Kom skal vi klippe sauen

Kom skal vi klippe sauen

KOM SKAL VI KLIPPE SAUEN Kom skal vi klippe sauen i dag Klippe den bra, ja klippe den bra Så skal vi strikke strømper til far Surr, surr, surr, surr, surr. surr Rokken vår går, garnet vi får Kom skal vi karde ulla i dag Karden den gra, ja karde den bra Så skal vi strikke votter til mor Surr, surr, surr, surr, surr. surr Rokken vår går, garnet vi får Kom skal vi spinne garnet i dag Spinne det bra, ja spinne det bra Så skal vi strikke sokker til bror Rokken vår går, garnet vi får Kom skal vi farge garnet i dag Farge det bra, ja farge det bra Så skal vi strikke genser til Gro Surr, surr, surr, surr, surr. Surr Rokken vår går, garnet vi får

Kom skal vi nøste garnet i dag Nøste det bra, ja nøste det bra Så skal vi strikke lue til Per Surr, surr, surr, surr, surr. Surr Rokken vår går, garnet vi får Kom skal vi veve tøyet i dag Veve det bra, ja veve det bra Så skal vi sy oss alle slags klær Dunk, dunk, dunk,dunk, dunk, dunk Vevstolen slår skyttelen går Dunk, dunk, dunk, dunk, dunk, dunk

Gjennom å jobbe med dette heftet skal vi lære meir om sauen. Sauer har du sikkert sett mange gonger, kanskje kjenner du nokon som har sauer? Eller du har klappa ein sau ein gong? SAUEN Menneska har hatt sau som husdyr i nesten 10 000 år. Og i Setesdal har sauen vore viktig heilt sidan dei første gardbrukarane slo seg ned i dalen. Sauen dei hadde i gamle dagar vart ikkje heilt som dei kvite dalasauen vi kjenner i dag. Sauen hadde kort hale, og ulla hadde mange fargar. Også hodyra hadde horn. Kvifor er sauen så viktig for menneske? Heile vinteren igjennom bur sauen i fjøset,men så fort snøen smelter slepp bonden dei ut på beite heime før dei vert sende til fjells på sommarbeite. Vanlegvis vert dei sleppt ut på beite i mai, og i juni vert dei sendt ut på heii. Når sauen kjem tilbake frå heii i September, gjeng dei på beite heime til snøen kjem, da må dei inn i fjosen. På heii har dei heile tida tilgang på friskt gras. På beite greier sauen seg stort sett aleine, men det er og nokne farar som trugar. Kva for rovdyr er farlege for sauen på sommarbeite? Sauene liker best å bevege seg i flokk, saman med mange andre sauer. Dersom ein sau kjem bort frå flokken, prøver dei å snakke med dei andre sauene og finne tilbake til dei. Alle sauane har på seg bjølle så dei høyrer kvarandre. Sau er en type dyr som kallast jortedyr. Jortedyr er dyr som berre et planter. Mykje av maten dei et er vanskeleg å bryte ned for kroppen deira, men dei har fleire kammer inni magen sin som maten går igjenom så de kan få i seg næringa dei treng.

Fargelegg sauen på biletet

SAUEFAMILIEN Sauane vart født 3-6 veker før dei tek ut på sommarbeite. Da får dei gå saman med mamman sin heile sommeren og drikke mjølk. Når sauen føder barn får den ofte fleire barn på ein gong, ofte er det tvillingar, men sauer kan også få eitt, tre eller endå fleire barn. Kva heiter hodyra hos sauen? Kva heiter barna til sauen? Kva heiter hanndyra hos sauen?

Når sauane snakkar med kvarandre så brekar dei, veit du korleis det høyres ut når ein sau brekar? Kva trur du sauane brekar om når dei brekar med kvarandre? Veit du korleis beina til ein sau ser ut? Når sauene går så brukar dei berre to tær.tærne kallast klo var. Klovane er nesten som neglane til sauen.nokon gonger må dei klippast også. Det må dei om vintaren. Når sauane er ute slipar dei ned klovane sine sjølve når dei går på stein. SAUEKJØTT ER GODT Frå gamalt av gleda folk seg til slaktetida. Etter at sauen var slakta, vart kjøtet salta og hengt til tørk, og kanskje røykt i badstoga. Heile sauen vart brukt. Av innmat (hjarte, lever, lunge m.m), feit og blod laga ein kurv, og tarmane vart brukt til å lage kurvepølser av. Hovudet vart og salta og ete. Av saukjøtt kan ein og lage steikt kjøt og eple, sodd og kjøtsteik og setesdalssuppe Kjenner du til nokon annan mat vi kan lage av sauekjøtt?

ULLA Sauen vert klipt om hausten og om våren. I gamle dagar klipte dei med ein saks, og alt arbeid med ulla vart gjort for hand. I våre dagar brukar ein elektriske reidskapar som kan minne om ein barbermaskin for å klyppe sauen. Etter klyppinga vart ulla fyrst reinsa før ein kunne karde og spinne. Til nokre føremål vart garnet farga. Det kunne verte svart når nokon skulle strikke setesdalsgenser, eller kanskje grønt og raudt når nokon hadde tenkt å veve eit teppe. For oss menneske er det fint å kle seg i ullklede, for det varmar så godt, og det held godt på varmen. Om vi vert våte på ulla held vi varmen allikevel. For å kunne få ulla til å bli ulltråd må vi karde ulla. Karding er når ein greier ulla til sauen, da vert det lettare å lage tråd av det. Dette var ein jobb barna ofte gjorde i gamle dagar. Det tok mykje tid, og det vart hardt arbeid å karde nok ull! Når ein skal karde ulla er det viktig at ein legg ulla i rett retning, og at ein ikkje tek for mykje ull av gongen. Det er mest som når ein greiar håret.

Etter at ein har greidd ulla slik at alle trådane ligg i same retning utan knutar, kan ein lage tråd av det. Det kan ein gjere med ein rokk. Før ein hadde rokk brukte ein handtein for å spinne. Handtein Rokk Så vert tråden gjort klar til å tullast opp til eit nøste før ein strikker eller vev det ein vil ha. Kanskje nokon treng sundagsklær, eller to par strømper? BÆ BÆ LILLE LAM HAR DU NOE ULL? JA; JA; KJÆRE BARN, JEG HAR KROPPEN FULL SØNDAGSKLÆR TIL FAR, OG SØNDAGSKLÆR TIL MOR. OG TO PAR STRØMPER TIL BITTE LILLE BROR