VINJE KOMMUNE Møteinnkalling Utval Stad Dato Kl.:

Transkript

1 VINJE KOMMUNE Møteinnkalling Utval Stad Dato Kl.: Kommunestyret Kommunestyresalen :00 Det vert med dette kalla inn til møte, Sakene er lagt ut på Tenestetorget fram til møtedagen. Varamedlemar møter berre etter nærare innkalling. Forfall må meldast i god tid. Åmot, Arne Vinje ordførar Reidun Lofthus administrasjonssekretær

2 Saksliste Saksnr Tittel Arkivkode PS 08/81 Referat og meldingar PS 08/82 Forslag til ny Verksemdsplan og Tiltaksplan i SLT-samarbeidet PS 08/83 Godtgjersle til ordførar - frigjering av koblinga til rådmannen si lønn 082 PS 08/84 Kommunedelplan for Ev 134 Vågslid Grostøl eigengodkjenning Q12

3 PS 08/81 Referat og meldingar 2/2

4 Vinje kommune Kultur Arkiv saknr: 2008/2604 Løpenr.: 11797/2008 Arkivkode: Utval Møtedato Utval Saksnr Oppvekst- og velferdsutvalet /28 Kommunestyret /82 Sakshandsamar: Åsne Vesaas Forslag til ny Verksemdsplan og Tiltaksplan i SLTsamarbeidet Vedlegg: Verksemdsplan for og Tiltaksplan for Bakgrunn: SLT står for Samordning av Lokale rus- og kriminalitetsførebyggjande Tiltak. Førebygging av kriminalitet og rusbruk er ei viktig samfunnsoppgåve for så vel offentlege som friviljuge aktørar. All erfaring viser at dette ikkje er ei oppgåve som kan overlatast til ein etat åleine. SLT er ein modell for å få til eit målretta og varig samarbeid mellom dei ulike etatane. Dei nye planane har vorte vurdert av Arbeidsutvalet og Styringsgruppa i SLT. Rådmannens framlegg til vedtak: Planane vert vedtekne slik dei ligg føre. Rådmannen, Hans Kristian Lehmann, rådmann /s/ Handsaming i Oppvekst- og velferdsutvalet : Framlegget frå rådmannen blei samrøystes vedteke. Planane vert vedtekne slik dei ligg føre. Saksordførar: Hans V. Nesheim

5 SLT Samordning av lokale kriminalitets og rusførebyggande tiltak Verksemdsplan VINJE KOMMUNE

6 SLT Samordning av lokale kriminalitets og rusførebyggande tiltak Innleiing SLT står for Samordning av Lokale kriminalitets og rusførebyggjande Tiltak. Førebygging av kriminalitet og rusbruk er ei viktig samfunnsoppgåve for så vel offentlege som frivillige aktørar. All erfaring viser at dette ikkje er ei oppgåve som kan overlatast til ein etat aleine. Det er berre når alle gode krefter satsar saman at oppgåva kan la seg løyse. Ukoordinerte enkeltinnsatsar hjelp vanlegvis lite. Det må settast saman gjennom eit forpliktande og godt koordinert samarbeid. SLT er ein modell for å få eit slikt målretta og varig samarbeid mellom ulike etatar til å fungere. Mykje blir allereie gjort av førebyggjande arbeid i kommunen, av einskildpersonar, etatar eller organisasjonar. Med mange aktørar følgjer også dobbeltarbeid og overlapping og kanskje manglande/dårleg kommunikasjon og til sist dårleg utnytting av eksisterande ressursar. Overordna mål for SLT-arbeidet er difor å få alle interesserte og alle som er pålagt å gjere noko på feltet, til å samordne innsatsen og jobbe mot felles mål. Målet er å få meir effekt ut av tiltak som allereie er sett i gang, ved at forskjellige etatar støtter og utfyller kvarandes arbeid. Justisdepartementet og det Kriminalitetsførebyggjande Råd (KRÅD) arbeider for at SLT-ordninga skal spreiast til fleire kommunar. Ca. 100 kommunar har i dag innført samarbeidsordninga. Telemark politidistrikt har som mål å innføre SLT i alle kommunane i fylket. For å gjere dokumentet lettare å lese blir det skrive styringsgruppa for SLT styringsgruppa og arbeidsgruppa for SLT arbeidsgruppa. SLT mandat Verksemdsplanen er utarbeidet av arbeidsutvalet. Verksemdsplanen er godkjent av styringsgruppa før den leggast fram for Oppvekst og velferdsutvalet i Vinje. SLT verksemdsplan for byggjer i utgangspunktet vidare på dei allereie etablerte førebyggjande tiltaka. Arbeidsgruppa vil moglegvis bruke 2008/2009 til å kartlegge rus, kriminalitet og oppvekstmiljøet generelt for barn og ungdom i Vinje. Så vil vi sjå dette opp mot dei tiltak vi har, og ev. behov for justeringar og/eller nye tiltak. Da vil vi kunne få positiv effekt av samordninga av gode og føremålsteneleg tiltak. Tiltak som skal settast i verk gjennom dette samarbeidet skal støtte opp om, utviklast og forankrast i ordinære planverk og verksemd. Inndeling av planen Innleiingsvis gir verksemdsplanen ei oversikt over korleis SLT - samarbeidet er organisert, samt ei klargjering av SLT - koordinator, -styringsgruppe, -arbeidsutvals og nærmiljøgruppenes mandat og oppgåver. Deretter ei beskriving av målet for SLT -samarbeidet, klargjering av målgruppa og dei førebelse satsingsområda med kortfatta grunngjeving. Det er utarbeidd ei eigen tiltaksplan for Denne vil bygge på erfaringar undervegs og nødvendige analyser og prioriteringar gitt av styringsgruppa. 2

7 SLT Samordning av lokale kriminalitets og rusførebyggande tiltak Mål Gjennom eit forpliktande samarbeid skal SLT sikre barn og unge trygge oppvekstvilkår. Med dette meiner ein at det skal arbeidast med tiltak som verkar kriminalitets- og rusførebyggjande. Arbeide med tiltak som hindrar framvekst av åtferdsproblem og som reduserer utviklinga av psykiske problem blant barn og unge. Målgruppe Generelt: Alle barn og unge under 18 år Spesielt: Barn og unge som veks opp under vanskelege forhold/utsette for omsorgssvikt gjer lovbrot. gjer eller er i faresona for å gjere handlingar som er til skade for seg sjølv eller andre. 3

