PAS/PGS BRUKARRETTLEIING FOR PRØVER Nasjonale prøver Kartleggingsprøver Karakterstøttande prøver Læringsstøttande prøver

PAS/PGS BRUKARRETTLEIING FOR PRØVER Nasjonale prøver Kartleggingsprøver Karakterstøttande prøver Læringsstøttande prøver Utdanningsdirektoratet, januar 2013 1 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

1 GENERELT... 3 1.1 IP-adresser og tekniske krav... 3 1.2 Oversikt over prøvegjennomføringa... 3 1.3 Om PAS/PGS... 3 1.3.1 PAS Prøveadministrasjonssystem... 3 1.3.2 PGS-C Elektroniske prøver... 4 1.4 Brukarstøtte... 4 1.5 Brukarrettar i PAS/PGS... 4 1.5.1 Følgjande brukarroller er aktuelle for skoleeigar og skolar... 4 1.5.2 Følgjande prøvetypar er i bruk... 5 2 BESKRIVING AV FUNKSJONAR... 5 2.1 PAS Innlogging og aktivering av brukarroller... 5 2.1.1 Gløymt brukarnamn og passord... 6 2.2 PAS - Hovudmeny... 7 2.3 PAS Brukarprofil... 8 2.4 PAS Brukaradministrasjon (skoleadministrator)... 8 2.4.1 Opprette nye brukarar... 9 2.4.2 Tildele og slette brukarroller... 9 2.4.3 Vedlikehalde brukarar... 10 2.5 PAS Skolar (skoleadministrator)... 10 2.6 Påmelding av elevar (skoleadministrator)... 11 2.6.1 Manuell påmelding... 12 2.6.2 Import av påmeldingar frå skoleadministrative system (SAS)... 14 2.6.3 Registrere avgivarskole (gjeld berre 8. trinn)... 15 2.6.4 Manglar fødselsnummer... 16 2.6.5 Generere brukarnamn og passord til elevar for bruk i PGS-C... 16 2.6.6 Karakterstøttande og læringsstøttande prøver - Korleis gjennomføre same prøva to gonger -... 17 2.7 PAS Dagspassord til bruk i PGS-C... 17 2.8 Pålogging til PGS-C for elevar... 18 2.9 Pålogging til PGS-C for Lærar/Administrator... 18 2.9.1 Følgje med på prøvegjennomføring og sjå elevsvar... 19 2.9.2 Elektroniske prøver opne oppgåver... 20 2.10 PAS Registrere fritak og fråvær... 23 2.11 PAS Registrere resultat for papirbaserte prøver... 24 3 PAS RAPPORTAR... 25 3.1 R01 Oppfølging 1... 25 3.2 R02 Oppfølging 2... 26 3.3 Nasjonale prøver rapportar i PAS... 27 3.4 Kartleggingsprøver, karakterstøttande prøver og læringsstøttande prøver rapportar i PAS... 29 2 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

1 GENERELT 1.1 IP-adresser og tekniske krav Sjå informasjon om IP-adresser som skal vere opne for prøver, og kva for nettlesarar som blir støtta på http://www.udir.no/vurdering/innhold-vurdering/ip-adresser-prover/ Vi gjer merksam på at lista kan endre seg. 1.2 Oversikt over prøvegjennomføringa Melde på elevar til riktig prøvetype og prøveperiode i PAS: Skoleadministrator Registrere «Ansvarlig» på elevgruppene i PAS: Skoleadministrator Brukarnamn og passord blir genererte i PAS for elektroniske prøver: Skoleadministrator A-4 ark med brukarnamn og passord skal skrivast ut frå PAS (1 ark pr. elev): Skoleadministrator Dagspassord for elektroniske prøver skal hentast i PAS prøvedagen: Skoleadministrator Pålogging for å gjennomføre elektroniske prøver https://pgsc.udir.no: Elevar/ansvarleg Pålogging for å følgje med på prøvene: https://pgsc.udir.no: Skoleadministrator/ansvarleg Registrere friteken/ikkje delteke i PAS: Skoleadministrator/ansvarleg Registrere resultat i PAS for prøver som ikkje er elektroniske: Ansvarleg Generelle rapportar og resultat finst i PAS og Skoleporten: Alle Spesielle rapportar og resultat finst i PAS og Skoleporten: Skoleadministrator/ansvarleg Skolen tek utskrifter av alle rapportane dei skal oppbevare: Skoleadministrator/ansvarleg 1.3 Om PAS/PGS PAS/PGS er ei samling av internettbaserte program som blir brukt til å planleggje, administrere og gjennomføre sentralt gitte prøver i grunnskolen og i den vidaregåande skolen. PAS blir brukt for å administrere prøver og eksamen, PGS-C og PGS-A blir brukte for å gjennomføre prøver og eksamen: PAS (Administrasjon av prøver og eksamen, påmelding og resultat/rapportar) PGS-A (Gjennomføre eksamen) PGS-C (Gjennomføre prøver) PAS er bygd opp dynamisk slik at tilgjengelege menyar og funksjonar varierer ut frå brukarrolle og type prøve. Systema er under stadig utvikling. Det kan derfor periodevis vere avvik mellom dokumentasjonen og det som er vist i skjermbileta. 1.3.1 PAS Prøveadministrasjonssystem PAS skal brukast av administrativt personale og lærarar for å administrere eksamenar og prøver. PAS styrer tilgang og rettar til dei forskjellige PGS-systema. I PAS ligg alle oppfølgingsrapportane og resultatrapportane. PAS blir ikkje brukt av elevar. PAS har generelt ikkje automatisk lagring. Bruk derfor Lagre -knappen der slike finst. Både Utdanningsdirektoratets ikon øvst til venstre og menypunktet Startmenyen» øvst i hovudmenyen til venstre fører tilbake til start. Unngå å bruke Tilbake -funksjonen i nettlesaren. Du blir automatisk logga ut av systemet etter 20 inaktive minutt. 3 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

