TurkishCafe - Kr. 35,- Kr 35,- 2010 2009 Hva vil du bli nar du blir stor? Cafe de Concert Spontan, sjokkerende, underholdende Turk kahvesinde sohbet: Duman altı vakitler 1 Foto: Levent Ultanur
Gül Redaksjonen Seda Grafisk design: Jentestreker Kamile Vedat Emrah Melike Redaktør: Melike Leblebicioğlu Redaksjonsmedlemmer: Gül Özerk Kamile Gürsel Emrah Şenel Alişan Şenel Seda Şenel Vedat Sevinçer Pırıl Maria Çiftçi Gamze Gürsel Pırıl Alişan Andre bidragsytere: Hayati Güven Tora Aasland Dilek Ayhan Birgul Yüksel Kadir Keklik Uğur İpek Levent Ultanur Gamze 2
Hva vil du bli når du blir stor? «Hva vil du bli når du blir stor?», spurte de. Jeg hadde alltid et svar. Jeg ville bli så mye og all ting på en gang. Dette klassiske spørsmålet møter de fleste i oppveksten. Man vokser opp med spørsmålet, svarene vokser med alderen, og til slutt vokser man fra spørsmålet. Man kaster seg ut i det og prøver ut alt. Da jeg var liten ville jeg bli skuespiller. Jeg ville bli lege, lærer, popstjerne, kokk og advokat. Nye ideer overkjørte andre hele tida, og i dag sitter jeg her med en helt annen grad enn jeg hadde sett for meg. Andre, som for eksempel læreren Özlem Arı Ünaldi, har hatt samme forestilling om hva de skal bli hele livet. Vi har snakket med henne, og mange andre, som kunststudenten Sümer Sayın, for å vise deg bredden i hva man kan studere og hva man kan bli. Som meg er det ikke alle som har en soleklar idé om hva de vil bli, men det finnes en rekke verktøy som kan hjelpe. Derfor har vi snakket med organisasjoner som kan være relevante for din utdanning. Vi har tatt en titt på hva som gjøres for å engasjere folk til å studere ved å besøke motivasjonsseminaret til Norsk Tyrkisk Studentsamfunn (NTS). Vi har også snakket med engasjerte sjeler som Ingrid Harvold Kvangraven og Naciye Büyükçanga som har tatt del i leksehjelp. I tillegg har vi anmeldt tyrkiske bøker og filmer som har gjort inntrykk på Tekst: Melike Leblebicioğlu Foto: Levent Ultanur noen av våre journalister, og vi har snakket med barn om hva de vil bli når de blir store. Verdens høyeste mann er også å finne i bladet. Les og lytt. Vær nysgjerrig og undersøk. Still spørsmål. Til slutt vil du forhåpentligvis finne ut av hvilket studie eller yrke som er riktig for deg. Kos deg med dette nummeret av TurkishCafé! Melike Leblebicioğlu Redaktør Büyüdüğün zaman ne olacaksın? Küçükken hep Büyüdüğün zaman ne olacaksın? diye sorarlardı. Her zaman bir cevabım vardı. Aynı zamanda bir çok mesleği birden olmak istiyordum. Büyüme çağindaki bütün çocuklar bu klasik soru ile karşılaşır. İnsan bu soru ile büyür ve cevaplarda insanın yaşı ile orantılı olarak büyür ve yaşımız ilerledikçe bu tür sorulardan kurtuluruz. İlgi gösterdiğiniz değişik alanları araştırır ve deneriz. Küçükken oyuncu olmak isterdim. Doktor, öğretmen, pop yıldızı, aşçı ve avukat da olmak isterdim. Sürekli yeni fikirler ötekilerin üzerine çıkıyordu ve bugün tüm düşündüklerimin dışında, bambaşka konular üzerinde eğitim görüyorum. Başkaları, öğretmen Özlem Arı Ünaldı gibi, küçüklüğünden beri ne olmak istediğini bilir. Biz sizin için onunla, güzel sanatlar ögrencisi Sümer Sayın ile görüştük, amacımız sizlere neler konusunda eğitim görebileceğiniz ve sonunda nasıl bir meslek sahibi olabileceğinizin geniş yelpazesini anlatabilmek. Benim ilk gençlik yıllarımdaki gibi ne olacağına henüz karar vermemiş olanlar için, bir çok yardımcı olabilecek yöntem var. Bunun için gereken kurumlarla sizler için konuştuk. Norveç-Türk Öğrenci Derneğinin düzenlediği motivasyon semineri hakkında yazdık. Ve eğitime katkı amacı ile yürekten uğraşan, çocuklara ödevlerinde yardımcı olan gönüllüler Ingrid Harvold Kvangraven ve Naciye Büyükçanga ile görüştük. Bunların haricinde, dergimizin yazarları üzerinde iz bırakan bazı kitap ve filmlerin eleştirisini, büyüyünce ne olmak isteyen çocuklarla sohbeti ve dünyanın en uzun boylu adamına yer verdik. Oku ve dinle. Meraklı ol ve araştır. Soru sor. Sonunda en büyük ihtimalle senin için doğru olan eğitimi ve mesleği bulacaksın. Umarım TurkishCafénin bu sayısı ile hoş vakit geçirirsiniz! Melike Leblebicioğlu Editör 3
Tekst: Köksal Ayhan Foto: Levent Ultanur Oversettelse: Melike Leblebicioğlu Finn ut hva du liker og er interessert i I årets utgave av TurkishCafé fokuserer vi på utdanning, jobb og karrierevalg. I et land som Norge hvor utdanningsnivået er høyt og konkurransen om jobbene er store, er selv ikke en utdanning nødvendigvis tilstrekkelig dersom du ønsker å skille deg ut blant jobbsøkere. Mange selskaper ser om du ved siden av studiene har vist samfunnsinteresse og sosialt engasjement. Språkferdigheter blir også stadig viktigere. Særlig er det viktig at du behersker norsk og engelsk både skriftlig og muntlig. Det er dessuten ikke uvanlig at mange selskaper krever at du har fullført en mastergrad. Likevel krever ikke alle typer jobber en lang utdanning, og alle må ikke bli lege, arkitekt eller advokat. Det er et stort behov for personer med yrkesrettet utdanning, og jobbmulighetene er mange. Å velge en utdannelse er ikke lett, og vil ta tid. Start tidlig og gi deg selv tilstrekkelig tid til å gjøre et godt valg. Du skal tross alt investere flere år på studier. Å velge riktig utdannelse handler ikke bare om å finne ut hva du er flink til. Det handler i like stor grad å finne ut hva du liker og er interessert i. Hvis du velger å bruke tid på noe du er interessert i og