dfkklaxzg Me: ys[kd lat; ;sj.ks bz lkfgr; izdk ku

Størrelse: px
Begynne med side:

Download "dfkklaxzg Me: ys[kd lat; ;sj.ks bz lkfgr; izdk ku"

Transkript

1

2 dfkklaxzg Me: ys[kd lat; ;sj.ks bz lkfgr; izdk ku

3 डमर ह प स तक व न म ल य आह पण फ़ कट न ह य म ग अन क च कष प स आह त. म हण न ह चल य र खचच कर ३ वमवनट १ वमवनट : ल खक न फ़ न कर न ह प स तक कस टल त कळ १ वमवनट : ई स वहत य प रवतष नल म ल कर न ह प स तक कस टल त कळ. १ वमवनट : आपल वमत र ओळख च य स च मर ठ ल क न य प स तक बद ल अवण ई स वहत यबद ल स ग. अस न क ल य स य प ढ आपल य ल प स तक वमळण ब द ह ऊ शकत. द म न ह म गत. म गत आह द द. स द आह आमच. ह प रवतस द. द द म हणज स त त च अस अस न ह. प र जळ मत, स चन, ट क, व र ध मत य च स गत आह. प र म वणक मत अस. ज य म ळ ल खक ल प रगत करण य स ठ वदश ठर ण य त मदत ह त. मर ठ त अवधक कसद र ल खन व ह आवण त य त न चक अवधक वधक प रगल भ व ह, आवण स प णच सम ज सतत एक नव य प रब द उ च र ज त रह.

4 डमर (कथ स ग रह) lat; folrkjh ;sj.ksiùkk % ^;s.kw fhkdkth* lnu] okmz ua- 6] f kokth pksd] eq- iks- rg- ukxhkhm- ft- panziwj- fiu फ़ न : म ल : sanjayyerne100@gmail.com य प स त क ल ल खन च सर व हक क ल खक कड स रस अस न प त क च कक र त य ल अ श च प नर वद रण र न ट य, स चत रपट कक र इ र र प र करण य स ठ ल खक च ल ख परर नग घ ण आर श यक आह. स न क ल य स क यद श र क रर ई ह ऊ शक. This declaration is as per the Copyright Act Copyright protection in India is available for any literary, dramatic, musical, sound recording and artistic work. The Copyright Act 1957 provides for registration of such works. Although an author s copyright in a work is recognised even without registration. Infringement of copyright entitles the owner to remedies of injunction, damages and accounts.

5 प रक शक--- ई स स हत य प रस ष ठ न प रक शन : ११ ऑगस ट २०१८ esahity Pratishthan 2018 स र न र ल य स र रण स ठ उपलब ध आपल र च न झ ल य र र आपण फ रर डव कर शक ह प त क र बस ईटर र ठ र ण य प र कक र र चन व य स ररक त क ण ह र पर करण य प र ई स स हत य प रस ष ठ नच ल ख परर नग आर श यक आह.

6 % lat; ;sj.ks ;kapk ifjp; % uko % lat; folrkjh ;sj.ks- iùkk % ^;s.kw fhkdkth* lnu] okmz ua- 6] f kokth pksd] eq- iks- rg- ukxhkhm- ft- panziwj- fiu ] laidz & f k{k.k %,e-,- ¼ejkBh] lekt] MkW- vkacsmdj FkkWVl~½ Mh-,M] Mh-,l-,e- tue % 19uksOgsacj 1976 O;olk; % izkfkfed f k{kd] ukxhkhm- ft- panziwj lkfgr;fo ks k % 1½ ys[kd] dfkkdkj] dknacjhdkj] doh] laiknd] izdk kd] odrk Eg.kwu ifjfpr- 2½ vusd okm~-e;hu fu;rdkfydkarwu] o`ùki=krwu ys[k] dfkk] dfork izfl)- 3½ lalfkkid&v/;{k % Hkjkjh lkfgr; f k{k.k dyk lsok lalfkk- 4½ ^eh larkth cksyrks;*,dik=h iz;ksxkps ys[ku o vk;kstu- 5½ Hkjkjh lkfgr; la?k] t- rq- lkfgr; ifj kn] vadqj lkfgr; la?k ftygklfpo] fonhkz lkfgr; la?k kk[kk ukxhkhm] }kjk lkfgr; dk;z o vusd lalfkk o la?kvukapk inkfèkdkjh- lektlsok] cgqtu pgoghps dk;z] lkfgr;laesyu vk;kstu] dohlaesyu

7 vk;kstu] uoksfnrkauk lkfgr; ekxzn kzu] ks{kf.kd pgog o la?kvukred dk;z] vusd laesyukr dfork okpu] dfkk lknjhdj.k] ks{kf.kd ekxzn kzu o izcks/ku- iqjldkj % f k{k.k xksjo lueku] fonhkz ;qok xksjo lueku] dezohj HkkÅjko ikvhy lueku] varjax lueku] e- Qqys jkt;lrjh; f k{kd lueku] cks)lekt iapdesvh lueku] lozk lkfgr;jru iqjldkj] fofo/k lkfgfr;d] ks{kf.kd] lkekftd lalfkkdmwu luekfur- fo ks k iqjldkj % 1½ ^MQja* ;k dfkklaxzgkl Lo- olarjko nkangs Le`rh jkt;lrjh; ejkbh okm~-e; iqjldkj 2015 MkW- foðy ok?k ;kaps glrs lkn cgqís kh; lalfkk] vdksyk }kjk fn- 20 fmlsacj 2015 yk izkir- 2½ ^MQja* dfkklaxzg o ^lwmkpk izokl* ospkfjd xzafkkl jkt;iqjldkj vadqj lkfgr; la?k] egkjk Vª }kjk 55 os vf[ky Hkkjrh; vadqj ejkbh lkfgr; laesyu vdksyk ;sfks MkW- Qqyk ckxwy laesyuk/;{k ;kaps glrs izkir- fn- 28 vkwx V ½ ^uk- xks- FkqVs ;kap;k pkjksgh dforsph leh{kk* ;k leh{kkxzafkkl frljs jkt;lrjh; jfldjkt ejkbh lkfgr; laesyu ukxiwj- Jh fo okl ikvhy laesyukè;{k ;kaps glrs iqjldkj izkir- fn- 20 ekpz ½ dfkkli/kszr izfke iqjldkj vadqj lkfgr; la?k xmfpjksyh }kjk fn- 12 ekpz ½ ftygklrjh; dko;li/kkz iqjldkj 2014 u{k=kpa ns.ka dko;eap iq.ks] ftygk kk[kk panziwj }kjk fn-23 vkwx V ½ jkts ojth cks<s Le`rh lkfgr; lk/kuk ftygk iqjldkj] jk Vªlar fopkj lkfgr; ifj kn dsanzh; lferh panziwj }kjk d<ksyh] fiaigxko ;sfks iznku- 10 tkusokjh ½ fonhkz rsyh lekt egkla?k kk[kk uo[kgk] ;sfks fn- 8 fmlsacj 2016 yk ^larkth txukms,d ;ks)k* ;k dknacjhps izdk ku rfkk kk[kk uo[kgk orhus lekthkw k.k iqjldkj nsowu xksjfo.;kr vkys- MkW- fø.kk nsogkjs ;kaps orhus- 8½ fn- 11 fmlsacj 2016 yk fonhkz rsyh lekt egkla?k kk[kk ukxhkhm] }kjk lekthkw k.k iqjldkj nsowu xksjfo.;kr vkysizk- jes k fils ;kaps glrsrfkk ;sjmsay rsyh lekt czegiqjh orhus fn-18 fmlsacj 2016 yk }kjk lueku] fn- 25 fmlsacj yk fonhkz rsyh lekt kk[kk] czegiqjh }kjk lueku dj.;kr vkys- rlsp fuokkmk lkirkfgd }kjk vfrfkh laiknd Eg.kwu iz klrhi= rlsp rgks/kh¼ck½czegiwjh] fhklh] usjh ;sfksgh lektlueku- 9½ olrkn ygwth lkgos VªLV xaq/kk- ft- cqy<k.kk }kjk ^MQja* ;k dfkklaxzgkl jkt;iqjldkj fn- 27 uksogsacj ½ nqljs vhkax lkfgr; laesyu jktqjk }kjk iz klrhi= fn- 18 fmlsacj ½ n- lk- cksjdj Le`rh lkfgr; iqjldkj ^dko;qqykps varjax* ;k leh{kkxzafkkl 24 os >kmhcksyh lkfgr;laesyu jkdk iglxko ft- xksafn;k ;sfks- 12½ 7 os xzkeh.k ejkbh lkfgr; o yksddyk laesyu lkojyk ;sfks fn- 1,fizy 2016 yk ejkbh okm~-e; iqjldkj ^larkth txukms,d ;ksn~/kk* ;k dkancjhyk- 13½ eukiklwu euki;zar ;k dfkkli/kszr jkt;lrjh; iqjldkj ^lsokozrh* ;k dfksyk- ^MQja* dfkklaxzgkr lekosf kr dfork- fn- 28 ekpz ½ jfldjkt lkfgr; lkald`frd lalfkk ukxiwj }kjk jfldjkt mrd` V ejkbh okm~-e; iqjldkj larkth txukns,d ;ksn)k ;k dknacjhl izkir- 29 uksogsacj ½ egkjk Vª izkafrd rsfyd egklhkk fpewj }kjk larkth ejkbh okm~-e; iqjldkj larkth txukms ;kaph lkoyh ;equk o larkth txukms,d ;ks)k ;k dknacjhl la;qdr izkir- 21 tkusokjh 2018

8 lat; ;sj.ks ;kaps izdkf kr lkfgr; 1½ dknacjh % ^larkth txukms,d ;ks)k* Hkjkjh izdk ku ukxhkhm] 2016] 2½ dknacjh % ^c;jh* bz&vko`rrh ½ dknacjh % ^;equk* Hkjkjh izdk ku ukxhkhm ½ dfkklaxzg % ^MQja* ek;cksyh izdk ku] eqacbz] ½ dfkklaxzg % ^Me:* bz&vko`rrh- 2018] 6½ ckydfkklaxzg % ^,d vkgs vfudsr* ¼ejkBh o baxzth vko`ùkh rfkk bz vko`rrh-½ Hkjkjh izdk ku] ukxhkhm ½ dfkk % ^rkbz rsyhu* bz&vko`rrh- 8½ ospkfjd xzafk % ^lwmkpk izokl* Hkjkjh izdk ku] ukxhkhm ½ ks{kf.kd % ^lat; ;sj.ks baxyh k iwvuz* Hkjkjh izdk ku] ukxhkhm ½ pkjksgh % ^dkvsjh fuomqax* Hkjkjh izdk ku] ukxhkhm ½ dforklaxzg % ^tkxy* Hkjkjh izdk ku] ukxhkhm ½ leh{kkxzafk % ^uk- xks- FkqVs ;kap;k pkjksgh dforsph leh{kk* Js;l izdk ku] fgax.k?kkv] ½ leh{kkxzafk % ^dko;qqykaps varjax* MkW- jktu t;loky ;kaph dfork] Hkjkjh izdk ku] ukxhkhm ½ leh{kkxzafk % ^e/kq?kv* e/kqdj xjkvs ;kaph dfork] Hkjkjh izdk ku] ukxhkhm dko;laiknu % 15½ vaxkj 16½ m/kku 17½ vkjlk 18½?kk.;kps vhkax ^larkthps* Hkjkjh izdk ku] ukxhkhm-

9 eukrya ^Me:* gs ek>a izdkf kr gks.kkja nqlja dfkklaxzg o vbjkos lkfgr; vir; gks;- fuaf prp eukyk m/kk.k vkya;- okpd jfld ek ;k MQja dfkklaxzgkizek.ksp ;kgh dfkspa Lokxr dj.kkj vlk eyk eukseu fo okl vkgs- dkj.k dfkk gh d kh vlkoh ;kph pkaxyhp tk.k eyk vkgs- [kjs rj ^Me:* e/khy dfkk ek ;k vlolfk eukph?kkyesy vkgs- lekt thoukrhy fujh{k.kkred uksnhapk vkys[k ;kn` Vhus ekam.;kpk dfkk:ih iz;ru gks;- ek ;k dfkscìy ehp dk; lkaxkos\ dfksrhy ik=] izlax]?kvukaps vk k; o Lo:i fo kn dj.;kis{kk vki.k jfld Eg.kwu rs Kkr dj.kkj vkgkrp-- ek= lkfgr;izoklkr :< gksrkauk vktoj dsysyk cjkplk ykac izokl eyk vr;kuan nsowu tkr vkgs- dknacjh o dfkk ;k izdkjkr jerkauk rklurkl nîkoh ykx.kkjh csbd] osg ;kdms c?kw tkrk vxnh O;Lr dkyko/khrgh eh vusd lkfgr;d`rh leksj vk.krkauk,dk osxgîk mfn Vkrwu leksj xsyks vkgs- izlaxh lkrr;kus fqj.ka vkyap- vkiy;k lkfgr;krwu jfldkaukgh vkuan fegrkaukp] lekt tm.k?km.khlkbh vko ;d fopkjkaph isj.kh dj.ks o rh jfldkap;k gǹ;kr mrjfo.ks egrrokps okvrs- okpdkauh fnysyk dksy gkp ek>k lokszrd` V xksjo eyk okvrks vkgs- ;krhy vusd dfkk cú;kp ekfld] okf kzdkadkr iwozizdkf kr >kysy;k vkgsr- R;kosGsl fegkysyh nkn ;keqgsp lnj laxzg vki.kkleksj Bsohr vkgsek ;k lkfgr;d`rhyk usgeh leksj vk.k.;klro ek ;k ikbh kh [kachj mhks jkgkr lgdk;z dj.kkjs ek>s ts Bî lkfgr;ca/kw iqukjke fudqjs lj] camw d=kstokj ;kaps vkhkkj ekuus ek>s drzo; vkgs- lnj laxzgkyk ujs k ekamodj ;k dykizseh fe=kus dk<ysys eq[ki` V] ;kapsgh vkhkkj- ek>h iruh lks- laxhrk rfkk eqys ikfkz] f ko] dko; ;kap;k lgdk;kzusgh ek>s lkfgr; Qqyrs vkgs- rfkk izdk kuklro bz lkfgr; izdk kupsgh vuar vkhkkj vkgs- ;kiwohzgh ek>h ^c;jh* dknacjh bz&lkfgr; }kjk izdk ku >kysyh vkgs- vuar okpd o R;kaps vfhkizk; eyk lnksnhr ;sr vkgsr- ek ;k ys[kukoj HkjHk:u izse dj.kkú;k] nkn ns.kkú;k] iq<s lkfgr; dèkh ;s.kkj Eg.kwu okv c?kr fopkj.kk dj.kkú;k] rfkk ek ;k lkfgr;d`rhyk ekukus LFkku ns.kkú;k] lgdk;z dj.kkú;k] loz Lusgh l`tukaps] izr;{k&vizr;{k ykhkysy;k lgdk;kzpk eh vuar vkhkkjh vkgsvkiy;k vfhkizk;kp;k izfr{ksr----! lat; fo- ;sj.ks ukxhkhm- ft- panziwj eks

10 izlrkouk % ^Me:* lat; ;sj.ks ;kapk vdjk dfkkapk laxzg vkgs- ;kiwohz R;kapk ^MQja* dfkklaxzg ek;cksyh izdk ku] eqacbzus tkusokjh 2015 e/;s izdkf kr dsysyk vlwu ;k dfkklaxzgkus v[[;k egkjk Vªkr lat; ;sj.ks ;kaps uko lkfgr;izkarkr mpplfkkuh iksgpfoysys vkgs- fdacgquk R;kaP;k dfkklaxzgkyk o vusd lkfgr; laxzgkykgh lalfkkred jkt;iqjldkjgh ykhkysys vkgsr- ^MQj* dfkklaxzgkrhy dfkk okprkauk,dk osxgîkp tk.khokaph] laosnukaph] eukp;k Hkkoukaph mdy dj.kkjk] ospkfjd vf/k Bku ykhkysyk] rso<îkp pksohl dwjsvp;k lksu;kp;k kq)rsxr krizfr kr izkekf.kd beku jk[kwu lektkyk lr; fopkjkaph ekam.kh ns.kkú;k dfkk gksr;k-,danjhr lat; ;sj.ks ;kpa ^MQja* Qkjp oktya] xktya- R;kyk,d fo ks k dkj.kgh vkgs- vkegh ksdmks dfkk okpy;kr i.k gîk dfkkdkjkph ys[ku ksyh] Hkk kk] laokn] ik= o lekt?km.k ukefujkgh okvyh- vkti;zarp;k lkekftd dfkspk <kpkp cnyowu uo;k ksykhus iz;ksxkred dyidrsus is k gks.kkú;k gîk dfkk gks;- izr;sd dfksp;k xqaq.khr lkfgr;ewy;kap;k ifj{k.kkr xsyks rj,d ih,p-mh pk izca/kp lkdkjy;k tkbzy,o<h l{ke dfkk lat; ;sj.ks ;kaph vkgs- R;kuarj rhu o kkzp;k varjkus ^Me:* gk dfkklaxzg ;srks vkgs- MQja] Me: gs oknîizdkjkrhy uko dfksp;k f k kzdlfkkuh lkdkjr iq<sgh MQyh] MeMe] vlsgh f k kzd?ksr dfkk ;s.kkj vls ys[kdkauh fo knp dsys vkgs- Me: gs kadj egknsokps oknî gks;- ek= Me: oktfo.ks ;k okd;izpkjkyk cjkplk O;axkFkZgh izkir >kysyk vkgs- ;kp O;axkFkkZyk yk{kf.kd vfkkzus dfksr LFkku nsr vdjk dfkkps Hkkofo o R;kauh le`)i.ks ekamysys vkgslat; ;sj.ks ;kaph dfkk Lodsafnzr vkrekuqhko xqaqr tkrs- dfksrhy ik=] laokn o dfkkudkyk,dk tkgîkr fourkauk rh ksovh lq[kkar] nq%[kkrkap;k vis{kse/;s u imrk okpd jfldkauk vkiyhlh djhr] eukp;k dksiú;kr rh lnso rjgrp jkgrs- --- vuknh iz u fopkjkaps FkSeku vkf.k ek.kqldhpk vkxzg /kj.kkjh rso<hp lektkr vflrrokr vlysy;k euhkkousrhy fofo/k isyw okpdkauk fujh{k.kkred uksan?;ko;kl ykowu ifjorzukpk Vkgks ekam.kkjh gh dfkk gks;- dfkk okprkauk eyk rjh okvrs] ukenso rqdkjkekps vhkax vkt ksdmks o kkzuarjgh HkkokFkkZus tls lektfudmhps Bjrkgsr rso<sp tueukr mjrkgsr- vxnh rlsp lat; ;sj.ks ;kaph dfkk gh ksdmks o kkzuarjgh ekuoh eukr vkanksyus mhkh dj.kkjh dkgkp;k xrszr n` VhvkM u gksrk tueukr pi[ky clr mj.kkjh dfkk vkgsvktph dfkk gh vusd izdkjkxr leksj ;sr vlyh rjh dfkkudkp;k n` Vhus ljgekxkzus tk.kkú;k o R;k&R;k izdkjkyk lokszpp eku nsr mh;k vlysy;k vusd ukeoar dfkkdkjkap;k dfkk c?kw tkrk vktph dfkk gh ikjn khz kcnkus lksan;kzadhar dsysy;k dfksyk,d laqanj eklysnkj dfkk Eg.kwu iqjldkjkr uksan >ky;kps vusd mnk- vkegh cf?krys vkgsr ijarq vktp;k dfksyk ikjn khz d`=he lksan;kzis{kk lektkrhy O;Drh&O;DrhP;k tx.;krhy uksanhps mr[kuu djhr lektfudmhps] iqjksxkferokps] ospkfjdrokps,o<sp uogs rj ek.kqldhrrrokps] R;kaP;k iz u] lel;k o thou tx.;kp;k mdyrsps l[kksyro ti.kkú;k dfkk Eg.kwu eukoj vksj[kms mevforkr rso<îkp ksovh u lairkgh ospkfjd vkanksyus mxz djhr jfldkxu gksr ykac.kkú;k vkgsr-,dk lkekftd fopkj/kkjsrwu ;s.kkú;k gîk dfkk fofo/k fo k;kaxh vkgsr- fefldy glw] rso<sp vklw] fomacu fvi.kh nsr kcnkaph >kyyj dk:.;jlkrwu ljg fopkjkaps Hksnp d:u tkrkr-,d lafk izokgh okg.kkjh dfkk Eg.ktsp Me:rhy dfkk gksrlat; ;sj.ks ;kaph dfkk Hkk ksis{kk] dfkkudkis{kk ek.klkap;k jdrkr fhkuukjh dfkk gks;- dkj.k R;kph dfkk dqbykgh ys[kdi.kkpk vko u vk.krk baphkj Nkrh u Qqxork lektkrhy izr;sd Lofujh{k.kkrhy ik=kap;k uksnhapk xqnejsyk bfrgkl Eg.kwu leksj ;srkauk] osnusoj Hkk ; djhr nkgd Tokykeq[khlkj[kh izokghr u gksrk] lairkukagh iq:u mj.kkjh lqjf{kr dfkk fnlrs- lald`rh vkf.k vilald`rhp;k fog[îkr lmysy;k] imysy;k vkilrjkojhy ik=s o?kvuk izlax gh rjktwr rksywu jfldkap;k nkjkr ekam.kkjh gh dfkk gks;- lat; ;sj.ks ;kaph gh dfkk uogs rj lektkrhy vu; O;Fkkaph uksan?ks.kkjh gh,d lkjka{k ekam.kh gks;- lat; ;sj.ks ;kpa lexz lkfgr; v{kjrikl.khl Eg.kwu eyk izdk kuiwoz nksu&rhunk okp.;kpk fur;;ksx ;srks vkgs- R;kaps kh vusdnk gks.kkjh ppkz o lkfgr;kpa izdvuiwoz Lo:i c?kw tkrk dyiuk kdrhp;k ukfou;iw.kz iz;ksxkp;k iyhdms tkowu vkhkkgkpa f{krht xkbkoa vlk iz;ksx rs lkfgr;krwu usgeh djrkr- ex R;kaph dknacjh vlks dh vu; ys[ku--- ;keqgsp dkgh egrokph fujh{k.ks eyk uksanokohlh okvrkr-

11 ekuoh laosnukpk kcn kl=kus rg kks/k.kkú;k lkfgr;kph fufezrh- ek.klkp;k ek.kwli.kkpk /;kl ckgx.kkjh- izpam mtkz o vk kkokn isj.kkjh lkfgr;n` Vh- tkr] /kez vkf.k ek.kwldhpa tx.ka ;krhy iz ukoj fu Vk vlysys ys[ku- iz;ru vkf.k fokkukp;k?ksú;krya pøo;wg kcn:ikus fo kn dj.kjk gk vuks[kk lkfgfr;d- Lora= ys[ku ksyh rso<îkp dyid fopkjkaph ekam.kh dj.kkjk o izhkqro fegfo.kkjk lkfgfr;d- Hkwdsph tk.kho o iksvkph vkx ;krhy tx.ka js[kkvrkauk] lektkrhy izpam lel;k fvirkauk fefldy gkl; o fvi.;k nsr fomacu lkdkj.kkjk- okpdkauk izlaxh d:.kke; d:u jmfo.kkjk- rso<kp LolkfgR; fufezrh djrkauk HkkÅd gksr Lor% jm.kkjk gk lkfgfr;d vkegh {k.kks{k.kh vuqhkoysyk vkgs- lexz dknacjh] dfkkrwu tx.;kph uoh izfrhkk kksèkk;yk Hkkx ikm.kkjk] lkfgr;koj izpam izse djhr,d uoh vkl?ksowu izdv gks.kkjk lkfgfr;d o R;kaph Me: :ikus nk[ky gks.kkjh dfkk iqjldkjkap;k fdaok kkckldhp;k dqby;kgh {k.kkph okv u c?krk] eksrkt u gksrk gk ljg ekxhz pky.kkjk rso<kp lkfgfr;dkap;k xnhzrwu vyxn nwj vl.kkjk fujkgkp lkfgfr;d gks;- R;kaP;k dfkspa Lokxr djk;ykp goa- R;kpa Me: pyk rj vki.kgh oktow;k----! Me: gh ekuoh o`rrh vly;kps vuar nk[kys ;k dfksrwu feg.kkj vkgsr- rso<hp [kksvkjmîk tx.kk.;koj rk ksjs vks<oy;k xsys vkgsr- rh uvlezkkh gh dfkk rj L=h osnukap;k] ;krukap;k n kk dykred jhrhus ekam.;kps dlc- vr;ar okpfu; fopkj izdv dj.kkú;k dfkk ;kr lekfo V vkgsr- mehz gh izsedfkk r:.kkbzyk osm yko.kkjh rso<hp ys[kdkauk uo;k ys[ku ksyhph ekam.kh lkax.kkjh vkgs- na k gh dfkk rj vizfre vlwu cksyhhkk kk o R;krhy tx.ka dla osxga vkgs ;kph vksg[k ivowu ns.kkjh vkgs- krjat gh fgald o`rrhrwu eukpk rg kks/khr ekuokyk fopkjizo`rr d:u tkrs- eq[kovk gh dfkk rj L=hP;k ykshkkpk mrd` V uequk--- eku x;s ;kj--- xtc---! vuisf{kr L=h lq[kkpk vkuan kks/krkauk dyg u gksrkgh izsekph lkfrod ifjhkk kk ns.kkjh- namkj gh dyk o jktdkj.kkp;k fomacukr Qlysyh- rkbzrsyhu gh dfkk,sfrgkfld ekam.khus rhu ks o kziwohzpk bfrgkl mtkxj djhr kks;kzph dgkuh ns.kkjh la kksèkukred txkrhy ;k fo k;kojhy ifgyhp dfkk gks;- osmh gh xw< dfkk vareqz[k dj.kkjh] f knksjh gh dfkk c`)kp;k rrokktog usr ckcklkgsckap;k fopkjkapk izr;sd eukeukr tkxj isj.kkjh cgqewy; dfkk gks;- vdjk dfkk Eg.ktsp lektkrhy ok;qg cmcm.kkú;k] LokFkhZ o`rrkhoj cgqrkåa kh >kysya fomacu gks;- dnkfpr ;k dfksp;k ifjido vk k; Lo:ikus okpdkap;k eukp;k lhek cnyrhy gkp vk kkokn gks;- pyk rj jfldkxu gksr lkfgfr;dkyk kqhkspnk nsow;k---! iq<hy ys[kuizoklkl vuar kqhkspnk---! iqukjke fudqjs lkfgfr;d rgks/kh ¼ck-½ ft- panziwj

12 vuqøef.kdk 1½ rh uvlezkkh 2½ mehz 3½ na k 4½ krjat 5½ eq[kovk 6½ vuisf{kr 7½ namkj 8½ rkbz rsyh.kpk ¼ok½ lksvk 9½ osmh 10½ f knksjh 11½ Me:

13 Rkh uvlezkkh ^uf kckp;k gîk pøo;wgkrhy] eh kkfir jekbz---- jmw udksl js] rgegrs ckgk] rq>h gh vkbz----* rh gqands nsr jmr gksrh- vjw vkojsuk-lkscrp vxnh vkrz Lojkr d.gr rh xkr jlr;kus tkr gksrh- ;k xtctysy;k jlr;koj rh pkj efgu;kpa rkugqya ckg dq khr?ksowu ikoykapk vankt?ksr d/kh vm[kgr rj d/kh Mxexr gqands nsr r khp pkyr jkfgyh- frpa jm.kagh vkrk vlgî >kya gksra- ckggh frp;k dkiú;klojk lkscrp HkwdslkBh Vkgks QksMwu jmr gksrk- fryk R;kph fdo ;sr gksrh- i.k dj.kkj rjh dk;\ rh R;kyk c?kwgh kdr uogrh- frus gkrkuhap ckgkp;k fujkxl psgú;kyk dqjokgya- t.kw MksGîkojhy fevysy;k dh fpidysy;k gîk iki.;k QkMwu rh likv m?kmîk MksGîkus,dnkrjh ckgkyk c?kkoa vlap fryk okvr gksra- frus ckgkp;k vtku psgú;kyk dqjokgrp Eg.kkyh] ^jmw udksl js--- ckgk]?ks-- nqnw---?ks! * ^ek>k lksuwyk---* frpa gqands nsr jm.ka] frpa ckgkyk letkohr ivkiv eqds?ks.ks- i.k ckgkpk vkrz Vkgks---- iqu p ok<r pkyyk gksrk- R;kyk [kwip Hkwd ykxyh gksrh- R;kyk nw/kkph tk.kho >kyh gksrh- okvsrhy,dk nxmkyk frpk ik; BspkGyk- rh im.kkj],o<îkr frus Lor%yk vka/kgh vlwugh lkojys gksrs- ckggh gkrwu imrk&imrk jkfgys- vyxn cktwyk gkr djhr pkpimya-,dk >kmkp;k cqnîkapk fryk vk/kkj fegkyk gksrk- frp;k rs lgtp y{kkr vkya- rh ckgkyk

14 dq khr?ksr jmr] gkr Vsdfor ekam?kkyhr [kkyh clyh- fryk >kmkp;k lkoyhr FkksMa cja okvya gksra- injkus ckgkpk psgjk iqlyk] lkscrp Lor%pkgh psgjk iqlyk vkf.k frus ckgkyk nw/kkyk ykoya- i.k fryk vkrk nw/kgh QqVr uogra- ckg okjaokj nw/kkyk rksam ykor fooggr gksrk- Hkwd ehvsuk Eg.kwu iqu p ckgkpa jm.ka- rh pkj fnolkiklwu v khp fqjr gksrh- fryk iksvhkj.;klkbh lk/ka vuukgh fegkya uogra- iksvkr vuukpk d.kgh ulrkauk fcpkjhyk nw/k rjh dqbwu QqV.kkj gksra- i.k vkbzpa eu Qkj eksba vlra--- ukgh\ Lor%lkBh ukgh i.k ckgklkbh fryk txkop ykx.kkj gksra- ;k funz;h txkr fryk vkiya xekoysya vflrro vk;q ; iqugk mhkkjk;pa gksrafrpa eu ;k {k.kkphp t.kw vis{kk djhr jlr;krhy varj iq<s&iq<s dkfir gksrh- t.kw frp;k va/kkjkr flfkjkoysy;k MksGîkauk iqu p mtsmkph pkgwy ykxyh gksrh- frus ckgkyk nw/k Hkjfoya- FkksMîk kk nw/kkus ckg vkrk kkar >kyk gksrk- fryk gk;la okvyafryki.k [kwi Hkwd ykxyh- gkrkus vktwcktwyk pkpimya- cktwykp ugkp;k rksvhrwu ik.kh im.;kpk vkokt vkyk- rh vyxn mbyh- vkoktkp;k fn ksus tkr ckgkyk lkojr] frus ugkyk gkr /kjyk- èkks&èkks okg.kkja ik.kh- vkatksg Hk:.k rh?kvk?kv fiow ykxyh- Hkwdsph tk.kho rh ik.;kua kefor gksrh- frp;k iksvkrhy vkrmîkaukgh dg ;sr gksrh- frus ggwp vkiyh nq[k.kkjh dwl nkcyh- iksvkr vwlhm pjpj djhr tkoa vxnh rlsp ik.kh frp;k vkrmîkauk fpjr xsya gksra- fryk ik.kh fiowu gk;la okvya- FkksMa&FkksMa ik.;kpk vksylj gkr frus ckgkp;k psgú;koj vkf.k vkiy;kgh psgú;koj o MksD;koj ykoyk- rh iqu p R;k >kmkp;k [kkyh fuokar clyhckg jmwu&jmwu Fkdya fu v/kzesyk gksr fuifpr frp;k dq khr futyk gksrk- frus vaxkbz xhr xkr vkf.k gkrkusp >ksd;kpa Lo:i nsr vka/kgîk utjsua R;kyk ggwp fuj[k.;kpk iz;ru d: ykxyh- ^ekgaî jktk---- >ksi--- rqyk nw/k nsrs ga---! * fryk gaqnds nsr iqu p jmw vkya vkf.k osnusp;k ;k eksgtkykr rh iqu p vxnh {kh.k o ggw vkoktkr xkow ykxyh--- ^uf kckp;k gîk pøo;wgkrhy eh kkfir jekbz----* frpk vkokt vxnh dksestwu {kh.k o dkijk >kyk gksrk- ckggh vxnh kkar futys gksrsfrp;kgh MksGîkoj >kim ;sow ykxyh vkf.k frp;k iwozthoukph

15 dfkk rh vkbfor thoukp;k gîk pøo;wgkr xdz gksr jkfgyh--- frph kjhj; Vh d` k >kysyh- MksGîkHkksorh dkgîk i[kkyh iljysy;k- rhpa eu vxnh fujk ke;- nsg Fkdysyk- egysyh QkVdh lkmh] vuokuh ik;- vkf.k gjysya thou--- ^rh iwohz [kwi&[kwi lw[kh gksrh ijarq ;k lalkjkykp nq V ykxysyh- izr;sd lalkj Eg.ks is ;klkbh vkf.k lrrkslkbh vlkp gksjigr vlrks- R;kf kok; dk; nqlja dqbyka dkj.k mjrp ukgh\ frpa uko ^jek* frp;k vkbzckckuh ymhokgi.ks Bsoysya- nks?;k cgh.kh],d HkkÅ]?kjh pkj,dj ksrhlkja dkgh Bhd o mrre gksra- jekbzyk ek= vkbzpa izse fegkysysp uogra--- rh ygku vlrkaukp vkbz okjysyh- ckckusp fryk ygkukpa eksba dsya- o;kr ;srkp lq[kh lalkjkps LoIu c?k.kkjh rh jekbz] Nku LFkG vkya- [kktxh uksdjhyk Nku ixkj fego.kkjk]?kjankt e/;e dqvqackryk fryk thoulkfkh ykhkyk- pkj& lgk efgus lklw fnj vkf.k rh vxnh etsr xsysys {k.k--- i.k iq<s\ ;k cnyr;k thouizokgkrhy lklwpa :i fryk fnlya- okjaokj c<rh fegfo.ks rfkk psfukp;k olrw [kjsnh dfjrk fryk gqamk:ikus NGY;k xsya- frp;k omhykus vxksnjp yxukr nksu,dj ksrh fodwu pkaxy;k LFkGkiksVh fnokg[kksjh Lohdkjyh- iq<s ;k is kkp;k ykylh ekx.khus dtzcktkjhi.kkgh vkyk- ijarq ;k lalkjkp;k jgkvxkmx;kr fryk NG.ka Fkkacysp ukgh- e/;arjh frph dwl Qqy.;kiwohZp tkg.;kpk iz;rugh >kyk gksrk- i.k rh,d fu Brsus lkja dkgh lgu djhrp xsyh- frpk v/kzov Hkktysyk psgjk vkf.k ;k ;krusuasp MksGs xsysyslklwus fryk?kjkckgsj dk<ya- ika<ú;k ik;kph vhkkxhu vi kdquh Eg.kwup rh R;kauk Hkklk;ph- frpa osnuk:ih jmr?kjh ;s.ka vkf.k ckckpa fryk lksmwu tk.ka,dp Bjya gksra- frp;k osnuk o NG c?kwu gkwvzvvwdus ckck xsys- vkbz rj ygkui.kkiklwu uogrhp-,d ek= HkkÅ gksrk] ijarq R;kykgh R;kph tk.kho v kh uogrhp- okbzv fe= o O;lukaèk nqfu;sr rks vijk/kh Lo:i txr gksrk- R;kyk dqbyhgh v kh ek.kqldh uogrh dh R;kP;k thoukyk Lo:i vls uogrsp- ;kp xqugsxkjh Lo:ikus rks rq:axkr vmdrks- lqvwu vky;koj cgh.khyk ek;k u nsrk varj nsrks- funz;h gksr?kjkckgsj dk<rks- vkrk dq.khgh mjysya ukgh- rh ekgsjh rjh d kh jkg.kkj\ frph ygku cgh.k ek= ckgsjxkoh f kd.kkjh fryk?kvuk dh izlaxgh Bkowd ukgh- rh uoú;kua Vkdysyh vkf.k ekgsjkrwu ckgsj imysyh vlgî osnuk Åjk kh?ksowu tx.kkjh---

16 ijarq frp;k Hkkokyk rks ekek gks.kkj vkgs] frp;k uoú;kyk rks cki gks.kkj vkgs gs BkÅdgh ulrs- R;kauk frp;k lq[kn?kvukaph tk.khogh ukgh- ukefujkgîk ;k LoHkkokrhy okx.ka rh d kh lgu dj.kkj- frp;k xhkkzr Qqy.kkja] ok<.kkja ckg R;kpa vks>a] osnuk?ksåu rh vk/kkj kks/krs;- i.k dks.k ns.kkj fryk vk/kkj\ iq<s,dk fujkjhr vkbzus fryk vk/kkj fnyk- fryk vkiyla dsya- vkf.k jekbz ;k nq%[k osnusrgh Nku xksthjok.;k ;k ckgkph vkbz >kyh- i.k R;k ckgkyk rh c?kwgh kdr uogrh- dkj.k frps MksGs va/kkjk kh ukra tqgo.kkjs gksrs- vla vka/kgsi.kkpa,dkdh tx.ka] lalkjkua fnysya varj] ckckpa tk.ka--- e`r;wle;h R;kapa :igh ikgw u kd.ka- Hkkokpa vijk/kh okx.ka-?kjkrwu gkdy.ka- dlkclk fegkysyk vk/kkj- iqu p thoukpa lksua gksbzy] iqugk gs thou meysy- funku ckgklkbh rjh eyk dsogk uk dsogk?kjkr?ksrhy ghp bpnk gksrh- i.k T;k ekåyhua vk/kkj fnyk R;k ekåyhpsgh,dk,dh tk.ka- vk/kkjomgh laiysyk- vkrk dqbyk i;kz; gksrk- iqu p pkj efgu;kpa ysd: dmsoj?ksr vkèkkjklkbhph gh o.ko.k gksrh-* rh kkar futysyh ckggh frp;k dq khr folkoysyk- FkaM >kmkpk xkjok--- iw.kz vk;q ; frp;k MksGîkleksj rjaxr gksra- frpa tx.ka gs tx.ka uogrsp- fryk gs thou laiokos vlagh okvk;pai.k ysdjklkbh rj--- eukus rh dsogkp e`r >kysyh gksrh- tx.;klkbh vkrk mjya rjh vla dk; gksra\ ejrk ;sr uogra Eg.kwu txkoa vkf.k txrk ;sr uogra Eg.kwu jmkoa- dnkfpr tx.;kyk uoh ikyoh QqVsy- gîk vk ksuap fryk txoya gksra-,dk lq[kh lalkjkph ykshkl go;klkiksvh jk[kjkaxksgh >kyh gksrh vkf.k lq[kkps LoIu c?krkukap laiyh rh gksrh- rh vlgî gksrh--- ifjflfkrh vxnh gkrkckgsj xsysyh i.k ekuoh thoukrhy nqnze; vk kkokn gk lj.kkoj tkbzrks vlkp rjaxr jkg.kkj gksrk- ckgkpa gy.ka] fryk tkx vkyh- R;kyk gkrkus dqjokgya- dsogkiklwu mik kh futysyh- vxnh kkar okvya gksra fryk- ckg iqu p nw/kklkbh jmw ykxyk- frp;kus mb.ksgh gksr uogra- rh d khrjh mbyh- R;kyk?ksowu iqu p vkèkkjom kks/k.;klro fu?kkyh---

17 gîk jlr;kp;k xnhze/kwu tk.kkjs&;s.kkjs frp;kdms c?kk;ps- i.k fryk rjh rs dqba BkÅd gksra\ frph dsfoyok.kh volfkk c?kwu vkiysgh eu jmkoa--- iqu p ckgkpa jm.ka ok<ysya--- frpa d.kokgw eu varjaxkrwu jmw ykxya gksra--- ^vjs] Fkkac js lksuqy;k--- vlk rw rjh var ikgw udksl- rh jmosyh gksowu euk khp cksyr gksrh--- ^dk; okbzv dsya eh----\ dqbya ikrd Hkksxrs; js ckgk--! * lgtp rh xkow ykxyh- frp;k leksj i;kz;gh mjyk uogrk- ^jmw udksl js] rgegrs ckgk rq>h gh vkbz nw/kklkbh rkugqy;kyk ns] injkr Hkhd ekbz uf kckp;k pøo;wgkrhy] eh kkfir jekbz-* rh jmrk&jmrkp vuisf{kri.ks inj il:u tkr gksrh- ckgkpa jm.ka frp;k xk.;kyk t.kw dkija Hkjfor t.kw nq%[kn laxhrp nsr gksra vkf.k pkyrkauk rh,dk,d BspkGYkh] rso<îkrp ckgkyk lkojya- FkksMh kh leksj tkr ukgh rksp iqugk [kkackyk vmxgyh- frp;k dikgkpk vlk uf kc:ih dikgeks{k >kyk gksrk- iqu p lkoj.ka vkf.k injkr ckgkp;k HkwdslkBh Hkhdsph ;kpuk dj.ka--- ^uf kckp;k pøo;wgkrhy eh kkfir jekbz---* ;kp okvsrhy okvl:auh frph dsfoyok.kh n;uh; volfkk c?kwu n;khkko Lo:ih injkr] ckgkp;k HkwdslkBh] :i;kps nku Vkd.ks lq: dsys gksrs- i;kz; uly;kus fegkysya nku c?kwu ckgkp;k ddz k jm.;krgh rh iqu p varjaxkrwu vaxkbz xkrs- uf kckp;k gîk pøo;wgkyk rh iz;rukarh Hksnr tkrs- v kk ^jekbzp;k* Hkwfedsrhy fonkjd] nq%[kn] dk:.;e; izlaxkpk ^ kkfir* ukvdkrhy izos k imnk imrks- vkf.k ffk;svj e/khy izs kdkap;k MksGîkar vjwpk iwj rjaxr mhks jkgwu frp;k vfhku;kyk nkn nsr VkGîkapk xtj izfrlkn fegr vlrks-

18 ^dsrdhpa* vla ukvdkrhy dk:.;e; mpp ijkdksvhpk vfhku; vlysyk rks izlax- ;k izos kkr rh rue;rsua jaxwu tk;ph- vfhku;klkbhp t.kw frpk tue >kyk gksrk- dh vfhku;p frp;k :/khjd.kkr njogr gksrk- gs kks/k.kgh dbh.k >kya gksra- v kk nq%[kkuqhkokpk vkfo dkj gtkjks izs kdkap;k varjaxkyk izcksèku:ih ckspk;pk- frp;k ;k vfhku;kyk ukop ukgh rj VkGîkapk xtj izfrlkn fryk lkn k;pk- izr;sd iz;ksxkr vla gtkjks :i;kpa dk:.;e; c{khl frp;k injkr lgtp fegk;pa- tsogk ^dsrdh* ;k dk:.;e; izlaxkyk lkdk:u Mªslhax :ee/;s ;k;ph rsogk rh [kjsp uvlezkkh Eg.kwu x.kyh tk;ph- izs kdkauh eku; dsysyh uvlezkkh--- VkGîkaP;k xtjkr frpa Lokxr gks.kkjh uvlezkkh-- jfldkauk nq%[kkpk ik>j QksMwu izr;sdkauk jmo.kkjh uvlezkkh--- dsrdhpa vla rue;rsua vfhku;kr izk.k vksr.ka ;keqgsp rh Qkj ukoktysyh rso<hp izeq[k uvh Eg.kwu vksg[k rj vusd lalfkkauh fryk cjspls ekuluekugh fnys gksrs vkf.k vkrk rj kklukpk uvlezkkh ekukpk iqjldkjgh--- frp;k vfhku;kph fu frph maph ok<o.kkjk vlkp gksrk--- dsrdhpa uko vkrk map f k[kjkoj iksgpysya gksra- veki fdrhz vkf.k islk fryk deh o;krp fegkyk gksrk vkf.k ;krp frpa ^ ks[kj kh* yxu >kya gksra- ks[kj fp=iv fuekzrk vkf.k Qkj eksbk fnxn kzd gskrk- frp;k vfhku;koj vkf.k frp;k lksan;kzoj rks HkkGyk gksrk- R;kpa frp;k kh vksg[khpa :ikarj iq<s izse izlaxkr vkf.k uarj fookgkr cnyya gksra--- dsrdh ikgk;yk lqanj] lkyl] lk/;k fuezg LoHkkokph gksrh- frus izfl) vkf.k leo;olk;kr tk.kdkj vlysy;k ks[kjyk vxnh [kq khua,d:i gksr Lohdkjya gksra- ks[kjp;k?kjkr fookg:ih ifgya ikåy Vkdya gksra--- vxnh dkgh fnol lq[kkr vkuankr xsys- i.k,[kknîk o kkzrp ks[kjus fryk vfhku;kiklwu nwj lkjya- fryk ukbzyktkus gh vfhku;canh Lohdkjkoh ykxyh gksrh- dkj.k rh vkrk ks[kjp;k ckgkph vkbz gks.kkj gksrh- vkiy;k vaxkrhy vfhku;dyk gh nqfu;syk nk[kok;ph gksrh- ijarq ks[kjph vkbz vfkkzr lklw ^fl=;kauh jk=ks?kjkckgsj imwu LVstoj ukp.ka] vfhku; dj.ka ;kyk fojks/k djk;ph-* lklwckbzp;k tqukv LoHkkokykgh vks k/k uogrs vkf.k ;krp dsrdhps o lklwps HkkaM.k Ogk;ps- dsogk&dsogk dsrdh fgjeqlwu gelwu jmk;ph- i.k iq<s vki.k vfhku; dj.kkjp

19 gk fu/kkzj frus Bsoyk gksrk- d/kh okvk;pa dh ;k lalkjkusp fryk ;k ukvî vfhku;{ks=kr canh yknyh vkgs- ggwggw fnols myvr gksrh--- dsrdh vkiy;k ckgkp;k vkxeukr lq[kh lalkjkps LoIu jaxohr gksrh- vèkke/kkr lklw kh rksamgh oktk;pa- ks[kj vkiy;k fp=iv O;olk;kr,o<k xdz gksrk dh] rks cjkplk osg ckgsjp vlk;pk- dsrdh R;k fno kh flusek lsvo:u gkwlihvykr rikl.kh dfjrk ks[kjp;k lkscr xsyh gksrh-?kjh ijrrkauk ek= foijhrp?kmya- ks[kjp;k dkjyk vi?kkr--- rh pddj ;sowu kkar imyh gksrh- frph lklwgh ckreh,sdwu lko: kdyh ukgh- ks[kjp;k dkjyk vi?kkr >kyk vkf.k R;krp rks nxkoyk- ckg tuekyk ;k;p;k vxksnjp cki ckgkyk ikgw kdyk uogrk- dsrdh ;k nq%[klkxjkr ikj Mqcwu xsyh gksrh ek= dsrdh vi kdquh fu ika<ú;k ik;kph vly;kus ks[kj nxkoyk v kh lklwckbzph letwr- lklwua fryk v[ksj?kjkckgsj dk<ya gksra- lklwyk frpk dkghgh vk/kkj ok mi;ksx gks.kkj uogrk- dkj.k ks[kjlkscrp;k vi?kkrkr MksGîkr dkp tkowu dsrdhgh dk;ephp vka/kgh >kyh gksrh vkf.k ^ kkihr* ukvdkrhy rks dkyifud fonkjd izlax frp;k thoukr lr;lo:ikua [kjsp vks<oyk gksrk--- dsrdh] vkiy;k ckgkyk dvsoj?ksowu n`f Vghu--- gkrkus vk/kkj kksèkr jlr;ko:u vuokuh- -- rh ckgkyk c?kqgh kdr uogrh- ckg jmrks vkgs--- R;kpk nw/kklkbh ddz k vkokt--- frpa Lor%oj vks<oysy;k nq%[kkyk ikgwu jm.ka--- frpa dkija Hkjo.kkja jm.ka---,dk,dh ikbkarj vlysya rs kkihr ukvdkrhy vaxkbz xhr vksbkoj ;srs--- ^uf kckp;k pøo;wgkrhy eh kkfir jekbz--- jmw udksl js] rgegrs ckgk rq>h gh vkbz nw/kklkbh rkugqy;kyk ns injkr Hkhd ekbz uf kckp;k pøo;wgkrhy] eh kkfir jekbz---* ;s.kkjs&tk.kkjs jr;kojhy yksda frp;kdms c?kk;ps- frp;k injkr im.kkjk HkhdLo:ih is kkpk ikål--- [kjsp!

