MØYÅNI

Indre Hordaland jordskifterett Rettsbok Sak: 1230-2013-0005 MØYÅNI Gnr. 31 m.fl. i Voss kommune Oppstarta: 14.06.2013 Avslutta: 21.11.2013

RETTSBOK Domstol: Indre Hordaland jordskifterett. Møtedag: 14.06.2013. Stad: Jordskifterettens lokaler i Voss. Sak nr.: 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl.. Saka gjeld: Krav om sak etter jordskiftelova 88 a. Jordskiftedommar: Thorbjørn Svane, som einedommar etter jordskiftelova 9 andre ledd. Protokollførar: Saka er kravd av: Til handsaming: Jordskiftedommaren. Arnfinn Djukastein m.fl. Gjennomgang av kravet Vurdera fremming av saka Vidare framdrift i saka. Partar: Eigar av gnr. 31 bnr. 1 og 4, Arnfinn Djukastein Eigar av gnr. 31 bnr. 2, Solvei Djukastein Kulen Eigar av gnr. 31 bnr. 8, Knut Hellesnes Eigar av gnr. 36 bnr. 10, Frode Kvåle Eigar av gnr. 36 bnr. 10, Bjarne Kristiansen Eigar av gnr. 36 bnr. 10, Kari Håheim Joanesarson Eigar av gnr. 239 bnr. 1, Erik Blindheim Eigar av gnr. 239 bnr. 2, Mari Eimstad Eigar av gnr. 242 bnr. 1, Lars H. Mossefinn Eigar av gnr. 242 bnr. 3, Bjørn Ove Saue Eigar av gnr. 242 bnr. 4, Nils Dagestad Eigar av gnr. 242 bnr. 5, Reidar Saue Eigedomane ligg i Voss kommune. Til stades: Arnfinn Djukastein, Reinhardt Kulen, Knut Hellesnes, Frode Kvåle, Bjarne Kristiansen, Kari Håheim Joanesarson, Anne Maurseth, Mari Eimstad, Reidar Saue, Bjørn Ove Saue og Lars H. Mossefinn. Nils Dagestad frå kl. 10.55. Frå jordskifteretten møtte også overingeniør Kai Morten Kleivane. Dei andre partane var lovleg innkalla, men møtte ikkje. På spørsmål frå jordskiftedommaren hadde ingen merknader til innkallinga til møtet eller til måten retten var samansett på. Jordskiftedommaren gjekk gjennom hovedreglane i domstollova 106 108 og opplyste om hans tilhøve til partane. Partane fann ikkje tilhøve som kunne gjera han ugild til å behandla saka. 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl Indre Hordaland jordskifterett 1