8 SLT Samordning av lokale kriminalitets og rusførebyggande tiltak SLT organisasjonsplan Namna i organisasjonsplanen er gjeldande pr STYRINGSGRUPPE SLT koordinator Åsne Vesaas Rådmann Hans K. Lehmann Helsesjef Ann Wraa Lensmann Trond Neri Flothyl Repr. rektorane Anders Sandvik SLT-koordinator ARBEIDSUTVAL SLT koordinator Åsne Vesaas Skule Anders Sandvik, rep. rektorane Kultur Signe Marie Kittelsaa Barnevern Synnøve Bratland, leder Sosialtenesta Jan Petter Johansen, leder Helsesyster Bibbi Tveito, leder Psyk. tenesta Astrid B. Ramberg, koordinator Politiet Marianne Wienenga Nærmiljøgruppe Rauland/Øyfjell Sosiallærar Rep. frå barnehagen Helsesyster Psyk. sjukepleiar Barnevernet Politiet Miljøarbeidar Nærmiljøgruppe Åmot/Vinje Sosiallærar Rep. frå barnehagen Helsesyster Psyk. sjukepleiar Barnevernet Politiet Miljøarbeidar Nærmiljøgruppe Edland Sosiallærar Rep. frå barnehagen Helsesyster Psyk. sjukepleiar Barnevernet Politiet Miljøarbeidar 4

9 SLT Samordning av lokale kriminalitets og rusførebyggande tiltak SLT-koordinator Vinje kommune har pr % stilling som SLT-koordinator. Stillinga var tidlegare ein del av miljøarbeiderstillinga og knytt til helse. Den er nå flytta til Eining for kultur og slått saman med Ungdom og fritidsleiar stillinga, som er 50%. SLT-koordinator sitt mandat og arbeidsoppgåver SLT fungerer berre etter planen dersom det er ein tilsett koordinator som får eit overordna ansvar for å vere pådrivar i alle ledd av samarbeidet. Skal samarbeidet gje gevinst og ikkje bli ei ny belastning, er ein avhengig av at det er ein fast person som har ansvar for at planane blir fylgt opp. Koordinatoren medverkar også i høg grad til å betre kommunikasjonen mellom samarbeidspartane. Koordinatorens viktigaste oppgåver vil vere knytt til å drive arbeidet i styringsgruppa og arbeidsutvalet, men skal også delta i nærmiljøgruppene. Koordinatoren skal ikkje være aktivitetsleiar. Han/ho skal være primus motor for sjølve samarbeidsmetoden, ta initiativ og inspirere til at samarbeidet fungerer godt på alle nivå og til at kvar enkelt tek sin del av ansvaret. Ved tverretatlige prosjekter kan det være naturlig at koordinatoren deltek i prosjektleiinga. Det kan også vere naturleg at koordinatoren deltek i konkrete aktivitetar. Koordinatoren skal også være sakshandsamar og sekretær for styringsgruppa og arbeidsutvalet. Med ei så sentral plassering bør koordinatoren delta i arbeidet med ein tydelig barne- og ungdomspolitikk for kommunen. Koordinatorens oppgåver vil naturleg være knytt opp til dei tre organisasjonsnivåa slik: Styringsgruppa: Å analysere den lokale kriminaliteten gjennom å samle kunnskap om barn og unge sine oppvekstvilkår kriminell aktivitet og annen problemåtferd moglege lokale årsaker til denne aktiviteten På grunnlag av denne kunnskapen å skissere dei lokale moglegheitene for å arbeide rus- og kriminalitetsførebyggjande å utarbeide forslag til ein samla lokal plan for førebygging å syte for at det utarbeidast hjelpestoff og kurstilbod for deltakarane i samarbeidet Ha den fortløpande kontakt med sentrale offentlige myndighetar og andre kommunar, samt ha kontakt med media. Arbeidsutvalet: Koordinatoren skal ha jamleg kontakt med arbeidsutvalet der dei ulike etatane er representert, og vil der ha oppgåver som: å legge til rette for informasjonsutveksling å systematisere og koordinere dei ulike tiltaka å initiere nye overgripande tiltak å skape semje om avvikling av overflødige tiltak å gje råd å samle og systematisere konkret erfaring 5