20 dsrdh---- rh uvlezkkh gksrh

21 ÅehZ o; 28] o kz iw.kz vfookfgr] ÅehZyk] dky eh ok<fnol lktjk dsyk- vxnh ifgy;kankp] ;k vxksnj oghokp;k ikolkxr ok<fnol dsogk ;k;pk fu fu?kwu tk;pk gs dgk;pagh ukgh- vkt igkvsykp eyk tkx vkyhc?krs rj dk;\ ikp oktysr--- bfka vky;kiklwu ifgy;kankp eh igkvsyk mbyh gksrh- ukghrj njjkst eh lkryk mbk;phcsmo:u mbwu ekåfkcz k gkrkr?ksr eh MksGîkoj ik.kh f kaimya- uwifduus gydsp psgú;koj fqjowu dslkapk iaqtdk cka/kyk- vaxkojhy xkåu ;ksx; rks fogogr eh nkj m?kmya- gydh kh okú;kph ean ygj vaxkyk kgk:u xsyh- izhkkr [kjap eueksgd vlrs-?kjkckgsjpa okrkoj.k vxnh kkar gksra- vtwugh FkaMhP;k fnolkrhy igkv mtgk;yk FkksMkQkj vodk k gksrkpkj nksu nq/kkg i{kh?kjvîkrwu fdyfcy djhr tkxs >kys gksrs- eh vax.kkr lsjkosjk jax m/kgw ykxys- ek>a?kj rla fdjk;kpa] pkj dosywp;k [kksy;kpa gs?kj- nksu [kksy;kr eh jkgw ykxyh- vtwugh nksu [kksy;k fjdke;kp gksr;k-?kjekyd ckgsjxkoh jkgk;ps-?kjkp;k ifjljkr Qkj eksbh eksdgh tkxk] okydaikåam] cktwyk fgjohxkj ksr] vxnh v/kkz fd-eh- varjkoj MksaxjjkbZ- ek ;k LOkxkokiklwu fru ks esykpa varj dkihr ifgy;kank pkj efgu;kiwohz bfks vkyh- R;kosGsl eyk rhu krda varj dkiy;klkj[ka okvya- egkjk Vªkrhy iwoszdmy;k Mksaxj bykd;krhy gs varkiwj- thoukpa var ikgk;ykp yko.kkja okvya-

22 lgyhe/;s egkcgs oj] mvhyk tkoa vxnh rla] rhl ilrhl fd-eh- VsdMhoj p<r&mrjr ukxeksmh og.kkuks eh bfks vkyh- egkjk Vª&vka/kzizns kkp;k lhesyxr folkoysya VsdMîkaP;k] taxykp;k jkbzr nmysya gsp rs varkiwj- xkokr iuukl dqvqac] cgqrkva kh vkfnoklh lektkp;k yksdkauh bfka olrh dsyh gksrh- pkj] nksu brj lektkph?kjs] xkokr,d izkfkfed kkgk vkf.k dks- vkwq- cwad] nksu fdjk.kk nqdku],d NksVla pk;ikukpa [ksmog gkwvsy cl!,o<p tx] Mksaxjmrkjkoj dkiwl] lks;kfcuph ksrhnqlja dk;\ ga] eh bfks mhkh vkgs- Eg.kts] eh jkgrs R;k?kjkiklwu kahkj ehvj mtohdms xko lq: gksra- MkohdMs rso<îkp varjkoj kkgk] leksj cwad] frfkwup leksj tk.kkjk gk jlrk] xkokp;k ckgsj rkyqd;kyk tkrks- bfkwup ikp lgk [ksm;krhy yksd ;s&tk djrkr- gk,deso jlrk- gîk bykd;krhy e/;orhz fbdk.kp Eg.kkoa goa- rla pkj efgu;kiwohz eh bfks vkyh] rsogk [ksmîkrhy yksdthou ikgwu jmyh- i.k vkrk rla ukgh- vxnh xtctysy;k kgjkis{kk gk fuokari.kk eukyk eksgjowu Vkdrks- eh kkgsr f kf{kdk Eg.kwu :tw >kys- lkscrhyk,d Egkrkjs f k{kd] nks?kp] lksgk eqya cl! ekåfkcz k djhr jlr;kauh vuok.kh ik;kus eh VsgG.kh dsyh- vkrk mtkmya gksra- ckfk:ee/;s ;sowu okw k dsya- LVksOgojrh dkgk pgk Bsoyk- bfka nw/k fegr ukgh Eg.kwu njjkst dkgh pgk?;koh ykxrs- rla eh ikomj okijrs- i.k rh ikomjph pgk ihua eyk ukgh vkomr- gks;] vkt,dks.kfrlko;k o kkzpk ifgyk fnol] ek ;k thoukph lùkkohl o kz r kh /kd/kdhr xsyh- vbjko;k o khzp vkbzomhy xsys- dkdkauh lkahkkg dsyk- r kh eh lkrohiklwu ysmht gsklvsyoj jkfgyh- ckfolko;k o khz Mh-,M- >kya fu f k{k.k laiya- iq<s dkwystkr tkoa i.k f kd.;kpk ewm fu?kwu xsyk gksrk- pkj] ikp o kz uksdjhlkbh iz;ru dsys i.k],d o kz ukikl >ky;keqgs] VDdsokjh deh vly;kus uksdjh fegk;yk foyacp ykxyk vkf.k vkrk gîk varkiwjkr ykac uksdjh fegkyh- dkdwpk LoHkko Qkjlk pkaxyk uly;kua frpa fu ek>a d/kh teyp ukgh- dkdkauh yxu d:u nîk;pa Bjoya i.k ikgq.ks ;k;ps fu tk;ps-

23 dkdk Qkj Hkys! ek ;k yxuklkbh vfkd macjbs f>toys- uf kckua ek>a yxu tksmhnkj Bjoya uogra- R;kaP;k iz;rukyk dk; vfkz\ yxu rjh dla gks.kkj! eyk :i] lkasn;z vftckrp ukgh- dkga lkoga Eg.krkr uk vxnh r khp! yksdkauk vktdky LekVZ o/kw ikfgts- useda,o<sp dkj.k- dkwystkr f kdrkaukgh dq.;k eqykauh ek ;kdms ikfgya vlsy rj nsok kifk! ek= brj eqyha kh yxv dj.ka] gl.ka cksy.ka fur;kpp vlk;pa- ygku vlrkauk Mkacj IYkkWUV Eg.kwu fg.ko.kkú;k dkdkap;k eqyhpk eyk jkxgh ;k;pk! ghp?k`.kk eyk kkgsr] gkslvsy] iq<s dkwystkrgh jkfgyh- r kh eh es=h dsyhp ukgh- dq.kh cksyya rj cksyk;pa vxnh ekstda- eqykauh eyk <qdwau ikfgya ukgh] ;kpk eyk cjkplk Qk;nk >kyk- r kh eh vh;klkrgh,o<h gq kkj uogrhp- i.k okjaokj okpukua eh e/;e oxkzr lekfo V >kyh gksrh- v[ksj Mh-,M- yk ekul kkl=kr ukikl >kyh- eyk iqlrdkrya dk;\ thoukrya ekul kkl= d/kh dgya ukgh- v[ksj la?k kz djhr eh bfki;zar- vkrk d/kh Loxkoh] rs dkdk] dkdw udks! R;kauh,o<a dsya R;kpa _.k is kkus Qs<wp! dlya is kkus\ ek ;k ckckpa?kj fu nksu,dj ksr eh R;kaukp nsowu Vkd.kkj- eyk l[[kk vlk HkkÅ,dp] ek ;kis{kk vkb o kkzuh ygku] l/;k rks ukxiwjyk baftfuvfjax djrks- vkrk R;kykgh eh vk/kkj ns.kkj- rksgh gkslvsykr jkgrks- ldkghp mbk;pa-,dvhps dke vkvksik;ps- ngkyk kkgsr] ikpyk?kjh vkya dh :eojp,dvîkus jkgk;pa- rla [kwi,dkarokl Ogk;pk- i.k eyk rs vkomk;pa- bfka Qkj kh pkj] nksu O;fDr kh vksg[k i.k] vki.k eqyhph tkr dq.kkdma tk.kkj\ vkiy;k :ee/;sp yk;czjhrya iqlrd okpk;pa- rla dfkk] dknacjh okpukpk Nan eyk ngk&ohl o kkziklwu fu;ehr lq:p vkgs- ;keqga eyk d/khgh,dva okvya ukgh-?kjkryh dkea mjdyhr- okykkp;k ksaxk fu ikydpa lwi cuoya- tso.k?ksrya- uh kkgsr xsyh- lj vkt fefvaxyk xsy;kua eh,dvhp kkgsr gksrh- eqya vh;klkr exu >kyhr- nqikjps ckjk oktys- kkgsp;k nkjkrwu dkg;klkogîk o.kkzpk] map f/kiikkm nsg] fr khrhy iq: k vkr vkyk-

24 ^ewme] Iyht,d dke gksra! * ek>a vo/kku uly;klkj[ka] nk[kfor eh R;kaP;kdMs dvk{k Vkdya- dkxnkph vkojkvkoj djhr eh oúgkamîkrhy [kqphzoj cl.;kl fouarh dsyh--- izhkkr] o; 27 o kz iw.kz] vktp eh cwdsar cnyhp;k fbdk.kh varkiwjyk :tw >kyks- Loxkokiklwu nksu ks fd-ehvarjkojpa xko ikgwu eh xksa/kgwup xsyks- bfks ;srk{k.khp eyk udksla okvya- v kk vkmog.kkoj cnyh] okvya dh jkthukekp nîkok] i.k tx.;kpa lk/ku dks.k lksm.kkj cjs! ek ;k uksdjhyk ikp o kz >kyhr fu cnyhpa vkwmzj vkya- vkep;k [kkr;kr nj ikp o kkzuh cnyh gksrs,o<a uddh---- i.k,o<îk nwj varjkoj ;koa ykxsy vla okvygh ukgh- cwadsr vkegh nks?kp],d Egkrkjk O;oLFkkid vkf.k eh fyihd] xkokryk,d eqyxk Msyh dfjrk enfryk Bsoyk vkgs- rla bfka cwdhax O;ogkj kwu;p Eg.kkoa ykxsy- ikp] lgk xkoa] kkgkeklrjkap ixkj nqlja dk;\ dke c?krk fnolkdkbh ikp] ngk yksdkapk O;ogkj] kgjkry;k cwadsr dke djrkauk Fkdwu tk;pks- i.k bfks ek= lq[kgh lq[k- ;k n`f Vdks.kkrwu gs xko Qkj cja! cwadsr ckjkuarj dq.khgh vkya ukgh- O;oLFkkidk kh pksd kh dsyh rsogk] ^,d [kskyh fegsy] kkgsry;k ewmeyk fopk:u c?kk-* yxsp eh vkojkvkoj d:u kkgsr iksgpyks- ewmegh vxnh ek ;kp o;kp;k] R;kauh eyk clk;yk fouarh dsyh- eyk R;kaP;k kh cksyrkauk dla ladkspy;klkj[ka okvk;pa] R;kauhp fo k;kyk lq:okr dsyh- ^ga] cksyk] dk; dke EgVyar\ *

25 eh ifjflfkrhpa o.kzu d:u :e fdjk;kus fegowu?ksryh- vkegh nks?ksgh nqikjykp :e ikgwu vkyksr- R;kaP;k,o<sp eyk HkkMa nîk;p gksra- rla eh dims fu FkksMa lkeku lkscrp?ksowu vkyks- eyk :e vkomyh- uarj vko ;d lkeku bdmsp?;k;pa Bjoya-,o<îk ykac varjkoj d kkyk goa tklr cks>k\ bfkyk [ksmogi.kk] lq[klks;hpk vhkko c?kwu vkb ia/kjk fnolkauh xkokdms tk;pa Bjoyapkj] nksu o kz vkvksiyh dh] cnyh dk<k;pa,o<a ek= uddh- :e ikgwu iqugk ek= dkekoj xsyks- vkt bfkyk fnol cjkp ykac okvyk- lk;adkgh ikpyk :eoj iksgpyks- :eph lkqlqkbz dsyh- lkekukph foygsokv ykoyh-,o<îkr ewme kkgsrwu vky;kr- ßok Nku! laiw.kz r;kjh >kyh okvrs- d kkyk,o<k =kl?ksryk] eh dj.kkjp gksrh-þ eyk ewmeuh yktoya gksra- ßdke dj.;kr dlyk vkyk; =kl] gs rj djkop ykx.kkj uk! vkf.k vkrk rj usgehpsp dqbi;zar nqlú;koj voyacwu jgk;pa\ Þ eh u ladksprk cksyyks- ewmepk LoHkko eyk Nku okvyk- EkWMe nkj m?kmwu vkr xsy;kjsmhvks lq: dsya- ^dksbz uk dksbz pkfg,-----i;kj djusokyk----* kkg:[kpa lqjs[k lqnaj xk.ka lq: >kya gksra- eyk lq)k gs xhr vkomk;pa] ;keqga vaxkr d kh kgkjh meyk;ph- jk=hkjpk izokl fu Fkdok?kkyok;yk eh ckfk dsya] dkima cnyfoyh- R;k dimîkoj d kh /kwg clyh fu?kk.k okl ;k;yk ykxyh gksrh- Hkwdgh tksjkph ykxyh- xkokgwu vk.kysyk MCck ldkghp laiyk gksrk- fdjk.kkrwu lkeku vk.kwu Lo;aikd djk;pa Bjoya- ßckcqth bdmsp Lo;aikd cufors vkgs] tso.k djk;pa ga! Þ eyk ckcqth Eg.kwu gkd ekjyh- rla vkegk cwadsry;k dezpkú;kauk ckcqthp Eg.kk;ps- eykgh cja okvya- rjhi.k mnîkp;k lq:okrhlkbh fdjk.kk?;k;yk ckgsj imyks- ßeWMe] eh fdjk.kkrwu lkeku vk.krs ga! Þ

26 eh fryk lkafxr gkrkr FkSyk?ksÅu ckgsj imyks- rh Lo;aikdkP;k r;kjhyk ykxyh gksrhjlr;kauh tkrkauk okjaokj ek= frps :i euivykoj ;sr gksra- dkgalkoga rtsy :i] frpk eueksgd LoHkko] eyk dsysyh enr] [kwi cja okvya eyk! lkeku [kjsnh dsya- ijrrkp frp;k :ee/;s xsyks- dkwvojrh clyks--- ß>kyh dk; [kjsnh\ Þ ßgks;! Þ ßdk;?ksrya-Þ ßthouklkBh ykx.kkja lkja dkgh-þ ßok Nku! leizd mùkj ;srkr rqegkyk] cwdsr dfork oxsjs rj ukgh djr-þ rh eueksgd glyh- ßukgh ckck! rla dkgh ukgh],o<a dqba lqp.kkj eyk\ Þ jsmhvksojrh ckrehi= lq: gksra- eh frp;kdms fuj[kwu ikfgya- vaxkyk fpidysy;k fcyksjh xkåudms ikgkr eh EgVya] ßdk; cufoya\ Þ ßrqEgkyk vkomsy vlp-þ ßrqepgh dko;kr mùkj] rqegh djrk dk; dfork\ Þ ßukgh] i.k nksu&pkj dsy;k vkgsr] vkboya rs dkxnkoj mrjoya-þ okvk.;kpa mlg] ikim] yks.kpa] Hkkdjh] pv.kh [kwi dkgh- rhua tsok;yk rkv ok<ya- ßvkf.k rqegh---þ ßrqeP;kuarj---Þ ßvla dla] vkegh?kjh fegwup clrks-?;k dh] rqegh yktw udk! Þ

27 rh fler glyh- cqhkwgkrhy izse/kqan dvk{k varjaxkyk cgjfor gksrk- fegh fryk glwu lkn fnyh- ßrqEgh bfka,dvîkp vlrk- dq.kh lkscrhyk?ksrya ukgh\ Þ nks?ksgh tso.k djhr gksrks- frus vkiyh dgk.kh FkksMD;kr fo kn dsyh- eyk FkksMa mnkl okvk;yk ykxya- ßvkf.k yxu oxsjs! Þ frp;k varjaxkr ek ;k iz ukeqga Hkkouko krk ;sow ykxyh- MksG;krwu vjw vks?kg.kkj,o<îkrp frua fviya- rh eulksdr yxukps fopkj R;kfo k;h ifjflfkrhpa xhkz fo kn djrh >kyh- tsou vkvksiya] HkkaMhdqaMh xksgk >kyh- frp;k xhkzxghr nq%[kkyk eh okjaokj vkbow ykxyksmto;k cktwp;k vkyekjhdms y{k Vkdya- yk;czjhr kahkjkgwu vf/kd iqlrds fnlyh- ßokpu [kwi djrk Eg.kk;pa-Þ ßgks;] bfkya,deso dje.kqdhpa lk/ku vkgs rs- rqeghgh v kh okp.kkph vkom ykowu?;k! ukfgrj fnola dk<.kgh dfb.k gks.kkj rqegkyk-þ ßdqBya iqlrd vkomya rqegkyk-þ rh fopkj djhr gsydko;kus izseg Hkko vkf.kr cksyyh- ÞdqBya] Eg.kts lxghp vkomrkr- i.k jktgalpa eafty miu;kl Qkjp Hkkoya-Þ ßvls dk; vkgs R;kr\ Þ ßlkaxkoa rj [kwi dkgh] vkiya varjax] izse] nksu eukpa vpafcr feyu- lr;qx es flrk,w ejrh Fkh] vkt jke ej.ks yxs gs- vla thoukpa izfrfcac] [kjap! nq%[kkpa Mksaxj eukoj vlra uk] rsogk okjaokj eh gh eafty okprs- nq%[k gjora] Qkj cja okvrs eyk-þ ßcja rj vkt eh okp.kkj] ns.kkj dk; okpk;yk\ Þ ßu nîk;yk dk; >kya] U;k dh\ Þ

28 ßcja xqmukbzv! Þ eh vkf.k rh cjkp osg ifgy;kankp cksyr clyks- r kh ijl=h kh cksy.;kph ek>h ifgyhp osg gksrh- vktrkxk;r eh brda df/kgh dq.kkf kgh cksyyks ukgh- vafk:u Vkdya- ik; ykac dsys- tso.k FkksMa tklrp >kya gksra- cksyrkauk HkjkHkjk dla iksv Hkjya- rsgh dgya ukgh- jk=hkjkp;k izoklkua ek>a kjhj Fkdya gksra- MksGîkr /kqanh p<k;yk ykxyh gksrhiqlrd okp.;kr eu uogra- eafty pkgya uh cktwyk Bsoyh- MksGs fevys- eafty] [kjpa! ewmeph eafty dk;\ gs rj dg.kkj ukgh uk! vlw ns mnîk okpw- cjkp m khj >kyk gksrk- frp;k [kksyhrys fnos ekyoys gksrs- ÅehZyk eh vafk:.kkoj imyh] vkt dla kstkjh vly;kua Nku dje.kwd >kyh ukgh dk\ eykgh Fkdok ;sr gksra- i.k vafk:.kkoj IkMY;koj cfjp jk= eyk >ksi ;sr uls- ek ;k varjaxkrhy mehz nkvwu ;k;ph- fdr;sd jk= eh v kkp?kkyoy;k] c?kk uk! vtwugh vki.k ojkpk kks/k?ksr vkgksr- vkrk vkiy;kyk uksdjh fegkyh-,[kknk f k{kd fegsyp ghp vk kk?ksowu txrs vkgs- Nku LoHkko vkgs R;kapk] cksyk;ykgh vxnh eksdgs- eh ifgy;kankp R;kauk ikfgya rsogkp R;kaP;k izsekr imyh- gks;! izfkep eh dq.;k ijiq: kkpk fopkj dsyk gksrk- iqlrd nsrkauk R;kapk >kysyk Li kz] ek>a eu iqyafdr >kya gksra- o;kr vky;kiklua izfkep eukpa varjax myxm.kkjk gk Li kz Hkklyk- okvya,dne?kí febhr?;koa- R;kaps MksGs ek ;kdms dls jks[kwu c?kr gksrsek>a vax gîk xkåu e/;s dla muegwu ;sra- gh thoukph mehz dqboj rx /kj.kkj-

29 eh cfjp jk= fuifpr imyh gksrh- >ksi ;k;pa ukop ukgh- eu cspsu >kya gksra- fodkj] okluk ek ;koj tksj /kjk;yk ykxy;kr- nkjkoj Vd&Vd oktya-,o<îk jk=h dks.k vlsy\ ckcqth] [kjp ckcqthpk dk; mìs k vlsy cjs! ßdks.k\ Þ ßeh----eh vkgs] eyk ik.kh goa gksra- ik.kh U;k;ykp foljyks-þ eh mbyh] nkj m?kmya- MksGss pksg.;kpa ukvd dsya--- ßekQ djk ga! =kl nsrks; rqegkl- [kwi?k ;kyk dksjm imyh- jkst jk=ks eyk exkhkj ik.kh goa vlra- eyk vkbo.kp jkfgyh ukgh---þ ß;k uk] vkr ;k! Þ eh exkhkj ik.kh fnya- R;kauh?kVk?kVk ik.kh fiya- ßdk; Nku >ksi ykxyh uk! Þ ßgks;] FkdO;keqGa yodjp MksGs ykxys- cja xqm ukbzv! Þ eh nkj ykoya- vafk:.kkoj imyh- vk.k[kh rsp fopkj- mehz-----eukryh mehz------ckcqthp;k dosr-----udks-----fopkj muegwu ;sr gksrs- eh dsogk funzkf/ku >kyh dgysp ukgh- izhkkr,dk efgu;kpk dkg yksvyk vlsy- e/;arjh eh xkokdmsgh xsyks- ÅehZyk fu ek>h Nku xíh teyh gksrh- njjkst gl.ka] eueksdgsi.kk.ka ppkz dj.ka] oxsjs vkysp- jk=ks cjkp osg d/kh rh ek ;kdms rj d/kh eh frp;kdms clk;pk-

30 eafty okpyh] eykgh okpukpk xa/k ykxyk- HkjkHkjk eh cú;kp dkancú;k okpwu dk<y;k- R;kr,d dgya- ÅehZyk mùkkax L=h fp=.kkp;k dknacú;k okpk;ph- frpa eu mehz us iqyafdr gksr vlkoa-,d nksunk rj tk.kwu rhus Li kz] yxv dj.;kpk iz;ru dsyk- R;kfno kh rj pdd! frpa fu ek>a ckfk:e?kjkekxs,dp gksra- rh vka?kksghyk xsyh- i.k nkjkojph dmh ykok;yk foljyh vlsy- eyk dk; ekghr\ eh gh vka?kksghyk--- ivdu nkj <dyya- {k.khkj MksGs fevys] frusgh ek ;kdms ikfgya fu nkj yksvya- eyk Qkj i pkrki >kyk- ÅehZykyk eh v/kzfool= ikfgya gksra- fnolhkj eukr rhp xks Veyk ek>hp ykt okvk;yk ykxyh- r kh frgh R;kfno kh dkgh cksyyh ukgh- ek= R;kuarj R;k fo k;koj eh cksyyks ukgh- ÅehZyk ek>a Lo;aikd njjkst djk;ph- eh fryk udkjgh fnyk- i.k kstkj/kez] lsok/kez Eg.kwu rh lkaxk;ph- dky eh fryk EgVya- ßeyk okjaokj rqep;kdms tso.ka vkom.kkj ukgh-þ ßukgh vkomr rj udk tsou d:! Þ FkksMa jkxkusp rh cksyyh] fegh fryk nq[kkoy;kua ukjkt gksrks- jk=ks rh ek ;k kh dkgh cksyyhp ukgh- eqdkvîkua iksgh] Hkkr] nkyqzk;] pv.kh] yks.kpa rkv ek ;k :ee/;s vk.kwu Bsoyarlk eh Lo;aikd dj.;kpk csrgh vk[kyk- frpa jkx ikgwu LokWjh Eg.kkoa] i.k cksy.;kp;k vkrp rh jkxkus fu?kwu xsyh- eh FkksMkosG iqlrd okpya- uh nkjkrwu ikfgya- ÅehZyk tsok;yk clyh gksrh- eh ek>a rkv idmwu frp;k leksj tkowu clyks- rhua ek ;kdms ikfgygh ukgh- ß,o<k :lok cja uogs! Þ eh frp;kdms fler gkl; djhr EgVya- frus ek ;kdms ikfgya- frgh glyh- vkt vk.k[kh vkepa tso.k Hkjiwj >kya gksra-

31 ßvgks ewme] vla jkst rqep;kdms] eyk rjh [kjsp gs ;ksx; okvr ukgh- rqegkyk okvrp vlsy rj eh dsogk Lo;aikd cuok;pa vkgs rs dgok--- eyk dk; vk;r fekgky;koj\ vlsgh u khc vlkos ykxrkr-þ eh fryk EgVya fu glyks- rhgh {k.kkrp ean glyh- yxsp eukrp Bjoya fu EgVya] ßcja] rqegkyk esl lqfo/kk iqjfo.;kpk ekscnyk fnyk rj pkysy uk! Þ ßt kh rqeph bpnk! Þ eyk frp;k LoHkkokpk gsok okvk;pk- eykgh rh vkomk;yk ykxyh- ek ;k g`n;krhy izsexa/k tkx`r >kya gksra- i.k vki.k fryk gos vlsy dk;\ vkiya fqym fu frpa---- nks?ksgh osxosxgsfrus lkekukph lkjoklkjo dsyh- eyk Lor%yk :ee/;s tkoa vlgh okvya- i.k frp;k dikvkrhy iqlrds pkfgr clyks- fmlsacj efgu;krhy dmkd;kph FkaMh] [kwi xkjok okgr gksrk- ckgsj fujhkz vkdk kkr vksfkacwu pkan.;k iljy;k gksr;k- xko rla yodjp >ksih xsya- nkjkrwu vkysyk xkjok eukyk izluuk djhr gksrk- ßfdrh Nku okvra bfkya euksje; okrkoj.k! Þ ßgks uk! vxnh izluu] tkow ;k dk fqjk;yk-þ eh fryk vkmsosms?ksrys ukgh- nks?ksgh vuok.kh jlr;kuh fqjk;yk fu?kkyksr- xkj okú;kph ean >qgwd vaxkyk >kkscar gksrh- Qkj izluu okvk;yk ykxya- khry pkan.ka] ---- rkjk----- eurkjk- --- ek ;k thoukr ÅehZyk:ih rkjk vxnh yxv djhr gksrk--- cjkp osg vkegh ckgsj fqjr jkfgyks- kjhjkyk ckspjh FkaMh tk.kow ykxyh- vkegh ekxs ogyks- eh Lor%P;k :edms ogyks- rh gh xsyh- eh frp;kdms,d utj Vkdyh- frp;k u;ukrhy cs/kaqni.kk eyk t.kw lkn?kkyhr gksrk- vafk:.kkoj imyks] ek>h eathy eyk MksGîkr rjgrkauk fnlyh---

32 ÅehZyk vdjk efgus yksvys] eh vkf.k izhkkr vktwcktwykp jkgkr gksrks- vkep;krya varj gksra rso<p jkfgya- ek ;k eukr ;k;pa] vki.k iq<kdkj?;kok- yxukph ekx.kh?kkykoa- i.k vki.k R;kyk vkom.kkj dk;\ gkp iz u imk;pk- dq.kh eueksdga cksyya Eg.kts izse vlra dk;\ rla R;kaP;kgh eukr ek ;k cìy dk; gksra dq.kkl BkÅd- i.k R;kauh d/kh ek ;k tog fo k; dk<ykp ukgh- rla R;kauh iq<kdkj?;koa] ek ;k eukr okjaokj mehz nkvwu ;k;ph- d/kh okvk;pa] gs nkj rksmwu tkoa- dèkh tog vlyks dh] Eg.kkola okvk;pa] -- ^fdrh var c?krksl js ;k varkiqjkr---* i.k--- fgaer tqgyhp ukgh- jk=&jk= eh izhkkrp;k lgoklkp;k vkbo.khps LoIu jaxok;ph-,dnk R;kauh eyk ckfk:e e/;s fool= cf?krya- eh d/khgh cksyys ukgh ;k fo k;koj] R;kuarjgh cjspnk xkåups CkVu [kqya Bsoya- tk.kwu Li kz dj.;kpk iz;rugh dsyk- i.k R;kauh eyk dvk{kk.ks VkGya- cjspnk mùksftr dj.kkú;k L=h dknacú;k R;kauk okpk;yk nîk;ph- i.k R;kfo k;h d/kh ppkz dsyh ukgh- ek>a iq<kdkj?ks.kkjs eu ggwggw varjaxkrhy mehz nkcwu jmrp jkfgya--- dky kkgsr vlrkauk] laqnj] xksjkiku] map] f/kiikm] ikpqqv lgk bap kjhj; Vh vlysyk iq: k vkr vkyk- ljka kh R;kph vksg[k vlsy] uqdrsp rs togp;kp kkgsr cnyh gksowu vkys gksrs- ljka kh R;kpa cksy.ka vxksnj >kyagh vlsy- jes k] ljakuh eyk cksykoya- R;kapk ifjp; fnyk-

33 o; frl o kz] f k{kd- ek ;kp lektkpk]?kjpk Jhear] R;kauh eyk yxukcìy fopkj.kk dsyh- eyk R;kapk eueksdgsi.kk vkomyk- R;kauh fopkj d:u dgok;yk lkafxrya- eh cjkp fopkj djhr jkfgyhljkauh eyk R;kaP;kfo k;h izksrlkgu fnya- yodjkr yodj dgok;yk lkafxrya- eh R;kapkp fopkj djrs vkgs- jk=ks tso.k vkvksiya- izhkkrgh vkt Qkjlk dkgh cksyyk ukgh- ek>a eu osxga vly;kus vlsy dnkfpr- eh vafk:.kkoj imyh] dk; djkoa\ nîkoa dk; gksdkj\ i.k----,dnkp ikfgya] vki.k R;kauk vksg[krks rjh dqbs\ i.k] f k{kdp vkgsr uk! o:u vkiy;kp lektkrhy-,o<k laqnj iq: k] vkti;zar eukr ;sr gksra rs lkja dkgh- R;kauk vki.k dkgalkoga vlwugh ilar vkyksr] dk; djkoa\ dh] fopkjkoa IkzHkkryk] lkaxkoa eukrya csr- dk; Eg.ksy rks- izhkkr >ksiyk vlkok- R;kP;k [kksyhrys fnos ekyoys gksrs- fopkjkpa pø lq: >kya gksra- fu.kz;?;k;yk gok- izhkkr dh] jes k- izhkkroj vkiya izse vkgs- ifgyp isze] vkf.k jes k Ns! ukgh] i.k ikgk;yk dlk ns[k.kk vkgs rks] dnkfpr rks lq)k vkiy;kl letwu?ksbzy- R;kauk vki.k vkomy;k f kok; dk ekx.kh?kkryh- eh vafk:.kko:u mbyh] izhkkrp;k nkjkr xsyh- ek>s ik; Fkcdys] oktokoa dk; nkj\ ek ;k g`n;kr dai lqvyk- dikgkoj?kkekus tkxk?ksryh- Lianus ok<yh- eh ek?kkjh ijr :ee/;s vkyh--- fopkjkoa dh fopk: u;s\ ga! vkboya] vki.k ukgh dk ygku vlrkauk fpriv djk;pks] djk;pa dk fpriv\ fpr vkyh dh] izhkkr fu iv vkyh dh] jes k--- ukgh rla ukgh] tj iv vkyh fu jes kyk gksdkj fnya rj izhkkrpa dk;\ R;kP;k eukr tj dk vki.k vlyks rj! rks vkiy;kyk dnkfigh {kek dj.kkj ukgh-

34 vki.k fpriv djk;pa] fpr vkyh rj izhkkryk fopkjk;pa- iv vkyh rj\ udks] ek>a eu vf/kj >kya gksra- tkoa izhkkrp;k dq khr] Lor%yk >ksdwu nîkoa- R;kph LoLokehuh Ogkoa- rks nwj lkjsy rj lkjsy--- ekxy;k efgu;kiklwu izhkkr vlk Qkj deh cksyrks;- dly;k ;k fopkjkr rks xdz vlrks;- R;kr dkghrjh cny >ky;klkj[ka okvrs- dnkfpr rks vkiy;kiklwu lqvdk rj d: rj bfpnr ukgh- eh dsogkiklua R;kyk vkiya ekuya- eh Lor%yk vkj ;kr ikfgya- ek>p :i eyk /kqd;kxr >kysya Hkklya- tkow nîk] izhkkryk Nku xksjh xksevh iksjxh fegsy- vkiyh bpnk dk Eg.kwu R;koj yknkohi.k,dnk fopkjkoa--- eh [kwi eu?kí dsya- fgaer tqgoyh- nkj BksBkoya- nkj Vsdwu m?kmp fnlya- nkjkyk <dyya- eh ljg vkr xsyh- dynkj oj mmkya gksra---- izhkkr eh iawavkrhy dynkj dk<wu oj Qsdyk- ÅehZyk vkr vkyh- dynkj frp;k utjsleks:u ik;ktog tkowu imyk- -- fpr gks;! fpr vkyh gksrh- ÅehZykph fpr] ÅehZykykp tog djk;pa- cl! >kyk fu.kz;- ÅehZykps dsl eksdgs lqvys gksrs- MksGîkr vkrqjrk gksrh- ikjn kzd ukbzv xkåukrwu frpa fcac izfrfcac ukbzv ywaip;k izdk kkr ek>a eu tkx`r djk;yk iqjsla gksra- fegh frp;kdms,dvd ikgw ykxyks- frgh vfèkj gksowu ek ;kdms c?krp jkfgyh- nks?kkap;kgh vksvkoj kkarrk--- eh ekxy;k efgu;kr xkokgwu vkyks- ek ;klkbh vusd LFkG vkyh gksrh- i.k eyk ÅehZyk f kok; dqf.kp udks vlp okvk;pa- eh rla lkafxrygh- i.k fgpk o.kz ikgwu?kjp;kauh udkj fnyk- eyk yodjkr yodj yxukl gksdkj nîk;pa dgo.;kr vkya- ns keqqqqqqqqq[kkph eqyxh eyk lkaxwu vkyh gksrh-

35 eh vkyks rsogkiklwu ÅehZykyk fopkjkoa dk;\ fopkjkoa- vlk cjkp iz;ru dsyk- i.k ek ;k vksbkoj kcnp QqVr uogrs- o:u eh frp;kis{kk,d o kz o;kus dehgh- ygk.ki.kh eksba?kkl?ksry;klkj[ka- eh vcksy >kyks- ek>a dkekr Yk{k ykxsuk-,o<îk fnolkr okpugh can >kya- QDr ÅehZykdMs tso.k?ksrya dh eh,dvkp fqjk;yk tk;pk- rklu~rkl oujkbzp;k jlr;ka kh eukry;k eukr fgrxwt djk;pk- eyk ek>k fu.kz;?;k;pk gksrk- eh tso.k vkvksiya- :ee/;s vkyks- ek>a eu cspsu >kya gksra- eh vfk:.kkoj imyks Mksda xjxjk;yk ykxya gksra- okvya fqjk;yk tkoa- udks vkt fu.kz;---- v[ksjpk fu.kz;---- ;k varkiqjkrhy dqbyk rjh var---- fnos ekyoys- ukbzv ywei ykoyk- gkrkr iqlrd?ksryaa- eu ykxya ukgh- iqlrd cktwyk Bsoya- eh vafk:.kko:u mbyks] okvya tkoa- fopkjkoa---- ÅehZyk [kjap rw ek ;k kh yxukl gksdkj ns.kkj dk;\ nkjkleksj xsyks- g`nîkph Lianus ok<yh- eh ek>a ikåy ekxs?ksrya- iqugk ijr vkyks- cjkp osg ÅehZyk dh ns keq[kkph eqyxh---- Ns! R;k eqyhyk rj eh vftckr ikfgya ukgh- ex dla gksdkj nîk;pa- i.k ÅehZyk?kjP;kauk udks! o;kusgh eksbh] dk; djko\ eh---- vkboya-----fu.kz;?;kkop ykx.kkj---- thouhkj rj lq[k fegk;yk gop uk! eh iwauvkrhy dynkj dk<wu oj Qsdyk- fpr vkyh rj ÅehZyk ukghrj---- mehzzyk ek ;k MksGîkrwu vjw?kjaxgw ykxys- eh vkf.k izhkkr nks?ksgh LrC/k- eyk gqandk vkyk gksrkeh nksugh gkr leksj djhr izhkkrp;k dq khr lkekoyh- izhkkrgh eqleqlysyk- R;kus eyk?kí vkogya gksra- vkdk kkrhy rkjdkiqat- fujhkz LoPN vkdk k--- ean yky >qgwd izdk k QDr nks?ksp----vkegh nks?ks eh R;kP;k ckgqik kkr r;kus iiikh?ksryh- R;kP;k ekusoj Mksda Bsoya- tog?ksrya---

36 gospk rjax nkjkrwu nks?kkaukgh Li kz djhr gksrk- dnkfpr oghokxr Hkqjda ikål lq: gks.kkj--- - ßga vkboya! vkt ek kk ok<fnol-þ ek>s MksGs Hk:u vkys- leksj dynkj vli V imysya fnlya- R;kdMs fuj[kwu cf?kryafpr--- gks; fprp--- LrC/krk---- v kksdlrhkkap;k flagkfdar jkteqnzs[kkyh fyfgya gksra--- lr;eso t;rs!

37 naa k E;k gkrkr lkikpk isvkjk?ksryw- R;kr ekrh[kk;k lki fcpkjk eqdkvîkua fulrst >ksiyk Ogrk- R;kdMa,dVd utj?kkryh- Mksdîkoj isvkjk?ksåu ikanu ekxkkzua nks?kch cgh.k HkkÅ xkokr pkyr xsywu--- ukxiapehp;k fn kh lkikys nso eku.kkjh yksda pkj] nksu :i;s vkf.k xgw] rkanwg] rsy] feb f k/kk ns.kkj--- R;krua pkj nksu efgu;kph xqtjku Og.kkj gksrh- ikvykp;k okmîkr ifgyh cksg.kh dsyh rok ikvykua iqlya- ^dk; xa bans cj gk; uoa! * ^cja gk; th rqep;k vk khokznkua-* ikvhy ekys iqlr >ik>i ikoyaa Vkdhr èkksrjkpk ksyk gkrkr?ksr?kjkckgsj imrp cksyyk gksrk- ^voa gs c?k----- banh vkyh ---- ns dh frp;k lkikys f k/kk ukxiapehpa-* ikvyhuckbzua?kjkrua ^ gks---- gks-* Eg.kwu vkokt fnyk- vkua FkksMîkp osgkr lvjqvj f k/kk vk.kyk- eqdqankua gkrkry;k >ksú;kr f k/kk?ksryu- ikvyhu lkikp;k ik;k imyh Ogrhvkrk nqlú;k?kjh fu?kkyw- vkrk fnolhkj f k/kk ekxkpa Ogra- E;k eksbh cgh.k bank u ikbpk HkkÅ eqdqank---- nks?kp gîk dksjkmh xkokr jkokpw- vkegh dqbys dqbwu vkyksr ;kpa vkegkys ch Bko uk;- pkj lkyk iwohz dksjkmhys vkywu rok E;k ckjkd o kkzph vlu] vkua eqdqank lkr vkb o kkzpk- ;k xkokgwu R;k xkoh fgam.ka] fqj.kaa ua iksv Hkj.ka gsp dke-ek; eqdqankpa tue >kya ua esyhek;spk psgjkch eys vkrk vkbor uk;- rokiklwu ck vkegkys dkckmd V d:u Hkkdj rqdmk Hkjokpk- i.k ekxp;k o khz bijhr?kmya- ck ys lkikua pkoya u ekgk ck esyk- vkegh xkjomîkph tkr i.k lkikpa bd dkmrkauh cki xsyk gksrk- R;k fn kh ckua ksrkr Hkyk eksbk bz kkjh lki idmyk gksrk- lkikys idmwu ckua?kjh vk.kyu- ua ck R;k lkikph nkrdqgh idmwu bz[kkph

38 fi koh dk<.kkj gksrk- vkrki;zar fdrhrjh lki R;kua idmys gksrs- fdrhrjh lkikpa bzd dk<yu gksra- i.k----- usedk R;kfno khp rks pqdyk--- E;k fcjkmkr Hkkdj Fkkir gksrh- eqdqank xnîk;ys?kjkdma vkukokys xsyk gksrk- vkua,o<îkrp lkikua ck ys na k dsya- ck ua R;kys xpdu idmya- i.k ck yk dqba ekfgr gksra iksvklkbh ikyuiks k.k OgbZy Eg.kwu idmysyk lki na k dj.kkj rs---- lkikp;k bz kkph fi koh dk<yh xsyh--- lkikys isvkú;kr?kkrya i.k--- lkikpa bd vkaxhkj p<ya gksra- MksÚ;koj /kaqnjh p<yh gksrh- ckua >kmiky;kph vks kèk ykoyh- rjhi.k Qk;nk >kyk uk;- ck csgks k imyk gksrk- E;k R;kP;k psgú;kdma ikgkr gksrh- vkua ck ua ne lksmyk- E;k tksjkr fdapkgyh gksrh- liik laiya gksra- vkegh nks?kch cgh.khkkå dk;eps iksjds >kyw gksrwu- xkokp;k cktwysp gkx.kxksnjhr yksd ks.k[kkr Vkdk;ph- R;k tkxsrp fcjkm Ogra- vkegh nks?kch fujk/kkj >kywu- xjeiapk;rph tkxk] xkokry;k pkj&nksu yksdk;ua enr dsyh- ks.kkcqmkpa?kj Fkkiya- nksu x/ks vkua lgk Mqdja gsp vkepa dqvqac--- rokiklwu bfkp jkgrwu--- okvra yksdk;p;k ysdjklkj[ka kkgk f kdkoa i.k--- vkrk eqdqankys kkgsr?kkrya- eqdqank nqljhr gk;- ysgua] okpua pkaxya ;sra- E;k njjkst xkokr tkåu fegsy rs Hkhd ekxkph vkua vly rs f ktokpa [kkokpa ua jkokpa-- vkrk eys ch y; let vkyh- gkx.kxksnjhr jkokys rsfky;k oklua tho nkvwu ;srks i.k i;kz; uk;- d/kh e/kh ra xkokrys pkjnksu eksbîk?kjph ysdja ekgîkdma Vodk:u c?krsr- o;kr vkysya ik[k: Eg.kwu fpmorsr- i.k nqyz{k djkoa ykxra- xjhchys dks.k Fkkjk ns.kkj--- bfka jkokys fegkya] FkksMklk ikvykpk vk/kkj ch gk; Egw.k teya- i.k bzjks/k dq.kk kh dj.kkj tso<a tirk ;sbzy rso<a E;kp ek ;k eukys tirs- v/kke/kkr lks;kchu fuankph ua dkiwl ;spkph o.k HksVyh dk tkrs dkekys-,dk fn kh ra rqjh rksmrkauh ikvykp;k ek/kokua bdma&frdma dq.kh uk; c?kwu ksrkoj ;sr togtog yxv djkys ykxyk- ^dk; bans d kk vkgsr rqjh-* ^csl gk; ua th-*

39 ^ukgh njo khz is{kk Qqya deh vkysr--- fdmk ch gk;] i.k uqdrhp Hkjysyh fgjoh dap ksax [kk;yk ponkj ykxrs ukgh dk\ * ^Qokj.kh dsyh dk tkbzy fdmk-* E;k eukua?kkcjrp Eg.kya gksra- ^bans---* R;kus bdms&rhdms ikfgya--- dq.khch ukgh ;kph [kk=h gksrkp xidu ekgîaa gkr idmya gksra- ^voa lksmk---- lksmk ekgîa gkr---* E;k vksjmyh gksrh- rlp R;k;ua gkr lksmya- ^bans E;k dk; Eg.krw] rs rqys letya gk;] ;k dkukph xks B R;k dkukysch tk.kkj uk;] E;k rqys jk.kh cuohu--- ikgîa rq;k bzpkj---* E;k?kkc:.k,sdwu u,sdy;klkj[ka djr frfkwu ig dk<yk--- eyk /kki ykxyh gksrh-- - rso<îkr ikvyhuckbz ksrkdma ;srkauk fnlyh ua thokr tho vkyk- ek/ko ek;sya c?krkp nqljhdma igkyk gksrk- vls /kksds vkrk jkstpsp gksrs- i.k E;k ch dk; dj.kkj- ek/koua gkr idmya rsogk ekys ch okvya gksra] vki.k R;kP;k vaxkoj >ksdwu imkoa- ek ;kch eukr ÅehZ nkvwu ;sokph- i.k ehp ek ;k eukys letkfor gksrh- gs Jhearkps iksj vkiyh Hkwd Hkkxo.;kiqjrhp--- vki.k xjhc ek.kla--- [kkokys vuu uk;-hkhd ekx.kkjh ftanxk.kh]?kkykokys /km dkima uk;-- QkVdsrqVds yksd mrjys dims nsokph vkua vki.k?kkykokph- vlk Jhearkpa iksj ekgîk kh FkksMl yxu dj.kkj gk;- R;k;pa ukd rjh jkghy dk;\ yksd dk; Eg.krhy R;k;ys- vkiy;k bhkzrhizek.ka jkgrhy uoa rs- okijrhy u Qsdwu nsrhy- i.k d/kh okvkpa vki.kp ek/kokp;k?kjkrtkowu?kqlkoa R;kph ck;dw Eg.kwu txkoa-,dnkph ftanxh rjh lq/kkjy- uk;ra vkgsp dk; gîk uf kckr- ek;cki xsys vkua gs Hkksx Hkksxrkauk bv ;såu xsyk- ek/ko d/kh e/kh jk=h fcjkmkdma pdjk ekjkpk- rok i.k dkgtkr /kll gksokpa- R;kuach ekgîkoj lkiklkj[ka iddkp Mwd idmyk gksrk- d/kh eèkh ek;sph ua ckph vkbo.k ;sokph- E;k MksGs iqlr gelwu jmkph- rok eqdaqnkch jmk;pk- eqdaqnk Nku gq kkj gksrk- kkgsrya lkja dkgh R;kys ;sokpa-,d fnl xq:thp Eg.kys ^rqgîk Hkkokys pkaxya f kdo- kkgk lksmw udksl- eqdqank lkgsc gksåu ;sbzy rok Ekhp R;kys lwywv ekjhu-* xq:thpa ekgî eqdqankcìy vkla cksy.ka c?kwu

