Kyrkjebladet. Kontakt. 18. ÅRGANGEN Nr.3 juni 2008. God sommar! Meland kyrkjelyd

Kyrkjebladet Kontakt 18. ÅRGANGEN Nr.3 juni 2008 God sommar! Meland kyrkjelyd

MELAND KYRKJELYD Adresse: Meland kyrkjekontor, Rådhuset Boks 117 5906 Frekhaug Tlf. 56 17 14 80 - Fax 56 17 14 81 E-post: kyrkjekontoret@melandkyrkja.no Kontortid: Måndag - torsdag Kl. 09.00 - kl. 14.00 (kontoret kan vera stengd i kontortida, kontakt eksp. i rådhuset tlf. 56 17 10 00) Kontortid prestane: Onsdag kl. 12.00 - kl. 15.00 Torsdag kl. 17.30 - kl. 19.00 etter avtale. Det kan avtalast treffetid med prestane til andre tider. Prestar: Sokneprest Sverre Langeland tlf. 56 17 14 84 - priv. 56 17 81 49 sverre.langeland@melandkyrkja.no Kyrkjelydsprest Anders M. T. Wendel tlf. 56 17 14 82 - priv. 97 65 44 63 anders.wendel@melandkyrkja.no Vakttelefon ved krise: 95 48 38 74 Kyrkjetenar: Roy Rognsøy kontakt kyrkjekontoret Organist: Arvid Sakseide tlf. 56 17 14 83 - priv. 56 17 85 24 arvid.sakseide@melandkyrkja.no Kyrkjeverje: Nina Brakstad tlf. 56 17 14 80 - priv. 56 17 83 99 nina.brakstad@melandkyrkja.no Kyrkjelydskoordinator: Anne Sofie Nergård Uthaug tlf. 56 17 14 85 - priv. 56 17 80 30 anne.uthaug@melandkyrkja.no Soknerådsleiar: Idar Simonsen. tlf. 56 17 72 58 - il-simon@online.no Ungdomsarbeidar: Jon Ingar Kjenes, tlf. 56 17 14 80 eller 91 77 97 73 jon.ingar.kjenes@melandkyrkja.no Meland kyrkje: Tlf. 56 17 73 00 KONTAKT Kyrkjeblad for Meland Utgjevar:Meland sokneråd Redaktør: Arve Kjell Uthaug arve.uthaug@heimplass.no Redaksjonsnemnd: Leif Johnsen, Sverre Langeland, Nils Arne Lavik. Framsidefoto: Arve Kjell Uthaug «Sommar ved Storavatnet» Layout og trykking: Trykk-Service as, Knarvik Redaksjonsadresse: Meland kyrkjekontor Gåver til Kontakt og Gjevartenesta Kontonr. 3632 07 04019 2 Noreg eit kristent land? Det er 16.mai når eg skriv dette. Det kross-merka flagget i raudt, kvitt og blått får ein omgang med strykejernet. Kor og korps er ferdige med å øve på det dei skal bringe fram av ord og tonar på nasjonaldagen. Eit av versa som lyder land og strand rundt 17. mai, er dette: Tidi ho renn som elv mot os, fort skifter sumar med vetter. Fader, ver alltid Noregs los, radt til dei seinaste ætter! Herre, vår Gud, vårt Noregs Gud, Varda vårt land frå fjell til flud, lær oss å gå dine vegar! Eg syng med av hjartet, med takksemd til Faderen som velsignar oss så rikt i dette fagre landet. Kven elles skulle vi takke for fjellet, havet, fjorden, våren, landet, livet? Mykje og mangt kan seiast om korleis vi forvaltar rikdomane Faderen har gjeve oss. Vår velstand og fridom heng saman med at vi som nasjon har spela på lag med dei gode livskreftene som Han har gjeve oss i sitt Ord, slik vi syng om i ein annan av favoritt-salmene 17.mai: «Du sende ditt Ord til Noregs fjell, og ljos over landet strøymde» «Med lov skal landet byggjast, og ikkje med ulov øydast» heiter det i Frostatingslova. Sidan Noreg vart ein nasjon, har lovene vore tufta på Guds lov, slik vi lærer henne å kjenne i Guds Ord. Slik fekk også grunnlova, som vi framleis feirar med begeistring, ei kristen forankring. Men denne våren har vi sett sterke krefter arbeide mot at Faderen i himmelen skal vere Noregs los i framtida. I april vart partia samde om å endre grunnlova. I 1814 vart dette vedteke: «Den evangelisk-lutherske Religion forbliver Statens offentlige Religion». No skal det heite: «Værdigrundlaget forbliver vor kristne og humanistiske Arv.» Regjeringa har vist særleg stor iver for å ta bort den kristne forankringa ved to viktige samfunnsinnstitusjonar: heim og skule. 1. I framlegget til ny ekteskapslov 14. mars har regjeringa fjerna seg frå kristen tenking om ekteskap og familie. Kristen lære om ekteskapet byggjer på at mennesket er skapt i Guds bilete som mann og kvinne. Det er berre relasjonen mann-kvinne som kan setje born til verda. Det forpliktande samlivet mellom mann og kvinne er den einaste familie- framhald side 15