10 SLT Samordning av lokale kriminalitets og rusførebyggande tiltak å evaluere og formidle evalueringsresultata Nærmiljøgruppene: Koordinatoren bør mest spille pådrivarens og inspiratorens rolle. Koordinatoren skal normalt ikkje sjølv drive eller vere med i leiinga av einskildtiltak. Han/ho skal berre indirekte bidraga til at einskildtiltak virkar etter føremålet ved å inspirere, gje råd og hjelpe til med å tilføre ressursar både økonomisk og fagleg. Det kan likevel i nokre høve vere naturleg at koordinatoren også deltek i dei konkrete aktivitetane. Styringsgruppa Beskriving av medlemmane si rolle og mandat For å lykkas med det tverretatlige samarbeidet må SLT-arbeidet forankrast på høgste nivå i kommunen. Det må ligge ein bevisst politisk vilje bak samarbeidet. Styringsgruppa skal etablere dei overordna rammene for kommunen sin totale innsats for førebygging av rus- og kriminalitet. Dette gjeld kartlegging, drøfting av verksemda, utarbeiding av målsettingar og evaluering. Aktuelle saker som skal til politisk behandling, vert drøfta i styringsgruppa. SLT -koordinatoren er sakshandsamar for styringsgruppa. Det sikrar ein smidig flyt av informasjon mellom deiulike nivåa i SLT -samarbeidet. Oppgåver Det er styringsgruppa si sentrale oppgåve å innarbeide denne verksemda i det lokale planverket. SLT-arbeidet er ikkje eit tillegg til, men ein sentral del av kommunens verksemd. Styringsgruppa syter for dei nødvendige ressursar, både personellmessig og økonomisk. Arbeidsutval Beskriving av medlemmane sine roller og mandat Arbeidsutvalet ynskte å definere medlemmane sine roller og myndigheit. Dette for at vi skal unngå forsinkande rundar for å sette i gang tiltak det er semje om. Fylgjande felles mandat ble vedteke av arbeidsutvalet: Medlemmane i arbeidsutvalet er sin etats/avdelings representant, og skal vere eit bindeledd mellom etaten/avdelinga og SLT-koordinator og arbeidsutvalet. Medlemmane skal innhente informasjon som er relevant for SLT arbeidet frå si avdeling, samt ha eit sjølvstendig ansvar for å fremje saker. Medlemmane syter vidare for at tilsette i avdelinga får den nødvendige informasjon i frå SLT. Medlemmar av arbeidsutvalet skal ha myndigheit til å disponere økonomiske midlar og personellressursar, slik at tiltak det er semje om kan setjast i gang raskt. Medlemmar av arbeidsutvalet skal ha ein fast vararepresentant, og syte for ein vara ved forfall. Oppgåver Arbeidsutvalet skal vere eit organ som initierer eller sett i gang førebyggjande tiltak eller prosjekt som er vedtatt. Føremålet med SLT er at det førebyggjande arbeidet skal samordnast, dvs. at vi skal unngå dobbeltarbeid i etatane, og dermed også stort fokus og god kvalitet på det førebyggjande arbeidet blant barn og unge. Dette krev at arbeidsutvalets medlemmar er oppdatert på det som skjer i eigen etat ved å innhente informasjon og samtale med medarbeidarar som arbeider i fyrste linje. Det same gjeld med tanke på å vere oppdatert på bl.a. ungdomsmiljøa og dei utfordringar vi til ei kvar tid står framfor. 6

11 SLT Samordning av lokale kriminalitets og rusførebyggande tiltak Oppgåvene til arbeidsutvalet og det einskilde medlem kan kort summerast slik: Medlemmane er ansvarlege for å utforme SLT strategi og verksemdsplan Ivareta SLT sine tiltak og verksemdsplan i eigen etats verksemdsplan Innhenting av informasjon frå eigen etat om barn og unge i kommunen Eventuelt koma med framlegg om tiltak/strategi Medlemmane skal syte for at eigen etat stiller med ressursar til gjennomføring av planlagde tiltak Medlemmane skal vere pådrivarar i å setje i gang tiltak Fylgje opp arbeidsgrupper, tiltak og prosjekter som er sett i gang. Dette vert gjort ved at SLT koordinator orienterer arbeidsutvalet om status i det einskilde prosjekt/tiltak, eventuelt at medlemmar i arbeidsgruppa eller prosjektleiar sjølv møter for arbeidsutvalet for å orientere. Avslutte tiltak som ikkje gjev resultat eller av annen grunn ikkje fungerer Informere om relevante tiltak/prosjekter i eiga avdeling som er utanfor SLT Medlemmane skal gje god informasjon til eiga avdeling/etat om SLT arbeidet. Dette mellom anna for å bevisstgjere alle medarbeidarar om kor viktig førebyggjande arbeid er, og at innsatsen til kvar einskild i det daglige arbeidet er viktig for heilskapen. Nærmiljøgruppene Beskriving av nærmiljøgruppene Målsetjinga er handlings- og tiltaksretta arbeid i gruppene (utføringsnivået), der dei ulike etatane samarbeider om å løyse sakene. Nærmiljøgruppene vil i stor grad stå for det konkrete kriminalitets- og rusførebyggjande arbeidet, og samstundes vere ein samordna ressurs for å hjelpe dei som arbeider med barn og unge, som barnehagane og skulane. Det er avgjerande at kommunikasjonen fungerer frå arbeidsutvalet og fram til utføringsnivået. Prioriteringane som blir gjeve av arbeidsutvalet må vera så tydelege at det vert skapt ein samanheng mellom dei ulike etatanes arbeid. Største delen av arbeidet vil likevel vera hendingsstyrt. Tilsvarande viktig er det med kommunikasjon frå nærmiljøgruppene til arbeidsutvalet, med mellom anna generell informasjon om for eksempel utviklinga i ungdomsmiljøa, framlegg til tiltak som kan koma inn under SLT og behov for ressursar. Medlemmane i gruppa har høgst ulike oppgåver og samarbeidsbehov. Organiseringa av gruppene bør difor gje rom for fleksibilitet. Det kan mellom anna lagast mindre arbeidsgrupper etter behov for å løyse dei einskilde oppgåvene. Det kan også knytast andre fagpersonar til gruppene ved behov. Arbeidet vil også ha ulik karakter: Noko vil vere fortløpande oppgåver som blir utført av den einskilde tilsett ut frå dei faglege moglegheiter ein har for å drive førebyggjande arbeid. Andre arbeidsoppgåver vil være prosjekt, eller særskilte tiltak retta mot einskildindivid, grupper, plassar med særlige problem eller mot ein aktuell problemstilling i nærmiljøet. Det vil vidare vere behov, som tidligare, å drøfte nokon saker anonymt. 7