1.3.2 PGS-C Elektroniske prøver Elevane bruker PGS-C for å gjennomføre elektroniske prøver. Elevane svarer på oppgåvene direkte i PGS-C, og dei blir retta automatisk. Lærar/administrator med ansvar for prøvene kan følgje med på aktivitetane til elevane og sjå på svara ved å logge seg på PGS- C. Resultata frå elektroniske prøver blir overførte automatisk til PAS for vidare bearbeiding og rapportering. Resultata kjem tilbake til PAS enkeltvis, og det kan ta inntil 3 dagar. Sjå nærmare om dette seinare i rettleiinga. 1.4 Brukarstøtte Brukarstøtte for PAS og PGS-C følgjer linja. Skolen kontaktar skoleeigaren sin som ved behov kontaktar eigen fylkesmann. Ved tekniske problem kan ein kontakte Utdanningsdirektoratet direkte. For brukarstøtte på skoleadministrative system (SAS), ta kontakt med leverandøren av systemet. 1.5 Brukarrettar i PAS/PGS Tilgang til skjermbilete og funksjonar er styrt ut frå brukarrolle og prøvetype. Brukarroller i PAS/PGS er hierarkisk oppbygd. Ein brukar kan ha fleire roller. Skoleadministratorrolla er vanlegvis rektor på skolen, men rektor kan opprette same rolle til fleire som skal ha same rettar i PAS. Brukarrettar til PGS-C og rapportar i PAS er styrte frå skjermbiletet Påmelding i PAS. Skoleadministrator registrerer ein eller fleire på skolen som Ansvarlige for dei enkelte elevgruppene. Dei får da rettar til mellom anna å logge seg på PGS-C for å følgje med på aktivitetane til elevane, til å sjå svara til elevane, og dei får tilgang til funksjonar for å registrere data og til å ta ut rapportar for elevgruppa. Alle brukarar blir registrerte med fødselsnummer og skal ha eigen brukaridentitet (brukarnamn og passord). Brukarnamn og passord er personlege og skal ikkje delast. Opplysningane som er registrerte i PAS, er teiepliktige etter forvaltningslova. 1.5.1 Følgjande brukarroller er aktuelle for skoleeigar og skolar Skoleeigar Brukarrolla blir tildelt av fylkesmannen Skoleadministrator VGO (vidaregåande skolar) Brukarrolla blir tildelt av skoleeigaren Skoleadministrator GSK (grunnskolar) Brukarrolla blir tildelt av skoleeigaren Lærar VGO (vidaregåande skolar) Brukarrolla blir tildelt av skoleadministrator Lærar GSK (grunnskolar) Brukarrolla blir tildelt av skoleadministrator 4 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

1.5.2 Følgjande prøvetypar er i bruk EG Eksamen grunnskole EV Eksamen vidaregåande skole VO Eksamen vaksne grunnskole NP Nasjonale prøver KP Kartleggingsprøver KS Karakterstøttande prøver LS Læringsstøttande prøver PN Pilotering 2 BESKRIVING AV FUNKSJONAR 2.1 PAS Innlogging og aktivering av brukarroller Alle som får tildelt ei brukarrolle i eit av systema, får ein e-post frå PAS med brukarnamn, passord og lenkje til pålogging. Nye brukarar av systema må aktivere brukaren sin i PAS. Logg på nettadressa: https://pas.udir.no Logg inn med brukarnamn og passord du har fått tildelt på e-post. Ved første pålogging skal du endre både brukarnamn, passord og registrere kontrollspørsmål med svar. FEIDE-brukarar kan klikke på ikonet «FEIDE» og logge på med det brukarnamnet og det passordet som er tildelte frå Feide. For at FEIDE-pålogginga skal fungere, må korrekt fødselsnummer og brukarrolle(r) som brukaren har i PAS, også vere registrerte på brukaren i FEIDE. Nye brukarar av PAS, PGS-A og PGS-C må aktivere brukarrolla ved pålogging i PAS. Dersom pålogginga ikkje lykkast, kan det tyde på at brukaren ikkje er tildelt ei brukarrolle. Kontakt i så fall den personen som har oppretta deg som brukar i PAS. 5 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

Personar som er registrerte som ansvarlig på elevgrupper i påmeldingsbiletet i PAS, men som ikkje har andre roller i PAS, må logge seg inn i PAS og aktivere brukarrolla si før det er mogleg å logge seg inn i PGS-C for å følgje med på prøvegjennomføringa eller for sjå elevsvar. Sjå meir om dette seinare i brukarrettleiinga. Alle endringar i personalia skal gjerast i PAS. Det er viktig at registrerte opplysningar er korrekte. 2.1.1 Gløymt brukarnamn og passord Dersom du har gløymt påloggingsinformasjon, trykkjer du på «Glemt passord?» i påloggingsbiletet til PAS og fyller inn fødselsnummeret. Du får da ein e-post med brukernamnet ditt og eit nytt passord, slik at du kan logge deg på og endre innloggingsdata. Brukarnamn og passord er case-sensitive (skil på store og små bokstavar). Brukarnamnet må vere minst 4 teikn med bokstavar og/eller tal. Passordet må vere minst 9 teikn, minst ein stor bokstav, minst ein liten bokstav og minst eitt tal. Passordet skal ikkje innehalde æ, ø eller å eller spesialteikn. Ved første pålogging må du godta personvernerklæringa ved å velje «Ja, jeg samtykker». 6 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

