1 R ren adj. (rein, klar, tydelig) καθαρός [kaϑarǥs] # (enkel, vanlig) απλός [aplǥs] # uplettet, ulastelig, plettfri) άµωµος [amǥmǥs] # άχραντος [aχrandǥs] # (sann, ekte) ακραιϕνής* [akrεfnis] # (klar, skyfri) ανέϕελος [anεfεlǥs] # ασυγνέϕιαστος [asiDžnεfiastǥs] # ασυννέϕιαστος [asinεfiastǥs] # ξάστερος [ksastεrǥs] # (ublandet, om metall: ulegert) άκρατος [akratǥs] # αµιγής [amijis] # αµάλαγος [amalaDžǥs] # ανακάτωτος [anakatǥtǥs] # (pur, ublandet) ανόθευτος [anǥϑεftǥs] # (utilsølt) αλέρωτος [alεrǥtǥs] # (uskyldig, skyldfri) αθώος [aϑǥǥs] # αναίτιος [anεtǥs] # (syndefri, uskyldsren) αναµάρτηος [anamartitǥs] # (kysk) αγνός [aDžnǥs] # (enkel, nøktern, nødtørftig) λιτός [litǥs] # (teoretisk) θεωρητικός [ϑεǥritikǥs] / av ren ondskap από καθαρή κακία [apǥ kaϑari kakia] / det er den rene og skjære sannhet at (den enkle sannhet er at) η καθαρή αλήθεια είναι ότι [i kaϑari aliϑia inε Ǥti] / det er/var en ren tilfeldighet είναι/ήταν απλή/καθαρή σύµπτωση [inε/itan apli/ kaϑari simptǥsi] / det er rene galskapen είναι ολοκάθαρη ανοησία [inε ǤlǤkaϑari anǥisia] / det rene sludder (absolutt nonsense, rent tøv) καθαρή ανοησία [kaϑari anǥisia] / det var rene syndfloden! ήταν αληθινός κατακλυσµός! [itan aliϑinǥs kataklizmǥs] / en ren faktabeskrivelse µια λιτή έκθεση των γεγονότων [mja liti εkϑεsi tǥn jεDžǥnǥtǥn] / en ren glede (en ublandet fornøyelse) αµιγής χαρά [amijis Χara] / gullende ren (skinnende rent, i skjønneste orden) λαµπίκος [lampikǥs] # πεντακάθαρος [pεndakaϑarǥs] : alt var gullende rent όλα ήταν πεντακάθαρα [Ǥla itan pεndakaϑara] : huset var gullende rent το σπίτι ήταν λαµπίκος [tǥ spiti itan lambikǥs] / hold klasserommet rent! διατηρείτε την τάξη σας καθαρή! [ðiatiritε tin daksi sas kaϑari] / ren galskap καθαρή τρέλα [kaϑari trεla] : det er rene galskapen είναι καθαρή τρέλα [inε kaϑari trεla] # (det var et vågestykke, det var ren dumdristighet) ήταν καθαρή κουτουράδα [itan kaϑari kuturaða] / ren idealisme άκρατος ιδεαλισµός [akratǥs iðεalizmǥs] / ren luft καθαρός αέρας [kaϑarǥs aεras] / ren lykke άκρατη/ανέϕελη/συννέϕιαστη ευτυχία [akrati/εnεfεli/sinεfiasti εftiçia] / ren matematikk (teoretisk matematikk) θεωρητικά µαθηµατικά [ϑεǥritika maϑimatika] / ren og pen (velstelt) καθαρός [kaϑarǥs] : barna hennes er alltid rene og pene τα παιδιά της είναι πάντα πολύ καθαρά [ta pεðja tis inε panda pǥli kaϑara] / ren utpressing καθαρός εκβιασµός [kaϑarǥs εkviazmǥs] / rene vitenskaper θεωρητικές επιστήµιες [ϑεǥritikεs εpistimiεs] / rent gull/smør ανόθευτο χρυσάϕι/βούτυρο [anǥϑεtǥ Χrisafi/vutirǤ] / rent mord (rene mordet, mord - verken mer eller mindre) καθαρή δολοϕονία [kaϑari ðǥlǥfǥnia] : det er rent mord å send han tilbake til hjemlandet είναι καθαρή δολοϕονία να τον στείλουµε πίσω στη χώρα του [inε kaϑari ðǥlǥfǥnia na tǥn stilumε pisǥ sti ΧǤra tu] / skinnende ren (gullende ren, om himmelen: helt klar) κατακάθαρος [katakaϑarǥs] / (gullende ren, i skjønneste orden) λαµπίκος [lampikǥs] # πεντακάθαρος [pεndakaϑarǥs] : alle kasserollene var skinnende rene όλες οι κατσαρόλες ήταν λαµπίκος [Ǥlεs i katsarǥlεs itan lambikǥs] : et skinnende rent kjøkken πεντακάθαρη κουζίνα [pεndakaϑari kuzina] / ved en ren tilfeldighet (rent tilfeldig) από καθαρή τύχη [apǥ kaϑari tiçi]
2 rendyrket adj. (ekte, vaskekte, gjennomført, uforfalsket) βαµµένος [vamεnǥs] renegat m. (opprører, overløper, desertør) αποστάτης, ο [Ǥ apǥstatis] renessanse m. (gjenfødelse, fornyelse) αναγέννηση, η [i anajεnisi] / renessansen (hist. epoke) η Αναγέννηση [i anajεnisi] rengjøring f.m. (reingjøring) καθάρισµα, το [tǥ kaϑarizma] # κλαθαρισµός, ο [Ǥ kaϑarizmǥs] rengjøringsassistent m. καθαριστής, ο [Ǥ kaϑaristis] # (kvinnelig) καθαρίστιρια, η [i kaϑaristria] / etter krigen ble hun regjøringsassistent µετά τον πόλεµο έγινε καθαρίστρια [mεta tǥm pǥlεmǥ εjinε kaϑaristria] rengjøringsbyrå n. (vaskeri, renseri) καθαριστήριο, το [tǥ kaϑaristiriǥ] rengjøringsmiddel n. (vaskemiddel) καθαριστικό, το [tǥ kaϑaristikǥ] renhet f.m. (klarhet) καθαρότητα, η [i kaϑarǥtita] # (jomfruelighet, kyskhet) αγνεία, η [i aDžnia] # αγνότητα, η [i aDžnǥtita] renhold n. (rengjøring) καθαρισµος, ο [å kajarizmås] renke f.m. (intrige) µηχανορραϕία, η [i miχanǥrafia] / smi renker (intrigere, konspirere) δολοπλοκώ [ðǥlǥplǥkǥ] renkefull adj. (beregnende, slu, utspekulert) δολοπλόκος [ðǥlǥplǥkǥs] # όλο ελιγµούς [ǤlǤ eliDžmus] / en renkefull politiker ένας πολιτικός όλο ελιγµούς [εnas pǥlitikǥs ǤlǤ εliDžmus] renkesmed m. (komplottmaker, intrigemaker) δολοπλόκος, ο [Ǥ ðǥlǥplǥkǥs] renkespill n. (intrigering, intrige, manipulering i det skjulte) δολοπλοκία, η [i ðǥlǥplǥkia] / et infernalsk renkespill µια καταχθόνια δολοπλοκία [mja kataχϑǥnja ðǥlǥplǥkia] renlinjet adj. (skarpskåren, skarpt avgrenset, tydelig) καθαρόγραµµος [kaϑarǥDžramǥs] renn n. (renn fram og tilbake, trafikk, folk som kommer og går) πηγαίνε έλα, τα [ta pijεnε εla] renne f.m. (får, fure, råk, rille, grøft) αυλάκι, το [tǥ avlaki] # (spor) ολκός, ο [Ǥ ǤlkǤs] # (sklie) τσουλήθρα, η [i tsuliϑra] # (spor, spalte, hakk) εντοµή, η [i εndǥmi] / ei grunn og smal renne αυλάκι ρηχό και στενό [avlaki riχǥ kε stεnǥ] / åpen vannrenne (råk) ανοικτό αυλάκι αγωνός νερού [aniktǥ avlaki aDžǥnǥs nεru] renne v. (flyte, rulle, trille) κυλάω [kilaǥ] # κυλώ [kilǥ] # (løpe, springe, stå og dryppe, være utett) τρέχω [trεχǥ] / det har rent mye vann i havet siden den gang (det har skjedd mye siden den gang) πολλά έγιναν από τότε [pǥla εjinan apǥ tǥtε] / renne i senk (naut. vedre) εµβολίζω [εmvǥlizǥ] / renne i strie strømmer (flyte fritt) κυλάω ανεµπόδιστα [kilaǥ anεmbǥðista] / renne inn (flyte inn, strømme inn) εισρέω [isrεǥ] : regnvannet renner inni kjelleren τα νερά της βρχϖής εισρέουν στο υπόγειο [ta nεra tis vrǥçis isrεun stǥ ipǥjiǥ] / renne over (flomme over) ξεχειλίζω [ksεçilizǥ] : badekaret/tanken/vannet renner/har rent over! η µπανιέρα/το ντεπόζιτο/το νερό ξεχείλισε! [i banjεra/tǥ dεpǥzitǥ/tǥ nεrǥ ksεçilisε] / renne ut (munne ut) εκβάλλω* [εkvalǥ] : Donau renner ut i Svartehavet ο ούναβης εκβάλλει στη Μαύρη Θάλασσα [Ǥ ðunavis εkvali sti mavri ϑalasa] / renne ut i (munne ut i) ενώνοµαι µε [εnǥnǥmε mε] : denne elva renner ut i/sammen med Donau i nærheten av Wien αυτό το ποτάµι ενώνεται µε το ουνάβη κοντά στη Βιέννη [aftǥ tǥ pǥtami εnǥnεtε mε tǥ ðunavi kǥnda sti vjεni] / tårene rant fra øynene/nedover ansiktet hennes
3 δάκρυα κυλούσαν από τα µάτια της /στο πρόσωπό της [ðakria kilusan apǥ ta matja tis/stǥ prǥsǥpǥ tis] renneknute m. (løpeknute, naut. slippestikk, renneløkke) συρτοθηλιά, η [i sirtǥϑilja] rennløkke f.m. (løkke, lasso) βρόχος, ο [Ǥ vrǥχǥs] # (snare) παγίδα, η [i pajiða] # (løpeknute, naut. slippestikk) συρτοθηλιά, η [i sirtǥϑilja] rennestein m. υδρορροή, η [i iðrǥrǥï] # (fortau) πεζοδρόµιο, το [tǥ pεzǥðrǥmiǥ] # (overf.) βούρκος, ο [Ǥ vurkǥs] / havne i rennesteinen (gå i hundene) πέϕτω στο βούρκο [pεftǥ stǥ vurkǥ] / ligge i rennesteinen (bokst.: velte seg i søla) κυλιέµαι στο βούρκο [kiljεmε stǥ vurkǥ] / plukke noen opp fra rennesteinen (få noen opp fra skitten) βγάζω κάποιον από το βούρκο [vDžazǥ kapiǥn apǥ tǥ vurkǥ] / vokse opp i rennesteinen µεγαλώνω µέσα στο βούρκο/πεζοδρόµιο [mεDžalǥnǥ mεsa stǥ vurkǥ/pεzǥðrǥmiǥ] rennesteinsunge m. (gatebarn, fillefrans) γυϕτάκι, το [tǥ jiftaki] renning m. (varp i vev) διασίδι, το [tǥ ðiasiði] renommé n. (ry, omdømme, ord på seg) ϕήµη, η [i fimi] / få/ha et veldig godt omdømme/ renomme/ord på seg αποκτώ πολύ καλή ϕήµη [apǥktǥ pǥli kali fimi] renons adj. (lens, uten kort i en bestemt farge) χωρίς ατού [ΧǤris atu] renovasjon m. (avfallstømming, fjerning av avfall) διάθεση των σκουπιδών/των λυµάτων, η [i ðjaϑεsi tǥn skupiðǥn/tǥn limatǥn] # (søppelkjøring/-henting) αποκοµιδή απορριµάτων, η [i apǥkǥmiði apǥrimatǥn] renovasjonsbil m. (søppelbil, renovasjonsvogn) αυτοκίνητο απορριµάτων, το [tǥ aftǥkinitǥ apǥrimatǥn] renovere v. (fornye, pusse