Retten vart erklært for lovleg sett. Partslista vart gjennomgått. Følgjande dokument vart framlagde: 1 Krav om sak for jordskifteretten, datert 26.03.2013, 3 vedlegg 1 Brev frå Fjellkraft AS, datert 18.04.2013. 2 Kopi av protokoll frå eigarmøte i fallrettsameige, datert 22.06.2011. 3 Kartutsnitt over saksområdet, udatert. 2 Forkynning av krav om sak for jordskifteretten, datert 14.05.2013. 3 Innkalling til rettsmøte, datert 14.05.2013. 4 To kartkopier, innlevert av Nils Dagestad, i målestokk 1:1000 og 1:2000, datert 28.05.2013. 5 Oversending av dokument, datert 29.05.2013. 6 Fullmakt frå Erik Blindheim til Anne Maurseth, datert 13.06.2013. Dokumenta vart gjennomgått i nødvendig grad. Arnfinn Djukastein gjorde greie for bakgrunnen for kravet om jordskiftesak. Jordskiftedommaren foretok ei gjennomgang av kravet. Partane fekk ordet. Fremming av saka. Vedtak: Retten ser slik på om saka skal fremmast: Denne saka er kravd som rettsutgreiing for jordskifteretten. Etter jordskiftelova 1 er det "Eigedomar som det er vanskeleg å nytte ut på tenleg måte etter tid og tilhøve", som kan leggjast under jordskifte. Vidare er det krav etter jskl. 3 at jordskifte ikkje kan fremmast "a) dersom kostnadene og ulempene blir større enn nytten for kvar einskild eigedom". Først må retten vurdere om eigedomane er vanskeleg å nytte på tenleg måte etter tid og tilhøve. I denne vurderinga må retten dra inn dei verkemiddla jordskiftelova gjev høve til å nytta samt dei kostnadane og ulempene dette medfører sett i høve til det ein kan oppnå. Retten har kome til at for dei eigedomane det er kravd sak for er desse vanskeleg å nytta på tenleg måte utan at eigedomane sin eigarandelar stølssameigene er utgreidd. Etter jskl. 3 bokstav a er det nok at kostnadene og ulempene ikkje blir større enn nytten for kvar eigedom. Ei mogeleg vasskraftutbygging medfører ein betydeleg verdi for gardsbruk med eigarandel i sameiger med tilliggjande fallrett. Retten vurderer det heilt klart at ei sak om rettsutgreiing for jordskifteretten vil medføra ein gevinst for alle desse eigedomane. Retten finn av ovannemnde at vilkåra etter 1 og 3 a er oppfylt og at jordskiftelova kjem til anvendelse. Reglar for rettsutgreiing er heimla i jskl. 88 a. Eigar eller innehavar av alltidvarande bruksrett kan etter jskl. 88 a krevje at jordskifteretten skal klarleggje og fastsette eigedoms- og bruksrettstilhøva i sameiger, i andre område der det er sambruk mellom eigedomar,, når dette er nødvendig av omsyn til ein rasjonell bruk av området. 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl Indre Hordaland jordskifterett 2

Denne regelen gjev jordskifteretten heimel til å gjennomføra rettsutgreiing i sameiger og der det er rettsleg sambruk mellom eigedomar. For å kunna fremma ei rettsutgreiingssak er det av dette to vilkår som må vera oppfylt; det må vera sameige eller rettsleg grunna sambruk mellom eigedomar i området, og det må vera nødvendig å klarlegge dette av omsyn til ein rasjonell bruk av området. Fallrettane i denne saka strekkjer seg over tre stølssameiger frå Nedre Kvålsdalstjørni omlag kote 770 i sør, nordover ned mot Hamlagrøvatnet omlag kote 590. Retten vurderer det slik at medeigarane i stølssameigene langs Møyåni, ikkje kan nytta sine fallrettar på ein økonomisk lønsam måte kvar for seg. For å oppnå ein rasjonell bruk av området forutset det ein sambruk av denne ressursen som ligg til dei tre stølssameigene og at andel av medeigedomsrett i kvar av sameigene er klarlagt og fastsett. Saka vil omfatta klarleggjing av kor stor eigarandel kvart enkelt bruk har i dei tilgrensande stølssameigene Hodnaberg, Kvålsdalen og Sveindalen. Vidare vil saka omfatta klarlegging og innmåling av ei eigedomsgrense mellom Hodnaberg og Sveindalen og eit grensepunkt mellom Hodnaberg og Kvålsdalen. Av dette vurderer retten at vilkåra for å fremma ei rettsutgreiingssak og grensegangsak er oppfylt. Ingen har sagt i mot at saka vert fremma. Retten er derfor komen til slik slutning: I medhald av jskl. 14 vert jordskiftesak 1230-2013-0005 fremma og omfatta klarleggjing av kor stor eigarandel kvart enkelt bruk har i stølssameigene Hodnaberg, Kvålsdalen og Sveindalen. Saka omfatta også klarlegging og innmåling av ei eigedomsgrense mellom Hodnaberg og Sveindalen og eit grensepunkt mellom Hodnaberg og Kvålsdalen. Retten tok pause frå omlag kl. 10.40 til kl. 10.55. Jordskiftedommaren gjekk i nødvendig grad gjennom utleverte matrikkeldata og opplysningar frå Gardssoga av Lars Kindem. Knut Hellesnes la fram: 7 Kopi av skylddelingsforretning over gnr. 31 bnr. 3, 5 og 6 av 15. mars 1912. Innafor Kvålsdalen stølssameige er dei tre partane samde om at medeigedomsretten i denne sameiga og den tilhøyrande andel av fallrett i Møyåni, skal delast i tre like delar. Innafor Sveindalen stølssameige er det avtalt at retten på bakgrunn av matrikkeldata, set opp eit utkast til ei mogeleg fordeling av eigarandel i sameiga. Utkast til fordeling vert å sende partane til uttale. I Hodnaberg stølssameige er partane usikre på om det i denne sameiga er ei tidlegare avtalt/praktisert fordeling av bruka sine eigarandelar. Partane ynskjer å drøfte dette vidare internt og skal innan 1. juli gje ei tilbakemeling på dette spørsmålet til jordskifteretten. Jordskiftedommaren gjorde merksam på at det er partane sitt ansvar å skaffe fram dokument og andre bevis. Jordskiftedommaren foretok ei oppsummering om korleis saka no framstår for retten. 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl Indre Hordaland jordskifterett 3