2.2 PAS - Hovudmeny Etter å ha gått gjennom påloggingsrutinen kjem du inn på startsida i PAS. For å få tilgang til dei riktige menyvala må du velje riktig prøvetype (f.eks. «Nasjonale prøver»), prøveperiode (f.eks. «Høsten 2012») og brukarrolle («lærer» eller «skoleadministrator»). Menyvala du får opp, vil avhenge av brukarrolla. Ved neste pålogging vil du komme inn i same prøvetype, prøveperiode og brukarrolle som dei du sist var innlogga med. Dersom skjermbiletet viser noko anna enn forventa, sjekk på Startsiden at du har dei riktige vala for prøvetype, prøveperiode og brukarrolle. 7 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

2.3 PAS Brukarprofil Alle brukarar har tilgang til skjermbiletet «Brukerprofil». Her kan du sjå og eventuelt endre dine eigne brukaropplysningar. Det er viktig at personalia er korrekt, spesielt gjeld dette e-postadressa når brukarnamn og nytt passord skal sendast til denne adressa. 2.4 PAS Brukaradministrasjon (skoleadministrator) I skjermbiletet «Brukeradministrasjon» kan skoleadministrator opprette og vedlikehalde brukarar ved skolen. Dersom ein brukar ikkje lèt seg administrere, kan dette tyde på at han/ho er oppnemnd som sensor/klagenemndsmedlem, eller har roller som er oppretta av Utdanningsdirektoratet. Ein brukar kan også ha roller ved andre skolar. Da må ein kontakte denne skolen for å få sletta rolla dersom personen ikkje er tilsett ved to skolar. Skjermbiletet har tre faneblad: «Oversikt», «Detaljer» og «Lag ny». Oversikt -biletet gjer det mogleg å avgrense søket på fleire måtar. Se alle viser alle brukarar du kan administrere. 8 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

Trykk på ein vald brukar for å komme inn i detaljbiletet for brukaren. Her kan du endre kontaktinformasjon, osv. Dei høgaste brukarrollene kan overta brukar ved behov for å hjelpe lågare brukarroller. 2.4.1 Opprette nye brukarar Klikk på fanebladet «Lag ny» Tast inn det 11-sifra fødselsnummeret til personen og klikk på knappen «Sjekk fnr». Dersom fødselsnummeret blir godkjent, får du opp eit skjermbilete der du kan skrive inn namn, adresse, osv. For personar som er registrerte tidlegare (f.eks. ved ein annan skole), vil desse registreringane visast og kan endrast. Obligatoriske felt er «Fødselsnummer», «Fornavn», «Etternavn» og «E-post». Helst bør også adresse og mobiltelefonnummer registrerast (ikkje registrer mellomrom mellom tala). Det er særlig viktig at e-postadressa er korrekt, fordi brukarnamn/ passord skal sendast til denne adressa. Avslutt registreringa av ny brukar ved å trykkje på «Lagre». 2.4.2 Tildele og slette brukarroller Klikk på pluss-teiknet framfor teksten «Vis brukerroller» for å sjå kva for roller ein person er tildelt. Klikk på knappen «Legg til ny». I kolonnen til venstre vel ein rolle. Avslutt med å trykkje «Lagre». Ei brukarrolle kan slettast ved å trykkje på søppelbøtta. Når ein brukar sluttar ved ein skole, skal skoleadministrator slette brukarrolla(-ene) personen har hatt ved skolen og hake av i feltet Skoletilhørighet at Fagpersonen har sluttet ved denne skolen. Personen kan ein da søkje opp på fødselsnummer og tildele brukarroller ved andre skolar. Dersom dette ikkje blir gjort, kan ikkje den nye skolen administrere denne brukaren. Ein brukar kan ha fleire brukarroller på same skole og kan også vere tilsett ved fleire skolar samtidig. Skolane må da avtale seg imellom kven som skal kunne administrere brukaren. 9 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

Dersom ein brukar ikkje er tildelt brukarroller, gir pålogging til PAS feilmeldinga Access denied. 2.4.3 Vedlikehalde brukarar Frå brukaradministrasjonsbiletet kan brukaropplysningar endrast og nytt passord genererast. Nytt passord skal sendast automatisk til den e-postadressa brukaren er registrert med i PAS. Du kan ikkje endre brukaropplysningar for ei brukarrolle som har høgare brukarrettar enn dei du kan administrere. Dette er gjort av sikkerheits grunnar (gjeld mellom anna sensorrolla som fylkesmannen styrer, og gruppemedlem-/nemndsmedlemsrollene som Utdanningsdirektoratet styrer). 2.5 PAS Skolar (skoleadministrator) Skoler -skjermbiletet viser opplysningane som er registrerte om skolen, og som er oppdaterte frå Nasjonalt skoleregister (NSR) som Bedrifts- og foretaksregisteret i Brønnøysund ajourfører. Eventuelle feil eller manglar må skolen melde til NSR eller Brønnøysundregistra. Ved kommunikasjon med skoleadministrative system (SAS), ver spesielt nøye med at organisasjonsnummeret stemmer overeins i begge systema. Viss ikke, vil overføringar feile. For visse prøver (f.eks. nasjonale prøver på 8. trinn) skal det ved påmelding av elevar registrerast avgivarskole frå 7. trinn. Registreringa blir lettare dersom skoleadministrator på førehand registrerer aktuelle avgivarskolar i Skoler -biletet. Ved ein del skolar (f.eks. 1 10 skolar) vil skolen vere sin egen avgivarskole for alle eller ein del av elevane. 10 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

