Fjell kommune Arkiv: Saksmappe: 2016/575-4431/2016 Sakshandsamar: Elin Helland-Jooste Dato: 24.02.2016 SAKSDOKUMENT Utvalsaksnr Utval Møtedato Komité for drift og forvaltning Retningsliner for tildeling av kommunale utleigebustadar Samandrag av saka: Bustadkontoret i Fjell kommune vart oppretta hausten 2015 og er i gong med framskaffing av kommunale bustadar. Som følgje av at kommunen no eig kommunale bustadar sjølv er det naudsynt å sikra gode rutinar for tildeling av bustadane. Bustadkontoret har av den grunn utarbeida retningsliner for tildeling, samt søknadsskjema. Føremålet med retningslinene er å sikra at alle søkjarar får høve til å få vurdert ein søknad om tildeling av kommunal bustad på same grunnlag. Innstilling: Komité for drift godkjenner retningsliner for tildeling av kommunale bustadar slik dei føreligg. Straume, den 24.02.2016 Steinar Nesse Rådmann Monica Pedersen Leiar NAV Fjell
Dokument vedlagt saka: Søknadsskjema Saksopplysningar: Bakgrunn for saka: I samråd med kommunedelplan for bustadutvikling 2013-2010, vart det vedteken i Kommunestyret 20.02.2014, at det skulle opprettast eit bustadkontor i Fjell kommune. Bustadkontoret vart oppretta hausten 2015, og arbeidar i hovudsak med framskaffing av bustadar, handtering av økonomiske verkemiddel, samt tildeling av kommunale utleigebustadar. Etter at det er gjort politiske vedtak om framskaffing av bustadar til flyktningar (PS sak 62/15 vedteken 18.06.15) og personar med rusutfordringar (PS sak 55/2015 vedteken 18.06.15) har bustadkontoret starta prosessen med å skaffa bustadar. Vidare skal bustadkontoret også kjøpa bustadar for andre vanskelegstilte i tida framover, jf. budsjettvedtak i kommunestyret dagsett 17 desember, i sak 125/15. Dette medfører at Fjell kommune etterkvart har opparbeidd seg fleire kommunale bustadar til bustadsosiale føremål. Vidare har også endringar i Husbanken si tilskotsordning for kommunale utleigebustadar ført til at Fjell kommune har tildelings- og disposisjonsrett til alle nye utleigebustadar eigd av private stiftingar. Det er i dag fleire søkjarar til kommunale utleigebustader enn det som vert tilgjengelege kvart år. Det er difor behov for klare retningsliner for tildeling av bustadar slik at kommunen kan gjera prioriteringar på eit rettferdig grunnlag. Retningslinene vil vera eit nyttig verktøy for handsaming av søknader om bustad, og vil utgjera eit grunnlag for eventuelle klager på avslag. Føremålet er å gje alle søkjarar same høve til å få vurdert ein søknad om tildeling av kommunal bustad. Bustadkontoret har i samband med dette utvikla retningsliner for kommunale utleigebustader i Fjell kommune. Det blei i forkant henta inn informasjon frå Fjell bustadstifting og eit utval av kommunar for å danne eit best mogleg grunnlag for arbeidet. Det var også ei tilråding om at desse burde bli politisk forankra. Retningsliner for tildeling av kommunale utleigebustadar i Fjell kommune Kapittel 1. Innleiande merknadar 1 Føremål Retningslinene skal leggja til rette for at personar i målgruppa kan få leiga ein nøktern og eigna kommunal bustad. Retningslinene skal bidra til auka rettstryggleik for søkjarar til kommunale bustadar. 2 Kommunal bustad Med kommunal bustad meinast alle bustadar som kommunen disponerer til bustadsosiale føremål. Retningslinene gjeld butilhøve som har si forankring i avtale om bruksrett til husrom mot vederlag, jf. Husleigelova 1-1 3 Målgruppe Målgruppa for retningslinene er vanskelegstilte på bustadmarknaden som treng hjelp til å skaffa seg bustad på grunn av dårleg økonomi, helsemessige og sosiale problem eller nedsett funksjonsevne. Studentar vert i hovudsak ikkje rekna som vanskelegstilte.