40 ekgîkch MksGîkr ik.kh vkya- okvya ik;k imkoa R;k nsoek.klkp;k--- i.k E;k bzpkj djr rlhp jkfgyh gksrh- eqdqankua dkg dk<koa vkla ekysch okvkpa- ck ph HkVdarhpk fojke vkua xkjomh tkrhys R;kua eksbk eku fegowu nîkok vklpa okvs--- vkep;k tkrhpa d/kh dkgh,[kkna fcjkm HksVkpa rso<p] ukghra vkeph tkr dksbwu vkyh rs eys rjh dk ekghr- lkikpa isvkjk R;kr pkj nksu bzd dk<ysyh lki] xkokxkokr tkokpa] iqaxh oktokph- Mksy.kkja lki ikgr R;kys nso ekur pkj] nksu vkua Vkdkokph- d/kh rkanwg] xgw f k/kk nsokph- ghp :<hijaijk ksdmks lkykiklua lq: vlysya thou tx.ka vkua vkiy;kp eju;kruk vkiy;k MksGîkua c?kua gksra- i.k vtwurjh vkep;k tkrhr f kdya lojya ua isl;k vkmd;kua [kwi eksbk >kysya ek.kwl E;k cf?kryp ukgh- ekgîa vk/kkjch xsya gksra- nks?kap cgh.khkkå dla txywu rs vkegkys ch BkÅd uk;- i.k txr ek= gksrwu- E;k,o<h fgaer dqbwu vk.kyh rs ch dgr uk;- i.k gîk xkokua ek= iksv txoya gksra- txo.kkja gs xkobk.k ek ;k eukyk pkaxyp Hkkoya gksra- vkiwu tue?ksrywu] dlach dk vlsuk gkyvis Vk Hkksxr txyw vlu] fujk/kkj Eg.kwu jk;yw vlu i.k vkepa thou njjkst vlp leksj ljdr tkr gksra- vxnh fdmîkeqax;kpa jkaxsrhy /kmimr leksj tk.ka- R;k;pa izfrfcacp ekgîkch thoukr vkya gksra- xqg vly frfka eqax;k >ksacrkr Eg.ks] vkrk vkiy;kys ch rlp okxkoa ykxay- HksVy rsfka [kk.ka] txrk ;sbzy rsfka tx.ka- dkgîys ikfgts ekt---- dq.kh dkghch Eg.kks i.k E;k tx.;kph fn kk cnyyh gksrh- tukojkua dmck dqvkj [kkok vk.ka o.ko.k HkVdkoa rlp vkeph xkjomîkph tkr- dq.khch ulrhy Hkksx Hkksxys rso<s Hkksx E;k Hkksxyw- ek; vkiy;k iksjkckjkoj ek;k u djrkp lksmwu xsyh gksrh- ikj jkcjkc jkc.;kua rh laiyh gksrh- xjhchys dqbya vkya] pv.kh ua Hkkdj fegsy R;k rqdmîkoj txyw- ckikua iqaxh oktowu lki eqxalkpa [ksg nk[kowu vkegkys txoya i.k rks ch xsyk] vkrk eqdqanklkbh u lksrklkbhp txk;pa gksra- tx.;kph vkl gksrh- txrp jk;ywu- pkj] nksu :i;kph ikvykp;k namkr o.k etwjh HksVkokph- vkrk E;k ikvykp;k?kjh /kq.ka HkkaMh?kjdke d: ykxyh gksrh- rso<p vkegkys is kkpa vkèkkj ua iksvkys [kk.ka i.k HksVkpaa---- i.k ek/kokua ek= ekgîkoj lkikp;k Mkokxr pkaxkyp Mwd idmyk gksrk- E;k ch R;k;P;kdMa va/kke/kkr vki.kgwu vkdf kzyh tkr gksrw- tok iklwu injeksm >kyw rokiklwu uoh mhkkjh ;sr gksrh-

41 ,ds fno kh ikvhy vkf.k ikvyhu kstkjp;k xkoyk xsyh gksrh- ek/ko?kjh,dvkp gksrk- E;k R;k;P;k?kjh dke djkys xsyw- /kq.kh HkkaMh >kyh- vkua vkomko ikgkr ek/koua eys f[kpya- E;k uk;] uk; Eg.krp jkfgyh- R;kua eys vkre/ky;k [kksyhr usya- ua iyaxkoj vkivya- E;k?kkcjyh gksrh- ^bans E;k rq ;k kh----* ek ;k vaxkoj imyk- e/kek khua iksgîkyk >ksacwu jkgkoa rlp rks >ksacyk gksrk- E;kch R;kyk udkj nsrkuk R;kP;kr dok lkekowu xsyh rs ch eys dgyp ukgh- ^vkep;k xjhchpk Qk;nk?ksrk dkth--\ * ^uk; bans-- E;k rq;k kh [kjp yxu djkys r;kj gk;- rw ekgh ck;dks Og khu-* ^[kjp ikvhy nknk ekurhy Og;a-* ^u ekuk;yk dk; >kya----- E;k R;kuyk lkaxhup dh--- vua rq;klkj[kh xksjhxksevh,o<h lqanj lwu Eg.kwu] dks.k uk;?kjkr?ks.kkj---* ^i.k E;k xkjomîkph---* ^dk >kya--- tkr dk dikgkoj vlrs Og;a- vkua R;kr rq;k dk nks k---* ^vkua ekgîk eqdqank----* ^R;kpa ch lksup OgbZy uoa--- R;kys dk E;k nwj lkj.kkj gk;--- [kja lkaxrs bank rqgîkoj ekgîa fije vkgs x--- rq;kf kok; tx.ka vkrk uk; gksr- rw ekgh uk; >kyhl ra E;k vgkr tho nsbzu----* ^vla uxa cksywl js ekgîk----e;k ch rq;k lq[kklkbh >qjrp jkgyh--- rwgîkf kok; E;kch uk; txw kdr i.k---* E;k R;kP;k jktfcamkdma,dlkj[kh ikgkrp jkfgyh- R;kuys /k:u fcyxyh- nks?kch,desdkr lkekoyw gksrwu- E;k eukrwu R;kuys vkiyk /kuh ekuya Ogra- ckys lkikua na k dsya gksra- vkua E;k lksrkpa iksv iky.kiks ku Ogkoa Eg.kwu lkiklkj[ka ekèkokys b dkpk na k ekjyk gksrk- ek/ko:ih

42 tkrhua xkjomh ulysy;k] izse xkjomhp;k vaxkr ek>a bd?kqlya Ogra- u R;kr R;k;pa---- tho tk.kkj uk;] vkua ehch tho?ks.kkj uksgrh- iq<a ;s.kkja ladv ua yksd dk; Eg.krhy R;kys iq<pa iq<ap ikgkpa gksra- mdhjmîkp;k ckgsj imkoa ;klkbh gs djkop ykx.kkj ;kph tk.kho ekys eukseu >kyh Ogrh--- ek/ko fuiphr futyk gksrk- ekgîk na kkua R;kP;k izsekpa bd E;k mr: ns.kkj uksgrhp----

43 krjat ika<ú;k pedr;k [kmdkrwu okv dk<hr tkoa- dksjimhp;k mto;k fn ksua dkyds ojhpa nsåg] ikpiuukl [kmdkg ik;ú;k p<wu ldkgp;k jkeizgjh y[ky[kr;k VsdMhoj p<k;pa- <e <ek <e okt.kkja <ksy] dikgkyk Hkxok fvgk] m?kmîk vxmcac vaxkua ksyk ika?k:u ukfkckck dkyds ojhyk Luku?kkywu ggn] dqadw] xqyky] cqddk] iq iekyk viz.k djk;pk- ^vkse dkyds ojh es ;k* ph vkjrh xkr /kwi nhi dkiwj vkjrh vksokgk;pk- eafnjkr ek ;kf kok; dq.khp ulk;pa-,[kknîk osgsl bfka dq.kh iwtkikrh djk;yk ;sr- dkgîk kkj nxmkua ltysyh dkyds ojh gîk HkXu eafnjkr ks&ikp ks o kkziklwu r khp gksrh- eh njjkst HkY;kigkVs bfka ;srks- lk[kj >ksisrwu mbwu vka?kksg vkvksiyh dh]?kjkiklua,[kkna fdyksehvj pkyk;pa- dkyds ojhp;k ik;ú;k p<k;pa- ek>a fur;kpa O;k;ke] iwtkikb bfksp lq: Ogk;pa- lkr oktys dh mr:u?kjkph okv /kjk;ph- bfkys >km] >qmia] osyhauh cgjysya mapkojpa vkygknnk;d okrkoj.k ek>a eu izqqyyhr djk;pa- mapko:u dksj&dksj okg.kkja dksjivhpa ik=] frfkya rhfkz Eg.kwu fi.kkjsgh dq.kh ukgh- <aqx.k /kqowu xfypn >kysya rhfkz [kwi ykacoj dq.khrjh I;k;pa,o<a uddh- eafnjkp;k vksvîkoj rklurkl clk;pa- vkdk kkdma fhkjfhkj utjsua c?kk;pa- rj d/kh dkyds ojhp;k ewrhzear :ikr] MksGîkr varjaxkrhy nq%[kkph >yd ikgk;pa- ggwggw ek>a thou frp;k leksj eukry;k eukr ekamk;pa-- ^ijes ojk vkrk rjh lq[k nîkol] [kwi Hkksxya eh---*

44 ek>s MksGs ik.kkoys] iki.;k cs/kqan gksowu rjaxk;p;k- Jko.kkrya ikål cjlkoa rla ek ;k var%dj.kkyk ik>j QqVrks- eh MksGs iqlrks- uovk ksp;k izdk kkph ydsj nwjoj vklearkr ygjr vlrs- ukfkckckauh ek ;kdms ikfgya- iwtkvkjrhpk Hkxok fvgk ek ;k elrdkoj ykoya- eh ckckdms ikfgya- R;kaP;k eq[kdeykdms ikgrkauk var%dj.kkrhy nq%[kkyk gjfoy;kph tk.kho >kyh- ^Hkya gksbzy csvk] rq>a dy;k.k gksoks] rfkklrw! vkse ue% f kok;* pk ti djhr ckck vkiy;k >ksimhr fu?kwu tkrks- R;kauh fnysyk izlkn Hk{k.k dsya- ckckpa y{k ukgh c?kwu eh fvgk iqlyk- udks! eh vkflrd dh ukflrd- udks nsoiqtk] ;Fkklkax iqtk d:u dk; fegkya eyk\ rh njjkst iwtk djk;ph] fegh frp;k izr;sd iwtkikvkr lghkkxh vlk;pk- rjhi.k dk; fegkya\,dkdh thou---- ukflrd vl.kp cja! eyk dksma myxmr ukgh- okjaokj ijes ojkp;k HkDrhdMs ek>a eu yhu gksra- vla dk gksr vlsy cjs! Ekk ;k esanqr fopkjkpa FkSeku lq: gksra- njjkstp vlys fopkj bfka ;sr vlrkr- dnkfpr R;k fno kh eh dksjivhp;k Mksgkr mmh?ksryh vlrh rj--- eh H;kdqG vkgs- eh?kkcjrksej.kkyk?kkcjrks- vkregr;k djk;yk xsysyk ek>k nsg eh ijr vk.kya- eyk txk;pa gksradq.kklkbh\ ek>a vla dks.k vkgs\ dks.k jkfgya\ eykp dgr ukgh- ikp o ksz myvyh- uddhp] vkt ek ;k eqykpk ok<fnol- i.k rks ukgh- ek ;k eup{kwleksj R;kpa rhu o khz; ckyi.k vkboya- ckck Eg.kwu gkd ekj.kkja yfmokg ijkx vtwugh MksGîkleksj ;srks- ijkx- gks;] ek>k ijkx- fdrh Nku gq kkj gksrk- i.k ijkxd.k Qqyya ukgh- dksestyafdrh osnuk lgu dsy;kr eh\ R;kph vkbz gelwu jmk;ph- eh fryk [kwi letkoya] ijkxpk fnuu&fofnuu >kysyk jdrcackg nsg] gks;] fgalkpkjkr ekjya gksra R;kyk- dk; nks k gksrk R;k vtku ckydkpk- i.k gs dq.kkyk letsy dk;\ ek>s MksGs ik.kkoys- dkwuogsv e/kwu?kjh ijrrkauk ekysxkop;k cktkjkrhy ckwecliksv] vwvksrhy lxgh eqya nsok?kjh xsyh- tkrh /kekzpa HkkaM.k] dyg fganw eqlyhe okn fpj?kgya gksra- [kwi gkuh >kyh gksrh- dk; fegkya R;k ek.kokauk\ tkgiksg] yqvkyqv] cscan kkgh lxga jktdkj.kkpk [ksg vlrks- lùksp;k [kqphzlkbh [ksgysyk krjat- vkegh lksaxkv;k cuwu nku Vkdrks;- nzksinhpa nku]

45 eqykckgkpa nku] thoukpa nku] dksjooa kh iq<kjh vlsp okx.kkj- vlsp [ksg [ksg.kkj- ;q)] dqbysgh HkkaM.k dh] dqjkir ulysya ;q)---- /kez vkf.k tkrhpa dyg- vlsp Lkq: jkg.kkj gksrs- fnuu&fofnuu nsgkdma ikfgya- jdrkpk imysyk lmk] lokzapa jdr,dkp jaxkpa yky dq.kkp;kgh dikgkoj tkr fyfgyh uogrh- rjhi.k tkrhpa ;q)! eu Hk:u vkya- vkbo.khps mlkls var;kzekrwu ckgsj imr gksrs- [kjsp [kwi nq%[k gksra;- dq.kkl lkaxkoa\ lkjadkgh xekoya- fhkdkú;kxr ek>a thou- ijkx ijr ;s.kkj dk\ ek>k ijkx- --- eh nq%[kkr Mqcyks gksrks- MksGs ik>: ykxys- eu Hkkukoj vkys- eh MksGs iqlys- ek ;k ikvho:u ifgy;kankp dq.khrjh izsekua gkr fqjoya gksra- eh ogwu cf?krya- ^ckck rqegh gks;! * eh jmosy;k psgú;kua R;kaP;kdMs ikgw ykxyks- ßckGa vla jmw udksl! rq ;k varjhp;k osnuk rqyk tx.ka v kd; djrkgsr- i.k rqyk txk;pa vkgs- lkja dkgh fol:u rqyk txk;pa vkgs- ck;dks eqykokpwu lalkj tx.ka dbh.k vlra- gs tso<a lr; vkgs] i.k,dkar eukua R;kaP;k vkbo.kh mxkgwu Qqyoysya thouloiu tx.ka vxnh lksia vlra- gsgh rso<p lr; vkgs- ckg rqyk njjkst c?krks- rq>a eu eh vksg[kya- ijes oj pj.kh g;k dkyds ojhr ek ;kis{kkgh rw yhu >kyk vkgsl- [kja izse] [kjh HkDrh ghp rqyk fegkysyh bz ojkph ns.kxh vkgs- lxgh bz ojkphp fde;k] ^vkse lkbz vkse* vki.k QDr ckgqys vkgksr- thou ukokpa ukvd [ksgk;pa- dqba v/kzfojke] dqba iw.kzfojke- d/kh lr; rj d/kh vlr;- rw txykl gs thou- gîkykp thou,sls uko] rqyk lq[kkua thou txk;pa vkgs vla Eg.kf ky rj rw pqdykl] ckg] thou krjat vkgs js! Þ pk&lgk efgu;kiklwu eh bfks ;srks;- ckck] jkst ek ;kdms ikgrkr- eh R;kaP;kdMs c?krks] R;kaps ferhkk kh cksy.ka xw< vly;kpa tk.kora- R;kaP;k ika<ú;k ykac nk<hr eyk fujke; kkarrk tjh Hkklk;ph] i.k R;kaps MksGs] psgjk eyk i pkrkikp;k vkxhr yksgrkauk fnlrks- ckck kh eh eksdgsi.kkua cksyyks- dkyds ojhpa ojnku ek ;k elrdkoj jsaxkgr vly;kpk Hkkl gksrks- ukfkckck ggwp mbys- ^ gjh vkse* pk ti djhr :nzk{k ekg fqjfor eafnjkp;k xkhkkú;kr xsys- ek>agh eu ^gjh vkse* P;k tikr xaqrya- eu fujarj kkarrsua,dkxz gksr gksradkg iqu p MksGîkleksj yoyor gksrk-

46 ijkx nkjkr mhka jkgwu ck; ck; d: ykxyk- eh fdd ekjhr eksvjlk;dy LVkWVZ dsyhfiz;k R;kpk yfmokgi.kk ikgwu R;kaps dksrqd djhr gksrh- eh vkwfqlkr osgsoj iksgpyks- ekysxkokr VsyhQksu vkwijsvj inkoj eh dk;zjr gksrks- vkwfqlkr usgeh izek.ks dkea lq: gksrh- nqikjykp vpkud Qksu [k.k[k.kya- lxghdms ppkz jaxw ykxyh- fovacuk] kahkwp;k eafnjkrhy fovacuk] dq.;k ekfksfq:us Eg.ks piykapk gkj?kkryk gksrk- fganqrokpk eqìk vfydms jktdh; [ksghrwu xktr gksrk- ^xoz ls dgks ge fganq gs-! * ^eafnj ogh cuk;saxs* ^bv dk tokc irfkj ls nsaxs-* v kh Lyksxu?kjk?kjkr iksgpoyh tkr gksrh- dnkfpr R;krykp gk jktdh; [ksg vlkok- eqflyekauhap dsysya dkjlfkku vkgs v kk ppkz jaxr gksr;kjktdh; la?kvu o fganqrooknh usr;kauh {k.kkrp eafnjkleks:u ekspkkz dk<yk- can ikg.;kr vkyk- {k.kk/kkzr dyg] oknfookn fu tkgiksg] yqvkyqv lq: >kyh- Vh-Ogh] jsmhvks] o`ùki=kus txkp;k dkukdksiú;kr ekysxkoyk usowu iksgpoya gksra- nqikjyk lxgs jlrs can >kys- vfrfjdr iksfyl nykyk ikpkj.k dj.;kr vkya gksra- fganquh eqlyhekaph] eqlyhekauh fganqph cfjp kh gkuh dsyh- eksvkjxkmîk] clsl] Vªd isvr gksrh- loz= gkgkdkj ektyk gksrk- dlk;kua cdú;kph dùky djkoh vxnh rlap--- vkwfql lqvy;koj?kjh iksgp.;kpk iz u imyk- xkmh vkwfqle/;s BsÅu vfkd Jekuarj yir&yir cú;kp mf kjk eh?kjh iksgpyks gksrks- fiz;k okv c?kr gksrh- ijkxyk eh tog?ksrya- l/;krjh vkep;k dkwyuhr fgalkpkj iksgpya uogra- i.k tqu;k olrhr mxz:i /kkj.k >kya gksra- ekysxkokr ;sowu vkb o ksz >kyhr- ikp o ksz yxukyk >kyh- bfka vky;kiklwu eyk d/kh djeya ukgh- ekysxko eyk Hk;adj fonzqi okvk;pa- usgehp ;k uk R;k dkj.kkus bfka v kkarrspk eh vuqhko?ksryk gksrk- cnyhpk nksunk iz;ru dsyk- uo;k iksflvax u HkjY;kua iziksty rlsp j[kmys gksrs- fiz;k] eh Vh- fog- oj isvysya ekysxko c?kr gksrks- d ;Zw--- lozlkeku;kp;k thoukph jk[kjkaxksgh ikgwu eu FkDd gksr gksra- ek ;k varjaxkr Hkhrh lapkjyh gksrh- eh fiz;kdms,dvd ikfgya- eukua nks?ksgh?kkcjyks gksrks- ijkx jk=ks fufnzlr >kyk gksrk-

47 fovacuk d:u dk; fegra\ vly;k izdkjkeqga fgalkpkjkl izo`ùk gks.ka] Lor%pa vk;q ; Lor%p mn~/olr dj.ka fdrir ;ksx; vlra- eyk fpm ;k;yk ykxyh gksrh- igkvsyk ekysxko kkar >kya gksra- lapkjcanh ukghlh >kyh gksrh- kkarrspa vkogku d:u thou iwozor lq: >kya gksra- izpam gkuh >kyh- pkj] ikp fganw] eqflye gîk gksjighr tgys gksrs- kahkjkgwu vusd yksd ej.kkolfksr t[keh gksrh- iksfylkaps rkqs dmsdksv igkjk nsr gksrs- fgalkpkj dj.kkú;kl Mk;jsDV kqvps vkns k fegky;kua ekysxko kkar >kya- thoupø lqjghr pkyw gksra- eh vkwfql xkvya- fnolhkj >kysy;k fgalkpkjkph ppkz lxghdms lq: gksrh- jk=hkjkr nksughdmhy ksdmks fgalkpkú;kauk ykwdvi e/;s?kkrya gksra- lk;adkgh lq[k:i?kjh iksgpyks- >kya xsya fol:u nq%[k mxkgr cl.;kis{kk iwozor thoupøkl ekysxkoua lq:okr dsyh gksrh- mn~/olr thoukph gkuh ek= dnkfigh Hk:u fu?k.kkj uogrh- frlja fnol mtkkmya gksra- eh vkwfqle/;s vkiy;k dk;kzr exu gksrks- vkwfqlpa Qksu [k.k[k.kya- I;quus eyk fjlhoj?ks.;kl cksykoya- fjlhoj dkukl ykoya- ifydmwu fiz;k cksyr gksrh- ek>s MksGs ika<js QDDM >kys- jdrizokg ean&ean gksr gksra- kjhj xkjvya- MksGîkleksj loz= va/kkj iljya- ek>h kq) gjiyh gksrh- eh frfksp dkslgyks- vlolfk eukua vwvksp;k >kysy;k fpa/;k] ngk ckydkph izsra] vwvkspkydkpk fnuu&fofnuu nsg] jdrkpk lmk ikgkr gksrks- kjhj FkjFkj dkir gksra- nsgkeklkph ydrjs ikgwu eh vkøks k dsykfiz;k <lk<lk jmr gksrh- eyk dkgh,d dgr uogra- eu lquu kkar >kya gksra- ik;ktog eksdkv dq ;kph xnhz okf<l ykxyh gksrh- ijkx xsy;kpa nq%[k fiz;k] eh fol: kdr uogrks- kkar >kysy;k ekysxkokr nqikjuarj ckweclqksv ekfydk iqugk lq: >kyh gksrh-,dkp osgsl ikp fbdk.kh ckwecliksv] iuuklkgwu vf/kd Bkj] rj R;kgwugh vf/kd t[keh ej.kkolfksr rmqmr gksrh- efltnhp;k nkjk kh >kysy;k ckweclqkssvkua vk.k[kh tuthou mèkgwu fu?kkya gksra- lkscrp cks) fogkjkr vlkp izdkj?kmy;kua f=/kehz; fgalkpkjkred ;q)kr ekysxko xkjbya gksra- vkegh tg.kkú;k] y[ky[k.kkú;k] izsrkdma Vkgks QksMwu vksjm.kkú;k ltho izsrkdma] nq%[kh vkre;kdms fuj[kwu ikgkr gksrks- nks?kkapsgh nq%[kn

48 vks?kag.kkjs vjw ijkxp;k vkre;kl gkr tksmwu kkarrsph izkfkzuk djhr gksrs- nks?ksgh,desdkauk vk/kkj nsr futhzoi.ks fuifpr imwu gksrks- vkegh cqkzxr xkjbyks gksrks- jk= d khrjh myvyh- MksGîkyk MksGk ykxyk ukgh- lxga fø;kdez,dk,dh vkvksikoa ykxya- fiz;k jk=hkj jmwu&jmwu Fkdyh gksrh- frph rc;sr uktqd gksr xsyh- ikxykizek.ka okx.kkja frpa Hkzfe V :i ikg.kagh gksr uogra- CyMizs kj ok<ya gksra- okjaokj fryk >Vds ;sow ykxysigkvsykp floghy gkwflivykr Hkjrh dsya- gkwflivykr xnhzp xnhz gksrh- ek>a Fkdysya Fkjdki.kkja nsg Mxexr gksra- lapkjcanh iqugk lq: gksrh- igkvspa okrkoj.k kkar >kya gksra- eh fiz;kyk gkwflivykr,dvhyk Bsowu?kjkdMs ogyks- nkj m?kmya- ckfk dsya- FkksMa cja okvw ykxya- vaxkryk {kh.k deh >kyk gksrk- fiz;kph vkbo.k >kyh- dkima cnyåu nkj yksvya uh rlkp gkwflivykdms fu?kkyks- jlr;kauh bdms&frdms utj fhkjfhkjr gksrh- tkgiksg >kysya?kj eukyk [kvdkfor gksraikoya tm gksow ykxys- vkacsmdj uxjp;k dkwuzjyk iksgpyks vlsy- ngk]ckjk ek.klkapk xydk ykbîk dkbîk] lgk[k] jkwm]?ksowu vksjmr gksrs- eh vkmog.kkyk mhka jkfgyks- kjhjkyk Fkjdki lqvya- MksGs {k.khkj can >kys- iqu p eh R;kaP;kdMs ikfgya- cktwykp vbjk] ohl o kkzp;k r:.khpa izsr imya gksra- Egkrkjk cki dkght QksMwu jmr gksrk- ^ukgh lksm.kkj eh] ek ;k ck;dks] iksjkauk ekj.kkú;kauk ukgh lksm.kkj eh--- ek ;k eqyhyk ek:u ek>a thou mn~/olr dj.kkú;kl ukgh lksm.kkj---* R;kapa dkght?kí gksowu MksG;krwu vaxkj isvr gksrk- eqflye /kfez; fgalkpkú;kauh?kjkr?kqlwu frp;koj cykkrdkj dsya fu thokfu kh ekjya gksra- R;kP;k ekxs ngk] ckjk ek.klkapk xydk iqugk fdrh?kjkaph jk[kjkaxksgh dj.kkj] fdrh fl=;kaph vczw yqv.kkj gs dkgkykp BkÅd gksra- eh vkmog.kkus yir gkwflivykr iksgpyks- fiz;kyk lykbzu lq: gksrh- ulz frph riklk.kh djhr gksrh- fiz;k kstkjh VsCkykoj fryk fuj[kr clyks- frusgh ek ;kdms ikfgya- fryk ek ;k kh cksyk;pa gksra- i.k] kcn meyr uogrs- frus MksGs fevys- fnolhkj fiz;k kstkjh clwup gksrks- jk=ks rc;sr vk.k[kh fc?kmyh- fryk vpkud >Vds ;sow ykxys- fiz;k osmîklkj[kh d: ykxyh- eh [kwi?kkcjyks] ulz] MkWDVjkauk vkokt fnya- MkWDVjkauh fryk riklya] vkwijs ku FksVje/;s nk[ky dsya- kfkhzp;k iz;rukv[ksj fiz;k ijkxyk HksVk;yk eyk

49 lksmwu fu?kwu xsyh gksrh- lxga thoupø laiya gksra- ekysxkokr dsysy;k lq:okrhph lkaxrk v kh jk[kjkaxksgh dj.kkjh vlsy] vla LoIuor dq.kkykgh okv.kkja uogra! eh yxsp ekysxko lksmya- kklukua tkghj dsysyh enr?ks.;kpgh VkGya- ^udks rh Hkhd-* mn~/olr lalkj dk; lk/k.kkj gksra- fdr;sd fnol eh v kkar vcksy jkfgyks- uksdjhpa fopkjgh lksmya- bfka Loxkokr NksVla fdjk.kk FkkVya- dksjivhp;k x<qg izokgkr ek>a thouizokg okgr gksra- eh Hkkukoj vkyks- cjkp m khj >kyk gksrk- ukfkckck fi.;kpa ik.kh vk.kko;kl ik;ú;k mr:u [kkyh tkr gksrs- ckckap;k [kksikvkdms y{k xsya- nkj [kqyp gksra- eh izfkep vkre/;s ikfgya-,dvîkpa lvj&qvj lkeku lqo;oflfkr Bsoya gksra- nkjk kstkjh vlysy;k dikvkoj Mk;jh Bsoysyh fnlyh- eh vkr xsyks- Mk;jh gkrkr mpyyhckckaph nsuafnuh gksrh- eh Mk;jh m?kmwu v/kkeèkkrys ikua pkgys- lirsacj 95] ekysxko ckwecliksv] fnaukd 17] rhu fnolkiklwu vktgh fgalkpkj lq: gksra- igkvsyk vlysyh kkarrk v kkarsr ggwggw HkMdr gksrh- vkacsmdj uxjkrhy vkep;k?kjkr ikp] lgk eqflye /kehz; fgalkpkjh?kqlysjlr;kojhy lkekukph] ;s.kkú;k&tk.kkú;kaph gkuh djhr f[kmd;kaph rkonkus rksmyh- eh izfrdkj dj.;kpk iz;ru dsyk- eyk vks<wu ykfkkauh] dkvîkauh ekjya- lquhy eyk ekjgk.k djrkauk c?krkp R;kus izfrdkj dj.;kpk iz;ru dsyk- gks.kkú;k [kmktax >VkiVhr R;kP;k MksD;koj dkbhpk okj clyk- jdrcackg gksowu rks [kkyh fuifpr imyk- R;kph vkbz R;kdMs /kkor vkyh- frykgh vks<wu rk.kwu ekjya- nksu O;Drh?kjkr?kqlyh- lkeku bdms&frdms Qsdya- vbjk o khz; ek ;k eqyhpa vk;q ; fookgkp;k vxksnjp dksestya gksra- ujk/kekauh frp;koj vr;kpkj dsyk gksrk-

50 isvysy;k?kjkp;k Tokyk vkhkkgkr /kqlj gksowu tkr gksr;k- eh dkbh gkrkr?ksryh- rs Qjkj >kys gksrs- ck;dks] eqyxk] eqyxh eyk lksmwu vuarkr foyhu >kyh- ek>a kjhj isvysy;k?kjkyk ikgwu varjaxkrwu tgr gksra- MksGs Ros kkus yky HkMd >kys-,dp /;kl ^ukgh lksm.kkj eh] ek ;k ck;dks] iksjkl] eqyhyk ek:u ek>a thou mn~/olr dj.kkú;kauk ukgh lksm.kkj eh---! * eh Ros kkua mbyks- ngk] ckjk xmh ek ;k los ;sow ykxyh- jlr;kauh fegsy R;k yksdkauk ekjr lqvyks- ek>a vk;q ; cjckn dj.kkú;k] /kkfezd tkrh;rspa fo k isj.kkú;k] lektkyk eh lksm.kkj uogrksp- fgalkpkjh ujk/kekauk jlr;kr f krkfqus idmya- ;q) isvya gksra- fr?kkauk ftoar isvysy;k vkxhr Vkdya- eu gyda >kya gksra- jlrs isvr gksrh- d ;wz lq: gksra- fnlrk{k.kh xksgh?kky.;kps vkns k vly;kua yir&nir xkokckgsj igkyks- jk=ks jsyos LVkWitoG vkyks- frfka jktdh; km;a=kph vk[k.kh lq: gksrh- eh R;kaP;kr lkehy >kyks- eykgh R;kauh vkiy;krya letwu?ksryaek ;kdms ckwec ns.;kr vkya- eh ckwec gkrkr?ksrya- yir&nir vkegh ftdms okv fegsy frdms ikaxyks- cktkjkrhy usr;kp;k?kjkleksj mhka jkfgyks- rh map bekjr R;kaP;k maphph dyiuk nsr gksrh- ;s.kkú;k bysd kue/;s /kkfezd fovacukpa leh{k.k ivowu nsowu R;kyk map Ogk;pa gksra- R;kP;k vkns kkusp gk ckwec eyk izkir >kyk gksrk- R;kdMs eh fuj[kwu ikfgya- ek>a dqvwac MksGîkleksj rjgya- eh jkxkus isvwu mbyks- vaxkr cg lapkjya- laiw.kz rkdnfu kh eh gkrckwec Qsdya- Tokyk iqugk HkMdw ykxy;k gksr;k- eh xko lksmwu nwjoj pkyr jkfgyks- jk=hp;k va/kkjkr eh ek ;k eukrhy /kx iw.kz dj.;kpk iz;ru dsyk gksrk- fnukad 18] ^ * fnukad 19] ^ * fnukad 20] ^ * eh vk.k[kh ikua pkgyh--- ukfkckck dkyds ojhp;k eafnjkr yhu gksowu v[ksji;zar i pkrki djhr gksrs---

51 ikua pkg.ka lq: gksra- ukfkckck ekxsgwu vkys- ik.kh [kkyh Bsoya- ek ;kdms,dvd cf?kryagkrkrhy Mk;jh ikgwu ckck eyk vyxn fcyxys- R;kauk jmw dkslgya- fegh R;kauk dovkgya- R;kaP;k dqf kr eulksdr jmw ykxyks- ckckpa xw< dgya gksra- lxghdms fujke; kkarrk iljyh gksrh- nks?kkapsgh nq%[k lkj[ksp gksrs- ukfkckck ggwp iqviqvys] ^thoukpa krjat vlp vlra csvk! *

52 eq[kovk lozlk/kkj.k lektkp;k olrhr igkvsykp [keax rkth ckreh o`ùki=kp;k ckrehizek.ka okú;klkj[kh iljyh- pkaxyhp [kgcg ektyh gksrh- izr;sdkykp ;kpa dkgh rjh uoy okvr gksra-,[kknîk rgysy;k inkfkkzoj rko ekjkoa rla] jlhkjhr] ksivhyk ksivh tksmr gh ppkz lq:p gksrh- ck;dkauk rj tespk fo k; fegkyk gksrk- iq: kgh R;kr lkehy >kys gksrs- iksjackja vkf.k okmkzp;k ckgsjhy yksdgh vkrk bdms ;så ykxyh gksrh- egknso vkiy;k rhu o kkzp;k eqykyk jmrkauk letkfor gksrk- jk=hkj jmwu R;kps MksGsgh lqtys gksrs- kstkjp;k deykdkdw R;kyk vk/kkj nsr gksr;k- i.k iz u egknsopk ukgh] R;kP;k izrhd ukokp;k eqykpk gksrk-,o<îk deh o;kr iksjdai.k vkya gksra- okmkzrhy pkj] nksu utj/kqan etuw Nkikauk rj Lor%ph ykt okvk;yk ykxyh gksrh- rsgh vkrk pfoua gîk ckrehyk p?kghr gksrs- ek= R;kauk èkddk clyk gksrk rso<ap [kja! okmkzrhy rj.;kcakm iksjkauk rj gsokgh okvk;yk ykxyk gksrk- ßvtw] letya dk js rqyk-þ okmkzrhy rj.;kckam e/kw jlr;kr HksVysY;k loz nkslrkauk Vijhoj xqv[kk p?kghr lkafxr gksrk- ßvcs] egknsoph ck;dks] jhrk vkiy;k ;kjklkscr igwu xsyh Eg.ks-Þ ßdk; lkya ;k jhrkpa Msvjhax ;kj! Þ ßgkW ;kj! lkya rhu o kkzpa iksía rlp Bsowu igkyh Eg.ks-Þ ßlkyh ypkam gksrh ;kj---þ ßi.k frp;kr rj vla foijhr fnlya ukgh uk! d/kh nks?kk uojkck;dkspa HkkaM.klq)k ukgh- nks?ksgh xq.;kxksfoankua ukank;ps ex lkya >kya rjh dla\ Þ

53 ßlk/kk iksjkpk rjh fopkj djk;pk gksrk- uojki.k lk/kklq/kk gksrk- lkyk izk;ogsv QWDVjhr dkekyk i.k vkgs- pkaxyk ngk gtkj ixkj] rjh i.k gîk ck;dakuh vla okxkoa- dk; tekuk vkyk ;kj! Þ ßlkya] dk; vwvexyz okvk;ph js rh\ Þ ßgks uk ;kj! vkiy;k okmkzr vkyh rsogkiklwu eh c?krks; fryk- ek>agh fny frp;koj fqnk gksrk- i.k frpa jkg.ka okx.ka lk/k ikgwu frp;k kh cksyk;ph fgaer i.k >kyh uk;- i.k fryk fnolkrwu,d osgk ikfgya rjh fnol elr etsr tk;pk-þ ßrla frph utj] Yk{k.k Bhdp okvr gksra- ex v kh,dk,dh---þ ßfnlra rla ulra] Eg.kwup tx Qlra-Þ ßga! rq>agh [kjp vkgs- tkow ns] vkiy;k ckikpa dk; tkra\ Þ i.k dkghgh vlks] jhrk r kh lkyl lqanj] ns[k.kh gksrh- frph fqxj rj vfrmùke gksrhtserse,dfolko;k o kkzph] vbjko;k o khzp frpa yxu >kya gksra- egknso lkj[;k ek.klkyk brdk lkwyhm ihl fegkyk- R;kpgh u khc lkya Qkj xzsv gksra- c?krk{k.kh?kk;kg dj.kkjh gj.kh gksrh rh--- ßegknso Qlyk fcpkjk! lkya] vla lkwyhm vwve ekax.ka csdkjp gk;- vktpk tekuk Qkj cnyyk;- lkys Lor%ph ck;dks lksmwu nqlú;kp;k ck;dksoj utj Bso.kkjsgh tklr fnlrkgsr---þ ßi.k] lkyk pkaxyh uksdjh] fnlk;yk ns[k.kk] :ckcnkj LoHkko] dks.kra O;lugh ukgh] LoHkkokusgh Nku] eh rj Eg.krks] nqljh,[kknh ckbz vlk uojk fegkyk Eg.kwu njjkst omkys iznf{k.kk ekjyh vlrh- i.k ck;dkap;k eukrya dks.k lkaxrs ;kj! Þ ßlokZauk letwu?ks.ka lksia] i.k ck;dkauk udks js ckik! ukghrj egkhkkjr?kmyp ulra ;kj! Þ ß;kj] gsp rj ekfgr ukgh- egknso dkekyk xsy;koj nksu pkjnk,d dkj vkyh gksrh- eyk okvra rh R;kP;k ekydkph vlkoh- dnkfpr R;kP;klkscr-- ijarq vtwu dkgh r kh ekfgrh fegkyh ukgh-þ

54 ßdnkfpr jxxm islsokya] xkmh caxysokyk fegkyk rj xfjchr dks.k tx.kkj\ islkp ck;dkaph detksjh vlrs- nkxnkfxus] lkmh] kku kksdhu iqjs >kya dh cl! uarj okluk vkiksvkip iqjh gksrs-þ ß;kf kok; dk rh egknsoyk lksmwu xsyh-þ ßdq.kkgh cjkscj igks ;kj! i.k eyk ukgh okvr R;kP;k ekydk kh igkyh vlsy rs- lkya R;k ekydkr dk; tku vkgs- Egkrkjk?kksMk vkgs rks- rks dk; frph gksl Hkkxo.kkj---Þ ßdnkfpr is kklkbh] ck;dkauk dk; go;a\ Þ?kjk?kjkr eqykiklwu EgkrkÚ;ki;Zar ppkz lq:p gksr;k--- ßdk; von kk vkgs gh ckbz! lmyh jkam] nkny;kiklwu pkaxya [kkokys HksVkpa ra elrh vkyhiksjkys lksmwu igkyh- rksam dkga dsya vkiya] HkjY;k lalkjkpa okvksga >kya-,o<a igk;pa gksra rj yxup d kkyk dsya egknso kh-þ ßdk; ckbz] tekuk vkyk vkgs\ Þ?kjk?kjkr ppkz lq:p gksrh- egknso vkiy;k nkjkr iksjkyk letkfor gksrk- iksjxk vkbzlkbh gelwu jmyk- pkj&ikp yksdkauh ;sowu R;kph letqr dk<yh gksrh- f[kuu utjsus rks Lor%dMs ikgw ykxyk- ßjhrk v kh okxsy vla tuekrgh okvya ukgh- d/kh HkkaM.k dh ravkgh ukgh- loz lq[k fnya fryk i.k ---Þ egknsop;k MksG;kr vjw rjgw ykxys- yxukyk tserse pkj o kz gksr vkyh gksrh- jhrklkj[kh xjhc?kjkryh ns[k.kh ck;dks R;kyk fegkyh gksrh- jhrkoj rks tho rksmwu izse djk;pk- egknsoyk togpa vls dq.khgh uogra- vkbz ygkui.khp okjyh- ckigh ngk o kkziwohz xsykch- dkwe >ky;koj uksdjh feg.ka dbh.k >kya- dkeèkank d:u f kdrkauk ftdjhpa tk;pa] xkokry;kp Xykl daiuhr ngk gtkj ixkjkoj vdkwåuv pk tkwc fegkyk- pkj&ikp o kz >kyhrtogp;kp [ksmîkrhy jhrk kh lkkekftd i)rhus yxu >kya- jhrk R;kyk [kwi vkomyh gksrh-

55 frp;k ckikusgh iksjxk f kdysyk vkgs- uksdjh djrks EgVY;koj vkms&osms?ksrys ukgh- yxu >ky;kiklua gîk okmkzr fdjk;kus jkgw ykxyk- iq<s [kwi deokoa] Lor%pa?kj Ogkoa] v kh R;kphgh bpnk gksrh- fegr vlysy;k rqviqat;k ixkjkr lekèkku dkjd thou lq: gksra- irhiruh vk.kh izfrd cl! dq.kkp;k vky;kr ukgh dh xsy;kr- oklrfod jhrk xjhc?kjph eqyxh- xfjchps pvds frus vuqhkoys gksrs- xfjckauk eukrhy izr;sd bpnsoj eqjm?kkykohp ykxrs- yxukuarj frph bzpnk QkjQkj cnyyh gksrh- pkj yksdka kh felgrkauk vkiy;kyk brjkizek.ka txrk ;koa- psuhpa jkg.ka fegkoa v kk LoIukr rh xdz gksrh- rla ikgrk ngk gtkjkr fdjk;k] eqykckgkpa vkf.k loz [kpz otk d:u nksu pkj ks f kyyd imk;ps- i.k lek/kku dqbya gksr R;kr- [kwi Jhear Ogkoa] dkj] caxyk] txkrya lkja lq[k egknso iw.kz dj.kkj uogrk- ;k LoIukauk e;kznk ulrs- LoIukpk eq[kovk thoukph fn kk cnyo.;kpa dk;z djrks- ek= ; k] vi; k] iz;ru] esgur gsp ;kps xkhkkjs vlrkr- egknso f[kuu eukus cjkp osgpk mhkk gksrk- ldkgp;k izgjh vkysyh xnhz ikaxw ykxyh gksrh- ^uqlrk osrkx lkyk] yksdkauk dk;\ etk?ks.ka vkomra- nqlú;kp;k?kjkr >kdwu igkoa] yksdkauk fmopua fdrh lksia vlra ukgh dk\ vky;kiklua dq.kh uk dq.kh mins kp nsr vkykvkrk ldkgps ngk oktysr rjhi.k vka?kksghyk dh] tsok;yk IkÙkk ukgh- vkiya Bhd i.k ;k iksjkpa dk; djk;pa\ cja >kya kstkjp;k dkdwua?kklhkj Hkjoya- vkrk dqba R;kyk cja okvk;yk ykxya gksra- vkt r kh vkwfqlyk lqíhp gksrh- vkf.k ;k izrhdph lks; dsy;kf kok; vkwfqlyk tk.kgh te.kkj uogra- ga! vkboya dq.khrjh cksyrkauk EgVya gksra- iksjkyk vukfky;kr Bsok;paeykgh rlp okvwu xsya- rhu o kkzp;k iksjkyk vki.k fnolhkj ckgsj vlrkauk dks.k lkahkkghy\ * rks iqugk fopkjkr xdz >kyk gksrk- xwloj pgk mdgk;yk Bsoya-?kjkryk CyWd vwaum OgkbZV Vh-Ogh- vkwu dsyk- dnkfpr flvh dscyoj gh ckreh ;k;yk osg ykx.kkj ukgh- i.k iksfylkr røkj uogrh uk! d kkyk djk;ph mxhp røkj] vkiykp f kddk [kksvk rj nqlú;kyk dk; Eg.kk;pa\

56 pgkpk?kksv?ksryk izrhd Vh-Ogh- ikgw ykxyk- [ksg.;k kh [ksgrgh gksrk- vkrk R;kykgh cja okvk;yk ykxya gksra- R;kykgh vkrk Hkwdsph tk.kho jkfgyh uogrh- Vh-Ogh vkwq dsyk- nkj yksvwu?ksrya- vkrk,dkarkr FkksMk osg?kkyokok Eg.kwu rks lksi;kojp vkmok imyk- jhrkpa eueksgd :i R;kyk vkbow ykxya- ijokykp nks?ksgh Nku eqme/;s cksyr gksrhegknsop;k Nkrhoj elrd?kqlmr rh Eg.kkyh- ßgh uksdjh lksmwu rqegh nqlja dke c?kk uk! Þ ßnqlja dk; dke dj.kkj\ eksbîk d Vkua Xykl QWDVjhr dke fegkya- iq<s QWDVjh pkaxyh pkyyh rj efgu;kyk ia/kjk&ohl gtkj :i;s uddhp feg.kkj- i.k ekyd QWDVjhdMs fo ks k y{k nsr ukgh uk! rla ikfgya rj ekyd pkaxyk jxxkm vkgs-þ ßukgh] eh EgVya uksdjhus csrkpa thou tx.;kis{kk Lor%pk /kank d:u Nku islk deoyk rj! Þ ßi.k /kank djk;yk HkkaMoy dqbwu vk.kk;pa- dtz dk<k;yk tekur dqbwu nîk;ph gs iz u imrkrp uk! Þ ßex rks ukfnj ksb dlk jxxm >kyk;- rla dkghrjh djk-þ ßrks ukfnj ksb nksu uacjpk /kank d:u eksbk >kyk;- rla okbzv dke d:u eksba gks.ka vkiy;kyk dqbs tesy\ Þ ßex R;kr vla dk; vkgs\ Þ ßEg.kk;yk dk; tkra- i.k nksuuacjp;k /kanîkr Mssvjhax] vksg[kh] of kysckth goh uk! udks rs] dk;nîkua] lektkua R;kyk xqugsxkj Bjoy;- rq>kgh uojk xqugsxkj Eg.kwu txkoa vla rqyk dk okvkoa\ Þ ßukgh] rla ukgh- i.k e;kznhr vk;q ;krwu ckgsj imwu O;kidrsdMs y{k nîkoa- vla eyk okvravkt rqviqat;k dekbzr jgkvxkmxa gkdrkauk fdrh thokoj ;sra\ brjklkj[ka vki.kgh ekukua txkoa- uksdj] pkdj] eksvkjxkmh] caxyk Ogkoa dq.kkyk okv.kkj ukgh- lk/kh,d lkmh dh] pkaxyh olrw?;k;ph EgVyh rjh okjaokj fg ksc djkok ykxrks- ckdhph gksl rj nwjp jkfgyh- vkrk

57 izrhdgh vkgs- mnîkpa Hkfo ; vktp vksg[kk;yk ikfgts- eh lq)k f kdys;- i.k?kjkr clwu ro;koj iksgh Hkkt.;kis{kk rqegkyk enr dsyh rj! R;kykgh rqepk udkj-þ ßvkiY;klkj[ks fdrhrjh e/;eoxhz; txrkgsr uk! fdrhrjh yksdkauk /km nksuosgpa vuugh fegr ukgh- R;kpa dk;\ ek.klkua vkiyh {kerk ikgwup jkgkoa- eksbh LoIu ikg.ka xqugk ukgh- i.k rs oklro;kr mrjo.ka dfb.k vlra-þ ßrqepa eyk gsp rj ivr ukgh- ek.klkua e;kznhr vlrk dkek u;s- iz;ru djk;yk dkgh gjdr ukgh- pkaxy;k ixkjkph fegkyhp rj nqljh uksdjh kksèkk-þ jhrkyk Jhearhpk go;kl ykxyk gksrk- vki.kgh brjklkj[ka [kwi eksba Ogkoa] rh egknsooj [kwi izse djk;ph- R;kyk frus d/khgh varj fnysya uogra- eukr vls fopkj vlrhygh rjh rh R;kP;k kh fdrh lks[;kus ukank;ph- rks fryk [kq k Bsok;pk- fryk lozrksijh dkekr enr djk;pkmby;kiklua dke vkvksiwu ngkyk rks vwkfqlkr tk;pk- ikpyk lqíh gksrkp dqbsgh u Fkkacrk ljg?kjh ;k;pk- ijr fryk enr dj.ka-?kj fu vkwfql,o<sp R;kpa thou e;kznhr gksrsd/kh pkj yksdkr] okmkzr d/khgh dkekf kok; cksyr uls] dh tkr uls- rla ikfgya rj okmkzrhy yksd R;kyk?kjdksYgk Eg.kwu fpmok;ph- i.k R;kdMs R;kus d/kh y{kgh fnya ukgh- d/kh R;kyk fe= dh vkirs V vls dq.kh uogrsp- d/kh jhrkp;k cksy.;koj R;kpa y{k dasfnzr Ogk;pa- R;kykgh vki.k ekydklkj[ka Jhear Ogkoa vla okvk;pa- i.k uf kckp;k oj dks.k tkow kdrks- vkrk nksu efgu;kus ekydkus izeks ku nîk;pk izlrko r;kj dsyk- efgu;kdkbh gtkj :i;kph ok< uddh feg.kkj gksrh- i.k R;kus jhrkyk gh xks V lkafxryh ukgh- dkj.k vk oklu ns.kkjs ekyd Qkj vlrkr- izr;{kkr ek= ok< fegsy rsogkp fryk lkaxkoa fu vk p;zpfdr djkoa vla R;kyk okvya- vkrk vpkud jhrk?kj lksmwu xsyh gksrh- egknso lka;dkgh ikp oktrk?kjh vky;koj izrhd,dvkp [ksgr gksrk- jhrk dqba vkgs dk Eg.kwu cf?krya- dnkfpr kstkú;kdms vlsy vlagh okvya i.k Vscykoj BsoysY;k fpíhus egknsoyk jmwp dkslgys- kstkjp;k deykdkdwuk ;kph tk.kho >kyh fu rh ekfgrh ggwggw okmkzr] xkokr iljyh- rh dq.kklkscr xsyh ;kpa vankt?ks.ka l/;krjh dbh.k gksra- jhrk,dnk ekydkp;k?kjh dk;zøekyk xsyh gksrh- frfkap ekydk kh frph vksg[k >kyhiapspkghl o kkzpk ekyd?kjkr,dvkp jkgk;pk- iruh vkf.k eqya nqnzsokua,dk vi?kkrkr xsyh]