opp) καινουγιώνω [kεnurjǥnǥ] rense v. καθαρίζω [kaϑarizǥ] # (lufte) αίρω [εrǥ] # (om vann: rense, destillere) λαµπικάρω [lambikarǥ] # (renske, sortere) ξεδιαλέγω [ksεðialεDžǥ] # (renske, skrelle, flekke, ta av skall el. skinn) ξεϕλουδίζω [ksεfluðizǥ] # καθαρίζω [kaϑarizǥ] # (ta av agner, skolm el. belg) εκκοκκίζω [εkǥkizǥ] # (vaske, rense med vann) καθαρίζω µε νερό [kaϑarizǥ mε nεrǥ] # (skylle, skylle ned/ut, vaske av/vekk, utskille) αποπλύνω [apǥplinǥ] # νίπτω [niptǥ] # (renske, ribbe, kle av, blotte) απογυµνώνω [apǥjimnǥnǥ] # (rense (ei bok) for anstøtelig innhold) αποκαθαίρω* [apǥkaϑεrǥ] # (desinfisere, rense for kjemiske eller radioaktive stridsmidler) απολυµαίνω [apǥlimεnǥ] # (lutre, foredle, opphøye) εξαγνίζω [εksaDžnizǥ] # (renske ut, sanere) εξυγιαίνω [εksijiεnå] / rense bomull εκκοκκίζω βαµβάκι [εkǥkizǥ vamvaki] / rense ei korg med jordbær/kirsebær ξεδιαλέγω ένα καλάθι ϕραούλες/κεράσια [ksεðialεDžǥ εna kalaϑi fraulεs/kεrasia] / rense en dress (kjemisk på renseriet) καθαρίζω ένα κοστούµι στο καθαριστήριο [kaϑarizǥ εna kǥstumi stǥ kaϑaristiriǥ] / rense en tjeneste/en avdeling for korrupsjon εξυγιαίνω µια υπηρεσία από τη διαϕθορά [εksijiεnǥ mja ipirεsia apǥ ti ðiafϑǥra] / rense et politisk parti (for illojale medlemmer etc.) (gjøre utrenskninger i et politisk parti) καθαρίζω ένα πολιτικό κόµµα [kaϑarizǥ εna pǥlitikǥ kǥma] / rense grønnsaker καθαρίζω χόρτα [kaϑarizǥ ΧǤrta] / rense klær καθαρίζω ρούχα [kaϑarizǥ ruχa] : når fikk du renset den? πότε έβαλες και το
4 καθάρισαν; [pǥtε εvalεs kε tǥ kaϑarisan] / rense lufta (for røyk, mistanker etc.) καθαρίζω την ατµόσϕαιρα (από καπνούς, υποψίες, κλπ.) [kaϑarizǥ tin atmǥsfεra (apǥ kapnus ipǥpsiεs kε lipa] # (overf.: rydde opp i misforståelser) αίρω τις παρεξηγήσεις [εrǥ tis parεksijisis] / rense neglene καθαρίζω τα νύχια µου [kaϑarizǥ ta niça mu] / rense sår πλένω τραύµα [plεnǥ travma] # καθαρίζωµαι πληγή [kaϑarizǥmε pliji] renselse m. (opphøyelse, foredling) εξαγνισµός, ο [Ǥ εksaDžnizmǥs] # εξάγνιση, η [i εksaDžnisi] renselses- adj, (rensende, sonings-) εξαγνιστήριος [εksaDžnistiriǥs] # εξαγνιστικός [εksaDžnistikǥs] rensemelk f.m. γαλάκτωµα καθαρισµού προσώπου, το [tǥ DžalaktǤma kaϑarizmu prǥsǥpu] rensemiddel n. (vaskemiddel, desinfiserende middel) απολυµαντικό, το [tǥ apǥlimandikǥ] rensende adj. (renselses-, sonings-) εξαγνιστήριος [εksaDžnistiriǥs] # εξαγνιστικός [εksaDžnistikǥs] # καθαρτήριος [kaϑartiriǥs] # καθαρτικός [kaϑartikǥs] # (utrenskende, sanerings-, renoverings-) εξυγιαντικός [εksijandikǥs] renseri n. καθαριστήριο, το [tǥ kaϑaristiriǥ] # (f.eks. bomullsfabrikk/-renseri) εκκοκκιστήριο, το [tǥ εkǥkistiriǥ] / sendte du klærne på renseriet? έστειλες τα ρούχα στο καθαριστήριο; [εstilεs ta ruχa stǥ kaϑaristiriǥ] rensing f.m. καθάρισµα, το [tǥ kaϑarizma] # (rensing (av ei bok) for anstøtelig innhold) αποκάθαρση [apǥkaϑarsi] # (foredling, adling, forbedring, oppbyggelse) εξευγενισµός, ο [Ǥ εksεvjεnizmǥs] / kjemisk rensing (tørrens) στεγνό καθάρισµα, το [tǥ stεDžnǥ kaϑarizma] renske v. καθαρίζω [kaϑarizǥ] # (sortere, plukke ut/bort) αποδιαλέγω [apǥðialεDžǥ] # ξεδιαλέγω [ksεðialεDžǥ] # (plyndre, tømme, stjele ut av) αδειάζω [aðjazǥ] # (tømme, rydde, skrape bort) παστρεύω [pastrεvǥ] # (tømme, kvitte seg med) απαλλάσσω από [apalasǥ apǥ] # (rense, ribbe, kle av) απογυµνώνω [apǥjimnǥnǥ] # (tømme, ribbe, plyndre) γδύνω [DžðinǤ] # καταγυµνώνω [katajimnǥnǥ] # ξεγυµνώνω [ksεjimnǥnǥ] / de rensket kjøleskapet (de spiste opp all maten i kjøleskapet) πάστρεψαν το ψυγείο [pastrεpsan tǥ psijiǥ] / han lovet å renske byen for lommetyver/rotter υποσχέθηκε ν' απαλλάξει την πόλη από τους πορτοϕολάδες /τα ποντίκια [ipǥsçεsikε napalaksi tim bǥli apǥ tus pǥrtǥfǥlaðεs/ta pǥndikia] / innbruddstyver rensket huset vårt for alt οι κλέϕτες µας έγδυσαν το σπίτι [i klεftεz mas εDžðisan tǥ spiti] # οι κλέϕτες το καταγύµνωσαν το σπίτι [i klεftεz tǥ katajimnǥsan tǥ spiti] # οι κλέϕτες ξεγύµνωσαν το σπίτι απ' όλα τα πράγµατα [i klεftεz ksεjimnǥsan tǥ spiti ap Ǥla ta praDžmata] / renske ei korg med jordbær/kirsebær ξεδιαλέγω ένα καλάθι ϕραούλες/κεράσια [ksεðialεDžǥ εna kalaϑi fraulεs/kεrasia] / rensket du jordbærene? καθαρίσες τις ϕράουλες; [kaϑarisεs tis fraulεs] / renske skikkelig opp (rydde opp alt, gjøre alt reint) τα κάνω όλα πάστρα [ta kanǥ Ǥla pastra] / tyvene rensket skuffene (for alt innhold) οι κλέϕτες άδειασαν εντελώς τα συρτάρια [i klεftεs aðiasan εndεlǥs ta sirtaria] rensking f.m. (luking) βοτάνισµα, το [tǥ vǥtanizma] renskrive v. καθαρογραϕώ [kaϑarǥDžrafǥ] / renskrive nhotatene sine καθαρογραϕώ τις σηµειώσεις µου [kaϑarǥDžrafǥ tis simiǥsiz mu]
5 renskriving f.m. καθαρογράϕηση, η [i kaϑarǥDžrafisi] renslig adj. (stueren) καθαρός [kaϑarǥs] / en renslig hund/katt καθαρό σκυλί/γατί [kaϑarǥ skili/Džati] renslighet f.m. (hygiene, renhet) καθαριότητα, η [i kaϑariǥtita] # (god orden, ryddighet) πάστρα, η [i pastra] # (personlig hygiene) ατοµική καθαριότητα, η [i atǥmiki kaϑariǥtita] / være nøye med/opphengt i dette med renslighet ( ha støv på hjernen ) απαιτώ πολύ καθαριότητα [apεtǥ pǥli kaϑariǥtita] rent adv. (klart, tydelig) καθαρά [kaϑara] rente f.m. τόκος, ο [Ǥ tǥkǥs] # (avkastning, utbytte) διάϕορο, το [tǥ ðjafǥrǥ] # (rentefot, rentesats) επιτόκιο, το [tǥ εpitǥkiǥ] / belaste noen med rente επιβαρύνω κάποιον µε τόκο [εpivarinǥ kapiǥn mε tǥkǥ] / gi rente (kaste av seg) αποϕέρω τόκο [apǥfεrǥ tǥkǥ] / påløpne renter δεδουλευµένοι τόκοι [ðεðulεvmεni tǥki] / låne ut til høy rente δανείζω µε µεγάλο τόκο [ðanizǥ mε mεDžalǥ tǥkǥ] / (adv.) mot rente/med rente εντόκως [εndǥkǥs] / rentene påløper fra... οι τόκοι τρέχουν από... [i tǥki trεχun apǥ] rentebærende adj. έντοκος [εndǥkǥs] / rentebærende innskudd έντοκη κατάθεση [εndǥki kataϑεsi] / et rentebærende lån έντοκο δάνειο [εndǥkǥ ðaniǥ] rentefot m. (rentesats) επιτόκιο, το [tǥ εpitǥkiǥ] rentefri adj. (ikke rentebærende) άτοκος [atǥkǥs] / et rentefritt lån άτοκο δάνειο [atǥχǥ ðaniǥ] rentenist m. (person med privatformue/egne midler) εισοδηµατίας, ο [Ǥ isǥðimatias] rentesats m. (rentesats) επιτόκιο, το [tǥ εpitǥkiǥ] # (bankrente) τραπεζικό επιτόκιο, το [tǥ trapεzikǥ εpitǥkiǥ] / rentesatsene på lån τα επιτόκια των δανείων [ta εpitǥkia tǥn ðaniǥn] rentesrente f. ανατοκισµός, ο [Ǥ anatǥkizmǥs] renvaske v. (reinvaske sd., frikjenne, frifinne) απαλλάσσω [apalasǥ] # (forskjønne, glatte over, bortforklare) εξωραΐζω [εksǥraïzǥ] / han prøvde å renvaske diktaturet προσπάθησε να εξωραΐσει τη δικτατορία [prǥspaϑisε na εxǥraïzǥ ti ðiktatǥria] / renvaske noen βγάζω κάποιον λάδι [vDžazǥ kapiǥn laði] / renvaske seg (bli renvasket) βγαίνω λάδι [vjεnǥ laði] renvasking f.m. (overf. forskjønnelse, bortforklaring) εξωραϊσµός, ο [Ǥ εksǥarïzmǥs] reorganisere v. (gjenreise, rekonstruere) ανασυγκροτώ [anasiŋgrǥtǥ] # ανασυνθέτω [anasinϑεtǥ] # ανασυντάσσω [anasindasǥ] reorganisering f.m. (omkalfatring) αναδιοργάνωση, η [i anaðiǥrDžanǥsi] # (omorganisering, gjenoppbygging) ανασυγκρότηση, η [i anasiŋgrǥtisi] # (omredigering, revisjon) ανασύνταξη, η [i anasindaksi] # ανασύνθεση, η [i anasinϑεsi] / selskapet vårt trenger en grundig reorganisering η εταιρία µας θέλει ριζική αναδιοργάνωση [i εtεria mas ϑεli riziki anaðiǥrDžanǥsi] rep n. (reip, trosse, tau) σκοινί, το [tǥ skini] reparasjon m. (oppussing, utbedring) επισκευή, η [i εpiskεvi] # (restaurering, gjenoppretting (av feil/urett)) επανόρθωση, η [i εpanǥrϑǥsi] # (istandsetting) διόρθωµα, το [tǥ ðjǥrϑǥma] # διόρθωση, η [i ðjǥrϑǥsi] # επιδιόρθωµα, το [tǥ