Vidare framdrift i saka. Den vidare framdrifta av saka vart drøfta. Det er avtalt at Arnfinn Djukastein innan 1. juli sender inn aktuelle kart og dokumenter som beskriv dei to eigedomsgrensene som skal klarleggjast/fastsetjast. Overingeniør Kai Morten Kleivane vil deretter, med aktuelle partar, avtale nærare tidspunkt for felles synfaring. Arnfinn Djukastein er partane sin kontaktperson. På spørsmål hadde ingen merknader til forhandlingane. Utskrift av rettsboka blir send til partane i vanleg brev. Saka blir utsett inntil vidare. Dagens rettsmøte varde frå kl. 10.00 til kl. 12.00. Retten heva. Voss, 14.06.2013 Thorbjørn Svane jordskiftedommar (sign.) 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl Indre Hordaland jordskifterett 4

RETTSBOK Domstol: Indre Hordaland jordskifterett. Møtedag: 21.11.2013. Stad: Jordskifterettens lokaler i Voss. Sak nr.: 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl - utsett frå 14.06.2013. Saka gjeld: Krav om sak etter jordskiftelova 88 a. Jordskiftedommar: Thorbjørn Svane, som einedommar etter jordskiftelova 9 andre ledd. Protokollførar: Saka er kravd av: Til handsaming: Partar: Jordskiftedommaren. Arnfinn Djukastein m.fl. Avslutting av saka Fordeling av kostnader. Eigar av gnr. 31 bnr. 1 og 4, Arnfinn Djukastein Eigar av gnr. 31 bnr. 2, Solvei Djukastein Kulen Eigar av gnr. 31 bnr. 8, Knut Hellesnes Eigar av gnr. 36 bnr. 4 og 10, Frode Kvåle Eigar av gnr. 36 bnr. 10 og gnr. 42 bnr. 1, Bjarne Kristiansen Eigar av gnr. 36 bnr. 5 og 10, Kari Håheim Joanesarson Eigar av gnr. 239 bnr. 1, Erik Blindheim Eigar av gnr. 239 bnr. 2, Mari Eimstad Eigar av gnr. 242 bnr. 1, Lars H. Mossefinn Eigar av gnr. 242 bnr. 3, Bjørn Ove Saue Eigar av gnr. 242 bnr. 4, Nils Dagestad Eigar av gnr. 242 bnr. 5, Reidar Saue Eigedomane ligg i Voss kommune. Til stades: Jordskiftedommaren. Ingen av partane var innkalla til dette møtet. Jordskiftedommaren gjekk gjennom hovedreglane i domstollova 106 108 og fann ikkje tilhøve som kunne gjera han ugild. Retten vart erklært for lovleg sett. Partslista vart gjennomgått. Følgjande dokument vart framlagde: 8 Oversending av rettsbokutskrift, datert 18.06.2013. 9 Brev frå Nils Dagestad, datert 27.06.2013. 10 Oversending av førebels utkast til fordeling av andel i sameige, datert 11.07.2013. 11 Brev frå Bjørn Ove Saue med motsegn til førebels utkast til fordeling, datert 01.08.2013. 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl Indre Hordaland jordskifterett 5

