ÅRSHEFTE 2016 SOGN OG FJORDANE SAU OG GEIT FEBRUAR 2017

Transkript

1 ÅRSHEFTE 2016 SOGN OG FJORDANE SAU OG GEIT FEBRUAR 2017

2

3

4 Sakliste Årsmøte: 1. Namneopprop 2. Godkjenne innkalling, sakliste og forretningsorden. 3. Velje to representantar saman med møteleiaren til å skrive under møteprotokollen. 4. Handsame Årsmelding for Handsame rekneskap og revisjonsmelding. 6. Handsame arbeidsplan for Innkomne saker. - Val etter vedtektene. - Fastsetje godtgjersle 8. Handsame og vedta budsjett for Velje medlem til valnemnda med vara.

5 Gode medlemar i SFSG Nok eit år er forbi. Eit år som for dei fleste innan sauehaldet har vore eit «godt» år med tanke på skader påført av rovvilt og anna tap. Nedturen hausten 2016 var meldinga om overproduksjon av lammekjøt, rimeleg kort tid etter at vi hadde underdekning, Dette vil virke inn på økonomien til alle som produserer lammekjøtt. Spesielt hardt vil det råke dei som har hatt store investeringar. Paradokset er at samstundes som det vert fokusert på overproduksjon og veksande lager, så får ikkje forbrukarane tak i lammekjøtt, verken fersk eller frose. Ikkje ein gong i slaktesesongen for lam. Her er noko som er riv ruskande gale, og det viser nok ei gong at butikk-kjedene har altfor stor makt. 9. desember la landbruksministeren fram den nye landbruksmeldinga. Det var ikkje særleg lysteleg lesnad. Isolert sett for oss lamme produsentar i Sogn og Fjordane, så er forslaget om satsing på utmarksbeite eit godt forslag, men måten det skal gjerast på er ikkje bra, med tanke på dei som driv med andre husdyr. Landbruksministeren vil heller ikkje ta vekk investeringsstøtte til sauehaldet. Dette er både positivt og negativt i desse tider med overproduksjon. Eg tykkjer det er rett at det kan gjevast støtte til å fornye driftsapparatet for dei som allereie er i næringa, men er negativ til at det skal gjevast støtte til nye produsentar, som då mest truleg vil bygge for store besetningar. Kravet til størrelse på buskap, for å få investeringsstøtte, er nok ein av årsakene til overproduksjonen. Personar som tidlegare ønskte å fornye driftsapparatet sitt, fekk krav til auke i tall vinterfôra dyr, for å få tilskot. Dette var og ei utfordring i starten på prosjektet «Sau i Pluss». Eg var på eit møte, for ei kort tid sidan, og då var det ein som sa til meg at vi måtte slutte og kalle oss sauehaldarar, vi måtte kalle oss lamme produsentar og vere bevist på det. Vedkommande har rett, det er lam vi produserer og det bør vi poengtere. Eg fekk meg i alle fall ein tankevekker, og er no lamme produsent. For geitehaldet kan landbruksmeldinga, om den vert vedteken slik den ligg føre, vere kroken på døra for produksjon av geitemjølk. Den vil føre til sentralisering av mjølkebruka til område i nærleik til meieri. Det tykkjest heilt ufatteleg at ein kan komme med eit slikt framlegg, rett etter at alle som har gjennomført saneringa, er kommen i gang med produksjon igjen. Det som, over fleire år, er lagt ned i økonomiske og menneskelege resursar, for å få friske dyr og ei mjølk med god smak, er bortkasta. Det vil og føre til rasering av «geitemiljøet». Pr. i dag har vi 294 bruk med geitemjølk i landet. Eit av argumenta for forslaget er at % av den totale geitemjølk produksjonen vert brukt som dyrefor. Her og burde ein bruke resursar på å få auka etterspørselen etter produkta. Det er og lagt opp til å «kjøpe ut produsentar». Kva skal desse produsentane, som då sit med nyrestaurerte-/nybygde driftsbygningar starte med? Produksjon av lammekjøtt som her allereie er overproduksjon av? Kva med ei eventuell gjeld på driftsbygning, vil den som vert kjøpt ut få sletta den? Neppe. Kva med nytt utstyr til mjølkestall m.m.? Når det gjeld gjetarhundarbeidet i SFSG i 2016, så har Gjetarhundnemnda med fleire gjort ein flott jobb når det gjeld identitet og samhald. Ein har fått på plass «Team Sogn og Fjordane», og fått laga jakker som det i tillegg til «Team Sogn og Fjordane» og står kva for gjetarhundlag ein representerer. Dette er eit viktig tiltak, spesielt når ein deltek på arrangement utanfor fylket. Ein får profilert fylket, det er lettare for dei frå fylket å «finne kvarandre» og sist men ikkje minst, så vil det virke som ei støtte og oppmuntring for dei som deltek på arrangement, som til dømes NM. Aktivitetsnivået rundt om i dei ulike gjetarhundlaga varierer frå år til år, men uansett så vert det lagt ned ein formidabel dugnadsinnsats i form av organisert trening og gjennomføring av ulike typar prøvar. Dette er eit svært viktig arbeid med tanke på rekruttering av nye gjetarhundeigarar og større gjetarhund miljø. Enda er her mange kommunar/lokallag av sau og geit som ikkje har «tradisjon» for gjetarhund. Her er ein jobb å gjere, for å vise kor viktig og god medhjelpar ein gjetarhund er, i småfehaldet. Som ein sa til meg for litt sidan «Etter traktoren er hunden den viktigaste reiskapen eg har på garden»