58 R;kosGsiklua rks,dkdh jkgw ykxyk- rla nqlja yxu dj.;kpk fopkjgh dsyk ukgh- veki islk R;kP;ktoG gksrk- i.k okjlnkj vla dq.khp uogra- jhrkp;k utjsr rks Qlyk gksrk- jhrkus R;kyk?kk;kG dsys gksra- R;kP;k eukrys Hkko frus vksg[kys- fryk Lor%P;k :ikoj Hkjkslk gksrk- L=hus iq: kkyk dls vkdf kzr djkos- ;kph tk.kho fryk gksrhp- ekydkp;k utjso:u frus vankt cka/kyk gksrk- ;kauk Qlo.ka rla Qkj lksia vkgs vkf.k [kjagh gksra- L=hlq[kkiklwu vfyir >kysyk ek.kwl lq[kkp;k kks/kkr dk; ukgh dj.kkj! ek= frus egknsoyk FkkaxiÙkkgh ykxw fnyk uogrk- ekyd jhrkyk ikgwu ea=eqx/k >kyk gksrkokjaokj R;kph utj jhrkdms ogr gksrh- frp;kgh rs y{kkr vkya gksra- dk;zøekuarj,[kknîk efgu;kua vpkud ekyd?kjh vkys gksrs- rla jhrkyk LoIukrgh okvya uogra- ekydkauk ikgwu vk p;kzpk /kddkp clyk- egknso ek= dkekoj xsyk gksrk- nkjkojph VdVd,sdw.k nkj m?kmya- nkjkr ekyd LrC/k mhks] frp;koj utj imrkp R;kauh flergkl; dsya- rh R;kaP;kdMs c?krp jkfgyh- ß?kjkrgh?ks.kkj ukgh dk\ dh] nkjkrwup gkdy.kkj-! Þ ß;k uk!,dk,dh vkegk xfjckap;k?kjh vkxeukua vk p;z okvk;yk ykxya gksra-þ ekyd?kjkr vkys fu lksi;koj clys- jhrkus izrhdp;k [ksg.;k mpywu cktwyk BsoY;kekydkus izrhdyk dosr?ksrya- ßfdrh o kkzpk >kyk; rqepk eqyxk\ dk; js ckck rq>a uko\ Þ ßizrhd] fru o kkzpk gksbzy rks-þ ßNku! bdms xksnkekdfjrk tkxk c?kk;yk vkyks gksrks- dgya egknso bfksp jkgrks- EgVya pyk tkow ;k] egknsoyk lkscr?ksrys vlra rj cja >kya vlra- i.k] eyk rjh dqba ekghr gksra] rqepa?kj bfka cktwykp vkgs---þ ekydkua ;s.;kfo k;h lkjoklkjo dsyh gksrh- jhrkus pgk vk.kyk-

59 ekyd frp;kdms,dvd ikgw ykxyk- o{klfkgkojhy inj ljdohr jhrkus,d dvk{k Vkdykekyd cs/kqan?kk;kg >kyk gksrk-þ ßok Nku! cjsp fnolkauh pgk?ksryk- dla rktsi.k okvya c?kk! Þ ßEg.kts rqegh pgk?ksr ukghr dk\ Þ ßukgh] rla ukgh- usgeh dkwqh?ksrks vkegh] pgkph lo; rqvy;keqgs Nku okvya vxnh--- cja!?kjkr,dvîkp vlrk dk usgeh-þ ß gks----! gs] eh vkf.k izrhd- pksfka dq.khgh ukgh-þ ekyd vkrk,d],d iz u fopk: ykxyk gksrk- jhrk R;kP;kleksj clyh gksrh- izrhdyk ykmko.ka lq:p gksra- ßegknso [kwi esgurh bekunkj vkgs-þ R;kP;k dkekph Lrqrh Lkq: >kyh- lkscr izrhdphgh Lrqrh >kyh- eknd utjsus rks frp;kdms ikgw ykxyk- jhrkgh eukry;k eukr r kh [kw k >kyh gksrh- ßcja! ;srks eh] Þ ekydkus ikp ksph uksv dk<wu izrhdp;k gkrkr fnyh- jhrk fole;dkjd utjsus R;kdMs ikgw ykxyh- ß,o<s isls d kkyk th fnysr\ Þ ßvlw ns! rqep;k izrhdyk ok<fnolkph HksVp letk-þ ekydkus izrhdyk frp;k gkrkr fnya-,o<îkr frpk inj?kjaxgyk- rh yktyh] inj ljdoyk- R;kus utjsua,dnk ikfgya- vtkursi.kh frp;k gkrkyk Li kz dsyk- nks?kkapsgh eu jksekaphr >kya- jhrkyk R;kP;k ewdhkkouk letwu vky;kr- ekyd dkjus fu?kwu xsys- ^ekyd fufer; d:up?kjkdms vkys gksrs- fryk ekyd?kjh ;srhy vls LoIukrgh okvya uograrh fnohkj fopkjkr xqax gksrh- ekyd,dvsp vkgsr- djksmksph blvsv] eksvkj] caxyk] veki islk fdrh Jhear vkgsr ukgh dk\ v kk xysyð ek.klk kh jkfgya rj! egknso iklwu dk;

60 fegra;- jkstpa rsp jmxk.ka- ukgh Ns! dlyk okbzv fopkj djrs eh- rhyk iqu p >kysyk laokn vkbow ykxyk o rh xkykry;k xkykrp,dvh glw ykxyh--- ßgs dk;\ dq.kh ikfgya rj] vkegk xfjckaph cnukeh Ogk;yk osg ykxr ukgh! Þ R;kykgh,dne vk p;z okvya- vxnh vyi kk iz;rukr jhrk ukokph lqjs[k jaxsy L=h R;kP;k tkgîkr vkyh gksrh- nqikjph osg gksrh- vtwugh egknso?kjh tk;yk osg gksrkp- ßcja! vkiya u khc cnyo.ka Lor%yk v kd; ulra- QDr iz;ru djkos ykxrkr- ek>a Eg.k.ka rqyk ivr vlsyp jhrk- ßga! Þ rks vkrk,dsjhoj vkyk gksrk- ßeh rqyk izfkep ikfgya rsogk [kjap rq ;k izsekr imyks- eh,dvkp vkgs- vi?kkrkr lozlok xekoy;koj d/kh Lor%pa dqvqac lkojkoa vla fopkjgh vkyk ukgh- i.k rw thoukr ;srkp eh fopkj djrks;- dnkfpr rqyk gs iv.kkj ukgh- i.k rw [kjp [kwi vkomyhl- txkrhy loz lq[k rw eyk nsow kdrsl gk ek>k fo okl vkgs- dnkfpr rqyk gs ivr vlsyp-þ jhrk R;kpa cksy.ka,sdrp gksrh- dk; mùkj nîkoa frykgh iz u imyk- ßekyd! Þ ßva---ga! ekyd udks Eg.kwl] QDr izhkkdj Eg.kk;pa eyk-þ ßcja izhkk EgVya rj pkysy-þ ßok Nku! ek>h iruhgh eyk izhkkp Eg.kk;ph- [kwi izse gksra frp;koj ek>a-þ R;kus vjw xkghr :ekykus jmosyk psgjk iqlyk- ßi.k--- eh,dk eqykph vkbz vkgs- egknso kh ek>a yxu >kya;- rqep;k kh laca/k tksmy;kua egknsopa dk;\ rlap mpphkzw lektkr rqeph cnukeh gksbzy rs-þ

61 ßga] rq>a Eg.k.ka [kja vkgs- i.k ;koj dkgh rksmxk fu?kw kdrks- eh fopkj djrks;- rqgh fopkj dj-þ ßcja [kwi m khj >kyk;- eyk vtkzv fefvaxyk ukxiwjyk tk;pa vkgs- dnkfpr mnîki;zar eh ;s.kkj ukgh- iq<s dqba HksV.kkj\ Þ ßrqEgh Eg.kky frfka] i.k ngk rs ikp ;k osgkr-þ ßcja Bhd vkgs vki.k kfuokjyk ckjk oktrk ikdz leksj HksVw] eh okv ikghu-þ izhkkdj ifgy;k HksVhrp izseeksghe QRrs d:u?kkbzrp frfkwu mbyk- frp;kdms utjspk dvk{k Vkdyk- frgh eksgjyh gksrh- jhrk dkje/;s clwu BjY;kizek.ks ekdszv ;kmkzr mrjyh- uarj vwvksus?kjki;zar iksgpyh- vkt frpa y{k dqbap ykxr uogra- [kjsnhpa lkeku lksi;kojrh Bsowu izrhdyk [kkå?kkrya- R;kyk >ksioya- o fopkj d: ykxyh- ^egknso kh izrkj.kk dj.ka ;ksx; ukgh- eyk R;kus xfjchrwu vk/kkj fnyk- lkyl HkksGîk LoHkkokyk Qlo.ka],dk eqykyk Qlo.ka] i.k eyk dkgh ;k Qk;nîklkBh dkghrjh djkosp ykxsy uk! mnîk vkiyh lektkr vczw tkbzy- egknso txw kdsy\ ukgh vki.k izhkkdjyk,o<îk yodj--- i.k ek>a eu,dkdh dla ogya dks.k tkus\ yxukvxksnj kstkjp;k vfuyus vlkp iz;ru dsyk gksrk- i.k R;kyk vki.k nkn fnyh ukgh- vktrkxk;r dks.kr;kgh ijiq: kkp;k ckcrhr vki.k vlk fopkjgh dsyk ukgh- vkf.k vktp- uogs! ifjflfkrh] vktpa okrkoj.k ;kyk dkj.khhkwr Bjrs;- ga! ijokyk rj izhkkdjyk iqugk HksVk;pa vkgs- vkrk ek?kkj?ksowu dk; Qk;nk\ udks! lkaxwu Vkdkoa R;kyk- ;kiq<s i.k---- lksu;kph la/kh] thoukr vkysyk pkul] ijr d/khgh ;s.kkj ukgh-* jhrk ek= fu p;ki;zar ;sow kdyh uogrh- kfuokj dsogk mtkgsy vlp fryk >kya gksra-?kjdkekr dh dk;\ d kkrp frpa y{k uogra- egknsoyk pgk fny;koj pgkr lk[kj Vkd.;kpsgh foljyh gksrh- rla egknso fryk Eg.kkyk- ßrC;sr rj Bhd vkgs uk! mnkl fnlrsl] py MkWDVjdMs tkow-þ

62 ßudks] rso<a fo ks k ukgh- FkksMa Mksda nq[kr;-þ egknso fcpkjk lkja?kjdke fryk d: ykxr gksrk- jhrk uo;k lkmhoj pkaxyh uvyh gksrh- ekdszv ;kmz iklwu] ikdz i;zar rh pkyr vkyhizrhdyk kstkjp;k dkdwdmsp vkt Bsoya gksra- cawdsr dke vkgs ;kyk c?kk! Eg.kwu lkaxwu vkyh gksrh- rla izrhdgh dkdwp;k ukrok kh fnolhkj [ksgr jkgk;pka- R;kph Qkj kh dkgth djkoh ykxrgh uogrh- ckjk oktk;yk vtqugh ikp&ngk fefuvs osg gksrk- ek= izhkkdj xkmh?ksowu vxksnjp frph okv ikgkr Fkkacyk gksrk- frph utj xkmhoj tkrkp izhkkyk ikgwu flergkl; dsya- nkj m?kmya xsya- jhrk vkr clyh- xkmh iq<s /kkow ykxyh-,vj dafm ku dkje/;s fryk vxnh Nku izqqfyykr okvr gksra- cktwykp clwu izhkk Mªk;fOgax djr gksrk-,dk Nku ;k Fkzh LVkj gkwvsyleksj dkj ikdz dsyhgkwvsy ewustj dmwu :eph pkoh?ksr nks?ksgh :ee/;s iksgpys- rls izoklkr gl.;kf kok; rs dkghgh cksyys ukghr] izsekpa laxhr,o<hp R;kaph lkscr- nkj can dsya- nks?ksgh csmojrh yksgys fjrkyk R;kP;k LoHkkokph kadk vkyh- vkt izhkk frph vczw yqvsy- i.k R;kyk lgtklgth cgh imk;pa ukgh- ukghrj eksbh ek.kla Qqykauk dqld:u Qsdwu nsrkr- rh gq kkj gksrh rso<h pyk[kgh gksrh- ts goa rs fegky;koj iq: kkauk L=h udks kh gksrs- ;kph fryk tk.kho gksrh- R;kyk QDr [ksgok;p;a] [ksgkxr [ksgok;pa- ßi.k bfka gkwvsye/;s dk cja vkyksr vki.k-þ ßrla ukgh jhrk] ckgsj pkj yksdkr eksdgîk okrkoj.kkr nqlú;kauk rek kk nk[ko.;kis{kk bfka fuokar cksyw kdrks-,o<kp mn~ns k- rla okbzv osxsjs letw udksl- ek ;koj fo okl vkgs uk rq>k-þ ßfo okl vkgs Eg.kts Bsokop ykxsy- i.k Hkyralyra vla djk;yk eh r;kj ukgh-þ ßcja ckck! eh rjh rqyk dqbs Eg.krks;- i.k vkt uk mnîk ek ;kfo k;h fopkj djkokp ykxsy] cja lkax rw dk; fopkj dsyal R;kfnolkckcr-Þ

63 izhkkus jhrkpk gkr gkrkr?ksryk- ggwp dosr?ksrya- frp;k ekly izns kkoj gkr fqjow ykxyk- rh vkrk cg:u jksekafpr gksr gksrh- frykgh lgokl gokgoklk okvr gksrk- egknsop;k fu izhkkp;k Li kkzrhy fryk Qjd tkuoyk- ijiq: kk kh jeeku gks.;kr fdrh mrdabk vlrs ukgh dk\ rh {k.khkj egknsoyk foljyhp gksrh- vkrk dqba,dfolkoa laiya gksra-,dk eqykph vkbz vlwugh jaxkr jaxysyh gh ukj--- ßjhrk rq ;koj [kjp ek>a izse tmya;] rw vkrk udkj nsow udksl- vki.k yxu d:- rw egknsoyk lksmwu nîkosl- okvy;kl rq ;k eqykyk eh varj.kkj ukgh- R;kykgh vkiyla djhu- jhrk izhkkp;k pkgîkus [kw k gksowu jaxkr vkyh gksrh- ggwp izhkkus lksu;kpk gkj dk<wu frp;k xgîkr Vkdyk- MksGs m?kmrkp rh FkDd >kyh-,ok<k fderh gkj ikgwu--- ßvkoMyk dk; rqyk! Þ ßi.k ;k gkjkcn~ny egknsoyk dk; lkaxw\ Þ ßdk; lkaxk;pa\ dkghp ukgh] R;kyk nk[kowp udksl-þ izhkkps PkkGs ok<ys- ßudks uk! b k--- vkrk ukgh xms] iq<s dsogkrjh---þ ßcja ckck! rq ;k ethzp;k leksj FkksMkp tk.kkj eh---þ izhkkpkh volfkk osmîklkj[kh >kyh gksrh- vla dksoga lksn;z] :i fdr;sd fnolkauh R;kP;k gkrkr vkya gksra- lkja dkgh,s o;z vlrkauk rks fl=lq[kklkbh gikiyk gksrk- is kkusgh R;kyk kjhjlq[k?ksrk vkya vlra- i.k R;kyk rs iv.kkja uogra- rlk R;kus d/kh fopkjgh dsyk uogrki.k Hkkouspa dk; lkaxrk ;sra- jhrkyk ikgrkp R;kyk vkiysi.k tk.koya- iqu p vki.k lalkjlq[kkr mmh?;koh vla R;kyk eukseu okvr jkfgya- rla fdr;sd eqyh R;kP;k ekxs?kqvegk;p;k- i.k R;k R;kP;k lairrhojp MksGk Bsowu gksr;k- R;kaP;kdMs nqyz{k dsy;kf kok; i;kz; uogra- vkt uk mnîk yxu rj djkoap ykx.kkj-,o<îk blvsvhlkbh okjlnkj gok gksrkp- i.k jhrklkj[ka lqnaj eufegkow LoHkko dq.kkrgh vk<gyk ukgh- jhrkus R;kP;k g`n;koj tknwp dsyh gksrh- jhrk R;kyk vkrk e;kznk vksykamw nsr uogrh---

64 ßcja! jhrk] eyk okvra] vki.k xqipwi yxu djkoa- rw eqacbzyk ek ;k ywv e/;s jkgkoldkykarjkua eh eaqcbzyk LFkkf;d gksbzu- vk.fk vki.k nwjoj jkgr vly;keqgs vki.kkyk dq.khgh kks/kw kd.kkj ukgh- dkgkp;k vks?kkr lkja dkgh fol:u tkrhy vkf.k rqyk tj okvr vlsy rj! egknsoyk eh gh QWDVjh ns.kkj] R;kykp ewustj dj.kkj- iq<s eh R;kyk lkja dkgh nsowu bfkwu gdd lksm.kkj- i.k vki.k nks?ksgh lkscr vkgksr gh [kcj d/khgh ykxw n;k;ph ukgh- ßga--! Þ ßvki.k,d IyWu d:] rw eqacbzyk tk- frfka ywvoj jgk- eh bfksp pkj&nksu efgus dk<.kkjv/kke/kkr eh rqyk HksVk;yk ;sr jkfgu-,o<îkr eh izeks ku d:u egknsoyk ewustj d:u R;kyk letko.kkj- ek= rks l/;k ukjkt vlsy- i.k uarj rks nqlja yxu djsyp- QWDVªhpk ewustj >ky;koj dkj caxyk lxga dkgh vlsy R;kP;ktoG-Þ jhrkyk rj R;kpk IyWu Qkjp vkomyk- frusgh,o<k fopkj dsyk uogrk- frp;k eukr ek= osxgsp fopkj gksrs--- ßrq>h r;kjh vkgs uk! Þ ßga--! r;kjh vkgs uk! rqegh EgVY;koj] vkrk lozlo rqeghp ek>s LOkkeh-Þ nks?ksgh,desdk kh pkgs d: ykxysr- cjsp o kkzuarj izhkkdjyk lq[k fegr gksra- jhrk ek= vareqz[k gksåu fopkjkr xdz >kyh gksrh- leqnzkrhy mlgysy;k ykvk f{kfrtktog vkhkkgkyk vkfyax.k nsr gksr;k- pkj rkl?kkyoy;koj rh?kjh vkyh gksrh- fryk iq<p;kp gir;kr eaqcbzyk tk;pa gksraek= egknsoyk ;kph [kcjgh gkså fnyh ukgh fu vpkud rh fu?kwu xsyh gksrh- iksvp;k xksgîkyk rlp Vkdwu- vkt loz= okmkzr ;kp xks Vhps dydykv lq: gksrs- egknsogh fgjeqlwu gksrk- R;kykgh fo oklp clr uogrk- jhrk dèkh vla okxsy ;kpp R;kyk vk p;z okvr gksra- vkb ia/kjk fnol vlsp xsysr- loz lektkr jhrkph fn&fkw >kyh- vkwfqlkr dh] dqbsp rks tkr uogrk-?kjh rjh dqbi;zar cl.kkj\ iksfylkrgh R;kus fjiksvz dsya gksra- dkj.k frpa i= ikgwu R;kus gk fopkj dsyk- Lor%gwu xsysyh jhrk ijr FkksMsp ;s.kkj gksrh- iksfylkp;k iz;rukykgh

65 ; k vkya uogra- rh dq.kklkscr igkyh ;kpk Fkkax iùkkgh fopkj d:u dq.kkykgh dgr uogrke/;sp vkwfqlkr tkowu R;kus fldfyog nksunk ok<owu vk.kyh gksrh- R;kpk ekydgh vkwfqlkrp vlk;pk- kadk rjh dq.kkoj?;k;ph- vktp rks vkwfqlkr tkwbzuv >kyk- ekydkus R;kyk dwchue/;s cksykoys- FkksMklk ukjkt gksrkp rks] brjka kh cksyrkauk R;kyk R;kphp kje okvk;ph- ekydkleksj mhkk jkfgyk- R;kyk lgkuqhkwrhiwozd EgVya- ßcja! egknso cl! eyk rqyk nq[kok;pa ukgh- i.k ts dkgh letya rs [kjap dk;\ lgt fopkjya rqyk-þ egknso f[kuu eukua Eg.kkyk- ßgks; lkgsc! Þ ßdqBa xsyh dkgh iùkk oxsjs! Þ ßukgh lkgsc] frp;ko:u d/kh okvyagh ukgh- v kh okxsy Eg.kwu-Þ ßcja! >kya rs >kya- vla fdrh fnol nq%[k mxkgr cl.kkj] vkrk rw uo;kus thoukyk lq:okr djkohl- vlap eyk okvrs vkgs- Lor%lkBh ukghrj eqyklkbh rqyk txkop ykxsy- rq>h esgur] dk;z rrijrk ikgwu eh fu.kz;?ksryk vkgs- rw,d rkj[ksiklwu ;k QWDVªhpa ewustj Eg.kwu dke igkol- dkj.k gh rlp vkgs-þ egknso ngk&ia/kjk fnolkr izfkep lq[kkoyk gksrk- ßdkj.k-- vkiys ewustj fnyyhp;k QWDVªhr xsysr- frfks R;kaph xjt gksrh- vkf.k bfks ;k inkoj dk;z dj.;kl rqep;kf kok; nqlja dq.kh vlsy vla eyk okvr ukgh- rqegh gs lkja lkahkkgw kdrk vkf.k ga! vkrk ikp dkj[kkus lq: vly;keqgs eyk fnyyhyk xzqi dkekdfjrk LFkkf;d Ogk;pa vkgs- vkarjjk Vªh; Lrjkoj vk;kr&fu;kzr djk;ph vly;kua] rlsp vkiy;k Xyklyk lxghdms ekx.kh ok<y;kus eh gs rqyk lkaxrks; Eg.kwup rqyk cksykoya! rla rq>k udkj vlsy rj dgorq ;ktog ijr ngk&ohl fnol osg vkgs- rw fopkj dj] R;k okmkzr jkg.;kis{kk dkj] caxyk fegsy vkf.k gks eyk,d lqpokola okvrs- rw pkj&nksu efgus okv igk fu nqlja yxu d:u?ks- mnîk ewustj EgVya rj fdr;sd eqyh fegrhy rqyk- rla rq>a o; rhlp;k?kjkrp vkgs- >kya xsya fol:u tk- ukghrj vk.k[kh,d lkaxrks;] dkuiwjp;k dkj[kku;krgh eh rqyk tkxk

66 fegowu nsow kdrks- i.k frfka ewustj in feg.kkj ukgh- okvy;kl rqyk izeks ku fegwu pkaxya pkj&ikp gtkj :i;s tklr ixkj fegw kdsy- eyk okvra rw fopkj djkol- yodjkr yodj dgo- cja! rqyk vk.k[kh lqíhph xjt vly;kl rqyk eh lqíh nsrks-þ ßudks lkgsc],o<sp midkj [kwi >kysr- vki.k nso vkgkr] eh fopkj djsu lkgsc] ;sow eh-- -Þ ßcja ;s! Þ o kz yksvya gksra- egknso Xykl daiuhpk ewustj >kyk gksrk- caxyk] dkj fnerhyk gksrh- izrhdgh vkrk ulzjhyk tkow ykxyk gksrk-?kjh uksdj pkdjgh gksrs-,d o kkziwohz?kmysya lkja dkgh foljyk gksrk- dsogk&dsogk jhrkph vkbo.k ;k;ph- izrhd vkbz] vkbz Eg.kwu jmk;pk- vkbz xkoyk xsyh Eg.kwu R;kyk letok;pk- i.k R;kus yxu dsya uogra- nqljh iruh dsy;koj rh izrhdyk letwu?ksbzyp vls uogra- vkf.k yodj yxu dsys rj lektgh uko cksv Bsosy- R;kpa dk;\ vkrk ekyd lgk efgu;kiklwu fnyyhykp jkgrks] vla R;kyk dgya gksra- ekydkp;k daiuhpk O;kigh ok<yk gksrk- lkja dkgh O;ofLFkr lq: gksra- jhrk eaqcbzyk YkWVe/;s vkyh- frus izhkkyk vv?kkywu egknsoyk ewustj dsya- izhkk fnyyhyk jkgrks vla lkaxwu eqacbzykp jkgw ykxyk gksrk- frfkwup ikpgh dkj[kku;kpa dke rks lkahkkgk;pkjhrkgh izhkk kh,dfu V jkgw ykxyh gksrh- eaqcbzr vky;k] vky;k rh cspsu >kyh gksrh- i.k ia/kjk fnolkauh tsogk izhkk vkyk] rsogk R;kus fryk Qkj letkoya gksra- rla rhus egknsodms ijr tk.;kpk fu.kz;gh?ksryk gksrk- i.k fryk fu.kz; cnyokok ykxyk- LoRk%P;k pqdhpk] frus lq:okrhps dkgh fnol [kwi fopkj dsyk- i.k frp;k eukrhy mn~fn Vs iqugk tkx`r gksra gksrs- ^ukgh] eh dsya rs ;ksx;p vkgs-* vlagh fryk eukseu okvk;pa- izhkk vkyk R;kfno kh jk=hkj nks?ksgh,desdkr xqaryh- frus vkiya lozlo R;kyk fnya- [kjap rh vkrk jk.kh >kyh gksrh- dkj] caxyk] ikp dkj[kkus] fu djksmksph blvsv] is kkph [kk.k lkja dkgh fryk fegkya gksraek= izhkkiklwu vkiy;kyk ewy gksow u;s- ;kphgh dkgth frus?ksryh gksrh- izhkkus loz blvsv dkgh fnolkrp frp;k ukokus dsyh gksrh- rls dkxni= r;kj >kys gksrs- vkrk R;kyk ewy goa

67 gksra- Lor%P;k blvsvhpk okjlnkj] jhrk R;kyk [kwi lq[k nîk;ph- rksgh frp;k izsekr UgkÅu fu?kkyk gksrk- v kkrp nksu o kz d kh fu?kwu xsyh rsgh R;kauk dgya ukgh- LOkr%pa eqy Ogkoa vla izhkkyk eukseu okvrp jkfgya gksra- dsogk&dsogk rks nq%[khgh Ogk;pkvpkud,ds fno kh izhkkph rc;sr fc?kmyh- R;kyk gkvz vvwd vkyk vkf.k izhkkph izk.kt;ksr ekyoyh- loz dkj[kku;ki;zar ekfgrh iksgpyh- gs vla dla >kya\ loz fopkj d: ykxys- loz fø;kdez eaqcbzrp ikj imys gksrs- vkrk uohu ekyd dks.k\ ;kpkgh iz u O;oLFkkid ;k ukr;kua egknsoyk imyk gksrk- var;laldkjkyk dq.kkykgh tkrk vkys uogrs- dkj[kku;kps dke iwohzizek.ks lq:p gksrs fu lkro;kp fno kh egknso dwchue/;s vlrkauk odhy vkys- R;kus ewustjyk HksVk;pa vkgs Eg.kwu dwchue/;s izos k dsyk- ßlj] vkiys izhkkdj ekyd vvwduh okjysr- R;kaP;k i pkr R;kauk eqyckg dqf.kgh uogra- R;kauh vkiyh blvsv] dkj[kkus gîk ofdyi=kfu kh uo;k ekydkp;k ukos dsys vkgs- vkrk ;k dkxni=kfu kh loz O;ogkj uos ekyd djrhy- o rsp dkedkt ikgrhy- egknsous dksvz QkbZy m?kmyh- R;kyk vk p;kzpk /kddkp clyk- FkksMh?kj?kj okvk;yk ykxyhdwchu R;kP;kHkksorh fqjr vly;kpk Hkkl >kyk- R;kyk dkghgh letr uogra- gkrkyk Fkjdki lqvyk- ofdygh R;kP;kdMs vk p;kzus ikgw ykxys- VscykojP;k Xyklkrhy ik.kh fiya- ^izhkk Xykl daiuhpa :ikarj vkrk jhrk Xykl daiuhr >kya gksra- UkO;k ekydkpa uko gksra- jhrk egknso dya=h-* odhy fu?kwu xsys- egknso fopkj d: ykxyk] Qksuph fjax oktyh- ßgWyks] egknso Qksu Bsow udksl! eh rq ;k kh izrkj.kk dsyh i.k eh rq ;k kh rso<hp izkekf.kd jkfgyh- eyk lkja dkgh fegok;pa gksra- caxyk] dkj] blvsv lkja dkgh fegoya;- rq ;klkbh] ek ;k izrhdlkbh] ;kdfjrkp eh rq>k R;kx dsyk gksrk- egknso vkrk rw eqacbzyk ;s] vki.k,d= jkgw- ;s.kkj uk! Þ egknsop;k gkrkrwu fjlhogj lqvyk gksrk- Mksda xjkxjk fq: ykxya- lkja dkgh LoIukxr okvr gksra- MksD;koj gkr Bsowu Vscykoj Mksda Bsoya- R;kyk dkghp lqpsukla >kya- nkjkoj I;qu ßes vk; dfeu lj---þ Eg.kr dkwycsy ekjhrp jkfgyk- R;kyk jhrkpk eq[kovk vli V fnlw ykxyk gksrk-

68 fvªax fvªax-----fvªax------fvªax fvªax egknsous oj utj dsyh fu tksjtksjkr glw ykxyk------i;qu R;kdMs,dVd c?krp jkfgyk- ---

69 vuisf{kr osss kk[k uqdrkp lair vkyk gksrk- rjhi.k mugkph ykgh yxukrhy eamikp;k /kxsizek.ks fvdwup gksrh- ldkgiklwup vkt d kkrgh eu jer uogra- jk=ksph >ksigh vkt cfjp kh >kyh gksrh- vxnh igkvs ikpyk mbwu vkeps gs ^iq.;kyk* ykbzvus dsogk xsys rs lq)k dgya ukghrla ikgrk dkekfufer; dqba ckgsj tk;pa >ky;kl vkykez P;k xtjkusp eh tkxh Ogk;ph vkf.k R;k lk[kj>ksisrp gîkapa ek= tk.;kcìy---- ßvx eank gs dqba vkgs\ rs dqba vkgs\ Þ >kya ikps,d fefuv davkgk ;k;pk- ex ek= csmo#u mby;koj vxnh elr dla Nku okvk;pa- ;kaph gljh Lokjh izsekp;k Xkqyeksgjkus fmopk;ph- ßeank] rqyk dh ukgh ;srkauk xtjk vk.k.kkj- ex vkeph gh d kh xtjk ekgsy vkf.k lkslk;vhp;k esaclzuk lkaxsy] gîkauh [kkl eqacbzgwu jk=ksp vk.kyk;- c?kk uk dlk lqxa/k njogrks;] i.k fcpk&;kauk dqba ekghr gîk QqykaP;k lqoklkis{kk fgp;k lkmhojhy isjysyk lsavpk lqokl vf/kd vkgs-þ gîkapa vkiya vla pkyw Ogk;pa- eykgh dsogk jkx ;k;pk] ek= HkkaM.k oxsjs d/kh >kyap ukgh- FkksMla fgjeqlya lkj[ka djk;pa] ex Lokjh leto.;kl r;kj vlk;ph] ekusr gkr?kkywu ex--- ß,d iiih nsf ky dk\ Þ ßpkoV dqbys\ eh ukgh cksy.kkj tk\ Þ ßeank fdrh VoVohr elr fnlrsl\ Þ ßcja ;srks ga! ;k;yk m khj >kyk rj dgfoup fu?kw eh\ Þ ßcja! Þ i.k ;kauh vkt eyk mboya lq)k ukgh- vxnh rlsp fu?kwu xsys- eh nksu] rhu rkl ek= tklrp >ksi?ksryh- R;keqGs dk; mnkl okvk;yk ykxya gksra-

70 pkaxys QDdM ckjk oktysr- vkrk elr tsok;yk goa- vlgh eukr vkya dk\ dks.k tkus\ tsoukpa vkwmzj fnyp ukgh- r kh ikgrk gs ckgsj xsy;koj caxy;kr eh,dvhp vlrs- fnolhkj iqlrds okpua] Vh-Oghikg.ka] >kya- uk dke uk /kank] lc cksvjhax Ms] j?kw ek= fnolhkj NksVs eksbs dke djhrp vlrks- gîkauh j?kwyk vkep;k?kjkr BsÅup?ksrya- eksbk bzekunkj uksdj] vkeps gs R;kauk ^nknk* Eg.kwu cksykorkr- vlsy o;kyk iuuklp;k vklikl] gîkap;k [ksmîkryk fcpkjk- lkgsckoj R;kaph [kwi ek;k] ek= eh ;k?kjkr vkyh rsogkiklua R;kauk nknk oxsjs d/kh EgVyp ukgh- usgeh j?kwp dk; ekfgr\ nknk Eg.kwu vkiqydhus cksyko.ka eyk teyap ukgh- ckgsj tkåu FkksMh kkwihax djkoh vlk csrgh vk[kyk] i.k lk;adkghp tkoa vlagh eukr vkya- vèkkzikåu rkl ckfk#e e/;sp ckfk dsya] fu dsl okgok;yk ckxksr tkoa- j?kw Qqy>kMkaph e kkxr djhr vlsy- R;kP;k kh cksykoa] jlr;ko#u ;s.kkú;k&tk.kkú;k xkmîkdms c?kkoa- onzgh; thou----?kjkry;k is{kk vax.kkr dla Nku okvrs] i.k mugkph ykgh [kwi] ikp,sd fefuv ikspze/;s clwu fyackp;k >kmkpk xkjok eukyk eksgjowu Vkdrks- nkjkojph Cksy oktkyh-,o<îk Hkj mugkr dks.k vkya] dks.k tk.ks\ ßj?kw, j?kw---þ j?kw dqba xsyk] clyk vlsy ckxksr- >kmakp;k eqgka kh xqtxks Vh lkaxhr- R;kyk rjh dk; ekfgr\ nkjkojrh dks.k vkya rs\ eh nkjkph >Mi m?kmyh- nkjkr rhu&pkj o kkzp;k eqykyk?ksåu ek ;kp o;kph L=h gkssrh- ß;k vkr ;k uk! Þ eh tjk vkiqydhusp EgVya] rla ikgrk eh ;k vxksnj fryk dsogkgh ikfgya uogra- fcpkú;k eqykph eyk fdo vkyh vkf.k ckgsj mugkr rkvdg.;kis{kk----- rla ;kauh vxksnj lkaxwup Bsoy;-?kjh dq.khgh vkys rjh R;kauk vkr ;k] clk] dk; dke gksra lkgsckadms] vla vknjkua fopkjk;pa- eh rjh dqba vuknj ckgxrs- i.k eukyk dsogk fov vkysyk vlsy rj vkiksvkip eu HkkousP;k Hkjkr osxgp okxkra- vkiya vkiy;kykp dgr ukgh vkf.k uarj i pkrki gksrks- rla nkjkojrh dq.khgh ikgq.ka vkya rjh FkksMsQkj vksg[khps

71 vlrkrp-,[kknîkp osgsl dq.kh vuksg[kh vkf.k dq.kh pksj oxsjs--- vlk fopkjgh eukyk f kor ukgh vkf.k vkyp rj dk; us.kkj\ olrqauk rj dq.khgh gkr ykor ukgh- nkfxus islk vkmdk lxgk ykwdje/;spa] vdkåuve/;sp vlrks- loz O;ogkj togikl ØsfMVdkMZojp pkyrkr- ckgsj xsyp rj vwvks xkmhyk nîkiqjrs isls vlya dh cl! rsgh vkrk udks] gîkap;kdms OgWu vkgsp- eykgh dsogk&dsogk frp OgWu mi;ksxkr ;srs-,[kknîk osgslp vkiya dkgh osxgp ckgsj tk.ka- rh ek ;k ekxsp vkr vkyh eh fryk clk;yk lkafxrya- rh lksi;kojrh vm[kgrp clyh- ßvx cl uk! vla ladkspk;pa ukgh! Þ,o<îkr j?kwgh ckgs:u vkr vkyk- egd;k nqivîkaua?kke iqlr nkj ykoya fu vkre/;s tk;yk ykxyk- ßj?kw ik.kh?ksåu ;s! Þ R;kus ek ;kdms <qadwugh ikfgya ukgh- i.k tkrkauk R;k L=hdMs utj Vkdyh- rh j?kwdms ikgwu fdaphr kh glyh- frp;k psgú;kojua j?kwyk ikgrkp rh izluuk >ky;klkj[ks fnlyh- ßj?kwph fu fgph dqbyh vksg[kh\ Þ eykgh iz u imyk] i.k tkå ns] uarj fopk:p- eh frp;k kstkjh clyh- frus ckgkyk [kkyh Bsorkp rks igr ek ;k tog vkyk- rqvd&rqvd fe dhy glú;k psgú;kauh eh Hkkjkoyh- ßuko dk; rq>a\ Þ ßvferÞ rh mn~xkjyh- frp;kdma vk.k[kh,d utj Vkdyh- rh e/;e?kjkryh xjhc L=h gksrh- igk;yk ek ;kis{kk fdrhrjh ivhus ukdh MksGh lqanj] ek= njjkst dkckmd V d:u iksv Hkjr vly;kua dnkfpr rh rso<h lrst fnlr uogrh- vaxkojhy lkmhgh tquhp gksrh- ckgkp;k vaxkoj gyd;kp ntkzps dims gksrs- dikgkyk ek= dqadw uogra- vkrk ek= dqadw u yko.;kph vkegk fl=;kar QW kup >kyh vkgs-,o<ap dk;\ eaxglq=,soth lksu;kph psu oxsjs----- eykgh rs ivra dkj.k] vki.k lektk kh cjkscjh djkoh] R;kuqlkj okxkoa- ukghrj gk; lkslk;vhp;k fl=;k vxnh uko Bsorkr-

72 j?kw us ik.kh fnya- rh?kvk?kv ik.kh I;kyh- ckgkykgh rgku ykxyh gskrh- ehp ek ;k gkrkus R;kyk ik.kh iktya- r kh FkksMh kh eyk fdgl vkyh- i.k eh ik.kh?ksrkp rks ek ;kdms gkrokjs d: ykxy;kus R;kyk nîkop ykxya- j?kwus vk.k[kh frp;kdms ikfgya- j?kwgh fe dhy glyk vkf.k?kjkr fu?kwu xsyk- eyk dkfgrjh osxgp okvk;yk ykxya- ßlkgsc vkgsr dk;\ Þ ßukgh] rs ldkghp iq.;kyk xsys- jk=ks mf kjkikosrks ;srhy] dk; dke gksra rqepa\ Þ rh vm[kgyh] ßukgh rla dkgh fo ks k ukgh- lkgsckauhp eyk R;kfno kh vkwqhle/;s xq:okjyk HksV Eg.kwu lkafxrya- vkwqhle/;s xsyh rj dgya lkgsc vkt?k:up vkys ukghr- Eg.kwu?kjkdMs vkyh] cja Bhd vkgs] ;srs eh! Þ ßvx] i.k rq>a uko dk;\ dkgh u lkaxrkp] R;kauk lkaxsu dh vky;koj-þ rh vk.k[kh vm[kgyh- eykgh vkrk [kwi tksjkph Hkwd ykxyh gksrh- i.k,o<îkr gh vkyh- j?kwus fcldhvpk iqmk?kjkrua vk.kyk- vferp;k gkrkr fnya- R;kus rks QksMr HkjkHkjk [kkå ykxyk- rla R;kyk Qkj Hkq[k ykxyh vlsy dnkfpr- R;kP;k [kk.;koj.k dgya] vkrk rks fcldhv [kkå ykxy;kua rhyk FkksMkosG Fkkackoa ykx.kkjp gksra- ßek/kqjh tk.kos-þ MksD;kyk rk.k nsåugh uko d/kh vksg[khps okvys ukgh- ek= ek/kqjh uko,sfdokr vly;klkj[ks okvys- eyk vkrk tklrp Hkwd ykxyh gksrh- fryk tsoup?ksowu tk] Eg.kkos dh Eg.kw u;s- vlk fdafprlk fopkjgh vkyk- i.k ehp rks Fkkacfoyk- ßekyfduckbZ] tso.k ykoy;a-þ j?kwus vkokt fnya- eh Hkkukoj vkyh- ßek/kqjh] py tso.kp d:u tk;pa ga! Þ rhyk FkksMa ijd;klkj[ka okvya] ßudks] udks eh tsoup d:u vkyh-þ eyk rj frp;koj.ka vkt tso.k dsya ulsy vlap okvk;yk ykxya- ygkuxk vfergh mik khp fnlyk- eh fryk tklrp vkxzg dsyk- rh ek ;klkscr Vscykojrh clyh- dnkfpr rh ifgy;kankp Mk;fuax ojrh clyh gksrh-

73 ß?ks dj lq:okr-þ eh tso.kkl lq:okr dsyh] rsogk dqbs frus tso.kkyk lqjokr dsyh- j?kwgh vkep;k lkscrp tsok;yk clyk- rla vkegh?kjkr fr?ksp vlrks- gs] eh vkf.k j?kw- R;keqGs lxgs,dkp osgsl xks Vh lkaxhr tso.k djrks- Qkj Nku okvra tso.kgh FkksMa tklrp gksra- eh fryk frp;k dkekcìy fopkjkoa vla okvya- ßdqBa jkgrs xa rw\ Þ ßeh dk;\ togp f kokuyk jkgrs-þ ßckxYkk lkslk;vhp;k ywve/;s----þ ßukgh] iyhdmhy >ksimiíhe/;sþ eyk frua vla lkaxrkp ladkspy;klkj[ka okvya- fdrh?kk.ksjmh vkgs gh >ksimiêh],dnkp VªWfQd can vlrkauk lkgsckauh >ksimiêh jksmus OgWu ikl dsyh gksrh- rsogkp dgya gksra- ßdk; dke djrkr rq>s felvj\ Þ ßukgh] rs okjys] rhu o kkziwohz vi?kkrkr-þ rh FkksMh kh fgjeqlyh- ga! y{kkr vkya Eg.kwup fgp;k ekf;koj lk/kh fvdyh ukgh- fcpkjk vfer tueyk vlsy fu cki xsyk- fdrh nqhkkzxh iksj- ßex rw dk; dke djrsl\ Þ ßeh ckxyk lkgsckdms?kjdke djrs fegrkr efgu;kyk,dgtkj :i;s R;kojp Hkkxors-Þ ßvkf.k rq>s gs dks.kra dke djk;ps\ Þ fopkjya rso<ap ek/kqjh cksyr gksrh- frpk irh dlk okjyk] rw dks.k\ dqbyh\ lkja dkgh,dk nekrp fopk:u Vkdkoa okvya- vkrk rh eulksdr tso.k djr gksrh- vfergh [ksgw&[ksgw vkbz gs ns] rs ns] Eg.kwu tso.k d:

74 ykxyk- xksm eqyxk gksrk rks- ;frdaphrgh =kl nsr uogrk- j?kw ek= frp;k kh u cksyrkp eqdkvîkua tsor gksrk- ukghrj j?kw lkj[kk vkep;k e/kkr cmcmwu tsok;pk- ßR;kauk vi?kkr dlk dk; >kyk\ Þ frps MksGs ik.kkoys- injkus MksGs iqlys- Xyklkrya ik.kh fiya- ß,dk Hkj/kko Vªdus gîkauk ekxsgwu Vôj fnyh- gs LdqVjus tkr gksrs- gkwlihvykr usya- gksra uogra lkja dkgh vkwijs kuyk ykoya- i.k ; k vkya ukgh-þ ßvjsjs! Qkj nqnzsoa x rq>a-þ ßex vkrk lkgsckdms dqbya dke gksra-þ rh vk.k[kh ladkspyh fu Eg.kkyh- ß>ksiMiêhP;k tkxspk eyk rkck feg.kkj vkgs- ek= ikfydsr lq/kkj izu;kl e/;s pkj gtkj :i;s Hkq[kaM foøh&qh Hkjk vla uksfvl ikbfoya vkgsvkrk pkj gtkj Hkjys rj rh tkxk ek ;k ukos gksbzy- Eg.kwu ekxs eh lkgsckauk HksVyh gksrhlkgsckauh vkt ;k;yk lkafxrya gksra- ßrqyk is kkpa dke dsogk vkgs\ Þ ß;k efgu;kv[ksji;zr eqnr fnyh vkgs-þ ßex osg vkgsp--- uarjgh Hkjrk ;sbzy-þ ßukgh] lkgsc rls osgsps idds rlsp fopkjkusgh,d okd;rsps vkgsr-- R;kauh vkt ;k EgVya fu eh mnîkyk vkyh vlrh rj dnkfpr R;kauh isls fnysgh ulrs- Eg.kwu?kjkdMs vkyh-þ fgyk lkgsckpk LoHkko dla dk; ekghr] ;kpap eyk vk p;z okvk;yk ykxya- lkgsc gks; EgVya rj gks;] ukgh EgVya rj ukgh- v kk LoHkkokps rls vkwfqlkr,dne dmd] fu;ekaps idds- ßi.k lkgscka kh rq>h vksg[k d kh dk;\ Þ rh lkaxkos dh--- lkaxw u;s- v kkp fopkjkr gksrh-

75 ßvksG[k uk! eh lkgsckap;k [ksmîkrhy vkgs- ygkui.kkiklwu rs eyk vksg[krkr-þ ßvla Og;a! Þ j?kwpa tso.k vkvksiya- j?kw vferyk [ksgk;yk iyhdmp;k :e e/;s?ksåu xsyk- rksgh nknk&nknk djhr R;klkscr xsyk- ek>a vkt xiikxksf Vr HkjHk:u tso.k >kya gksra- ek/kqjh is kkp;k fpars.ks vly;keqgs rh tsoyh ulsy dnkfpr- gtkj :i;s efgu;kyk deowu dkvdlj d:u frpa tx.ka eqykyk Hkjo.ka fdrh dljr djkoh ykxr vlsy ukgh dk\ ek/kqjh tso.kkuarj FkksMîk osgkrp ^tkrs eh-* Eg.kr vferyk?ksowu xsyh- eh frp;kdms,dlkj[kh ikgkrp jkfgyh- lkj[ks cjkp osg fopkj MksD;kr ;sr gksrs- nqikjh rhu uarj vkjke djkos Eg.kwu csmojrh imyh rjh frpsp fopkj eukr?kksgr gksrs- vfer fdrh xksthjokuk eqyxk gksrk- vkep;k yxukykgh rhu o kz >kyhr- ijarq eyk ckggh ukgh- dsogk&dsogk ekr`rokp;k dyiusua muegwu ;sra- i.k nq%[k dq.kkyk lkaxkos- yxukuarj,d o kkzuhap vckw kzu >kya- ftu;ko:u [kkyh imyh- xhkkzyk [kwieksbh t[ke >kyh- v kdri.kkeqga?kmya gksra- [kwi CyMhax >kya- ckgkykgh t[ke >kyh- vkwijs kuus ckg okpkw kdyk ukgh- MkWDVjkauh rj ;kaps kh nksu o kz lglaca/k Bsok;yk udkj fnya- nksu o kkzpk fijsm uqdrkp pkj nksu efgu;kdkbh laiyk- i.k vkrk d/khgh ewy gks.kkj ukgh vla tsogk dgya rsogk /kddkp clyk- i.k gîakp;k vk/kkjkeqgsp eh txrs vkgs- rla ;kauh vki.k ewy nùkd?ksow vlagh lqpoyai.k ek>a eu vktrkxk;r udkjkred jkfgya- nqlú;kp;k eqykoj ek;k dj.;kr dk; vfkz\ vlap eyk okvra- R;kauh vkxzg dsyk- i.k eh udkjp fnyk- vkrk okvw ykxy;] vferlkj[kk xksm eqyxk nùkd?ksryk rj! dnkfpr vferykp--- ns.kkj dk ek/kqjh R;kyk\ Ns! ukgh ns.kkj rh- fryk nqljk vk/kkj dqbyk! frp;k Egkrkji.kh rksp rj nqljk vk/kkj vkgs- rh R;kP;klkBhp rj txrs vkgs- ek/kqjhus nqlja yxu dsya vlra rj- i.k fryk eqy vkgs- dks.k ekxsy fryk-,[kknkp frp;k ifjflfkrhph tk.kho vl.kkjk- lkgsckauh nqlja yxu djkoa vlagh eyk okvya- i.k,o<îk eksbîk Jhear ek.klkua vla okxy;kl lkslk;vhr dk; fdaer jkfgy ;kaph- R;k xks Vhyk R;kapk LoHkko d/khgh gksdkj ns.kkj ukgh-,o<a ek= uddh R;kauk ts ivra rsp rs djrkr- R;keqGa eh R;kauk fopkjygh ukgh-