Ruben er på plass Til hausten skal Ruben Sæle arbeida som ungdomsarbeidar i kyrkjelyden. Allereie i sommar vikarierer han som kyrkjetenar, og etter sommaren går 25-åringen over i eit vikariat i ungdomsarbeidet (50 prosent stilling). Kontakt har bede den nye ungdomsarbeidaren svara kort og kjapt på nokre spørsmål. Og her kjem lynpresentasjonen av Ruben Sæle. Utdanning? Mekanikar og snart sosionom. Bustad? Gimlevegen i Bergen. Kva er ditt beste minne frå det kristne ungdomsarbeidet du sjølv voks opp med? Då Rune Minde, som var prest, fekk fartsbot med minibussen full av ungdom på veg til alphakurs. Kva leiarerfaring har du frå kristent ungdomsarbeid i Meland? Tidlegare har eg vore med i Skrul. Seinare har eg vore volumgruppeleiar, og i det siste har eg drive med oppfølging av leiarar. Nemn éi av dine sterke sider. Eg trur eg er flink til å drive med oppfølging og leiartrening, sjølv om dette er noko ein aldri vert utlært i. Nemn éi av dine svake sider. Eg er ganske lat. Ofte gjer eg ikkje ting før eg er absolutt nøydd. Dette kan føre til ganske travle og stressande periodar. Kva for nolevande menneske ser du mest opp til? Mormor mi. Ho gjev ikkje opp så lett. Kva koplar du av med? Eg høyrer på musikk eller går på tur. Favorittbok? Ringenes herre. Elles er jo Bibelen ganske bra... Favorittfilm? Gladiator. Kva blir dei viktigaste oppgåvene dine som ungdomsarbeidar i Meland? Eg håpar å kunne knytte ungdomsarbeidet nærare saman med resten av kyrkjelyden. Endringar i staben Av Arve Kjell Uthaug I 2008 er det fleire skifte i staben i Meland kyrkjelyd. Ungdomsarbeidar Jon Ingar Kjenes har vore tilsett i full stilling, med lønsutgiftene delt likt mellom indremisjonen og kyrkjelyden. Kjenes har no slutta i denne stillinga og gått over som dagleg leiar i aksjeselskapet Buss & Media. Samarbeidet med indremisjonen om ungdomsarbeidar er avslutta og kyrkjelyden har engasjert Ruben Sæle som vikar i ungdomsarbeidet fram til stillinga vert lyst ut til hausten (halv stilling). Nils Arne Lavik har sagt frå seg stillinga som leiar for trusopplæringsprosjektet «Kyrkja på vegen». Stillinga er lyst ut. 3

Gedact en Salmebøker kjem fortare no enn før. Gamle Nynorsk Salmebok var ny i 1920-åra, Norsk Salmebok kom i 1984 og alt no i vår kom framlegget til ny bok i 2010. Utviklinga går raskt altfor raskt? Ein tredel av dei salmane vi no har skal ut, føreslær salmebok-komitéen. Det høyrest drastisk. Eit tap vert det for mange, medan andre vil gle seg over at gammalt vert bytt ut med nytt. Men har vi greidd å syngja alt salmestoffet gjennom desse om lag 25 åra med den grøne salmeboka vår? Svaret er nei, og det vil vi gjera noko med! Smak litt på desse framlegga: Skal vi ha ein salme-maraton ei helg, ein retteleg sportsprestasjon med samanhengjande salmesong dag og natt? Eller er det betre med ei salmeveke, eventuelt ein salmemånad? Ein tredje måte kan vera å spreia innsatsen over fleire semester -? Ofte er den første idéen den beste, så dermed vert det SALME-MARATON. Vi inviterer alle ungdoms- og vaksenkorgrupper, 11 i talet alle har eit tilhøve til salmar! som får tildelt ulike bolkar i salmeboka og er med som støttesongarar for kyrkjelyden. Og vi treng solo-songarar og musikarar. 880 salmar er målet! Elles har organisten tenkt seg til Leipzig i juni. Går alt som vi håpar, dreg då ein kvartett lærarskulestudentar av årgang 1967 til den årlege Bach-festen. Her verka den store komponisten i innpå 30 år og skapte musikk som for alltid har sett eit skilje i musikkhistoria. Spør om vi gled oss! Til slutt ei personleg takk frå oss to her i Jonsokgrenda for forbøn, støtte og omtanke i sjukdomstida i familien vår i det siste. Vi ser framover i tru på at Gud ber oss igjennom også dei kommande dagane. Meieriklubb Regnet piskar frontruta, viskarane går, eg sniglekjører nedover den smale vegen til Meieriklubben på Vikebø. Plutseleg skimtar eg to mørkkledde hetteskikkelsar i vegkanten. «Skal de på Meieriklubben?» Ei av hettene nikkar, og dei set seg inn. Nede på kaien forsvinn ein inn i kjellaren og den andre inn i det gamle ishuset. «Du må gå inn oppe», seier dei til meg. Meieriklubben på Vikebø har mange inngangar og opne dører. Meieriklubben starta opp på 1990-talet ein gong, og eg kan hugsa at Frode og Mona Hovden var med då, og Mona og Helge Bauge, og fleire andre vaksne. Frode er med att etter ein pause. Ottar Mæstad, Borgfrid Ellingsen, Frøydis Ådlandsvik, Helge Rossland, Vivian Berland, Liss Larsen, Roald Engeseth og Hilde Hjortland er andre vaksne leiarar. Ottar leier styret og har med seg ungdommane Steffen Berland, Kjetil Brakstad, Thomas Wallem, Silje Rossland og Mariell Rossland. Då dei spurte om eg kunne besøke dei ein fredagskveld, var det spennande å svare ja. Kor mange er det som kjem då, vanlegvis? spør eg Borgfrid. 40 til 60 stykke, smiler ho, Det blir jo litt fullt i den vesle stova. Eg kikkar først innom gråsteinsmurane i ishuset, som med sitt nymotens kunstgrasgolv no kan kallast ein mini-idrettshall. Stilig ny bruk at eit gamalt næringsbygg, (frå rundt 1920, sjå side 485 i boka Meieribruket i Hordaland av Nils Tveit), oppført i hine hårde dagar, sikkert på dugnad av bøndene i bygda. Tenk på det ungdommar, her er eit døme på kva me kan takka forfedrane for! Kanskje deira eigne oldefedrar. No luktar det meir sveitte og brus enn is og treflis mellom steinveggane, når fotballen fyk veggimellom frå unge trikseføtter. Men nett no er det den ikkje ukjente urettferdige-lag-diskusjonen som går. «Kjedeligt,» sukkar nokre jenter. Dei ser blide ut likevel, og det varer ikkje lenge før ballen smell mellom gråsteinsveggene att. «Blir du med?» Eg finn det tryggast å smette ut... I kjellaren på hovudhuset kryssar eg i sikksakk mellom flygande bordtennisballar, rackertar, armar og 4