6 Så vil eg gratulere og takke Magnus Grimeland med Sanki, som gjorde ein flott innsats under NM. So flott at SFSG i 2017 får stille med to ekvipasjar. Det er ein spennande vår vi har føre oss. I tillegg til det som vi i småfehaldet ser på som vårens vakraste eventyr, kjeing og lamming, så har vi i vår «Ny landbruksmelding» hengjande over oss, i tillegg til jordbrukstingingane. Kva som skjer med landbruksmeldinga, vil nok legge føringar for jordbrukstingingane. Eg vel å vere optimist, og trur at politikarane våre, ser verdien av matproduksjon over heile landet, verdien av utnytting av utmarksressursar, oppretthalding av kulturlandskapet m.v slik at ikkje landbruksmeldinga vert godkjent slik den ligg føre. Samstundes er eg ikkje meir optimist enn at eg oppmodar alle om å informere sentrale politikarar mest mogleg, om konsekvensane for landbruket i Sogn og Fjordane, om meldinga vert vedteken slik den ligg føre. Det er og svært urovekkande det som har skjedd i høve ulveforliket. Får ein ikkje redusert ulvebestanden, så vil ulven spreie seg utover store deler av landet, noko som vil få store konsekvensar for småfenæringa. I tillegg vil eit resultat av auka ulvestamme føre til for ringa livskvalitet for dei som bur i «ulveområder». For å få dei som ser på ulven som ein «snill hund», til å forstå, så trur eg at vi må formidle kvardagen til dei som bur i noverande ulveområder. Hundar som vert tekne av ulv inne på gardstunet og foreldre som ikkje vågar å la små ungar vere ute i tunet aleine. Fokuserer vi berre på sauen, så er det vi som må passe betre på dyra våre og heile den leksa som brukar komme frå ulveforkjemparane. So håpar eg at 2017 vert eit godt år for småfenæringa og landbruket generelt. Eg ønskjer alle medlemane i SFSG lykke til med arbeidet framover, og håpar på ein god beitesesesong med lite problem med tap grunna sjukdom og rovdyr. Godt årsmøte Ragnhild Sæle

7

8

9

10 Org.nr Lagsnamn Leiar epost Tlf.nr Medl Arnafjord saualslag Olav J. Dale Askrova saualslag Andre Espeseth andreespeseth@live.no Askvoll Sau- og Geit Jan Vidar Høyvik janvidar@hotmail.com Aurland Sau og Geit Sigurd Vikesland sigurd.vikesland@online.no Breim Sau- og Geitalslag Vidar Sandal vidar.sandal@enivest.net Brekke Sau- og Geit Rolf Borlaug rolf.borlaug@enivest.net Bremanger Sau og Geit Åse Leirgulen ase.leirgulen@lr.no Eid Sau og Geit Arve Dahl arvedahl@enivest.net Eikefjord Sau og Geit Gunnar Seljeseth gunnvars@start.no Feios Sau og Geit Rune Lunde lurune@hotmail.com Fjorden og Dale Sau og Geit John Øvrebø joevrebo@online.no Fjærland Saualslag Endre Distad endredistad@hotmail.com Flekke Sau og Geit Peter Kåre Igelkjøn peterkareigelkjon@yahoo.no Fresvik Sau og Geit Rune Hatlelid runehatleli@gmail.com Førde Sau- og Geitalslag Per Ravndal p-rav@online.no Gaular Sau og Geit Helge Skagen helge-ska@online.no Gloppen Sau og Geit Kjell Mardal kdma@online.no Guddal Sau- og Geitalslag Øystein Osland oysteinosland@hotmail.no Gulen Sau og Geit Vidar Reksnes v-reknes@online.no Hestad krins Sau og Geit Knut Arne Laukeland knutarnelaukeland@hotmail.com Holmedal Sau og Geit Odd Jarle Øvreås odd-jar@online.no Hornindal Sau- og Geitalslag Per Øen per-oee@online.no Hyllestad Sau og Geit Eirik Koefoed ekoe@online.no Jølster Sau og Geit Ragnhild Sæle ragnhild.saele@enivest.net Kvamsøy Sau og Geit Lars Halvard Ese lars.hallvard.ese@balestrand.kommune.no Kyrkjebø Sau og Geit Leif Brekken leif.brekken@enivest.net Leikanger Sau og Geit Marit H. Halsnes post@henjatunet.no Luster Sau og Geit Øystein Urnes oe-urn@online.no Lærdal Sau og Geit Kåre Rudningen rudningen@alb.no Naustdal Sau- og Geitalslag Vidar Heggheim vidar_heggheim@hotmail.no Nordalsfjord Sau og Geit Magnar Nordal magnar.nordal@fokuselektro.no Nordsida Sau og Geit Jan Magne Heggedal Janheggedal@yahoo.no Oldedalen Sau og Geit Linda Alsaker r-alsak@frisurf.no Selje Sau og Geit Mirjam Friberg mirjam@srr.no Sogndal Sau- og Geitalslag Håvard Øyrehagen Oyrehagen@gmail.com Solund Sau og Geit Anne Marie G. Færøy gfaeroey@online.no Stavøy Sau- og Geitalslag Torgunn Eikevik torgunna@hotmail.com Stryn Sau- og Geitalslag Arne M. Sølvberg arnesoelv@frisurf.no Vetlefjorden Saualslag Tor Sværen torsvaren@hotmail.com Vik Sau og Geit Jon Numedal jon.nummedal@sogn.no Vikane Sau og Geit Oddbjørn Reme oddb-re@online.no Viksdalen Sau og Geit Eli Berge Ness eli.ness@online.no Årdal Sau og Geit Erling Offerdal erlingofferdal@hotmail.com