76 gs vxnh xjhc ifjflfkrhrwup oj vkys- ftìh] ifjje] cwdsr uksdjh] vkt izca/kd inkoj dk;zjr vkgsr- jxxm ixkj vlwugh ek= nq%[k ikfb kh vkgsp- ek/kqjhp;k fopkjkrp xk< >ksiyh eh- lk;adkgh lgkyk tkx vkyh- kkwihaxpk eqmgh fc?kmyk vkrk- mnîkykp tkow vlagh eukseu Bjoya- FkksMla rktsrok.ka Ogkoa Eg.kwu fyackp;k >kmkdms fqjk;yk xsyh- j?kw >kmkauk ik.kh?kkyhr gksrk- Þ j?kw kh dkghrjh cksykoa Eg.kwu fopkjya] ßj?kw rw nqikjh vkysy;k ek/kqjhyk vksg[krksl dk;\ ßga! gks] rh vkep;kp xkoph uk! Þ ßEg.kwu dh dk;] vfer rq ;k kh lks[;kua okxyk- i.k gîk pkj&ikp o kkzr rj rq>s frp;k kh lac/k vkys ul.kkj- ex v kh d kh,o<h xíh\ Þ ßdsOgk&dsOgk osg fegkya dh tkr vlrks frp;kdms-þ ßdk; js! R;k ckxykp;k?kjh dke d:u ckxykauh fryk enr dsyh ukgh-þ ßxHkZJhear ek.klkauk Hkkousph tk.kho ulrs ckbzlkgsc! Þ ßex lkgsckauk dla dk;\ Þ ßlkgsc xhkzjhear ukghrp] vkf.k R;k vkiy;kp xkop;k] xkop;k ek.klkfo k;h ftogkgk vlrksp- Þ ßrq>agh [kjap vkgs-þ va/kkj imk;yk ykxyk- >kmkoj i{kkpk fdyfcykv,sdw ;så ykxyk- rla i{kkpa njjkstpa vlra- lk;adkgh >kmkoj pkyysyh i{kkph?kkyesy ikgwu eu FkDd gksra- njjkstpa vla davkgok.ka thou- vkt ek= ek/kqjhp;k vkbo.khus eksgksjys gksrs- vk.k[kh frphp vkbo.k] rks vfer] rh ek/kqjh dk; djhr vlsy\ fcpkjh! irhfouk eqyklkbh fdrh >Vrs;\ vk.kh eh] Lor%P;k nq%[kkpk Mksaxj mxkgrks;- lkgsc lglaca/kkiklwu nksu o kz nwj jkfgysr- i.k gh rj vferps ckck okjy;kiklwu nwj jkgrs- d kh jkgkr vlsy fcpkjh! eh nksu o kkzr fdrhnk rjh muegwu vkys-

77 i.k MkWDVjkaP;k lyy;kauh eyk xii cloya- i;kz; uogrk- thou tx.;kpk /;kl dq.kkyk ulrks- -- jk=ksyk gs tjk mf kjkp vkys- eh vkt >ksiyh uogrh- ;kpa R;kauk vk p;zp okvya- ßvjs! vkeph Ndqyh eank] vkt >ksih ukgh xsyh cja! eh dfkk,sdors ga] ex >ksik;pa-þ R;kauh vky;kcjkscj glrp EgVya- ßrqepa vkiya dkfgrjhp--- eh ukgh cksy.kkj tk-þ ßukghrj ukgh] udgr >kyh ckck pwd] vkrk rj ekq djk-þ vkegh nks?ksgh tsok;yk clyks- r kh vkt Qkj kh Hkwd uly;kua] eh mf kjkp tsok;pa Bjfoya gksra- ukghrj eh gs dqba ckgsj xsys dh] vxksnjp tso.k d:u?ksrs- g;kauh v/kk kklkj[ka [kk;yk lq:okr dsyh- ßvkt ek/kqjh tk.kos vkyh gksrh-þ ßek/kqjh vkf.k bfka-----vjs ga! eh fryk vkwqhlkr cksykoya gksra- foljyksp] dyiuk vlrh rj dkgh Eg.kkyh dk rqyk\ Þ ßgks] rh is kkpa dkghrjh Eg.kkyh- nqikjykp vkyh gksrh- eh fryk vkxzg dsyk rsogk tso.k d:up xsyh-þ ßok Nku! Eg.kts xíh teyh Eg.kk;ph-Þ ßukgh r kh dkgh ukgh] i.k vkt lkj[kk frpkp fopkj ;srks vkgs- Qkj xjhc vkgs dk; gks rh--\ fcpkjhpk vkèkkjp rqvyk; uk! Þ ßga! vlra dq.kkpa nqnzso] HkkX;kP;k vxksnj uf kckis{kk tklr dq.kkyk dkgh fegr ukgh- ukgh rj eh vlk rq ;klkscr ulrksp- rq ;k kh yxugh >kya ulra-þ yxukph vkbo.k dk<rkp eankpa nq%[k mn~xkjya] MksGîkr vklos fnlw ykxyh- ßcja ukgh dk rqyk\ Þ

78 ßukgh] Bhd vkgs- vkiya usgehpap] ek ;keqga rqegkyk brdk =kl- vkt fnolhkj rqepkp fopkj djhr gksrs-þ ßvkrk dlyk vkyk vkgs fopkj\ lksmqu ns--- vlys fopkj dj.ka- ukghrj esavy e/;s rq ;klos eykgh ;koa ykxsy-þ eank glyh] lkscr lkgscgh glys- tso.k vkvksiy;koj eh csmoj imyh- j?kwus lkjs dke dsys gksrs- rksgh >ksik;yk xsyk- lkgsckauk >ksi vkyh] eyk vkt >ksigh ;sbzuk--- ßdlyk fopkj djrsl\ Þ lkgsckauk cksykos dh cksyw u;s vlap okvya- uarj,dnkph fgaer dsyh- ßvki.k vferyk nùkd?ksrya rj! Þ ßdk;\ vferyk nùkd vkf.k gs rw cksyrs vkgsl---þ ßrqEghp rj EgVya gksra- Eg.kwu dsyk fopkj i.k ek/kqjh ns.kkj dk R;kyk\ Þ ßrw Eg.krsl rj fopkjkos ykxsy- i.k frpk,dqyrk vk/kkj fryk lgu gks.kkj ukgh- R;kis{kk ek/kqjhykgh vkiy;kdmsp BsÅu?ksrya rj- frph gksjiggh u V gksbzy-þ ßNku! eykgh rlap okvra-þ vkbomk yksvyk vlsy- brd;kr ek/kqjhp;k fo k;koj dq.khgh cksyys ukgh- rla R;kauk xks Vh dj.;kr jl ulrksp] vki.k fopkjya rjp rs lkaxrhy- ukghrj lkj[kk fopkj d:u vxnh vkiy;k euklkj[ka dj.kkj-,ds fno kh gs vkwfqlyk xsys vlrkauk] nqikjp;k osgsl ek/kqjhdms tk;pa Bjoya- gîkauk ekghrgh gksow fnya ukgh- ek/kqjh dkes vkvksiwu uqdrhp?kjh vkyh gksrh- vfer >ksimhp;k nkjkleksjp [ksgr gksrk- tkrkauk R;kdfjrk idksms?ksowu xsys- eh fnlrkp ek/kqjhyk vk p;z okvya- drpa NksVla [kjmîkp;k NIijkpa?kj]?kjke/;s cú;kp kk lqfo/kk uogr;k] frus eyk vkr cksykoya eh nkjk kstkjhp tqukv [kqphzoj clyh-,dk ygku kk fnm ks Ldsvj QqV tkxsr frpa fo o mhka jkfgya gksra-

79 ßvpkud dla dk; ;s.ka dsyar ckbzlkgsc\ Þ ßrla dkgh ukgh] rq>h HksV >ky;kiklwu lkj[kh vkbo.k ;sr gksrh- EgVya tkowu HksVkoa-Þ ek/kqjhyk vfer cìy fopkjkos dh fopk: u;s] eukr lahkze gksr jkfgyk- rksikosrks ek/kqjhus pgk d:u vk.kyk- lk/;k dic khr fnysyk pgk eh ifgy;kankp ihr gksrh- FkksMh kh fdglgh tk.koyh- pgk tjk tklrp xksm okvyk- eu?kí d:u vèkk kklkj[kk nksu?kqvkrp ihya- dnkfpr ek/kqjhyk gîkauh dkgh tkxslaca/kkus th jdde fnyh] R;kfo k;h eh fopkj.kkj rj ukgh uk! vlagh okvya vlsy- ek ;kgh,dk,dh y{kkr vkya- eh,dnkph ivdu cksyys- ßdk; x\ >kya dk rq ;k IykWVpa dke-þ rh ladkspyh fu Eg.kkyh] ßgks;] lkgsckauh?kjhp isls ikbfoys-,o<ap ukgh rj vf/kdkú;kauk Qksu d:u dgfoya- nksu fefuvkrp ek>a dke iw.kz >kya-þ ek/kqjh izkekf.kdi.ks cksyr gksrh- R;keqGa frpk tjklk vfhkekugh okvyk- ßek/kqjh,d xks V fopkjk;ph vkgs- fopk: dk\ Þ ßdqByh\ Þ ßukgh EgVya rw-----þ eh FkksMh kh Hkkackoys- ßrw vkf.k vfer,dvhp vlrsl- rq ;kf kok; vferpa dq.khgh ukgh- vfer rq>k vk/kkj vkgsrjhi.k vkegkykgh vferpk vk/kkj fegkyk] lgokl ykhkyk] rj cja gksbzy] vla eyk okvra-þ ßdk; EgVya ckbzlkgsc\ rqegh vkf.k ek ;k vferyk ukgh rso<a rjh cksyw udk- ek ;k dqadokpk,deso j{kd vkgs rks- R;kyk rqep;kdms lksiowu eh dk; djkos\ vkf.k rqep;k yxukyk tserse rhu o kz >kyhr] FkksMh okv ikfgyh rj rqegkykgh ewy gks.kkjp dh-þ ßukgh ek/kqjh] rh osg fu?kwu xsyh- eqykfoukp eyk fnol dk<kos ykx.kkj,o<a fuf pr- rqyk,sdk;pa vkgs] rj,sd] vi?kkrkua tsogk xhkkzl nq[kkir >kyh rsogkiklua lkgsckauk ek ;kiklua nksuo kz laca/kkred nwj jkgkoa ykxya- R;kaph gksjig >kyh- vkrk rj MkWDVjkauh eyk ewy gks.kkj ukgh vlagh lkafxrya-þ

80 eh fryk nq%[kkred dezdgk.kh lkafxryh- ßvkrk rwp Bjo rqyk dk; djk;pa rs] eh vferykp ukgh rj rqykgh ekxrs vkgslkgsckaph rw lgpkjhuh Ogkohl rqyk iq<s varjgh imw ns.kkj ukgh-þ ßukgh ckbzlkgsc] vla cksyw udk- lkgsckauk gs ---Þ ßR;kaukgh ivsy] tj rq>k gksdkj vlsy rj-þ ek/kqjhyk eh [kwi letkoya- fujk k eukusp eh caxy;kr ijryh- ek>a eu mnklp gksradks.k tkus] ek ;kr,o<h kdrh dqbwu vkyh rj--- eh ek/kqjhyk cjhp fo.ko.kh dsyh gksrhdqbykgh fopkj u djrkp--- jk=ks gîkauk lkja dkgh lkafxrya- gîkauh eyk ggwp dosr dovkgwu?ksrya- eh eksgjyh gksrhrukpa mues k Qqykxr cgjr gksrk- ggwp dslko:u dkukdms eku >qdfoyh vkf.k ek ;k dkukr iqviqvys-- ßeank rqyk ekghr vkgs] eh nksu o kz dls dk<ys rs-----þ ßv--v--gwa---Þ ßrh ek/kqjhp gksrh- eyk thou viz.k dj.kkjh- ek ;k izr;sd nq%[kkr lghkkxh gks.kkjh- [kja lkaxrks; eank] nksu o kkzr loz lq[k frup eyk fnya- dk\ eh vla dk dsya\ gs rw fopkj.kkjp] rj,sd----rh ek>h LoIuijh gksrh- frp;k kh yxu djk;yk r;kjgh gksrks- i.k frp;k omhykaeqgs gs VGya- fryk igwu tkowu yxu dj.ka eku; uogra- rh omhykp;k fu.kz;koj xsyh- R;keqGsp rq ;k kh xkb imyh- i.k fo/kkr;kus rhfkagh ek ;k thoukr lgpkjhuh Eg.kwu enr fnyh- eank eyk rw okbzv letw udksl] eyk rwp goh vkgsl] vkt rqyk [kja dk; rs lkafxrya- dnkfpr rw ek ;kfo k;h þ ek>a vax kgkjya] R;kapa ik.;kizek.ka LoPN eu c?kwu eh jksekafpr >kyh- eh R;kauk vk.k[kh dovkgya--- ßeykgh QDr rqeghp gos vkgkr---- vkf.k ek/kqjh] vfer---lkja dkgh goa vkgs-þ ßR;kauk varj nsow udksl Eg.kts >kya---þ

81 vkegh nks?ksgh,desdkr xdz >kyks gksrks- LoIukP;k txkr eh cs/kqan jaxwu xsys gksrs- gîkauh eqamkogs ckaèkysr] ek/kqjh vferyk?ksowu] nkjkr ifgya ikåy Bsor gksrh- fyackp;k >kmkoj fpe.;kp;k lubzpk fpofpokv lq: gksrk-?kj HkjY;klkj[ka okvk;yk ykxya- j?kw lkgsckdms c?kwu ek/kqjhp;k thoukrhy varjaxkp;k vkj kkdms ikgkr vferp;k mtoy Hkfo ;kph LoIus jaxfor gksrk- eh ifgy;kankp brdh vkuafnr gksrs- gîkauh eyk vk.k[kh tog vks<ya] eyk xk< >ksi ;k;yk ykxyh gksrh vkf.k gs ggwp ek ;k dkukr iqviqvys- ßj?kw ---- ek/kqjhps ekek vkgsr x! Þ

82 namkj MaxÚ;kys ybz tksj Pk<k;pk- venkgh lkykcknkizek.ka /kqudhr namkjhpk QM ekamyk gksrkdkfrzdp;k eklkr iquosiklwu volsi;zar jk=afnol [kik;pk- ikp] ngk tukauk,d= d:u namkjhph rkyhe vk[k.;kr rks olrkn >kyk gksrk- MaxÚ;k R;kpa uko dla imya- R;kP;k vk;yk dh] ckykgh dgya ulay- i.k lksrkp lksrkys fymj letwu ukokua gk MaxÚ;k >kyk gksrk- R;kpa [kja uko vkrk dq.kklgh vkbor ulsy,o<a uddh! MaxÚ;kys ybz gydkbz] namkj rek kkr dke dj.ka] ;sfkys&rsfkys iqlrd okpwu tksmtkm d:.k rkyhe /kj.ka] xkokrhy fymjdhpa jktdkj.k] fymjkap;k ekxa&ekxa fqj.ka] lksrk [kwi eksbk ek.kwl vkgks vla Hkklo.ka] QqdVkr gjsd xks Vhoj lyyk ns.ka] gkp R;kpk Nan gksrk- MaxÚ;kP;k fignkj vaxku vaxkr jxrkpk d.kd.k lglgr rks lmsrksm cksyk;pk- xqamkxnhz] ekjfiv] >xms] HkkaM.k ua rkyferhy vøkg& foøkg :i /kkj.k djhr d.k[kj vkoktkua rqvwu imk;pk- rla /kqudhrhy cfjp kh ek.kla R;kyk npdwu vlk;ph- nksu jkugy;kaph rkdr R;kP;k jdrkr lmlm djk;ph- R;kP;k rksmkapk iík eksbk etcwr >kyk gksrk- ekxp;k xjeiapk;r P;k bysd kuys] ljiaphupa yqxma f[kpya gksra- lhksr frys ukgh rla uax cksywu gejhrqejhoj vkyk gksrk- i.k pkj&ikp yksdkauh e/;lfkh dsya Eg.kwu cja >kya- rlk R;kpk jktdh; otugh cjkp gksrk- i.k bzjks/kh i{kkp;k ek.klkys dksbyh fdaer- vk.ka bjks/kkys bjksèk djy ra ;kys dks.k fuomwu ns.kkj gksra- imyk csvk! ngk ergh?ks.ka teya uksograrokiklwu xkookys ;kpk Mwd /k:u gksrs- i.k uax;kys dku nso Hksors Eg.krsr rs [kksva ukgh- ^tlh dj.kh djy rla Hkjy-*,[kkns fno kh vla Eg.kwu xifpi jkgk;ps-

83 MaxÚ;k rlk gq kkj] xkokr ewfvªd >kysyk- f kokthp;k bfrgklkiklwu xksamkckbzp;k lkr uoú;ki;zarpk bfrgkl R;kys rksamikb gksrk- rlk rks vkbok uojk Eg.kwu jk=afnol xksamkckbzp;k?kjh IkMykp vlk;pk-,[kknîk eklrjkua mnkgj.k nk[kys nîkoa rlk likli cksyk.;kr rks olrkn gksrk- rq.krq.ka djdj vkoktkr f kyxr gksra- <ksydhoj Bdkd--- Bd-- Fkki imyh- ok a okto.kkja vkivkiya ok a] [kkrh yks[kamkys ik.kh nsowu dqúgkmh iktorks rla ikomj ykowu vkoktkpa xf.kr kks/kw ikgkr gksra- LojkaP;k ean ydsjh pkyw&can gksr gksr;k- xkokry;k ck;k ckim;kau ldkj odkj tso.k vkviyh- gkr /kqrya] ygku iksja ckja iksrs?ksowu eamikp;k leksj gkr: ykxyh- leksjph tkxk cú;kp kk yksdkauh vkxvwu Bsoyh gksrh-?kjkr vkysy;k ukr;kxksr;krhy ikog.;kukagh cloya gksra- vkilkr dqtcwt lq: gksrh- [kppqu xnhz >kyh- ikvykdma nksu pkj xkops ikog.ks gtj >kys gksrs- MksD;koj QsVk] fuú;kpkk djdjhr /kksrj] uojhlkj[kh Bqed.kkjh pky ua fe kkpk Hkjnkj :ckc ikgrkauk,svnkj fnlk;ph- ck;k ek.kla gîk ikog.;kdma Vqdwj&eqdwj ikgkr gksrh- rla njlky vla uo[;k ikog.;kp;k gkrkua namkjhpa mn~?kkvu Bsoya tk;pa- iksja ckja,desdkl jsvwu clyh- ck;k ra ^vkxs ljdu;s * Eg.kr gklr f[kngr Bklwu clr gksrh- rj.;krkvîk iksjh fhkjfhkj bdma&frdma ikgkr gksrh- nksupkj rj.ks iksjgh R;kdMa ikgkr Mksjs fepdkor gksrh- <ksydhoj Fkki imyh- Vax Vaxk Vx] f/kd /kkax f/kuk f/ku--- imnk oj tkbzy] ikog.ka mn~?kkvu djrhy vla lkú;kaukp okvr gksra- eamikr nksu xwlcù;k isvr gksr;k- cù;kp;k ika<ú;k QDdM mtsmkr rkydjh rky /kjr gksrs--- namkjhpa ukogh rlap gksra- ^,d ukj rhu cstkj* uo[kk iz;ksx MaxÚ;k ifgy;kankp lktjk djhr gksrk- uk;ra njlky ltkzjktk] jktkgfj panz] jkek;.k] egkhkkjr] lrh vuqlw;k v kkp namkjh dsy;k tk;p;k- i.k ;kojhl rla uogra- [kql[kq khr gkl;] xk;u] dje.kwd iksjkckjkys liik yksdk;ys vkomsy cla etsf kj fo k; ekamys gksrs- ß;ankph namkj ybz ;kwd cloyh-þ vla okjaokj MaxÚ;k lkaxr lqvyk gksrk-,dk nekr lkjh jkr gs ikj im.kkj gksra-

84 rlk cjkp ;sg >kyk gksrk- yksd cksacyk;yk ykxyh gksrh- ^lq: djk---- namkj lq: djk* Eg.kwu pkj] nksu iksja f kíh ek:u vksjmyh- ^namkjhys dkåu dk ;sj d:u jk;ys ckiik---* ^dkra] exkiklwu okv ik;rksu i.k lq:p djr uk;- FkaMhps fnl uk; dk oa ckbz! * vkilkr ck;k dqtcwtr gksr;k- eamikp;k vkreanh xkykoj ikomjpk Fkj pksimo.ka v[ksjp;k VII;kr vkya gksra- ikvykua mn~?kkvukpk imnk oj djkys ykoya--- ^ kkar jgk] kkar jgk vkrk ^,d ukj fru cstkj* P;k iz;ksxkyk lq:okr gks.kkj vkgs- R;kvxqnj kstkjp;k xkopa jkejko ikvhy ikog.ka ;kap;k gkrkua fjchu dkiwu mn~?kkvu lq: gks.kkj-* lkjs yksd kqd& kqd djhr kkar >kys- jkejko ikvykua fe khoj gkr fqjoya- fig Hkjya- /kksrjkpk ksyk [kkanîkoj djhr eky;kpkk olrjk gkrkr idmya- u dpdp fjchu dkiya- liik ck;k ek.klkua,desdkdms ikgr VkGîk fivy;k- f>axú;k eky;kua vkiyk olrjk okil?ksr f[k kkr nkcya- liik ikog.ka gklr&gklr cktwyk clyh- nsock] X;kuck] tuk] lqjdj] iq: kkikvhy,desdkap;k dkukr dqtcwt dsyh- vkrk okv ikg.ka laiya gksra- jkejko ikvhy mhka >kya ua rksamkpk iík lq: dsyk- ^rj eamghauks vkrk mn~?kkvu laiya] yxsp namkjhys lqjokr d:;k] liikua kkarrsr namkj ikgk] [kjap namkj ybz ;kwd clyh;k ga! rj djk lq:okr-* ^jk/kk jeu gjh--- xksfoan t;t;] xksiky t; t;] jk/kk jeu gjh----* namkjhpa ifgya ueu lq: >kya- lkjs ik= eamikr gkr tksmwu ddz k vkoktkr vksjmwu xkow ykxyh-

85 MaxÚ;kua ckbzpk os k /kkj.k dsya gksra- xksamkckbzpk føluk ND;kP;k Hkqfedsr mbkonkj fnlr gksrk- ekxp;k lkykis{kk gîkojhl namkj vk/kqfukd :ikr fnlr gksrh- MaxÚ;kua?kkrysyh lkmh [kjap lqnaj gksrh- R;kP;k ek;sp;k yxukr fegkysyh lkmh tiwu Bsowu okijya gksra- dikjkoj Hkya eksba ejov] ik;kys?kqax: vkogwu cka/kys gksrs- namkjhp;k ueukr Nu&Nu vkokt ;sr gksrk- ^ok ybz csl gk;---* vktqcktqyk vkokt ;sr gksra- ueu laiya- liik ik= vkr xsyh] føluk eamikr Bqedr jkfgyk- MaxÚ;k ckbzp;k os kkr vkre/;s vkyk- føluk utjsua fcxh&fcxh ikgkr [kq.kk d: ykxykf kíh f kyxkoyh- yksd glw ykxyh- vkrk nks?kch,desdkauk fpid.kkj vlp okvw ykxya- ßjk/ks ekgîaa rq;koj fije clya x! Þ rksamkr injkpa cksv?kkyr føluk MaxÚ;kys cksyr gksrk- ßga! ekgîkoj rq>a fije] vkjs eh ikxy gk; dk rqgîklkj[;k fgtmîkoj fije djk;yk\ Eg.ka fije gk;] ukgh jktk] ekgîk liukryk jktdqekj pkaxyk ikvyklkj[kk islsokya] ex eh R;kph viljk] nks?ksch jkukr tkow u egîkr ik.kh [ksgr----þ ßjk/ks ekgîa fijehkax d: udksl x- ek ;k dkgtkpa ik.kh gksbzy c?k- vx vkùkkp ek>a g`n; nq[kk;yk ykxya- c?k uk! ukgh djl fije i.k Vkspwu rjh cksyw uxl- jk/ks] [kjap rw viljk vkgsl] QDr,dnkp rqgîk?kaqxjkrwu yko.khpa vkokt ;sow ns x! Þ føluk jk/ksp;k yko.khyk Hqky.kkj gksrk- ßvkrk Eg.krsl rj xk.kkj] ekgîk yko.khpa vkoktkpa ojnglr xkokxkokr iksgpowu liikkya cstkj djk;pa gsrw vkgsp uk! rj,sd js---þ jk/ksua?kqaxjkpa rky /kjya- isvh] rcy;kpk ukn lq: >kyk- MksD;koj inj?ksr,dk ik;kua Bqedr jkèkk yko.khr jaxyh--- ^eh ukj ybz u[kú;kph] >kya cstkj gs ikog.ka ikog.ka rqegh ekgîa fnykoj

86 ik[k: mmwu dla clya\ * isvhpk vkokt d.kd.k ok<r gksrk- jk/kk Bqedr fnyqsd yko.kh xkr yksdkauk PkVdk ykohr gksrh- føluk jk/kslax inj /k:u ukpr gksra- lkjh eamgh yko.khr xqax >kyh- vkua,dp xydk lq: >kyk--- ßiGk] igk---- /kkok] /kkok--- vkx ykxyh- /kkok /kkok---- isvya--- lkja isvya---þ liik ck;k&ek.kla mhkh >kyh gksrh-,desdkauk oykkamr ftdma&frdma igw ykxyh- iksjackja?kkc:u mbys- LkIik lsjkosjk igw ykxys- eamikry;k xwlcùkhps LiksV >kya gksra- gok tklr HkjY;kua rsy dkjat;klkj[ka mmkya- MaxÚ;kP;k vaxkojps dims isvys- okpok&okpok Eg.kwu MaxÚ;k vksjmw ykxyk- eamikps imnsgh QkVys- føluk R;kyk gkrkua fo>ow ykxyk gksrk- eamikr lxghdma va/kkj gksra- MaxÚ;kpa isvra :i QDr mtsm nsr gksra- va/kkjkr dks.k dqba igr gksra rsgh dgr uogra- xnhzpk Qk;nk?ksowu rj.kh iksja iksjhr?kqlyh-,desdkal jsvwu /kddk cqddh d: ykxyh- MaxÚ;k cjkp Hkktyk gksrk- følukgh Hkktyk- vaxkojph dkrmh lksyyh gksrh- R;kpa ek;&cki R;kP;k tgysy;k nsgkdma ikgkr jmr clys- MaxÚ;kpa vax ykbz&ykbz gksr gksra- nks?kch rmqmw ykxyh--- lkjs eami,dk nekr isvys gksrs- vkxhp;k Tokyk vkhkkgkdma isaxr gksr;k- rcyk] isvh?ksowu isvdj dqba igkya rsgh dgya ukgh- cjspls yksda igwu xsys gksrs- dlacla nks?kkukagh ckgsj dk<ya gksra- MaxÚ;kpa rksma ekdmkxr yky&yky djiya gksra- osnusua føluk foogr gksrk- nzksinhyk vkljk ns.kkjk føluk] jk/ksp;k izsekr jaxwu tk.kkjk føluk Lor%P;k enrhlkbh /kkok djr gksrk- jk/kk :ih ukjsua [kjap yksdkauk cstkj dsya gksra- osgsoj fo>ok;yk ik.kh fegkykp ukgh- dq.khrjh vaxkoj leksjph okgw ekrhgh Vkdyh gksrh-

87 ßvkja] csyxkmh vkuk] nok[kku;kr?;k gîk iksjkauk-þ nks?kkaukgh vkb] ngk ek.klkauh /kjya- csyxkmhr VkdysY;k r.klhoj R;kauk futoya- nks?kgh vaxkph gks.kkjh vkx c?kwu jmr fogogr gksrh- ek;&cki] ikvhy] xkops pkj] ikp xmh csyxkmhp;k ekxa&ekxa rkyqd;kyk fu?kkyh- vekolsp;k jkrh csyxkmh va/kkjkrwu os khp;k ikanu jlr;kua gkdr iq<a&iq<a tkr gksrh- gelwu jm.ka,sdw ;sr gksra- xkokryh ck;k&ek.kla fopkj djhr va/kkú;k okvsdma ikgkrp jkfgyh- nks?kch okp.kkj dh ej.kkj dq.khch lkaxw kdr uogrs- eamikleksj ik[kjkxr fdyfcy dj.kkjk ek.klkapk Xkydk dqtcwt djhr gksrk- ßdj.kh rlh Hkj.kh -----ik; ykxys oj.kh--- ybz iki dsya gksra ua Hkksx Eg.kkoa MaxÚ;kys---Þ xnhzr ljiaphu ggwp cksyyh fu]?kjkp;k okvsdma tkow ykxyh- vaèkkj ok<rp jkfgykjkrfdms dhjz] vkoktkr jmr gksrs----

88 rkbz rsyh.kpk ¼ok½ lksvk lkrkú;kp;k Mksaxjjkaxk mapmap vkhkkgkyk fhkmy;kxr okvr gksr;k- fdjz VkV oujkbz] fgal= okinkaphgh Hkhrh ;k jkukr vlk;ph- lkrkjp;k iyhdmhy dksd.khkkxkr [ksg o fpigw.k lkj[kk [ksmsfohkkxgh ;keqgsp fnek[knkj fnlk;pk- ;kp e/ky;k iíîkr lkrkjk o jrukfxjhp;k e/kkse/k,d xm rso<kp fnek[knkji.ks mhkk gksrk- gks;] ^olarxm* ;kykp ^oklksvk fdyykgh* ukekfhk/kku >kya gksra- olarxm vkd kzd rso<kp etcwr xm gksrk- ;k xmkoj loz ;oukaph utj vlk;ph- R;kyk dkj.k bfkyk fulxz lksan;kzus uvysyk lqihd izns k] vkuane; okrkoj.k rlsp jkt;dkjhkkj dj.;klkbh vlysyh lks;hph miyc/kh o vusd izdkjps xmdksv vlap dkghla gksra- MksaxjjkaxkP;k vxnh map v kk HkwHkkxkoj ;k xmkph fufezrh >kyh gksrh- mapmap v kk dmk] ekph vkf.k xmdksvkyk etcwr v kk fhakrh gksr;k- xm Qkjlk eksbk ulyk rjh rso<k ygkugh uogrk- e/;e Lo:ikpk vlk xm R;kr vusd jkt[kksy;k] Hkjiwj v kh f kcanh] jln gksrh- togwup ;k ifjljkr pksqsj xksnkojh] Hkhek] okj.kk] d`.kk] dks;uk lkj[;k izpam unîk loz= iljysy;k vly;kus ;k izns kkyk HkkSxksfyd vls unhik=kps laj{k.kgh ykhkys gksrs- loz= ifjljkr f[kamh o?kkvkpk Hkj.kk gksrk- ekf;kojph folrh.kz ibkjs o dmîk dikú;kauh ;k olarxmkyk vxnh egrro izkir >kys gksrs- ^vjs] ukenz lsfudkauks] gk oklksvk xm eyk vkùkkp;k vkùkk rkc;kr gok vkgs--- dks.k vkgs---\ dq.kkph fgaer vkgs\ lkaxk-- lkaxk---] vjs! f kojk;kpa jkt; vlra rj,o<îk kk dkeklkbh gtkjks ekogîkauh jdr lkamor vls fdrhrjh xm dkcht dj.;kdfjrk vxnh {k.kkr

89 gksdkj fnyk vlrk vkf.k vkrk,o<îk izpam esgurhus?kmfoysy;k is kokbzr dqf.kgh ukgh xm dkcht djk;yk--- ukenz csvs! * nqljk ckthjko is kok ;kauh njckjkr vxnh Ros kkus xtzuk dsyh gksrh- rks izpam jkfx V gksr fpmyk gksrk---- njckjkrhy lxgs lsu; [kkyh eku?kkywu mhks gksrs-,dgh lsukirh gîk ckthjkokp;k utjsyk utj fhkmohr uogrk- ^vjs---] ukgh dq.kkph fgaer rj--- ckaxmîk Hkjk gkrkr--- vkrk vkeghp y<.kkj--- vxnh pkj fnolkr ukgh R;k iarizfrfuèkh ij kqjkekyk nko.khyk ckaèkya rj---- Eg.ks] Lor%yk Lo;a?kks khr jktk Bjforks\ * ckthjko is kokus dacjsp;k E;kukrhy ryokj Ros kkus ckgsj vks<yh gksrh- ryokjhps pdkdrs rstikrs c?kwu vkrk ;k njckjkr jkxkp;k Hkjkr dq.;krjh lsukirhpa eqamdsp NkVya tkra dh dk; ghp Hkhrh gksrh- loz= Hkhrh o lokzap;k psgú;koj?kke kgkjyk gksrk- rso<îkrp lsukirh ckiw xks[kys FkksMîk kk Hk;kafdr psgú;kus ncdr ncdrp Eg.kkyk] ^egkjkt] eh y<k ns.kkj--- ukgh iarizfrfu/khyk rqep;k nko.khyk cka/kya rj ukokpk ckiw uk; Eg.kfo.kkj---* R;kus Ros kkus ckthjkokp;k leksj tkr R;kaP;k utjsyk utj fhkmohr?kks k.kk dsyh- ckthjko is kok FkksMk fler djhr gjdwu xsyk- R;kus VkGh nsrkp,dk nklkus rcd vk.kya gksra- rcdkrhy fomk ckiwus mpyyk gksrk- yxsp nqlú;k nklkus nqljs rcd vk.kys R;k rcdkrhy lsukirh ol=] ryokj] <ky R;kauk njckjkr HksV ns.;kr vkys- nklhus dikgkyk yky dqadwefryd ykoykckthjkokus izfrfu/khaph tkxhj lekir d:u rh ckiw xks[kysyk fnyh vkf.k loz=,dp t;?kks k >kyk---- ^ckthjko is ko;kapk fot; vlks---! ckiw xks[ky;kapk fot; vlks----! * ckthjkok is ko;kap;k eukyk vxnh m/kk.k vkya] vkuan >kyk- R;kaph Nkrh vkrk pkj bap Qqywu vkyh gksrh- rso<hp ckiw xks[ky;kaph Nkrh ;k lsukirh ol=kr pkj baphus deh >kyh gksrh- Hkhrhus vyxn kgkjr mluk vko vk.kwu enkzudh nk[ko.kkjk R;kpk psgjk Qqyyk gksrk,o<ap----

90 njckjkr vkrk vkuan vkslamwu okgkr gksrk- is ko;kyk oklksvk xmkp;k vksaèk izkarkfo k;h th lel;k o iz u imys gksrs rs {k.khkj dk vlsuk ckiwp;k fgaerhus ehvys gksrs- njckj laiyk gksrk- ckiw xks[kys vkrk cnyk?ks.;klkbh r;kjhyk fu?kkyk--- R;kph utj leksjp;k R;kaP;k ika<ú;k kqhkz v okoj imyh- ek= v o R;kaP;kdMs c?kwu eku gyohr gksrk---- udkjp rks--- ckiw xks[ky;kap;k rs vuisf{kri.ksgh y{kkr vkya uogra] ek= vkrk,dnk dk eqlgkr Mksda Vkdya rj rs dqvks dh ngks--- dkgp Bjfo.kkj gksra---- oklksvk fdyyk vksa/kp;k izkarkrhy jkt/kkuhpa LFkG- iwohz f kokth egkjktkauh tkoghp;k panzjko eksjsoj gyyk d:u ts fdyys fegfoys gksrs R;krhy oklksvk gk izeq[k fdyykk gks;- ;kykp O;k?kznqxZ rfkk i.kznqxz vlsgh lacks/kys tk;ps- dkj.k bfkyk?kunkv taxy] ok?kklkj[;k fgal= izk.;kph olrh vkf.k?kunkv taxykus os<ysyk izns k ;keqgsp i.kznqxz vlsgh EgVys tk;ps- dkgh dk vlsuk oklksvkxm ek= vizfre vlkp gksrk- iarizfrfu/khpa jkt; o vaey ;k xmkoj gksra- iarizfrfu/kh gs rsyh lektkps gksrs- cgqtukap;k gkrkr lùkk ;s.ka uogs rj,dk rsy;kp;k gkrkr dkjhkkj ;s.ka gs bfky;k is kokbzyk ekufo.kkjs uogrs-,o<ap uogs rj is kokbzpk dqbykgh gqdwe o vaey eku; u djrk Lor%P;k eukus jkt;dkjhkkj djhr ckthjko is ko;ka kh Li Vi.ks jks[kbksd laca/k lai` Vkr vk.k.;kph fgaer,dk rsyh jktkus dsyh gksrh-,o<ap uogs rj Lor%yk lkrkú;kpk vksa/kpk jktk?kksf kr d:u Lor%pk jkt;kfhk ksd dqby;kgh /keziafmrkauk u cksyfork mjdyk gksrk- iqu p eks;z dky[kamkrhy rsyh jktlrrspk mn; ;k izdkjs >kyk gksrk o ;k oklksvkxmkyk is kokbzp;k rkc;krwu vkiy;k LojkT;kr lkehy d:u?ksr is kokbzykp ukdkjys gksrs- ckthjkokauk ;k d`rhpk izpam jkx vkyk gksrk- vkiy;k lalfkkupk dkjhkkjh Eg.kwu tx.kkjk gk iar Lor%yk Lora= jktk?kksf kr djrks myv vkiy;k jkt;krhy olarxm Lor%P;k jkt;kr foyhu djrks- dso<s gs cam---! ;kyk èkmk f kdok;ykp gok- ;k gsrwusp njckjkrhy rs odro; utjsp;k vkxhrwu ckthjko vksdys gksrs- iarizfruh/khaph iruh jekckbz Eg.ktsp rkbz rsyh.k ek= vkiy;k irhp;k Lora= ck.sknkj o`ùkheqgs vxnh vkuankr gjowu xsyh gksrh- pdd frus Lor% irhyk daqdwefryd ykohr iarizfrfu/khp;k dikgkpa pqacu?ksrya gksra vkf.k rsyh lektkrhy larkth egkjktkap;k kqjro] lardk;kzph] fopkjkaph vkbo.k frus iarkuk d:u fnyh gksrh-

91 gks;] f kojk;kap;k dkgkrhy larkth txukms egkjkt],d lar iq: k] txnxq: Eg.kwu vlysyk R;kapk vkn kz lokzaukp Bkowd gksrk- dkgh o kkziwohz rj larkthus euqoknkykp ewbekrh fnyh gksrh- bfkys kkl=] /kez vkf.k R;krhy cqtxko.;k fopkjkyk YkkFkkMr dhrzukp;k ek/;ekrwu yksdtkxj dsyk- f kojk;kap;k lrrsyk cgdvh ns.;klro R;kaps jkt; mhkkj.;klro jkt;økarhlg ospkfjd Økarh mhkh djhr] bfks [kjs rj cghjkt; O;oLFkk fuekz.k dsy;k xsyh gksrh ijarq dkg iq<s ljdyk vkf.k f kojk;kpa jkt;] o R;k larizo`rrkhps fopkj] dk;z bfky;k is kokbzus ggwggw uslrukcwr djhr Lor%ps jkt; fuekz.k djhr jktks >kys- [kjs rj ghp xks V iarizfrfu/khyk o rkbz lkgsckauk [kvdk;ph- rkbz,d >qatkj L=h- vkbz fttkåaps usr`ro eku; djhr vxnh frp;klkj[khp okx.kkjh] tx.kkjh rh L=h gksrh- frp;k eukr ;k j;rsfo k;h dgogk gksrk- o R;krwup frus Lor%ps jkt; vlkos,o<ap uogs rj gs jkt; yksdkaps OgkoslokZauk eku] lueku fegkok gsp frps LoIu gksrs- vksa/kpkk jktk ;k lkrkjk] jrukfxjh] dksd.k ifjljkrhy dms dikjhr NksVîk ;k flesiqjrap e;kznhr gksra- ek= NksVla jkt; vlya rjh rs lkrkjp;k ifjljkrhy x.keku; jkt; gksra- fulxkzus os<ysy;k etcwr xmkpa] izns kkpa jkt; gksra- R;keqGsp brj izkar izns kkis{kkgh ;k xmkyk o izkarkyk Qkj eksbh fdaer gksrh- iarizfrfu/khus gkrkr lw=s?ksr j;rsp;k dy;k.kkpa ghr tksiklya- is kokbzr gks.kkjk o >kysyk vu;k; R;kauk :pr uogrk- {kqnzro ekuua R;kauk eku; uogra- Eg.kwup R;kauh :< >kysy;k va/kj)k] jhfrijaijk] nkl;rokyk vkgk nsr uos thouewy;s] lw=s] larmdrhp;k fopkjlw=kuq:i lq: dsys- dezdkamkauk cxy fnyh- f kojk;kap;k vkn kz jkt;uhfrrùokps o R;kaP;k jktdh; /;s; /kksj.kkaps ewy;ekiu letwu?ksr Lor%gh vxnh ikjn kzd LoPN izfresps jkt; fuekz.k dj.;kps iz;ru lq: dsys- j;rsrhy xfjckauk vxnh pkaxys thou O;rhr gks.;klro lq[klqfo/kk o enr] lgdk;z dj.ks lq: dsys- j;rsrhy tkpd djiz.kkyhyk R;kauh uslrukcwr dsys- fl=;kauk ekrsleku vknj nsr R;kaP;k laj{k.kkphgh n[ky?ksryh- vu;k;kpk izfrdkj dsyk] vu;k;[kksj O;Drhe/;s ;keqgsp,d ng kr o Hkhrh iljyh gksrh- rso<sp dezdkamkp;k Hkjks kkoj voyacwu vlysys ksamh/kkjh ;kap;krgh vkiyh LokFkhZ iksvhk:,sr[kkow thoui)rh ckn gks.kkj Eg.kwu èkj.khdaikxr FkjFkjkV ektyk vkf.k bfkwup ;q) lq: >kya rs is kokbz jkt; fo:) vksa/k lalfkkukpa---

92 jktiruh rkbz rsyh.k ek= vkiy;k jktkp;k dk;zdr`zro o vkpkji)rhykp vkuankus Lohdkjr Lor%gh jkt;o;olfksp;k dkjhkkjkr nsuafnu y{k?kkyw ykxyh gksrh-,d jktiruh Eg.kwu frus ryokj]?kksmslokjh] nkamiík vls f k{k.k iw.kz d:u?ksrys gksrs uogs rj ckyi.kkiklwup rs lo;hus jdrkr fhkuy;k xsys gksrs- vkrk ek= rs d`rhr ;s.kkj gksrs,o<sp--- ejkbh j;rsyk lq[klek/kkukps jkt; ;krwu feg.kkj gksrs- ek= lxghdms lq: vlysy;k baxzth lrrspkgh =kl o R;kfo:)gh y<.ka vkrk ftdjhpa tk.kkj gksra- togp;kp lkxjkoj iksrzqxht] Mp] Qsazp v kk fons kh O;kikj lrrsuhgh vkiyk te clfoyk gksrk- rj baxztkaph jktov vkrk baxztkap;k è;s;/kksj.kkyk dovkgr ;k j;rsrhy izr;sd xkokxkokr o`{kosyh lkj[kh iljr LFkkiu gksr gksrh- ckthjkous olbzph la/kh d:u baxztkapk vkj;?ksryk gksrk- rkbzyk vr;ar fudjkpk iz u imyk- j;rsyk U;k; ns.;klro vkrk pgwcktwus gks.kkjh dksamh] ;oukaps ok<rs IkzLFk dqafbr dj.ks] Fkkacfo.ks vr;ko ;d gksrs- ^vgks] gh j;r vkrk rqep;k dk;zdq kyrsus vkuanh vlyh rjh ;k is kokbzps dkjukes vkiy;kyk egkxkr imrhy vlsp okvrs vkgs- rqegh lkoèk vlkoa vlap eyk okvra-* ^gks;] lko/kp vkgs eh- UkOgs rj ckjdkbzus y{kgh Bsowu vkgs---* rkbzp;k MksGîkr ek= R;kaP;k mrrjkus lek/kku >kys ukgh] vkt frpa eu dla dkija Hkjr gksra- mnîk nf{k.ksp;k xmkojhy eksfgesyk izkjahk dj.kkj vkgksr vkegh----* iqugk R;kaP;k ;k fojo`rrhrhy kcnkus frpa eu dkojackoja >kya gksra- udks rjh dla Eg.kkoa-,d ohj jktkph iruh Eg.kwu j;rslkbh eksghe QRRks dj.ka vko ;d gksra- rso<kp jkt;kpk folrkj dj.ksgh fudmhps gksrs- rkbz vkf.k iar nks?ksgh k;uegkykr vusd izlaxkoj ppkz djhr gksrs- vkrk ckthjko gkp fudvpk k=w vlwu R;kpsgh iq<s ikfuir djkos ykx.kkj vlk fu p;gh R;k nksu thokauh dsyk gksrk- rkbzus iarkuk vxnh izkar%le;h fu?kkysy;k eksfgesoj tkrkauk vks{koar djhr iwtys gksrs- injkus R;kaps pj.kkoj ik.kh Vkdrkauk udgr frps vjw R;kaP;k ik;koj vksa?kgys gksrs- iarkus frpa eukry;k eukrhy xycy.ka vksg[kya- fryk tog djhr [kkanîkyk vk/kkj nsr EgVya] ^vxa

93 jmrsl dk;\ ek ;klkj[kk,d iar gjiyk rjh rw rkbz rsyh.k flafg.k cuwu ;k ckthjko is kokbzojp dk; rj ;k lelr k=woj rqvwu IkMf ky-,o<k fo okl eyk okvrks vkgs- vx rq ;k gkrkrhy ryokj c?kwu ;k fnyyh r[rkap;k eksxykbzykgh?kke QqVsy-,o<ap dk; rj kahkw jktkkp;k kwjroklkj[ka rq>a kwjrogh rso<p enkzudhpa Hkklsy--- osmh dqbyh\ * iarkp;k vyxn cksy.;kua fryk fgaer vkyh fu rh yktr glyh gksrh- rso<îkrp njckjkr t;t;dkj nqenqeyk- ^vksa/k lalfkk/kh k jkts] iarizfrfu/khpk fot; vlks----! * nhm ks?kksmslokj?ksowu iar?kksmîkoj ekam?kkywu] ;k mrrqax fxjh f k[kjkrwu] f[kamh?kkvkrwu] dmîk dikú;krwu nf{k.ksdmhy xmdksvkaoj vkøe.kkyk fu?kkys gksrs---- olarxmkyk rkbzus dmsdksv igkjk ykoyk gksrk- eksfgesp;k osgh v kh n{krk?ks.ks vxr;kpsgh gksrs- xmkojhy loz lw=s o jkt;dkjhkkj Lor%P;k gkrkr?ksryk gksrk- vkb fnolsa myvyh gksrhiarjktkp;k ; kloh gks.kkú;k eksfgesp;k vkuane;h ckre;k xqirgsjkekqzar xmkoj iksgpr gksr;kvkf.k bdms ckthjko is ko;kaph ykghykgh gksr R;kaphgh xqir [kycrs ok<yh gksrh--- rkbzlkgsckap;k eukrhy gsrw Qfyr gksr gksrs- rh f kojk;kauh kwu;krwu fuekz.k dsysy;k jkt;i)rhyk fuj[khr eulwcs vk[khr] vksa/k izkarkyk eksba Lo:i vk.kk;pa gsp fopkjk eukr Hkjohr gksrh---- vkt vpkud xqirgsj?kkcjrp vkr vkyk- R;kyk cksy.ksgh dbh.k >kys gksrs- vaxkoj?kkekp;k /kkjk c?kwu jk.khlkgsckap;k dkgtkpk Bksdk pqdyk gksrk] frpa eu lquu o kkar >kya- FkksMkosG frp;k MksGîkleksj t.kw va/kkj gksr vkgs vlsp okvys gksrs-xqirgsj lkjh kdrh,dovwu cksyyk] ^jk.khlkgsc]?kkr >kyk;]?kkr- egkjktkauk is ko;kap;k ckiw xks[ky;kus vxnh divkus jk=h cslkoèk lsu;koj gyyk p<owu va/kkjkpk Qk;nk?ksr canh dsys gks! * {k.khkj rkbzp;k MksGîkleksj va/kkj iljyk gksrk- rso<îkrp nklhus rhyk imrk&imrkp lkojys gksrs- olarxmkoj gkgkdkj ektyk gksrk- vkrk dls gks.kkj ;k fooapusr vksa/k lalfkkup;k j;rsus gk; [kkyykh gksrh- jk.khlkgscgh,d fnol yksvwugh kkar fopkj djhr fuiphr imyh gksrh- iarizfrfu/khyk vxnh kstkjp;k iq.;kdms u usrk EgSlwjP;k rq:axkr MkacY;k xsya gksra vkf.k ckthjko is ko;kp;k eq[kkoj gkl; rjaxw ykxys- togp iq.;kr iarizfrfu/khyk Bsoya vlra rj