mestrer, er det større sjanse for at du vil trives med den utdannelsen du velger og den jobben du får. Men det er lettere sagt enn gjort. Har du ingen anelse om hva du ønsker å gjøre og synes det er vanskelig å ta et valg på egen hånd, prat med studieveiledere, familie og venner, eller andre du mener kan hjelpe deg i denne prosessen. Lykke til med videre studier og karriere! Köksal Ayhan Leder, Norges Tyrkiske Ungdomsforening Neleri sevdiğini ve nelere ilgi gösterdiğini bul TurkishCafénin bu sayısında eğitim ve kariyer seçimine odaklandık. Norveç gibi eğitim seviyesinin yüksek, iş alanında rekabetin büyük olduğu bir ülkede, bir işe baş vururken dikkat çekmek için sadece eğitim yeterli olmayabilir. Birçok şirket için eğitim süresinde toplum ve sosyal katılıma ilgi göstermiş olmak önemli olabilir. Dil becerileri de giderek daha fazla önem alıyor. Özellikle, Norveççe ve İngilizcede, yazılı ve sözlü beceriler önemli. Ayrıca, birçok şirket, master bitirmiş olmanızı şart koyabilir. Yinede her tür iş uzun bir eğitim şartı koymaz, ve herkes doktor, mimar ya da avukat olmak zorunda değildir. Norveç`te mesleki eğitim almış kişilere şiddetle ihtiyaç var ve bu alanlarda iş imkanları büyük. Bir eğitim seçmek kolay değildir ve zaman alacaktır. Erken başlayın ve kendinize iyi bir seçim yapmak için yeterli zaman verin. Ne de olsa eğitime kaç yıl zaman ayıracaksınız. Doğru eğitimi seçmek sadece nelerde başarılı olduğunuzla ilgili değildir. Aynı zamanda nelere ilgi gösterdiğinizle ve neler yapmayı sevdiğinizle ilgilidir. Eğer sevdiğiniz ve başarabildiğiniz bir alan seçersiniz, eğitim ve iş hayatında daha mutlu olma ihtimaliniz büyür. Ama bunu gerçekleştirmek kolay değildir. Ne olmak istediğiniz konusunda hiç bir fikriniz yoksa veya bu kararı tek başınıza vermek zor geliyorsa, eğitim danışmanına, aile ve arkadaşlarınıza danışın. Eğitim ve iş hayatınızda bol şanslar! Köksal Ayhan Norveç Türk Gençleri Derneği Başkanı 4
Innhold Redaksjonen s. 2 Forord redaktør: Hva vil du bli når du blir stor? s. 3 Forord styreleder: Finn ut hva du liker og er interessert i s. 4 Büyükelçiden gençlere s. 6 Tıp öğrencisi Serra Duymaz: Hiç korkak doktor işinde başarılı olurmu? s. 8 Café de Concert: Spontan, sjokkerende, underholdende s. 10 Bok- og filmanmeldelser s. 12 Tora Aasland: Utdanning for alle! s. 14 Det nye kunnskapsløftet s. 15 Dünyanın En Uzun Adamı Oslo da s. 16 3 i Drammen og Stavanger: På utdanning s. 17 Türk kahvesinde sohbet: Duman altı vakitler s. 18 Eğitimci Naciye Büyükçanga: Eğitime yönelik avantajlar s. 20 Morsomme ord og utrykk s. 22 Dilek Ayhan om nettverksbygging: De som er gode på nettverksbygging tar ikke, de får s. 24 Motivasjonsseminar i Oslo: Alt for å inspirere s. 26 Øyeblikket fra din skole s. 28 Organisasjoner s. 30 Photographer Levent Ultanur: Time, space and position s. 34 Norveç`te üniversiteli olmanın dayanılmaz hafifliği ve ÖSS s. 36 Nyttige linker s. 37 Hva vil du bli når du blir stor? s. 38 Velg å studere, lev lenger s. 39 Sanat öğrencisi Sümer Sayın: Büyüyünce büyümek istiyorum sanırım s. 40 Birgül Yüksel på BI: Stå på og gjør noe for deg selv! s. 42 Deichmanske Bibliotek: Mangel på tyrkisk litteratur i hverdagen? s. 43 Symbolet på Istanbul s. 44 Hjelpelærer i engelsk: Lære bort kunsten å si «My name is» s. 45 Tett på to lærere: Forbilder med humor og evner til tillitsskaping s. 46 NTGD 2008-2009 s. 48 5
Tekst: Hayati Güven Foto: Melike Leblebicioğlu Merhaba Sevgili Gençler, Öncelikle Norveç Türk Gençleri Derneğinin (NTGD) hazırladığı bu dergi aracılığıyla sizlere seslenme imkanı bulmuş olmaktan büyük mutluluk duyduğumu ifade etmek istiyorum. Ayrıca, NTGD nin başarılı çalışmalarından dolayı takdir hislerimi ve bu çalışmaların artarak devamı yönündeki dileklerimi de dile getirmek isterim. Norveç te onurla sürdürdüğüm Büyükelçilik görevimin ikinci yılını geride bırakmış bulunmaktayım. Bu süre zarfında, Norveç te yaşayan gençlerimizin toplumumuzun değerlerini ve ülkemizin kültürünü korumaya ve tanıtmaya, diğer yandan yaşadıkları bu ülkeye uyum sağlamaya yönelik büyük gayret içinde olduklarını memnuniyetle gözlemledim. Vatandaşlarımızın Norveç toplumuna uyum sağlayarak, siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel yaşamına aktif ve üretken biçimde katılan bireyler haline gelmeleri en büyük hedefimizdir. Ancak, unutulmamalıdır ki gençlerimizin bu süreçte sağlayacağı başarı herşeyden önce kendilerine sunulan eğitim imkanlarından yararlanarak, toplumda donanımlı bireyler haline gelmelerine bağlıdır. Eğitim, bir yandan insana yaşamını idame ettirebilmek için gereken donanımı sağlarken diğer yandan birey olarak yaşadığı toplum içinde sahip olduğu sorumluluk ve haklar konusundaki bilincinin gelişmesini sağlar. Norveç te hayalini kurduğunuz geleceğin kalitesi bu ülkede alacağınız eğitimin niteliğine bağlı olacaktır. Öğrenimine devam etmek isteyenler için Norveç büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Bu eğitim imkanlarından yararlanın. Eğitiminizi muhakkak lisans ve lisansüstü düzeyine çıkartın. Unutmayınız ki eğitim düzeyinizi ne kadar ileri götürürseniz yaşadığınız bu ülkenin ekonomik, sosyal, siyasi, kültürel hayatında kalıcı roller oynama imkanınız da o ölçüde artacaktır. Birçok Avrupa ülkesinde eğitim hayatlarını başarıyla tamamlayarak, gerek kendi toplumlarına gerek yaşadıkları ülkeye değerli hizmetler sunan binlerce vatandaşımız bulunmaktadır. Norveç te de bunun örneklerini görmekteyiz. Oslo, Drammen ve Moss Belediye Meclislerinde 7 Türk asıllı üye bulunmaktadır. Ayrıca, Norveç in önde gelen akademik kurum ve kuruluşlarında çalışmalar yürüten, ülkenin önde gelen şirketlerinde önemli pozisyonlarda görev yapan ve kendi işyerlerinin sahibi bulunan vatandaşlarımız da hem gurur kaynağımız olmakta hem sizler için değerli örnekler teşkil etmektedir. Bu olumlu trendin artarak devamı da siz değerli gençlerimizin eğitimlerini başarılı şekilde sürdürmeleri ve tamamlamalarına bağlıdır. Esasen Norveç teki Türk gençlerinin eğitim durumlarında 2000 lerin başından bu yana gözle görülür bir iyileşme kaydedilmiştir. Bu sevindirici bir gelişmedir. Ancak maalesef elimizdeki veriler, Norveç teki Türk 6