Opne skjermbiletet Skoler Finn aktuelle avgivarskolar i lista og trykk på Legg til avgiverskole 2.6 Påmelding av elevar (skoleadministrator) Alle elevar som skal delta ved ei prøve, må registreast i PAS. Dette gjer ein anten ved manuell registrering i skjermbiletet Påmelding eller ved overføring frå skoleadministrative system. Skjermbiletet har tre arkfaner: Oversikt, Detaljer og Importer. Prøver merkte med variantane LSA, SSA og NSA gjeld samiske elevar. Variant TEG gjeld teiknspråk. Elevar som ikkje har fødselsnummer eller D-nummer, må registrerast med eit fiktivt fødselsnummer generert i PAS. Dette får skolen ved å vende seg til fylkesmannen. Alle elevar skal meldast på prøvene. Fritak og fråvær skal registrerast i etterkant. 11 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

Nedst i oversiktsbiletet finst utskriftsfunksjonar som blir aktiverte ved at ein hakar av den aktuelle prøva til venstre. Denne moglege avhakinga gjeld berre for utskrift og eksport og skal ikkje brukast for å komme inn i detaljbiletet: «Eksport regneark»: Opnar rekneark med Fagkode, Fagnamn, Gruppekode og Kandidatnummer for alle elevane. «Utskrift»: Lagar ei liste i PDF-format per gruppe med Kandidatnummer, Namn, Fødselsdato, Målform, Privatist (ja/nei) og Brukarnamn dersom prøva er elektronisk. (Opplysningane på utskrifta kan ikkje brukast til pålogging i PGS-C.) «Gruppevis utskrift»: Same som under «Utskrift», men ordna gruppevis. «Eksport»: Opnar rekneark med oversikt over prøvene. 2.6.1 Manuell påmelding Arkfana Oversikt viser alle tilgjengelege prøver for den valde prøveperioden. Utvalet kan avgrensast ved anten å søkje på fagkode, fagnamn eller krysse av for «Vis kun grupper med påmeldte» dersom det allereie er registrert elevgrupper i PAS. Skjermbiletet viser «Fagkode», «Fagnavn», «Variant» (brukt sjeldan), «Datoer» for når påmeldingar startar og sluttar, og talet på påmelde. Ved å klikke på linja for ei prøve kjem du automatisk inn i arkfana Detaljer for prøva og kan registrere eller sjå registrerte kandidatar. 12 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

Nye prøvegrupper legg ein til ved å klikke på knappen «Legg til ny prøvegruppe», skriv inn namn på prøvegruppa og lagre. Dersom du allereie har registrert ei gruppe elevar (innenfor same prøvetype og periode), kan du kopiere elevane frå denne gruppa over på ei ny prøve ved å velje Vil du ta utgangspunkt i ei anna prøvegruppe. Det er derfor formålstenleg å gi elevgruppene tydeleg namn for å skilje elevgruppene frå kvarandre. Elevar som er kopierte frå ei anna prøvegruppe, eller er overførte frå skoleadministrative system, dukkar opp i ei liste med Etternavn, Fornavn, Fødselsnr, Kandidatnr, Hovedmål, Priv og ev. Avgiverskole (8. trinn). For elektroniske prøver vil biletet også vise Login. Feltet Priv skal berre brukast ved eksamen. Påmelding av elevar skjer ved å registrere etternamn, fornamn, fødselsnummer (11 siffer) og målform, trykk på «Lagre elev». Du kan også endre namn og målform på elevar. Namn skal endrast i namnerubrikken i skjermbiletet Påmelding. Hugs å trykkje på «Lagre prøvegruppe» nedst i biletet for å lagre endringane. Namneendringa kjem da fram på alle stadene i PAS der eleven er registrert. 13 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

Registrere ansvarlege for prøvegruppa gjer ein i påmeldingsbiletet i PAS. Alle personar på skolen som har ei brukarrolle i PAS, er valbare som ansvarlege for ei elevgruppe. Dei kan logge seg på https://pgsc.udir.no, og dei vil på prøvedagen få tilgang til monitorløysinga og kan følgje med på prøvegjennomføringa. Dei ansvarlege har også tilgang til å kunne registrere resultat og status på elevar, og dei får tilgang til fleire av rapportane i PAS. Også skoleadministratorar må registrerast som ansvarlege for å få dei nemnde tilgangane. Ei prøvegruppe kan ha fleire Ansvarlige. Gå til Påmeldingsbiletet, vel prøva og opne ei gruppe kandidatar. Vel deretter den ansvarlege i nedtrekkslista for brukarar på skolen, og klikk på knappen «Lagre ansvarlig». Elevar og ansvarlige kan slettast ved å klikke på søppelbøtteikonet til høgre. Prøvegrupper kan slettast, men først etter at alle elevar og ansvarlege er sletta frå gruppa. 2.6.2 Import av påmeldingar frå skoleadministrative system (SAS) Det er utvikla funksjonar for å overføre påmeldingar frå dei forskjellige skoleadministrative systema. Skjermbiletet Påmelding kan også brukast for å etterpåmelde elevar og for å endre opplysningar etter ei overføring frå det skoleadministrative systemet. Rutine for import av påmeldingar varierer noko frå system til system. Ved problem konferer med rettleiinga for det enkelte skoleadministrative systemet eller ta kontakt med leverandøren. Under arkfana Importer finst følgjande funksjonar: Importer påmeldingar frå fil. Import frå SAS skjer vanlegvis ved at skolen set i gang ei automatisk overføring av elevgrupper og ansvarlege lærarar frå SAS. Sjå eigne brukarrettleiingar frå leverandøren av SAS der slike finst. Dersom ansvarlege lærarar ikkje vart overførte saman med elevgruppa, kan skoleadministrator leggje til Ansvarlig på gruppene i etterkant i påmeldingsbiletet i PAS. Korrigeringar som ein gjer i PAS, blir ikkje førte tilbake til SAS. Dette må ajourførast manuelt. Generer eingongspassord for import direkte frå Skoleadministrativt system. Funksjonen skal brukast ved import frå enkelte av dei skoleadministrative systema. Kontakt leverandøren av SAS ved behov for assistanse. 14 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

