Da psbrosjyre ver nov :03:33

Transkript

1 Da psbrosjyre ver nov :03:33

2 Jesus var svært moderne! Den gong tenkte folk flest at barna ikkje var verdfulle. Mange foreldre kjenner at Jesus gjorde det einaste rette. For han såg barna og tok seg tid til dei. (Mark 10, 13-16) Læresveinane var opptekne av saker, av det som skulle gjerast. Då var det ikkje plass for leikande, bråkande, eller hjelpelause barn. Barna kan korkje arbeide eller produsere noko. Men barna kan vise oss vaksne kva kristentrua handlar om. Barna greier seg ikkje sjølve, men må få det dei treng. Slik er det med alle. Ingen kan fortene noko av Gud. (Rom 3, 24 ) Slik ein fisk er fri når han er bunden til vatnet, slik høyrer menneska saman med Gud. Han som har skapt oss, ønskjer at vi skal leve livet vårt omslutta av Hans kjærleik og omsorg. Det er Gud som handlar med oss i dåpen. Gud knyter vårt liv saman med Jesus. Han døydde for at han kunne gje evig liv til dei som høyrer saman med han og trur på han. Vi skal få vere som greiner - der Jesus er treet som held alle greinene saman og gjev dei liv. Og då kan greinene bere frukt. (Joh 15) Dåpsbodet (eller Misjonsbodet, Matt 28, 18-20) syner oss kva som skjer i dåpen: vi får ein lovnad - Jesus vil vere med oss heile livet, vi blir læresveinar - det er ein livslang prosess. Vi får ei livsoppgåve - å gjere andre til læresveinar. Ein del foreldre tenkjer på å overlate til barna sjølve å avgjere om dei vil tru på Jesus eller ikkje. Dei spekulerer på om det er rett å «binde» barna medan dei er små ved å døype dei. Og om det kanskje er rettare å la barna sjølve velje når dei vert større? Slike tankar kan nok vere prega av omsorg, - men dei er misforståtte. Alle lærer barna sine å snakke så snart det er mogeleg. Dei utset det ikkje til barna kan velje om dei heller vil lære engelsk. Kvar dag tek foreldre val for barna. Det er foreldra sitt ansvar. Når dei vert store, må barna sjølve bestemme kva dei vil gjere og tru. Då kan dei seie ja eller nei til det dei har lært. Om dei då ikkje kjenner kristentrua, veit dei ikkje kva dei skal velje! Ring gjerne tidleg å avtale kva for gudsteneste som er best eigna til dåp, og når det høver med dåpssamtale. Dåpssamtalen er anten i heimen eller på prestekontoret, og presten vil gjerne møte begge foreldra. Kvart barn skal ha minst to og høgst seks fadrar. Foreldra kan ikkje vere fadrar. Fadrane må vere 15 år og medlemar av Den norske kyrkja, eller dei må vere kristne som ikkje forkastar barnedåpen. Fadrane har ei viktig oppgåve. Dei skal hjelpe foreldra med den kristne oppsedinga ved «å be for barnet, lære det sjølv å be, og hjelpe det til å bruke Guds ord og Herrens nattverd, for at barnet kan verte verande hjå Kristus når det veks opp.» (Frå dåpsliturgien). Å spørje nokon om å vere fadder, er å be dei om å ta på seg ei stor kristen oppgåve. Det er ikkje i første rekkje å gjere ære på dei. Fadrane må vedstå seg det kyrkja lærer. Dei er ikkje berre vitne, men dei næraste hjelparane for foreldra. Valet av fadrar er viktig! Vel fadrar som ber! Det er greitt å velje å ha dåpen på ein annan plass enn der familien bur for tida. Då er det vanleg å ha kontakt med kyrkjekontoret både der dåpen skal gå føre seg og der ein bur. På dåpsstaden vil det kunne avtalast kva for dag det passar med dåp. Det vil og vere naturleg med ei kort innføring i lokale skikkar i kyrkja. Dåpssamtalen er det rettast å ha i kyrkjelyden der ein bur. Dåp og namngjeving er to forskjellige ting. I dåpen tek Gud barnet inn i si kristne kyrkje. Namnet er noko foreldra avgjer anten barnet skal døypast eller ikkje. Difor får foreldre eit skjema for val av namn frå folkeregisteret. Vi bed om at dette skjemaet vert fylt ut i god tid før dåpssamtalen og sendt til folkeregisteret. Da psbrosjyre ver nov :03:34