12 SLT Samordning av lokale kriminalitets og rusførebyggande tiltak Det vil bli fokusert på tidleg førebygging mot barn og unge i risikosona. Men ein må heller ikkje gløyme at dei fleste barn og unge klarar seg bra, og at det difor er viktig å også fremje det som er positivt. Det må understrekast at kontakt mellom medlemmane i gruppa ikkje berre skal avgrense seg til dei faste møta. Det bør vere ein naturleg kontakt også i den daglige tenesta. Målet er eit naturlig fortløpande samarbeid både på konkrete saksfelt og i einskildsaker. Kva skal førebyggjas? Definisjonar Førebygging betyr å bygge før, dvs. at ein i utgangspunktet skal søkje å hindre ei negativ handling/hending/utvikling. Likevel vil vi også sjå på førebygging som tiltak retta mot einskildpersonar som allereie har gjort ei negativ/lovstridig handling, for å førebygge at slike handlingar gjentas eller får moglegheit til å utvikle seg. Det er viktig at vi i SLT -samarbeidet har fokus på at tiltaka skal virke rus- og kriminalitetsførebyggjande og elles ha god innverknad på oppvekstvilkår for barn og unge i kommunen. Med dette meiner ein at SLT ikkje kan involvere seg i alle tiltak som har gode intensjonar, sjølv om arbeidet er viktig for mange. Det er viktig at vi arbeider målretta. Førebyggjande arbeid kan definerast i fylgjande nivå: Primærførebyggjande arbeid: Generell førebygging, dvs. strategiar og tiltak som vert sett inn overfor barne- og ungdomsgruppa som heilskap for å styrke oppvekstmiljøet og dermed hindre negativ utvikling på eit eller fleire områder. Til dømes opplysnings- og haldningskampanjar. Sekundærførebyggjande arbeid: Strategiar og tiltak overfor einskildpersonar eller grupper av barn og unge som det kan knytast bekymring til. Dette kan vere barn og unge som har kjente risikofaktorar og dermed kan definerast som utsette. Tanken er å hindre vidareutvikling av sosiale problem, skader og helsesvikt, samt hindre utvikling av kriminell åtferd. Tertiærførebyggjande arbeid: Strategiar og tiltak for å hindre negative verknader av problem, skader, helsesvikt eller kriminalitet som allereie er oppstått. Tertiærførebyggjande er knytt til einskildpersonar, og har som føremål å finne løysingar som kan betre forholda og hindre forverring av problema. I SLT - samarbeidet vil det vera tiltak og prosjekt innanfor alle tre nivåa. Det vil til ein viss grad vera glidande overgangar mellom nivåa. SLT - hovudsatsingsområde Inntil styringsgruppa og arbeidsgruppa har fått innhenta nok om situasjonen vedkommande kriminalitet, rus og oppvekstvilkår generelt i kommunen, vil fylgjande hovudsatsingsområde gjelde: 8

13 SLT Samordning av lokale kriminalitets og rusførebyggande tiltak Ungdomskriminalitet Redusere/hindre kriminell åtferd blant unge Bevisstgjere ungdom på konsekvensar av kriminelle handlingar Trene på sosiale ferdigheiter Rusmisbruk Auke debutalder på alkohol Hindre bruk av ulovlege rusmiddel Bevisstgjere ungdom på konsekvensar av rusmisbruk Bevisstgjere ungdom på å ta eigne val Nettbasert prosjekt som heiter unge og rus i ungdomsskulen Åtferdsproblematikk Redusere/hindre ulovleg fråver Hindre mobbing Auke ansvarskjensle og gjensidig respekt Foreldremedverknad og foreldresamarbeid Psykiske problem Redusere bakgrunn for og framvekst av psykiske problem Bidra til å styrke og utvikle ressursar og sjølvtillit hos barn og unge Opplæringsprogrammet alle har ei psykisk helse i ungdomsskulen Kommentarar til hovudsatsingsområda Dei ovanfor nemnde hovudsatsingsområda grip ofte inn i kvarandre, meir dess større vanskar den einskilde ungdom/barn har. Pr. i dag ligg det ikkje føre opplysningar om utbreidd bruk av ulovlege rusmidlar blant unge i vår kommune. Likevel er det grunn til å tru at ei bekymring vedkommande ei auka liberalisering til slike rusmidlar også må vera gjeldande for vår kommune. Rus og rusavhengighet er årsaka til mykje kriminalitet og personleg liding, og er såleis eit viktig område innanfor kriminalitetsførebygging, og innanfor det generelle helsearbeidet blant unge. Sjølv om nyare nasjonale undersøkingar viser at narkotikamissbruken blant ungdom har flata ut, må dette problemet setjas i fokus dei kommande år. Vi har i vår kommune ein stor moglegheit for å kunne drive førebyggjande arbeid på dette området. Førebyggjande arbeid retta mot lovlege rusmidlar, som alkohol, vil samstundes vera det viktigaste, då dette problemet erfaringsmessig er størst. Nasjonale undersøkingar viser at debutalder for å nytte alkohol blir lågare og alkoholkonsumet blant ungdom aukar, særleg blant jenter. Viktige førebyggjande tiltak retta mot desse problema kan vera å styrke opplysningsarbeidet og det haldningsskapande arbeid. Vidare kan kontrollen rundt utsala for alkohol styrkast, samt at dei som brukar ulovlege rusmidlar må føle ein reell risiko for å bli oppdaga. 9

14 Utfordringar SLT Samordning av lokale kriminalitets og rusførebyggande tiltak Generelt om ungdomsmiljøet i Vinje Pr var det 3697 innbyggarar i Vinje kommune. I 2004 var 23,6 % av innbyggarane under 17 år (statistisk sentralbyrå). Hovudinntrykket er at det store fleirtalet av desse klarer seg bra. Likevel veit vi frå dei ulike etatane som arbeider med barn og unge, at det er mange og ulike utfordringar. Vi har pr. i dag ikkje nokon undersøking på korleis barn og unge i Vinje eigentleg har det, og korleis dei sjølv oppfattar sitt eige oppvekstmiljø. Dei ulike etatane har heller ikkje samanlikna sine statistikkar og erfaringar altså ein manglande totaloversikt over dagens situasjon. Særleg ungdom kan vere ei vanskeleg målgruppe å nå, og det er inga homogen gruppe. Dei er eit resultat av dagens komplekse samfunn. For å lykkast i kommunikasjonen krev det kunnskap og nærhet til dei ein skal kommunisere med. Dette gjeld generelt, og spesielt ved val av verkemidlar i det førebyggjande arbeidet. Utfordringa for SLT arbeidsutval vil bruke tid på å kartlegge rus, kriminalitet og oppvekstmiljøet generelt for barn og ungdom i Vinje. Så vil vi kontinuerleg sjå dette opp mot dei tiltak vi har, og ev. trong for justeringar og/eller nye tiltak. Då vil vi kunne få positiv effekt av samordninga av gode og hensiktsmessige tiltak. Vinje, august