Vis importlogg har 4 forskjellige alternative rapportar. Hugs alltid å sjekke importloggen for å kontrollere at importen har gått greitt. Ekstern BrukarID i SAS og PAS må vere nøyaktig like. Viss ikkje, vil importen feile. Ansvarlige som ikkje har vore brukar av PAS/PGS tidlegare, vil få ein e-post med brukarnamn og passord til PAS slik at han/ho først må aktivere brukarrolla ved å logge seg på PAS og gå gjennom påloggingsrutinen. Rutinen for import av påmeldingar varierer noko frå system til system. Er det problem, må ein konferere med rettleiinga for det enkelte skoleadministrative systemet, eller ta kontakt med leverandøren. Nokre typiske årsaker til feil ved import: Feil organisasjonsnummer Ansvarlig manglar brukarrolle på skolen. Alle Ansvarlige må ha ei brukarrolle ved skolen. Brukaren som kjører import, har ikkje skoleadministratorrolle ved skolen BrukarID er ikkje identisk med brukarnamn i PAS. Dersom brukaren endrar brukarnamn i PAS, må same endringa gjerast i SAS (Ekstern BrukarID). Ved direkteoverføring til/frå SAS vil ein få spørsmål om brukarnamn og passord. Dette må vere PAS brukarnamn og passord. Det vil seie at overføring mellom PAS og dei fleste skoleadministrative systema berre vil fungere dersom brukaren ikkje er pålogga via FEIDE. 2.6.3 Registrere avgivarskole (gjeld berre 8. trinn) For enkelte prøver (Nasjonale prøver, 8. trinn) skal det også registrerast avgivarskole for elevane, dvs. kva for skole eleven gjekk på i 7. klasse. Dette er obligatorisk. Førehandsregistrerte avgiverskoler er vist i ein nedtrekksboks ved kvar enkelt elev. Skoleadministrator må på førehand ha registrert aktuelle avgivarskolar i Skoler -biletet. For ein elev som kjem frå ein annan skole enn dei førehandsregistrerte avgivarskolane, vel du «Annen skole» i nedtrekksboksen. Det kjem da opp ei lenkje til høgre for boksen der det står «Velg». «Velg» gir høve til å velje tilgjengelege avgivarskolar frå heile landet. 15 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

2.6.4 Manglar fødselsnummer Nokre få elevar kan mangle fødselsnummer. Skolen må da kontakte fylkesmannen for å få generert eit fiktivt fødselsnummer til bruk i PAS. Desse fiktive fødselsnumra er berre gyldige i PAS og kan ikkje overførast frå PAS til andre system. D-nummer kan brukast i PAS. 2.6.5 Generere brukarnamn og passord til elevar for bruk i PGS-C Alle elevar som skal gjennomføre elektroniske prøver, må ha brukarnamn og passord. Skoleadministrator genererer brukarnamn og passord i PAS og skriv ut eit A4-ark til kvar elev. Klikk på «Generer»-knappen i skjermbiletet Påmelding Knappen «Skriv ut» til høgre for «Generer»-knappen blir da aktiv, og du kan skrive ut eit A4-ark til kvar elev med brukarnamn og passord. (Ikkje bruk funksjonen Skriv ut liste, for denne lista inneheld ikkje påloggingsinformasjon.) Er det behov for å skrive ut nye passord til elevar, kan ein gjere det for alle eller nokre av elevane. Hak av i kolonnen til venstre for elevar som skal ha nytt passord. Hakar du av for alle elevane når du trykte på «Generer», får alle nye passord slik at du da må skrive ut nye A4-ark med brukarnamn og passord til alle. Brukarnamnet blir ikkje generert på nytt, berre passordet. Brukarnamn og passord kan skrivast ut når som helst før prøvedagen. Utskriftsfunksjonar i skjermbiletet Påmelding : «Skriv ut liste»: Skriv ut ei liste med namn, fødselsdato, kandidatnummer, målform og eventuelt brukarnamn på alle elevane i gruppa dersom prøva er elektronisk. (Info frå denne lista kan ikkje brukast til pålogging.) «Skriv ut»: Knappen ligg til høgre for «Generer»-knappen og skriv ut brukarnamn og passord til den enkelte eleven, eit A4-ark til kvar. Dette er påloggingsinformasjonen og kan skrivast ut når som helst. 16 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

