risiko. 52 Anna Ulykker på nærliggande veger/transportåre 53 Veg Sa2 x K3 Sa2 x K3 Se under punkt 46. Fartsgrensa på FV er 50 km i timen. 54 Sjø Ingen kjent risiko. 55 Luft Ingen kjent risiko. 56 Anna Side 22 Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

170 SANNSYNLEG HEIT Risikomatriser oppsummering Særs sannsynleg Mye sannsynleg Sannsynleg Noko sannsynleg Sa6 Sa5 Sa4 Sa3 Lite sannsynleg Sa2 19,25,46,53 Usannsynleg Sa1 RISIKOMATRISE SANNSYNLEG HEIT Liv og helse Særs sannsynleg Mye sannsynleg Sannsynleg Noko sannsynleg Sa6 Sa5 Sa4 Sa3 K1 K2 K3 K4 K5 K6 Ufarleg Liten Ein viss fare Alvorleg Kritisk Katastrofalt Lite sannsynleg Sa2 25 Usannsynleg Sa1 RISIKOMATRISE SANNSYNLEG HEIT Ytre miljø Særs sannsynleg Mye sannsynleg Sannsynleg Noko sannsynleg Sa6 Sa5 Sa4 Sa3 KONSEKVENS K1 K2 K3 K4 K5 K6 Ufarleg Liten Ein viss fare Alvorleg Kritisk Katastrofalt Lite sannsynleg Sa2 7,25,46,53 Usannsynleg Sa1 RISIKOMATRISE Materielle verdiar KONSEKVENS K1 K2 K3 K4 K5 K6 Ufarleg Liten Ein viss fare Alvorleg Kritisk Katastrofalt KONSEKVENS Side 23 Oppsummering ROS-analyse: Det er tilgrensande fylkesveg som inneber nokon risiko for planområdet i og med at det er denne som i hovudsak vil nyttast som skuleveg osb. Det er registrert to mindre alvorlege ulykker utanfor planområdet. Persontrafikken vil i størst grad gå frå planområdet mot Manger, det er såleis viktigast at det er gangveg her. Utbetring av vegen mot Toska vil uansett gjere risikoen lågare for dei som skal gå i den retninga. På fylkesvegen langs planområdet er det planlagt/utbygd gangveg på ei eller to sider av vegen. Det vil uansett vera noko risiko for ulykker, særleg i forbindelse med gangfelt og anna kryssing av veg. Fartsreduserande tiltak vil kunne vere eit effektivt avbøtande tiltak. 10 FRÅSEGN/MERKNADAR Det kom inn tre fråsegn i samband med varsling av planoppstart. Alle frå offentlege instansar. Desse er svart på under SAMLA FRÅSEGN/MERKNADAR Nr Avsendar Dato Offentlege instansar statleg 1. Statens vegvesen Brev Hordaland Fylkeskommune Kultur og Brev idrettsavdeling 3. Fylkesmannen i Hordaland E-post Statens vegvesen i brev av : Vegvesenet har ingen merknadar no. Vil kome tilbake med kommenar ved offentleg ettersyn. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

171 Planleggar sitt svar: Uttale takast til etterretning. 2. Hordaland Fylkeskommune Kultur og idrettsavdeling i brev av : Fylkeskommunen ber om at ein tek omsyn til klima & energi, estetikk & landskap, og finn gode løysningar for gåande og syklande. Planleggar sitt svar: Opplista tema er tatt med i vurderingane og løysingane for området. Side Fylkesmannen i Hordaland i e-post av : Fylkesmannen ber om at naturmangfald, ROS vert vurdert særskilt i høve til risiko innanfor og utanfor planområdet. Planleggar sitt svar: Opplista tema er tatt særskilt og er omtalt og vurdert gjennom planarbeidet. 11 FORSLAGSSTILLAR SIN AVSLUTTANDE KOMMENTAR Planforslaget for Selfallet detaljplan for Selfallet nord, er ein detaljreguleringsplan som føl opp det opphavlege flateregulerte området i planen for Selfallet med plan id: Planforslaget er difor eit forslag for sluttføring av dette ubygde området på Selfallet. Forslaget har tatt omsyn til landskapet, eksisterande busetnad, trygg ferdsel i området, lagt til rette for gåande og syklande når det gjeld å kome seg lett fram og gode uteareal for å fri leik. Planforslaget er laga av Ard arealplan i samarbeid med arkitekt Geir Brekke. Plannamn: Selfallet detaljplan for Selfallet nord Radøy kommune Planid:

172 Radøy kommune Saksframlegg Saknr Utval Type Dato 046/2014 Formannskapet i Radøy PS /2014 Kommunestyret i Radøy PS Sakshandsamar Arkivsaknr.: Dokumentnr.: Arthur Kleiveland 14/ /5788 Vinmonopolet - søknad om plassering Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Vinmonopolet sin søknad om godkjenning av beliggenhet i Manger senter vert godkjent, jf. alkoholloven 3-3. Saksopplysingar: Bakgrunn Kommunestyret fatta vedtak om etablering av vinmonopol på Manger i kommunestyresak 05/2014. Alkoholloven 3-3 stiller krav om at kommunestyret skal godkjenne plassering av vinmonopolutsalet, og Radøy kommune mottok søknad om godkjenning av beliggenhet for vinmonopol på Manger Vinmonopolet søkjer om å få etablere utsal i Coops lokaler i Manger senter, i lokalene som Tørkeloftet tidligare nytta. Vinmonopolet opplyser i sin søknad at dei etter å ha fått inn tre tilbod har inngått kontrakt med Coop Hordaland, Manger sentrum. I søknaden vert det opplyst at lokalene innfrir vinmonolpolet sine krav både til atkomst, plassering i handelsområde, parkeringsforhold og leigevilkår. Ettersom vinmonopolet ønskjer å etablere utsal i same bygg som NAV har kontor, er saka sendt til NAV Radøy for uttale. NAV uttalar i e-post at dei er uenig i plasseringa av vinmonopolutsalet. I uttalen frå NAV heiter det: «Slik vi forstår det ut frå arbeidet som er igangsett, vil inngangsdøra til Vinmonopolet ligge mindre enn 50 cm frå inngangsdøra til NAV Radøy. Dette er ikkje ei plassering vi er enige i. Vi har oppfølging med ei mengde brukarar som både slit med- og har slitt med rusmisbruk. Vi er redd denne plasseringa vil kunne gje dei ein unødig påminning om problema sine, og det kan i verste fall føre til at dei går på ein «sprekk». NAV Radøy vil med dette opplyse at vi er uenig i plassering av Vinmonopolet i Coop-bygget på

173 Manger.» Coop Hordaland har i dialog med rådmannen vist forståing for problemstillinga, og har i e-post gitt garanti for at Coop vil lage alternativ løysing for inngang til NAV, samt ta kostandene ved slik ombygging. «Coop Hordaland bekrefter med dette å kunne få til endring av inngangsdør til NAV ved å ta i bruk adkomst fra utsiden som i dag benyttes som personaldør for Coop Extra. Planen er nå i neste omgang å etablere sosiale rom for Coop Extra på baksiden av bygget for å få frigjort areal til apotek. Da frigjøres døren ved hovedinngangen og vi tar kostnad med å få det som ny inngang til NAV.» Vurdering Kommunestyret har tidlegare vedtatt at det skal etablerast vinmonopol på Manger. Plassering av vinmonopolet sentralt i Manger sentrum er i tråd med ønskje om å utvikle næringsverksemda på Manger. Uansett kor vinmonopolet vert lokalisert i Manger sentrum vil det vere relativt liten avstand mellom vinmonopolutsal og offentlege instansar som t.d. NAV. Lokalisering av vinmonopolet i same bygg som NAV bør såleis kunne aksepterast, sjølv om rådmannen ikkje meiner at dette er ein optimal løysing. Rådmannen er einig med NAV i at det er svært uheldig at det er lagt opp til at NAV og vinmonopolet har tilnærmelsesvis same inngang. Når det no er stadfesta av Coop at inngangspartiet vert endra slik at adkomst til NAV skjer frå utsida av bygget, vil dette vere ei løysing som kan aksepterast. Konklusjon Ut frå ei heilskapleg vurdering meiner rådmannen at vinmonopolet sin søknad om lokalisering av vinmonopolutsal i Coops lokaler i Manger senter kan godkjennast. Formannskapet i Radøy - 046/2014 FS - handsaming: Formannskapet vedtok samrøystes rådmannen si tilråding. FS - vedtak: Vinmonopolet sin søknad om godkjenning av beliggenhet i Manger senter vert godkjent, jf. alkoholloven 3-3. Vedlegg: Vinmonopolet - søknad om plassering Uttale plassering av pol NAV VS Etablering av Vinmonopolet på Manger

174 Radøy kommune Radøyvegen 1690, 5936 Manger Deres ref: [Deres ref:] Vår ref: 13/ Direkte innvalg: /jmmk Dato: 23. mai 2014 Søknad om godkjenning av beliggenhet for Vinmonopolet I Radøy Kommune. Det vises til Vinmonopolets søknad av om salgsbevilling i Radøy kommune, der det også fremgår at Vinmonopolet etter å ha fått bevilling vil søke kommunen om godkjennelse av beliggenhet, jfr. Alkohollovens 3-3. Etter utlysning om at Vinmonopolet søkte etter lokale, mottok vi tre tilbud. Vi valgte å inngå kontrakt med Coop Hordaland, Manger sentrum, Radøyveien 1, 5936 Manger, gnr. 45 bnr. 314 i Radøy kommune. Dette ser vi ser på som et godt alternativ. Lokalene innfrir våre krav om god adkomst, sentral beliggenhet i handelsområde, god parkering, samt driftsmessige krav om blant annet varemottak. Leievilkårene er tilfredsstillende. Etter alkohollovens 3-3 søker vi derfor kommunen om godkjennelse av beliggenheten for Vinmonopolets butikk i Coop Manger sentrum i Radøy kommune. Vi imøteser svar på søknaden om godkjennelse av beliggenhet så raskt som mulig, og vil sette pris på underretning om kommunens tidsplan for behandling av saken på e-post til Janne.kaspersen@vinmonopolet.no. Spørsmål til søknaden kan rettes til Kari-Anne.ronningen@vinmonopolet.no (Advokat). Vennlig hilsen Janne M. Meyer Kaspersen Prosjektkoordinator AS Vinmonopolet Akersgata 51, Postboks 6953 St. Olavsplass, N-0130 Oslo Telefon , e-post: kundesenter@vinmonopolet.no Bank , Foretaksregisteret NO MVA,