15 Tiltaksplan VINJE KOMMUNE

16 Mål for Kartlegging av ungdomsmiljøa/oppvekstvilkår ved ei ungdomsundersøking Oppdatere oversikten over tiltak og kartlegge førebyggjande ressursar som finnes i kommunen Saman med skulane og barnehagane, vidareføre den felles undervisningsplanen for å kjempe mot rusmisbruk og mobbing Byggande tiltak Få i stand tiltak som knyt bygdene saman Få i gang positive ungdomstiltak Arbeide for auka foreldredeltaking/informasjon/rettleiing Vi har fortsett som mål å greie å gjennomføre ei kartlegging av ungdomsmiljøa/oppvekstvilkåra ved ei ungdomsundersøking. Vi drøftar enda korleis det er best å gjere dette. Tiltaksplan Etter den skjematiske oversikten, kjem ei grundigare beskriving av tiltaka. Oversikt over tiltak og prosjekt KVA KVIFOR KVEN NÅR Nærmiljøgrupper i Rauland og Øyfjell, Åmot og Vinje, og i Edland. Dei som arbeider med barn og unge i lokalmiljøet møtes jamleg for å utveksle erfaringar for at vi dermed raskt skal fange opp negativ utvikling, samt skape eit godt oppvekstmiljø for barn og unge. Sosiallærer Repr. frå barnehagen Helsesøster Psyk. sjukepleier Barnevernet Politiet Miljøarbeidar Om lag kvar 6.uke Sommarleir Etablere rutinar for overgangen mellom grunnskule og vidaregåande skule. Å lage ein crossbane i Vinje kommune. Lage informasjonsbrosjyrar og legge informasjon på Vinje Eit ferietilbod til alle på mellomtrinnet og ungdomsskuleelevar. Eit primærførebyggande tiltak. For å sikre at ungdommane får oppfølging når dei byter skule og/eller flyttar på hybel. Eit tilbod til barn og unge i kommunen Informere innbyggarane i Vinje om SLT og det førebyggande arbeidet i kommunen. Miljøarbeidar Fysioterapeut Ev. andre Ungdomsskulane og nærmiljøgruppa/rektorane SLT-koordinator er pådrivar for dette arbeidet. Arbeidsgruppa/SLTkoordinator Kvar sommar I løpet av skuleåret 08/09 I løpet av

17 kommune sine heimesider. Invitere FAU-leiarane på møte i nærmiljøgruppene. Felles undervisningsplan. Eigen plan. Etablere kontakt med foreldra. Helsesøster Umiddelbart. Felles grunnlag for foreldre og ungar. Barnehagar og skular +++ I løpet av skuleåret 08/09 Meir om tiltaka Nærmiljøgruppene. Dette er der vi jobbar tverrfagleg og tverretatleg i praksis. Det er her dei praktiske løysingane skal koma frå. Her kan de få praktisk hjelp og råd. Vi er derimot avhengige av at det kjem problemstillingar til oss frå skulane og barnehagane, og gjerne frå foreldre, som vi kan arbeide vidare med. Foreldredeltaking og informasjon (Undervisningsplanen) Det er viktig at foreldra tas med i det førebyggande arbeidet, både som deltakare og at dei får informasjon og rettleiing. Det er avgjerande for å lykkas med haldningsskapande arbeid, å involvere foreldra. Dette gjeld også i førebyggande tiltak retta mot einskilde og grupper. I samband med dette arbeidet har skulen og nærmiljøgruppa laga eit felles undervisningsopplegg. Der me har planlagt foreldremøte med ulike tema vi meiner er viktig for foreldre med barn i ulike aldrar. Overgangen mellom grunnskule og vidaregåande skule. Å flytte på hybel allereie når ein byrjar på vidaregåande er spesielt for oss som bur i Vinje. Dette kan vere ei stor utfordring for mange, og har vist seg å vere noko vi må ta tak i framover. Crossbane og sommarleir. Dette er byggande, primær- og kanskje sekundærførebyggande tiltak, som skal vere tilbod til alle barn og unge i kommunen. Sommarleiren er i gang, mens det tek tid å få i gang arbeidet med ein crossbane. Dette arbeidet har stranda tidlegare av ulike årsaker, men ein vil mest sannsynleg gjera eit nytt forsøk. Generelt Fleire av punkta heng saman og går over i kvarandre. Som til dømes å informere og å lage informasjon. Informasjon erfarer vi er utruleg viktig. Det kan ikkje bli nok av informasjon. Vi må informere aktivt og ikkje vente på at folk sjølve innhentar informasjon. Vi opplever og at mange ikkje veit om dei tilboda som finst for barn og foreldre i kommunen, både hjå foreldra og hjå tilsette i kommunen. Å få i gang positive tiltak og aktivitetar som knyt bygdene saman, har vi som visjon i SLT-arbeidet. Vinje, august

18 Vinje kommune Organisasjon, arkiv og IKT Arkiv saknr: 2008/2417 Løpenr.: 10865/2008 Arkivkode: Utval Møtedato Utval Saksnr Formannskapet /75 Formannskapet /78 Kommunestyret /83 Sakshandsamar: Finn Arne Askje Godtgjersle til ordførar - frigjering av koplinga til rådmannen si løn Vedlegg: Dokument i saka: Godtgjersle for folkevalde sak i kommunestyret (06/43) Politisk struktur sak i kommunestyret (07/21) Val av forhandlingsutval lønnsforhandling for rådmann og kommunalsjef sak i formannskapet (08/21) Bakgrunn: Godtgjersla til ordførar er i dag relatert til rådmannen si løn. Desse to personane har no den same løna. Vidare blir godtgjersla til folkevalde relatert til ordførargodtgjersla, med ein prosentsats av ordføraren si godtgjersle. Då kommunestyret handsama den politiske strukturen i 2007 vart gjennomføringa av lønnsforhandlingane delegert til rådmannen, bortsett frå forhandlingane om løna til rådmann og kommunalsjef som var delegert til formannskapet. I sak 08/21 vedtok formannskapet å ikkje opprette eit forhandlingsutval til lønsforhandlingane med kommunalsjef og rådmann, men heile formannskapet skal delta i desse forhandlingane.