gençlerinin eğitim düzeyinin halen arzu edilenin altında kaldığını göstermektedir. Norveç İstatistik Kurumu tarafından 2008 Aralık ayında yayınlanan bir rapor, 16-19 yaş grubu gençlerimizin % 73 ünün, 20-25 yaş arasındaki gençlerimizin ise ancak % 24 ünün eğitim aldığını belirtmektedir. Bu veriler, gençlerimizin çoğunluğunun yükseköğrenime devam etmediğini göstermektedir. Esasen sözkonusu rapora göre, gençlerimizin % 49 unun mesleki eğitimi tercih etmektedir. Türk gençlerimizin yükseköğrenime devam etme oranının daha yüksek düzeylere çıkarılması özellikle önem taşımaktadır. İnsani kalkınmışlık düzeyi bakımından dünyanın en önde gelen ülkelerinden olan Norveç te yaşıyorsunuz. Bu toplumda başarılı olabilmeniz ancak Norveç toplumunun dinamiklerine ayak uydurabilme yeteneğinizle mümkün olacaktır. Bu yeteneği de size eğitim kazandıracaktır. Bu yöndeki çabalarınızda Büyükelçilik olarak sizleri desteklemekte, Norveç makamlarının da bu alandaki işbirliğini sağlamaya çalışmaktayız. Desteğimizi her zaman olduğu gibi gelecekte de sürdüreceğiz. Gençlerimizin eğitimin önemi konusunda bilinçlendirilmesinde NTGD ne de önemli sorumluluk düşmektedir. NTGD nin, genç arkadaşlarımızın eğitim konusunda bilinçlendirilmesi ve bu ülkede eğitim alanında karşılaştıkları sorun ve beklentilerin dile getirilmesi açısından önemli bir platform teşkil edebileceğini düşünüyorum. Bir kısmınız burada doğan ve bu ülke vatandaşlığını kazanan sizler aynı zamanda Norveç te Türk kültürünün ve değerlerinin birer temsilcisisiniz. Eğitimin sizlere sağlayacağı donanımla daha çağdaş ve üretken bireyler olarak yetişecek, böylece Türkiye nin daha iyi tanıtılmasında ve Türk imajının olumlu yönde değiştirilmesine daha büyük katkılarda bulunabileceksiniz. Bu nedenle lütfen azim ve isteğinizi kaybetmeden eğitim hayatınızı imkanlarınız ölçüsünde tamamlayınız. Bu konuda yeterli bilince sahip olmayan arkadaşlarınızı teşvik ediniz ve onlara örnek olmaya çalışınız. Yaşadığınız güçlükler ve taleplerinizin dile getirilerek karşılanması hususunda Büyükelçilik olarak her zaman yanınızda olduğumuzu tekrar vurgulamak istiyorum. Bu duygu ve düşüncelerle, Norveç te yaşayan siz değerli Türk gençlerini içtenlikle selamlıyor, hepinize eğitim ve gelecekteki iş hayatınızda başarılar ve esenlikler diliyorum. Hayati Güven Büyükelçi 7
Tekst: Melike Leblebicioğlu Foto: Serra Duymaz, Mikaela Elings-Pers Hiç korkak doktor işinde Neden yurtdışında eğitim almayı seçtin yada neden özellikle Macaristan? Yurtdışında okuyarak sadece tıp eğitimini değil, kendi ayaklarımın üstünde yaşamayı ve hayatta disiplini daha iyi öğrenebildiğimi düşünüyorum. Gittiğim tıp fakültesinin eğitim dilinin ingilizce olması benim için çok önemliydi. Macaristandaki üniversitelerin bu isteğimi karşılaması, tıp eğitiminde oldukça tanınımış bir ülke olması, avrupada olması, ucuz olması, arkadaşlarımın tavsiyesi, iklim ve bir çok daha nedenle giriş sınavına yazıldım ve kazandım. Macaristan`da olmaktan memnunmusun? Kaldığım şehir, Pecs, 2010 Kültür Başkenti olmaya hak kazandı. Burası o kadar güzelki... Budapeşte ye üç saat uzaklıkta, Budapeşte nin kalabalığından uzak, yemyeşil bir öğrenci şehri burası. 130 bin nüfusun 35 bini öğrenci. Norveçi inanilmaz derecede anımsatan doğası, sakinliği ve şirinliği, sıkı ders çalışmamızı teşvik ediyor. Burada herkes herkesi tanıyor ve kısa bir zaman içerisinde cok güzel arkadaşlıklar kurabiliyorsunuz. İsterseniz Budapeste yi ziyaret etmek istediğinizde trene binmeniz yeterli, günde sekiz tren kalkıyor. Kısaca bir öğrenci için burda hayat çok huzurlu. Çok memnunum... Macaristan`daki eğitim sistemini Norveç eğitim sistemiyle karşılaştırdığında ne tür farklılıklar görüyorsun? Buradaki eğitim sistemi Norveçteki eğitimden çok daha zor. Şöyleki, Norveçte tıp eğitimine girmek ne kadar zor ise, tıp eğitiminin süreci Macaristandan çok daha hafif geçiyor. Norveçte tıp öğrencilerinin aynı zamanda işe gidebildiklerini, hatta bazı okul günlerinin erken bittiğini biliyorum. Bu burada mümkün değil. Başka bir avantajı, üniversitemizde üç farklı program sunulmaktadır. Bizim binamızda ingiliz ve alman programından öğrenciler eğitim görüyor, başka bir binamızdada macar öğrenciler. Ve her milletten öğrenciler mevcut. Tıp eğitimi almak nasıl bir süreç? Biraz aldığın eğitimden bahsedebilirmisin? Hergün derslerimiz sabah sekiz de başlar, akşam beş de biter. Semesterlerimiz ondört hafta sürer, bunun sonunda yedi haftalık sınav dönemi başlar. Kış tatilimiz yoktur. Norveçteki gibi, bir sınavı veremezseniz gelecek sömestir alabilme olasıllığınız yoktur, bir sene beklersiniz. Burada dersler çok ama çok sıkıdır ve boş zamanlarınızı ders çalışarak değerlendirmeniz gerekir. Ama eğitimin kendisi çok zevklidir. Kadavraların üstünde çalışmaya başladığınız an, bu işi gerçekten yapıp yapmak istemediğinizi anlıyorsunuz... Tıp eğitimi almak tabiiki çok zor. Altı senelik bir üniversite, ve ihtisas süreci... Herkesin bildiği gibi, ömrünüz boyunca okumanızı gerektiren bir meslek. Ama istekli olunca bunun hiç bir önemi kalmıyor. Aldığın eğitim sonunda bir senelik mecburi hizmet dönemi var. Yurtdışında eğitimini sürdürmüş olanlar için nasıl bir uygulama yapılıyor? Bu konuda ne tür imkanlar var? Evet, Macaristanın bu yönden Norveçliler için avantajı, Norveçililerin tıp eğitimindede son seneyi Oslo da tamamlama olasılığını sunması. AB Diploması aldığınız için mecburi hizmetinizi istediğiniz ülkede yapabilme 8