11 Sogn og Fjordane Sau og Geit Rekneskap budsjett 2017 Resultatrekneskap Notar Rekneskap Budsjett Rekneskap Budsjett INNTEKTER Medlemskontigent Salsinntekt annonsar årsmelding og heimeside Inntekt leiarsamling Inntekt avlsutval sau Inntekt gjetarhundnemd Inntekt geitegruppa Tilskot frå det offentlege/fylkesmannen Geitedagane Andre inntekter Sum driftsinntekter KOSTNADER Telefongodtgjersle leiar Telefongodtgjersle sekretær/styremedlem Godtgjersle til leiar Godtgjersle til sekretær Godtgjersle til Web-ansvarleg Godtgjersle til kasserar/rekneskapsførar Møtegodtgjersle Reiseutgifter/diett Arbeidsgjevaravgift hovudstyre Utgifter avlsutval sau Utgifter gjetarhundnemnd Utgifter geitegruppa Kjøp av datautstyr + lisensar Årsmelding Årsmøtehelg Kontorrekvisita/porto med meir Møte fagtema/kurs i lokallag Møte leiarsamling Rekruttering og opplæring kåringsdommarar Profilering Team Sogn og Fjordane Gåver/helsingar med meir Stønad til aktive lokallag Stønad til diverse tiltak Andre utgifter Sum driftskostnader Driftsresulat Renteinntekter Resultat

12 Balanse Notar Rekneskap Rekneskap Uteståande krav Spb Sogn og fjordane Spb Sogn og fjordane Spb Sogn og fjordane (skatt) Spb Sogn og fjordane (fond) Sum eigedeler Årets resultat Fri eigenkapital Bunden eigenkapital Sum eigenkapital Langsiktig gjeld Leverandørgjeld Gjeld til det offentlege Anna kortsiktig gjeld Sum gjeld Sum gjeld og eigenkapital Jo Risløv Ragnhild Sæle Ove Årdal Inge Erikstad kasserar leiar revisor revisor Rekneskapsprinsipp Inntekter er inntektsførde når dei er opptente, og kostnader er kostnadsførde når dei er påkomne. Mottekne fondsmidlar og utgifter trekt av fondsmidlar, er ikkje førde i resultatrekneskapen. Notar Note 1 - Tilskot Tilskot og bidrag frå Fylkesmannen og fylkeslaga i Hordaland, Sogn og Fjordane og Møre og Romsdal. Note 2 - Reise mm styret Reise, diett og møtegodtgjersle for styremedlemmane i fylkeslaget, uavhengig av høve.

13 Note 3 - Årsmøtehelg Inklusiv opphald for styremedlemmane i fylkeslaget. Note 4 - Krav Kundekrav. Note 5 - Skattetrekk Skuldig skattetrekk utgjer pr kr Note 6 - Eigenkapital og fond Fri eigenkapital Fond spesielle tiltak Fond rovdyrtiltak Fond geitefilm Total eigenkapital Balanse pr , før resultatdisponering Resultatdisponering Balanse pr , før resultatdisponering Disponering av resultat 2016 (forslag) Digitalisering gamle filmklipp Balanse Bunden eigenkapital avsett på fond pr Saldo på fondskonto pr Note 7 - Langsiktig gjeld Tilskot tiltak unge bønder Note 8 - Budsjettert underskot 2017 Vert dekka inn ved bruk av fri eigenkapital.