Kapittel 2: Kriteria for leige av kommunale utleigebustader 4 Noverande butilhøve Søkjar må vera folkeregistrert i Fjell kommune dei siste 12 månadane. Dette må som hovudregel kunna dokumenterast med utskrift frå folkeregisteret. Dersom søkjar er utanlandsk statsborgar må det vera løyvd asyl eller opphald på humanitært grunnlag, eller gitt varig opphaldsløyve. Det er elles eit kriterie at søkjar må vera utan eigna bustad. Dette kan til dømes vera: Søkjar bur mellombels hos andre, på hospits eller liknande Søkjar bur på tidsavgrensa leigekontrakt utan rett til fornying, og det er mindre enn 6 månadar igjen av leigetida Søkjar manglar bustad i samband med utskriving frå institusjon eller liknande, og utskriving vil skje innan seks månadar Noverande bustad er ikkje lenger eigna på bakgrunn av søkjar sin helse-, økonomi, eller familiesituasjon. 5 Alder Søkjar må vera fylt 18 år på vedtakstidspunktet. 6 Inntekt, formue m.m. 1. Søkjar si samla inntekt kan som hovudregel ikkje vera høgare enn grensene i tabellen under. Inntektsgrensa er basert på brutto årsinntekt, og regulerast i takt med endringar i Folketrygdas grunnbeløp (G). Er husstanden si samla nettoformue på over kr 150 000 med 1 person og over kr 200 000 for to eller fleire vil inntekta få ei påplussing på 10% av formuen. Til dømes: Søkjar har ei inntekt på kr 350 000 pr år, og ei nettoformue på kr 200 000. Inntekta til søkjar vil difor verta satt til kr 370 000. Per 2015:(1 G = 90 068) 4 G 5 G 6G 7 G Husstandar med: 1 person 2 personar 3 personar 4 personar Øvre brutto inntektsgrense Kr 360 272 Kr 450 340 Kr 540 408 Kr 630 476 7 Uoppgjort gjeld og/eller karantenetid Søkjar kan som hovudregel ikkje ha uoppgjort gjeld til Fjell kommune knytt til tidlegare leigehøve, eller karantenetid på kommunal bustad i Fjell kommune.
Dersom det føreligg restansar i høve tidlegare leigetilhøve hos Fjell kommune, må det vera inngått ei nedbetalingsavtale før søknad kan registrerast. Er søkjar under offentleg gjeldsordning vil det ikkje vera krav om nedbetaling av husleigerestanse. Kapittel 3. Prioritering mellom søkjarar som fyller vilkåra 8 Prioritering Er talet på søkjarar som fyller vilkåra i retningslinene større enn talet på kommunale bustadar som er til disposisjon, vert det gjort ei prioritering av dei kvalifiserte søkjarane. I prioriteringa skal det leggjast vekt på søkjarar sine behov og kva for bustadar som er tilgjengelege. Søkjarar som etter ei samla vurdering synes å ha det største og mest omfattande bustadbehovet skal verta priortert. Det kan takast omsyn til at ein i nokre av bustadane kan stilla særskilte krav til samansetjinga av bebuarane. Prioriteringa skjer i ei administrativ tildelingsgruppe. Fokus på ei god samansetning av bebuarar er viktig for å fremja trygge og stabile bumiljø. Kapittel 4. Sakshandsaming 9. Søknad og sakshandsaming Tildeling av kommunale utleigebustadar er eit enkeltvedtak etter forvaltningslova, jf. 2 andre ledd, bokstav b. Søknad om leige av kommunal bustad skal sendast til Fjell bustadkontor. Søknader som ikkje er korrekt utfylt eller ikkje har påkravde vedlegg vil ikkje bli sakshandama før korrekt informasjon ligg føre. Søkjar vil innan rimeleg tid få moglegheit til å ettersenda oppdaterte opplysningar/dokumentasjon. Søknad om bustad må fornyast kvar 12. månad. Det er søkjar sjølv som må syta for at frist for ny søknad er overhalden. 10 Vedtak Søkjarar som fyller vilkåra for leige av kommunal bustad vil få tilsendt vedtak som opplyser at dei får tildelt bustad. 11 Bortfall av vedtak Dersom søkjar sin situasjon vert endra frå søknadstidspunktet til ledig bustad vert tildelt kan vedtaket gjerast om. Dette i tilfelle der søkjar ikkje lenger fyller kriteria for kommunal utleigebustad, eller søkjar ikkje tek i mot tildelt bustad. Det vil bli fatta eigne vedtak i desse tilfella. Søkjar vil få tilsendt informasjon om kvifor dei ikkje lenger fell inn under vilkåra og om høve til å klaga på vedtaket. Dersom søkjar avslår tilbod om tildelt bustad vil søkjar i hovudsak mista plassen sin på ventelista/søkjarlista. Ved avslag må det søkjast på nytt for å igjen bli registrert på venteliste/søkjarliste. 12 Leigetid Vedtak om leige av kommunal bustad skal som hovudregel gjerast som ei tidsbestemt leigeavtale på 3 år. Det kan etter ei konkret vurdering gis lengre leigetid enn 3 år, eller ei tidsubestemt leigekontrakt. Dersom det er særskilte grunnar kan ein inngå tidsbestemte leigeavtalar med kortare leigetid enn tre år, jf. husleigeloven 11-1 sjette ledd. Denne regelen vil berre verta nytta dersom