19 Stadig fleire kommunar frigjer koplinga mellom ordførargodtgjersla og rådmannsløna, i Vest-Telemark har allereie Fyresdal gjort det og ein er òg kjent med at Kragerø jobbar for det same. På landsbasis er det fleire kommunar som har gjort det same. Etter dei opplysningane me har henta inn så har dei kommunane som har brote koplinga mellom ordførargodtgjersla og rådmannsløna lagt seg på ein prosentsats av godtgjersla til stortingsrepresentantane. Denne prosentsatsen varierar frå 80% - 100%. Godtgjersla er i dag slik: Ordførar: (ikkje regulert sidan ved dagens ordning vil det bli regulering med verknad ) Stortingsrepresentant (regulert ny regulering ) Vurdering: Dersom ein no ikkje frigjer koplinga mellom ordførargodtgjersla og rådmannsløna vil ein kunne stille spørsmål om habilitet i formannskapet under lønnsvurderingane/forhandlingane om løna til kommunalsjef og rådmann. Særdeles gjeld det ordførar som vil få ei godtgjersle som direkte er like rådmannsløna. Resten av formannskapet har òg ei godtgjersle som er knytt til rådmannsløna, i størst grad gjeld det varaordførar. Rådmannen meiner det vil vere rimeleg å fastsette ordførargodtgjersla til 90% av stortingsrepresentantane si godtgjersle. Det vil gje ei godtgjersle på kr til ordførar. Om relaterar det til dagens lønnsnivå så er det ein auke på 7%. Lønnsoppgjeret i 2008 gav ein lønnsvekst på 7,4% i heile KS området og 7,7% i kommunesektoren, derfor vil det ikkje vere urimeleg med ein auke på 7% i ordførargodtgjersla. Godtgjersla til stortingsrepresentantane vert regulert 1.oktober kvart år, mens det i kommunane skjer ei regulering 1. mai kvart år. Rådmannen meiner det er naturleg at ordførargodtgjersla vert regulert samstundes med dei andre tilsette i kommunen. Ein legg då til grunn stortingsrepresentantane si godtgjersle som var fastsett 1. oktober føregåande år. Rådmannens framlegg til vedtak: Godtgjersla til ordførar vert sett til 90% av stortingsrepresentantane si godtgjersle. Ordninga vert gjort gjeldande frå Godtgjersla vert regulert årleg 1. mai. Ein legg då til grunn stortingsrepresentantane sin godtgjersle som var fastsett 1. oktober føregåande år. Rådmannen, Hans Kristian Lehmann, rådmann /s/ Handsaming i Formannskapet :

20 Framlegg frå Ap. v Børre Rønningen: Saka vert utsett. Framlegget frå Rønningen vart vedteke med 4 mot 3 røyster. Saka vert utsett. Handsaming i Formannskapet : Arne Vinje gjekk frå som ugild jfr. FVL 6, 2. ledd. Knut Ringhus kom inn som vara. Framlegget frå rådmannen vart samrøystes vedteke. Godtgjersla til ordførar vert sett til 90% av stortingsrepresentantane si godtgjersle. Ordninga vert gjort gjeldande frå Godtgjersla vert regulert årleg 1. mai. Ein legg då til grunn stortingsrepresentantane sin godtgjersle som var fastsett 1. oktober føregåande år. Saksordførar: Ole Kristian Nyhus

21 Vinje kommune Økonomi, plan og utvikling Arkiv saknr: 2007/1023 Løpenr.: 12361/2008 Arkivkode: Q12 Utval Møtedato Utval Saksnr Plan- og miljøutvalet /124 Kommunestyret /84 Sakshandsamar: Jan Myrekrok Kommunedelplan for Ev 134 Vågslid Grostøl eigengodkjenning Vedlegg: Kommunedelplan. Dokument i saka: Saksmappe 2007/1023. Høyringsfråsegn frå Fylkesmannen i Telemark, datert 13. mai 08. Høyringsfråsegn frå Norges Lastebileierforbund avd. Telemark og Vestfold, datert 7. mai 08. Høyringsfråsegn frå Telemark fylkeskommune, datert 31. mars 08. Høyringsfråsegn frå Statens vegvesenregion Vest, datert 30. juli 08. Brev frå A/S Haukelivegen om finansiering av nye tunnelar ved Røldal, datert 4. september 08. Bakgrunn: Vinje kommune har til handsaming del av kommunedelplan for Ev 134 Vågsli Grostøl. Tidlegare har Kommunestyret gjeve uttale til KS1 konseptvalutgreiing. No står kommunedelplanen for tur. På våren har ein hatt traseval i Odda kommune og Konsekvensutgreiinga til uttale. Det meste av strekninga innanfor kommunedelplanen er opprusting av eksisterande E134. Likevel tilrår vegvesenet ny trasé som alternativ til opprusting av Vågslitunnelen, og ny trasé frå søndre tunnelpåhogg for noverande Haukelitunnel fram til Seljestad. Vegvesenet sitt framlegg fjernar 900 høgdemeter på Ev 134.