14 Avdelingsrekneskap Hovudstyre Avlsutval Gjetarhund Geitegr. Totalt INNTEKTER Medlemskontigent Salsinntekter Tilskot Andre inntekter Sum driftsinntekter KOSTNADER Varekostnad Godtgjersle til leiar/styre Møtegodtgjersle Godtgjersle til kasserar og webansvarleg Arbeidsgjevaravgift Kjøp av rekvisita og utstyr Konsulenttenester Kontorrekvisita/porto med meir Møtekostnader Reisekostnader Gåver, helsingar, premiar med meir Andre utgifter Sum driftskostnader Driftsresulat Renteinntekter Avdelingsresultat

15 Pokalar og utmerkingar Samuel J. Førde`s minnepokal beste 1. pr geit kropp og jur. Dei som til no har fått ein eller to aksjar i pokalen er desse: 2005: Ester og Atle Løvland Kandal 6823 Sandane 2006: Annlaug og Erling Vanberg Kandal 6823 Sandane 2007: Eva og Noralf Høydal Skjærli 6983 Kvammen 2008: Ester og Atle Løvland Kandal 6823 Sandane 2009: Annlaug og Erling Vanberg Kandal 6823 Sandane 2010: Grethe og Sigurd Vikesland Vikesland 5742 Aurland 2011: Kjellaug og Ingmar Hjellum Midje 5745 Aurland 2012: Åse og Rune Myklebust 6791 Oldedalen 2013: Grethe og Sigurd Vikesland Vikesland 5745 Aurland 2014: Gørild Tveit og Einar Lie 5745 Aurland 2015: Grethe og Sigurd Vikesland Vikesland 5745 Aurland til eige Ny pokal sett opp av styret i SFSG: Vandrepokal for beste geit i Sogn og Fjordane 2016: Grethe og Sigurd Vikesland Geit nr: 4403 Blårose 5745 Aurland Jon Hegdal`s minnepokal for beste avkomsgranska vær, uansett rase. 2012: Jæger Mix Magnar Sunde ring 175 NKS 2013: Stas Krøss Magnar Sunde ring 175 NKS 2014: Topp Sandal Jon Sandal ring 175 NKS 2015: Pilten Bjørn Olav Nedrebø ring 171 Sjeviot 2016: Mykløssen Rolf Roger Mykland ring 168 NKS Oversikt over vinnarar på vandrepokal Gjetarhund: 2006: Sigbjørn Fænn med Moss 2007: Halvor Tenden med Drift 2008: Egil Syvertsbråten med Don 2009: Kurt Magne Fardal med Kez 2010: Frode Gjerde med Sam 2011: Egil Syvertsbråten med Bill 2012: Magnus Grimeland med Sanki 2013: Magnus Grimeland med Sanki 2014: Roger Løvik med Aslan 2015: Roger Løvik med Prince Caspian 2016: Magnus Grimeland med Sanki Beste bukk i Sogn og Fjordane Nr Brekviten, Jon Olav Kvamme Ind. 132

16 Avlsutvalet for sau i Sogn og Fjordane Årsmelding 2016 Medlemane i avlsutvalet frå Tom Idar Kvam, 6869 Hafslo: leiar tlf e-post: ti.kvam@online.no Einar Helge Haugstad, 6770 Nordfjordeid: kåringsansvarleg tlf e-post: einar-helge.haugstad@nortura.no Kjell Olav Kusslid (bruksbesetning) tlf Lars Nesse: nestleiar ( representant frå styret i SFSG) tlf e-post: larsnesse@sogn.no Johannes Nedrebø (Nortura) Vara: 1. Kjell Mardal 2.Leif Tore Kårstad 3. Egil Ove Helleland Avlsutvalget i fylket har ansvaret for å spre framgangen som vert skapt i væreringene til bruksbesetningane. Avlsutvalget har også ansvar for å organisere kåring av værlam Væreringane I 2016 vart det sett inn for gransking 242 prøveværar ( )og 65 eliteværar,( ) Det vart ikkje oppretta nye ringar i Sogn og Fjordane i 2016 Kåringa Avlsutvalet organiserar alle kåringane i fylket, det er ei arbeidskrevjande oppgåve som tek mykje tid og nøye planlegging. 956 lam møtte til kåring dette er 5 meir enn i kåra (892 i 2015!). Mykje av denne auken i vraka lam kjem av dei nye dommarreglane

17 Som gjer at dommarane no skal sjå etter daudhår etter ryggen på sauen i tillegg til mikroskop Ein del nytt vart det også i år med nye kåringsreglar, men trur dei fleste tykte det var greitt. Avlsutvalet vart organisert litt annleis frå 2013,med eigen kåringsansvarleg som jobbar kun med kåringane, dette tykkjer me har fungert svert godt. Den største utfordringa er å få dommarkabalen til å gå opp. Dette er ikkje enkelt spesielt i helgane. Men med velvillige og sporty dommarar går det som regel greitt. Dommarsamlinga var på Nortura, Førde den 31. August. Programmet var ved Kjell Steinar Løland og Ove Holmås Me skal ha ny dommarsamling til hausten, der me går igjennom dei nye kåringsreglane. Beste Vær Beste vær i 2016 er Mykløssen, indeks 147 Oppdrettar Rolv Roger Mykland, og granska i ring 168 Nordfjord Værering avdeling Gloppen Møte Avlsutvalet har i 2016 hatt 1 møte i tillegg til epostkontakt og telefonmøte, Me var og medarrangør på møtet for væreringane i Januar -17, Der avlssjefen informerte om genomisk seleksjon, og ringane fekk komma med sine synspunkt, det er stor frustrasjon blant sauebøndene i fylket, på grunn av alle lamma som blir vraka på grunn av daudhår i SFJ, og nesten ikkje noko i resten av landet. Leiar har vore på 3 møter i regionutvalget i tillegg til fellesmøte med avlsrådet i mars Sluttord God oppslutnad på kåringane i haust! Mange nye sauehaldarar å sjå på kåringssjå,dette er kjekt! For 2017 skal kåringsreglane reviderast og gjennomgåast,og avlsutvalet håpar at dommarane i Sogn og Fjordane har sett standarden når det gjeld dømming av daudhår på landsbasis. For avlsutvalet i Sogn og Fjordane 29/ Tom Idar Kvam