12 Brev til Bjørn Ove Saue vedk. fordeling av andel i sameige, datert 12.08.2013. 13 Sakskart i målestokk 1:3000, datert 18.10.2013. 14 Brev til partane vedlagt framlegg til vedtak/rettsbok, datert 28.10.2013. 15 Sakskart i målestokk 1:3000, kartarkivnr. 129747. Dokumenta vart gjennomgått i nødvendig grad. Jordskifteretten gjorde i medhald av jordskiftelova 17 a slikt rettsfastsetjande vedtak: Saka er utsett sidan 14.06.2013. I rettsmøtet den 14.06.2013 vart saka fremma med fylgjande "slutning: I medhald av jskl. 14 vert jordskiftesak 1230-2013-0005 fremma og omfatta klarleggjing av kor stor eigarandel kvart enkelt bruk har i stølssameigene Hodnaberg, Kvålsdalen og Sveindalen. Saka omfatta også klarlegging og innmåling av ei eigedomsgrense mellom Hodnaberg og Sveindalen og eit grensepunkt mellom Hodnaberg og Kvålsdalen". Sidan den gongen er det utarbeidd eit førebels utkast til fordeling av eigarandel i stølssameigene Hodnaberg, Kvålsdalen og Sveindalen som er sendt partane til uttale. Overingeniør Kai Morten Kleivane har leia arbeidet med klarlegging og innmåling av ei eigedomsgrense mellom Hodnaberg og Sveindalen og eit grensepunkt mellom Hodnaberg og Kvålsdalen. Nemnde grenser er lagt til grunn for måling av høgder i Møyåni. Framlegg til vedtak vart sendt partane til uttale den 28.10.2013 med uttalefrist den 12.11.2013. Det er ikkje innan fristen kome merknad til framlegg til vedtak. Retten kom til slik slutning: 1. Eigedomane har i sameigeteig andel i fallrett slik det går fram av tabell 1, 2 og 3 innteken nedanfor under punkt 1 i rettsboka. 2. Fordeling av fallet i Møyåni frå Hamlagrøvatnet sørover opp til Nedre Kvålsdalstjørni, vert slik det går fram av tabell 4 innteken nedanfor i rettsboka. 1 Andel i fallrett Tabell 1, andel i fallrett i sameigeteig 1, Kvålsdalen Gnr/bnr Eigar Andel 36/4, 36/10 Frode Kvåle 1/3 36/5, 36/10 Kari Håheim Joanesarson 1/3 42/1, 36/10 Bjarne Kristiansen 1/3 Sum 3/3 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl Indre Hordaland jordskifterett 6

Tabell 2, andel i fallrett i sameigeteig 2, Hodnaberg Gnr/bnr Eigar Prosentandel 242/1 Lars H. Mossefinn 26,26 242/3 Bjørn Ove Saue 23,74 242/4 Nils Dagestad 25,00 242/5 Reidar Saue 25,00 Sum 100,00 Tabell 3, andel i fallrett i sameigeteig 3, Sveindalen Gnr/bnr Eigar Prosentandel 31/1 Arnfinn Djukastein 28,57 31/2 Solvei Djukastein Kulen 19,65 31/4 Arnfinn Djukastein 4,08 31/8 Knut Hellesnes 15,56 239/1 Erik Blindheim 16,07 239/2 Mari Eimstad 16,07 Sum 100,00 2 Høgder og målegrunnlag Høgdepunkta er fastsette med fasemålande tofrekvent satellittmåleutstyr med bruk av C-pos og HREF geoidemodell. Høgdepunkta har ein forventa presisjon betre enn 0,1 meter. Høgdesystem, NN1954. Høgdepunkta er viste på sakskart med kartarkivnummer 129747. Kartet er på eitt blad i målestokk 1:3000. Tabell 4, fordeling av fallet i Møyåni mellom Hamlagrøvatnet og Nedre Kvålsdalstjørni. Vestsida Gnr/bnr Eigar Pkt Høgde Pkt Høgde Fallhøgde Merknad Kraftverk Sameige 2 Lars H. Mossefinn Bjørn Ove Saue Nils Dagestad Reidar Saue 4 599,6 Sameige 3 Arnfinn Djukastein Solvei Djukastein Kulen Mari Eimstad Erik Blindheim Knut Hellesnes 4 599,6 Inntak SUM 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl Indre Hordaland jordskifterett 7