94 R;kauk lksmfo.ks lgt lksis >kys vlrs,o<ap uogs rj rqacm ;q)gh iqdkjy;k xsys vlrs gs ckthjkokauk Bkowd gksra- njckj lq: >kyk--- lsukirh ckiwph Nkrh vkrk :anhus ok<r fpy[krkxr iksdr gksr Qqywu vkyh gksrh- iwohz FkjFkj dki.kkjs gkr vkrk ;k cslko/k {k.kkyk fot;h mrlokr cnyfoy;kus cqyan >kys gksrs- R;kP;k xgîkr eksr;kapk gkj ifj/kku djhr is kok ckthjko Eg.kkys] ^ kkcckl! ckiw--- uko dk<ysl js ;k is kokbzpa- [kjk enzxmh Hkklrks vkgsl ;k is kokbzpkvkrk dq.khgh is kokbz kh vlk m?km fojks/k irdjhy rj R;kaukgh rksqsp;k rksamh nsow v kh noamh lexz izkarkr fqjok vkf.k rks oklksvk fdyyk rso<k rkc;kr?ksowu ;k Eg.kts >kya---is kokbz kh csbzeku okx.kkú;kauk èkmk f kdok Eg.kts >kya- vkep;k kh fqrwj gksrks dk;\ ;k kqnz O;oLFksus ;k j;rspa jkta Ogkoa gh dqbyh jhr- vjs gs kkl=kyk rjh dqbs eku; vkgs- Eg.ks] vkegh vksa/kps Lora= jkts vkgksr- vkegkayk rqeph tgkaxhjh eku; ukgh---gkw-gkw--- gkw---* is kok njckjkr glw ykxyk gksrk- iqu p ckiwyk /khj fegkyk vkf.k oklksvk fdyy;koj vkøe.k dj.;kpk vkns k Åjh?ksr] euk kh pax ckaèkr g kkzus m/kk.kyk gksrk- vkt vpkud rkbzlkgsckauh jktol= ifj/kku d:u gkrkr ryokj?ksryh gksrh- njckjkr lsukirh o lsu; vk p;kzus c?kw ykxys gksrs- ^vktiklwu vkegh lkahkkg.kkj gs lalfkku- vkegh jk.kh vkgksr ;k j;rsp;k---] oklksvkxmkp;k-?kkc: udk] iarkuk rj lksmowp i.k ;k ckiwyk o is kokbzykgh tsjhl vk.kw- ukgh,dk,dk k=wyk ijkaxnk dsya rj---* ^rkbzlkgsckapk fot; vlks---! olarxmkpk fot; vlks---! iarjktkapk fot; vlks---! * rkbzus gkrkr ifjiw.kz lrrsph lw=s Lohdkjyh gksrh- iarkuk EgSlwjP;k rq:axkrwu eqdr dj.;kps csr vk[kys gksrs-,o<p uogs rj is kokbzp;k dkcht jkt;koj vkøe.k d:u rkbzlkgsckauh Lor% fudjhph >qat nsr pkj xkos vkiy;k izkarkyk tksmyh gksrh- ;kr cfjp kh yqvgh izkir >kyh gksrh- frps dk;zdr`zro c?kwu ckthjko filkgyk gksrk- ts Bkpk ekl lair vkyk gksrk- oklksvkxmkoj f kcanh] jln iw.kzi.ks HkjY;k xsyh gksrhvk kk<kr ikål ;s.kkj fu xksnkojh] fhkek] okj.kk] lkj[;k unîkauk iwj ;sbzy rsogk ;k loz ifjljkrgh laidz rqvsy ;k gsrwus xmkojhy ifjiw.kz r;kjh o lqlttrk mhkkjyh xsyh- j;rgh

95 vkiy;k jkgqvîk xordkmhus ksdk:u ltow ykxys gksrs- ikål lairkp vki.k EgSlwjoj pky d:u tkow vlkgh csr vk[kyk gksrk- vekol;spkk va/kkj lq: >kyk vkf.k,dk,dh lsukirh ckiw xks[ky;kus ;k dmd igkjk vlysy;k oklksvkxmkyk is kokbzp;k ksdmks lsu;kfu kh os<k fnyk gksrk- xmkyk pksqsj?ksjy;k xsys gksrs- rls ikgrk xm dkcht dj.ks lk/kh ckr uogrhp-?kunkv taxy ikj d:u vmhp efgus lrr o`{k dkiwu ekxz r;kj dj.ks Eg.ktsp [kwi dbh.k xks V dsy;k xsyh gksrh- i.k--- rkbzyk vkrk ;k xmkok:u fudjkus >qat ns.ks ØeizkIrp Bjys gksrs- dqbykgh i;kz; mjyk uogrkxmko:u rkbzlkgsckauh rksqkapk ekjk dj.;kps vkns k fnys- k=wph ngk&,d lsu;kaph rqdmh ;k ykvsr csfpjk[k >kyh- ckiw lko/k >kyk- R;kus lsu; dkgh varjkoj ekxs?ksrys i.k os<k lq:p Bsoyk- ckiwus togiklps xko yqvys- j;rsps vrksukr gky dsys- i.k rkbz kj.k ;sr ukgh gs R;kyk [kvdw ykxys gksrs- rkbzyk xmko:u k=w kh pkj gkr dj.ks vkrk thdjhps >kys gksrs- ikål lq: >kyk gksrk- ;k ikolkus rjh ckiw os<k ekxs?ksbzy vls rkbzyk okvys- i.k ckiwp rks--- dkgh,d Qjd imyk uogrk--- rkbzlkgsckauh vkrk Bjfoya xmkps njokts m?kmwu ;k os<îkaoj ljg vkøe.k djkoa--- njckjkr lyyk&elyr lq: >kyh- csr vk[ky;k tkr gksrs-- -- ek= dkgh k=wlsu;kaus nksj[kamk}kjk xmkoj p<wu vkøe.k dsys- xmkojhy lko/k lsu;kp;k gh xks V y{kkr ;srkp R;kauh rksqspk ekjk dsyk- ekxhy xmk[kkyhy lsu; igwu xsys] dkgh ej.kksueq[k >kys- ryokjhpk vkokt xqatyk gksrk- rkbzusgh gkrkr ryokj?ksr,d,sdkyk dkiys gksrs- ek= ;krp xmkojhy /kku; dksbkjkyk R;krhyp k=wlsu;kisdh,dkus vkx ykoyh gksrh- izgj nhmizgjkr k=wps lsu; ekjy;k xsys gksrs- vkx vkvksd;kr vk.ky;k xsyh gksrh i.k f kcanh rso<h xsyhxmkojhy jln cfjplh vkxhr u V >ky;kus vuukpk rqvomk iq<s Hkkl.kkj gksrk- vk.k[kh dkgh efgus gk os<k jkfgyk rj gkj irdj.;kf kok; i;kz;p mj.kkj uogrk- vkf.k bdms xm dkcht dj.;kph eksghe QlY;kus ckiw xks[kyks jkxkp;k Hkjkr,dk lsu;kyk pkcdkus QVdk:u ek: ykxyk gksrk- rkbz lkgsckauk ek= vkrk LQqj.k p<ys gksrs- dkghgh >kya rjh vkrk ksov fudjkph >qat nsowu ;k ckiwyk laiok;pap----- frp;k eukpk fu/kkzj vkdk kkyk xol.kh?kkyhr gksrk- ggwggw vkb efgus myvyks gksrs- os<k rlkp lq: gksrk- ckiw xks[kys ek= oklksvk fdyyk tsjhl vk.kwu os<k nsr y<r jkgwu lkj[kk mhkk Bkdyk gksrk- frdms iargh dsnsrp gksrs-

96 jk.khlkgsckauk ek= ;koj Qkj eksbh fpark ykxyh gksrh- dkgh rjh djk;ykp goa--- gks;] f kojk;klkj[ka vkrk okxk;yk goa-- rkbzlkgsckauh loz izeq[kkauk cksykoya- ppkz dsyh- ea ;kap;k dkukr dqtcqtyh- vxnh igkvsp;k le;h ksdmks?kksmslokj gkrkr ryokjh?ksowu vkøe.kkl lttk >kys- xmkpk njoktk m?kmy;k xsyk gksrk vkf.k lq:ax ekxkkzusgh dkgh lsu; rrij r;kj Bsoys gksrs- lsu;kp;k rqdmîk fohkkxy;k xsy;k- R;kauk R;kaps dke okvwu ns.;kr vkys gksrs- R;kauk k=w kh dls y<kos o dk; djk;ps gs xqiri.ks izr;sdkaukp Bkowd gksrs- rkbz lkgsckapk :nzkorkj ok<yk--- gkrkr <ky] ryokj?ksr v okoj ekam?kkywu R;k lttk >ky;k gksr;k vkf.k lqlkv osxkus?kksms,dkposgh nksmw ykxys gksrs- pksqsj ^gj gj egknso--! * ph xtzuk xqatyh gksrh- gsjkap;k ekfgrhuq:i xmkhkksorh vlysy;k loz os<sdjh lsu;kaph ekfgrh?ksr lsu;kp;k rqdmîk BjY;kizek.ks osxosxgîk ekxkzauh igky;k gksr;k- Nkrh Qqxoysyk ckiw vkuankrp igkvs funzsr gksrk- v kk cslko/k {k.kkapk Qk;nk rkbzlkgsckauh?ksryk gksrk- ;k vuisf{kr vkøe.kkyk vkrk ckiw leksj tk.kkj gksrk- lgu khyrspk var >ky;kus vksa/kp;k ryokjh jdrfiiklw cuwu jdrfir gksr;k-?kksmîkap;k Vkikapk vkokt-- cslkoèk vl.kkjs lsu; dkiy;k tkr gksrs- dkgh okv fegsy frdms igr gksrs- ckiwp;k jkgqvhoj rkbzus fuomd lsu;kfu kh gyyk p<foyk- ckiwps lsu; gkj irdjhr gksrs- rkbzus ckiwyk funzkolfksrp xjkmk?kkryk gksrk- ckiw {k.khkj pøkowu xsyk- leksj rkbz o frp;k gkrkrhy ryokj c?kwu rks fryk kj.kkaxr ;sr cmcmw ykxyk gksrk- rkbzus?kksmîkojhy pkcdkus,d QVdkjk ckiwp;k ikbhoj yxkoyk- lksvk yxkorkp rks fogogyk gksrk- nqlú;k gkrkr ryokj vkf.k rkbz v oko:u mmh?ksr ckiwp;k Nkrhoj ykfk nsowu mhkh Bkdyh- lgk lsu; R;kHkksorh xjkmk?kkywu ryokjhyk t.kw jdr ekxhr mhkh gksrhgkrkrhy ryokj ckiwp;k xnzuho:u fqjyh- ckiw,dk {k.kkrp lko/k gksr mmh?ksr okdyk] FkksMD;kr eqamda cpkoya gksra- ek= [kkanîko:u jdrcackg >kysyk fudkeh gkr lkojr ckiwus dksykammmh ekjyh vkf.k [kkyp;k cktwus vaèkkjkrwu >si?ksr rkbzp;k nwj igkyk gksrk- ckiw dlkclk gyy;krwu cpkoyk O;kdwG gksowu c?k.kkjk ckiwpk ika<jk v o R;kaP;k gkrkr ykxykckiwus ekam?kkyrkp vkiy;k ekydk kh beku jk[kr rks iqu p udkjkred eku gyor lqlkv osxkus igkyk gksrk- rkbz o pkj lsu; R;kekxs lqlkv /kkoys i.k rks cpkoyk gksrk- loz= uklèkwl >kyh gksrh- xmkhkksorh vlysys pksqsj lsu; dkiy;k xsys] dkgh igwu tho okpow ykxyh gksrhrkbz rsyh.k jk.khus rgir;k ryokjhua is kokbzpa jdr I;kya gksra- frp;k kks;kzus oklkksvk fdyyk

97 kkcwr jk[ky;k xsyk gksrk vkf.k vkrk iarkp;k lqvdspk ekxzgh lefkzrsus eksdgk >kyk gksrk--- xmkoj Hkxok /ot ygjr gksrk- jk.khlkgsckapk fot; vlks gh?kks k.kk nqenqeyh gksrh i.k rkbzpa y{k ek= vkrk R;k EgSlwjP;k okvsdms gksra--- rkbzpk?kksmk nksmrp gksrk---- rkbzp;k ekxsgwu gtkjks lsu; VikVi FkcMd] FkcMd djhr okvsus /kwg mmfor igr gksrh--- loz= fot;kpk /kqghus ek[kysyk yky ekrh:ih xqyky vklearkr nwjoj iljr gksrk- njckjkr] j;rsr vkuan vkslamwu okgr gksrk- jk.kh rkbz rsyh.kp;k kks;kzyk frp;k dk;zusr`ro y<îkyk j;rsusgh lyke dsys gksrs vkf.k xksjokfkz ^jk.kh rkbz lkgsckapk fot; vlks] vksa/k izkarkpk fot; vlks! * vlk t;?kks kgh ;k xqykykr vkokt:ikus felgr nwjoj iljr xsyk- rsogkp jktnjckjkrhy jktdohus dous jfpr e/kqj map Lojkar xk;yk lq:okr dsyh- ^^Jhear iarizfrfu/khpk vftad; nqxz oklksvk] rkbz rsyh.k ekfjy lksvk] ckiw xks[ky;k lkahkkg js dklksvk---- L=h kdrhpk vlk >ikvk---* 000

98 osmh xkokyxr if pesyk Nku kh lqanj VsdMh gksrh- R;koj egknsokpa eafnj] nson kzukyk yksd frfka o kkzrwu,dnksunk xnhz djk;ps- ukghrj uqlra eksdga etsf kj jeuh; fqjk;yk gk ifjlj usgeh kkari.ks [kqyk vlk;pk- ;k ifjljkiklwu vkepk tqukv okmk v/;kz gkdsp;k varjkoj tqukv i)rhus fnek[kkr fdr;sd o kkziklwu mhkk gksrk- Ns! vkepk okmk Eg.k.;kis{kk eh R;k okmîkr jkgk;pk-,d ekuliq= dk vlsuk- i.k eh R;kyk vkepk okmk lacks/kua rso<a ek= vuqdwy gksra- okmk pquk Qklwu fnek[kkr kqhkz dsysyk gksrk- ;k ygku Vqenkj okmîkr eyk vkuan fegk;pa- ;k okmîkps ekyd kkarhckck vkf.k R;kaph iruh frfka jkgr vlr- eh R;kauk ^ckckp* Eg.kk;pks- R;kauk eqya&ckga dkghgh uogra- nqjps ukrsokbzd rso<s vlrhy] i.k rsgh d/kh R;kaP;kdMs dkgh dkeko;frfjdr d/kh fqjdr ulr- eh R;kapk ekuliq=- ckck] leksjp;k vksljhyxr fnok.k[kk.;kr vkjke djk;ps uh iyhdmhy ckxsr fqjk;psjktlfkkuh Qj kh us ltoysy;k gîk fnok.k[kk.;kr R;kapa vkwfql vlkoa dq.kkykgh okvsy- i.k [kja vkwfql dkj[kk.;krp gksra- ckckuh vkrk fuo`rrh Lohdkjyh gksrh- o;ksekukuq:i ckck ikl B o kkzps >kys gksrs- loz fg ksc] O;ogkj bfka cly;k cly;kp ikj ikmr- rls /km/kkdv fignkj nsgkps rs gksrs- vkwfqlph loz tckcnkjh eykp ikj ikmkoh ykxk;ph- gîk NksVîk ;k dkj[kk.;kpk O;ogkj Qkj ok<yk gksrk- ckckuh equ khpa dke esgurhua djrk djrk pkj&pkj isls tksmwu Lor%pk dkj[kkuk mhkk dsyk- eh lkr o kkzpk vlrkauk vkbz okjyh fu ckckauh ek>a ikyuiks k.k dsya- ek>a vla dq.khgh uogra- ek>s omhy eyk dsogkp ygkui.kh lksmwu xsys,so<sp,sdhokr gksra- Eg.kwup eh R;kapk ekuliq= Bjyks- eh lq)k [kkyy;k ehbkyk tkxy;kxr R;kaph lsok pkdjh djhrp vkyks vkgs-

99 ckck eyk /kanîkr Hkkxhnkj dj.kkj] fdaok R;kaph blvsv eykp fegsy- vla lxgs cksyw ykxys gksrs- i.k ckck fu ekrsus eyk ;kckcr,d pdkj kcngh d/kh dk<yk uogrk- eyk lq)k ;kr dqbykgh bavjslv uogrkp- eyk R;kr,o<k jlgh okvyk ukgh] eh ;k xks VhdMs dkukmksgk d:u fu?kwu tk;pk- vkiy;k izkjc/kkr dk; vkgs rs eyk BkÅd tjh ulya rjh] ek>a izkjc/k ehp?kmosu ;koj fu ek ;k Hkqtkaoj eyk fo okl gksrk- eh vukfk vlrkauk ckckauh eyk pkj?kkl Hkjowu ek>a ikyuiks k.k dsya] gsp ek>a HkkX;- ukghrj mfdjmîkoj txr d/khpkp eh laiyks vlrks- ;kph tk.kho eyk gksrh- dkj[kk.;kpa dke eh cú;kp ;k izek.kkr f kdyks gksrks- ;kryk cgqeksy vuqhko eyk ykhkyk gksrk- vkrk eyk cjhp kh letgh vkyh gksrh- o;kph vbjk o kz uqdrhp eh iw.kz dsyh gksrh- ckck ek ;klkbh nsoiq: k gksrs- R;kaP;klkBh eh tho dh vu; dkgh nîk;pa >ky;kl eh d/khgh udkj fnya ulra- ekrk] gks! eh rhyk ekrkp Eg.kk;pk- rh ckckph iruh gksrh- i.k dk; dq.kkl Bkowd eyk ckck,o<k y<k frp;kr d/khgh okvyk ukgh- i.k frus eyk d/khgh varjya ukgh,o<a [kjafrpkgh ek ;koj xk< fo okl- dqbyagh dke ek ;k f kok; gksr uogra,o<a [kja- ek ;k,soth nqljk dqbyk uksdj vlrk rj,o<îk eksb;k vkffkzd O;ogkjkr gkr /kqowu dsogkp iksckjk dsyk vlrk- ek>a Nan QDr okpu fu dke- eyk rlwhkjgh ossg fegkyk rj eh okpr clk;pk-,o<îk o kkzr ek= eh pkj yksdkr d/kh okojyksp uogrks- vkf.k rlk eyk R;kr rso<k jlgh uogrk- dkj[kk.;kr vkysy;k dkexkjk kh laca/k rso<k dkekiqjrk] cl! rla vktdky ckck vf/kdp eukus xmn gksr gksrs- dk\ dq.kkl Bkowd- i.k R;kaP;k eukr dqbysls fopkj jsaxkgr vlkos vlp okvk;pa-,[kknîk osgsl fopkjkoa vla okvy;kua eh R;kauk vkt fopkjya- i.k] R;kauh dkgh ukgh Eg.kwu VksyokVksyoh dsyh- pkj fnolkvxksnj dkgîkdksvkrhy odhy ckckyk HksVk;yk vkys gksrs- R;kaP;kr cfjp kh v kh xqir ppkz pkyyh gksrh- i.k R;krya eyk dkgh rso<a dgya ukgh- fu vkrk ckck vls euks:x.kklkj[ks fopkj djhr clysys c?krkauk ek ;kp MksG;kr vjw ;sow ykxys- vkt ckck lk;adkgp;k osgsl fqjk;yk

100 fu?kkys- rla R;kauk ldkg f kok; fqjk;yk osg fegk;pk ukgh- i.k,o<îkr rs usgehp?kjh vly;kus jkst lk;adkgh fqjk;yk tkr vlr- eh jfookjph lqíh vly;kua vkiy;k [kksyhr iqlrd okfpr clyks gksrks- rso<îkr ekrsua eyk gkd fnyh- eh gkrpa iqlrd cktwyk lk:u [kkyh mrjyks fu rhp;k tog xsyks- ß kahkw] vjs vkt iokj dkdkth dms tkowu R;kauk cksykoya Eg.kwu lkaxf ky dk\ Þ ßuarj xsya rj ukgh dk pky.kkj\ Þ ßpkysy] i.k R;kaP;k?kjkdMs rw pkj] lgk efgu;kiklwu xsyk ukghl- R;kauh rq>h vkbo.k dk<yh gksrh- fu vkrk egrrokpa cksyk;pa EgVY;kl R;kauk jk=ksyk osg vlrks- rsogk rw vkrkp dgoyl rj Bhd gksbzy- ukghrjh jk=afnol fuoog iqlrkd fu iqlrd okpr vlrksl- tk dh] FkksMklk QsjQVdk ekjy;kizek.ka gksbzy- rqykgh cja okvsy-þ ßBhd vkgs rj] dgorksp R;kauk-Þ eh ekrsph vkkk?ksowu dkima p<foyh fu iokjkap;k?kjkdms tk;yk fu?kkyks- ckck vkt okfvdsrgh clys uogrs- ekrsyk ijr fopkjya- ckck fqjk;yk xsys gksrs- eh bdms&frdms utj ogfoyh fu jlr;kus tkow ykxyks- ekrspa iokjka kh vlysya dke] R;kauk HksV.;kpk fujksi] eyk ek= dkgh,d dgya ukgh- vkiy;kyk dk; djk;pa- lkafxrya rso<a dke djk;pa cl! i.k?kjkry;k ckchdms y{k fny;kl dkghrjh okvk?kkvh pkyw vly;kpa ek= y{kkr ;sr gksra- ek ;k eukr vusd fopkj jsaxkgr gksrs- iokjkapa?kj nksu fdeh vlsy- Eg.kwu eh vkm ekxkkzus ksrkp;k fn ksua tk.;kpk fu.kz;?ksryk- ksrkrua tkrkauk mto;k cktwyk fnl.kkja egknsokpa Mksaxj fu o`{k] oujkbz] eukyk eksgfors- ;kpk eh cjspnk vuqhko?ksryk gksrk- ek= Qkjla vla dq.kh gîk vkmokvsua tkr uogra-,[kknkp ek ;klkj[kk bdms ;k;pk- i.k vyiko/khr ek= varj dkiy;k tk;pa- cjpla varj eh dkiya gksra- leks:u,d L=h ;srkauk eyk fnlyh- frp;kdms ikgy;koj eh vankt ckaèkyk- j[kek gksrh rh- tog xsy;koj Li V >kya- gks;! rh j[kekp gksrh- ;k pkj&nksu o kkzr fryk eh cf?krya uogra- vpkud frp;k lkscr ygku eqykyk c?kw u eyk uoy

101 u okvkos rj dk;\ r kh rh eyk dkgh vksg[kr uogrh- i.k eh ek= kkgsr tkr vlrk iklwu fryk vksg[kk;pks- j[kekpa dqbrjh yxu >kya gksra- frpk HkkÅ nqljhdms dqbsrjh uksdjhoj gksrk- vkbz&omhy xsy;koj bfka frpa dq.khgh mjya UkOgra- frp;k ofmykaph tkxk frp;k Hkkokus ckckyk fodyh gksrhvkrk frfka xksnke gksra- rh jlr;kus vxnh tog ;sr vlrkauk] okvsrwu ek>s ekxwu lk;dylokj tkr gksrk- ek>a R;kdMs y{k uogra- rks ek ;k leks:u tkrkauk j[kekua R;kP;k lk;dypa gwumy idmy- R;kPkk rksy xsyk- fu rks cktwyk vlysy;k [kmrj nxmkoj vkivyk- eyk,dk,dh dkghgh mexya ukgh- eh {k.kkrp d kkpkgh fopkj u djrk R;kyk mpyya- MksD;kyk cjkp ekj ykxyk gksrkrh j[kekgh?kl:u cktwyk imyh gksrh- ßvkja dq ;k] ek ;k thoukpk uk k dsykl- fu oj ek ;k leksj ;srksl- ukgh lksm.kkj ja rqyk!,o<a iki dqba QsMf ky Og;a-Þ rh Lor%yk lkojr Eg.kkyh] eyk ek= ;krya dkgh,d dgya uogra- ek= rks fcpkjk FkksMD;kr cpkoyk gksrk- R;kP;k dikgeks{kkus cjpla jdr xsya gksra- R;kusgh Lor%yk lkojr lk;dy vyxr mpywu?ksryh- fu rks frp;kdms Vd ykowu c?krp jkfgyk- ßvx dks.k vkgsl rw\ vkf.k eyk vla ikmwu rqyk dk; fegkya\ Þ ßdks.k\ okjsok-- cjkp pkyw vkgsl- Eg.kwup eyk okú;koj lksmwu,dvk fu?kwu xsykl- rq ;k iksvp;k ygku xksgîkpkgh fopkj dsyk ukghl- vkf.k eh jk=a fnol v kh lalkjklkbh HkVdrs;- Þ ßvxa c;k! rw osmh rj ukghl- eh dkgh rq>k uojk ukgh- eh ckgsj xkoo:u vktp bfk vkyks;- rq>k fu ek>k dkgh laca/k ulrkauk vls?kk.ksjms vkjksi d:u eyk nq[kkir dj.;kr dk; lek/kku fegkya x rqyk\ Þ eh vk p;zpfdr gksowu nks?kkapkgh laokn,sdyk- eyk rh osmhp Hkklyh- ijiqj kkyk vkiyk irh ekuwu R;koj dkghgh vkjksi dj.ka eykgh osxgp Hkklya- eh R;k iq: kkpa fujh{k.k dsyafcpkjk fujkxl okvyk eyk- R;k iq: kkua vktrkxk;r rhyk d/khgh cf?krya uogra- vla okjaokj

102 rks fu{kwu lkaxr gksrk- R;kph t[ke c?kwu eykgh R;kph n;k vkyh- rh okjaokj R;kyk ukyk;d brir f kohxkg djhr clyh- ßvgks eh [kjp lkaxrks;] eh dkimkpk O;kikjh vkgs- bfka eyk,dk ksbthdmua islk?;k;pk gksrk Eg.kwu vkt ifgy;kankp vkyks;- dq.khrjh lkafxrya] gh okv vxnh togph vkgs] fu dq.kkl Bkowd] dk; cq)h lqpyh eyk--- gîk okvsua eh fu?kkyks- fu gs izdj.k vaxyv vkya-þ ßokjs ok! pkaxya ukvd djrk ;sra- [kú;k ck;dksyk lksmwu nqljhlkscr iksckjk dsyk rsogk iklwu vla fhkdkú;kxr ek>h volfkk >kyh- dqba QsM.kkj gs iki- i.k eh lksm.kkj uk; rqyk- vkt uk mnîk rqyk [kwi egkxkr imsyþ rks vk.k[kh pøkoyk- R;kyk dkgh,d letsukla >kya- nks?kkap;kgh khr;q)kyk lq:okr >kyh gksrh- vkmekxkkzyk vly;kua vkep;kf kok; frfka dq.khgh uogra- ek>a eu fopkj djrkaukp nks?kkap;kgh cksy.;koj dvk{k Bsowu gksrk- ßi.k--- eh fgyk [kjp vksg[kr ulrkauk] ek ;koj vkjksi dj.ka rqegkyk ;ksx; okvra dk\ Þ ßvx ckbz] rq>k dkghrjh lahkze >kyk vlsy- rqegh letrk rs gs x`glfk ukghr-þ ßok! pkaxyk U;k; vkgs th rqepk- Hkqyrki ykowu eyk ;kus Qloya- jk=afnol ek ;k kh?kkyowu eyk lksmwu Qjkj >kyk fu gîk dsfoyok.;k eqykyk?ksowu eh vktgh fhkdkú;kxr HkVdr vkgs- eyk lkjs yksd osmh Eg.kwu fg.korkr- lk/ka iksv Hkj.ka dbh.k vlrkauk] dq.khgh ukrsokbzd ulrkauk [kjp tx.kkj eh\ Þ rh gelwu jmw ykxyh- frpk eqyxkgh frp;kdms ikgwu jmw ykxyk- eyk ek= vkrk frph fdo ;sow ykxyh- rks lk;dylokj frp;kdms c?kr lk;dy?ksowu ljg fn ksus fu?kwu xsykdikgkojhy t[ke :ekykus iqlr rks tkr gksrk- eh R;kP;kdMs,dlkj[kk c?krp jkfgyks- rh vkiy;k eqykyk?ksåu fu?kkyh- eh frp;kdms tkrkauk,d utj Vkdyh fu vkiy;k fn ksus fopkj djhr fu?kkyks- frph eyk n;k vkyh- i.k rh osmh rj ulsy vlkgh fopkj eukr Mksdkoyk-,dk ijiq: kkyk frua vkiya Eg.k.ka] fnlrk{k.khp R;kaP;koj Ros kkus okj dj.ka] R;kauk f kohxkg dj.ka] okbzv fparua- fdrir ;ksx; gksra- [kjp rh cksyyh rs [kja gksra dk\ i.k rks ek.kwl rj eh fgyk

103 izfkep c?krks vla cksyyk- ;k xkokrgh rks uo[kk gksrk- dnkfpr frp;k lalkj fceksmkus fryk osm rj ykxya ulsy\ dk dq.kkl Bkowd i.k ek>a eu HkkÅd cuya gksra- dq.khgh vlks vlk v/;kzojrh Mko eksmwu ilkj gks.ka] fdrir nq%[k Hkksxhr vlsy fcpkjh- j[kek Qkj laqnj uogrh] i.k frrdh kh okbzvgh uogrh- ek= jxxm?kjph] i.k lkja dkgh y;kl xsya gksraomhy okjys fu HkkÅ lkja dkgh fodwu ckgsjxkoh xsyk gksrk- fgyk ek= dkgh,d mjya uograj[kek vkiy;k dsfoyok.;k eqykyk?ksowu dla txr vlsy- jkgk;yk?kj ukgh dh] vkir] ukryx vla dq.khgh tog uogra- iksv Hkjk;pa rj dla Hkjkoa vlkgh fryk iz u imr vlsy- dnkfpr vki.k Lor% pwd dsyh vlagh fryk okvr vlkoa- j[kekus igwu tkowu yxu dsya gksra- v khgh ppkz gksrh R;keqGsp fryk ofmykus o Hkkokus varj fnya gksra- fu vkrk frp;k uf kckr v ks nqnzsokps Qsjs pøo;wgkxr fqjr gksrs- dnkfpr ;keqgsp frph eulfkhrh tkxsoj uogrh fu frp;kr fpmfpmsi.kk ;sowu rh lokzauk osmh vkgs vlgh okvr vlkoa--- i.k--- rh osmh vlks ok ulks] foukdkj.k dq.;k ijiqj kkoj vkjksi d:u R;kyk =kl ns.ka ;ksx; uogra- ek ;k eukr vla[; fopkjkua FkSeku?kkrya gksra- eh jlr;kus fopkj jsaxkghr iokjkap;k?kjkdms xsyks] ek>a eu ek= tkxsoj uogra- eh ekrspk fujksi fnyk fu pgk?ksowu yxsp ijr fu?kkyks- eyk R;kauh cl.;kpk vkxzg dsyk i.k eh ek= frfka Fkkacyks ukgh- va/kkj imyk gksrk- okv fnlsuk Eg.kwu >ik>i ikoya Vkdhr eh?kj tog dsya- rla R;k okvsoj va/kkjkr pky.ka Qkj dbh.k tjh ulya rjh i.k dq.khgh R;k fn ksua fqjdr uly;kua Hkhrh okvk;ph-?kmysyk izlax ek= eukr jkgwu&jkgwu ;srp gksrk eu cspsu >kya gksra- eh nkjkr ;sr ukgh rksp nkjkr cfjp kh xnhz eyk vk<gyh- eh vpkud vk p;zpdhr >kyks- eyk ek= dkgh,d lqpsuk] ek ;kdms lxgs ikgw ykxys- eh?kjkr eukus fhkrp vkr f kjyks fu dk; ek>a varjax xgwu imya- eyk dkghgh fnlsukla >kya- ek ;k MksGîkleksj va/kkj iljyk fu eh,dk,dh [kkyh dkslgyks- efguk myvyk vlsy] R;k fnolkph vkbo.k dk<yh dh vaxkoj vtqugh jksekap mhkk gksrks- eykgh osm ykxya vlap >kya gksra- dkgh,d lqpsukla >kya gksra- ekrk ek= lkja dkgh fol:u okvk?kkvh dj.;kp;k ekxs ykxyh- frus dkj[kkuk] blvsv fod.;kpk fu.kz;?ksryk gksrk-

104 eh jk=afnol imwu jkgk;pk- dkj[kkuk rj canp gksrk- dkj[kk.;kpa foøhi=gh iw.kz >kya gksraeykgh vkrk rs?kj lksmkoa ykx.kkj gksra- i.k ekrsua r kh lwpuk oxsjs dkghgh fnyh uogrh- R;k fno kh ckck vpkud lksmwu xsys gksrs- lk;adkgh fqjk;yk xsys fu ijr ;srkauk okvsrp R;kauk >Vds ;sow ykxys- lkojk;yk dq.khgh uly;kua okvsrp R;kapk e`r;w >kyk gksrk- ckckpk nsg c?kqu kq) gjiyh- ek>s rs ikyugkj gksrs-,dk vukfk eqykyk vktrkxk;r R;kauh vk/kkj fnyk gksrk- ckck usgeh fparsr fnlk;ps] R;kauh foøhi= d:u loz blvsv ekrsp;k ukokoj dsyh gksrheyk ek= yksdkap;k vk ksizek.ks FkksMQkj fegsy vla cjspls Eg.kk;ps- lkja /ku ckck fu ekrsuarj ek>p gks.kkj] eh R;kapk ekuliq= fu nrrdiq= vlap lkú;kauk okvk;pa i.k lxga myv >kya gksra- ckckus eyk R;kaP;krya dkgh,d fnya uogra- vktrkxk;r ikyu dsya rs iqjsla gksra- eyk R;kaP;k blvsve/;s dkgh,d bavjslv uogrkp- eyk vis{kkgh uogrh- eh ek= [kkyy;k vuukyk tkxy;kxr izkekf.kdi.ks R;kaph lsok dsyh gksrh- vkt cjpla dkj[kk.;kpa dke f kdwu dqbsgh pkjisls deow kdyks vlrks- ckckp;k eukrhy rgeghpk eyk vkrk FkksMkQkj lqxkok ykxyk gksrk- ekrsuhp eyk ;kckchiklwu nwj Bsoya gksra- ;kckcrhr iokjkauh eyk uarj lkaxhrya gksra- ;ko:u eh gîk?kjkrwu dqbsrjh ckgsjxkoyk] eqacbzyk oxsjs tk.;kpk eh fu.kz; eukrp vk[kyk gksrk- dkyp eh ekrsyk rl cksyyksgh--- ßekrs] eh eqacbzyk dkekdfjrk tk.;kpk fu.kz;?ksryk vkgs- frdms tkåu pkaxyk dke/kank djkoa fu [kwi eksba Ogkoa vla okvr;---þ ekrsuh ek= eyk ;koj dkghgh mrrj fnya ukgh- eh bfkp jkgwu ekrsph lsok djkoh vla eukseu okvk;pa i.k vkrk ;kyk i;kz; uogrk- eh fnol fuf pr d:u jfookjyk eaqcbz xkb.;kpk fu.kz;?ksryk- ckckeqgs frfkyh dkgh ukeoar O;Drh vksg[khph gksrh- R;kaP;k izfke HksVh?;k;P;k fu exp dqbys dke djk;ps rks fu.kz;?;k;pk- euk kh fu/kkzj dsyk--- rla,dk ksbthyk i=?kkrya gksra- R;kauh eyk cksykoya gksra- eh ek= ekrsyk ;krya dkgh,d u dgork dims lkscr?ksrys- ekrspk vk khokzn?ksr ckgsj imyks- ekrsp;k MksGîkr vjw vkysys c?kwu ek>a eu xfgojya gksra- ekrk ek ;kdms,dlkj[kh igkrp jkfgyh gksrh- ek>a Mksda xjxj fq: ykxya- vkiksvki eukr fpm fuekz.k gksr gksrh- eyk ekrsua okú;koj lksmya- fryk eqya fu ckga- dk; dj.kkj ;k blvsvhpa] ukryxgh togps ukghr- eh cfjplh

105 esgur d:u dkj[kk.;kyk ckckp;k lkax.;kizek.ka lgdk;z dsya- dkexkjka kh fegra tqgra?ksowu mriknugh ok<oya- tj eyk gk dkj[kkuk fnyk vlrk rj\ ekrsyk dkj[kkuk fodwu dk; fegkya\ jsyos f kíh ek:u osxkr /kkow ykxyh gksrh- ek>a dqbagh y{k uogra- eh dksiú;kr fegkysy;k cfkzoj clwu fopkj djhr gksrks- eukrwu fopkj dk<k;pk] uoh fn kk] uoh okv kks/kk;pa vla jkgwu jkgwu eukr ;k;pa i.k iqugk rsp fopkj---- eyk osm ykxya gksra- eh osmk gks.kkj] ek>a y{k vpkud iq<p;k cfkzoj xsya- eh vk p;zpfdr >kyks gksrks- rh----j[kek bfka ygku eqykyk dmsoj?ksowu ikxykxr clyh gksrhrh osmh Eg.kwu--- frp;kdms dq.kkpa y{kgh uogra- rh ek ;kdms,dlkj[kh c?kw ykxyh- eykgh frp;kdms c?kwu glw meyw ykxya- Mksda xjxj fqjr gksra- vkrk leksj eyk dq.khgh fnlr uogra fu eh osmîk& lkj[kk,dvkp glr gksrks- ek ;kdms lokzap;k utjk jks[kwu c?kr gksr;k- ßosMk vlsy],o<îk r:.k o;kr osm ykxya------þ dq.kkpk rjh vkokt eyk vkyk- i.k eh dkghgh d: kdyks ukgh- j[kekgh glr gksrh] frp;kgh thoukpk uk k >kyk gksrk- vkrk ek>a thou] jsyospk /km/km vkokt esanqr fdapkgr gksrk fu ek>a glw eykp vkojsukla >kya---

106 f knksjh rfkkxrkp;k izfresdms,dvd ikgw ykxyks- R;k cq) izfresleksj cq) /kee lferhus kky izek.ki= nsåu ek>k lrdkj dsyk gksrk- MksGîkrwu u;ukjw vksa?kgw ykxys vkf.k varjaxkrwu g`n;kr mlkls QqVw ykxys--- vksbkoj kcngh QqVsuk ;k èkeefnuh c`)pj.kh fouezi.ks urelrd gks.ka,o<p mjya gksra- ek>s thou o R;krhy dk;kzyk fegkysyh gh ikorh eukyk m/kk.k ns.kkjh uddhp gksrh- VkGîkapk xtjkus Lokxr >kya vlya rjhi.k fgeky;k,o<k ospkfjd ckcklkgsc ukokpk izkklw;z] ;qxiq: k ek ;k [kksikvkp;k vaèkkjkr Kkunhi ykowu xsyk gksrk- vkrk dqba R;kaP;keqGa ek ;k tx.;kyk fdaer vkyh gksrh- gk ^ds ;k* ekukua fd kksj >kyk gksrk- ;k luekukrp R;k izkkewrhzleksj ek>a vks>jra vk;q ; iqu p vjwlaxs HkMHkMwu okgr gksra- dnkfpr gh osg cq)kfo k;h d`rkrk ckgx.;kph gksrh vkf.k rsogkp vkbo.khpk iwj vkslamwu okgr gksrk- -- ^ek ;k ek;sua dkbhua cnmor ekys kkgsr usya- vlk ek;k i;ykp kkgspk fnol- ßekLrj gîkpa uko?kkyk th kkgar-þ ekys Hkso okvk;pa- kkgk Eg.kts dk;\ gs ch letr uksgra- ysgua] okpu] f kd.ka ;klkbh fnlhkj ;k kkgr dk Egw.k clkpa- iksv Hkjkya vkua tx.;klkbh ra gs kd;p uksgra- T;kys nqljk dks.krkch dke/kank uk; rksp f kdy kkgk- vlkp let gksrk- f kdwu vkegk xjhckys dks.krk Qk;nk HksVy--- vkua f kdkys clya ra dks.krk nso ;sowu vk;ra iksvkys [kkå ns.kkj gksra- rjhi.k ek;sua eys cnmoyap---- ekgîk ck esyk rok E;k pkjnksu lkykpk vlu- Eg.ks] vkegh nks?ka HkkÅ ua ygku cgh.khys ek; fnlhkj jkcjkc jkcwu txok;ph- xkouaxko fgam.kkjh vkeph tkr] ^Mksackjh* MQyh rj d/kh Me: cnmowu ygku eksbs [ksg nk[kowu iksv Hkjkpa- fegy rks HkkdjrqdMk [kkokpa ua jkokpa- ;k xkokgwu R;k xkoh iksv HkjklkBh fgamrp jkgywu Eg.ks---,d fnol,dk xkokr ckikys ikykrwu iksyhlk;ua mpywu usya- eksbk gkx;k ekj ekjykikvykap;k namkrys /kkukps iksrs jkrp;kyk pks:u usu;kpk vkg ck oj vk.kyk Ogrk- pkj fnol

107 R;k xkokr jkgrkauh Qkj eksbh fdaer ckikys pqdokoh ykxyh Ogrh- vkegh iksvhk: gk; Eg.kwu vkegkluh gyd;k tkrhpa ghu letkph gh yksd--- xkou~xko fgamrkauh gkx.knkjhoj iky Bksdwu jkgkoa ykxk;pa- frfka dq=s] MqDdj gsp vkeps lkscrh vlk;ps- ek.klkp;k ek.kwli.kkiklwu dkslks nwj---- Eg.kwup xkokrhy liik pksjh] pksjvsi.k vkua uaxkg vkg vkep;kp ukokus [kiok;ps gs yksda- vkepa ch dq.kh okyh uly;kua eqdkvîkua vkegh lgu djkpw- iksfyl] odhy] ikvhy vkua liikk turk vkegkysp nks k nsokph- iksv HkjklkBh esgurhua dekoysya pkj] nksu :i;sch R;k;P;k egîkoj?kkyk ykxkpa- esysy;k ek.klkp;k VkGwojhy yks.kh [kk.kkjs Eg.krsr ua rsp vkegh njjkst ikgk;pw- ckikys Bk.;kr usya- elr ekjya- iuukl :i;a iksyhlk;uap rkoyys- vkua lksmya- nqlú;k fno kh R;k ikvykpk /kku pksj.kkjk uksdjp gksrk] gs ch letya- i.k ikfsylk;ys gs dk letr uksgra- ekgîk,dvk ck lgk iksra /kku jkrp;kyk MksdL;koj mpywu dlk us.kkj Ogrk- i.k vkg vkukpk ra dq.kkoa- lkya pksj lksmwu lau;klkyk Qk kh ns.;kpk ;k txkr fjoktp gk;- vkegh rs xko lksmywu i.k ckp;k eukr /kklrh Hkjyh- vls fdr;sd ;sgsl pksjhps vkjksi vkys vlrhu- vku~ fdr;sd vkep;klkj[ks HkVds&HkqVds gîk O;oLFksua vlsp laioys vly- ;k ekjkua ra ckikps gkmp yqgs&ikaxgs >kys Ogrs- vku~,[kknîk lkykr ck fcekj jkgwu dk;epkp xsyk Ogrk- vkep;k fi<îk v kk kks kdk;ua laioy;k gksr;k- ek;sua v kk vkbo.kh lkafxry;k ra eu Hk:u ;sokpa- ;k tx.;kphp fpm ;sokph- i.k dks.krk mik; gksrk--- ^d.kph tkr gk; rqeph-* eklrjkua iqlya gksra- ^dgkys ik;ts th tkr-* ek; cksyyh- gîk fvlhoj ysgk ykxrs Eg.kwu ek;sua tkr lkafxryh- uko lkaxya- vkua tuekpa vankts lky lkafxrya- R;k;ua eys kkgsr?ksrya- ek= kkgsr eys djerp uksgra- ek; f kd Eg.ks vkua frpk /kkd Eg.kwu E;k kkgr tkokpk- vaèkke/kkr kkgsys cqíh Hkh ekjkpk--- eksbk HkkÅ] ek; fnlhkj dkckmd V djkph- R;k;pa jkc.ka rsogk eys dgr uksgra- vkrk HkVd.ka laiya gksra- ek;ua ybz ykacoj ;k xkokr gkx.knkjhp;k cktwp;k tkxsoj iky Bksdyh- Mqdjach jkg.kkj uk; v kh rh tkxk] dkgh fnolkauh xorkpa [kksikv mhka dsya- dk;epkp ;k xkokr vkljk HksVyk- R;kys dkj.kch rlp gksra- ekgîk ek;spa ekgsjch ;srpsp gksra- vku~ ukrslaca/kch ;srpsp gksrs- ;kf kok; dk dks.kh vkegkys vkiy;k xkokr Bsowu?ksrya vlra-

108 lkrohr vlu rsogk xkokry;k pkjikp csycamîk] jsax;k lfgr vkegh ukxiqjkys xsywu- jlr;kua Fkkac.ka] pv.kh&hkkdj [kk.ka] ik.kh is.ka- vku~ jkrp;kyk dqbch eqddke dj.ka- igkvsysp lq: gks.kkjk gk nksu fnolkpk izokl- nh{kkhkweh i;y;kankp ikgywu- egkj tkrhp;k yksdklax vky;k;ua gh nh{kkhkweh i;y;kankp ikgkys rjh HksVyh- ek; R;k;P;k lkscr o.khhkwrhys tkokph] ckcklkgsckap xq.kxk.k vk;dk;ph- ek;sya ch okvkpa,o<k eksbk ek.kwl gk; rjh dlk vkua dks.k\ T;kua gîk le/;k Hkkjrk;P;k yksdk;ya tx.;kpk uok lans k nsyk Eg.ks] ek;seanh ckcklkgsck fo k;h vkiqydh tkxh >kyh Ogrh- vku~a Eg.kwup ;k nh{kkhkwehph ekrh dikjkys ykokys HksVyh Ogrh- ek; ;sfkyk fo kky ivkax.k fuj[kr Ogrh- ldkgh frfka iksgpywu- frfka cq) u~ ckcklkgsckph izfrek izfkep ikgywu- ek;slkscr E;kch R;kuys gkr tksmya- cktwysp iqlrdkph nqdku Ogrs- ek; R;k nqdkukr xsyh vkua injkp;k xkbhua cka/kysya vkb vkus dk<yua- R;k nqdkukrwu ^cq) vkf.k R;kpk /kee* vku~ ckcklkgsckp;k thoukojpa iqlrd fodr?ksryu- i.k ekg;k ek;sys dksba ysgrk okprk ;sr Ogra- ßvoa tus] dk;ya?ksryl o iqlrd] rqgîk?kjkr dks.k okp.kkj gk;\ Þ,dk kstkj ckbzua Eg.kya Ogra- ßekya uk; okprk ;sr Eg.kwu dk >kya] voa ekgîk ds kk gk; u okpya FkksMa&FkksMa u lkaxy eys] gîkr dk; ysgya gk; ra-þ frpa mrrj,sdwu ekgîk ch tho dklkohl >kyk- E;k ch frfkys iqlrd ua R;k izkklw;kzpa :i ik;rp jkfgyks- nksu fnl vk.k[kh izokl--- vku~ xkokr vkywu- E;k kkgr gq kkj gksrks- eklrj ch eys pkaxya ekukpk- i.k kkgar rsyh] dq.kc;k /kkuc;kph iksja tkrhp;k ukokua ekgîk jkx djkph- gs ra pkykpap gksra- i.k ;k gkx.knkjhoj iky Bksdwu tx.;kys fdaer ;sokoh- vkekys ekukua txkys HksVkoa vlp vkrk okvw ykxya gksra--- ckcklkgsckapk vkua cq)kpk ygkulk QksVks nh{kkhkweho:u vk.kyk Ogrk- ek;sua R;kys?kjkr ykoyu- E;k njjkst R;k QksVksP;k ik;k imk;pw- ek;sua?ksrysy;k iqlrdkpa,d&,d iku okpwu dk<ya- vku~ ek;sys i.k letkowu lkaxhrya- ^vck,o<a Hkksxya dk ja ckcklkgsckua\ ;sfky;k yksdk;lkbh fdrh jkcjkc jkcys ja ckcklkgsc rjhi.k ;sfky;k yksdk;ys fdaer uk; R;kaph- fdrh fu Bqj gk; ja tekuk----* ek;sp;k u~ HkkokP;k MksGîkrwu vjw xgkph- ysdjkys kkgr?kkrya