18 Granskings resultat 2016 Kåringsnr. Namn O-ind. Oppdrettar Ring NKS Mykløssen 147 Rolf Roger Mykland Haugstad Sjauaren 144 Einar Helge Haugstad P.N.Stedje 144 Endre Johan Jordalen Eggja Stasmann 143 Sven Arne Rygg Stas Haugen 141 Anders Haugen 166 SPÆL Bø Fellesfjøs Inge Årdal 180 SJEVIOT Birkelid Pelle 136 Vidar Heggheim Birkelid Erik 133 Vidar Heggheim Ole Christian Solheim Birkelid Lasse 133 Vidar Heggheim 163 PELS Graonipen 141 Liv Astrid Nordheim Kusslid Blaosvåen 135 Liv Astrid Nordheim Kusslid Navarseten 134 Steinar Hofslundsengen 177 KJØTTSAU Krok Eggum 115 Dagfinn Kvamme The King 99 Odd-Jarle Øvreås 176

19 RINGOVERSIKT 2016 Ring nr. Namn Kontakt person Antall søyer Antall med. Antall avd. 163 Sunnfjord Sjeviotring Vidar Heggheim Vik Verering Atle Aase Sogndal Verering Ivar O. Henjum Lærdal Værering Lars Nesse Nordfjord Verering Einar Helge Haugstad Viksdalen Verering Atle Hoff Jølster og Nordsida Sjeviotring Audun Nedrebø Gulen Verering Leif Brekken Sunnfjord Verering Jan Asle Bolset Holmedal Verering Odd-Jarle Øvreås Sogn Pelsauring Leif Arne Nordheim Luster Verering Tom Idar Kvam Sogn og Fjordane Spælring Johannes Nedrebø

20 Geitegruppa - årsmeldinga 2016 Jo Risløv, Ragnvald Søgnesand, Vidar Sandal, Ingolf Folven og Sigurd Vikesland har vore medlemmar av geitegruppa i Gruppa har hatt tre møte i På desse møta har me drøfta nytt regelverk for kvalitetsbetaling av geitemjølk, omlegging av analysemetode for bakterietal i geitemjølka, statuttar for ny vandrepokal for beste geit i Sogn og Fjordane, marknadssituasjonen for geitemjølksprodukt, og produksjon av ein film om geitehaldet i Sogn og Fjordane. Geitegruppa har utarbeidd uttale til jordbrukstingingane 2017, og denne vart innarbeidd i styret sin uttale. Geitehelg i Jølster vart arrangert på Skei november Dette har vore ei årleg fagsamling kombinert med julebord siste åra. På årets program sto fylgjande tema: Grasproduksjon medrekna ensilering og utstyr, strategiplan for geit og korleis ein kan få selt meir geitemjølksprodukt, levering av kjekjøt til Nortura, oppfôring av geita etter kjeing og bruk av kraftfôr i sommarbeite, og jurhelse. Til slutt fekk me ein presentasjon om Nofence gjerdesystem og ein presentasjon av Kystgeita. Dei som var til stades var nøgde med både fagprogrammet og helga. For Geitegruppa i SFSG Jo Risløv KÅRING 2016 Fylke Tal bukkar kåra Genstatus 0 eller ukjent Genstatus 2 Genstatus Møre og Romsdal Sogn og Fjordane Landet Tal bukker som vert kåra har gått litt tilbake i høve til Sogn og Fjordane og Møre og Romsdal bidreg med 45 % av bukkane som vert kåra i landet.

21

22 Gjetarhundnemnda i SFSG har vore samansett slik i 2016: Leiar: Ingunn Reme, SFSG Nestleiar: Kurt Magne Fardal, Indre Sogn Medlem: Janne Håheim, Nordfjord Sekretær: Roger Løvik, Sunnfjord og Ytre Sogn Årsmelding 2016 Nemnda har hatt tre møte i meldingsåret. Nordfjord Gjetarhundlag arrangerte Norgesserieprøve i Erdalen med gode resultat for Sogn og Fjordane. Fylkesmeisterskapen vart arrangert på Hafslo der Indre Sogn Gjetarhundlag var arrangør. Dette var ein særs vellukka prøve med gode forhold, strålande sol og godt humør. Magnus Grimeland med Sanki vart fylkesmeister 2016 i kl. 3. og deltok i NM. Sog og Fjordane kunne stille med berre ein ekvipasje i Magnus Grimeland og Halvor Tenden kvalifiserte seg til finalen i Norgesserien der begge gjorde en god jobb. Magnus Grimeland har med sine gode resultat i 2016 kvalifisert seg til å vera med på World Trail i Nederland sommaren 2017, og han har skaffa Sogn og Fjordane ein ny plass i NM 2017, slik at me kan stilla med 2 ekvipasjar. Team Sogn og Fjordane har så smått byrja å ta form. Me har hatt to treningssamlingar i 2016 og me har jobba med korleis me skal få Team Sogn og Fjordane opp å gå. Det er laga ein logo og jakker som alle laga har hatt høve til å tinga. Dette vart ein kjempe suksess, og me er allereie i gang med neste bestilling. Der har vore god aktivitet i laga, og det er mange nye som er ser nytten av gjetarhunden. Dette ser vi i nemnda som svært positivt, og det syner at lokallaga gjer ein god jobb med rekruttering. Totalt godkjende bruksprøvar i 2016 i Sogn og Fjordane er 17 stk. For Gjetarhundnemnda i SFSG Ingunn Reme