Austsida Gnr/bnr Eigar Pkt Høgde Pkt Høgde Fallhøgde Merknad Sameige 2 Lars H. Mossefinn Bjørn Ove Saue Nils Dagestad Reidar Saue Sameige 1 Frode Kvåle Bjarne Kristiansen Kari Håheim Joanesarson SUM 6 658,0 Kraftverk 6 658,0 Inntak 3 Grenser Retten gjorde rettsfastsetjande vedtak i samsvar med reglane i 17 a i jordskiftelova for grense 1. Grense 1. Vedtak: I denne saka er grense nr. 1 mellom Hodnaberg stølssameige (gnr. 242 bnr. 1, 3, 4, 5) og Sveindalen stølssameige (gnr. 31 bnr. 1, 2, 4, 8 og gnr. 239 bnr. 1, 2), fastsett. Grensa er fastsett i samsvar med semje mellom partane slik som vist på sakskart i mål 1:3000, kartarkivnr. 129747. Retten kom til slik slutning: Grense 1 vert fastsett slik den er skildra under og avlagt på sakskartet, jf. dok. 15. Grense 2. Vedtak: I denne saka er grense nr. 2, fram til punktnr. 6, mellom Hodnaberg stølssameige (gnr. 242 bnr. 1, 3, 4, 5) og Kvålsdalen stølssameige (gnr. 36 bnr. 4, 5, 10 og gnr. 42 bnr. 1) fastsett. Frå punktnr. 6 er grensa mellom Kvålsdalen stølssameige (gnr. 36 bnr. 4, 5, 10 og gnr. 42 bnr. 1) og Sveindalen stølssameige (gnr. 31 bnr. 1, 2, 4, 8 og gnr. 239 bnr. 1, 2), fastsett. Grensa er fastsett i samsvar med semje mellom partane slik som vist på sakskart i mål 1:3000, kartarkivnr. 129747. Retten kom til slik slutning: Grense 2 vert fastsett slik den er skildra under og avlagt på sakskartet, jf. dok. 15. På bakgrunn av ovannemnde vedtak samt merking og innmåling av grenser under leiing av overingeniør Kai Morten Kleivane er det utarbeidd slik utgreiing for: 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl Indre Hordaland jordskifterett 8

3.1 Grenseforklaring og målegrunnlag Grensene går i rette liner mellom dei grensepunkta som det er oppgitt retning for. Retninga mellom punkta er rekna ut frå koordinatane til punkta og er oppgitt i høve til nordretninga på kartet. Sirkelen er delt inn i 400 gradar. Avstanden mellom grensepunkta er horisontale mål i meter. Grensemerka er boltar/røyr av aluminium med hovud. Hovudet har påskrift "GRENSE" og JORDSKIFTERETTEN. For grensepunkta i grense nr. 1 og 2 er koordinatane fastsette med fasemålande tofrekvent satellittmåleutstyr med bruk av C-POS Koordinatane for grensepunkta har ein forventa presisjon betre enn 0,1 meter. Koordinatsystem, Euref 89 (WGS 84), sone 32. Grensene er viste på sakskart med kartarkivnummer 129747. Kartet er på eitt blad i målestokk 1: 3000. 3.2 Utgreiing om grensene Grense 1 Eigedom til venstre: Gnr. 242 bnr. 1, 3, 4, 5 Eigedom til høgre: Gnr. 31 bnr. 1, 2, 4, 8 og Gnr. 239 bnr. 1, 2 Punktnr Skildring Retning Avstand X-koordinat Y-koordinat Grensa tek til i Hamlagrøvatnet 1 Off. godkj. grensemerke i stein 6716573,02 346964,11 175,88 71,92 2 Off. godkj. grensemerke i stein 6716506,20 346990,71 167,16 103,10 3 Off. godkj. grensemerke i stein 6716416,51 347041,56 166,63 8,54 4 Grensepunkt i djupålen 6716409,12 347045,83 Grensa fylgjer elva til 6 Grensepunkt i djupålen 6715974,17 346978,87 Grense 2 Eigedom til venstre: Gnr. 36 bnr. 4, 5, 10 og Gnr. 42 bnr. 1 Eigedom til høgre til punktnr 6: Gnr. 242 bnr. 1, 3, 4, 5 Eigedom til høgre frå punktnr 6: Gnr. 31 bnr. 1, 2, 4, 8 og Gnr. 239 bnr. 1, 2 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl Indre Hordaland jordskifterett 9