med TGM bein og ungdommar, opp trappa inn på trygg grunn på det vesle kjøkkenet, der Frøydis, Vivian og Bjørn Arild styrer og sel pizza, sjokolade og brus. Eit lite rom har eit lite biljardbord, fordel kortast mogleg kølle! Men innsats og iver er ikkje avkorta. Eit lite toalett ser nymåla, reint og fint ut. «Det har me måla,» seier Silje og Mariell. Meieriklubben er annankvar fredagskveld, frå sju til elleve. Kl. 21.30 er det samling, der ein innbeden gjest har eit innlegg i ei eller anna form. I kveld er det meg, og då Kjetil har informert om ein kommande helgetur, overlet han gjengen i alder frå 8. klasse og oppover til meg. Dei sit på benker langs veggene, men i krokane slangar dei seg slik berre ungdommar kan, helst ganske tett. I ein slik fargerik, levande og tett krans av tenåringsjenter og -gutar, er forventning om total silencio berre kunstig og naturstridig. I tillegg har jo ungdommar no dette nymotens tilleggsorganet kalla mobil. (Dei hadde heilt sikkert klart seg betre utan både blindtarm og tolvfingertarm enn utan mobiltelefon!) Men akkompagnert av kommentarar og nokre spørsmål og enkelte elektroniske pip og trudeluttar frå dei blanke og lysande dippeduttane deira, får eg sagt ganske mye, synest eg. M.a.: For at me skal ha noko som er godt og gøy, må nokon ta ansvar og initiativ, stå på og laga til, som t.d. Meieriklubben deira. Og at dette også er å leva etter dei to største boda Jesus gav oss: Elsk Gud av heile deg og nesten din som deg sjølv. Etterpå tek eg ein intervjurunde med nokre av dei: Kva er det kjekkaste med Meieriklubben? Å møta andre, å vera saman med andre ungdommar, gøy med venner, bli kjent med andre, treffa folk og ikkje sitja med data, fleire å snakka med, gøy gjeng å snakka med, at det er mang som kjem. Gøy lokale. Snop, mat og drikke. Ja vel! Det var ikkje lite! Eg prøver likevel litt til: Noko meir? Det er så mye gøy å gjera her, biljarden, tennisen, ishuset. Spela Alias med Borgfrid! Det er ein trygg Høg trivselsfaktor i Meieriklubben (Foto: Steffen Berland) plass, her er vaksne som me kjenner. Greitt med samlinga, at det kjem noen og snakkar. Ja vel, kva er greitt med det? Det er lærerikt, viktig, nyttig for livet. Så er det fint når noen les fine ord frå Bibelen. Ja vel! Kva er slike «fine ord»? Når det skjer noe godt med noen. Hm, kven har vore her då, og snakka? Det var ein som hadde vore narkoman, men no var kristen, det var interessant. Så var det ein politi som fortalte om ein liten gut, som eigentleg var han sjølv. Og Andreas. Så har Malin (Larsen) snakka, og Buss & Media, han Jon Ingar. Ottar (Mæstad) har snakka fleire gonger, og han som var prest før (Rune Minde). Ikkje verst! Ryddinga har dei òg orden på, alle medlemmane må ta sin tørn, og no begynner dei så smått, så eg tek signalet og avrundar intervjuinga, og takkar for meg. På veg ut, må eg berre kikke innom ishuset att. Eg vinkar tre fotballspelande gutar bort til meg, dei er raude og sveitte i toppetasjen; «Kva er det, kva er det?» dei klarer knapt å stå i ro, auga følgjer ballen enno: Kva er det kjekkaste med Meieriklubben? Ishuset! Kjem det i kor, før dei kappast utover kunstgrasgolvet att. Ingen tvil, kyrkjelyden har ein Meieriklubb med TGM, med Trygt og Gøy Miljø! Av Leif Johnsen 5

Frå Osaka Litt historie denne gongen... Veit ikkje kor mykje de kjenner til den japanske (kyrkje-) historia. Det Norske Misjonsselskap byrja arbeidet i Japan i 1950, og protestantisk misjon har vore her sidan 1860-talet. Men også før det var det ei historie, som me finn avtrykk av mange stader i landet, først og fremst i sør, rundt Nagasaki, men også her i Osaka. Eg hadde høyrt om det, men aldri vore og sett sjølv. Me tenkte me skulle ha ein tur med alle misjonærane for å sjå, så eg fekk ei med meg på ein liten rekognoseringstur. Det var Jesuitt-presten Xavier som først forkynte evngeliet i Japan, og han kom til Sakai i Osaka fylke i 1549. Ein av dei som vart døypte, var ein av «småkongane» i Osaka, og den nordlege delen av Osaka fylke vart på den måten eit sentralt kristent distrikt med mange kristne. Men det gjekk ikkje meir enn knapt 40 år før det vart problem. Landet var plaga av borgarkrigar, og for å få ro vart kristendomen brått forbode. Alle misjonærar måtte forlata landet innan 20 dagar, og lokale kristne måtte avsverja trua si. Det vart verre og verre, fram til landet vart heilt steng i 1613. Den kristne distrikts-leiaren vart sendt ut av landet, til Manila saman med dei utanlandske misjonærane, og mange kristne vart forfølgde, torturerte og drepne. Denne forfølginga fekk mange kristne til å fornekta trua, men det var også ein del som fornekta berre på overflata, og vart skjulte kristne. I det ytre sto dei fram som buddhistar, men på einbølte stader heldt dei fram med sine gudstenester, og inni ein buddha-figur kunne det vera ei Maria-statue. Eller det kunne haldast gudstenester under golvet i eit tempel... Oppe i Ibaragi by her i Osaka er det ein liten haug som har vorte kalla Krossfjellet. Der vart det funne ein gravstein med ein kross som må vera frå denne mørke tida i Japans historie. I ei lita samling var det fleire ting utstilt som synte litt av livet dei levde i trua. To av tinga var spesielt interessante. Det eine var ei «bok», den kristne doktrine. Her var spørsmål og svar på dei grunnleggjande tinga i trua. Ei einkel kristen lærebok, ei katekisme på 86 handskrivne sider. Og så var det eit lite krusifiks som dei hadde funne i ein liten avlang boks. Armane kunne ikkje få plass i utstrekt stilling, så dei låg ved sida av kroppen. Men dei kunne skruast på, og det vart tydeleg den krossfeste Kristus, utan nokon kross bak. Varm helsing frå, Åshild Bjørkum Furukawa Annania, Ole og Jensina Skjelanger På Skjelanger var det i 1918 to damer som skulle ha sitt første barn og mangla dåpskjole. Slik kan soga om ein 90 år gammal dåpskjole på Skjelangergarden begynna. Dåpskjolen på Skjelangergarden Nokre fortel at dei to sydde dåpskjolen i lag. Andre har ikkje høyrt at det var to om arbeidet. Men slik er det ofte med det munnleg overleverte, ein veit ikkje alt heilt sikkert når saka ligg såpass langt attende i tid. Dugande sydamer Dei to damene som er nemnde er Annania Skjelanger, født Annania Josefine Annaniasdotter Haugland i 1890 på Abedissen i Askøy. I 1916 gift ho seg med Ole Skjelanger. Dei fekk seks barn. Ho døydde i 1965. Den andre var Margit Toftevåg, født Margit Nilsdotter Skjelanger i 1895 på Skjelanger, og vart gift med Hellemann Toftevåg i 1918. Dei fekk 11 barn, det siste fødd i 1934. I 1954 flytta dei til Bergen. Margit fekk eit langt liv, ho levde til 1995. Begge damene var dyktige sydamer, begge hadde strikkemaskin og begge sydde og strikka til eigne born, men òg på oppdrag for andre. Slik skaffa dei livsviktig attåtinntekt til garden. Og med 17 barn til saman, fekk dei sanneleg bruk for dåpskjolen. Agnes Odland, ei av døtrene til Annania, fortel dette om mor si: Tre dagar etter at ho vart fødd, omkom faren Annanias på sjøen. Då ho vart døypt, 6