22 Vegvesenet foreslår å stenge dagens Vågslitunnel, medan den gamle vegen i dagen over vert oppretthalden som turistveg og g/s-veg. Rådmannen ser ikkje at det vil vere behov for å halde dagens tunnel open, når det kjem ein ny. Vidare kan ein merke seg at Haukelitunnelen og Austmannalitunnelen vert stengt, all den tid dei ikkje inngår i sommarvegen over fjellet. Svandalsflonatunnelen inngår derimot i sommaralternativet, saman med eksisterande veg over fjellet mellom Ulevåvatnet og Liamyrane ved Røldal. A/S Haukelivegen har også tilskrive Vinje kommune i høve finansieringsmåtar for nye tunnelar. Ettersom det gjeld dette prosjektet, vel ein å ta dette spørsmålet med i denne saka. Vurdering: Nye Ev 134 er dimensjonert som S4 stamveg med 2X3,5 meter køyrebane, 1 meter bankett på kvar side og eit midtfelt på 1 meter. Dette inneber ei total planeringsbreidde på 10 meter. Over høgfjellet er den eine banketten utvida med 3 meter, og skal nyttast som fresefelt vinterstid. Tunnelane er planlagt med tunnelprofil T9,5 med havarinisjer for kvar 375 meter og snunisjer for kvar 1,5km. Dimensjoneringa av vegen styrast av kor stor årsdøgnstrafikken (ÅDT) er utrekna til å kunne bli. Vegen, med desse dimensjonane, kan ta ein ÅDT på køyretøy. Vegvesenet sine modellar syner at ein ikkje når dette trafikktalet innan 2030, sjølv med utbygging av prosjekta Sandsfjord bru, Rogfast, Jondalstunnel, bru Jondal Tørvikbygd og ny veg på strekninga Søfteland Tørvikbygd. I Vinje kommune tilrår altså vegvesenet ny Vågslitunnel. Det såkalla alternativ S2 har 2,1% stigning mot 5,1% ved å utbetre dagens tunnel (S1). Den nye tunnelen vil bli om lag meter, mot dagens Sjølv om området langs Kjelavatnet allereie er prega av naturinngrep, er tunnelen forlenga for å redusere terrenginngrepa. Den nye traséen har ei langde på 4,9 km. Ny tunnel reduserer utbyggingskotnadene med 68 mill. kr. Vidare vestover til fylkesgrensa er det lagt opp til utbetring av dagens trasé. Gjennomgang av innkomne merknader: Fylkesmannen i Telemark Fylkesmannen har ingen innvendingar til planen. Norges Lastebileierforbund avd. Telemark og Vestfold (NLF) NLF meiner hovudomsynet må takast i forhold til den næringstrafikken som nyttar denne stamvegen. Ev 134 må framstå som ein moderne gjennomfartsveg med akseptable stigningstilhøve både sommar og vinter. Dei peikar spesielt på drivstofføkonomi, trafikktryggleik og regularitet. NLF har ikkje innvendingar har ikkje særskilte kommentarar til strekninga i Vinje, men ønskjer traseen lagt lenger opp i Valldalen enn kva vegvesenet og Odda kommune legg opp til. Vurdering: Vinje kommune deler i utgangspunktet synet til NLF, men respekterer dei avvegingar som er gjort i høve til tilrådinga av M4 som traseval forbi Røldal.

23 Telemark fylkeskommune Fylkeskommunen er nøgd med progresjonen i planarbeidet, og konstaterer at dette er i tråd med fylkesplanen sitt handlingsprogram og berørte kommunars innspel til Nasjonal Transportplan (NTP). I fråsegna vert det vidare peika på at arealbruken ikkje vert avklart i høve til kulturminnelova 8, 4. ledd, før den einskilde regulerings- eller utbyggingsplan er sendt kulturminnevernet til uttale. Elles vert det synt til at vegmiljøet på Haukelifjell er med i Nasjonal verneplan for vegar, bruer, og vegrelaterte kulturminne. Haukelifjell brøytestasjon er freda, og må merkast som det. Vurdering: Ein stiller seg bak fylkeskommunen sine vurderingar kring vegmiljøet på Haukelifjell. Dette må det takast omsyn til i den vidare planlegginga av prosjektet. Formuleringa Alle forslag til planar innanfor området skal sendast fylkeskommunen til uttale, jfr. Kulturminnelova 9 vert teken inn i plandokumentet. Statens vegvesen Region vest Dei svarar etter å ha fått tilsendt dei andre merknadene. Vegvesenet peikar på at det er ei stor føremon med semje om val av løysing dersom det skal vere von om å få prosjektet med i NTP. Utover å konstatere at fleire høyringsinstansar stør deira traseval, kommenterer dei innspelet frå NLF, som ikkje berører Vinje direkte. Vegvesenet meiner at samspelet mellom alternativ M4 og eit attraktivt næringsareal på Liamyrane, veg opp for den auka veglengda og stigninga dette alternativet har i høve til M10 innerst i Valldalen. Denne løysinga har også så store negative verknader for kulturmiljø og landskap, at ei slik løysing ikkje er tilrådeleg. Dei peikar óg på at det er viktig finne eit kompromiss nærare Røldal, slik at rv 13 gjennom Brattlandsdalen og rv 520 til Sauda får kortare tilkomstveg til stamvegnettet og E134. Vurdering: Rådmannen meiner at kommunedelplanframlegget frå vegvesenet samla sett balanserer på ein god måte mellom kravet til effektive kommunikasjonar på ein stamveg, og omsynet til berørte lokalsamfunn sine behov. Ein vil difor tilrå at planen vert eigengodkjent med merknaden i punkt 2. Nye tunnelar ved Røldal - finansiering A/S Haukelivegen peikar i brev til Vinje kommune på at ein realistisk sett må rekne med at prosjektet må delfinansierast gjennom brukarbetaling (bompengar). Statens vegvesen har også tydeleg signalisert dette. I forlenginga av planarbeidet som er gjort, lyt ein då få utført ei vurdering av potensialet for brukarfinansiering. Grunnlaget for at vegvesenet skal kunne setje i gang eit slikt arbeid, er eit lokalt initiativ frå berørte kommunar og interesseorganisasjonar. Kommunen er oppmoda om å kome med eit slikt initiativ. Rådmannen legg difor til rette for at eit slikt vedtak kan gjerast i samband planvedtaket.