Serra Duymaz (21), Maceristanda University of Pecs Medical School da ikinci senesinde tıp eğitimi görüyor. Yurtdışında eğitim görmenin birçok positif yanı olduğunu düşünen Serra, zorlukların en büyüğünün ise aile hasreti olduğunu anlatıyor. başarılı olabilir mi? şansınız var. Yurt dışında eğitim yapmak isteyen diğer gençleri teşvik etmek için neler söylemek istersin? Yurt dışında eğitim almak bir insana o kadar çok şey ögretiyorki... İlerde de yanlız yaşayabilmek, kendi ayaklarının üstünde durabildiğini bilmek kendine olan güveni arttırıyor. Bütün anne babalara da çocuklarına destek olmalarını umuyorum. Benim ailemin bana güvenini hissetmek bana çok güç verdi. Sana göre yurt dışında eğitimin en zor yanları nelerdir? Yurt dışında olmanın en zor yanlarından en büyüğü aile hasreti. Hele ilk bir kaç hafta çok zor geçiyor. Ama ayda bir, 3-4 günlüğüne Norveçe ailemi ziyaret etmeye çalışıyorum. Onlarda sınav dönemlerimde destek olmak için bana ziyarete geliyorlar. Arkadaş çevresi edinmeden evvelki dönemde zor geçiyor. Anlamadığın lisanda çabası. Macaristan`daki öğrenci çevresi hakkında genel olarak neler söylemek istersin? Norveç`ten eğitim için gelen bir öğrenci kesimi var orada. Bunun yanı sıra Internasyonal bir ögrenci çevresinden söz edilebilir mi? Kesinlikle. Burada çok sayıda Norveçli öğrenci mevcut. Türkiyeden, Amerikadan, Japonyadan, Hollandadan, İngiltere, İrlanda, İspanyol, Kore, Yunanistan, İran, ve birçok daha milletten öğrenciler buraya akın ediyorlar. Daha önceki okulum, Oslo İnternational Schoolda aynı böyle internasyonel bir yapıya sahipti onun için bundan çok memnunum. Doktor olma hayali olan ama bunu başaramamaktan korkan gençlere neler söylemek istersin? Doktor adaylarına hayallerinin peşlerini bırakmamalarını öneriyorum. Tıp eğitimi elbette zor, dolayısıyla hırs ve sabır gerektiren bir eğitim süreci. Bilginiz bir yana, kendinize olan güveniniz ve cesaretiniz burada çok önemseniyor. Hiç korkak doktor işinde başarılı olabilirmi? Herkese bol şanslar diliyorum! 9
Tekst: Dilek Ayhan Foto: Pressefoto Spontan, sjokk Da Aksel Kolstad Hazan studerte på musikkhøgskolen, innså han at han ikke ville utdanne seg til å være arbeidsledig. Det var da ideen om Café de Concert oppstod. Hvem er Aksel Kolstad Hazan? Søk på navnet mitt på youtube så popper det opp en video hvor jeg gjør noen saftige krumspring. Det er Aksel Kolstad. Spontan, sjokkerende, underholdende, visjonær. Hva har du studert? Mastergrad i utøvende klaver (klassisk) ved Norges musikkhøgskole i 2008. Hvorfor klassisk musikk? Jeg har holdt på med klassisk musikk siden jeg var en neve stor. Ble aldri presset til det som liten, kanskje heller presset av pianokrakken når klokken begynte å nærme seg ett på natten. Klassisk musikk groover som jernet, det gir meg gåsehud når jeg opptrer, og det er et veldig kick å formidle indre følelser til en fullsatt café, eller et stort konserthus med tusenvis av mennesker. Kan du kort fortelle om historien bak Café de Concert? Da jeg begynte å studere ved Norges musikkhøgskole i 2003 så ville jeg ikke utdanne meg til å være arbeidsledig. Jeg forstod fort at det ikke var et stort nok marked for klassiske musikere i forhold til produksjonen av musikere - i tillegg til at konsertformen vår har blitt for stiv og seriøs. Da kom idéen om å starte en konsertserie med klassiske musikere i olabukser på café - for å tilgjengeliggjøre kunstmusikken for alle og en- 10
erende, underholdende 10 om Aksel Favorittartist: Freddy Mercury Favorittbok: En egen musikk, av Vikram Seth og Alkymisten av Paulo Coelho, klarte ikke velge mellom dem gitt. Favorittby: New York Interesser: Ved siden av musikken er jeg veldig interessert i all kunst, og ikke minst det å trene! Favoritt musikk: Klassisk musikk, jazz og gipsy music Favoritt TV program: Kongen av Queens Favorittfilm: White men can t jump Hva engasjerer deg? Musikkformidling og kulturpolitikk 3 ord som beskriver drømmejenta: Vakre Andrijana Radivojevic 3 ord som beskriver deg: Energisk, intens, humoristisk hver. Nå, seks år etter, har jeg åpnet min egen café i Oslo med konserter hver eneste dag, og konseptet åpner i New York i januar. Og folkens - konsertene er dritfete med masse kule, unge klassiske musikere! Hvordan er en vanlig dag for deg? Beinhard. Enten er jeg på reisefot hele dagen, eller så starter som oftest dagen med en treningsøkt. Så øver jeg en tre-fire timer, så har jeg som oftest et par møter, administrerer konseptet, legger nye planer for prosjekter i utlandet. En konsert på kvelden er ofte vanlig, det medfører to timers forberedelser. Og etter konserten er jeg som oftest så gira at jeg må ta en ekstra joggetur for å roe meg ned før jeg forsøker sove litt until morning breaks... Noen oppmuntrende ord til ungdom som ønsker seg en karriere innen musikk? Om det dreier seg om klassisk musikk så er det bare å maile meg! aksel.kolstad@cafedeconcert.no Men generelt - øv, øv og øv til du blir best på det du er best på. Spill med de som er bedre enn deg, og selg skjorta av deg for å markedsføre deg og dine idéer! Hvor er du om 10 år? All over the world! 11