Personar som alle er døypte i dåpskjolen, frå venstre: Jostein Eidesund, onkel til dåpsbarnet, døypt for 30 år sidan, Astrid Anne Fjeldstad, Jens Skjelanger, oldefar, døypt for 80 år sidan (Margit og Annania var tanter til Jens), Lukas og faren Tommy, Bodil Eidesund, farmor, Svein Helge Eidesund, døypt for 50 år sidan (Foto: Arve Kjell Uthaug) sa presten at ho skulle heita Annania etter far sin. Ho lærte å sy hos skreddar Karlsen på Torget i Bergen, og utdanna seg til skreddar. Agnes ler litt når ho fortel at nabokoner kom bort og kikka på barnekleda mor deira hadde laga og reparert. Dåpskjolen har sidan 1918 og opp til i dag vore oppbevart i huset til Annania, der no svigerdottera, Oddfrid Skjelanger, gift med Jens Ole Skjelanger i 1968, har ansvaret for han, noko ho har hatt sidan ho kom til garden. Mange dåpsbarn Opp gjennom åra har mange vore døypte i denne dåpskjolen, veldig mange vert det sagt. Den siste til no, er Lukas Eidesund Ottemo, døypt 27. januar i år. Men også søstera hans, far hans, onkelen, og dei to borna hans, farmora og olderfaren vart døypte i same kjolen. Og mange, mange fleire på Skjelanger, og etterkommarar i byen og lenger vekke. Ingen veit no kor mange. Det heile er eit stykke lokal kulturhistorie å merke seg for oss, i vår individ- og tingfokuserte tid. Eit døme på korleis dyktig handarbeid, sans for fellesskap og kristenarv kan skapa verdiar som lever over fleire generasjonar. Eit døme på korleis arven frå formødrene kan respekterast og odlast. Ikkje mindre. Det har seg slik: Dåpskjolen vart etterkvart lånt ut mot ei leige, som - fortel Agnes - først gjekk til innkjøp av ei sjukebåre, i si tid oppbevart på bedehuset. Sidan gjekk inntekta til sjølve bedehuset. Slik fører dette syarbeidet framleis til inntekter på garden. Eit stykke solid kvinnearbeid frå farne tider, til nytte den dag i dag. Kulturarv å læra av: kunnskapen og handarbeidet i eit slitesterkt festklede brukande i fire generasjonar og enno i bruk, haldningar som å dela med andre, sans for fellesskap og eit religiøst grunnfeste i tilvêret. I 1918 fekk Annania jenta Jensina og Margit fekk guten Lars. Desse to er dei første som vart døypte i dåpskjolen. Seinare vart alle dei andre 15 borna deira boren til dåps i kjolen, slekt elles og etter kvart også andre. Slik har det halde fram i 90 år! No har folket på Skjelangergarden ti år på seg til å «planlegga» kven som skal bli 100-årsjubilanten - eller jubilantane i Skjelangergarden sin dåpskjole Av Leif Johnsen 7