23 ÅRSMELDING FOR NORDFJORD GJETARHUNDLAG 2016 I 2016 har styret vore samansett slik: Leiar: Janne Håheim Nestleiar: Margrethe Garlid Sekretær: Ida Elisabeth Lien Ohrvik Kasserar: Ingunn Reme Styremedlem: Knut Alsaker 1. Vara: Frode Gjerde 2. Vara: Mirijam Friberg I året som har gått har Nordfjord Gjetarhundlag hatt stor auke i medlemstalet. Laget er no oppe i ca 50 medlemmar. Aktiviteten med mange kurs og fellestreningar i laget har gjort at mange gjerne vil vere medlem og nytte seg av dei gode tilboda. Laget har også fått medlemmar som vil støtte laget pga sankehjelp. Aktivitet på nettsida til Norsk Sau og Geit, samt facebooksida «Nordfjord Gjetarhundlag» har vore viktig for laget. Her får ein ut informasjon raskt, og når dei fleste. Det har vore nytta epost og sms til dei som ikkje er med på sosiale medier. Knut Alsaker og Frode Gjerde har fungert som materialforvaltarar. Janne Håheim som informasjonsansvarleg, og heile styret har delteke for å få inn sponsorinntekter. Leiar har delteke på møter i nemnda. Ingunn Reme har hatt jobben som kasserar og har i 2016 hatt ein stor jobb med å få alle tal til å stemme. Den store aktiviteten i laget skaper også stor aktivitet for rekneskapsføraren. Styret er svært takksame for den jobben Ingunn har lagt ned i rekneskapsføringa. Mykje pengar har gått ut og inn, sjå rekneskap. Nordfjord Gjetarhundlag har hatt opne treningsområder fleire stadar i heile Nordfjord, der det har vore stor aktivitet. Dei fleste treningsområda har vore tilgjengelege på visse dagar i veka, medan andre har vore etter avtale med eigar frå gong til gong. Dette har fungert fint. Aktivitet gjennom året 9. januar: Fagsamling Skei hotell, bruk av gjetarhund 10. januar: Fellestrening hos Halvor Tenden 17. januar: Årsmøte, Stadt 6. februar: Fellestrening Breim, ridehallen februar: Kurs i Innvik med Anne Kari Veikleenget og Mette Berg. 27. mars: Fellestrening hos Roy Cato Hopland 10. april: Fellestrening hos Roy Cato Hopland 29. mai: Unghundkurs i Stryn med Margrethe Garlid

24 juni: Kurs med Aled Owen på Breim 26. juni: Unghundkurs i Stryn med Margrethe Garlid 3. juli: Unghundkurs i Stryn med Margrethe Garlid 10. juli: Fellestrening hos Halvor Tenden 5. august: Dugnad på baneutstyret, Oldedalen 7. august: Hundens dag hos Felleskjøpet. Gjetarhunddemo v/ Margrethe Garlid 17. august: Medlemsmøte, Stryn september: Norgesserie Erdalen oktober: Kurs med Egil Syversbråten i Markane 30. oktober: Gjetarhundprøve i Olden 2. november: Temakveld augelysing, Nordfjordeid november: Augelysing Eid Veterinærkontor, 40 hundar november: Kurs med Egil Syversbråten på Breim 26. november: Julebord Raftevold Hotell Nordfjord Gjetarhundlag vil takke sponsorar til Norgesserien for 2016: Nordfjord Kjøtt Nortura Førde Felleskjøpet Stryn Oldenvatn Takk til alle andre som har støtta og som har stilt på dugnadsarbeid i 2016! Halvor Tenden med Adam og Magnus Grimeland med Sanki kvalifiserte seg i år til norgesseriefinalen i Ørsta. Gratulerer Ein spesiell takk til Magnus Grimeland. Han har i år klart å skaffe Sogn og Fjordane ein ekstra plass i NM Dette er svært positivt for miljøet til dei som ønskjer å satse på konkurranse. Det vil også vere positivt at fleire kan reise i lag til NM og støtte kvarandre. Han har også vunne fylkesmeisterskapet i Sogn og Fjordane tre gongar med Sanki. Han fekk vandrepokalen frå Sogn og Fjordane Sau og Geit til odel og eige. Dette er ein stor prestasjon. Gratulerer! Hundar har oppnådd bruksprov i 2016: Bess og Magnus Grimeland Pivi og Ailen Skogeng Trixie og Halvor Tenden Gratulerer til desse! Nordfjord Gjetarhundlag