2.6.6 Karakterstøttande og læringsstøttande prøver - Korleis gjennomføre same prøva to gonger For læringsstøttande og karakterstøttande prøver er det mogleg å bruke den same prøva på ei elevgruppe inntil to gonger i løpet av skoleåret, for eksempel før og etter gjennomgang av eit tema. Dette er mogleg ved at alle prøvene er oppretta to gonger. Prøve to har ein variantkode. Eksempelvis har prøva Funksjonar for 8.-10. trinn ein ordinær prøvekode LSMAT02 og ei prøve LSMAT02 med variant 002. Dersom ein ønskjer å teste elevane to gonger, må elevane meldast på både ordinær prøve og prøva med variantkode. Planlagd vidareutvikling Frå og med skoleåret 2013/2014 planlegg vi å lansere ei løysing der det vil vere tilstrekkeleg å melde på elevane éin gong. Da vil læraren sjølv kunne bestemme kor mange gonger elevane skal gjennomføre prøver, og kva for prøvedatoar ein ønskjer for ei gruppe. 2.7 PAS Dagspassord til bruk i PGS-C Dagspassordet gjeld berre for elektroniske prøver. For å vere sikker på at elevane ikkje loggar seg inn som ein annan person, må den prøveansvarlege godkjenne innlogginga til den enkelte eleven ved å taste inn dagspassord på PCen til eleven etter at eleven sjølv har skrive inn brukarnamn og passord. Sikkerheita med dagspassord fungerer berre så lenge ingen andre enn dei prøveansvarlege kjenner dagspassordet. Nytt dagspassord blir generert automatisk kvar natt og gjeld per skole for ei prøve på ein gitt dag. Skoleadministrator tek ut dagspassordet i PAS på prøvedagen og gir det til dei prøveansvarlege. Klikk på menyvalet «Dagspassord» i venstremenyen Vel dagens prøve frå nedtrekksboksen merkt «Prøve» og trykk på «Vis dagspassord» Dagspassordet blir vist i skjermbiletet 17 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

2.8 Pålogging til PGS-C for elevar Elevane loggar seg inn ved hjelp av brukarnamn og passord som er henta frå PAS. Læraren skriv deretter inn dagspassordet. Merk at for elevpålogging gjennomfører PGS-C ein automatisk systemsjekk på PCen til den enkelte eleven for å kontrollere at krav til nettlesar, skjermoppløysing og Flash plugin er tilfredsstillande. Dersom krava ikkje er innfridde, vil dette markerast med raude kryss, og det vil ikkje vere mogleg for eleven å logge seg på før nyare programvare er lasta ned. Gå til nettadressa https://pgsc.udir.no Vel «Elev» Eleven loggar inn med brukarnamn og passord. Læraren skriv inn dagspassord på PCen til den enkelte eleven. 2.9 Pålogging til PGS-C for Lærar/Administrator For å få tilgang til PGS-C må brukarrolla først aktiverast ved pålogging i PAS før brukaren loggar seg inn i PGS-C som Lærer/administrator. Alle lærarar som blir registrerte som ansvarlige for ei prøvegruppe og ikkje frå før av er brukarar av PAS, vil få ein e-post frå PAS med brukarnamn og passord. Gå til nettadressa https://pgsc.udir.no (same stad som elevane loggar seg på) Vel «Lærer/Administrator» Logg inn med brukarnamn, passord og svar på kontrollspørsmål (same som i PAS). 18 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

2.9.1 Følgje med på prøvegjennomføring og sjå elevsvar Etter pålogginga kjem du inn i skjermbiletet «Kandidatmonitor». Standardinnstillinga viser aktive prøver per dags dato. Eventuell tidlegare prøvedato vel ein i kalenderikonet. Du kan ikkje velje prøvedatoar i framtid. Lærer/Administrator kan da i sanntid følgje med på prøvegjennomføringa for dei elevane han/ho er ansvarleg for. Biletet viser kven som er pålogga, og kven som har levert svaret. Læraren kan også sjå svaret til den enkelte eleven. Vel skole, prøve og gruppe for å sjå elevane du er ansvarleg for. Kandidatmonitorbiletet må oppdaterast manuelt ved å trykkje på Oppdater 19 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

«Status» har alternativa «Ikke pålogget», «Påbegynt», eller «Levert». «Påbegynt - Dato og klokkeslett da prøva begynte «Levert» - Dato og klokkeslett da prøva vart levert Tid brukt berekna frå tidspunktet for den første pålogginga til tidspunktet for levert svar. Det er ikkje den faktisk brukte tida som blir vist (ein elev kan f.eks. ha falle ut av systemet og seinare ha logga seg på att, utan at denne tida blir trekt frå). Poeng Talet på oppnådde poeng PAS status har alternativa «Overført PAS» eller «Ukjent status» Handlinger Etter at dei elektroniske prøvene er haldne, kan læraren sjå svaret til kvar enkelt elev ved å trykkje på lenkja «Se resultat». Dersom svaret skal rettast, vil det stå «Til retting». Dersom ein elev går ut av PGS-C utan å ha gjort seg ferdig med prøva (blir kasta ut av systemet av tekniske grunnar, vel å lukke nettlesaren pga. tekniske problem, eller vel å bruke ein annan PC), står elevstatus framleis som «Påbegynt». Eleven kan da logge seg på att og halde fram med prøva. (NB! Dette føreset at eleven ikkje har trykt på «Lever»-knappen). Dei svara som er registrerte i systemet, vil bli liggjande i inntil to veker, slik at eleven innan denne tida kan logge seg på og halde fram. Etter to veker må alle spørsmål svarast på på nytt. Merk at data berre blir liggjande i PAS i 8-12 månader (pålegg frå Datatilsynet). Det er derfor viktig at skolen skriv ut rapportane frå PAS. 2.9.2 Elektroniske prøver opne oppgåver 20 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