Tekst: Vedat Sevinçer Foto: Pressefoto Kürk mantolu madonna Bu kitabı yıllar önce aldığım edebiyat dersinde zorunlu okunacaklar listesinde tanımıştım. Heyecanla kitapçıdan kitabı almaya gittiğimde, satıcının elime tutuşturduğu, mavi ve siyah renkli solgun ve sıkıcı kitap kapağı içimi karartıp moralimi bozmuştu. Ancak o dersin sınavı yaklaşırken okumam gerektiği için isteksizce ön yargıyla kitabın kapağını açmıştım. İlk sayfasını okumamla beraber, meraktan ve heyecandan nefes nefese bir gecede bitirmiştim hikayeyi. 1940 ların ünlü roman ve hikaye yazarı Sabahattin Ali tarafından kaleme alınan, üst üste defalarca okunan ve her okunuşunda farklı bir yanını keşfettiğiniz Kürk Mantolu Madonna isimli bu hikaye insanın saatler boyu elinden bırakamadığı türden. Raif adlı bir türk genci ile Maria adında bir Almanın sıradışı tanışıklıklarının anlatıldığı ölümsüz Sabahattin Ali eseri. Insanı hıçkıra hıçkıra ağlatacak kadar kuvvetli bir anlatımı vardır. Boğazınızda hıçkırıklar düğümlenerek hikayeyi okurken yine de belki bir mucize olur mu diye kıvrandığınız, tahmin edemediğiniz, hiç sonunu göremediğiniz, tüylerinizi diken diken eden bir hikaye bu.hikaye, her sayfayı çevirişinizde keşke dedirten; keşke öyle olmasaydı, keşke oraya gitmeseydi, keşke bekleseydi, keşke... keşkelerle okunan sıradışı bir yapıt. Tekst: Pırıl Maria Çiftçi Foto: Pressefoto Den andre siden Dette er andre delen av filmtriologien til regissøren Fatih Akin. Den første filmen het Mot Veggen. Den andre siden vant i 2007 spesialprisen Prix du Jury oecuménique under filmfestivalen i Cannes, samt prisen for beste manus. Handlingen foregår i Tyrkia og Tyskland. Det er seks ulike karakterer i filmen, alle med ulike skjebner. Vi får se en annen side av det tysktyrkiske samfunnet enn vanlig, gjennom tre familier som er knyttet til hverandre. Karakterene er en tyrkisk prostituert, en engelsk og spansk student, en tysk professor, en ung tyrkisk rebell og en enke. Filmen fokuserer mye på de faktorene som deler kulturer og generasjoner. Historien repeteres tre ganger i ulike sammenhenger, for at de tre karakterene skal kunne krysse til Den andre siden, altså det motsatte standpunktet enn de hadde i utgangspunktet: Den tyske moren aksepterer datterens idealisme, den tysktyrkiske sønnen tilgir sin far, og den kurdiske jenta velger sine venners kjærlighet ovenfor sitt eget politiske standpunkt. Skuespillernes spektakulære opptreden, et briljant manus, scenesettingen, musikken, lys og lokasjonen; jeg synes alt er perfekt. Det er en fortelling om håp og kjærlighet. Filmen handler om liv som ødelegges og heles ved hjelp av tro. Selv om du som publikum ikke har mistet en far eller mor eller et barn, enten gjennom død, eller «kun» fysisk eller psykisk, så kan du på grunn av måten filmen er laget på, klare å relatere deg til karakterenes sorg og smerte. Fatih Akin lærer seerne en lekse gjennom budskapet i filmen, nemlig at alt handler om å tro, og spesielt tro på deg selv. Du vil kanskje felle en tåre eller to, le noen ganger, og kanskje til slutt sitte igjen med en følelse av å ha blitt vekket på et vis. VG skriver at filmen er «fabelaktig og bevegende... dette er filmkunst på aller høyeste nivå». Jeg er enig: Den andre siden er et mesterverk du ikke bør gå glipp av. 12
Tett inntil dagene: fortellingen om min mor Tekst: Alişan Şenel Foto: Pressefoto Tett inntil dagene er et sjeldent vakkert portrett skrevet om Mustafa som har blitt dratt mellom to kulturer og den påvirkningen det har belastet han med i etterkant. Boken som hittil har mottatt en rekke priser i Sverige skildrer forfatterens kjærlighetserklæring til sine foreldre samtidig som den illustrerer en varm og sår opplevelse om det å vokse opp i et nytt land. Spesielt er moren Güllü Can en interessant karakter i boken siden hun har fått en kreftdiagnose og blir etterlatt til familien, som skal følge med henne helt til dødens kalde realitet. Mustafa forteller ærlig og åpent om hvordan han tidligere skammet seg over sin mor. Selv var han så ung da han kom til Sverige, at han raskt lot seg integrere og ble «svensk». Moren derimot, var ikke lik de snertne svenske mødrene i det hele tatt. Hun forsto lite av det som ble hans verden, og kunne som analfabet knapt skrive sitt eget navn. Etter hvert som Mustafa begynte å studere på universitet, blir avstandene mellom mor og sønn enda større, kanskje like stor som den geografiske distansen mellom landsbygda i sør-øst Tyrkia og Skövde i Sverige. Fortellingen som begynner på morens dødsleie, beskriver en desperat Mustafa som forsøker å bli kjent med henne før det er for sent. Hvordan opplevde hun det å miste syv barn? Hvordan var barndommen hennes? For Mustafa blir de siste månedene av mors liv en søken etter hennes historie. Forfatteren forteller ærlig og troverdig om dilemmaer og utfordringer han har møtt i sitt liv. Dette klarer han å formidle samtidig som han uttrykker en enorm respekt og kjærlighet for sin mor. Boken tar oss også med til østlige Tyrkia hvor vi får innblikk i hvordan livet var for foreldrene som barn og deretter som småbarnsforeldre. En verden av fortrengte følelser, av skam og hjemløshet, beskrives på et magisk vis, og historien tar også for seg tema som kjærlighet, tilgivelse og identitet. En sterk historie som anbefales! Kelebek Tekst: Vedat Sevinçer Foto: Pressefoto 11 Eylül terör saldırıları sonrası Doğu ve Batı arasında iyice belirginleşen gerilime Mevlana ögretisinin perspektifiyle çözüm sunma niyetinde olan film, bir insanın bütün dünyadan sorumlu olması gerektiği fikri üzerine kurulu. Yönetmen Cihan Taşkın ın ilk sinema filmi olan Kelebek, 1 Mayıs ta beyazperdede sinemaseverlerle buluştu. 