109 ;kpa frys vfhkeku okvkpa- vku~ vkekysch tukojkxr thoukrwu ek.kwli.kkpa thou fegkya ;kpa frys lek/kku gksokpa- vkepa tx.ka vlap lq:p gksra- ek;sp;k vmk.khi.kkr ckcklkgsckauh ekamysyk lw;z vkyk vkua kgk.ki.kkps nkj [kqys >kys Ogrs- pkaxya letnkjhpa dkckmd Vkr tx.ka] LokHkhekukpa tx.ka] ek.klkpa ek.klklkj[ka tx.ka ekys uoh fn kk nsr Ogra- ;k xfypn tkxsoj jkgrkauh vkrk ohv ;sokys ykxyk gksrk- rok ek;ua vku~a Hkkokua uoa [kksikv cka/kya- vktwcktwpk ifjlj LoPN dsya Ogra- ;k xpkkg ujdiqjhpk oklgh?kkyoyk Ogrk- i.k ;k oaxkg tkxsr jkg.kkú;kys vku~a [kkyp;k lety;k tk.kkú;k tkrhys dksbwu fdaer ns.kkj Ogrs yksd- vkegkys ek.kwl dks.kh d/kh letsy dk;\ xjhchpa gs vlp thou vlra- gs ek= iq<a dgya- gyd;k tkrhikrhpa] /kekzpa jktdkj.k- xjhckp;k iksvh tuekys ;sup xqugk gk;- i.k ckcklkgsckua gîkp xjhc vku~a ghu lety;k tk.kkú;k tkrhys ekukpa LFkku fegowu nsyyau- eys let vky;kiklua okvrs- vki.k ckcklkgsckpa ysd: vkgks ;kpk vfhkeku okvkys ykxyk- vkua E;k [kwi[kwi vh;kl d: ykxyks Ogrks- lkykekxa lky xsys- ek= gîk ek;sua ekys nh{kkhkwehoj usowu ekgîkoj midkjp dsys Ogrsvkua f k{k.kkph] thoukph f knksjh ekys HksVyh Ogrh-* eh vkrk o;kua eksbk gksrkauk f k{k.kkuagh eksbk >kyks gksrks- uksdjh fegkyh- vkrk eh kgjkr jkgrks vkgs- rs d Vkps fnol laiysr- cfg.khpa pkaxy;k?kjh yxu >kya- HkkÅgh O;olk;kr xqarysyk vkgs- vkbzpa vkrk Egkrkji.k] frpk ksovpk vk/kkj vkegh vkgksr- i.k,d dgya--- ckcklkgsckp;k fopkjkoj iqlrd fyfgya vkf.k gk fopkjkapk lueku fegkyk- rsogk dqba txysy;k fnolkph vkbo.k vkf.k T;k /keekua eyk nkukr uoa thou fnya R;k cq)kyk vfhkoknu djrkauk vjw fvir gksrks---,d dksma vtwugh myxmya uogra-,o<a ek.kwldhpa rrrokku ek= gs tx dk Lohdkjr ukgh- R;kp iqjkru dkyifud FkksrkaM vuko ;d v kk va/kj)syk gs tx dk cja fpidwu vkgs\ bfks tkrhpk jax] jktdkj.kkpk jax ek.klkp;k euk eukr dk cja fhkuysyk vkgs\ bfks tkrh/kekzph xqykexhjh dk cja vkgs\ bfkyk ek.kwl v kk LokFkhZ o`rrh kh dk cja cam djhr ukgh\,ds fno kh vkbzykp fopkjya-

110 ßvkbZ rqyk ckcklkgsc ulrs fegkys rj---! Þ vkbz varezq[k >kyh gksrh- vki.k Hkksxysya vk;q ; rh >j>j vkbor vlkoh- vkrk frps txk;ps vls fdrh fnol jkfgys gksrs- frus ikrgkr vmdoysy;k fi kohrwu kahkjkph uksv dk<yhek ;k gkrkoj nsr Eg.kkyh- ßfd kksj] mn~;k /keefnu vkgs u~ js! ckcklkgsckp;k] cq)kp;k QksVksys gkj vk.ktks- vkua ckcklkgsckpa,d iqlrd bdr?ksowu xjhckp;k ysdjkys HksV nstks-þ eh frp;k d`rhyk ikj[kr Qkj&Qkj vmk.khp jkfgyks gksrks vkf.k gh vmk.kh fuj{kj ekrk,dgh cqd u f kdrk kgk.ki.kkpa vizr;{k Mksl nsr gksrh- cq)kpk uok izdk k nsr gksrh--- eh frp;k gmdqgîk d` k psgú;kdms c?khrya- frps Hkko eyk myxmys gksrs- eh,o<k uksdjh o islsokyk vlwugh frp;k gkrph kahkjkph rh uksv?ksryh gksrh- frpa ysd: frua?kmoya gksra- ;kpa fryk lek/kku vlsygh ijarq frus eyk thoukr cq) fny;kpk vfhkeku uddhp gksrk- vusd fopkjeapkoj tk.ka] fopkj ekam.ka] dr`zrokpk lueku gks.ka ;kr eksbsi.kk uogrkp- i.k gh fegkysyh okv vkf.k R;k okvspk eh okvl: gksrks- R;k okvsoj ek;sua fnysyh /kee ^f knksjh* mttoy vk;q ;kph mrrkqax Hkjkjh cuwu ek ;k dksvqafcd] lkekftd thoukyk cgj vkf.kr gksrheh luekukua Qqyyks vlsygh] epakojhy ckcklkgsc vkf.k cq)kp;k izfresp;k dkpkr eyk ek ;k vkbzpk psgjk vizr;{k mevwu fnlr gksrk- rlk&rlk cq) ek ;k varjaxkr nmwu clr gksrkudgrp gkr tksmys] MksGîkrwu vjw?kjaxgysr vkf.k eq[kkrwu f= kj.k izdvys- ^cq)e~ kj.ke~ xpnkeh--- /keee~ kj.ke~ xpnkeh--- la?ke~ kj.ke~ xpnkeh---! *

111 Me: Me: MeMe f kyxr gksra- Mqax Mqax okt.kkú;k Me:pk vkokt ldkgp;k izgjh eukyk eksgohr okmkzrhy ck;k&ek.klkauk rlsp iksjkckjkaukgh gkd nsr gksrk- Me: okto.kkú;k O;DrhHkksorh vkrk ggwggw xnhz xksgk gksoww ykxyh--- yqxmîkp;k xkbksmîkr cka/kysya lkja dkgh lkfgr; HkjkHkj ckgsj dk<y;k xsya- ia/kjk o kkzpk kjhjkus ckjdk eqyxk gyxhxr MQyhyk rko nsr gksrk- rso<îkp vkos kkr R;kPkk vkb ngk o kkzpk HkkÅ Me: Mqax Mqax oktfor gksrk- R;k nks?kkaphgh utj frfka xksgk gks.kkú;k xnhzdms gksrhtso<a vkokt nwjoj tkbzy rso<p yksdkauk dgsy o rh?kjkckgsj imwu ;kapk [ksg c?kk;yk ;srhy vlap R;kaP;k psgú;ko:u tk.kor gksra- pksdkp;k gîk e/;hkkxh R;kauh vkiy;k [ksgkpa nqdku FkkVya gksra- lkscrp R;kP;kis{kk o;kus,d&nksu o kz deh tklr vl.kkjh ikbph cgh.k R;kaP;k Me:lg vksjm.kkú;k vkoktkyk nqtksjk nsr gksrh vkf.k R;k iksjkckjkaph vkbz cktwyk clwu xkbksmîkrya lkeku,d&,d d:u cktwyk Bsohr gksrh-,d QwV O;kl vlysyh yks[kamh xksy fjax.k] QkVD;k xks/kmhus ihl Hkjoysyh dksackmhp;k vkdkjkph lqanj dykdqlj- QkVD;k FkSY;kr vk.k[kh cjp vla lvjqvj [ksg nk[kfo.;kl ykx.kkja lkekulqeku rlsp nksu tezuh rkvh] o,d rkac;kgh cktwykp dk<ysya gksra- ^euh* rhpa ukoa --- rhua rkac;kr Bsoysya ik.kh?kvk?kvk fiya- ^ga! ;k] ;k] ;k--- igk nksjho:u pky.;kpk [ksg igk---] igk--* euhpk HkkÅ ijljke vksjmr cksyyk vkf.k {k.khkjkrp ckacwp;k dkmîkapk lkpk mhka dj.;kr vkyk- ngk QwV cka/kysyk nksj vkf.k lgk lkr] QwV map v kh gh ckacwph epku mhkh jkfgyh gksrh- euhyk tksj nsr gkr ykoya vkf.k rh utj pqdr ukgh r khp mmh ekjhr epkuhoj

112 p<yh- Me: vk.k[khup f kyxw ykxya- vktwcktwyk okmkzrhy ygku eqyackga ;sowu [ksg c?kw ykxyh- xnhz pkaxyhp ok<yh gksrh- uoykbzus [ksg c?kr eqyackga vk p;z O;Dr djhr gksrh- euh epkuhoj mhkh jkfgyh- gkrkr rksy lkahkkgk;yk dkbhpk vk/kkj frus?ksryk gksrkvuokuh ik;krhy vaxbîkp;k cksvkus frus,dsjh nksjkoj ik;kph?kí idm teohr pkyk;yk lq:okr dsyh- dqbs rksy tkowu euh [kkyh imyh rj---- ek ;k g`n;kr Hkhrhps kgkjs mevyseh {k.khkj MksGs?kÍ can dsys- rh Me: o MQyhP;k vkoktkdma dku Vodk:u nksugh gkrkus dkbhpk rksy lkahkkgr,dk cktwua nqlú;k cktwl {k.kkrp iksgpyh] r khp rh myv fn ksua pkyr ijr fqjyh---,d [ksg laiyk gksrk--- yxsp dksacmh [ksgkyk Vq.kd.k mmîk ekjhr rhus lq:okr dsyheh R;kaP;k [ksgkpa fujh{k.k djhr jkfgyks] rso<ap fopkjkap;k pøkr xqary;k xsyks---- iq<pa [ksg c?krkaukp R;kapa thou o jkg.kheku] iksvklkbh o.ko.k fqjkoa ykx.kkja gs thou--- eyk [kwi n;k ;sow ykxyh- frpk HkkÅ [ksg lairkp cktwykp imysya tezupka rkv gkrkr?ksowu pkj&nksu :i;s enr ekxw ykxyk- eh vpkud Hkkukoj vkyks- f[k kkr gkr?kkrya] ngkph uksv R;kP;k rkvkr Vkdyh--- gks;] [ksg nk[kowu iksv Hkj.;kpk esgurkukp gksrk rks- vkiya Me: oktowu iksv Hkj.;kph gh,d dykp R;kauk voxr djkoh ykxyh gksrh--- vkt jk=ksyk ek>a eu okjaokj R;k ygku ;k euhpa thou vkbow ykxya- togp;kp [ksmîkrhy gh HkkoaM vr;ar xfjchua [kpysyh- lekt vkf.k tkrho;olfksp;k mrjam ekam.khr pi[ky clr tkrho;olfksuq:i [ksg nk[ko.kkjh-^xksikg* lekt Eg.kk;ps R;kauk--- iwoztkiklwu vlsp dkgh rjh jlr;koj [ksg nk[kowu iksvklkbh enr xksgk dj.ka gîkapk /kankp >kyk gksrkvk.k[kh nqlja djkoa rjh dk; ;kauh\ jkgk;yk?kj ukgh dh,[kknk /kank djkok rj islk vkmdk vk.kkok rjh dqbwu vlsp iz u] lel;k R;kaP;k Åjh vlkosr--- ^iiik] mnîk dh ukgh dkwuogsvph Qh Hkjk;ph vkgs] ewmeuh rqegkyk iwjsav fefvax yk cksykoya vkgs- gs?;k i=---* eh ek ;k NdqyhP;k cksy.;kus t.kw npdyksp-,dk,dh Hkkukoj vkyks- ^ga! gks] fdrh oktrk csvk] ;s.kkj eh] tk ga] vh;kl dj! ;ank Qk;uy lsehlvjyk pkaxys ekdzl?;k;ps vkgsr ga! vkåv vkwq fegk;ykp gosr-*

113 Ndqyhyk eh eu Hkkukoj ulrkaukgh vlp dkghrjh EgVya--- rh vkr xsyh ek= ek>a eu R;k euh o frp;k HkkokP;k iz ukdms iqu p flfkjkoya- euh dèkhgh kkgsr xsyh ulsy fcpkjh] iksvklkbh o.ko.k HkVdrkauk fryk kkgk Eg.kts dk; rs rjh dls dg.kkj gksrs\ vkf.k dgygh rjh frp;k rs dqby;k mi;ksxh im.kkj vkgs- c?kk uk! vktpa egkxma f k{k.k] eqykackgkaph kkys; Qh Hkj.kagh dbh.k >kya vkgs- i.k djkoap ykx.kkj--- vkep;k kgjkr rj vkrk ejkbh kkgkp can >kysy;k] dkgh vksl imysy;k- eqfulikyvhp;k dkgh kkgkr rj pkj&nksu fonîkfkhz cksvkoj ekst.;kbrir jkfgyhr- dk rj Eg.ks ljdkjh kkgspk ntkzp mjyk ukgh- lxga cktkjhdj.k >kya;- [kktxh foukvuqnkfur baxzth kkgkauk rj iddkp År vkysyk- v kk ;k HkkaMoy kkghr ;k [kkåtk lald`rhr [kjsp gh xksikgkph eqyxh xksikgk] xksikgk ukgh rj dk; dj.kkj\ gks;] xkmxsckckauh f k{k.kkpk lans k fnyk- uol] nso/kekzr] okjhr isls?kkyo.;kis{kk eqykckgkap;k f k{k.kkyk egrro nîk] vlsp R;kpa lkax.ka gksra vkf.k Eg.kwup dh dk; vkegh vrh kgk.ks gksr f k{k.kkdms ;kizek.ks vkt c?kw ykxyks vkgksr- gks;] LokFkhZp gs tx- bfka xjhckapk dq.khgh okyh ukgh- fdmîkeqax;k izek.ks ejrkr rj e: ns Eg.k.kkjs gs yksd] rso<sp iq<kjh- vjs gks! lkya R;k fnyykhp;k laln dwavhaxe/;s Eg.ks iq<kú;kauk vxnh LoLrkr QkbZo LVkjpa tso.k vkf.k lq[klqfo/kk HksVrkr vkf.k vkt?kmhyk ns kkr pkj dksvh ksrdú;kauh vkregr;k dsy;kpk vgoky dkyp eh isijkr okpyk- dk; pkyys; dk;\ Lokra ;kp;k lrrj o kkzuarjgh gs dqbya js Lokra ;---- HkwdslkBh daxky nhuokus gksowu ik.kkoysys MksGs ;k iksvhkj [kk.kkú;k lald`rhdms fdrh vk ksus c?krkr ukgh dk;\ dky euhpa [ksg nk[kowu Hkhd ekx.ka ;kpap mnkgj.k gks;- gh Jhear lald`rh vkf.k ;krys csrky iq<kjh ;k nqfu;srhy iz ukdms nqyz{k djhr Lor%p <sdj nsr fuoog glrkr- ;kauk dq.kk khgh ns.ks?ks.ks ukgh--- ex vki.kp rso<s,[kknîk egkre;kizek.ks fopkj dk djrks;--\ ^vgks rkv ok<ya;] ;k uk tsok;yk-* fgp;k vkoktkus eh,dk,dh Hkkukoj vkyks- ^Ndqyh tsoyh dk; x\ gks vkyksp---* ^gks tsoyh- vh;kl djrkgs vkr-* ^cja] py tsowu?ksow---! * ek>a tso.kkrgh y{k uograp- fxgysyk?kkl rksamkry;k rksamkr xksyxksy fq:u ykgsp;k ikpdnzo;kua pfo V gks.;kis{kk vxnhp cspo okvw ykxyk vkf.k {k.khkjkrp vksdkjh vky;kph

114 tk.kho gksow ykxyh- eh?kkl fxg.;kl XyklHkj ik.kh?kvk?kvk ihya- ek ;k MksGîkleksj rh ^euh* rjgrp gksrh- g`n; Fkjdkiya- ^imrs--- rh imrs--! * ^vgks] dk; >kya vla\ rc;sr cjh ukgh dk;\ vkf.k dk; cmcmrkgkr vls--- dks.k imrs vkgs\ * ^ga! vx] dkgh ukgh] vlap--! * ^dkghp dls ukgh--- eh brd;k o kkziklwu lalkj djrs vkgs rqep;k kh] rqepa eu dgrs eyk--- lkaxk uk dk; >kya rs\ * ek>h ck;dks FkksMh kh ykmkrp ;sr mn~xkjyh- rsogk {k.khkj eyk frpk jkxgh vkyk- i.k ck;dkauk lkaxwu dk; Qk;nk\ fgyk d kkyk fpark goh\ gîkapa cja vkgs yxu gksåu uksdjhoky;k uoú;kp;k?kjh tk;pa] uoú;kp;k dekbzoj?kj lkahkkg.;kpk fu eqykap;k ikyuiks k.kkpk vko vk.kr dqvqackph izeq[k ehp- lkja dkgh ehp djrs vkgs] vlk vko vk.kr ukrsokbzd] okmkzr fu dqby;kgh dk;zøekr vkiykp Me: oktok;pk- vkf.k gks--! ^ehp gks; Eg.kwu mhkkjyk ;kapk lalkj ukgh rj---! * d/kh&d/kh rj ;kis{kkgh osxgp frpa Me:--- ^ek ;k,soth nqljh ck;dks vlrh uk rj osrkxwu dsogkp igkyh vlrh ;k?kjkrwu--- ehp gks; Eg.kwu mhkkjyk ;kapk lalkj ukgh rj Hkhd ekx.;kphgh ifjflfkrh ;k;yk osg ykxyk ulrk- - * vls vusd Vkse.ksgh cú;kpnk,sdk;ps- >kya--- fgpa Me: lq:--- d/kh izsekua Me: okto.kkj gîk ck;dk rj d/kh jkxkua ojkr dk<hr Me: okto.kkj- gîk ck;dk---- eh yodjp tso.k mjdya- ^dkgh ukgh] FkksMa vlolfk okvrs; Eg.kwu --- eh csmojrh imrks ga! * fryk vla Eg.khrp frp;kdms izseutjsus [kksva&[kksva dk vlsuk c?kr vkr xsyks- mxkp d kkyk frp;k jkxkpk ikjk ok<owu jksnzvorkjkpk Me: oktowu?;k;pk-,ogkuk Ndqyh vh;kl

115 mjdwu futyh gksrh- pyk imw;k Eg.krp csmoj futyks vkf.k rh lkekukph vkojkvkoj djhr jkfgyh- gks;] [ksg laiy;kuarj eh cf?krya- R;kaP;kgh lkekukph vkojkvkoj-- gks;] Me:p rksfdr;sd izdkjs thoukr ;srks- ukgh dk;\ dq.kkyk vkiya Me: izr;{k oktowugh iksv Hkjrk ;sr ukgh rj dq.kh vkiya Me: ckrscackyi.ks oktowu ;k nqfu;sykp ukxorkr--- gks;] eh ggok vkgs Eg.kwu ;sr vlrhy vls fopkj--- ^iksvklkbh oktoy;k tk.kkja rs Me: osxga vkf.k rksamkpk iík dh gqdwe kkgh] LokFkZ lk/kwu LoO;fDreRRokph Nki mevo.kkú;k izo`rrhpa nsuafnu thoukrhy fnl.kkja Me:pa vizxv :i osxga- -- vlsp vlra ukgh dk;\ dkgh dk vlsuk eukrhy vlolfkrspk xksa/kgp t.kw rks- eh dk cja fopkj djrks vkgs] dks.k vkgs rh ^euh*\ dks.k ykxrs rh ek>h\ xksikg lektkpa rs dqvqac- dk cja ek>a eu brd;k o kkzuarj gîk {kqyyd kk [ksgkpk] R;kaP;k orzeku volfkrspk fopkj djrks vkgs\ * [kksyhryk fnok meyyk- eh Hkkukoj vkyks] c?krks rj gh lkja dkgh uhvusvds vko:u >ksik;yk vkysyh- eh frp;kdms iqugk cf?krya- ^dla okvrs vkrk rqegkyk--\ cjh vkgs uk rc;sr--! * ^gks] Nkup vkgs--- rw >ksi vkrk--! * eh ykbzv can gksrkp MksGs fevys--- ek= >ksi ;sbzuk--- iqu p fopkjkpa okng?kksa?kkor gksra- --- vkf.k R;k Me:pk vkokt dkukr fuuknr gksrk- ^vjs ga! rks ykacs eklrj-- c?kk uk lektkr okojrkauk thfka&rhfka vkiyap Me: oktowu eksbîk gq kkjhua ekynkj cuyk vkgs- ftfka&frfka R;kpkp cksyckyk- iq<a Eg.ks vkenkjdhph flvgh y<o.kkj vkgs- lkya] lxga yqvya ;kauh O;oLFksyk-R;k irlalfksr yk[kkspk Hkz Vkpkj d:u djksmksph ek;k teohyh c?kk uk! vkfy kku xkmhr rksú;kr fejforks vkf.k R;kph ck;dks rkb ekusua Nkrh leksj dk<wu pkyrsokmz esacjhu >kyh fu uky;k mil.kkú;kap;k ekxs&ekxs /kkor xsyh rjh frpk eksbk eku vkgs lektkr- lkya [kja vkgs--- rksamkua Me: oktowu Hkwy?kkyrkgh ;k;yk goh uk! ewust djrk

116 ;k;yk goa uk! [kú;k o`rrhph] [kú;k ek.klkaph xjtp ukgh ;k lektkyk--- lxgk [kksvkjmk vko vkf.k [kksvkjmsi.kk- c?kk rh euh fcpkjh--- dk; [kkyya dh ukgh dq.kkl Bkowd\ d kh >ksiyh vlsy fcpkjh boyh kh iksj--- ik.kh ihåu- vkt vkegh tj dk R;k t;lokyklkj[ks djksmirh vlrks rj--- vjs gks! fdrh lektm)kj dsyk vlrk--- fdrh vmy;k&umy;kap;k xjtk HkkxoY;k vlr;k-- i.k vki.kgh vlsp Qdhj--- gks;] vddy vkgs rj islk ukgh vkf.k islk vkgs rj vddy ukgh- v khp nqfu;k letk;ph dk;\ jk= ok<r pkyysyh--- ek>s fopkj u lai.kkjs--- kl=ikr;klkj[ks vkiys MksGs y[ky[kwu Qk;nk dk;\ ;k nqfu;srhy dkgks[kkp;k fole;pfdr iksdghrwu igkvspk lw;z tueysyk eyk c?kk;pk vkgs--- eh MksGs pksghrp ck;dksp;k gkdsus mbyks;--- eqyhph r;kjh >kysyh--- ^iiik ;srk; uk dkwuogsavyk-- ;srks Eg.kkys uk! * ^gks; x Ndqys] ;srks eh--- rw fu?k ga usgehlkj[kh! eh r;kjh d:u ;srks rklkhkjkr---* eh cz k djhr pgk?ksryk- ckfk vkvksiwu dims p<foys- gkrkr LdqVhph pkoh?ksr vkyekjhrhy nksu gtkj :i;s f[k kkr dksacr ckgsj IkMyks- ck;dks ek= ldkghp mbwu?kjdkekr xqarysyh---- ^vgks] ;srkauk ikyd?ksowu ;k cjs! lk;adkgh Hkkthyk dkghp ukgh Eg.kwu Eg.kkyh- rqegkyk vkomrs uk ikydpa lwi--- vkt Nku fibyshkkr fu ikydlwi dj.kkj vkgs c?kk vkf.k gks NdqyhP;k fvpjyk Eg.kkoa y{k nîk iksjhdms-* rh fler glyh gksrh- frp;k lqpukadms dkukmksgk djhr] eh iwlste/;s ;sowu pkoh ykor LdqVh lq: dsyh- vjsppk! dk; >kya fgyk-,dk,dh cwvjh MkÅu dh dk;\ LVkVhZax izkwcyse--- dkyp rj Nku gksrh gh-- - vktp useda dk; >kya fgyk- vjspp;k! vkrk iqugk vkwfqlkr tk;yk m khj gks.kkj dk;\ xwjste/;sp tkoa ykx.kkj- osgsoj NdqyhP;k kkgspk izksxzke vkf.k v kk vmp.kh- LdqVhyk rjh vkrkp vkiyk Me: nk[kok;pk gksrk dk;\ pyk vkrk gkrkusp xkmh xwjste/;s <dyr U;k;phpkSdkrhy xwjste/;s nq:lrhyk Vkdwu frfkwu ik;ngp NdqyhP;k dkwuogsave/;s tk;pa- Qkj dkgh

117 ykac ukgh uk! gksbzy FkksMk m khj- rla dkgh ckwl vkiy;kyk jkxkor ukghp uk! vkf.k jkxkoys ok dkgh Eg.kkys rj R;kaP;k kh xksm cksywu Me: oktor [kw k djk;pa- >kya fdrh lksia dke vkgs ukgh dk\ rls vkeps ckwl dh ukgh R;k T;qyhP;k izsekr imysr- ek ;kf kok; dq.kkykgh gh xks V ekghr ukgh-,ds fno kh eh R;kauk jaxsgkr daqnuiyk>k gkwvsye/;s idmya dh ukgh] rsogkiklwu ckwl eyk npdrksp vkf.k gks xqgxqghr cksywu eyk [kw kgh Bsorks- rls ckwlph ck;dks,o<h Nku vlrkauk csvk gk ;k T;qyh kh vkiyk Me: oktforks ;kpp uoy okvra- vlks vkiy;kyk dk;\ R;kapa fu frpa Me: jaxkr tksekr vkgs uk] R;kapkp Qk;nk v kkosghl vkiy;kyk ukgh rj dq.kkyk?ksrk ;s.kkj vkgs- eh xwjstkr xkmh Bsoyh] yodjkr yodj nq:lr dj.;kps dgowu eh ik;ngp dkwuogsave/;s fu?kkyks- vkt [kwi fnolkauh dk vlsuk ik;h pkyk;yk fegkya gksra- R;keqGa eukrwu FkksMa cjagh okvya- rso<ap xkmh LVkWVZ u >ky;kus osrkxgh vkysyk--- jlr;kp;k vyhdmhy dkwyuh vkf.k iyhdmhy okoj ksr yxrp dkwuogsav gksra- eh frfkwu tkrkaukp dkwuogsavp;k cxysyk mhkkjysy;k nksugh ikykdms ek>a y{k xsya- gks;] dkypsp rs xksikgkps dqvqac gksrs- vkt bfka eqddkekyk Fkkacysys- eh jlr;kiyhdmhy R;k racwyk c?krp tkow ykxyks gksrks- eyk ^euh* nq:up fnlyh- iksyd;krhy gh euh ek ;k eqyhp;kp o;kph gksrh- dkghrjh lvjqvj HkkaMs?kkl.;kpa rh dke djhr vlkoh- tkoa dk; euhdms\ HksVkoa dk; fryk\ vjs gks;] fryk kkgsr tk.;kpk vkxzg /kjkok- kd; >ky;kl fryk f kdo.kh dfjrk enrp djkoh- uogs rj nrrdp?;koa fryk f k{k.kkdfjrk- ;kr dk; fc?kmya\ vkiy;kyk,dp eqyxh vkgs uk! vk.k[kh gh nqljh- frp;k vkbzyk lkaxkoa dk;\ uogs vkiy;kyk ukgh ijom.kkj gs dk;z- vjs gks],[kknk Jhear O;kolkf;d fryk nrrd?ksow kdyk rj--- iq.; fegsy R;kauk- i.k gs Jhear yksd d/kh v ks okx.kkj dk;\ d/kh ;s.kkj R;kaP;k eukr\ d/kh gks.kkj R;kaph yk;dh\ vki.k lozlk/kkj.k vkgksr rjh vkiya eu ggoa gksra- dq.kkph xfjch dh nq%[kgh c?kor ukgh uk vkiy;kyk vkf.k gs Jhear--- vjs rks] vkiy;k xkokrhy yqvs oj MkWDVj c?kk uk! pkjo kkzr dlk vjcirh >kyk;- lk/;k fmfyogjhps vkf.k QkeZlheqGs yqvwu dlk xysyð cuyk vkgs- ck;dkap;k fmfyogjh d:u dlk yqckmrks yksdkauk] lxgîkp fmfyogjh fl>jp gksrkr Eg.ks R;kaP;kdMs] ukwezy fmfyogjhpk irrkp ukgh- xjhckauh rjh dqbwu vk.kkosr,o<s ohl&iapsohl gtkj :i;s] kklukp;k :X.kky;kr rj

118 ek= gh lqfo/kkp ukgh- myv is kav xsyk dh R;kauk [kktxh ved;k MkWDVjdMs U;k vlk lyykp fegrks- lc lkyh,tavfxjh] nykyfxjh] vjs gks ;kykp HkMosfxjh] pkvwfxjh Eg.kkos dk;\ lkyk ftfka&frfka deh ku vkf.k yqvekj- o:u ukgh rlk?kk.k&?kk.k cksyrks Eg.ks is kav kh- rjhi.k lektkr R;kyk Qkj eku] eksba LFkku fny;k tkra- nso letrkr R;kyk dkgh yksd- lkya ;kapa Me: osxga] dla f kyxr vlkoa rs- vjspp;k vkf.k gh euh] frpa gs iky] fcpkú;k xjhckapa Me: rko vk.kwugh miklekj ns.kkja- dks.k tckcnkj ;k O;oLFksyk\ lxga fnek[kkpa [kkscjap >kya; c?kk--- eh xsv e/kwu dkwuogsavp;k vkr iksgpyks- fopkj ljrk ljsuk-- fefvax lq: >kysyh- eh Ndqyhps isilz c?fkrys- fryk Nku izfke Øekadkps ekdzl fegkys gksrs vkf.k vafre ijh{ksrgh rh ifgy;k Øekadkoj jkfgy vlsgh fvplz Eg.kkY;kr- eykgh frp;k xq.kkoj] iz;rukoj fo okl gksrkp- vh;klkred ckchph ppkz >kyh- ikwdsvkrwu nksu gtkj :i;s dk<wu Qh Hkjyh- pgk?ksryk-,ogkuk Ndqyhph lqíh >kysyh- frpk gkr /k:u fryk xkmh fc?kmy;kps lkafxr ik;ngp?kjkdms fu?kkyks- rh ek ;klkscrp ;k;yk fu?kkyh--- ijrrkauk xsve/kwu ckgsj imrk{k.kh leksjp;kp dkwyuhdms ek>a y{k xsya- iksyd;krhy rh euh,dk caxy;kp;k dksiú;kojhy MLVchutoG mhkh fnlyh- frfks [kkowu Qsdysys Vjcwt frus mpyys fu gkrkauh LoPN djhr mjysyh fgjoh ykylj lky mik kh] v/kk kh vly;klkj[kh [kkow ykxyh--- frp;k ;k d`rhyk c?kwu eu kgk:u xsys- ek>a eu djiya gksra- ^, euh] euh--* frpa ek>sdms y{k xsya- ek>h Ndqyhgh osxkus ikoya Vkdr ek ;kekxs /kkoyheh euhpk gkr idmyk- frp;k gkrkrhy Vjcwtkph QksM Qsdyh- rh ek ;kdms vijk/;klkj[kh c?krp jkfgyh- frpa eu jmosya- ek ;kgh MksGîkr vjw rjgys- eh fryk vyxn dosr?ksrya- - ^euh* vx Hkwd ykxyh Eg.kwu vla m?kmîkojpa Qsdysya [kk;pa gks;] ukgh--- euh ukgh-* Ndqyh ek ;k d`rhdms fujh{k.kkred c?kwu jmw ykxyh--- ^euh] rw vkrk ukgh txk;pa vla--- ukgh nk[kok;pk rks Me:pk [ksg- thokoj mnkj gksr ukgh [ksgk;pk rks [ksg- ukgh pkyk;pa R;k nksjko:u--- vx,o<a d:ugh dk;\ rj] gs tx rqyk iksv Hk:gh nsr ukgh--- ;kapa Me: dla f kyxra c?k uk! vkf.k rq ;k Me:yk x dqbyh fdaerp nsr ukgh- fdrh [kksvkjma gs tx--- euh vkrk rw f k{k.kkpkk Me: oktok;pkeh dj.kkj rqyk enr--- py] rqyk Hkwd ykxyh uk! *

119 rh ek ;kdms,dlkj[khp c?kr gksrh- leksjp;kp gkwvsykrhy omkiko fryk?ksowu [kk;yk fnya- rh Hkwdsus fooggr vly;kus dk vlsuk rh ivkivk [kkow ykxyh---,ogkuk R;kp gkwvsykrhy pk; Vijhoj dkgh Jhear O;Drh vkiy;k laoknkrwu Me: oktfor gksrs vkf.k eh euhyk?ksowu frp;k vkbzyk HksV.;kl ikykdms fu?kkyks- ek ;k nksugh cktwyk vlysy;k nksu ^euh* fegky;kpa lek/kku vkf.k vkuangh rso<kp vkslamwu okgkr gksrk--- iksjkalkbh dk; [kk;yk cuokoa vlk fopkj djhr vlysy;k euhp;k vkbzua ikykr pwy isvoysyh- Me: oktowu [ksg nk[kfor fegkysy;k f kèkk:ih xatkrhy rkanwg /kqr gksrh- euhp;k ekåyhdms eh,dvd c?kr tog&tog iksgpyksp-,ogkuk ldkgh ck;dksua lkafxrysyh ikyd eh foljyksp gksrks----?kjh ijry;koj ek= ck;dkspk Me: okty;kf kok; jkg.kkj ukgh ;kph dyiuk vxksnjp gksrh---- ^mik kh iksv pqyhp;k ik;k imrs-* 000 iw.kzro 000

120 ई स स हत य प रस ष ठ न ई स स हत य प रस ष ठ न दह र र प र स र झ ल. जगभर ई प त क च स कल पन र ज ल ग अस न च र र ठ ह ई प त क स र झ ल. र र ठ अर झ न स रख प रच ड इन व ह त र ट करण र स खल ड उ रल. त य च य सर र ई स स हत य म हणज अगद च लल ब टट ब. पण ग ल दह र र आस ण आजह ग गलर र र र ठ प त क कक र Marathi ebook ट कल क ४ क ट ९३ ल ख न र र ध य पस हल द सर न र य ई स स हत यच च. ह कर र आह आर च य ल खक च. र चक न स त य न दज द र र न र जक उच च प र च प त क स र न र ल य द ण र आर च ल खक ह च य तपध च स र ज आह. र र ठ स स हत यरत च य ख ण स नपज य ज ञ न ब न र स ग ल ल य पस यद न ल ईश वर न र ढ य च उद र न ख ण च र र वर कर न प रस स द ददल. र र ठ च द द र ह क य ख ण ल रत ब ह र आणण आस ण त य च प ल पडल य र र त य न श क स करण आस ण ज गस क र चक सर र प श करण य आपण कर पडल. इथ उत तर स स हत य स ठ भ क ल ल र चक आस ण उत तर र चक च य प रस ल स स हस त यक य च य स ज बनण आर श यक आह. स र श र ड. स न न र र य स रख स स हस त यक जय न स लस हण य आन द आह पण त य प ढ ल जट ल प रद य पडण य रस न ह अश स ठ. स र द श र ठ ल खक एज ट न र आस ण ब क सर व व यर ह र पह. र र ठ ह स य न ह. ई स स हत य प रस ष ठ न ह क ह अन भर प र फ़ शनल प रक शन स तथ न ह. पण ग ल य दह र र आर च य ह ल आल क र र ठ रत च य ख ण आह आस ण त य उ र न ह क ळ कर न र ग ळ उपस र ह न जर स चर टपण क र कर र स हल र एक ह न एक भ र रत गर सण र आह. एख द य र ठ य धस नक न,

121 प स ड च य सह य य न, दरब र आश रय सह जर ह क र ह घ ल र र र ठ भ र ल स स हत य ज गस क पटल र र आपल ठस नक क उर टर ल. ड. स न न र र य च अकर अप रक स श प त क प रक श आणण य च र न ई स स हत यल स र ळ ल. म ध र न ईक य च दह, श भ गणप ल य च नऊ, ड. र स ब ग ल य च ब र, श भ ग प स ब द य च स, अस र न श नगरकर य च प च, रत कर र ह जन य च सह, शश क पर ळ कर य च च र, अर ण क ळकण य च च र अश अन क च य प त क न र चक पय न ण य च भ ग य ई स स हत यल ल भल. अस अन क तर स ख य स लह ण र उत तर त तर ल खक कर य र र ठ च य स स हत यरत स चय ख ण र ध य आह. अश क क ठ र य न र ह भ र च य र ळ स स ह च र र ठ भ र र स र क ल आह. स रभ र गळ, ओ क र झ ज, प कज घ र, स र न यक प द र, ददप त क ब ड, भ प श क भ र, स न ल स र, क क शह, स रज ग ड, स नस र र स न र, सस र न बर, स जय बनस ड, आश प ट ल, न स य र कर, स नर जन क लकण अस अन क नर न ल खक स त यप णव ल खन कर आह. ई स स हत य कड ह श ल खक च कर कध च न ह. पण आ ह स च य र रच य प यर र रच, ल खन कड ग भ रपण पह ण र आस ण आपल य ल खन प रग कश ह ईल य कड ल द ण र ल खक य आह. त य च य स स हत य च य प रक श ल उज ळ स र ळ. र चक न आन द स र ळ. र र ठ च भरभर ट ह र. जग ल सर त क ष ट स स हस त यक प रसर ण र भ र म हण न र र ठ च ओळख जग ल ह र. आर न स न ल स र ई स स हत य प रस ष ठ न

xk.kkjs >km dsusfk ;axlvhu }kjk fyf[kr cqdodz~l bafm;k }kjk fp=kkafdr

xk.kkjs >km dsusfk ;axlvhu }kjk fyf[kr cqdodz~l bafm;k }kjk fp=kkafdr xk.kkjs >km dsusfk ;axlvhu }kjk fyf[kr cqdodz~l bafm;k }kjk fp=kkafdr rqegh tsogk jlr;kus iq

Detaljer

;keph vkbz. ,dkafddk % lat; fo- ;sj.ks. bz lkfgr; izdk ku. ukv;:ikarj ys[kd

;keph vkbz. ,dkafddk % lat; fo- ;sj.ks. bz lkfgr; izdk ku. ukv;:ikarj ys[kd ,dkafddk % ekr`e; egaeaxy iszj.kklrks= ewg ys[kd lkus xq:th ;kap;k ^ ;keph vkbz* iqlrdkrwu ygku kkys; fo kf;kzai;zar] ikydkai;zar ;keph vkbz rfkk lkus xq:th dgkos R;krwu Lor% ckyds?kmkfor uogs rj Lofodklkrwu

Detaljer

य प तक त ल ल खन च सव ह क ल खक कड स र त अस न प तक च क व य त ल अ श च प नम ण व न य, च पट क व इतर प तर कर य स ठ ल खक च ल ख परव नग घ ण आव यक आह. तस न क य स क यद श र क रव ई ह ऊ शकत. क शक -- ई स ह य त न स प दक

Detaljer

Lalita Gandbhir 4200 N.Ocean Dr., Apt Riviera Beach, FLORIDA First serial rights. fpdks

Lalita Gandbhir 4200 N.Ocean Dr., Apt Riviera Beach, FLORIDA First serial rights. fpdks Lalita Gandbhir 4200 N.Ocean Dr., Apt 1501-02 Riviera Beach, FLORIDA 33404. First serial rights. fpdks vkep;k jlr;kp;k Vksdkyk FkksMh eksdgh tkxk gksrh- frfka nkv >kmh gksrh- R;k tkxsr jkew] jrh o brj

Detaljer

xwysdlh,dlizsl fo kf;kazph fo kf;kazph lksis iqlrds iqlrds lksis lksis

xwysdlh,dlizsl fo kf;kazph fo kf;kazph lksis iqlrds iqlrds lksis lksis xwysdlh,dlizsl fo kf;kazph iqlrds nsokpk /kkok djk! fnol 1 ßeh eksbîkus ijes'ojkpk /kkok djrks] vkf.k rks vkiy;k ifo= Mksaxjko:u ek>s,sdrks-þ Lrks= 3%4 dsunzkoj tk.;kpk rqepk ekxz 'kks/kk varfj{k LFkkud

Detaljer

4 feuhvs. KMM 2017 Session 1 द ष द ऊ नक. तकर र कर नक. क रण द ऊ नक. Session Plan. ४ feuhvss. भ ग १ Lor%ph vksg[k. १० feuhvs. भ ग २ [ksg.

4 feuhvs. KMM 2017 Session 1 द ष द ऊ नक. तकर र कर नक. क रण द ऊ नक. Session Plan. ४ feuhvss. भ ग १ Lor%ph vksg[k. १० feuhvs. भ ग २ [ksg. Session Plan KMM 2017 Session 1 द ष द ऊ नक. तकर र कर नक. क रण द ऊ नक. भ ग १ Lor%ph vksg[k भ ग २ [ksg भ ग ३ g;k iz'ukus ek>s vk;q"; cnyys- भ ग ४ dkgh yksd brjkais{kk tklr vi;'kh dk gksrkr\ भ ग ५ ;'kloh

Detaljer

iqy xwysdlh,dliz sl vodk'kdkyhu ck;cy 'kkgk eq[; ikbklkbh i=ds

iqy xwysdlh,dliz sl vodk'kdkyhu ck;cy 'kkgk eq[; ikbklkbh i=ds iqy xwysdlh,dliz sl vodk'kdkyhu ck;cy 'kkgk klkbh i=ds ekxzn'kzu xv ¼ukSdku;u½,danj flagkoyksdu izdj.;kp;k osgsl izr;sdosgh fo kfkhz,sdsy ijes ojkph vkjk/kuk djk] fo kf;kzps izfrmrrj vls vlyss ikfgts tsogk

Detaljer

स ख, द ख व आन द य म न सक कय च य य मन वर झ ल य प रन म च अ य स क न य वर उप य य जन स च वण

स ख, द ख व आन द य म न सक कय च य य मन वर झ ल य प रन म च अ य स क न य वर उप य य जन स च वण स ख, द ख व आन द य म न सक कय च य य मन वर झ ल य प रन म च अ य स क न य वर उप य य जन स च वण lgk ;d izk/;kid j;r f k{k.k lalfksps] vk>kn dkwyst vkwq,t;qds ku] rk- lkrkjk] ft- lkrkjk- 415001 मह र भ रत izlrkouk

Detaljer

FksLlyuhdkdjkal nqljs i= ( Second Thessaionians)

FksLlyuhdkdjkal nqljs i= ( Second Thessaionians) FksLlyuhdkdjkal nqljs i= ( Second Thessaionians) 1%1&9 FksLlyuhdkdjkal nqljs i= 1 1]1 iksy vkf.k flyoku o rhef; ;kap;kdmwu FksLlyuhdkdjkaP;k eamghyk ts vkeps cki ijes oj vkf.k ;s kw f[kzlrkr vkgsr- 2]3

Detaljer

Bi-Monthly. Electronic International Interdisciplinary Research Journal (EIIRJ ) REVIEWED INTERNATIONAL JOURNAL. ISSN : Impact factor: 2.