Eksportartikkel: unge kristne Unge frå Meland går inn i kristen heiltidsteneste. Herifrå blir det «eksportert» unge til tenester som prest, pastor, misjonær, song- og musikkleiar. Inspirasjonen har dei ofte fått gjennom lokalt ungdomsarbeid, bibelgrupper, enkeltmenneske og gudstenester. - Via Elin og Jonny Marøy oppdaga eg verkeleg at Jesus lever og er til stades, her og no, og fann ut at dette var ei perle det er verd å satsa alt for å få, seier Nils Jøssang (20) som er engasjert i Pionerkirken i Haugesund. Det arbeidet som vart drive på Frekhaug i mi ungdomstid, har nok vore avgjerande for at eg er den eg er i dag, seier Silje Fjelde (25). Det siste året har ho og mannen Roar vore leiarar av lovsongs- og musikkarbeidet i ein kyrkjelyd i New York. Silje og Nils er to av fleire unge som gjennom det kristne arbeidet i Meland har funne inspirasjon til teneste for Kristus. Til teneste Linn Hikari Corneliussen (20 år) frå Frekhaug ønskjer å prøva ut ei misjonærteneste. Silje Fjelde (25 år) frå Frekhaug har saman med mannen vore lovsongsog musikkleiar ved First Evangelical Free Church i New York det siste året. Bjarte Hove (25 år) frå Frekhaug utdannar seg til prest. Nils Jøssang (20 år) frå Frekhaug er engasjert i Pionerkirken i Haugesund. Gard O. Langeland (20 år) frå Frekhaug utdannar seg til prest. Nils Fredrik Rifsgård (25 år) frå Revskard har det siste året arbeidd som pastor for Den evangelisklutherske frikyrkja i Hægeland. Torbjørn Sæle (23 år) frå Frekhaug utdannar seg til prest. Felles for alle på lista over er at dei er unge opp til 8 Linn Hikari Corneliussen 25 år som denne våren anten har vore i ei kristen heiltidsteneste eller som har vore under utdanning til ei slik teneste. Det kan henda det finst fleire frå Meland som kjem inn i desse kategoriane sjølv om dei ikkje er blitt fanga opp av denne lista. Og i tillegg finst det mange fleire som tenkjer om livet sitt som ei kristen teneste utan at dei går inn i ein «kristen jobb». Nokre unge kristne siktar seg inn mot ei såkalla «teltmakarteneste». Uttrykket skriv seg frå apostelen Paulus som forkynte evangeliet og planta kyrkjelydar samstundes som han tente til livsopphald gjennom arbeid som teltmakar. I utgangspunktet er ikkje dei som planlegg eller er gått inn i ei slik teltmakarteneste, med i denne artikkelen. Men Nils Jøssang kjem nært opp til denne måten å kopla kristen teneste med allminneleg yrke eller utdanning. Han har kopla arbeid i ein kafé Pionerkirken driv i Haugesund, med fjernstudium ved Normisjons høgskule i Oslo. Nils Jøssang Kva har inspirert deg til å satsa på ei kristen teneste? Møtet med ein levande Jesus, svarar Nils Jøssang, og eit liv der eg kan få vera med på å gje hans rike til ulike menneske. Eg trur det er det alle kristne er kalla til, om det er som «teltmakara» eller i heiltidsteneste. I Pionerkirken blir eg trena og utrusta til teneste i Guds rike. Utrustninga handlar først om å veksa i djupare intimitet og kjennskap til Jesus, men er òg konkret inn mot lovsongsleiing, evangelisering, undervisning og anna, fortel Jøssang. Saman med Daniel Thomassen har han det siste året vore knytt til Pionerkirken i Haugesund Morgondagens prestar Tre unge menn frå Meland er i ferd med å utdanna seg til prest eller fagteolog. Ein av desse er Torbjørn Sæle, som er halvvegs i prestestudiet ved Menighetsfakultetet i Oslo. Kva har inspirert deg til å satsa på ei kristen teneste? Idar Simonsen som etter ei julegudsteneste med

gymnaset kom og sa han trudde eg skulle bli prest. Seinare opplevde eg situasjonar som stadfesta dette, fortel Sæle. Han har fått kristen ballast som deltakar og leiar i det lokale ungdomsarbeidet: Volum, bibelgrupper, det kristne ungdomslaget på Frekhaug, konfirmantarbeidet og året som sivilarbeidar i kyrkja. Gard O. Langeland Gard O. Langeland og Bjarte Hove studerer teologi ved Norsk Lærerakademi i Bergen. Begge legg vekt på gudstenestene dei har fått med seg i Meland. Inspirerande gudstenester med folk i nesten alle aldrar, seier Langeland, som likevel synest det er dumt at dei unge heller ligg og søv enn å møta fram. Eg trur at ungdommen treng hjelp til å læra kor viktig og kor fint det er å samlast kvar veke med resten av kyrkjelyden rundt Herrens bord. Det er eit stort mysterium. Vår felles identitet er Kristus, ikkje stil og sveis. Viss ein kyrkjelyd skulle finna på Bjarte Hove å kalla meg til presteteneste, så ville det vera eit stort privilegium for meg, seier Bjarte Hove og legg til at kyrkja sitt behov for prestar har inspirert han til kristen teneste. Har du lyst til å trekkja fram enkeltmenneske eller kristent arbeid i Meland som har betydd mykje for at du har valt å satsa på ei kristen teneste? Oj. Her blir eg nok nøydd til å svara gudstenestene, faktisk. Her får eg møta den Gud som tener meg. Og her møter eg misjonskallet til å tena Gud der eg enn er. Slik har eg i alle fall opplevd at det er i Meland kyrkjelyd. Nils Fredrik Rifsgård har sidan september 2007 vore pastor i Den evangelisk-lutherske frikyrkja i Hægeland på Sørlandet. Eg har vel sidan 16-årsalderen kjent på eit kall til å ha ei fulltidsstilling i kristent arbeid, og opplevd fleire gonger at ting har lagt seg til rette for dette. Det har vore inspirerande å sjå andre som har hatt heiltidstenester. Torbjørn Sæle Nils Fredrik Rifsgård Han synest det kan vera vanskeleg å trekkja fram spesielle personar eller aktivitetar: Men eg vil gjerne peika på ei bibelgruppe som eg fekk vera med i frå eg var tretten år, og som var under leiing av Anne Holene og Karstein Furuskjeg. For meg har det vore viktig å ha eit godt grunnlag i Bibelen når eg skal stå i ei kristen teneste. Til utlandet Silje Fjelde har vore i New York det siste året, Linn Hikari Corneliussen har studert ved Gå Ut Senteret i Hurdal. Studiet gav henne òg ein fem månader lang praksisperiode i Japan. Til neste år vil ho studera teologi, og ho ønskjer å prøva ut eit misjonskall. Vi er så heldige som har fått sjansen til å høyra om og bli kjent med Jesus. Det er ikkje alle som har fått denne sjansen. Det er ikkje alle som har fått høyra at Jesus er vegen, sanninga og livet. Det er ein menneskerett å få høyra om Jesus. Dette legg Silje Fjelde ansvar på dei kristne. Eg ønskjer å dela dei gode nyhenda med japanarane. I Japan er det berre éin prosent kristne, og store delar av Japan veit ingen ting om kristendomen. Silje og mannen Roar har det siste året hatt ansvaret for lovsongs- og musikkarbeidet i First Evangelical Free Church. Kyrkjelyden, som har sterke norskamerikanske røtter, har no eit sterkt fleirkulturelt preg. Før ekteparet Fjelde kom dit, hadde forsamlinga vore inne i ein vanskeleg periode, og er under gjenoppbygging. Eg har dette året fått stadfesta det eg lenge har trudd, nemleg at eg først og fremst ønskjer å ha ein «vanleg» jobb, og driva kyrkjelydsarbeid på fritida, seier Silje. Kva som kan bli aktuelt seinare, veit ho ikkje. Men akkurat no ser ho fram til å arbeida som lærar frå hausten av. Det arbeidet som vart drive på Frekhaug i mi ungdomstid, har nok vore avgjerande for at eg er den eg er i dag. For meg har nok Anne Hilde Reigstad vore ein viktig person, både som inspirator, oppmuntrar, lærar og leiar. Også Rune Minde, som ein svært ærleg og audmjuk leiar, har vore viktig. Det har vore avgjerande at desse og fleire gav oss stort rom til å prøva oss frå tidleg av, og stor tillit, mykje oppmuntring og oppbacking. Av Arve Kjell Uthaug 9