11 Eylül terör saldırılarını konu alan Kelebek filminin çekimleri İstanbul, Afganistan ve Güneydoğu nun çeşitli illerinde gerçekleştirilmiş. Film, son zamanların en çok konuşulacak yapımlarından biri olmaya aday. Filmin başrollerini Caner Cindoruk, Deniz Bolışık, Volga Sorgu, Serhat Yiğit, Amerikalı oyuncu Meredith Orolow un yanı sıra Karayip Korsanları, Cennetin Krallığı gibi dev Hollywood prodüksiyonlarından ve son olarak Kurtlar Vadisi Irak filmlerinden hatırladığımız Ghassan Massoud paylaşıyor. Çekimler için İstanbul, Afganistan ve Güneydoğu nun çesitli yerlerinde setler kurulmuş, bazı mekânlar sıfırdan inşa edilmek zorunda kalınmış. Gerek çekimlerden önce gerek çekimler sırasında ABD, Meksika, Afganistan, Suriye, Azerbaycan, İstanbul, Şanlıurfa, İzmir, Adana, Gaziantep arasında hava ve kara yolculuğu yapılarak 600.000 km den fazla yol kat edilmiş. Filmin müzikleri için; Emmy, Grammy ve Oscar başta olmak üzere pek çok saygın ödül almış eserlerin üreticisi Brian Keane e ait New York taki Brian Keane Music Stüdyoları nda yapılmış. Ayrıca Ömer Faruk Tekbilek ile de anlaşma sağlanmış. Filmin görüntü yönetmenliğini New York Film Academy (NFA) Ögretim Görevlisi Demien Barba üstlenmis. Film Türkiye ve Amerika ile birlikte Avrupa ve Arap dünyasında da eşzamanlı vizyona girecek. 13
Tekst: Tora Aasland Utdanning Foto: Stig Weston for alle! Alle skal ha lik rett til utdanning, også på høyere nivå. Det er et viktig prinsipp i Norge, og er helt avgjørende for at mennesker med ulik bakgrunn kan ha mulighet til å studere etter videregående. Utdanning er viktig. I en tid som er preget av et mer ustabilt arbeidsmarked og en tilbakegang i økonomien, blir utdanning enda viktigere. Med høyere utdanning står du bedre rustet i konkurransen om de attraktive og trygge jobbene. Hjernen er det aller viktigste arbeidsverktøyet vi har. En utdanning utvikler oss og gjør oss bedre i stand til å forstå både oss selv og den verden vi lever i. Det gir oss personlig tilfredsstillelse. I tillegg er det viktig at samfunnet vårt har innbyggere som tenker selv, og som tenker nye tanker. For da utvikler samfunnet seg. Det er et mål at utdanning i Norge skal gi innsikt i ulike tradisjoner og tenkemåter og at deltakelsen i høyere utdanning også skal speile sammensetningen i samfunnet forøvrig. Da er det viktig at unge fra alle kulturer i Norge også deltar på universiteter og høyskoler. Mange ungdommer med minoritetsbakgrunn fullfører studier, men det er store forskjeller avhengig av hvilket land de eller deres foreldre kom fra. Det er viktig at alle oppmuntres til å søke seg til universiteter og høgskoler. Alle trenger å få talenter bekreftet fra andre, og bli anerkjent for det de kan. Det kan vi alle bidra til. Og slik kan vi kanskje gjøre høyere utdanning mer fargerik, og sikre at alle får utviklet seg videre. For alle skal ha like muligheter til å delta i det norske samfunnet! Tora Aasland Høyere utdanning og forskningsminister 14
Det nye Tekst: Gül Özerk og Kamile Gürsel kunnskapsloftet / Hvorfor reform? Mye er bra i norsk skole, men mye kan også bli bedre. Internasjonale studier har vist at norske elever kommer dårligere ut enn elever i land vi gjerne vil sammenligne oss med, når det gjelder grunnleggende ferdigheter som lesing, skriving og regning. Evalueringer av tidligere reformer viser også at det er store forskjeller innen norsk skole, og at det er systematiske forskjeller mellom elever på bakgrunn av kjønn og sosial og etnisk opprinnelse. Målet for Kunnskapsløftet er at alle elever skal tilegne seg grunnleggende ferdigheter og kompetanse som de trenger for å klare seg senere i livet. Alle skal få samme muligheter til å utvikle sine evner, uansett sosial eller etnisk bakgrunn. Hva er nytt? Dette er de viktigste endringene i norsk skole som følge av Kunnskapsløftet: Ny læreplan for alle fag med tydelige mål for hva elevene skal kunne Grunnleggende ferdigheter styrkes Mer vekt på tilpasset opplæring Lokal handlefrihet mht. læringsmetoder og organisering av skolehverdagen Obligatorisk 2. fremmedspråk og et nytt programfag på ungdomstrinnet Økt timeantall i grunnskolen. Norsk, matematikk, kroppsøving og naturfag får flere timer, men uten at dette går på bekostning av andre fag. Opptakskrav til lærerutdanningen Storstilt satsing på kompetanseutvikling for lærere, instruktører og skoleledere med en samlet ramme på tre milliarder kroner Nye lærebøker i alle fag i grunnskolen 15