Dei opne oppgåvene skal rettast av dei som er sette opp som prøveansvarlege for den aktuelle gruppa på skolen. Når dei loggar på, vil dei komme inn i monitorvindauget. Dei vil da få ei oversikt over elevane i prøvegruppa og status for desse elevane. Lenkja «Til retting» viser at elevar har levert svar som må rettast manuelt. Når prøveansvarleg klikkar på denne lenkja, blir svaret til eleven henta opp i skjermbiletet. Prøveansvarleg vil sjå teksten til eleven og kan setje ein poengsum. Når ei oppgåve er retta, går ein vidare til neste oppgåve, anten ved å bruke oppgåvenavigatoren nedst i skjermbiletet, eller ved å bruke knappen «Neste oppgave». Ved å klikke på knappen «Se andre besvarelser» får ein sjå svara til alle elevane på den same oppgåva og kan setje ein poengsum på alle elevane. 21 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

Når ein er ferdig med å rette alle dei opne oppgåvene for alle elevane i ei gruppe, klikkar ein på «Bekreft ferdig». Når dette er gjort, blir alle resultata for alle elevane overførte til PAS. Merk at ein ikkje kan angre på denne handlinga, og at ein ikkje kan endre poengsum for elevane på ei oppgåve etterpå. 22 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

2.10 PAS Registrere fritak og fråvær Alle som skal kunne registrere status eller resultat for elevar, må vere registrerte som ansvarlege for elevgruppa i skjermbiletet Påmelding i PAS. Registrering av fråvær, fritak og resultat må gjerast innanfor aktuelle tidsfristar. Tilbakeføring av resultat til PAS frå elektroniske prøver kan ta inntil 3 dagar, avhengig av nettrafikken. Fanebladet Oversikt viser alle elevgruppene der den pålogga brukaren er registrert som ansvarleg. Utvalet i skjermbiletet kan avgrensast ved å velje fagkode og prøvegruppe. «Statusfeltet» skal oppdaterast for elevar som har gyldig fråvær eller fritak. Det er viktig at skolen sjekkar om enkelte av elevane som står med Manglende resultat, eigentleg skulle vore registrerte som friteken eller ikkje delteke (gyldig fråvær). Endringar må gjerast innan tidsfristen. Det er ikkje mogleg å registrere resultat eller tilbakeføre resultat frå PGS-C på ein elev der det er registrert ikkje delteke eller friteken i PAS. Det er ikkje mogleg å registrere ikkje delteke eller friteken på ein elev der resultata er registrerte eller tilbakeførte frå PGS-C. Derfor er det viktig at skolane ikkje lèt elevar med gyldig fritak, gjennomføre prøvene. Hugs å lagre skjermbiletet etter oppdateringar. 23 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

2.11 PAS Registrere resultat for papirbaserte prøver Manuell registrering av resultata til den enkelte eleven gjer ein i Detaljer -biletet. Biletet opnar ein ved å klikke på eleven si rad i Oversikts -biletet. Svaret til eleven registrerer ein ved å klikke på valt svaralternativ (fleirvalsoppgåver) eller på «Rett» eller «Galt» på dei opne oppgåvene. Det kan markerast at svar manglar, eller at eleven har kryssa av for fleire svaralternativ. Hugs å lagre kvar gong du går ut av skjermbiletet. Gå tilbake til oversiktsbiletet ved å klikke på fanebladet Oversikt. Eleven si rad i oversiktsbiletet skal da visast med status «Fullført» i kolonnen «Reg. status». Dersom det ikkje står «Fullført», gå tilbake til Detaljer og oppdater dei radene der svaralternativ ikkje er registrert. 24 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

3 PAS RAPPORTAR Rapportane blir vanlegvis oppdaterte ein gong i timen. Merk at data berre blir liggjande i PAS i maks 12 månader (pålegg frå Datatilsynet). Det er derfor viktig at skolen skriv ut rapportane frå PAS. 3.1 R01 Oppfølging 1 Rapporten viser kor mange som var påmelde for kvar enkelt prøve, talet på fritekne, talet på ikkje delteke, registrerte resultat og manglende resultat. Det er mogleg å avgrense søket på fleire måtar. Skolen ser berre data for eigen skole, mens skoleeigaren ser data for alle skolane i kommunen. Øvst i rapporten står dato og tidspunktet for den siste oppdateringa. 25 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

3.2 R02 Oppfølging 2 Rapporten inneheld dei same opplysningane som R01, men viser ei linje per utval. Skolen ser berre data for eigen skole, mens skoleeigaren ser data for alle skolane i kommunen. Det er ikkje stor forskjell på informasjonen som kan hentast ut av R01 og R02. Søket kan avgrensast på fleire måtar. Øvst i rapporten står dato og tidspunkt for siste oppdatering. 26 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