Buss & Media Buss & Media er i forandring. I 2006 gjekk indremisjonen og kyrkja saman om å kjøpa buss til ungdomsarbeidet. No er Buss & Media blitt til aksjeselskap, Jon Ingar Kjenes er tilsett som dagleg leiar og bedehuset på Flatøy er blitt basen for det kreative medie- og ungdomsarbeidet. Ideen til Buss & Media vart fødd då Kjenes og ein gjeng med ungdomar hausten 2004 køyrde forbi ein buss på Ostereidet. Køyretøyet, som hadde ein prislapp på 13.500 kroner, viste seg å vera ubrukeleg. Men ideen vart til eit samarbeid der Meland kyrkjelyd og Frekhaug indremisjon kjøpte inn buss i lag til det kristne ungdomsarbeidet. Og då kyrkjelyden seinare fekk 920.000 kroner til trusopplæringsprosjektet «Kyrkja på vegen», var dobbeltdekkaren ein berebjelke i opplegget. Forandring No er det gjort store endringar i drifta av bussarbeidet. Aksjeselskap: Det som før var ei grein av eit ungdomsarbeid drive av indremisjonen og kyrkja i samarbeid, er gjort om til eit eige aksjeselskap. Aksjeselskapet sel buss og medietenester, og aksjane i selskapet er fordelte likt mellom kyrkja og indremisjonen. I styret for selskapet sit Helge Kvam (leiar), Magnar Hellen, Anne Sofie N. Uthaug og Ørjan Abrahamsen. Ungdomsarbeidar: Jon Ingar Kjenes er frå 1. april i år tilsett som dagleg leiar av aksjeselskapet Buss & Media i full stilling. Kjenes, som heile vegen har vore den drivande krafta bak bussen, har fram til no vore ungdomsarbeidar i delt stilling mellom kyrkjelyden og indremisjonen. Dette samarbeidet mellom indremisjon og kyrkje om stillinga som ungdomsarbeidar er no avslutta. Kjenes blir løna av aksjeselskapet, som igjen hentar inntektene frå sal av tenester. Den viktigaste posten på inntektssida er for tida trusopplæringsprosjektet, der kyrkjelyden leiger inn Kjenes i femti prosent stilling ut året. Bedehuset på Flatøy er blitt base for aksjeselskapet Buss & Media. (Foto: Arve Kjell Uthaug). 10 Bedehus Bedehuset på Flatøy er leigd ut til Buss & Media for ein rimeleg penge. Her har selskapet kontor og produksjonslokale. Visjon i vekst Har visjonen for Buss & Media forandra seg frå indremisjonen og kyrkja i 2006 kjøpte inn dobbeltdekkaren og fram til dagens aksjeselskap? Både ja og nei. Visjonen er som han var, det er berre det at han har vokse undervegs. Korkje eg eller Frekhaug indremisjon og Meland sokneråd såg

aksjeselskap med eige bedehus føre oss at dette skulle bli til eit aksjeselskap med jobben min på heiltid. Interessa for busstransport og medieproduksjon utanfrå var større enn forventa. Enkelte ting har teke mykje lenger tid enn vi håpte på, som til dømes å utrusta bussen til studio, samstundes har andre ting gått mykje fortare enn ein kunne trudd, m.a. på grunn av trusopplæringsmidlane, seier dagleg leiar Jon Ingar Kjenes. Vegen er blitt til etter som vi har gått. Det har vore svært spennande, men òg utruleg slitsamt og krevjande til tider. Vi kan ikkje akkurat seia at alt har gått som smurt. Bussen har gitt oss mange utfordringar både teknisk og økonomisk, samstundes hadde vi ikkje vore der vi er i dag dersom vi ikkje hadde byrja med bussen. Kva er hovudgrunnen til at dette arbeidet no er blitt gjort om til eit aksjeselskap? Vi fann vel ut at det var den beste måten å organisera drifta på for å utvikla potensialet i Buss & Media, og å fjerna risiko frå eigarorganisasjonane. Dessutan var det nødvendig å få gode og ryddige rammer rundt drifta, fortel Kjenes. Buss & Media satsar på kreativ medieproduksjon. Her er det (frå venstre) Håvard Siljuholtet, Johannes Jøssang, Vegard Furuskjeg og Johannes Skare. (Foto: Buss & Media). Frivillige Eg drøymer om å sjå menneske på tvers av grenser og tradisjonar finna nokre fellesnemnarar som kan føra til at det blir bygd venskap og det blir rom for samtale om djupare og viktigare ting enn mange snakkar saman om i dag, seier Kjenes. Buss & Media kviler framleis på at mange frivillige gjer ein innsats, m.a. som sjåførar, i dugnadsgruppa og i medieproduksjonen. Og den daglege leiaren er på utkikk etter fleire: Eg håpar vi kan få med oss fleire vaksne til programproduksjon. Eg veit det er mange vaksne som drøymer om å få vera ein skikkeleg kameramann, men som ikkje heilt tør å innrømma det, smiler Kjenes. Desse vil eg ha tak i for å laga nyhendeinnslag og liknande for web-tv, og for å hjelpa oss med praktiske ting som krev sin mann eller si kvinne. Meir informasjon om Buss & Media finn du på: www.bussogmedia.no. Av Arve Kjell Uthaug 11