6 εpiðiǥrϑǥma] # (utbedring) επιδιόρθωση, η [i εpiðiǥrϑǥsi] # (flikking, lapping, reparasjon av klær) µαντάρισµα, το [tǥ mandarizma] # µερεµέτισµα, το [tǥ mεrεmεtizma] / omfattende/utvendige reparasjoner εκτεταµένες /εξωτερικές επισκευές [εktεtamεnεs/εksǥtεrikεs εpiskεvεs] / være til reparasjon επιδιορθώνοµαι [εpiðiǥrϑǥnǥmε] raparasjons- adj. επιδιορθωτικός [εpiðiǥrϑǥtikǥs] reparasjonsarbeid n. (reparering, mekking) µαστόρεµα, το [tǥ mastǥrεma] / jeg har ennå noen reparasjonsarbeider hjemme έχω ακόµα κάτι µαστορέµατα στο σπίτι [εχǥ akǥma kati mastǥrεmata stǥ spiti] reparasjonskostnader m.pl. (reparasjonsutgifter) επιδιορθωτικά, τα [ta εpiðiǥrϑǥtikǥs] reparatør m. (reatauratør, korrekturleser) διορθωτής, ο [Ǥ ðiǥrϑǥtis] # επιδιορθωτής, ο [Ǥ εpiðiǥrϑǥtis] # f. διορθώτρια, η [i ðiǥrϑǥtria] reparere v. (gjøre godt igjen, gjenopprette) επανορθώνω [εpanǥrϑǥnǥ] # επιδιορθώνω [εpiðiǥrϑǥnǥ] # (utbedre) επισκευάζω [εpiskεvazǥ] # (rette på, korrigere, restaurere) διορθώνω [ðiǥrϑǥnǥ] # (restaurere) αναστηλώνω [anastilǥnǥ] # (reparere klær, lappe, stoppe, flikke (på)) µαντάρω [mandarǥ] # µερεµετίζω [mεrεmεtizǥ] # µπαλώνω [balǥnǥ] # (mekke) µαστορεύω [mastǥrεvǥ] / den/det lar seg ikke reparere (den/det er det umulig å reparere, den/det er ubotelig) δε διορθώνεται µε τίποτα [ðε ðiǥrϑǥnεtε mε tipǥta] / ikke reparert (om klær etc.) αµαντάριστος [amandaristǥs] # αµπάλωτος [ambalǥtǥs] / kan De reparere den/ det? µπορείτε να το επισκευάσετε; [bǥritε na tǥ εpiskεvasεtε] / radioen er i ustand - kan du reparere den? το ράδιο είναι χαλασµένο, µπορείς να το διορθώσεις; [tǥ radiǥ inε ΧalazmεnǤ bǥriz na tǥ ðiǥrϑǥsis] / reparere/flikke på en mur/murvegg µπαλώνω έναν τοίχο [balǥnǥ εnan diχǥ] / reparere klær (lappe, stoppe) καρικώνω/µπαλώνω ρούχα [karikǥnǥ/balǥnǥ ruχa] : har du reparert/stoppet sokkene mine? µου µπάλωσες τις κάλτσες; [mu balǥsεs tis kaltsεz] / reparere veier/sko/tak/redskaper διορθώνω/µερεµετίζω δρόµους /παπούτσια/στέγες / εργαλεία [ðiǥrϑǥnǥ/mεrεmεtizǥ ðrǥmus/paputsia/stεjεs/εrDžalia] : reparere taket µερεµετίζω τη σκεπή [mεrεmεtizǥ ti skεpi] / som kan repareres επιδιορθώσιµος [εpiðiǥrϑǥsimǥs] reparering f.m (retting, restaurering) διόρθωση, η [i ðjǥrϑǥsi] / reparering av klær (lapping, stopping) καρίκωµα, το [tǥ karikǥma] repatriere v. (sende tilbake til hjemlandet) επαναπατρίζω [εpanapatrizǥ] # (komme tilbake til hjemlandet) παλιννοστώ [palinǥstǥ] repatriering f.m. επαναπατρισµός, ο [Ǥ εpanapatrizmǥs] # παλιννόστηση, η [i palinǥstisi] repertoar n. (spilleplan) δραµατολόγιο, το [tǥ ðramatǥlǥjiǥ] repetere v. (gjenta, gå gjennom/gjenta enda en gang) επαναλαβαίνω [εpanalavεnǥ] # επαναλαµβάνω [εpanalamvanǥ] / dere bør/må stadig repetere de nye ordene πρέπει να επαναλαβαίνετε/επαναλαµβάνετε τις νέες λέξεις συνεχώς [prεpi na εpanalavεnεtε/εpanalamvanεtε tiz nεεz lεksis sinεχǥs] / la oss repetere/gå gjennom
7 første kapittel enda en gang ας επαναλάβουµε το πρώτο κεϕάλαιο [as εpanalavumε tǥ prǥtǥ kεfalεǥ] repetergevær n. (automatvåpen) επαναληπτικό όπλο, το [tǥ εpanaliptikǥ ǤplǤ] repetisjon m. (gjentagelse, reprise) επανάληψη, η [i εpanalipsi] repetisjonsoppgaver f.m.pl. άσκηση επαναλήψεως, η [i askisi εpanalipsεǥs] replikk m. (svar, gjensvar) απόκρηση, η [i apǥkrisi] # (svar) απάντηση, η [i apandisi] / en treffende replikk (et treffende/godt svar) επιτυχηµένη απάντηση [εpitiçimεni apandisi] # (kunstners kopi av et av sine egne verker, reproduksjon) αντίτυπο, το [tǥ anditipǥ] # (gjensvar, motmæle, jus.: duplikk) δευτερολογία, η [i ðεftεrǥlǥjia] replisere v. (svare) αποκρίνοµαι [apǥkrinǥmε] reportasje m. (meddelelse, bulletin, rundskriv) δελτίο, το [tǥ ðεltiǥ] reporter m. (journalist) ειδησεογράϕος, ο [Ǥ iðisεǥDžrafǥs] represalie m. (hevn, hevnakt, gjengjeld) αντεκδίκηση, η [i andεDžðikisi] # (mottrekk, mottiltak, hevn) αντίµετρο, το [tǥ andimεtrǥ] # (represalier) αντίποινα, τα [ta andipina] / grusomme represalier κτηνώδη αντίποινα [ktinǥði andipina] / som represalie σαν/από αντεκδίκηση/αντίποινα [san/apǥ andεDžðikisi/andipina] : representant m. (agent) αντιπρόσωπος, ο [Ǥ andiprǥsǥpǥs] # (delegat, utsending, ansikt utad, agent, selger) εκπρόσωπος, ο [Ǥ εkprǥsǥpǥs] # (talsmann) διερµηνέας, ο [Ǥ ðiεrminεas] # (utsending, agent, delegat) απεσταλµένος, ο [Ǥ apεstalmεnǥs] / han er humanismens representant i poesien είναι ο εκπρόσωπος του ουµανισµού στην ποίηση [inε Ǥ εkprǥsǥpǥs tu umanizmu stim biisi] / representantene fra en nasjon/et firma οι αντιπρόσωποι ένος έθνος/µιας εταιρίας [i andiprǥsǥpi εnǥs εϑnǥs/mias εtεrias] / Representantenes hus (USA) η Βουλή των Αντιπροσώπων [i vuli tǥn andiprǥsǥpǥn] / vår lokale representant/agent ο τοπικός µας εκπρόσωπος [Ǥ tǥpikǥs mas εkprǥsǥpǥs] representasjon m. αντιπροσώπευση, η [i andiprǥsǥpεfsi] # εκπροσώπηση, η [i εkprǥsǥpisi] # (framstilling, forestilling, beskrivelse) απεικόνιση, η [i apikǥnisi] / diplomatisk/juridisk representasjon διπλωµατική/νοµική αντιπροσώπευση [ðiplǥmatiki/nǥmiki andiprǥsǥpεfsi] / representasjon ved forholdstall (mandatfordeling etter forholdstallsvalg) αναλογική εκπροσώπηση, η [i analǥjiki εkprǥsǥpisi] representasjonsgodtgjørelse m. επίδοµα παραστάσεως, το [tǥ εpiðǥma parastasεǥs] # (utgifter til representasjon) έξοδα παραστάσεως, τα [ta εksǥða parastasεǥs] representasjonskonto m. (utgiftskonto) (λογαριασµός για) έξοδα παραστάσεως [(lǥDžariazmǥz ja) εksǥða parastasεǥs] representativ adj. (etter representasjonsprinsippet) αντιπροσωπευτικός [andiprǥsǥpεftikǥs] / dette maleriet er representativt for arbeidet hans αυτός ο πίνακας είναι αντιπροσωπευτικός της δουλειάς του [aftǥs Ǥ pinakas inε andiprǥsǥpεftikǥs tis ðuljas tu] / en representativ regjering (et representativt styresett) αντιπροσωπευτική κυβέρνηση [andiprǥsǥpεftiki kivεrnisi] / et representativt utvalg (et tverrsnitt) αντιπροσωπευτικό δείγµα [andiprǥsǥpεftikǥ ðiDžma] representere v. (framstille, forestille) απεικονίζω [apikǥnizǥ] # (fungere for/som, vikariere for, opptre på vegne av) εκπροσωπώ [εkprǥsǥpǥ] / Hellas vil være representert av/
8 ved η Ελλάδα θα εκπροσωπηθεί από... [i εlaða ϑa εkprǥsǥpϑi apǥ] / hvem representerer firmaet (Deres) i Hellas? ποιος εκπροσωπεί την εταιρία στην Ελλάδα; [piǥs εkprǥsǥpi tin εtεria stin εlaða] reprimande f.m. (irettesettelse) επίπληξη, η [i εpipliksi] # επιτίµηση, η [i εpitimisi] # (preken, skjennepreken, overhaling) διδαχή, η [i ðiðaçi] # (skjenn, tilsnakk) κατσάδα, η [i katsaða] # (streng kritikk, mistillit) µοµϕή, η [i mǥmfi] / en kraftig reprimande (skyllebøtte, en skikkelig overhaling, skarp irettesettelse) άγρια κατσάδα, η [i aDžria katsaða] / gi en reprimande επιπλήττω [εpiplitǥ] # (gi en overhaling, skjenne på, irettesette) αποπαίρνω [apǥpεrnǥ] # κάνω διδαχή σε κάποιον [kanǥ ðiðaçi sε kapiǥn] : gi noen en kraftig reprimande δίνω µια γερή κατσάδα σε κάποιον [ðinǥ mja jεri katsaða sε kapiǥn] # (egentl. irettesette noen strengt) επίπληττω αυστηρά τον/την... [εpiplitǥ afstira tǥn/tin] reprise f.m. (gjentagelse, repetisjon) επανάληψη, η [i εpanalipsi] / komme i reprise (bli sendt igjen/i reprise) επαναλαβαίνοµαι [εpanalavεnǥmε] # επαναλαµβάνοµαι [εpanalamvanǥmε] : dette programmet kommer i reprise på søndag αυτό το πρόγραµµα θα επαναληϕθεί την Κυριακή [aftǥ tǥ prǥDžrama ϑa εpanalifϑi tiŋ giriaki] / (om film) sende i reprise (vise på nytt) ξαναπροβάλλω [ksanaprǥvalǥ] repriseforestilling f.m. επανάληψη µιας παράστασης, η [i εpanalipsi mjas parastasis] reprodusere v. αναπαράγω [anaparaDžǥ] # (mangfoldiggjøre, multiplisere) πολλαπλασιάζω [pǥlaplasiazǥ] / reprodusere seg (forplante seg) αναπαράγοµαι [anaparaDžǥmε] # (bot.) πολλαπλασιάζοµαι [pǥlaplasiazǥmε] reproduksjon m. (kortform: repro, avtrykk, opptrykk, opplag) ανατύπωση, η [i anatipǥsi] # αντίγραϕο, το [tǥ andiDžrafǥ] # (replikk, kunstners kopi av et av sine egne verker) αντίτυπο, το [tǥ anditipǥ] # (ettelignelse, kopi, falsum) αποµίµηση, η [i apǥmimisi] reptil n. (krypdyr) ερπετό, το [tǥ εrpεtǥ] republikk m. (το πολίτευµα) δηµοκρατία, η [i ðimǥkratia] / den tredje (franske) republikk η Τρίτη (Γαλλική) δηµοκρατία [i triti Džaliki ðimǥkratia] resepsjon m. (mottakelse) υποδοχή, η [i ipǥðǥçi] # ρεσεψιόν, η [i rεsεpsiǥn] # (salong, mottakelsesrom) αίθουσα υποδοχής, η [i εϑusa ipǥðǥçis] resept m. (oppskrift) συνταγή, η [i sindaji] / denne medisinen får en bare på resept αυτό το ϕάρµακο θέλει (ιατρική) συνταγή [aftǥ tǥ farmakǥ ϑεli jatriki sindaji] / kjent resept (samme oppskrift/blanding/behandling som før) γνωστή συνταγή, η [i DžnǤsti sindaji] reservasjon m. (bestilling av billetter etc.) προκράτηση, η [i prǥkratisi] # κράτηση, η [i kratisi] # (betenkelighet, forbehold) επιϕύλαξη, η [i εpifilaksi] reserve m. (lager, forråd) απόθεµα, το [tǥ apǥϑεma] # (mil. stridskrefter som ikke er i aktiv tjeneste) εϕεδρεία, η [i εfεðria] # (mil. reservetropp/-styrke) κλιµάκιο εϕεδερίας, το [tǥ klimakiǥ εfεðεrias] # (reservespiller) αναπληρωµατικός παιχτής, ο [Ǥ anaplirǥmatikǥs pεχtis] / bankens/selskapets reserver τα αποθέµατα της τράπεζας / εταιρίας [ta apǥϑεmata tis trapεzas/εtεrias] / ha noe i reserve (ha noe i bakhånd/i ermet) έχω/κάνω ανάθεµα [εχǥ/kanǥ anaϑεma] # έχω κάτι εϕεδρεία [εχǥ kati εfεðria] : ha noen penger i reserve έχω εϕερδρεία µερικά χρήµατα [εχǥ εfεðria mεrika