3.3 Nasjonale prøver rapportar i PAS For å kunne sjå rapportar må du vere registrert som ansvarleg for elevgruppa i påmeldingsbiletet. Hugs at skolen må skrive ut alle rapportane etter at prøvene er ferdige. PAS oppbevarer berre resultata i inntil 12 månader etter pålegg frå Datatilsynet. Desse rapportane er tilgjengelege på skolenivå for nasjonale prøver: Rapport Innhald Lærar Skoleadm. NP01 Grupperapport NP02 Meistringsnivå per skole NP03 Meistringsnivå Skole NP04 Resultat per kommune NP06 Oppgåverapport Rapporten viser rett/gale per oppgåve og totalt per elev. For å sjå resultata vel ein prøve, oppgåvesett og gruppe. Avgivarskolane kan sjå resultata for dei elevane dei har avgitt til andre skolar, ved å hake av for dette utvalet. Kryss av for «Sortert etter første oppgavesett» for prøver med fleire oppgåvesett der oppgåvene er i ulik rekkjefølgje. Oppgåvesetta blir da sorterte i same rekkjefølgje. Viser med tal og grafikk det totale resultatet ved skolen per prøve fordelt på meistringsnivå. Avgivarskolane kan sjå resultata for dei elevane dei har avgitt til andre skolar, ved å hake av for dette utvalet. Denne delen av rapporten er berre tilgjengeleg for avgiverskolar og for kommunenivået. Viser med tal og grafikk korleis det totale resultatet ved skolen per prøve er fordelt på meistringsnivå og med samanlikning mot tilsvarande verdiar på kommune-, fylkes- og nasjonsnivå. Avgivarskolane kan sjå resultata for dei elevane dei har avgitt til andre skolar, ved å hake av for dette utvalet. Denne delen av rapporten er berre tilgjengeleg for avgivarskolar og for kommunenivået. Viser tal for alle skoleeigarane fordelt fylkesvis. Ein del tal er skjult (prikka) for å unngå indirekte identifisering av enkeltelevar. Rapporten viser på aggregert nivå korleis svara til elevane fordeler seg innafor kvar enkelt oppgåve. Riktig svaralternativ er markert med grøn skrift. Vel prøve, oppgåvesett og gruppe. Avgivarskolane kan sjå resultata for dei elevane skolen har avgitt til andre skolar, ved å hake av for dette utvalet. Denne delen av rapporten er berre tilgjengeleg for avgivarskolar og for kommunenivå. Kryss av for «Sortert etter første oppgavesett» for prøver med fleire oppgåvesett der oppgåvene er i ulik rekkjefølgje. Oppgåvesetta blir da sorterte i same rekkjefølgje. Ja, for eigne Ja Ja Ja Ja, for eigne Ja, for alle ved skolen Ja Ja Ja Ja, for alle ved skolen 27 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

NP08 rapport Denne rapporten er mynta på utskrift og utdeling til elev og føresette. Ja, for eigne Ja, for alle ved skolen R01 Oppfølgingsrapport 1 R02 Oppfølgingsrapport 2 Viser for eigen skole og for kvar enkelt prøve talet på påmelde, talet på fritekne, talet på ikkje delteke, talet på registrerte resultat og talet på manglande resultat. «Manglende resultater» viser kor mange som verken er registrerte med resultat eller fråvær. Det kan ta opptil 3 døgn etter at ei elektronisk prøve i PGS-C vart halden, til alle resultata er synlege i rapporten. Resultata kjem tilbake enkeltvis. Tilsvarer rapport R01, men her ser ein også totalverdiar for alle skolar, skoleeigarar, fylke og totalt for heile landet. Men skolane kan ikkje sjå verdiar for den enkelte prøva. Ein del søkjefunksjonalitet i skjermbiletet er inaktivt (gråa ut) fordi han er mynta på andre brukarar enn skolane. Nei Nei Ja Ja 28 PAS/PGS Brukerveiledning prøver

3.4 Kartleggingsprøver, karakterstøttande prøver og læringsstøttande prøver rapportar i PAS Det er ikkje laga samlerapportar for kartleggingsprøver, karakterstøttande prøver og læringsstøttande prøver. Følgjande rapportar er tilgjengelege på skolenivå for kartleggingsprøver, karakterstøttande prøver og læringsstøttande prøver: Rapport Innhald Lærar Skoleadm. Grupperapport Oppgåverapport R01 Oppfølgingsrapport 1 R02 Oppfølgingsrapport 2 Rapporten viser rett/gale per oppgåve og totalt for den enkelte eleven. Vel prøve, oppgåvesett og gruppe for å sjå resultata. «Sortert etter første oppgavesett» gjeld prøver med fleire oppgåvesett som inneheld dei same oppgåvene, men i ulik rekkjefølgje. Kryss av her for å få oppgåvene sortert i same rekkefølgje. Rapporten viser på aggregert nivå korleis svara til elevane fordeler seg innafor kvar enkelt oppgåve. Riktig svaralternativ er markert med grøn skrift. Vel prøve, oppgåvesett og gruppe for å sjå resultata. «Sortert etter første oppgavesett» gjeld for enkelte prøver der det er fleire oppgåvesett med dei same oppgåvene, men i ulik rekkjefølgje. Kryss av her for å få oppgåvene sortert i same rekkjefølgje. Viser for eigen skole per prøve talet på påmelde, talet på fritekne, talet på ikkje delteke, talet på registrerte resultat og talet på manglande resultat. «Manglende resultater» viser kor mange som verken er registrerte med resultat eller fråvær. Det kan vere opptil 3 døgns forseinking frå elevane har teke elektronisk prøve til dette kjem fram i rapporten. Tilsvarer rapport R01, men kan også vise totalverdiar for alle skolar, skoleeigarar, fylke og totalt for heile landet. Men skolane kan ikkje sjå verdiar for den enkelte prøva. Noko av søkjefunksjonaliteten i skjermbiletet er inaktiv (gråa ut) fordi han er mynta på andre brukarroller. Ja, for eigne Ja, for eigne Nei Nei Ja, for alle ved skolen Ja, for alle ved skolen Ja Ja 29 PAS/PGS Brukerveiledning prøver