Løvegjengen på tur For en stund siden var de største barna i løvegjengen på telttur til Gripavika ved Storavatnet. Der badet vi, fisket vi, grillet vi og lekte bomgjømsel. Vi fikk en liten fisk som vi grillet på bålet. Vi var 8 som var på tur. Det var to jenter, fire gutter og lederene våre Øystein og Harald. Vi hadde det kjempegøy, og håper at vi kan gjøre dette igjen neste år! Hilsen De store i løvegjengen Olsokfeiring i Fjon Fjellkyrkje Velkomen til sosialt samvær tirsdag 29. juli kl. 1900 Gudsteneste Servering av rømmegraut / kaffimat kr 80,- per pers. familie kr. 200,- Program Lynutlodning Bålbrenning Sjå og heimesida vår: www.fjonfjellkyrkje.com Arr: Sandnes og Solheim Sokneråd / Styret for Fjon Fjellkyrkje. Yngres på Frekhaug Det tradisjonsrike yngresarbeidet på Frekhaug har i vår fått ein ny start etter å ha lege i dvale ei tid. Målgruppa er unge frå femte til åttande klasse, og samlingane er i Frekhaug bedehus om fredagskveldane. Oppslutninga har variert, men på det meste har bortimot seksti møtt fram. Yngres er eit samarbeid mellom indremisjonen, kyrkja og Norkirken. I styret sit Emelinn Bråtane (leiar), Jørund Brakstad, Rebecca Wiig Ådland, Mathilde Bastesen Dale og Svein Glomnes. 12

Dei nominerte til å bli biskop i Bjørgvin Bjørgvin bispedømeråd har i møte 10. juni 2008 nominert fem kandidatar til utnemninga av biskop i Bjørgvin etter biskop Ole D. Hagesæther. Kvar kandidat har svara på ein del spørsmål frå bispedømerådet. Desse svara og ein cv er tilgjengeleg for kvar kandidat på heimesidene til Bjørgvin bispedøme: www.kirken.no/bjorgvin. Kandidatane Her er namna på kandidatane: Ivar Braut (52), sokneprest i Birkeland. Ørnulf Elseth (55), domprost i Bergen. Halvor Nordhaug (55), rektor ved praktisk-teologisk seminar ved Menighetsfakultetet. Kjell Bertel Nyland (59), generalsekretær i Sjømannskyrkja. Kari Veiteberg (47), bymisjonsprest i Oslo. Røysting Etter at bispedømerådet har gjort vedtak om nominasjon, vert saka sendt over til departementet, som er ansvarlege for prosessen fram mot utnemning av ny biskop. Truleg vil dei røysteføre få brev frå departementet i august/september. Kyrkjerådet og biskopane skal på bakgrunn av innkomne røyster gje si tilråding i november/desember. Kongen i statsråd vil kunne utnemne ny biskop i Bjørgvin i etterkant av dette. Meland sokneråd og dei andre sokneråda i bispedømet deltek i røystinga på ny biskop. NY STEIN - OPPUSSING - NAVNETILFØYING Kontakt oss på forhånd i telefon og gjør avtale VESTSTEIN naturstein, 5918 FREKHAUG Mob.: 913 13 480 HERDLADAGEN Også i år vil Herdla sokneråd og Herdla museum skipa til HERDLADAG. Den vert i år søndag den 24. august. Dagen, som inngår i Kystsogevekene, byrjar med gudsteneste i Herdla kyrkje kl.12.00 Her deltek Vågen songkor. Etter gudstenesta vert det marknad og underhaldning i Herdlevågen og forskjellige aktiviteter rundtom på Herdla. Det er også høve til å kjøpa mat. Førestillinga «Gjest Baardsen i song, segn og sanning» vil bli vist på museet. Vidare vert det føredrag om bord i øygardsbåten «Vestgar». Redningsselskapet kjem med «Eliasbåtane» Som i fjor vil D/S «Oster» gå i rute mellom Bergen, Meland, Askøy og Øygarden. Ruteplan for «Oster»: Avgangstider: Retur: Bergen kl 07.30 Herdla kl 16.00 Ådlandsvik kl 09.30 Ådlandsvik kl 16.30 Vikebø kl 10.00 Vikebø kl 17.00 Ovågen kl 11.00 Ovågen kl 18.00 Herdla kl 11.40 Bergen ca. kl 19.30 Velkomen til ein fin dag på Herdla! 13