9 Χrimata] / ha reserver (å ta av) (ha nok å ta av) έχω αποδέµατα [εχǥ apǥðεmata] : du trenger ikke å spise noe, du har reserver å ta av! εσύ µπορείς να µην τρώς, έχεις αποθέµατα! [εsi bǥris na min trǥs εçis apǥϑεmata] : ha store reserver av energi/styrke (ha energi/krefter å øse av) έχω µεγάλα αποθέµατα δραστηριότητας / δύναµης [εχǥ mεDžala apǥϑεmata ðrastiriǥtitas/ðinamis] / i reserve (på lager) αποθεµατικός [apǥϑεmatikǥs] / oljereservene våre holder på å tømmes (vi holder på å få lite olje) τ' απoθέµατά µας σε πατρέλαιο λιγοστεύουν [tapǥϑεmata mas sε pεtrεlεǥ liDžǥstεvun] / (mil.) tilhøre reserven είµαι στην εϕεδρεία [ime stin εfεðria] reserve- (surrogat-, alternativ) αναπληρωµατικός [anaplirǥmatikǥs] # (hjelpe-, støtte-, nød(s)-) βοηθητικός [vǥïϑitikǥs] # (beredskaps-, standby-) εϕεδρικός [εfεðrikǥs] reserveaggreget n. εϕεδρική γεννήτρια, η [i εfεðriki jεnitria] reservedel m. ανταλλακτικό, το [tǥ andalaktikǥ] # ρεζέρβα, η [i rεzerva] # (bildeler, reservedeler for bil) ανταλλακτικά αυτοκινήτων [andalaktika aftǥkinitǥn] # (vedlikeholdsartikler) ανταλλακτικά συντήρησης [andalaktika sindirisis] / har De de nødvendig reservedelene? έχετε τα αναγκαία ανταλλακτικά/εξαρτήµατα; [εçεtε ta anaŋgεa andalaktika/εksartimata] reservefond n. (kapitalreserve) αποθεµατικό, το [tǥ apǥϑεmatikǥ] # εϕεδρικά κεϕάλια [εfεðrika kεfalia] / hemmelig/skjult reservefond άδηλο αποθεµατικό [aðilǥ apǥϑεmatikǥ] # λανθάνον αποθεµατικό [lanϑanǥn apǥϑεmatikǥ] / lovpliktig reservefond τακτικό αποθεµατικό [taktikǥ apǥϑεmatikǥ] reservehjul n. ανταλλακτικός /εϕεδρικός τροχός, ο [Ǥ andalaktikǥs/εfεðrikǥs trǥχǥs] # ρεζέρβα, η [i rεzεrva] reservemotor m. εϕεδρική µηχανή, η [i εfεðriki miχani] reserveoffiser m. έϕεδρος αξιωµατικός, ο [Ǥ εfεðrǥs aksiǥmatikǥs] # επίστρατος, ο [Ǥ εpistratǥs] reserveradio m. εϕεδρικός ασύρµατος, ο [Ǥ εfεðrikǥs asirmatǥs] reservere v. (forhåndsbestille) αγκαζάρω [aŋgazarǥ] # κρατώ [kratǥ] # κάνω κράτηση [kanǥ kratisi] / jeg har reservert et enkeltrom έχω κρατήσει ένα µονό δωµάτιο [εχǥ kratisi εna mǥnǥ ðǥmatiǥ] / reservere et bord αγκαζάρω ένα τραπέζι [aŋgazarǥ εna trapεzi] / reservere plasser αγκαζάρω θέσεις [aŋgazarǥ ϑεsis] / reservere seg (noe) (ta forbehold, være betenkt, ha (visse) betenkeligheter) διατηρώ επιϕυλάξεις [ðiatirǥ εpifilaksis] reservert adj. ρεζερβέ [rεzεrvε] # (sky, var) συνεσταλµένος [sinεstalmεnǥs] # (fjern, tilbakeholden, forsiktig) επιϕυλακτικός [εpifilaktikǥs] # απλησίαστος [aplisiastǥs] # απροσέγγιστος [aprǥsεŋgistǥs] # (sky, tilbakeholden) µαζεµένος [mazεmεnǥs] # (tilknappet, tilbakeholden, forsiktig) κουµπωµένος [kumbǥmεnǥs] # κρυϕός [krifǥs] # (fåmælt, ordknapp, innesluttet) λιγοµίλητος [liDžǥmilitǥs] # (skeptisk, forsiktig) εϕεκτικός [εfεktikǥs] # (sky, tilbaketrukken, usosial, uselskapelig, lite omgjengelig) ακοινώνητος [akinǥnitǥs] # αποτραβηγµένος [apǥtraviDžmεnǥs] # κλειστός [klistǥs] # (forknytt, tilbakeholden) αξάνοιχτος [aksaniχtǥs] # (utilnærmelig, tilbakeholden, avvisende, stor på det) ακατάδεχτος [akataðεχtǥs] # (opptatt)
10 κατειληµµένος [katilimεnǥs] # (forhåndsbestilt) κλεισµένος [klizmεnǥs] # κρατηµένος [kratimεnǥs] / dette bordert er reservert αυτό το τραπέζι είναι κλεισµένο [aftǥ tǥ trapεzi inε klizmεnǥ] / en reservert holdning επιϕυλακτική/ εϕεκτική στάση [εpifilaktiki/εfεktiki stasi] / en reservert person (en tilbakeholden person) κλειστός άνθρωπος [klistǥs anϑrǥpǥs] / han er reservert overfor fremmede είναι επιϕυλακτικός µε τους ξένους [inε εpifilaktikǥz mε tis ksεnus] / på meg han virket litt/heller reservert/tilbakeholden µου ϕάνηκε λιγάκι κουµπωµένος / επιϕυλακτικός [mu fanikε liDžaki kumbǥmεnǥs/εpifilaktikǥs] / reserverte plasser κρατηµένες θέσεις [kratimεnεs ϑεsis] / rommet er reservert το δωµάτιο είναι κλεισµένο [tǥ ðǥmatiǥ inε klizmεnǥ] reservert adv. (sky, på en beskjeden måte) συνεσταλµένα [sinεstalmεna] reserverthet f.m. (tilbakeholdenhet, usosial holdning) αντικοινωνικότητα [andikinǥnikǥtita] reservespiller m. αναπληρωµατικός παιχτής, ο [Ǥ anaplirǥmatikǥs pεχtis] [anaplirǥmatikǥs] reservestyrker m.pl. εϕεδρικές δυνάµεις, οι [εfεðrikεz ðinamis] reservetank m. (for brennstoff, bensin etc.) εϕεδρική/βοηθητική δεξαµενή, η [i εfεðriki /vǥiϑitiki ðεksamεni] reservetropp m. (mil. reserve, reserveavdeling) εϕεδρεία, η [i εfεðria] / sende reservetroppene ut i felten (sette inn reservetroppene) ρίχνω στη µάχη τις εϕεδρείες [riχnǥ sti maçi tis εfεðriεs] reservist m. (mil.: en som tilhører reservestyrken) έϕεδρος, ο [Ǥ εfεðrǥs] reservoar n. (samlebrønn, basseng, beholder) δεξαµενή, η [i ðεksamεni] residere v. (ha sitt bosted i) κατοικώ [katikǥ] # (spøkefullt: ha sin residens og sitt sete i ) κατοικοεδρεύω [katikǥεðrεvǥ] resignasjon m. (tålmodighet, sinnsro, fatning) εγκαρτέρηση, η [i εŋgartεrisi] # (oppgitthet, tålmodighet, overbærenhet) καρτερία, η [i kartεria] resignere v. παραιτούµαι [parεtumε] # αποκαρδιώνοµαι [apǥkarðjǥnǥmε] # (finne seg tålmodig i noe, avfinne seg med sin skjebne) αποδέχοµαι κάτι καρτερικά [apǥðεχǥmε kati kartεrika] resignert adj. (tålmodig, stilltiende) αδιαµαρτύρητος [aðiamartiritǥs] # (føyelig, uten å klage) ασυνέριστος [asinεristǥs] / med en resignert/oppgitt mine (med et oppgitt ansiktsuttrykk) µε ύϕος εγκαρτέρησης [mε ifǥs εŋgartεrisis] resiprok adj. (gramm.) αλληλοπαθής [alilǥpaϑis] resirkulere v. ανακυκλώνω [anakiklǥnǥ] # (gjenbruke) ξαναχρησιµοποιώ [ksanaχrisimǥpiǥ] resirkulering f.m. (gjenvinning, gjenbruk) ανακύκληση, η [i anakiklisi] resistens m. (motstandskraft, utholdenhet, hardførhet, tøffhet) ανθεκτικότητα, η [i anϑεktikǥtita] / utvikle resistens (bli resistent) mot en medisin αποχτώ ανθεκτικότητα σ' ένα ϕάρµακο [apǥktǥ anϑεktikǥtita sεna farmakǥ] resitasjon m. (opplesning, deklamering, deklamasjon, framføring) απαγγελία, η [i apaŋgεlia] resitere v. (deklamere, framføre, lese opp, avsi) απαγγέλλω [apaŋgεlǥ] reskontrobok f.m. (bokføringsbok med en konto for hver kunde) καθολικό, το [tǥ kaϑǥlikǥ]