Punktnr Skildring Retning Avstand X-koordinat Y-koordinat 5 Off. godkj. grensemerke i stein 6715979,70 346987,95 265,22 10,63 6 Grensepunkt i djupålen 6715974,17 346978,87 Grensa fylgjer elva til Nedre Kvålsdalstjørni. 4 Ymse avgjerder 4.1 Jordskiftekostnader Jordskiftekostnader og gebyr skal dekkast av partane i samsvar med jordskiftelova 74. På denne bakgrunnen blir kostnadene slik: Registreringsgebyr kr 4300,- Partsgebyr 12 x kr. 1548,- kr 18576,- Grenselengdegebyr 1 x kr. 1720,- kr 1720,- Grensemerke 4 x kr. 50,- kr 200,- Sum kr 24796,- Partane har fått høve til å uttale seg om fordelinga av kostnadene. Kostnadene skal etter retten sitt skjønn fordelast mellom partane etter den nytten dei har hatt av jordskiftet, jf. jordskiftelova 76. Jordskifteretten har i samband med dette lagt til grunn brev frå Fjellkraft AS til jordskifteretten, jf. dok 1.1. Fjellkraft AS opplyser i nemnde brev at dei skal dekke alle kostnadane ved jordskiftesaka. Jordskifteretten legg dette til grunn og alle kostnadane ved jordskiftesaka fell på Fjellkraft AS. Jordskiftekostnadene vert etter dette slik: Gnr./bnr. Eigar skal betale kr har betalt kr skuldar kr Fjellkraft AS 24796,- 4300,- 20496,- SUM 24796,- 4300,- 20496,- har til gode kr Faktura for skuldige beløp vert i eige brev sendt ut frå Domstoladministrasjonen. Betalingsfristen er påført fakturaen. Skuldig beløp som ikkje vert betalt innan denne fristen, kan tvangsinndrivast utan nærmare varsel. 4.2 Avslutting av saka Saka blir avslutta i dette møtet. 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl Indre Hordaland jordskifterett 10

4.3 Forkynning og anke Forkynning skjer etter reglane for postforkynning. Fristen for anke er ein månad frå forkynning. Reglane om anke er lagt ved forkynninga. 4.4 Ikraftsetjing Dersom ikkje anna er særskilt bestemt, vert avgjerdene i denne saka sett i kraft frå rettskraftdato. 4.5 Matrikkelføring Jordskifteretten vil setje fram krav om matrikkelføring av saka når saka er rettskraftig. 4.6 Tinglysing Jordskifteretten vil sende saka til Tinglysingen. Når saka er rettskraftig, vil den bli tinglyst på: Gnr. 31 bnr. 1, gnr. 31 bnr. 2, gnr. 31 bnr. 4, gnr. 31 bnr. 8, gnr. 36 bnr. 4, gnr. 36 bnr. 5, gnr. 36 bnr. 10, gnr. 42 bnr. 1, gnr. 239 bnr. 1, gnr. 239 bnr. 2, gnr. 242 bnr. 1, gnr. 242 bnr. 3, gnr. 242 bnr. 4 og gnr. 242 bnr. 5 i Voss kommune. Saka slutt. Retten heva. Voss, 21.11.2013 Thorbjørn Svane jordskiftedommar 1230-2013-0005 MØYÅNI gnr 31 m.fl Indre Hordaland jordskifterett 11