Nordhordland Begravelsesbyrå å A A /S / Vatne Begravelsesbyrå Kv assnesv. 11-5914 Isdalst ø A S Vi ordner alt v edrø rende dø dsf all i distr ikt og b y. DØGNV AKT TLF. 56 37 14 10 PRIV A T TLF. 56 37 40 49 f or alle med sans f or l la a vpr r i is s FREKHA UG SENTER : Man.-fred. 9.00-22.00 rd. 9.00-20.00 LANDBR L918 F rekhaug R UKSHUSET - Tlf. 56 - POSTBOKS 17 83 16 - K un 15510-5903 min. fr ISD a D Knar ALST vik T Ø : TELEFON: : 56 35 19 7 755 REGION NORDHORDLAND Mjåt tv eitflaten 33, 5918 F rekhaug Tlf. k ontor : 56 17 77 70 F ax: 56 17 73 80 Mobil: 90 03 58 53 / 91 30 92 89 Vetrlidsalmenningen 1 5014 Bergen Tlf. 55 31 79 63 Fax 55 31 09 44 5918 FREKHA UG - TLF. 56 17 83 01 Mobil: 91 63 72 58 Kv assnesv. 37 5914 Isdalst ø T elef on: 56 35 87 82 mobil: 916 38 585 ALT I CATERING Nordhordland Folkehøgskule tlf. 56 17 43 23 / 56 17 43 07-5918 Frekhaug Tlf. 56 17 80 08-5918 F rekhaug F rekhaug sente r tl f. : 56 17 60 0 0 5917 Rossland - tlf. 56 17 90 27 JERNVARER MALING VERKTØY tlf. 56 17 70 10 REGNTØY KJØKKENUTSTYR NØKKELFILING 5918 F rekhaug Tlf. 56 35 27 94 / 56 17 84 80 BÅT & FISKE LEKER 14. Alt i r ø rleg g erarbeid. Nyb yg g og reparasjoner VVS b utikk på Holme Hvordan har du det... EGENTLIG? Kristetelefon 815 33 300 Epost-tjeneste: www.kirkens-sos.no ET MENNESKE Å PRATE MED NÅR LIVET ER SOM VERST

Døypte 16.03.08 Alexander Isdal Simen Storsæter Bjørgum Elisabeth Johansen Philip Dahle-Sudmann 06.04.08 Kaspar Andre Sæterbø Olsen, døypt i Ytre Arna kyrkje 13.04.08 Even Brosvik Borlaug Emil Johannes Kjøsnes, døypt i Helgheim kyrkje Gard Hjelmtveit Gotaas 27.04.08 Sandra Thunes Tvedt 11.05.08 Olav Herland Sæthre, døypt i Seim kyrkje Felicia Grasdal Lampa Jakop Tveit Fosse Sara Ulvund Strandenes Charlotte Hopsdal Kristoffersen Vigde Solfrid Rundhovde Skår og Gard Olav Langeland Anne Lene Dale og Terje Steinsland Døde 14.03.08 Reidun Odland f. 03.05.1927 04.04.08 Magne Skintveit f. 27.01.1932 04.04.08 Margit Karen Fagerbakken f. 30.03.1932 09.04.08 Nils Knapstad f. 08.06.1930 12.04.08 Eleonora Kamilla Ryland f. 02.11.1912 framhald frå side 2 «Noreg eit kristent land?» konstellasjonen der born kan veksa opp med både mor og far. No skal helsevesenet bruke ressursar på å skaffe barn til to kvinner som lever saman. Her legg ein opp til ei eksperimentering med born som ikkje berre bryt med Guds skaparvilje, men også med borna sin rett til både far og mor. 2. I skulen sin formålsparagraf heiter det no at skulen skal «hjelpe til med å gi elevane ei kristen og moralsk oppseding». I regjeringa sitt lovforslag som kom 4. april i år, er kristen tru stilt på linje med «humanistisk tradisjon og i ulike religionar og livssyn.» På veg inn i 17.-maifeiringa spør eg: Ønskjer det norske folk at landet skal avkristnast? Eg møter mange slags folk, med ulike band til kyrkja. Når eg samtalar med folk, på gata, i butikken, i samband med dåp, konfirmasjon, vigsel, gravferd, møter eg slett ikkje ein slik vilje til avkristning. Eg har inntrykk av at dei fleste foreldra helst såg at borna kunne lære bibelsoga og Fader Vår på skulen som før. Så om vi også neste år skal synge fedrelandssalmen 17. mai og meine det, må det norske folk seie klårt ifrå no. Det hastar, for regjeringa ser ut til å ha det travelt med å feie kristentrua ut av lovene våre. Helsing Sverre prest 15

Velkomen til kyrkje Søndag 22.06.2008 MELAND KYRKJE kl. 11.00: Gudsteneste. Dåp. Langeland. Takkoffer til kyrkjelydsarbeidet. Kyrkjekaffi. Søndag 29.06.2008 MELAND KYRKJE kl. 11.00: Høgmesse. Nattverd. Wendel. Takkoffer til Nordhordland prostiråd. Søndag 03.08.2008 MELAND KYRKJE kl. 11.00: Høgmesse. Nattverd. Langeland. Takkoffer til Norsk Lærerakademi. Søndag 10.08.2008 MELAND KYRKJE kl. 11.00: Høgmesse. Dåp og nattverd. Langeland. Takkoffer til kyrkjelydsarbeidet. Søndag 06.07.2008 MELAND KYRKJE. kl. 11.00: Høgmesse. Dåp og nattverd. Wendel. Takkoffer til kyrkjelydsarbeidet. Søndag 13.07.2008 MELAND KYRKJE kl. 11.00: Høgmesse. Nattverd. Tom S. Tomren. Takkoffer til kyrkjelyden sine Misjonsprosjekt. Søndag 27.07.2008 MELAND KYRKJE kl. 11.00: Høgmesse. Dåp og nattverd. Langeland. Takkoffer til kyrkjelydsarbeidet. Søndag 17.08.2008 MELAND KYRKJE kl. 11.00: Høgmesse. Nattverd. Rolf G. Heitmann. Takkoffer til Israelsmisjonen. Kyrkjekaffi. Søndag 24.08.2008 MELAND KYRKJE kl. 11.00: Høgmesse. Temagudsteneste. Nattverd. Langeland. Løvegjengen. Takkoffer til kyrkjelydsarbeidet. Kyrkjekaffi. Søndag 31.08.2008 HOLMEKNAPPEN kl. 11.00: Friluftsgudsteneste i samband med Kystsoge-vekene. Wendel. Kyrkjeskyss: ring 41 07 93 98 (i løpet av helga og seinast 09.45 søndag morgon) I heile juli og fram til 10. august er det ikkje kyrkjeskyss. Trykk-Service as - tlf. 56 35 22 50