11 # λογιστικό βιβλίο µε λογαριασµό για κάθε πελάτη [lǥjistikǥ vivliǥ mε lǥDžariazmǥ ja kaϑε pεlati] resolusjon m. (forslag) η πρόταση [i prǥtasi] # (avgjørelse, beslutning; domsavsigelse) απόϕαση, η [i apǥfasi] / vedta en resolusjon (ta en beslutning) παίρνω απόϕαση [pεrnǥ apǥfasi] : resolusjonen ble enstemmig vedtatt η πρόταση έγινε οµόϕωνα αποδεκτή [i prǥtasi εjinε ǤmǤfǤna apǥðεkti] resolutt adj. (besluttsom, meget bestemt) αποϕασιστικός [apǥfasistikǥs] # αποϕασισµένος [apǥfasizmεnǥs] # (ubøyelig, hard, urokkelig) ανένδοτος [anεnðǥtǥs] # (sterk, energisk, kraftig) δυναµικός [ðinamikǥs] / på en resolutt måte (med en besluttsom mine) µε αποϕασιστικό ύϕος [mε apǥfasistikǥ ifǥs] / resolutt inngripen δυναµική παρέµβαση [ðinamiki parεmvasi] resolutt adv. (bestemt, uten å nøle, uten skygge av tvil) αναµϕισβήτητα [anamfizvitita] # (besluttsomt, frivillig) θεληµατικά [ϑεlimatika] resonans m. (etterklang, gjenklang, gjenlyd) απόηχος, ο [Ǥ apǥiχǥs] # αντήχηση, η [i andiçisi] # (klangfullhet, lydstyrke) ηχηρότητα, η [i içirǥtita] resonansbunn m. (resonansrom, resonanskasse, lyddåse) αντηχείο, το [tǥ andiçiǥ] # ηχείο, το [tǥ içiǥ] resonnement n. (tankegang, begrunnelse) αιτιολογία, η [i εtiǥlǥjia] # (argumentasjon, tankegang) συλλογισµός, ο [Ǥ silǥjizmǥs] # επιχειρηµατολογία, η [i εpiçirimatǥlǥjia] # λογική, η [i lǥjiki] / et fornuftig resonnement (solid argumentasjon) γερή επιχειρηµατολογία [jεri εpiçirimatǥlǥjia] / et uholdbart resonnement επισϕαλής συλλογισµός [εpisfalis silǥjizmǥs] / resonnementet ditt er fullstendig feil η επιχειρηµατολογία σου είναι απ' άκρη σ' άκρη λάθος [i εpiçirimatǥlǥjia su inε ap akri sakri laϑǥs] : resonnementet hans er feil η λογική του είναι λάθος [i lǥjiki tu inε laϑǥs] resonnere v. (tenke, overveie, slutte) λογίζοµαι [lǥjizǥmε] # αναλογίζοµαι [analǥjizǥmε] / resonnere seg fram til noe καταλήγω σε κάτι µε τη λογική [kataliDžǥ sε kati mε ti lǥjiki] : jeg resonnerte meg fram til det svaret κατέληξα στην απάντηση αυτή µε τη λογική [katεliksa stin apandisi afti mε ti lǥjiki] resonnering f.m. (resonnement, tankegang, begrunnelse) αιτιολογία, η [i εtiǥlǥjia] respekt m. (aktelse) εκτίµηση, η [i εktimisi] # (dyp respekt, ærefrykt, redsel) δέος, το [tǥ ðεǥs] # (pietet, ærbødighet) θεοσέβεια, η [i ϑεǥsεvia] / avtvinge respekt επιβάλλω το σεβασµό [εpivalǥ tǥ sεvazmǥ] / fylt med/full av respekt γεµάτος δέος [jεmatǥz ðεǥs] / i/med dyp respekt (med en følelse av ærefrykt) µε αίσθηµα δέους [mε εsϑima ðεus] / inngi/inngyte respekt hos noen εµπνέω σεβασµό σε κάποιον [εmbnεǥ sεvazmǥ sε kapiǥn] / inngi respekt eller ærefrykt εµπνέω δέος [εmpnεǥ ðεǥs] / jeg følte en dyp respekt (jeg var fylt av ærefrykt) µε κατέλαβε δέος [mε katεlavε ðεǥs] / jeg har ikke (lenger) noen respekt for han ( jeg har ikke noe til overs for han, jeg har ikke høye tanker om han) δεν τον εκτιµώ καθόλου [ðεn dǥn εktimǥ kaϑǥlu] / kreve respekt (fra) απαιτώ σεβασµό [apεtǥ sεvazmǥ] / nære dyp respekt for κατέχοµαι από δέος [katεχǥmε apǥ ðεǥs] / nyte (stor) respekt hos noen (ha noens (fulle) respekt) κατακτώ το σεβασµό κάποιου [kataktǥ tǥ sεvazmǥ kapiu] / respekt for
12 seg selv (selvrespekt) αυτοσεβασµός, ο [Ǥ aftǥsεvazmǥs] : ingen med respekt for seg selv kan... κανένας άνθρωπος µε αυτοσεβασµός δεν µπορεί να... [kanεnas anϑrǥpǥz mε aftǥsεvazmǥz ðεm bǥri na] / vise manglende respekt for noen δείχνω ασέβεια σε κάποιον [ðiχnǥ asεvia sε kapiǥn] respektabel adj. (aktverdig, anstendig, ordentlig, skikkelig, ærverdig) αξιοσέβαστος [aksiǥsεvastǥs] # έντιµος [εndimǥs] # ευϋπόληπτος [εvipǥliptǥs] / en respektabel borger έντιµος πολιτής [εndimǥs pǥlitis] / en respektabel/vel ansett familie µια ευϋπόληπτη οικογένεια [mja εvipǥlipti ikǥjεnia] respektere v. σέβοµαι [sεvǥmε] # (verdsette, estimere, se opp til) εκτιµώ [εktimǥ] # (ære, ha ærbødighet for, akte, høyakte) ευλαβούµαι* [εvlavumε] / respektere et barns personlighet σέβοµαι την ατοµικότητα ενός παιδιού [sεvǥmε tin atǥmikǥtita εnǥs pεðju] respektert adj. (aktet, som inngir respekt) επιβλητικός [εpivlitikǥs] # (ansett, aktet, fremragende, ypperlig, lærd) ελλόγιµος [εlǥjimǥs] # εξαιρετικός [εksεrεtikǥs] / han er den høyest respekterte skikkelse i parlamentet είναι η επιβλητικότερη µόρϕη στο κοινοβούλιο [inε i εpivlitikǥtεri mǥrfi stǥ kinǥvuliǥ] / han er høyt respektert i landsbyen (han blir sett opp til i landsbyen) τον εκτιµούν πολύ στο χώριο [tǥn εktimun pǥli stǥ ΧǤriǤ] respektfullt adv. ευσεβάστως [εfsεvastǥs] # (takknemlig) ευγνωµόνως [εvDžnǥmǥnǥs] # µε ευγνωµοσύνη [mε εvDžnǥmǥsini] respektløs adj. ασεβής [asεvis] # ανευλαβής [anεvlavis] / behandle noen på en respektløs måte µεταχειρίζοµαι κάποιον µε µεγάλη ασέβεια [mεtaçirizǥmε kapiǥn mε mεDžali asεvia] respektløshet f.m. (manglende respekt, uærbødighet, ringeakt) ασέβεια, η [ i asεvia] # ανευλάβεια, η [i anεvlavia] respirator m. αναπνευστήρας, το/ο [tǥ/ǥ anapnεfstiras] # αναπνευστική συσκευή, η [anapnεfstiki siskεvi] respiratorisk adj. (åndedretts-) αναπνευστικός [anapnεfstikǥs] respitt m. (merkant.) (henstand, frist) αναβολή, η [i anavǥli] ressurs m. (middel, hjelpemiddel) µέσο, το [tǥ mεsǥ] / ressurser (kapital, pengemidler) χρηµατικά µέσα, τα [ta Χrimatika mεsa] / nok/mangelfulle/mer enn nok ressurser επαρκή/ανεπαρκή/άϕθονα µέσα [εparki/anεparki/afϑǥna mεsa] / han har ubegrensede ressurser έχει απεριόριστα µέσα [εçi apεriǥrista mεsa] ressurssterk adj. (nyskapende, kreativ) δηµιουργικός [ðimiurjikǥs] # (oppfinnsom, idérik, genial) επινοητικός [εpinǥitikǥs] # (oppfinnsom, fantasifull, fantasirik) υϕάνταστος [εfandastǥs] / en ung, ressurssterk/oppfinnsom general ένας νέος ευϕάνταστος στρατηγός [εnaz nεǥs εfandastǥs stratiDžǥs] rest m. κατάλοιπο, το [tǥ katalipǥ] # υπόλειµµα, το [tǥ ipǥlima] # λοιπά, τα [ta lipa] # (liten rest, smule, levning, spor) αποµεινάρι, το [tǥ apǥminari] # λείψανο, το [tǥ lipsanǥ] # ίχηνος, το [tǥ iχnǥs] # (restanse, det utestående, restbeløp) διαϕορά, η [i ðiafǥra] # (ruiner, skrap, vrakgods) ερείπιο, το [tǥ εripiǥ] / jeg skal betale resten i morgen θα πληρώσω τη διαϕορά αύριο [ϑa plirǥsǥ ti ðiafǥra avriǥ] / resten måtte
13 gå opp til fornyet/utsatt prøve οι λοιποί έµειναν µετεξεταστέοι [i lipi εminan mεtεksεtastεi] / restene av en skog/hær τα αποµεινάρια/κατάλοιπα/λείψανα ενός δάσους /ενός στρατού [ta apǥminaria/katalipa/lipsana εnǥz ðasus/εnǥs stratu] / restene av/etter et måltid τα κατάλοιπα/λείψανα ενός γεύµατος [ta katalipa/lipsana εnǥz jεvmatǥs] / restene av tyrkiske bad τα λείψανα των τουρκικών λουτρών [ta lipsana tǥn durkikǥn lutrǥn] / restene etter forbrenning (forbrenningsrest) τα κατάλοιπα καύσεως [ta katalipa kafsεǥs] / rester (levninger, matrester, etterlatenskaper) αποδιαλέγµατα, τα [ta apǥðialεDžmata] # αποµεινάρια, τα [ta apǥminaria] # λείψανα, τα [ta lipsana] : rester av en gammel sivilisasjon ίχνη αρχαίου πολιτισµού [iχni arçεu pǥlitizmu] # τα λείψανα ενός αρχαίου πολιτισµού [ta lipsana εnǥs arçεu pǥlitizmu] restanse m. (ubetalte regninger) καθυστερουµένα, τα [ta kaϑistεrumεna] / restanse på lønn καθυστερούµενα ηµεροµίσθια, τα [ta kaϑistεrumεna imεrǥmisϑia] restaurant m. (spisestue, spisesal) εστιατόριο, το [tǥ εstiatǥriǥ] (sted der det serveres øl) ζυθεστιατόριο, το [tǥ ziϑεstiatǥriǥ] / en billig restaurant (billig spisested) ένα ϕτηνό/λαϊκό εστιατόριο [εna ftinǥ/laïkǥ εstiatǥriǥ] # ϕτηνοµαγέρικο, το [tǥ ftinǥmajεrikǥ] # (liten restaurant, kro) µικρό εστιατόριο, το [tǥ mikrǥ εstiatǥriǥ] # (dagl.) µπιστρό, το [tǥ bistrǥ] / en god reataurant ένα καλό εστιατόριο [εna kalǥ εstiatǥriǥ] restauranteier m. (restaurantbestyrer, en som driver restaurant) εστιατόριας, ο [Ǥ εstiatǥrias] restaurantvogn f.m. (spisevogn) βαγόνι ρεστωράν, το [tǥ vaDžǥni rεstǥran] # βαγόνι εστιατόριο, το [tǥ vaDžǥni εstiatǥriǥ] # όχηµα εστιατόριο (σε τραίνο), το [tǥ ǤçimaεstiatǤriǤ (stǥ trεnǥ)] # (buffévogn) βαγόνι µπαρ, το [tǥ vaDžǥni bar] / er det restaurantvogn på/i toget? υπάρχει βαγκόν ρεστωράν στο τραίνο; [iparçi vagǥn rεstǥran stǥ trεnǥ] restauratør m. (av kunst) ανακαινιστής, ο [Ǥ anakεnistis] # (reparatør, korrekturleser) διορθωτής, ο [Ǥ ðiǥrϑǥtis] # f. διορθώτρια, η [i ðiǥrϑǥtria] # αναστηλωτής, ο [Ǥ anastilǥtis] # (av bygninger) ανορθωτής (κτιρίων), ο [Ǥ anǥrϑǥtis (ktiriǥn)] # (en som driver restaurant) εστιάτορας, ο [Ǥ εstjatǥras] restaurere v. (om gamle bygninger, malerier etc.) ανακαινίζω [anakεnizǥ] # (rette på, korrigere, restaurere) διορθώνω [ðiǥrϑǥnǥ] # (restaurere, rehabilitere gjeninnsette) αποκατασταίνω [apǥkatastεnǥ] # αποκαθιστώ* [apǥkaϑistǥ] # (gjenopprette, gjenreise, bygge om, rekonstruere) ανακατασκευάζω [anakataskεvazǥ] # ανορθώνω [anǥrϑǥnǥ] # (reparere) αναστηλώνω [anastilǥnǥ] / restaurere en forfallen kirke (en kirkeruin) αναστηλώνω/ανορθώνω µια ερειπωµένη εκκλησία [anastilǥnǥ/ anǥrϑǥnǥ mja εripǥmεni εklisia] / restaurere et maleri αποκατασταίνω ένα πίνακα [apǥkatastεnǥ εna pinaka] / restaurere gamle ikoner διορθώνω παλιές εικόνες [ðiǥrϑǥnǥ paljεs ikǥnεs] restaurering f.m. (reparasjon) επανόρθωση, η [i εpanǥrϑǥsi] # αναστήλωση, η [i anastilǥsi] # διόρθωση, η [i ðjǥrϑǥsi] # (oppussing, modernisering) ανακαίνιση, η [i anakεnisi] # (ombygging, gjenreising) ανακατασκευή, η [i anakataskεvi] # αποκατάσταση, η [i apǥkatastasi] / restaureringsarbeidene på Akropolis τα εργά