3 Presten minner om kva Gud gir i dåpen. Presten les dåpsbodet (Matteus 28,18-20) og forteljinga om Jesus som velsignar barna. (Markus 10,13-16). Presten minner foreldre og fadrar om det ansvaret dei tek på seg for barnet saman med kyrkjelyden: «De som i dag ber dette barnet fram for Kristus, skal vere vitne om at det er døypt i namnet åt Faderen og Sonen og Den Heilage Ande. Saman med denne kyrkjelyden og heile vår kyrkje får de del i eit heilagt ansvar: Å be for barnet, lære det sjølv å be og bruke Guds ord og Herrens nattverd, for at det kan verte verande hjå Kristus når det veks opp, liksom det ved dåpen vert sameint med han.» Alle er med. Forsakinga er vårt nei til all vondskap. Truvedkjenninga er vårt ja til Gud og alt han har gjort for oss. Bøna inneheld ei takk til Gud for det han gir i dåpen. Vi bed og for barnet som skal døypast. Dåpsfølgjet kjem fram til døypefonten. Presten spør etter fornamnet til barnet. Deretter kjem dette spørsmålet til foreldre og fadrar: «Vil de at...skal døypast til namnet åt Faderen og Sonen og Den Heilage Ande, og oppsedast i den kristne forsaking og tru?» Den som ber barnet, svarar: «Ja». Så teiknar presten krossteiknet på barnet, og døyper det. Deretter går dåpsfølgjet tilbake til plassane sine. Foreldre kan ofte tenkje at dei har liten påverknad på barna sine, for det er så mange andre krefter i samfunnet som synest vere sterkare. Men psykologane understrekar at nettopp foreldre og den nære familien er den sterkaste påverknadsfaktoren av alle. Ikkje minst gjeld dette på det religiøse og moralske området. Foreldra er dei som vel kva for impulsar og påverknader utanfrå barna skal få, dei er som eit filter mot omverda for barnet. I neste omgang tek barnet over foreldra sine grunnhaldningar, og brukar desse som eit filter til å møte omverda med. Vi kan ikkje - og skal ikkje! - styre barnet til å tru. Men vi kan gå ved sida av barnet til Jesus, slik at dei kan lære han å kjenne og dermed få tillit til han. Her er fem konkrete råd om korleis de kan følgje opp dåpen: vortne stengde. Ord og tonar skaper ro i sinnet, jamvel hos dei minste. Sjølv om barnet ikkje forstår orda, formidlar kveldsbøna verdiar som det tek med seg inn i sitt vaksne liv. 2) Vi kan lese og syngje med barnet Vi kan lese for barnet frå ein barnebibel, vi kan fortelje om Jesus, og syngje for det og med det. Slike aktivitetar gir glede og fellesskap i familien. Dei formidlar kristen kunnskap, og gir barnet sjansen til å oppleve religiøst liv i funksjon. 3) Vi kan markere dåpsdagen Fødselsdagen feirar alle - men ikkje gløym dåpsdagen! Gjer det til ein annleis dag i heimen. Ta fram dåpslyset, viss de har fått det. Be fadrane heim, fortel om då barnet vart døypt. Kan hende har de bilete å vise fram? 1) Vi kan be med barnet Det er kveld og barnet skal i seng og roe seg. Det treng nærleik og merksemd. Difor et det viktig og setje seg ned med barnet før det sovnar og småprate, syngje og be kveldsbøn. Om vi berre tek oss tid om kvelden, blir det ofte opna vegar mellom barn og foreldre som elles ville Da psbrosjyre ver nov :03:34

4 4) Vi kan feire høgtidene Jula feirar vi alle skikkeleg - kva med påske og pinse? Eller fastelavn og advent? Lag pynt i lag til dei ulike høgtidene som de kan ta fram år etter år. Syng i lag og fortel om bakgrunnen for dei ulike høgtidsdagane. 5) Vi kan ta barnet med til kyrkja og søndagsskulen I alle kyrkjelydane våre er nokre gudstenester for året særskilt lagt opp for barn, som familiegudsteneste. Men til alle gudstenester er barn velkomne - sjølv om barna ikkje forstår alt, gjev det å vere i kyrkja ei oppleving av å vere i eit annleis hus, ein stad der Gud bur. Barna er og velkomne til nattverd saman med familien. Søndagsskule og anna barnearbeid er der nettopp for å hjelpe foreldra med å gje barna den kristne opplæringa som dåpen føreset. Kristen oppseding gjeld heile mennesket Den kristne trua gjeld ikkje berre ei spesiell religiøs side ved mennesket. Gud har skapt oss til heile menneske. Difor gjeld den kristne oppsedinga alle sider ved utviklinga til barnet. Gud har i Bibelen gitt oss bod og ordningar som skal hjelpe oss til å leve eit godt liv. Eit godt liv handlar ikkje berre om å ha det godt sjølv, men framfor alt å «gjere godt». Det høgaste bodet er å «elske vår neste som oss sjølve». Det er ei tillitserklæring å vere fadder. Foreldra vel deg fordi dei trur du kan vere nok særskilt for barnet deira. Det knyter heilt spesielle band mellom deg og familien til dåpsbarnet. Det døypte barnet er ditt fadderbarn, anten det er tre månader, to år eller fjorten år! Du får høve til å følgje eit barn gjennom oppveksten. Du skal få bry deg om det og syne det kjærleik og omtanke. Det gjer deg rikare -og det er spennande. Lukke til med fadderoppgåva! Som fadder er du eit vitne som kan fortelje at barnet er døypt til namnet åt Faderen, Sonen og Den Heilage Ande. Ved døypefonten får du del i eit ansvar. Du lovar å be for barnet og ta eit medansvar for at barnet får opplæring i den kristen trua. Som fadder har du fått eit langtidsoppdrag. Reint praktisk kan du følgje opp dette ved å gje fadderbarnet ditt ein barnebibel, figurar til ei julekrybbe eller kanskje du også kan vere med å gjere den årlege dåpsdagen til noko særskilt ved å besøke barnet eller sende ei helsing? Det finst eit stort utval bøker, kassettar og anna materiell som kan gje god hjelp i den kristne oppsedinga, m.a. medlemsskap i dåpsklubben «Tripp Trapp» (Sjå meir på Også Lunde forlag ( no), Verbum forlag og Bibelselskapet ( har mykje å tilby. Kan hende kan noko vere ein ide som dåpsgåve frå fadrane? Kontakt gjerne kyrkjekontoret om de ynskjer råd eller tips! Utgjevar: Sokneråda i Hornindal, Innvik og Stryn prestegjeld. 2. utgåve Tekst: Øystein Frivold, Jon Ytrehorn og Jo Edvardsen Utforming og illustrasjon: Magne V. Kristiansen, Stryn Da psbrosjyre ver nov :03:35

5 Da psbrosjyre ver nov :03:35