25 ÅRSMELDING SYSG 2016 Styret i Sunnfjord og Ytre Sogn Gjetarhundlag har bestått av: Roger Løvik, leiar Erlend Fossen, nestleiar Svein Heggebø, styremedlem Jan Kåre Ravnøy, varamedlem Tommy Aasen, varamedlem Andre tillitsvalde: Johannes Lundekvam, revisor Valgnemnd: Vigdis Lunde, leiar Jan Ove Steinseth, medlem I 2016 hadde vi 18 betalende medlemmer, og det er 3 opp frå Året som har gått, har for det meste bestått av fellestreninger og treningssamlinger i SYSG. Det blei verken arrangert prøver eller kurs i Med andre ord har det vært eit rolig år. Lite møteaktivitet, og dei drøftingane vi har hatt, har fåregått på fellestreninger mellom medlemmer. Som leiar har Roger Løvik møtt på tre møter i Sogn og Fjordane gjetarhundnemnd. Har der vært med å jobba mykje med nysasninga i fylket, Team Sogn og Fjordane, som er eit lag beståande av dei i fylket som satser på Norgesserien og mot Nm. Sia det no har vært eit rolig år, vil leiar jobbe mot å auke aktivitetet igjen i Arrangere litt prøver, spesielt klasse 1 og 2. Og få til eit kurs i Sunnfjord sein vår/tidleg sommar.

26 ÅRSMELDING INDRE SOGN GJETARHUNDLAG 2016 Styret i ISG 2016 har vore samansett slik: Leiar: Kurt Magne Fardal (på val) Styremedlem: Hilde Valland (på val) Styremedlem: Tom Idar Kvam 1. vara: Bjørn Hagen (på val) 2. vara: Kjell Harald Bø Revisor : Øystein Urnes (på val) Det har vore halde eit styremøte i 2016 elles har styret hatt kontakt via telefon og epost. Laget si målsetting har vore å få flest mogeleg med på fellestreningar som har vore i Gaupne, Hafslo, Sogndal og Vik. I 2016 var det 26 medlemmar i laget. Helga 1-3 april arrangerte me kurs i Gaupne med Margrethe Garlid frå Stryn og Atle Arnesen frå Syvde som instruktørar. Det var teori på fredag kveld med 15 deltakarar. Laurdag var det praktisk undervisning på to ulike stader der alle 15 ekvipasjar fekk tilpassa opplæring. Laurdagskveld var det sosialt samvær med pizza. På søndag føremiddag var det praktisk undervisning. Om ettermiddagen arrangerte me ein gjetarhundprøve i kl1 for dei som ville. Jan Kåre Ravnøy stilte som dommar. Av 15 kursdeltakarar var det åtte som stilte på prøven og alle klarde kravet på minimum 60 poeng. Det var eit lærerikt og godt kurs. Søndag 2. oktober arrangerte me Fylkesmeistarskap på Tang Gard på Hafslo. Det var 20 startande i kl3 og to startande i kl2. Dommar var Bjørn Ola Vågarsaaygard frå Lom. Fylkesmeistar vart Magnus Grimeland med Sanki frå Raudeberg. Det var eit flott arrangement med fint vær. Det var mange som tok turen innom for å sjå på konkuransen. 6. november arrangerte me gjetarhundprøve i Gaupne. Jan Kåre Ravnøy dømde prøven. Det stilte 14 hundar i kl3, ein hund i kl2 og åtte hundar i kl1. Av dei åtte i kl1 var det seks som klarde kravet på minimum 60 poeng. Det er totalt 13 hundar som fekk godkjent bruksprov i kl1 av medlemanne våre i Det er mange nye med gjetarhund i distriktet. Det er svært positivt og me ser fram til mykje aktivitet i tida framover. Styret vil takka alle medlemmar som har vore med å jobba på alle arrangement. For ISG Gaupne Styret

27

28 Beitesesongen FM, Helen Haaland Tap av sau og lam på utmarksbeite i Sogn og Fjordane har gått nedover dei siste åra. I 2016 var det ein liten auke, men framleis er tapet under 5 %. Gjennomsnittleg lammetap i landet var 6,1%. Dei lågast tapa finn vi stort sett i kommunane i Indre Sogn saman med mellom anna Naustdal, Førde, Gloppen og Jølster, her er lammetapet under 4%. Kystkommunane Bremanger og Vågsøy hadde saman med Årdal dei høgaste tapa på rundt 10 %. Lammetap per kommune (Det er ikkje rapportert inn tal frå Solund og Hyllestad i 2016): Prosent tap av lam på utmarksbeite i Sogn og Fjordane og landet totalt ,8 8,5 8,5 8,4 8,2 8,2 8,1 8,2 7,8 7,8 7,9 7,6 7,7 7,6 7,7 7,7 7,4 7,4 7,5 7,0 6,9 6,7 6,7 6,6 6,3 6,1 5,4 5,5 4,9 4, Sogn og Fjordane Landet Beitesesongen 2016 var ein god sesong med jamt over lite tap og ingen store dokumenterte rovdyrangep. Fleire lag melder likevel om aukande problem med mellom anna ørn og rev, alveld og flått har enkelte