leigaren har fått opplyst skriftleg at avtalen gjeld bustad som skal nyttast av vanskelegstilte på bustadmarknaden, og vert informert om at dette unntaket gjelder. 13 Fornying av leigetilhøve Søknaden om fornying av leigetilhøve må framsettast minst seks månadar før leigekontrakt går ut. Leigetakarar i alle kommunale utleigebustadar vil orienterast skriftleg om moglegheita til å forlenga kontrakten, i god tid før den går ut. Ved fornying av leigetilhøve gjeld dei same kriteria som for tildeling av bustaden. Søkjar kan ved fornying av leigetilhøve få tilbod om ein anna bustad som er tilpassa husstandens noverande situasjon. Dersom det ikkje fins alternative bustader som passar familietilhøva og kriteria for tildeling av kommunal bustad elles er oppfylt, vil søkjar få vedtak om fornying av eksisterande leigekontrakt. 14 Bytte av bustad Dersom det skjer større endringar i husstandens situasjon kan det søkast om bytte av bustad viss følgjande kriteria er oppfylt: Familieauke/-reduksjon Sjukdom som gjer noverande bustad ueigna Andre påtvingande omsyn Søknader om bytte skal sakshandsamast på same måte som ein ordinær søknad om kommunal utleigebustad. 15 Karantenetid Grunnlag for karantenetid er tidlegare brot på leigekontrakt som har ført til utkasting/oppseiing av kommunal bustad. Karantenetid kan gis dersom det er omfattande skadar på leigeobjektet, uteståande husleige, brot på reglar om ro og orden m.m. Søkjar som har fått vedtak om karantenetid på 12 månadar kan som hovudregel ikkje søkje om bustad før karantenetida er omme. 16 Inntektsgrenser og formue Det vil takast omsyn til husstandens samla økonomi i vurderinga av søknaden. Inntekter som vurderast er husstandens samla skattepliktige person- og kapitalinntekt. Lån og stipend frå statens lånekasse vert rekna som inntekt sjølv om dette er skaffefrie ytingar. Det vil verta gjort individuelle vurderingar i kvar enkelt sak. Det vil takast omsyn til husstandens størrelse, alder på barn, inntekt, formue, gjeld, bidrag og liknande, sett opp i mot moglegheita søkjar sjølv har til å skaffe seg bustad. Innbyggarar med formue/inntekt som har økonomiske evne til å skaffe seg bustad på den private marknaden er som hovudregel ikkje rekna som økonomisk vanskelegstilte. 17 Normer for tildeling Tal rom per husstandstype Einslege/par 1-2 rom Einslege/par med dokumentert besøksbarn 2 rom Einslege/par med barn 3 rom og større 18 Rådgjeving om bustadfinansiering Husstanden vil få tilbod om rådgjeving knytt til kjøp av eigen bustad i god tid før leigeforholdet går ut. Kommunen si ordning med startlån og bustadtilskot vert vektlagt.
19 Klage Vedtak om tildeling av bustad, avslag på søknad om kommunal bustad eller karantenetid er rekna som eit enkeltvedtak. Dette kan klagast på innan 3 veker frå det tidspunkt underretning om vedtaket er komen fram til søkjar jf. forvaltningslova 29. Klagen vert handsamast av Fjell bustadkontor. Dersom klagen fører fram, vil vedtaket bli omgjort. I tilfelle der klagen ikkje fører fram går den vidare til rett klageinstans ved Fjell kommunale klagenemnd. Vurdering Formålet med retningslinene er å sikra god sakshandsaming slik at alle søkjarar vert vurdert på same grunnlag. Samstundes vert det foreslått at det kan gjerast unntak frå eit eller fleire kriteria, dersom det gjev urimelege utslag i enkelttilfelle. Bakgrunnen for dette er at det skal vera høve til å gjera ei heilskapleg vurdering av kvar enkelt søknad. I prosessen med å utarbeida retningsliner er det nokre av kriteria som er drøfta meir inngåande. Desse vert kort presentert under. Noverande butilhøve Det er store variasjonar i korleis dei ulike kommunane handterer kriteria for butid i kommunen. Nokre kommunar stiller krav om 3 års bu-tid kommunen, medan andre ikkje har krav om butid i det heile tatt. Administrasjonen vurderer at det er føremålstenleg å stilla krav om eitt år butid i kommunen. Dette for å unngå at søkjarar i nærliggjande kommunar søkjer seg ut til Fjell kommune på bakgrunn av manglande krav om butid. Det vert elles presisert at busetting av flyktningar etter avtale med staten/integrerings- og mangfaldsdirektoratet fell utanfor dette kravet. Alder Ved å henta inn erfaring frå andre kommunar var alder eit tema som dukka opp. Mange kommunar har 18 års aldersgrense for å søkja om kommunale bustadar. Erfaringar frå våre eigne tenester i Fjell viser derimot at behovet for å kunna søkja før fylte 18 år er til stades. Dette heng blant anna saman med at tenestene saman med mindreårige søkjarar bør kunna planleggja butilhøve for søkjar i god tid før dei fyller 18 og vert myndige. Inntekt, formue m.m. Utgangspunktet for kriteriet er at ein ønskjer å ha ei rettleiande norm for når ein kan reknast som økonomisk vanskelegstilt. Ettersom kommunale bustadar er eit knappheitsgode er det eit poeng å sikra at ein tildelar desse til kvalifiserte søkjarar. Innbyggjarar med inntekt/formue som har økonomisk evne til å skaffa seg bustad på den private marknaden er som hovudregel ikkje å rekna som økonomisk vanskelegstilt. Det vil likevel gjerast individuelle og konkrete vurderingar i kvar enkelt sak. Rådmannen vurderer at retningslinene og kriteriene sikrar god praksis for tildeling av kommunale utleigebustader.