14 αναστήλωσης στην Ακρόπολη [ta εrDža anastilǥsis stin akrǥpǥli] / restaureringa vil ta tid η αποκατάσταση θ' απαιτήσει χρόνο [i apǥkatastasi ϑapεtisi ΧrǤnǤ] restemiddag m. (et improvisert middagsmåltid) αυτοσχέδιο γεύµα [aftǥsçεðiǥ jεvma] resterende adj. (etterskudds-, forfalt) υπερήµερος [ipεrimεrǥs] # εκπρόθεσµος [εkprǥϑεzmǥs] # (gjenstående, gjenværende) επίλοιπος [εpilipǥs] # (resten, øvrig) λοιπός [lipǥs] restituere v. (gi tilbake helsa til) αποκατασταίνω η υγεία [apǥkatastεnǥ i ijia] # (helbrede, bringe orden i, reformere. renovere, sanere) εξυγιαίνω [εksijεnǥ] / han er fullt/helt restituert (han er helt frisk igjen) αποκαταστάθηκε τελείως η υγεία του [apǥkatastaϑikε tεliǥs i ijia tu] # ξεγύρισε για καλά [ksεjirisε ja kala] / restituere en (gammel) tekst αποκατασταίνω ένα κείµενο [apǥkatastεnǥ εna kimεnǥ] restitusjon m. (restituering, gjenopprettelse, tilbakeføring, rekonvalesens, helbredelse, tilfriskning) αναβίωση, η [i anaviǥsi] # αποκατάσταση, η [i apǥkatastasi] # εξυγίανση, η [i εksijiansi] / full restitusjon (fullføring av en kur/behandling) αποθεραπεία, η [i apǥϑεrapia] restriksjon m. (innskrenking) περιορισµός, ο [Ǥ pεriǥrizmǥs] # απαγόρευση, η [i apaDžǥrεfsi] # (bånd, hindring) εµπόδιο, το [tǥ εmbǥðiǥ] / legge restriksjoner på (legge bånd på) θέτω εµπόδια σε... [ϑεtǥ εmbǥðia sε] restriktiv adj. (begrensende) περιοριστικός [pεriǥristikǥs] # περισταλτικός [pεristaltikǥs] / banksjefen var ganske restriktiv med å gi lån/når det gjaldt lån ο διευθυντηή της Τράπεζας δυστροπούσε για το δάνειο [Ǥ ðiεfϑindis tis trapεzaz ðistrǥpusε ja tǥ ðaniǥ] restrukturere v. (omstrukturere, omorganisere) αναδιορθώνω [anaðiǥrϑǥnǥ] # ανασυντάσσω [anasindasǥ] # (modifisere, omforme, transformere) µετασχηµατίζω [mεtasçimatizǥ] restrukturering f.m (modifikasjon, transformering, omforming) µετασχηµατισµός, ο [Ǥ mεtasçimatizmǥs] restskatt m. καθυστερηµένοι ϕόροι, οι [i kaϑistεrimεni fǥri] resultat n. (effekt, avkastning, score) αποτέλεσµα, το [tǥ apǥtεlεzma] # (prestasjon) επίτευγµα, το [tǥ εpitεvDžma] # (utgang, utfall, følge, konsekvens) έκβαση, η [i εkvasi] # εξαγόµενο, το [tǥ εksaDžǥmεnǥ] # (bedrift, måloppnåelse, prestasjon) άθλος, ο [Ǥ aϑlǥs] # επίτευχη, η [i εpitεfçi] # (avkastning, effekt) απόδοση, η [i apǥðǥsi] # (utfall, konklusjon) απαύγασµα, το [tǥ apavDžazma] # (enden på visa, utgang, avslutning) κατάληξη, η [i kataliksi] # (fastslåing, konstatering, resultat av en undersøkelse) διαπίστωση, η [i ðiapistǥsi] # ευρήµατα, τα [ta εvrimata] # (følge, utfall, konsekvens) απόρροια, η [i apǥria] # (score) βαθµολογία, η [i vaϑmǥlǥjia] # (frukter, utbytte, avkastning) καρπός, ο [Ǥ karpǥs] # καρποί, οι [i karpi] / det motsatte resultat το αντίθετο αποτέλεσµα [tǥ andiϑεtǥ apǥtεlεzma] / elendige resultater άθλια/πενιχρά αποτελέσµατα [aϑlia/pεniχra apǥtεlεzmata] / et enestående vitenskapelig resultat ένας µοναδικός επιστηµονικός άθλος [εnas mǥnaðikǥs εpistimǥnikǥs aϑlǥs] / forskningens resultater οι καρποί της µελέτης [i karpi] / gi resulteter (ha virkning, være effektiv, virke) έχω αποτελεσµατικότητα [εχǥ
15 apǥtεlεzmatikǥtita] / oppsiktsvekkende resultater εκπληκτικά αποτελέσµατα [εkpliktika apǥtεlεzmata] / resultatet av forhandlingene το αποτέλεσµα/η κατάληξη των διαπραγµατεύσεων [tǥ apǥtεlεzma/i kataliksi tǥn ðiapraDžmatεfsεǥn] / resultatet av kommitéens undersøkelser οι διαπιστώσεις /τα ευρήµατα της επιτροπής [i ðiapistǥsis/ta εvrimata tis εpitrǥpis] / resultatet er det eneste som teller το µόνο που λογασριάζεται είναι το αποτέλεσµα [tǥ mǥnǥ pu lǥDžariazεtε inε tǥ apǥtεlεzma] / resultatet er 3-0 το αποτέλεσµα είναι 3 0 [tǥ apǥtεlεzma inε tria miðεn] / resultatene fra en konkurranse τ' αποτελέσµατα ενός διαγωνισµού [ta apǥtεlεzmata εnǥz ðiaDžǥnizmu] / sjekket du resultatet? έλεγκες το αποτέλεσµα; [εlεŋçεs tǥ apǥtεlεzma] / sykdommen henner er resultatet av en streng diett η αρρώστεια της είναι απόρροια αυστηρής δίαιτας [i arǥstia tis inε arǥstia afstiriz ðiεtas] / tilfredsstillende resultater ικανοποιητικά αποτελέσµατα [ikanǥpiitika apǥtεlεzmata] / uten resultat (forgjeves, nytteløst) χωρίς αποτέλεσµα [ΧǤris apǥtεlεzma] / ønskelig resultat επιθυµητό αποτέλεσµα, το [tǥ εpiϑimitǥ apǥtεlεzma] resultatregnskap n. αποτελεσµατικός λογαριασµός [apǥtεlεzmatikǥz lǥDžariazmǥs] # λογαριασµός αποτελεσµάτων, ο [Ǥ lǥDžariazmǥs apǥtεlεzmatǥn] # λογαριασµός zimiεs] [lǥDžariazmǥs kεrði kε ζηµίες κέρδη και resultatløs adj. (ufruktbar, mislykket, forgjeves) άκαρπος [akarpǥs] # ανωϕελής [anǥfεlis] # ανωϕέλευτος [anǥfεlεftǥs] # ατελεοϕόρητος* [atεlεǥfǥritǥs] # (virkningsløs, fruktesløs, ineffektiv) αλυσιτελής [alisitεlis] # άσκοπος [askǥpǥs] / resultatløs diskusjon άκαρπη συζήτηση, η [i akarpi sizitisi] resultere i v. (medføre) συµποσούµαι σε [simbǥsumε sε] # αποτελώ [apǥtεlǥ] # (skape, avføde) δηµιουργώ [ðimiurDžǥ] resymé n. (saksresymé, sammendrag, saksdokumenter) δικογραϕία, η [i ðikǥDžrafia] # (sammendrag, synopsis, oversikt, forkortet utgave) επιτοµή, η [i εpitǥmi] retarderingsmiddel n. (retarderende tilsetningsstoff (som forlenger størkningstiden til mørtel o.a.), kjemi: retardator (negativ katalysator)) επιβραδυντήρας, ο [Ǥ εpivraðindiras] retning m. (kurs, kant) κατεύθυνση, η [i katεfϑinsi] # διεύθυνση, η [i ðjεfϑinsi] # διόπτευση, η [i ðjǥptεfsi] # ϕορά, η [i fǥra] # (mil. innretning) ζύγιση, η [i zijisi] / de spredte seg i alle retninger σκορπίστηκαν προς όλες τις κατευθύνσεις [skǥrpistikan prǥs Ǥlεs tis katεfϑinsis] / fra en annen retning (fra en annen kant) αλλούθε [aluϑε] / (overf.) gå i riktig/feil retning (være på rett vei/inne på et feilspor, ha valgt riktig/feil framgangsmåte) ακολουθώ σωστή/λάθος κατεύθυνση [akǥluϑǥ sǥsti/laϑǥs katεfϑinsi] / i/fra alle retninger (til/fra alle kanter) σ' όλες/απ' όλες τις διευθύνσεις [sǥlεs/ apǥlεs tiz ðiεfϑinsis] : folk kom løpende fra alle retninger άνθρωποι ήρθαν τρέχοντας απ' όλες τις διευθύνσεις/από κάθε καθεύθυνση [anϑrǥpi irϑan drεχǥndas apǥlεs tis katεfϑinisis/apǥ kaϑε katεfϑinsi] / i en annen retning προς άλλη κατεύθυνση [prǥs ali katεfϑinsi] # προς τα αλλού [prǥs ta alu] # αλλούθε [aluϑε] / i negativ/positiv retning (til det verre/bedre) προς το χειρότερο/καλύτερο [prǥs tǥ çirǥtεrǥ/kalitεrǥ] : en forandring i negativ/positiv retning (µια) αλλαγή προς το χειρότερο/καλύτερο [(mja) alaji prǥs tǥ çirǥtεrǥ/kalitεrǥ] / i retning (av) (mot) προς τη διεύθυνση του/της [prǥs ti ðjεfϑinsi tu/tis]