Dünyanın En Tekst: Alişan Şenel og Uğur İpek Foto: Dilek Ayhan Uzun Adamı Oslo da Boyu 246.5, elleri 27.5, ayakları 37.5 cm. Bu üç dalda şu an dünya rekorunu elinde bulunduran, Sultan Kösen, nam-ı değer dünyanın en uzun adamı, Guiness 2010 Rekorlar Kitabının tanımı için geçtiğimiz günlerde Oslo daydı. Yaptığımız röportajda, kendisi ve ziyareti hakkında bilgi verdi. Norveç Türkler inin ilgisinin azlığından başta biraz buruk olsa da gelişinden haberdar olunmadığını dergimizce iletince, tüm içtenliğiyle sorularımızı yanıtladı. Ayrıca Norveç te yaşayan Türk kökenli gençlere bazı önemli mesajları da vardı. Yaşıtlarından oldukça uzun olmasından şüphelenen ailesi, Sultanı 10 yaşında doktora götürür ve durumunun aşırı büyüme hormonu salgılanmasına neden olan beyin tümörü kaynaklı olduğu anlaşılır. Boyunun uzamasına neden olan beynindeki tümör nedeniyle, bugüne kadar üç kez ameliyat geçirmiş. En son 2008 yılında geçirdiği başarılı operasyonla tümör tamamen alınarak Sultan ın boy uzaması durdurulmuş olsa da 246.5 cm boy uzunluğuyla şu an "Dünyanın En Uzun Adamı ünvanını elinde bulundurmakta. Rekortmenliği sayesinde dünyayı gezme fırsatı yakaladığını ve bu durumdan oldukça gururlu olduğunu aktaran Sultan, Türkiye de Mardindeki köyünde tarım ve hayvancılık ile uğraşıyor. Boyunun gelişimi yüzünden geçmişte çesitli zorluklar yaşadığını belirten Sultan, sağlık sorunları nedeniyle eğitimini maalesef yarıda bırakmak zorunda kalmış. Eğitimin her açıdan oldukça önemli olduğunu "Okumadan adam olunmaz" sözünü hatırlattı bizlere. Norveçli Türk gençlerine okullarında başarılı olup, birbirlerini desteklemeleri konusunda öğütleri vardı. Fiziksel olarak üstün olmanın yani boyunun uzunluğunun ekonomik olarak yaşamına bir katkısı olmadığını da ekledi. Norveç teki tüm Türk kökenli vatandaşlara selamını söyleyen Sultan la söyleşimizi onu bir sonraki durağına uğurlayarak noktaladık. 16
3 i Stavanger Tekst: Birgül Yüksel Foto: Birgül Yüksel Oğuzhan Başoda, 22 år Studerer du eller har du planer om å studere? Studerer ikke. Hvorfor ikke? Liker ikke skole, i tillegg er jeg gift og har et barn, har ikke tid til skole. Yasin Okutan, 24 år Studerer du eller har du planer om å studere? Er akkurat ferdig med bachelor i økonomi og har tenkt å ta master. Hvorfor det? Studerer for å få en bra framtid og for å lykkes. Jeg vil bli et forbilde for mine foreldre. Zeynep Göçmen, 18 år Studerer du eller har du planer om å studere? Tenker å studere medisin. Hvorfor det? Vil studere for framtiden min, et liv uten utdanning i Norge er ingenting. Ikke i forhold til å ha et rikt liv, men i forhold til statusen. 3 i Drammen Tekst: Kadir Keklik Foto: Kadir Keklik Sami Sarınç, 21 år Studerer du eller har du planer om å studere? Ja, jeg studerer. Hvorfor det? Fordi jeg har lyst til å jobbe med det jeg er interessert i. Ahmet Kömürcü, 21 år. Naciye Turunç Studerer du eller har du planer om å studere? Nei, jeg studerer ikke. Hvorfor det? Fordi jeg har gått yrkesskole og er i jobb. Studerer du eller har du planer om å studere? Ja, jeg studerer og har planer om å studere videre. Hvorfor det? Fordi jeg elsker å gå på skole og jeg trives veldig godt på skolen. Jeg liker store utfordringer, og blir aldri lei av å lære noe nytt hver dag. 17
Tekst: Emrah Şenel ve Vedat Sevinçer Foto: Emrah Şenel Duman altı vakitler Norveçte bir kahvehane günlüğü Serin ve ferah bir Mayıs gününde Grønland ın renkli sokalarından çok sayıda Türkiyeli vatandaşın rağbet ettiği kahvehaneye doğru ilerliyoruz. Rengini kaybetmiş kapıdan içeri adım attığımızda ağır bir sigara dumanı bizi karşılıyor. Belli ki sigara yasağı burada uygulanmıyor. Tıklım tıklım Masalarında pür dikkat oyuna konsantre olmuş müşteriler ve onlara çay servisi yapan çalışanların meraklı bakışları arasında, olan biteni anlamaya çalışıyoruz. O anda oynanan lig maçının izlendiği televizyonun yüksek sesini bastıran bağrışmalar eşliğinde, tedirgin şekilde tıka basa dolu kahvehanede kendimize yer arıyoruz. O mekana ait olmadığımız şaşkın bakışlarımızdan besbelli olacakki çaya ve okeye susamış kalabalığa servis yetiştirmeye çalışan işletmeci yanımıza gelip endişeli bakışlarla ne aradığımızı soruyor. Sosyal bir ortam Öğrenci olduğumuzu öğrendiklerinde ve ropörtajımızdan bahsettiğimizde, bir grup müşteriyle ve işletmeciyle eğitimin öneminden, memleket meselelerine kadar uzanan koyu bir sohbete dalıyoruz. Saçlarındaki aklardan oturduğu masanın en kıdemlisi olduğu anlaşılan Mehmet amca burnunun ucuna kadar düşmüş gözlükleriyle pür dikkat elindeki oyun kağıtlarına bakarken lafa giriyor. Burası bizim için bir stres atma yeri, işten güçten fırsat bulup soluk aldığımız, arkadaşlarla vakit geçirdiğimiz sosyal bir ortam. Oynadıkları batak oyunuyla adeta hipnotize olmuş masanın diğer üyeleri Mehmet amcayı hep bir ağızdan onaylıyorlar. Tabi, tabi. Erkeklerin altın günleri Başlarda mahçup ve sessiz sedasız duran Ali abi, kahveye gelme alışkanlığını kadınların altın günlerine benzetiyor. Nasıl onlar biraraya gelip eğleniyorsa, bizde burada oyun oynayıp, maç izleyerek, vakit öldürerek kendimize göre eğlenmeye çalışıyoruz. Hanımlara benzetilmeyi kendine yediremeyen Mehmet amca kağıdı bir kenara bırakıp Ali abi ye sitemde bulunuyor. Amma yaptın be Ali, bize bu yaştan sonra etekte giydirdin ya. Hanımların günü gibiymiş, ne alakası var. Burda herkes işsiz güçsüz değil Bu kısa atışmanın ardından Mehmet amca başlıyor kahvehane ortamlarının üstünlüklerini anlatmaya. Bak buraya işlisi de gelir, doktoru da gelir, öğretmeni de. Herkes işsiz güçsüz değil burada. Hem sonra, çok da iyi bir sosyalleşme ortamı, yoksa nerde göreceğim ben şu adamı bu kahve ortamı olmasa. Haklısınız Mehmet