29 stader ført til problem også denne sesongen. Eit godt beiteår saman med dyktige sauebønder gjer at Sogn og Fjordane også 2016 låg i landstoppen når det gjeld slaktekvalitet. For å få oversyn over tap av dyr på beite er vi heilt avhengige av at dei rundt 100 beitelaga i fylket rapportetar inn tal til Fylkesmannen. I tillegg til denne rapporteringa gjer beitelaga ein viktig jobb med tiltak for å få ned tap av dyr på beite og bidreg til eit godt fagmiljø. Fleire og fleire beitelag har teke i bruk elektroniske bjøller. Dette er gode hjelpemiddel som gjer tilsyn og sanking lettare og gir mykje nyttig informasjon om beitevanane til dyra. ERSTATNING FREDA ROVVILT var, som 2015, eit godt år med lite tap til rovdyr i Sogn og Fjordane. Totalt ble det utbetalt i erstatningar kr ,- fordelt på 32 søknader. Dette er noko meir enn i 2015 ( kr ,-) Hovuddelen av erstatningane er i Indre Sogn på bakgrunn av enkelte område med store tap, men der vi ikkje har greidd å finne ut av tapsårsakane. Felles for områda er at det tidlegare år har vore jerveskade her, og vi meiner det er sannsynleg at jerv eller anna freda rovvilt står bak deler av tapa er og det første året på lang tid at det ikkje er dokumentert skade av nokon av dei fire store rovdyra våre! Det treng jo ikkje tyde at det ikkje har vore skade, men Statens Naturoppsyn (SNO) har i alle fall ikkje undersøkt kadaver der dei har kunne påvist rovdyrskade. Dette samsvarar jo bra med målsettinga om at region 1 (Sogn og Fjordane Vest-Agder) skal vere beiteprioritert område. Dokumenterte kongeørnskader er stabilt låge, årleg dokumenterer SNO 8-12 slike tilfelle, spreidd rundt i fylket. Det er og få observasjonar av store rovdyr i Nokre jerveobservasjonar i frå Indre Sogn og Nordfjord, elles lite. Av ulv kom det inn tre meldingar til SNO som ble vurdert til feilmeldingar. Ingen meldingar om bjørn og ingen om gaupe. I meldingstenesta Skandobs, der alle kan legge inn observasjonar, er det lagt inn tre moglege observasjonar av gaupe. Slike enkeltsaker blir ikkje følgd opp av SNO, dei undersøker berre om det er melding om familiegruppe av gaupe. Skandobs er eit system som er mykje brukt for å rapportere om rovdyr, og vi oppmodar om at fleire tek dette i bruk. Det er ingen dokumentasjonskrav til det som blir lagt inn, men det er ein god måte å spreie informasjon på og vil gje auka kunnskap om førekomst av rovdyra. Også i 2016 vart det teke ut jerv av SNO i Sogn og Fjordane. 2 hannar vart teke ut i Luster og ei ho i Lærdal. I tillegg vart ei ho felt i Luster under lisensjakta. Til saman har nok dette bidrege til dei låge tapstala i Ny rovviltnemnd for region 1 vart konstituert i januar Leiar er Aleksander Øren Heen frå Sogn og Fjordane og nestleiar er Gunnvor Birkeland frå Vest-Agder. Venleg helsing Hermund Mjelstad seniorrådgjevar Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Tlf.: /

30

31

32

33

34 Det blir ei kort årsmelding for 2016 (Fellingslaget) Laget var ikkje nytta til fellingsforsøk i Det vart gjennomført eitt møte for fellingslaget på Skei Hotell i juni med fokus på fag og organisasjon. Laget har ellers vore på møte i kontaktutvalet for rovviltsaker i SFJ i februar og hatt kontakt med beitelag, fylkesmann, SNO m.v i faglege spørsmål gjennom året. Medlemmer i laget har vore nytta i samband med lisensfelling på jerv. Laget har formidla kontakten. Det har i siste åra vore fokus på omstrukturering av skadefellingslaget. Det har vore eit ønskje å kople laget meir mot kommunane og inn i kommunal verksemd enn organiseringa har vore sidan oppstarten. Det har vore eit ønskje at det skal drivast interkommunalt og at ansvar for drift, herunder avsvar for medlemmer i høve til tilsetjing, forsikringar m.v kan liggje til Vestskog som før. Men kommunane ser det som naturleg at kommunane sjølv peikar ut personar til deltaking i laget. Dette har tidlegare vore organisert over drifta og ei nedsett gruppe (2010) Det går ut brev pr 1 februar 2017 med oppfordring til kommunane om oppnevning av personar inntill 2 stk frå kvar kommune som deltakarar til det interkommunale skadefellingslaget. Laget vil vera samkjørt og klart til kommande beitesesong. Underteikna har i skrivande stund ikkje oversikt over økonomien for Arbeidet er finansiert av tilskott frå midlar hjå Fylkesmannen. Mvh Arve Aarhus Vestskog

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55 Eigne notat.

56