16 κατά τη µεριά του/της [kata ti mεria tu/tis] : reise/dra i retning Korint πηγαίνω κατά την Κόρινθο/κατα τη µεριά της Κορίνθου [pijεnǥ kata tiŋ kǥrinϑǥ/kata ti mεria tis kǥrinϑu] # πάω µε κατεύθυνση την Κορίνθο [paǥ mε katεfϑinsi tiŋ kǥrinϑǥ] : reise i retning Pireus πάω προς τη διεύθυνση του Πειραιά [paǥ prǥs ti ðjεfϑinsi tu pirεa] / miste retningen (bli desorientert) αποπροσανατολίζοµαι [apǥprǥsanatǥlizǥmε] # (bli forvirret, overf. miste hodet, være i villrede/helt på jordet) χάνω τον µπούσουλα [ΧanǤ tǥm busula] / (mil. ordre) retning høyre/venstre! ζύγιση/ζυγείτε επί δεξιά/ αριστερά! [zijisi/zijitε εpi ðεksia/εpi aristεra] / retning mot klokka (mot sola) ανάδροµη ϕορά [anaðrǥmi fǥra] / som går i to retninger (EDB: toveis) αµϕίδροµος [amfiðrǥmǥs] # αµϕιδροµικός [amfiðrǥmikǥs] # δύο κατευθύνσεων [ðiǥ katεfϑinsεǥs] # ta feil av retningen (være på villspor) κάνω λάθος στη διεύθυνση [kanǥ laϑǥs sti ðjεfϑinsi] / vi går i riktig/i feil retning είµαστε/δεν είµαστε στη σωστή διεύθυνση [imastε/ðεn imastε sti sǥsti ðjεfϑinsi] retningsantenne f.m. (stråleantenne) κατευθυνόµενη κεραία, η [i katεfϑinǥmεni kεrεa] retningsfyr n. (naut.)(radiofyr) ραδιοϕάρος, ο [Ǥ raðiǥfarǥs] retningeslinje f.m. κατευθυντήρια γραµµή, η [i katεfϑindiria Džrami] # (reglement) κανονισµός, ο [Ǥ kanǥnizmǥs] / arbeidet gjøres nå etter nye retningslinjer (det arbeides nå etter nye retningslinjer) η εργασία τώρα γίνεται σε νέες κατευθύνσεις [i εrDžasia tǥra jinεtε sε nεεs katεfϑinsis] / generelle retningslinjer (anvisninger) γενικές κατευθύνσεις [jεnikεs katεfϑinsis] / retningslinjer (direktiver) κατευθυντήριες γραµµές, η [i katεfϑindiriεz Džramεs] / trekke opp retningslinjer for βάζω κατευθυντήριες γραµµές για [vazǥ katεfϑindiriεz Džramεz ja] / være i overensstemmelse med EUs retningslinjer ανταποκρίνοµαι στους κανονισµούς της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης [andapǥkrinǥmε stus kanǥnizmus tis εvrǥpaïkis εnǥsis] / retningsnummer n. κωδικός (αριθµός πόλεως), ο [Ǥ kǥðikǥs (ariϑmǥs pǥlεǥs)] # τηλεϕωνικός κωδικός περιοχής, ο [Ǥ tilεfǥnikǥs kǥðikǥs pεriǥçis] / retningsnummeret til Aten er 01 ο κωδικός της Αθήνας είναι 01 [Ǥ kǥðikǥs tis aϑinas inε miðεn εna] retningssans m. ικανότητα προσανατολισµού, η [i ikanǥtita prǥsanatǥlizmu] retningsviser m. (retningslys, blinklys på motorkjøretøy) δείχτης πορείας, ο [Ǥ ðiχtis pǥrias] retorikk m. ρηθορική, η [i riϑǥriki] retorisk adj. ρηθορικός [riϑǥrikǥs] / han trollbandt millioner med sin retoriske dyktighet/sine talegaver θάµπωσε εκατοµµύρια µε τη ρηθορική του δεινότητα [ϑambǥsε εkatǥmiria mε ti riϑǥriki tu ðinǥtita] / retoriske fraser (veltalenhetens blomster, språkblomster) ρηθορικά άνθη [riϑǥrika anϑi] retorte m. (destillasjonskolbe, -kar) άµβυκας, ο [Ǥ amvikas] # (dagl.) λαµπίκος, ο [Ǥ lambikǥs] retrett m. (tilbakegang, nedgang, mil. tilbaketrekning) υποχώρηση, η [i ipǥχǥrisi] # οπισθοχώρηση, η [i ǤpisϑǤΧǤrisi] # επαναδίπλωση, η [i εpanaðiplǥsi] / avskjære fiendens retrett αποκόπτω την οπισθοχώρηση του εχθρού [apǥkǥptǥ tin ǤpisϑǤΧǤrisi tu εχϑru] / (mil.) blåse til retrett (signalisere retrett) σαλπίζω υποχώρηση/
17 οπισθοχώρηση [salpizǥ ipǥχǥrisi/ ǤpisϑǤΧǤrisi] # σαλπίζω ανακλητήριο [salpizǥ anaklitiriǥ] / gjøre retrett αποσύροµαι [apǥsirǥmε] # (trekke seg tilbake, gå tilbake) κάνω όπισθεν [kanǥ Ǥpisϑεn] # (slå retrett, gå tilbake, forandre mening) ανακρούω πρύµναν* [anakruǥ primnan] retrettkamp m. (oppholdende strid under tilbaketrekning) µάχη οπιαθοϕυλακών/ υποχωρήσεως [maçi ǤpisϑǤfilakǤn/ipǤΧǤrisεǤs] retrettmanøver m. οπισθοχωρητικοί ελιγµοί, οι [i ǤpisϑǤΧǤritiki εliDžmi] retroaktiv adj. (tilbakvirkende) αναδροµικός [anaðrǥmikǥs] retrospeksjon m. (tilbakeblikk) αναδροµή, η [i anaðrǥmi] retrospektiv adj. (tilbakeskuende) αναδροµικός [anaðrǥmikǥs] retsina m. (hvitvin med harpikssmak, kvaekrydret brennevin) ρετσίνα, η [i rεtsina] # (rød retsina, rosévin (fra tønne)) κοκκινέλι, το [tǥ kǥkinεli] rett m. (rettighet) δικαίωµα, το [tǥ ðikεǥma] # δίκιο, το [tǥ ðikiǥ] # (matrett) ϕαγητό, το [tǥ fajitǥ] # έδεσµα, το [tǥ εðεzma] # (rettferdighet, justis) δικαιοσύνη, η [i ðikεǥsini] # (domstol) δικαστήριο, το [tǥ ðikastiriǥ] # (rettssak, prosess) δίκη, η [i ðiki] / administrere retten (holde rett, drive rettspleie) απονέµω τη δικαιοσύνη [apǥnεmǥ ti ðikεǥsini] / benytte seg av en rett/rettighet ασκώ ένα δικαίωµα [askǥ εna ðikεǥma] : benytte seg av/bruke forkjøpsretten sin (bruke sin rett til å velge først) ασκώ το δικαίωµα εκλογής/επιλογής [askǥ tǥ ðikεǥma εklǥjis/εpilǥjis] / bli stilt for retten µε πάνε διακστήριο [mε panε ðikastiriǥ] # δικάζοµαι [ðikazǥmε] : han ble stilt for retten/anmeldt for uforsvarlig kjøring τον πήγαν δικαστήριο για επικίνδυνη οδήγηση [tǥm piDžan ðikastiriǥ ja εpikinðini Ǥðijisi] / dagens rett (meny) ϕαγητό της ηµέρας [fajitǥ tis imεras] : det har du (sannelig) rett i! (jeg skal/kan gi deg rett i det) σ' αυτό έχεις δίκιο [saftǥ εçis ðikiǥ] / den sterkestes rett ο νόµος του ισχυρότερου [Ǥ nǥmǥs tu isçirǥtεru] / en delikat rett (en velsmakende matrett) νοστιµότατο έδεσµα [nǥstimǥtatǥ εðεzma] / en ubestridelig rett til απαράγραπτα δικαιώµατα σε [aparaDžrapta ðikεǥmata sε] : han har en ubestridelig rett til trona/til frihet έχει απαράγραπτα δικαιώµατα στο θρόνο/στην ελευθερία [εçi aparaDžrapta ðikεǥmata stǥ ϑrǥnǥ/stin εlεfϑεria] / forbeholde seg retten til å gjøre noe πιϕυλάσσοω το δικαίωµα να κάνω κάτι [εpifilasǥ tǥ ðikεǥma na kanǥ kati] : jeg forbeholder meg retten til å si nei διατηρώ το δικαίωµα ν' αρνηθώ [ðiatirǥ tǥ ðikεǥma narniϑǥ] / forskjellen på rett og galt η διαϕορά ανάµεσα στο καλό και στο κακό [i ðiafǥra anamεsa stǥ kalǥ kε stǥ kakǥ] / fra si seg en rett (frafalle/gi avkall på/si fra seg en rett) παραιτούµαι από ένα δικαίωµα [parεtumε apǥ εna ðikεǥma] / gi noen rett (innrømme at noen har rett) δικαιώνω κάποιον [ðikεǥnǥ kapiǥn] # δίνω δίκιο σε κάποιον [ðinǥ ðikiǥ sε kapiǥn] : far ga meg rett ο πατέρας µε δικαίωσε [Ǥ patεraz mε ðikεǥsε] / ha rett έχω δίκιο [εχǥ ðikiǥ] : har jeg rett eller tar jeg feil? έχω δίκιο η άδικο; [εχǥ ðikiǥ i aðikǥ] / ha rett til... δικαιούµαι [ðikεumε] # έχω δικαίωµα να... [εχǥ ðikεǥma na] : du har ingen rett til å (komme her og) fortelle meg hva jeg skal gjøre δεν έχεις δικαίωµα να µου λες τι να κάνω [ðεn εçiz ðikεǥma na mu lεs ti na kanǥ] / ha rett til å få vite det έχω δικαίωµα να ξέρω [εχǥ ðikεǥma na ksεrǥ] / ha retten på sin side έχω το δίκιο µε το µέρος µου [εχǥ tǥ ðikiǥ mε tǥ mεrǥz
18 mu] / ha retten til å (ha ansvaret for å) έχω αρµοδιότητα να [εχǥ armǥðjǥtita na] / hvem har gitt deg ordet? (hvem har gitt deg rett til å snakke/uttale deg?) ποιος σου έδωσε το δικαίωµα να µιλήσεις; [pjǥs su εðǥsε tǥ ðikεǥma na milisis] / kjempe for sin rett πολεµάω για το δίκιο µου [pǥlεmaǥ ja tǥ ðikiǥ mu] / komme opp i/for retten (bli lagt fram i retten) εισάγοµαι σε δίκη [isaDžǥmε sε ðiki] # (bli pådømt) κρίνοµαι [krinǥmε] : saken din vil komme opp i retten om to måneder η υποθεσή σου θα κριθεί σε δυο µήνες [i ipǥϑεsi su ϑa kriϑi sε ðjǥ minεs] / krenke noens rett/ rettigheter προβάλλω/θιγώ/καταπατώ τα δικαιώµα τα κάποιου [prǥvalǥ/ϑiDžǥ/ katapatǥ ta ðikεǥmata kapiu] / med rette (hvis rett skal være rett) δικαιωµατικά [ðikεǥmatika] : formuen tilhører henne hvis rett skal være rett η περιουσία της ανήκει δικαιωµατικά [i pεriusia tis aniki ðikεǥmatika] / (jur.) livsvarig rett (til eiendom) (bruksrett, forpaktning på livstid) επικαρπία, η [i εpikarpia] / med rette eller urette (det være seg riktig eller galt) δίκαια ή άδικα [ðikεa i aðika] # καλά η κακά [kala i kaka] / møte i retten εµϕανίζοµαι στο δικαστήριο [εmfanizǥmε stǥ ðikastiriǥ] # παρίσταµαι* σε δίκη [paristamε sε ðiki] : tiltalte møtte ikke i retten ο κατηγορούµενος δεν εµϕανίστηκε στο δικαστήριο [Ǥ katiDžǥrumεnǥz ðεn εmfanistikε stǥ ðikastiriǥ] / nå er det opp til retten å avgjøre τώρα θ' αποϕανθεί το δικαστήριο [tǥra ϑapǥfanϑi tǥ ðikastiriǥ] / og (det) med rette! και ευλόγως! [εvlǥDžǥs] # (med rette) δικαιολογηµένα [ðikεǥlǥjimεna] : han er stolt av sønnen sin, og det med rette! είναι δικαιολογηµένα περήϕανος για το γιο του [inε ðikεǥlǥjimεna pεrifanǥs jia tǥ jǥ tu] / pleie retten (holde rett, administrere retten, skifte sol og vind) απονέµω (τη) δικαιοσύνη [apǥnεmǥ (ti) ðikεǥsini] / rett til å velge (valgfrihet) ελευθερία εκλογής [εlεfϑεria εklǥjis] / retten er samlet (retten er satt) το δικαστήριο συνεδριάζει [tǥ ðikastiriǥ sinεðriazi] / retten trekker seg tilbake (retten heves/er hevet) το δικαστήριο διακόπτει [tǥ ðikastiriǥ ðiakǥpti] : retten trakk seg tilbake for rådslagning το δικαστήριο αποσύρθηκε σε διάσκεψη [tǥ ðikastiriǥ apǥsirϑikε sε ðjaskεpsi] / skille mellom rett og galt ξεχωρίζω το δίκιο από τ' άδικο [ksεχǥrizǥ tǥ ðikiǥ apǥ taðikǥ] : hvis du ikke kan skille mellom rett og galt αν δε µπορείς να ξεχωρίσεις το δίκιο από τ' άδικο [an ðε bǥriz na ksεχǥrisis tǥ ðikiǥ apǥ taðikǥ] / stille noen for retten δικάζω κάποιον [ðikazǥ kapiǥn] # παραπέµπω κάποιον σε δίκη [parapεmbǥ kapiǥn sε ðiki] # (gå til rettsak mot noen, saksøke noen) εισάγω κάποιον σε δίκη [isaDžǥ kapiǥn sε ðiki] / stå for retten (bli stilt for retten, bli/være tiltalt) δικάζοµαι [ðikazǥmε] # περνώ από δίκη [pεrnǥ apǥ ðiki] : hvis han blir stilt for retten αν δικάζεται [an ðikazεtε] / stå på/hevde sin rett (holde på sine rettigheter) διεκδικώ τα δικαιώµατά µου [ðiεkðikǥ ta ðikεǥmata mu] rett adj. (bein, strak, oppriktig) ίσιος [isjǥs] # (helt rett/bein/strak/plan) ολόισιος [ǤlǤisijǤs] # (rettlinjet) ευθύγραµµος [εfϑiDžramǥs] # (direkte) ευθύς [εfϑis] # κατ' ευθείαν [katεfϑian] # (riktig) σωστός [sǥstǥs] # ορθός [ǤrϑǤs] # (nøyaktig, presis) ακριβής [akrivis] # (egnet) κατάλληλος [katalilǥs] # (rettferdig, berettiget, rimelig) εύλογος [εvlǥDžǥs] / den rette måten (å gjøre noe på) ο ορθός τρόπος [Ǥ ǤrϑǤs trǥpǥs] / ei rett linje (direkte forbindelse, direktelinje) ευθεία γραµµή [εfϑia Džrami] / en rett veistrekning ευθεία οδός [εfϑia ǤðǤs] # (en helt strak vei) ολόισιος δρόµος [ǤlǤisjǤz