Bi-Monthly. Electronic International Interdisciplinary Research Journal (EIIRJ ) REVIEWED INTERNATIONAL JOURNAL. ISSN : Impact factor: 2. 2014 Electronic International Interdisciplinary Research Journal (EIIRJ ) REVIEWED INTERNATIONAL JOURNAL : 2277-8721 Impact factor: 2.085 Bi-Monthly VOL - IV ISSUES - V Chief-Editor: Ubale Amol Baban Page1

Detaljer

Sharad Hari Vishwasrao, Ph. D. Adarsha Comprehensive College of Education and Research Karve Road Pune 4

Sharad Hari Vishwasrao, Ph. D. Adarsha Comprehensive College of Education and Research Karve Road Pune 4 Scholarly Research Journal for Interdisciplinary Studies, Online ISSN 22788808, SJIF 2016 = 6.17, www.srjis.com UGC Approved Sr. No.49366, JANFEB 2018, VOL 5/43 vkfnoklh fon;kf;kzaph vkom ¼SkS{kf.kd @

Detaljer

rq>sp eh xhr xkr vkgs

rq>sp eh xhr xkr vkgs 1 rq>sp eh xhr xkr vkgs dknacjh kqhkkaxh iklscan ई स ह त य प रह ष ठ न 2 त झ च म ग त ग त आह (क द बर ) Tujhech Mi Geet Gaat Ahe (Novel) ल ख क : श भ ग प स ब द 9869004712 scpaseband@gmail.com य प स तक त ल

Detaljer

FksLlyuhdkdjkal ifgys i= (First Thessalonians)

FksLlyuhdkdjkal ifgys i= (First Thessalonians) FksLlyuhdkdjkal ifgys i= (First Thessalonians) 1%1&9 FksLlyuhdkdjkal ifgys i= 1 1] iksy vkf.k flyoku o rhef; g;kap;kdmwu FksLlyuhdkdjkaP;k eamgh lkbh th ijes'oj cki vkf.k izhkq ;s'kw 2 f[kzlrkr vkgs] rqegkal

Detaljer

म य आध रत सम ज : क ळ च गरज

म य आध रत सम ज : क ळ च गरज म य आध रत सम ज : क ळ च गरज. ह. एम. घ बळ B.Com, M.S.W., M.Phil. lgk ;d izk/;kid ekrksjh eqankqgs lektdk;z egkuj[ksm] ft- ukxiwj मह र भ रत Kku dsog Kku jkghys rj ekuo fvd.ks kd; ukgh] i.k tj vki.k Kku nwjn`

Detaljer

iz;rukus gk iz u jk"vªh;n`"vîk egrokpk vkgs gs ifgy;kank ekam.;kr vkys- Review Of Research ISSN: X Research Papers ROR (1),

iz;rukus gk iz u jkvªh;n`vîk egrokpk vkgs gs ifgy;kank ekam.;kr vkys- Review Of Research ISSN: X Research Papers ROR (1), ISSN:-2249-894X Research Papers izlrkouk % egkjk"vªkrhy,d izcks/ku poghps,d ekxzn kzd Eg.kwu jk- uk- pogk.k vksg[kys tkrkr- rs eg"khz f kans ;kaps ospkfjd vuq;k;h gksrs- R;kaP;k ers] f kans ;kauh egkrek

Detaljer

fqfyiisdjkal i= (Philipians)

fqfyiisdjkal i= (Philipians) fqfyiisdjkal i= (Philipians) 1%1&9 fqfyiisdjkal i= 1 1] loz ns[kjs[k dj.kkjs o lgdehz] iksy o rhef;] ts ;s'kwps nkl vkgsr] ;k lokzadmwu R;k ifo= yksdkap;k ukokar 2]3 ts fqfyiisr jkgrkr] vkep;k LofxZ; firk

Detaljer

द र ग अश ह एक प र म कहगण

द र ग अश ह एक प र म कहगण द र ग अश ह एक प र म कहगण gks;] eh kkshkk f kokth inkjs ek>k tue 7 fmlsacj 1967 jksth eqacbzr >kyk- rccy 7 o kkzauh tueysyh?kjkr ifgyhp eqyxh] Eg.kqu ukogh vkbzofmykauh kkshkk Bsoys- [kjs lkaxk;ps rj f

Detaljer

fouksn xk;dokm ;kap;k dknac&;krhy lel;k

fouksn xk;dokm ;kap;k dknac&;krhy lel;k Impact Factor 5.20 ISSN 2277-8721 fouksn xk;dokm ;kap;k dknac&;krhy lel;k MkW- ukxukfk y{e.k vkoys ejkbh fohkkx xqycxkz fo kihb] dycqxhz & 585106 fouksn xk;dokm ;kauh fofo/k izdkjp;k lel;kapk mgkiksg vkiy;k

Detaljer

jksedjkal i= (Romans)

jksedjkal i= (Romans) jksedjkal i= (Romans) 1%1&8 jksedjkal i= 1 1]2 iksykdmwu tks ;s'kw f[kzlrkph lsok dj.kjk izsf"kr vkgs] ijes'ojkp;k lqokrszlkbh tks osxgk dsysyk] T;kph izfrkk 3 ijes'ojkus ifo= 'kkl=kr lans"v;kap;k }kjs

Detaljer

र ष श ह मह र च सक त च शश ण

र ष श ह मह र च सक त च शश ण र ष श ह मह र च सक त च शश ण la kks/kd fon;kfkhz MkW- ckcklkgsc vkacsmdj ejkbokmk fon;kihb] vksjaxkckn- मह र ष ट र भ रत izlrkouk % jkt khz kkgq egjktkaph b-l- 1894 rs 1922i;Zarph Eg.kts vo?kh vëkfol o kkzph

Detaljer

HkkjrjRu MkW- ckcklkgsc vkacsmdj & ks{kf.kd dzkarhps iz.ksrs. izk-ch-ds- fluxkjs n-x-rvdjs egkfon;ky;] ek.kxkao & jk;xm-

HkkjrjRu MkW- ckcklkgsc vkacsmdj & ks{kf.kd dzkarhps iz.ksrs. izk-ch-ds- fluxkjs n-x-rvdjs egkfon;ky;] ek.kxkao & jk;xm- HkkjrjRu MkW- ckcklkgsc vkacsmdj & ks{kf.kd dzkarhps iz.ksrs izk-ch-ds- fluxkjs n-x-rvdjs egkfon;ky;] ek.kxkao & jk;xm- R4Z Scholarly Research Journal's is licensed Based on a work at www.srjis.com izlrkouk

Detaljer

Ekgkjk Vª jkt; fo qr forj.k daiuh e;kzfnr]

Ekgkjk Vª jkt; fo qr forj.k daiuh e;kzfnr] Ekgkjk Vª jkt; fo qr forj.k daiuh e;kzfnr] ukxiwj kgj ifjeamg] ukxiwj- dsl daz- xzkxkfuea@uk ki@022 @2010 vtznkj : es- Hkksalyk feyvjh Ldqy pddh [kkik] iks- dksjkmh Vh-ih-,lukxiwj- xsjvtznkj % & fo:/n

Detaljer

Universal Tutorials X CBSE Marathi

Universal Tutorials X CBSE Marathi UT C CE SSFU L SU Guided effort leads to a bright future T U E GUID 18 Y EAR S Entrance IX-XII State CBSE ICSE X - CBSE - MARATHI admin@universaltutorials.com www.universaltutorials.com vuqøef.kdk vuqøef.kdk

Detaljer

ejkbh ozrdfkk o óhoknh n`f Vdksu

ejkbh ozrdfkk o óhoknh n`f Vdksu ejkbh ozrdfkk o óhoknh n`f Vdksu प र च र य ड. क शव फ ल Jherh kdqarykckbz /kkcsdj egkfo ky;] dkjatk ¼ykM½ th- ok khe मह र ष ट र भ रत izlrkouk %& óhoknkph lq#okr dsogkiklwu >kyh] gs ikfgys vlrk vls fnlrs

Detaljer

Hkkl] dkfynkl vkf.k HkoHkwrh ;kapk du;ktuekfo k;hpk n`f Vdksu

Hkkl] dkfynkl vkf.k HkoHkwrh ;kapk du;ktuekfo k;hpk n`f Vdksu Hkkl] dkfynkl vkf.k HkoHkwrh ;kapk du;ktuekfo k;hpk n`f Vdksu MkW- lks- iksfz.kzek panzdkar eksvs N=irh f kokth dkwyst] lkrkjk- Xkks kokjk Hkkl] dkfynkl vkf.k HkoHkwrh gs lald`re/khy izffkr; k fo}ku vkgsr-

Detaljer

ß,ydqapokjkaP;k okmk fpjscanh o vkredfkk ukv;d`rhaps rqyukred v/;;uþ

ß,ydqapokjkaP;k okmk fpjscanh o vkredfkk ukv;d`rhaps rqyukred v/;;uþ fo kihb vuqnku vk;ksx (UNIVERSITY GRANTS COMMISSION) lar xkmxs ckck vejkorh fon;kihb] vejkorh- varxzr y?kqla kks/ku izdyi (MINOR RESEARCH PROJECT REPORT) File No.23-1536/14(General/105(WRO)XII Plan - fo"k;-

Detaljer

भ रत त ल ल कश ह च य यशस व त स ठ प रत य वहन च य तत व च गरज

भ रत त ल ल कश ह च य यशस व त स ठ प रत य वहन च य तत व च गरज भ रत त ल ल कश ह च य यशस व त स ठ प रत य वहन च य तत व च गरज मह र ष ट र भ रत ekuokus jkuvh volfksiklwu rs vktrkxk;r izxrh lk/kr vlrkuk osxosxgs 'kklukps izdkj vuqhkoysys vkgsr- R;kr izkeq[;kus gqdwe'kkgh]

Detaljer

vk; ch vks iqhym xkbm yhmlz vkwiq n iqhym oj vkèkkfjr

vk; ch vks iqhym xkbm yhmlz vkwiq n iqhym oj vkèkkfjr vk; ch vks iqhym xkbm yhmlz vkwiq n iqhym oj vkèkkfjr vfhkuanu! gs iqlrd Eg.kts izr;{k foøh O;olk;krhy ksdmks ; kloh izfrfuèkhp;k vuqhkokpk lkj vkgs- [kja rja ;k iqlrdkp;k ys[kukps Js; dq.;k,dk O;Drhyk

Detaljer

jkt;kph LFkkiuk dj.kkjs fo"k; lwph

jkt;kph LFkkiuk dj.kkjs fok; lwph jkt;kph LFkkiuk dj.kkjs fo"k; lwph izlrkouk 01 1- f[kzlr & jkt;kpk jktk 05 1-1 ifjp; 05 1-2 R;kP;kcjkscj vkeps ukrs Qkj egrokps vkgs 06 1-3 jkt; ek>s ukgh] vkiys gh ukgh] ijarq R;kps vkgs 07 1-4 vkegkl

Detaljer

Total No. of Questions: 25 Total No. of Pages: fo"k; % ejkbh. Subject: MARATHI le; % 03?k.Vs iw.kk±d % 100. Time: 03 Hours Maximum Marks: 100

Total No. of Questions: 25 Total No. of Pages: fok; % ejkbh. Subject: MARATHI le; % 03?k.Vs iw.kk±d % 100. Time: 03 Hours Maximum Marks: 100 dqy iz uksa dh la[;k % 25 dqy i`"bksa dh la[;k % 07 Total No. of Questions: 25 Total No. of Pages: 07 204 fo"k; % ejkbh Subject: MARATHI le; % 03?k.Vs iw.kk±d % 100 Time: 03 Hours Maximum Marks: 100 funsz

Detaljer

egkjk Vª jkt; fo qr forj.k daiuh] e;kzfnr xzkgd xk&gk.ks fuokj.k eap ukxiwj xzkeh.k ifjeamg]ukxiwj

egkjk Vª jkt; fo qr forj.k daiuh] e;kzfnr xzkgd xk&gk.ks fuokj.k eap ukxiwj xzkeh.k ifjeamg]ukxiwj 1 egkjk Vª jkt; fo qr forj.k daiuh] e;kzfnr xzkgd xk&gk.ks fuokj.k eap ukxiwj xzkeh.k ifjeamg]ukxiwj izdj.k dza- xzkxkfuea@uki@xzkeh.k@ 276@ 2010 vtznkj & xsjvtznkj & Jh- lq- kk-pks/kjh ]izkpk;z] vks ksfxd

Detaljer

vkiya LoIu dq.kh igoya\

vkiya LoIu dq.kh igoya\ vkiya LoIu dq.kh igoya\ rqegh gs iqlrd okpkoa vla rqep;k c lyk d/khgh okv.kkj ukgh! vkiya LoIu dq.kh igoya\ vkarjjk"vªh; cslvlsyj gw LVksy n vesfjdu Mªhe pk ejkbh vuqokn ys[kd cdz gstsl vuqoknd & dfiy

Detaljer

ejkbs dkyhu izeq[k enkzuh [ksg

ejkbs dkyhu izeq[k enkzuh [ksg ejkbs dkyhu izeq[k enkzuh [ksg v kksd Kkuksck ikvhy Jh-,e-,p- [kki.ks dkwyst] ikpy Rkk- jktkiwj] ft- jrukfxjh lkjka'k : ejkbsdkgkr enkzuh [ksgkauk vfr k; egro izkir >kys gksrs- Hkksxksfyd ifjflfkrh ;k

Detaljer

वदभ त ल श तक य य आ मह य क रण व उप य

वदभ त ल श तक य य आ मह य क रण व उप य वदभ त ल श तक य य आ मह य क रण व उप य सह यक य पक,e-,e- egkfo ky; nkjogk ft- ;orekg मह र भ रत izlrkouk %& ^ ksrdjh vkregr;k* gh Hkkjrh; lektke/khy,d Qkj eksbh lel;k Eg.kwu vkt leksj vkyh vkgs- [kú;k vfkkzus

Detaljer

izlrkouk % र जम त जज ब ईच य य वशयक ध रण : एक अ ययन

izlrkouk % र जम त जज ब ईच य य वशयक ध रण : एक अ ययन र जम त जज ब ईच य य वशयक ध रण : एक अ ययन इ तह स वभ ग म ख, र ण ल म ब ई म हल मह व य लय स वरग व, ज. न गप र मह र भ रत izlrkouk % lrjko;k krdkr egkjk Vªke/;s f kokthegkjktkakp;k usr`rokr fganoh LojkT; mn;kl

Detaljer

is=kps ifgys i= (THE BOOK OF FIRST PETER)

is=kps ifgys i= (THE BOOK OF FIRST PETER) is=kps ifgys i= (THE BOOK OF FIRST PETER) 1%1&3 ifgys is= 1 is=kkps ifgys i=k 1 is=kdmwu tks ;s kw f[kzlrkapk izsf"kr vkgs] R;k loz ijns'kokfl;kap;k ukaos ts xyfr;k] diinqfd;k] 2 vkf'k;k o fcfkqfu;k ;sfks

Detaljer

f'k{kd&f k{k.kkrhy O;kolkf;d fufrerrkk vf.k oklrkfodrk

f'k{kd&f k{k.kkrhy O;kolkf;d fufrerrkk vf.k oklrkfodrk f'k{kd&f k{k.kkrhy O;kolkf;d fufrerrkk vf.k oklrkfodrk lgk-izk-f[kyykjs lq/khj ; koark,e-,-]¼baxzth]vfkz½,e-,m~]lsv]usv f k{k.k kkl= vkcklkgsc dkdms f k{k.k kkl= egkfo ky;] ksoxkao izlrkouk %& f k{kd izf

Detaljer

<

< ç 1 ç 2 ç 3 rhu Øeokj le la[;kaph ljkljh ¼3 6½ vkgs- R;k la[;k p

Detaljer

मह र ण य स ब ई व यक त आणण क य

मह र ण य स ब ई व यक त आणण क य मह र ण य स ब ई व यक त आणण क य अमर कल ण ज य मह व द य लय ट कळघ ट त. हह ग ज. न गप र मह र ष ट र भ रत izlrkouk & ejkbs kkghr T;k drzcxkj fl=;kauh vkiy;k xq.korrsp;k vkf.k drzcxkjhp;k tksjkoj ejkbs kkgh fvdwu

Detaljer

izk;ksfxd jaxhkweh %,d vh;kl

izk;ksfxd jaxhkweh %,d vh;kl izk;ksfxd jaxhkweh %,d vh;kl izk- fujt cksjls izk-mkw- panz'ks[kj d.kls la'kks/kd fo kfkhz] ukvîk'kkl= fohkkx ekxzn'kzd] ukvîk'kkl= fohkkx izeq[k nsofxjh egkfo ky;] vksjaxkckn Jh iafmrxq# ikmhzdj egkfo

Detaljer

Universal Tutorials X CBSE

Universal Tutorials X CBSE Universal Tutorials X CBSE E - Full Test 01 (Set 1) : Marathi Date: Recommended Time: 3 hr. Max. Marks: 80 fohkkx ^v* ¼13 xq.k½ 1½ [kkyhy mrkjk okpwu R;koj vk/kkjhr iz ukaph mrrjs fygkvusd yksd vfr k;ksdrhoj

Detaljer

Ikz kklfud vf/kdkjh] mpp f k{k.k fohkkx] iq.ks-

Ikz kklfud vf/kdkjh] mpp f k{k.k fohkkx] iq.ks- ch-,m- egkfo ky;kae/;s fo kf;kzap;k lekos kuklkbh dsy;k tk.kkú;k iz;rukapk vh;kl Jh- izdk k cpnko Ikz kklfud vf/kdkjh] mpp f k{k.k fohkkx] iq.ks- Scholarly Research Journal's is licensed Based on a work

Detaljer

Lkekt la?kvusph xjt Ekuq ;thou gs dsog,dv;kus tx.;kps ulwu rlsp dsog izk.;kap;k VksG;kaizek.ks,d= jkg.;kpsgh ukgh-r;kap;k lq[knq%[kkp;k]vkdka{kkpk vkjlk gsp izr;sdkps drzo; vkgsfu%lokfkz lsokhkkokus lektdk;z

Detaljer

ckydkexkjkp;k f k{k.k fo k;d lel;k izk- vkj-,e- pogk.k lgk ;d izk/;kid] xqyke uch vk>kn lektdk;z egkfo ky;] iqln] ft- ;orekg

ckydkexkjkp;k f k{k.k fo k;d lel;k izk- vkj-,e- pogk.k lgk ;d izk/;kid] xqyke uch vk>kn lektdk;z egkfo ky;] iqln] ft- ;orekg ckydkexkjkp;k f k{k.k fo k;d lel;k izk- vkj-,e- pogk.k lgk ;d izk/;kid] xqyke uch vk>kn lektdk;z egkfo ky;] iqln] ft- ;orekg Received: 19/05/2012 Reviewed: 29/05/2012 Accepted: 01/06/2012 RESEARCH PAPER

Detaljer

Universal Tutorials X ICSE

Universal Tutorials X ICSE Universal Tutorials X ICSE E-. Full Test 01 (Set 1): Marathi Date: Recommended Time: 3 hour Max. Marks: 80 (Section A 40 Marks) 1½ Write a short composition in Marathi of approximately 250 words on any

Detaljer

dyllsdjkal i= (Colossians)

dyllsdjkal i= (Colossians) dyllsdjkal i= (Colossians) 1%1&10 dyllsdjkal i= 1 1]2 ;gksok ijes'ojkp;k bpnsus ;s'kw f[kzlrkpk izsf"kr iksy vkf.k vkepk HkkÅ rhef; dmwu dyllsr jkg.kú;k rlsp 3 ;s'kw f[kzlrkr ifo= vkf.k fo'oklw yksdkauk

Detaljer

fl=;akph xkfkk MWk-,u-,p- [kksms ¼ L=h&xhrakps ladyu( o R;kps lkekftd] lakl frd o lkfgfr;d vaxkus foospu ½ ys[kd

fl=;akph xkfkk MWk-,u-,p- [kksms ¼ L=h&xhrakps ladyu( o R;kps lkekftd] lakl frd o lkfgfr;d vaxkus foospu ½ ys[kd fl=;akph xkfkk ¼ L=h&xhrakps ladyu( o R;kps lkekftd] lakl frd o lkfgfr;d vaxkus foospu ½ ys[kd MWk-,u-,p- [kksms ch-,llh] ¼tho kkl=½],e-,- ¼ejkBh½] ih,p-mh] lsv- ejkbh fohkkx izeq[k] ; koar egkfo ky;]

Detaljer

izdj.k 1 ys Hkkjrh; lektjpuk

izdj.k 1 ys Hkkjrh; lektjpuk izdj.k 1 ys Hkkjrh; lektjpuk 1-1 fganw /kez 1-1-1 pkrqo.;z O;oLFkk 1-1-2 tkrho;olfkk ¼O;k[;k½ 1-2 vuqlwfpr tkr 1-2-1 nfyr lekt ¼O;k[;k½ 1-3 MkW-ckcklkgsc vkacsmdjkaps cks/n /kekzrhy fopkj 1-4 cks/n /kez

Detaljer

Lokeh jkekuan rhfkz ejkbokmk fo kihb]ukansm

Lokeh jkekuan rhfkz ejkbokmk fo kihb]ukansm Lokeh jkekuan rhfkz ejkbokmk fo kihb]ukansm fo kihbkp;k dyk kk[ksvarxzr ih,p-mh-¼ ejkbh ½ inohlkbh lknj djko;kp;k izca/kkpk LFkwy vkjk[kmk fo k; ^^xksjh ns kikam svkf.k es=s;h iq ik ;kap;k dknacú;kapk

Detaljer

Tkkrh;oknkP;k fojks/kkr iq.ks djkjkrhy MkW- ckcklkgsc vkacsmdjkph Hkwfedk

Tkkrh;oknkP;k fojks/kkr iq.ks djkjkrhy MkW- ckcklkgsc vkacsmdjkph Hkwfedk Tkkrh;oknkP;k fojks/kkr iq.ks djkjkrhy MkW- ckcklkgsc vkacsmdjkph Hkwfedk xks kokjk (Abstract). आच य वन द ध ड र म vfllvav izksqslj jkt; kklrz fohkkx kadjjko tkogs ikvhy egkfo ky; yksgkjk ft- mlekukckn

Detaljer

lkjka k vdksyk ftyg;krhy ckjh % ikjaifjdrk vkf.k yksdlkfgr;kpk fpfdrld vh;kl

lkjka k vdksyk ftyg;krhy ckjh % ikjaifjdrk vkf.k yksdlkfgr;kpk fpfdrld vh;kl lkjka k vdksyk ftyg;krhy ckjh % ikjaifjdrk vkf.k yksdlkfgr;kpk fpfdrld vh;kl ckjh lekt & yksdthou ^ckjh* gh,d tkr vlwu Hkkjrkr fofo/k jkt;kr fofo/k ukokus olyh vkgsckjh] cjbz] iufm;k] lq;zoa kh] xksykbzr]

Detaljer

dsafnz; vf/kdks"k o R;kph Hkwfedk o dk;sz Functions of Central Bank

dsafnz; vf/kdksk o R;kph Hkwfedk o dk;sz Functions of Central Bank Lok Mahavidyalaya, Wardha Session 2018-19 Study Material Class B.A. II (IV semester) Economics Sub :- Macro Economics dsafnz; vf/kdks"k o R;kph Hkwfedk o dk;sz Functions of Central Bank izlrkouk %& izr;sd

Detaljer

izdj.k 3 js la kks/kukph dk;zi/nrh 3-1 la kks/ku Eg.kts dk;

izdj.k 3 js la kks/kukph dk;zi/nrh 3-1 la kks/ku Eg.kts dk; izdj.k 3 js la kks/kukph dk;zi/nrh 3-1 la kks/ku Eg.kts dk; la kks/kukyk baxzthr Research EgVys tkrs- gk baxzth izfr kcn ;ksx;p vkgs- Research Eg.kts iqugk kks/k?ks.ks- oslvjp;k dks kkrgh la kks/ku Eg.kts

Detaljer

ejkbhrhy os dh; fpfdrldkap;k vkredfkukapk lkekftd vaxkus vh;kl ¼b-l rs 2010½

ejkbhrhy os dh; fpfdrldkap;k vkredfkukapk lkekftd vaxkus vh;kl ¼b-l rs 2010½ A Study of Self Narratives by Doctors in Marathi Literature: A Social Perspective (2000 to 2010) ejkbhrhy os dh; fpfdrldkap;k vkredfkukapk lkekftd vaxkus vh;kl ¼b-l- 2000 rs 2010½ A Minor Research Project

Detaljer

Himani Savarkar, Savarkar Bhavan, Raja Thakur Path, Shanivar Peth, Pune. tel :

Himani Savarkar, Savarkar Bhavan, Raja Thakur Path, Shanivar Peth, Pune. tel : vsfrgkfld fuca/k Himani Savarkar, Savarkar Bhavan, Raja Thakur Path, Shanivar Peth, Pune. tel :+912025544751 Internet Rights are with Swatantryaveer Savarkar Rashtriya Smarak Trust, Dadar, Mumbai vsfrgkfld

Detaljer

आव ह न श ळ ब ह य म ल च शशक षण च

आव ह न श ळ ब ह य म ल च शशक षण च आव ह न श ळ ब ह य म ल च शशक षण च lgk ;d izk/;kid ekrksjh eqankqgs lektdk;z egkuj[ksm] ft- ukxiwj मह र ष ट र भ रत dsanz ljdkjus 1,fizy 2010 iklwu ^ckydkapk eksqr o ldrhp;k f k{k.kkpk vf/kdkj vf/kfu;e] 2009*

Detaljer

la'kks/ku i/nrh Hkk kk kkl=h; i/nrh & ;k la kks/ku i/nrhr 1990 uarjp;k L=h ysf[kdkap;k Hkk kk ksyhpk fof k V vh;kl dsyk tk.

la'kks/ku i/nrh Hkk kk kkl=h; i/nrh & ;k la kks/ku i/nrhr 1990 uarjp;k L=h ysf[kdkap;k Hkk kk ksyhpk fof k V vh;kl dsyk tk. la'kks/ku i/nrh 1½ Hkk kk kkl=h; i/nrh & ;k la kks/ku i/nrhr 1990 uarjp;k L=h ysf[kdkap;k Hkk kk ksyhpk fof k V vh;kl dsyk tk.kkj vkgs- 2½ dfkukred i/nrh o dfku feekalk & dfkk ;k lkfgr; izdkjkp;k vuq kaxkus

Detaljer

Ekgkfo ky;hu fon;kfkkzph vkregr;k,d v/;;u

Ekgkfo ky;hu fon;kfkkzph vkregr;k,d v/;;u Ekgkfo ky;hu fon;kfkkzph vkregr;k,d v/;;u आठव क ज ऑफ़ स श व क जजल ह भ ड र.मह र ष ट र gr;k vkf.k vkregr;sp;k?kvuk loz lkeku; vkf.k loz dkgkr lq: vlrkr- ;keqgs vkregr;k gk v/;;u o fparukpk fo"k; vl.ks LokHkkfod

Detaljer

egrokps o rkrmhps izfr] ek- lapkyd loz lyaxu egkfo eku;rkizkir lalfkk ¼ fo kihb ijh{kkaps egkfo ky;krhy dsanz ½

egrokps o rkrmhps izfr] ek- lapkyd loz lyaxu egkfo eku;rkizkir lalfkk ¼ fo kihb ijh{kkaps egkfo ky;krhy dsanz ½ núù úv ÉxÉÒ Gò ÉÉÆEò : 020-25601233 ìòcºé : 020-25691341 lanhkz Ø- ixks@2011@67 {ÉÖhÉä Ê ÉtÉ{ÉÒ`ö {É úòiéé ÖÖê üö Ö Ê É ÉÉMÉ x.ks kf[kam] iq.ks 411007- Website : www.unipune.ac.in E-mail : coe@unipune.ac.in

Detaljer

jk Vªh; lsok ;kstuspk ks- o kz 2008&2009 pk okf kzd vgoky

jk Vªh; lsok ;kstuspk ks- o kz 2008&2009 pk okf kzd vgoky Vidya Pratishthan s COLLEGE OF EDUCATION Vidyanagari, MIDC, Baramati, Dist. Pune 413 133. Email vpedu_1990@rediffmail.com NAAC Grade B++ NCTE No. 113116 Phone Prin. (02112) 239400 Off (02112) 239185 to

Detaljer

Vol. 2, Issue: 9, Oct.-Nov (IJRSML) ISSN:

Vol. 2, Issue: 9, Oct.-Nov (IJRSML) ISSN: O;fDreRokps kkl=h; Lo:i izk- e;qj camw ygkus MkW- xksikgjko [ksmdj egkfo ky;] xkmsxko ¼rsYgkjk½ ft- vdksyk- O;fDreRo ;k ladyiusus ekul kkl=kr xsy;k dkgh n kdkae/;s pkaxysp ewg /kjys vkgs- vki.k Eg.krks

Detaljer

Ekk.kla % HksVysyh % u HksVysyh

Ekk.kla % HksVysyh % u HksVysyh ! Ekk.kla % HksVysyh % u HksVysyh * 1 izdkf'kdk lks-lqfiz;k 'kjn ejkbs uopsru; izdk'ku U;w xtkar dks-vkwi-gks-lks-fy- CykWd ua-lh$11] rgetyk] dkslkaxksuxj] iqyk; vksogj[kkyh],l-ogh-jksm], cksfjoyh (i-)]

Detaljer

Ykksdxhr % Lo:Ik vkf.k izdkj

Ykksdxhr % Lo:Ik vkf.k izdkj Ykksdxhr % Lo:Ik vkf.k izdkj lks- osnjh fot; ffkxgs] Ph.D.,e-,-],e-,M-] ih,p-mh-( lg;ksxh izk/;kfidk] izikbd] ejkbh fohkkx izeq[k] dezohj kkarkjkeckiw okojs egkfo ky;] mrreuxj] flmdks] ukf kd % 8 Scholarly

Detaljer

tkrd] tacwf}i] fu ;ketsë] fn'kkdkd] ckos:-

tkrd] tacwf}i] fu ;ketsë] fn'kkdkd] ckos:- ÞckS/n tkrd dfksrqu izfrfcachr gks.kkjs lkeqfnzd O;kikjß Jh- fot; cliik d Gh ihpmh la'kks/kd lkjka'k % izkphu dkgkiklwu Hkkjrkr leqnz O;kikj dsyk tkrks- leqnz O;kikjkps osxosxg;k fbdk.kh myys[k fegr vlys

Detaljer

izdj.k nqljs lanhkz lkfgr;kpk vh;kl 2-2 lacaf/kr lkfgr;kpk vh;kl-

izdj.k nqljs lanhkz lkfgr;kpk vh;kl 2-2 lacaf/kr lkfgr;kpk vh;kl- izdj.k nqljs lanhkz lkfgr;kpk vh;kl 2-1 izlrkouk 2-2 lacaf/kr lkfgr;kpk vh;kl- izdj.k nqljs lanhkz lkfgr;kpk vh;kl 2-1 izlrkouk lel;sp;k fuomhuarj o lel;slaca/kh fopkj dsy;kuarj izr;{k dkekyk lq:okr dj.;kvxksnj

Detaljer

izfrfu;qfdr (Deputation) gsrq vkosnu i= dk izk:i

izfrfu;qfdr (Deputation) gsrq vkosnu i= dk izk:i Uttarakhand Urban Sector Development Investment Program Government of Uttarakhand 777, Satvik Tower, Main Kaulagarh Road, Rajender Nagar, Dehradun Phone : 035-2753894,Fax:035-2754895 Email: uusdip@gmail.com

Detaljer

mygkluxj egkuxjikfydk] mygkluxj

mygkluxj egkuxjikfydk] mygkluxj mygkluxj egkuxjikfydk] mygkluxj mygkluxj egkuxjikfydsp;k fn- 29@3@2007 jksthp;k fo ks k egklhksps bfro`rr- fnukad%&29@3@2007 mygkluxj egkuxjikfydsph fo ks k egklhkk xq#okj fnukad 29@3@2007 jksth lka;dkgh

Detaljer

'kkarkckã 'ksgd ;kap;k yfyrx ys[kukrhy ^L=h

'kkarkckã 'ksgd ;kap;k yfyrx ys[kukrhy ^L=h 30 'kkarkckã 'ksgd ;kap;k yfyrx ys[kukrhy ^L=h L=h*fo"k;d tk.khokapk vh;kl Ák- M - jatuk e/kqdj dne ejkbh foòkx Áeq[k] vxflr dyk] okf.kt; o nknklkgsc #iors fokku egkfo ky;] vd ys] rk- vd ys ft- vgenuxj

Detaljer

vfkz kkl= fohkkxizeq[k] MkW- vjfoan rsyax dkwyst] fuxmh] iq.ks

vfkz kkl= fohkkxizeq[k] MkW- vjfoan rsyax dkwyst] fuxmh] iq.ks Scholarly Research Journal for Interdisciplinary Studies, Online ISSN 2278-8808, SJIF 2016 = 6.17, www.srjis.com UGC Approved Sr. No.49366, JAN FEB, 2018, VOL- 5/43 egkjk"vª jkt;krhy ksrh mriknukph l %flfkrh&,d

Detaljer

ejkbh lkfgr;krhy jktdh; dknacjhpk ekunam

ejkbh lkfgr;krhy jktdh; dknacjhpk ekunam Impact Factor 5.18 ISSN 2278-5655 ejkbh lkfgr;krhy jktdh; dknacjhpk ekunam fuekszgh fxjh k QMds la kks/kd fo kffkzuh,l-,u- Mh- Vh- efgyk fo kihb] ppzxsv] eqacbz & 20 MkW- lquhy jkevsds la kks/ku ekxzn

Detaljer

uequk œfrif=dk cksmz }kjk ebz&2016 esa izsf"kr egkjk"v jkt; ek/;fed o mpp ek/;fed f'k{k.k eamy] iq.ks b;ÿkk&10oha ejkbh n~forh; Hkk"kk (okpuikb) le; %

uequk œfrif=dk cksmz }kjk ebz&2016 esa izsfkr egkjkv jkt; ek/;fed o mpp ek/;fed f'k{k.k eamy] iq.ks b;ÿkk&10oha ejkbh n~forh; Hkkkk (okpuikb) le; % uequk œfrif=dk cksmz }kjk ebz&2016 esa izsf"kr egkjk"v jkt; ek/;fed o mpp ek/;fed f'k{k.k eamy] iq.ks b;ÿkk&10oha ejkbh n~forh; Hkk"kk (okpuikb) le; % 3?kaVs dqy vad % 80 fohkkx 1µxnÓ 1. (v) [kkyhy mrkú;kp;k

Detaljer

lapkyd] 'kkjhfjd f'k{k.k o ØhMk] dyk] fokku o okf.kt; egkfo ky;] vks>j fex] ukf'kd-

lapkyd] 'kkjhfjd f'k{k.k o ØhMk] dyk] fokku o okf.kt; egkfo ky;] vks>j fex] ukf'kd- eyy[kkac [ksgkmwap;k,dkxzrk o leuo; ;k?kvdkaoj ;ksfxd izfø;kaapk ifj.kke vh;kl.ks izk- fnid lksnkxj lapkyd] 'kkjhfjd f'k{k.k o ØhMk] dyk] fokku o okf.kt; egkfo ky;] vks>j fex] ukf'kd- Abstract eyy[kkac

Detaljer

vkfnoklh eqykap;k lel;k %,d vh;kl izk- xogk.ks jktsanz jkepanz,e-,p- dkwyst] Bk.ks

vkfnoklh eqykap;k lel;k %,d vh;kl izk- xogk.ks jktsanz jkepanz,e-,p- dkwyst] Bk.ks Page20 vkfnoklh eqykap;k lel;k %,d vh;kl izk- xogk.ks jktsanz jkepanz,e-,p- dkwyst] Bk.ks ^lkaxk vkegh dal txk;pa\ glr glr dh jmr jmor\* doh eaxs k ikmxkodj ;kap;k lxg;kauk gk loky gksrk- ;k txkp;k ikbhoj

Detaljer

Jherh uhyk jekdkar osvs

Jherh uhyk jekdkar osvs euksxr ^Hkxon~xhrk* gh Hkkjrkrhy cgwrsd yksdkaps vkd"kz.k vkgs- ^Hkxon~xhrk* dk; vkgs\ ^dezqyr;kx* Eg.kts dk;\ gs tk.k.;kph mrlqdrk vxnh kkys; fo kf;kzae/;s i.k fnlwu ;srs- eh Hkxon~xhrk p.;kpk cjkp osgk

Detaljer

भ रत य क ष क ष त र : अन क लत आण प रततक लत

भ रत य क ष क ष त र : अन क लत आण प रततक लत भ रत य क ष क ष त र : अन क लत आण प रततक लत INDIAN AGRICULTURE SECTOR : SUITABILITY AND ADVERSITY lgk ;d izk/;kid अर थश स त र व भ ग kkarkjkehkkå?kksyi dyk] fokku o xksvhjkehkkå iokj okf.kt; egkfo ky;] f

Detaljer

^ejrk tho okpfo.;kis{kk eksbs rs iq.; dks.krs\* ;k okd;kr fdrh v{kjh 'kcn tklr osgk vkys vkgsr\

^ejrk tho okpfo.;kis{kk eksbs rs iq.; dks.krs\* ;k okd;kr fdrh v{kjh 'kcn tklr osgk vkys vkgsr\ 1 % 1 vkdyu ç 1 la[;kekyk % 10] 15] 30] 35] 40] 50 fnysy;k la[;kekysr fo"ke la[;k fdrh vkgsr\ [1] 5 [2] 3 [3] 2 [4] 0 15 ] 35 ;k fo"ke la[;k ç 2 la[;kekyk 25] 75] 50] 57] 100] 125 fnysy;k la[;kekysr 5

Detaljer

**ek/;fed 'kkgsrhy f k{kdkaph O;kolkf;d mÿkjnkf;rokizrhph vfhko`ÿkh vkf.k Lo%izfr"Bk ;kap;krhy lglaca/kkpk vh;kl-**

**ek/;fed 'kkgsrhy f k{kdkaph O;kolkf;d mÿkjnkf;rokizrhph vfhko`ÿkh vkf.k Lo%izfrBk ;kap;krhy lglaca/kkpk vh;kl-** Review Of ReseaRch impact factor : 5.7631(Uif) UGc approved JOURnal no. 48514 issn: 2249-894X volume - 8 issue - 3 december - 2018 **ek/;fed 'kkgsrhy f k{kdkaph O;kolkf;d mÿkjnkf;rokizrhph vfhko`ÿkh vkf.k

Detaljer

ukf kd kgjkrhy lozlekos kd f k{k.k ns.kkú;k kkgkae/khy fo ks k xjtk vl.kkú;k fo kf;kzauk ;s.kkú;k vmp.khapk vh;kl

ukf kd kgjkrhy lozlekos kd f k{k.k ns.kkú;k kkgkae/khy fo ks k xjtk vl.kkú;k fo kf;kzauk ;s.kkú;k vmp.khapk vh;kl ukf kd kgjkrhy lozlekos kd f k{k.k ns.kkú;k kkgkae/khy fo ks k xjtk vl.kkú;k fo kf;kzauk ;s.kkú;k vmp.khapk vh;kl Asst. Prof. Kirti Dilip Chitte 1 & Dr.Bhushan Vasantrao Kardile 2 1 K.K.Wagh College Of

Detaljer

f_khkkf"kd bz&eq[ki_k

f_khkkfkd bz&eq[ki_k egkjk"v! jkt;,m@l fu;a_k.k lalfksps f_khkkf"kd bz&eq[ki_k vad 1 yk] Twku 2018 vad fu'kqyd vkgs- À eq[ki_k egkjk"v! jkt;,m@l fu;a_k.k lalfkk eq[; vkj;nkrs Jh-ifjey flag] Hkk-iz-ls izdyi lapkyd À gksow;k

Detaljer

Teaching Learning Centre. Savitribai Phule Pune University, Pune and New Arts Commerce and Science College, Ahmednagar

Teaching Learning Centre. Savitribai Phule Pune University, Pune and New Arts Commerce and Science College, Ahmednagar Teaching Learning Centre PMMMNMTT Ministry of Human Resource Development Savitribai Phule Pune University, Pune and New Arts Commerce and Science College, Ahmednagar A Short Term Course on ^^Hkkf kd v/;kiukr

Detaljer

न गप र व भ ग त ऱ शहर करण च प र त त

न गप र व भ ग त ऱ शहर करण च प र त त न गप र व भ ग त ऱ शहर करण च प र त त अर थश स त र व भ ग प रम ख एस. एन. म र मह व द य ऱय, त मसर ज. भ ड र मह र ष ट र भ रत kgjhdj.k gs dks.kr;kgh {ks=kp;k fodklkp;k ikrghps lqpd vkgs- jkt;kp;k kgjhdj.kkph rqyuk

Detaljer

2- jkwcvz <kygp;k ers] vf/klrrk gk izhkkokpk vfr k; dk;z{ke izdkj vkgs-

2- jkwcvz <kygp;k ers] vf/klrrk gk izhkkokpk vfr k; dk;z{ke izdkj vkgs- vf/klrrk %& jkt; kkl=ke/;s lrrk ladyius brdhp egrokph ladyiuk Eg.ktsp vf/klrrk gks;- brjkap;k orzukr visf{kr ifjorzuk?kmowu vk.k.;kph ladyiuk Eg.ktsp lrrk gks;- ijarq lrrse/;s O;DrhP;k orzukr?kmoqu vk.kysys

Detaljer

^^lkekftd?kvuk vkf.k lel;k ;k ckcr Kku izkirhdjhrk dj.;kr vkysy;k O;ofLFkr la kks/kukyk vki.k lkekftd la kks/ku Eg.krks-**

^^lkekftd?kvuk vkf.k lel;k ;k ckcr Kku izkirhdjhrk dj.;kr vkysy;k O;ofLFkr la kks/kukyk vki.k lkekftd la kks/ku Eg.krks-** baxzth Hkk ksr la kks/kukyk Research vls Eg.krkr- Re-search Eg.kts iqugk iqugk kks/k.ks vlk vfkz ykork ;srks- ufou rf;s kks/k.;klkbh vkf.k tquh rf;s ijh{k.kklkbh dsysyk fpdhrld o i/nr khj vh;kl Eg.kts

Detaljer

rsjko;k 'krdkrhy ejkbh Hkk"kk] O;kdj.k o 'kcnlaxzg

rsjko;k 'krdkrhy ejkbh Hkkkk] O;kdj.k o 'kcnlaxzg rsjko;k 'krdkrhy ejkbh Hkk"kk] O;kdj.k o 'kcnlaxzg izk-mkw MkW- HkkÅlkgsc xes ejkbh fohkkx izeq[k] dyk o okf.kt; egkfon~;ky;] ;soyk ft- ukf kd 423401 b-l- 1100 rs 1350 ;k dkgkr egkjk"vªkr :< vl.kkú;k ejkbh

Detaljer

xzkgd røkj fuokj.k eap] vejkorh >ksu] vdksyk fo qr Hkou] jruyky IykWVl~] vdksyk& Qksu %

xzkgd røkj fuokj.k eap] vejkorh >ksu] vdksyk fo qr Hkou] jruyky IykWVl~] vdksyk& Qksu % xzkgd røkj fuokj.k eap] vejkorh >ksu] vdksyk fo qr Hkou] jruyky IykWVl~] vdksyk&444 001 Qksu % 2434476 fnukad % 16,fizy 2015 røkj dz-04@2015 ^^ pqdhps o vfrjhdr olqyh ckcr røkj ** dksje % Jh Vh-,e-ea=h]

Detaljer

efgykapk ks{kf.kd ntkz o Je kdrhrhy lghkkxkps vkffkzd fo ys k.k % fo ks k lanhkz ukansm ftygk

efgykapk ks{kf.kd ntkz o Je kdrhrhy lghkkxkps vkffkzd fo ys k.k % fo ks k lanhkz ukansm ftygk efgykapk ks{kf.kd ntkz o Je kdrhrhy lghkkxkps vkffkzd fo ys k.k % fo ks k lanhkz ukansm ftygk S Y N O P S I S Lokeh jkekuan rhfkz ejkbokmk fo kihb] ukansmp;k lkekftd kkl=s fo k kk[ks varxzr vfkz kkl= fo

Detaljer

brj ekxkloxhz; vkf.k tux.kuk ek/kqjh vuarjko Hkkejs] fvgd f k{k.k kkl= egkfo ky;] iq.ks& &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

brj ekxkloxhz; vkf.k tux.kuk ek/kqjh vuarjko Hkkejs] fvgd f k{k.k kkl= egkfo ky;] iq.ks& &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& Scholarly Research Journal for Interdisciplinary Studies, Online ISSN 2278-8808, SJIF 2016 = 6.17, www.srjis.com UGC Approved Sr. No.49366, NOV-DEC 2017, VOL- 4/37 brj ekxkloxhz; vkf.k tux.kuk ek/kqjh

Detaljer

SHIVAJI UNIVERSITY, KOLHAPUR

SHIVAJI UNIVERSITY, KOLHAPUR 1 SHIVAJI UNIVERSITY, KOLHAPUR B.A., B. Com. and B. Sc. and other under Graduate Degree Programme (For Sem II) Choice Based Credit System Skill Development Course (Non-Credit Course) Self Instructional

Detaljer

nf{k.k vkf k;krhy ng krokn% Lo:i] lel;k vkf.k mik;

nf{k.k vkf k;krhy ng krokn% Lo:i] lel;k vkf.k mik; Review Of ReseaRch impact factor : 5.2331(Uif) UGc approved JOURnal no. 48514 issn: 2249-894X volume - 7 issue - 7 april - 2018 nf{k.k vkf k;krhy ng krokn% Lo:i] lel;k vkf.k mik; izk- dy;k.k ojgs jkt;

Detaljer

Golden Research Thoughts

Golden Research Thoughts Vol 6 Issue 11 May 2017 ISSN No :2231-5063 ORIGINAL ARTICLE International Multidisciplinary Research Journal Golden Research Thoughts Chief Editor Dr.Tukaram Narayan Shinde Publisher Mrs.Laxmi Ashok Yakkaldevi

Detaljer

Hkkx 4 ¼d½ jktlfkku fo/kku eamy ds vf/kfu;ea fof/k ¼fo/kk;h ¼ ¼xqzi&2½ vf/klwpuk t;iqj] flrecj 5] 5

Hkkx 4 ¼d½ jktlfkku fo/kku eamy ds vf/kfu;ea fof/k ¼fo/kk;h ¼ ¼xqzi&2½ vf/klwpuk t;iqj] flrecj 5] 5 jktlfkku jkt&i= fo ks"kkad Extraordinary lkf/kdkj izdkf kr Hkknz 14] lkseokj] 'kkds 1933&flrEcj 5] 2011 Bhadra 14, Monday, Saka 1933 September 5, 2011 Hkkx 4 ¼d½ jktlfkku fo/kku eamy ds vf/kfu;ea fof/k

Detaljer

xzkgd xk&gk.ks fuokj.k eap

xzkgd xk&gk.ks fuokj.k eap 1 xzkgd xk&gk.ks fuokj.k eap ukxiwj xzkeh.k ifjeamg] e-jk-fo-fo-da-e-]ukxiwj vtz@dsl ua- xzkxkfuea@uki@xzkeh.k@154 & 2009 vtznkj & Jh- izdk k uffkqth [kkms s] eqddke&ykgksjh] iks V&[kaMkGk] rgfly& leqnziwj]

Detaljer

[kkrk ua0. {kfrxzlr Qly dk uke. {kfrxzlr Qly dk jdok

[kkrk ua0. {kfrxzlr Qly dk uke. {kfrxzlr Qly dk jdok Ø0 fdlku dk uke firk@ifr dk uke 12-4-2015 rd gq, vle; o"kkz,oa vksyko`fv }kjk 33 izfr'kr ls vf/kd {kfrxzlr {ks=ksa dk iapk;r okj,oa d`"kdokj HkkSfrd losz[k.k dh lwpha iapk;r ldgkjk iz[k.m dksfv oxz Js.kh

Detaljer

3½ vkpk;kzap;k eqyk[krhp;k vk/kkjs i-iw- xq#nsokap;k 'ks{kf.kd fopkjkaps fo'ys"k.k %&

3½ vkpk;kzap;k eqyk[krhp;k vk/kkjs i-iw- xq#nsokap;k 'ks{kf.kd fopkjkaps fo'ysk.k %& 3½ vkpk;kzap;k eqyk[krhp;k vk/kkjs i-iw- xq#nsokap;k 'ks{kf.kd fopkjkaps fo'ys"k.k %& izlrqr la'kks/kkarxzr vk/kqfd f'k{k.k o i-iw- xq#nso ;kaps f'k{k.k fo"k;d fopkj ;kl vql#,d vkpk;kzadfjrk eqyk[krhps

Detaljer

व द आ ण य च ल खन. dyk o fokku efgyk egkfo ky; esgdj] ft- cqy<k.kk मह र भ रत

व द आ ण य च ल खन. dyk o fokku efgyk egkfo ky; esgdj] ft- cqy<k.kk मह र भ रत व द आ ण य च ल खन dyk o fokku efgyk egkfo ky; esgdj] ft- cqy

Detaljer

Estd A Re-accredited by NAAC (2014) with CGPA 3.16

Estd A Re-accredited by NAAC (2014) with CGPA 3.16 Estd. 1962 A Re-accredited by NAAC (2014) with CGPA 3.16 51 dm XrjmÝV g_ma ^ àm. S>m. EZ². Oo. ndma, Hw$cJwê$, {edmor {dúmnrr>, H$moëhmnya `m Zr gmxa Ho$cocm Ahdmc f kokth fo kihbkpk 51 ok nh{kkur lekjahk

Detaljer

UNIVERSITY GRANTS COMMISSION NEW DELHI

UNIVERSITY GRANTS COMMISSION NEW DELHI UNIVERSITY GRANTS COMMISSION NEW DELHI Western Regional Office Pune 7 Minor Research Project AHMEDNAGAR MADHIL ADIVASHI LOKANCHE BRITISHANCHYA VIRUDHATIL UTHAO vgenuxje/khy vkfnoklh yksdkaps fczfv kkap;k

Detaljer

Lkksus rkj.k dtkzpk vtz

Lkksus rkj.k dtkzpk vtz Lkksus rkj.k dtkzpk vtz kk[kk%& fnukad %& 1- uko % 2- ofmykaps @irhps uko % 3- vkbzps uko % 4- tuerkjh[k o o; % 5- dk;epk irrk % 6- laidkzpk irrk % 7- Qksu @eksckbzy ua- % 8- O;olk; % 9- eklhd mriuu %

Detaljer

स व त र ब ई फ ल प ण व द य प ठ बह :श ल शशक षण म डल ज य ष ठ न गर क स य यत कक ष

स व त र ब ई फ ल प ण व द य प ठ बह :श ल शशक षण म डल ज य ष ठ न गर क स य यत कक ष स व त र ब ई फ ल प ण व द य प ठ बह :श ल शशक षण म डल ज य ष ठ न गर क स य यत कक ष पदव य त त व द य र थय न ज ञ न-व ज ञ न चन चळ ळ त स भ ग ण य च स णण स ध!!! बह :श ल शशक षण म डल व ज य ष ठ न गर क स य यत कक ष य ववभ

Detaljer

2012 Sep. fdjdksg cktkjisb] ijns'kh xaqro.kqd] ekwyl~]lk[kgh nqdkua],q-mh-vk;- ijdh; daiu;k-

2012 Sep. fdjdksg cktkjisb] ijns'kh xaqro.kqd] ekwyl~]lk[kgh nqdkua],q-mh-vk;- ijdh; daiu;k- Hkkjrh; fdjdksg cktkjisbsr ijns'kh xaro.kqdhyk FksV izos'k ns.;kp;k ljdkjp;k fu.kz;kus fdjdksg olrqap;k O;kikj{ks=kr izpam okng fuekz.k >kys- ;k fu.kz;kckcr myv-lqyv izfrfø;k ;k;yk ykxy;k- ljdkjlkscrp

Detaljer