amca, ama daha verimli ve nezih bir ortamda yapılamaz mı bu biraraya gelmeler? Kahvede o gün dokuzuncu saatini devirmiş ve üçüncü tür okey partisinde işleri pek yolunda gitmeyen yan masadan orta yaşlı bir adam sinirle: Ne demek canım, nesi var buranın, gül gibi oturuyoruz işte beraber, deyip dönerken, yanındaki arkadaşını da azarlıyor. Sen de elime mi bakıyordun, oynasana adam gibi oyununu? Vakit öldürme konusuna, ve ortamın nezihliğine söz söyletmeyeceklerini anlıyor ve sohbete başka konularla devam ediyoruz. Tartışmalar O sırada oynanan lig maçında gol olunca okey taşları ve çay bardaklarının seslerini bağrışmalar bastırıyor. Gol atan takımın taraftarları memnuniyetle sevinirken, rakip tarafı tutanların ofsayt itirazları küfürler eşliğinde yükseliyor. Golün etkisi dinince, sabahtan beri kahvehanede mesai yapıp yavaş yavaş acıkan müşterilere tost yetiştirmeye çalışan çaycıya soruyoruz: Burda çok kavga gürültü oluyor mu böyle oyun esnasında? Penceresi olmayan tezgahın arkasında sigara dumanı ve çay buharından bunalmış çaycı yüzümüze bakmadan cevaplıyor: Herkes birbirini tanıyor, arkadaş ama, oyun masasında herkesin tansiyonu yüksek oluyor, o nedenle çekişmeler, atışmalar ve bazen de tatsız olaylar olabiliyor. Engellemeler Ardından bir kaç fotoğraf almak için kameramızı çıkardığımızda, başından beri bizi şüpheli gözlerle süzen masalardan, acaba bunlar norveç ajanımı dedikoduları eşliğinde engellemeler geliyor. Biz aldığımız birkaç fotoğrafla yetinmek zorunda kalırken yeniden oyuna hipnoz olmuş kalabalığa elveda deyip üzerlerimize sinmiş ağır sigara kokusuyla kendimizi dışardaki ferah havata atıyoruz. 18
DÜNDEN BUGÜNE KAHVEHANE KÜLTÜRÜ yeri olarak görülse de eskiden kahvehanelerde beyin fırtınaları yapılırdı. alışverişi ve kitap okumak için açılmış yerlerdi. mazdı. Hatta kahvehanelere mektebi irfan veya halk kütüphanesi ismi de verilirdi. Hayat Fakültesi ismini bile veren vardı. netice alınamayacağı bilindiği halde futbol, din, sanat, spor, siyaset, ekonomi üzerine ateşli tartışmalar yapılıyor. NORVEÇTE KAHVEHANELER Oslo gibi şehirlerde çok sayıda kahvehane bulunuyor. Diğer şehirlerdekilerle beraber bu sayı 15 i geçiyor. geç saatlere kadar vakit harcıyor. kağıt oyunları, okey ve tavla gibi taşlı oyunlar sıkça oynanıyor. genelde yaşlılar ve gençler ayrı ayrı vakit geçiriyor ve çok sayıda erkeğin en çok tercih ettiği sosyalleşme ortamlarının başında geliyor. 19
Tekst: Seda Senel Foto: Privat Eğitime yönelik Eğitimciyseniz, duruşunuzla, davranışlarınızla ve ken di yaşayışınızla, öğrencilerinize örnek olmalısınız, diyor Naciye Büyükçanga. Onunla eğitimci olmak üzerine sohbet ettik. Naciye Büyükçanga 1986 doğumlu ve Norveçteki neslimizin yetişme şeklini önemseyen türk eğitimciler aracığıyla, buradaki eğitim hizmetlerine katılmak üzere buraya geldi. Büyükçanga 2008 yılında Konya Selçuk üniversitesinden ingilizce öğretmeni olarak mezun oldu ve şu an yaklaşık bir senedir gönüllü olarak çalışmaktadır. Sizce bir eğitimcinin amaci nedir? Bir eğitimcinin amacı sadece bilgi aktarımı değil, ama nasıl dört dörtlük bir insan yetiştirmek olmalı. Kendi milli manevi değerlerine bağlı, herkesin kendisinden emin olduğu, topluma zararsız ve fayda sağlayabilen, kötü alışkanlıklardan uzak, yalan söylemeyen, kurallara uyan, sağlam karakterli, özgüven sahibi, girişken, üretken ve örnek bir nesil yetiştirebilmek. Eğitimciyseniz, duruşunuzla, davranışlarnızla ve kendi yaşayışlarınızla, öğrencilerinize örnek olmalısınız. İnsan eğitmek demek, onların öğrettiklerinizin karşılığını, onların davranışlarında görebilmeniz demektir. Bir insanın matematik bilgisine sahip olması güzeldir, ama eğer o insan matematik profesörü olsada, çevreye zarar verebiliyorsa, örnek alacak güzel bir davranışı yoksa, o insana eğitilmiş insan diyemezsiniz. Kültürel açıdan ise, kendi değerlerini, tarihlerini ve nereden gelip nereye gittiklerini anlatmaya çalışıyoruz öğrencilerimize. Avrupada yetişmiş olma şansını en güzel şekilde değerlendirebilecek, avrupayı kavrayıp ve nerede nasıl davranması gerektiğinin bilincinde bulundurmak. Özünü, kültürünü unutmadan ve başkalarından etkilenerek değil, gerektiğinde başkalarını olumlu anlamda etkileyebilecek kadar güçlü karakterler yetiştirmeye çalışıyoruz. Okumayı sevmeyen ögrencilere karşı, okumayı sevdirmek için neler yapabiliriz? Bu süreç çok küçük yaşta başlamalıdır. Hatta anne karnında da diyebiliriz. Tüm insan gelişimini göz önünde bulunduracak olursak, bebek anne karnındayken, annenin yüksek sesle okuyacağı kitaptan faydalanmalı. Doğumdan sonrada konuşma, öğrenme ve dil gelişimi sürecinde bunun devam ettirilmesi gerekir. Bu onun düzgün bir telaffuza sahib olmasına ve dili daha hızlı öğrenmesine sebep olur. Çocuk büyürken, annenin ve babanın elinde kitap görmeli. Onun dikkatini çekecek, renkli resimli kitaplar çocuğun kitaba ilgisini artırır. İlk okul çağında ve daha büyüdüğünde, çocuğun bitirdiği kitaplar için ödüller verilmeli. Sık sık kaç tane kitap bitirildi diye sorulmalı. Bir insanın etrafında onun yaptığı şeye değer veren ve teşvik eden insanlar varsa, o insan yaptığı şeyi mutlaka geliştirir. Alışma aşamasında, çocuğa belli kitaplar üzerinde israr edilmemeli, sıkıldığı kitapları bırakıp başkasına geçebilir, ama kitap bitirmenin lezzeti çocuğa tattırılmalı. Çocukluğunda okumayı seve- meden büyüyen insanlar içinde, aynı aşamalar biraz taktik değiştirerek kullanabilir, ama kitap seçim konusunda 20