19 ðrǥmǥs] / han er ikke den rette i/for den stillingen (han passer ikke i den stillingen) δεν είναι κατάλληλος για τη θέση [ðεn inε katalilǥz ja ti ϑεsi] / han er rette mannen for jobben είναι ο κατάλληλος άνθτρωπος για τη δουλειά [inε Ǥ katalilǥs anϑrǥpǥz ja ti ðulja] / på rett sted στον σωστό τόπο [stǥn sǥstǥ tǥpǥ] / rett person : da er du kommet til rett person! εδώ 'µαι 'γω! [εðǥ mε DžǤ] : hvis du vil selge den, så er du kommet til rett person! αν θέλεις να το πουλήσεις, εδώ 'µαι 'γω! [an ϑεliz na tǥ pǥlisis εðǥ mε DžǤ] / rett og riktig (ærlig og redelig) καθαρός και τίµιος [kaϑarǥs kε timiǥs] : det hele ser rett og riktig ut (det hele virker ærlig og redelig) ϕαίνονται όλα καθαρά και τίµια [fεnǥndε Ǥla kaϑara kε timia] / rett og rimelig σωστό και δίκαιο [sǥstǥ kε ðikεǥ] : bare rett og rimelig at κοντά στο νου κι η γνώση πως [kǥnda stǥ nu ki i DžnǤsi pǥs] : det er (ikke mer enn) rett og rimelig at du skulle få belønning είναι σωστό και δίκαιο ν' ανταµειϕτείς [inε sǥstǥ kε ðikεǥ nandamiftis] / rett person på rett plass ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση [Ǥ katalilǥs anϑrǥpǥs stin katalili ϑεsi] / rett tid (velvalgt/passelig/rimelig tidspunkt) κατάλληλος χρόνος, ο [Ǥ katalilǥs ΧrǤnǤs] / rett kopi (av dokument el. gjenstand) ακριβές αντίγραϕο [akrivεs andiDžrafǥ] # (attetsert kopi) επικυρωµένο αντίγραϕο, το [tǥ εpikirǥmεnǥ andiDžrafǥ] # θεωρηµένο αντίγραϕο, το [tǥ ϑεǥrimεnǥ andiDžrafǥ] / rett linje (mellom to steder) ευθεία γραµµή [εfϑia Džrami] : i rett linje (i luftlinje, korteste veien) κατ' ευθείαν γραµµή [katεfϑian Džrami] / rette veien til landsbyen σωστός δρόµος για το χωριό [Ǥ sǥstǥz ðrǥmǥz ja tǥ ΧǤriǤ] rett adv. (riktig) σωστά [sǥsta] # ορθά [Ǥrϑa] # κανονικά [kanǥnika] # καλά [kala] # (direkte, strake veien) απ' ευθείας [ap εfϑias] # απευθείας [ap εfϑias] # κατ' ευθείαν [katεfϑian] # κατευθείαν [katεfϑian] # ολόισια [ǤlǤisja] # ντουγρού [duDžru] # (bums, pladask, i rett linje, direkte, loddrett) ίσα [isa] # ίσια [isia] # (akkurat, like, nøyaktig) ακριβώς [akrivǥs] # (rett opp og ned, oppreist, stramt) ντούρος [durǥs] / bilen kjørte rett i veggen το αυτοκίνητο έπεσε ίσα πάνω στον τοίχο [tǥ aftǥkinitǥ εpεsε isa panǥ stǥn diχǥ] / de som bor rett over gata/gangen οι αντίκρινοί µας [i andikrini mas] / gjøre rett i κάνω καλά [kanǥ kala] : du gjorde rett i å fortelle sannheten έκανες καλά που είπες την αλήθεια [εkanεs kala pu ipεs tin aliϑia] / gå rett fram! προχώρα ίσα µπρωστά! [prǥχǥra isa brǥsta] / gå rett hjem (gå strake veien hjem) πηγαίνω/πάω κατευθείαν σπίτι [pijεnǥ/paǥ katεfϑian spiti] : han gikk rett hjem πήγε ντουγρού στο σπίτι [pijε duDžru stǥ spiti] / gå rett på sak (komme til saken med en gang) έρχοµαι κατ' ευθείαν στο θέµα [εrχǥmε katεfϑian stǥ ϑεma] / han gikk og falt rett/bums ned i hullet πήγε κι έπεσε ίσα µέσα στην τρύπα [pijε ki εpεsε isa stin dripa] / han kom rett fra London ήρθε κατ' ευθείαν από το Λονδίνο [irϑε katεfϑian apǥ tǥ lǥnðinǥ] / han kom rett til kontoret mitt ήρθε ίσια στο γραϕείο µου [irϑε isia stǥ DžrafiǤ mu] / han så rett på oss κοίταζε ίσια προς εµάς [kitazε isia prǥs εmas] / hvis jeg husker rett αν θυµάµαι καλά [an ϑimamε kala] / hvis jeg hørte rett (hørte jeg rett?!) αν άκουσα σωστά! [an akusa sǥsta] / hvis rett skal være rett (om alt gikk riktig for seg, egentlig, i grunnen, med rette) αυτοδίκαια [aftǥðikεa] # αυτοδίκαιως* [aftrǥðikεǥs] / klippen reiser seg rett opp
20 fra kysten ο βράχος υψώνεται ίσα πάνω από την ακτή [Ǥ vraχǥs ipsǥnεtε isa panǥ apǥ tin akti] / rett for nesen på deg (rett foran deg) ακριβώς µπροστά σου [akrivǥz brǥsta su] : hun slengte igjen døra rett foran nesen på han του 'κλεισε την πόρτα κατάµουτρα [tu klisε tim bǥrta katamutra] / rett foran (rett framfor) ακριβώς µπροστά σε [akrivǥz brǥsta sε] : han dumpet sanden rett framfor huset vårt ξεϕόρτωσε την άµµο ακριβώς µπροστά στο σπίτι µας [ksεfǥrtisε tin amǥ akrivǥz brǥsta stǥ spiti mas] / rett fram ευθεία [εfϑia] # (rett forover) κατ' ευθείαν εµπρός [katεfϑian εmbrǥs] # (åpen, ærlig) ευθύς [εfϑis] # (rettskaffen) ντοµπρός [dǥmbrǥs] : gå rett fram hele veien πάω όλο ευθεία [paǥ ǤlǤ εfϑia] : se rett fram/framfor seg κοιτάζω κατευθείαν µπροστά µου [kitazǥ katεfϑian brǥsta mu] : han så rett framfor seg κοιτούσε κατευθείαν µπροστά του [kitusε katεfϑian brǥsta tu] : se rett fram/framfor deg! κοίτα ίσα µπροστά σου! [kita isa brǥsta su] / rett her borte (like her borte, akkurat her) εδώ δα [εðǥ ða] / rett hjem ολόισια σπίτι [ǤlǤisja spiti] : han kom rett hjem ήρθε ολόισια σπίτι [irϑε ǤlǤisja spiti] / rett imot/mot κατ' ευθείαν πάνω [katεfϑian panǥ] # καταπάνω [katapanǥ] # κατεπάνω [katεpanǥ] # καταπάνου [katapanu] : jeg så han komme rett imot meg τον είδα να έρχεται κατ' ευθείαν πάνω µου [tǥn iða na εrçεtε katεfϑian panǥ mu] : styre/sette kursen rett mot τραβώ ολόισια προς [travǥ ǤlǤisja prǥs] / rett og slett (ganske enkelt, bare) απλώς [aplǥs] # κατ' εξοχήν [kat εksǥçin] # απλά και καθαρά [apla kε kaϑara] # (fullstendig, oppriktig, virkelig, simpelthen) αυτόχρηµα [aftǥχrima] # (i ordets rette forstand, regelrett, skikkelig, bokstavelig talt) κυριολεκτικά [kiriǥlεktika] : det er rett og slett en forbrytelse å... είναι αυτόχρηµα εγκληµατικό να [inε aftǥχrima εŋglimatikǥ na] : det er rett og slett tåpelig είναι αυτόχρηµα ηλιθιότητα [inε aftǥχrima iliϑjǥtita] : han er rett og slett en tosk (han er ganske enkelt dum) είναι απλώς ανόητος [inε aplǥs anǥïtǥs] : rett og slett utmattet (stuptrøtt, helt utslitt) κυριολεκτικά διαλυµένος [kiriǥlεktika ðialimεnǥs] / rett opp (i oppreist stilling, opprett) όρθια [Ǥrϑia] : holde ei fane/et flagg rett opp κρατώ όρθια µια σηµεία [kratǥ Ǥrϑia mja simia] / rett opp i ansiktet (rett ut, rett fra levra, åpenhjertig, frimodig) αποκάλυπτα [apǥkalipta] # ξεκάθαρα [ksεkaϑara] # (rett i fleisen) κατάµουτρα [katamutra] : det skal jeg si han rett opp i ansiktet θα του το πω κατάµουτρα [ϑa tu tǥ pǥ katamutra] : han sa meg rett opp i ansiktet at han nektet å hjelpe oss µου είπε απροκάλυπτα ότι αρνείται να µας βοηθήσει [mu ipε aprǥkalipta Ǥti arnitε na maz vǥiϑisi] : hun kommer til å le deg rett opp i ansiktet (hun kommer til å gjøre narr av deg) θα σε κοροϊδέψει στα ίσια [ϑa sε ΧǤrǤiðεpsi sta isia] : jeg sa han rett opp i ansiktet hva jeg mente om han τυ είπα ξεκάθαρα τι γνώµη είχα γι' αυτόν [tu ipa ksεkaϑara ti DžnǤmi iχa jaftǥn] : hun lo meg rett opp i ansiktet µου γέλασε κατάµουτρα [mu jεlasε katamutra] / rett opp og ned (vertikal, loddrett, helt oppreist, som en påle) ολόρθος [ǤlǤrϑǤs] / rett over (rett på andre siden av, på motsatt side) # απέναντι [apεnandi] : de bor rett over gata ατοικούν απέναντί µας [katikun apεnandi mas] / rett overfor (vis-à-vis) αντίκρυ σε [andikri sε] # απένατι σε/ από [apεnandi sε/ apǥ] # ακριβώς απέναντι [akrivǥs apεnandi] # κατάντικρυ