24 Rådmannens framlegg til vedtak: 1. Med heimel i Plan- og bygningslova 20-5, 2. ledd vert framlegg til kommunedelplan for Ev 134 Vågsli Grostøl datert eigengodkjent. 2. Planen vert vedteken med følgjande endringar: a) Formuleringa Alle forslag til planar innanfor området skal sendast fylkeskommunen til uttale, jfr. Kulturminnelova 9 vert teken inn i plandokumentet. 3. Nye tunnelar Røldal/Haukelifjell må realiserast i komande NTP-periode. Vinje kommune vil understreke den store og strategiske tydinga dette prosjektet har for transport aust-vest, for næringsliv og regionutvikling i store delar av Rogaland, Hordaland og Telemark, og ber Samferdsledepartementet og Stortinget sørgje for å få prosjektet med i komande NTP. 4. Vinje kommune går inn for at ein kan nytte brukarfinansiering til delfinansiering av nye tunnelar ved Røldal/Haukelifjell, og ber om at Statens vegvesen set i verk arbeid med sikte på å leggje fram forslag til bompengeordning så snart som mogleg. Rådmannen, Hans Kristian Lehmann, rådmann /s/ Handsaming i Plan- og miljøutvalet : Framlegg frå Frp v. Halvor Lognvik: Vinje plan- og miljøutval kan ikkje godkjenne denne planen. Her er det lange tunnelar i eit vêrhardt område. Plan- og miljøutvalet er svært opptekne av sikkerhet for trafikantane og kan difor ikkje godta tunnelar med møtande trafikk. Me må også ha ein annan bruk av massa enn det som er tenkt i framlegget. Plan- og miljøutvalet ynskjer møte med planleggar for å avklare sikkerhets- og kostnadsmessige spørsmål før utarbeiding av ny plan. Framlegget frå Lognvik fall med 6 mot 1 røyst. Framlegget frå rådmannen vart vedteke. 5. Med heimel i Plan- og bygningslova 20-5, 2. ledd vert framlegg til kommunedelplan for Ev 134 Vågsli Grostøl datert eigengodkjent. 6. Planen vert vedteken med følgjande endringar: a) Formuleringa Alle forslag til planar innanfor området skal sendast fylkeskommunen til uttale, jfr. Kulturminnelova 9 vert teken inn i plandokumentet. 7. Nye tunnelar Røldal/Haukelifjell må realiserast i komande NTP-periode. Vinje kommune vil understreke den store og strategiske tydinga dette prosjektet har for transport aust-vest, for næringsliv og regionutvikling i store delar av Rogaland,

25 Hordaland og Telemark, og ber Samferdsledepartementet og Stortinget sørgje for å få prosjektet med i komande NTP. 8. Vinje kommune går inn for at ein kan nytte brukarfinansiering til delfinansiering av nye tunnelar ved Røldal/Haukelifjell, og ber om at Statens vegvesen set i verk arbeid med sikte på å leggje fram forslag til bompengeordning så snart som mogleg. Saksordførar: Ingerid Hayes

26

27 2 Ev 134 Vågsli Røldal - Grostøl Kommunedelplan INNHALD Side Samandrag av konsekvensutgreiing 3 B-teikningar, plan og profilteikningar. 8 - Vågsli Haukeliseter Hall. 8 - Haukeliseter Hall Ulevåvatn Kryssing av Valldalen Seljestad Grostøl. 11 Forslag til massedeponi Austdalen - Liamyrane Støysonekart. 13

28 Samandrag. Dagens transportsystem Konsekvensutgreiinga dekkjer området mellom Vågsli i Vinje kommune og Grostøl i Odda kommune og omhandlar dagens stamveg og nye meir direkte og kortare løysingar utanom Røldal. Dagens E134 på denne strekninga har stor stigning og mange høgdemeter. Det meste av strekninga vart bygd ut i åra og stamvegen over Haukelifjell vart opna i 1968 som heilårsveg mellom Aust- og Vestlandet.. Fig. 1: Hovudgrunnen til at ein vil leggja E134 utanom Røldal sentrum. Noverande E134 med gul strek. (Figur: Haukelivegens Venner). 3 Fig. 2: Planområdet Ev 134 Vågsli Røldal - Grostøl Kommunedelplan

29 Plangrunnlag og hovudspørsmål I 1995 byrja Vegdirektoratet å utarbeida vegutgreiingar for stamvegnettet. Desse stamvegutgreiingane vert revidert kvar 4. år og dannar grunnlaget for prioriteringar og strategi for framtidig utvikling av stamvegnettet. Alt i 1995 signaliserte Statens vegvesen at ein burde vurdera ny vegtrasé opp mot oppgradering av noverande tunnelar på strekninga frå fylkesgrensa til Seljestad. Derfor vart det starta ei vegutgreiing på strekninga samstundes med revisjon av stamvegutgreiinga i Denne vegutgreiinga vert og lagt til grunn for denne konsekvensutgreiinga. Odda kommune er ansvarleg planmynde for konsekvensutgreiinga og Statens vegvesen Region vest er tiltakshavar. Vinje kommune har ved vedtak i kommunestyret 11. mai 2006 overført planmynde for konsekvensutgreiinga til Odda kommune, saksnr. 06/32. Vurderte alternativ På austsida av planområdet er det vurdert ein alternativ trasé i tillegg til oppgradering av noverande tunnel ved Vågsli. Den alternative traséen har ein lengde på om lag 4,9 km og gjev ein tunnellengde på 1,575 km i forhold til noverande Vågslitunnel som er om lag 1,64 km lang. Mellom Haukeli Hall og austre tunnelpåhogg på Haukelitunnelen er det berre vurdert oppgradering av noverande trasé. Som alternativ til nytt tunnelpåhogg ved vestsida av Ulevåvatn er det og vurdert strossing av Haukelitunnelens austre del, tidlegare Pepparsteintunnelen, før opninga mellom tunnelane i Dyrskar vart bygd igjen. Ved kryssing av Valldalen er det vurdert fleire løysingar, totalt 9 alternativ. I silingsrapporten er 4 av alternativa foreslått silt bort og ein foreslår å arbeida vidare med 5 alternative løysingar. 2 av løysingane kryssar Valldalen i området ved Liamyra, alternativ M3 og M4. Alternativ M6 kryssar dalen om lag der noverande E134 kryssar Valldalen. I tillegg er det tatt med to løysingar like nord for Bråstøl, alternativ M7 og M10. Mellom Valldalen til Seljestad samlar tunnelløysingane til eit felles tunnelpåhogg ved Seljestad. I tillegg er det vurdert tunnelpåhogg i Løyningsdalen og ovanom Korlevoll om lag der dagens tunnelpåhogg for Seljestadtunnelen ligg, men på andre sida av dalen. Begge desse løysingane er foreslått silt bort i planprogram og silingsrapport. Frå Seljestad til Jøsendal (kryss med rv 13) føl planforslaget noverande trasé. Strekninga vil standardmessig bli oppgradert og krabbefelt opp frå Jøsendal vil bli forlenga og ført over bakketopp og fletta saman til eit felt. Mellom Jøsendal og Grostøl føl og framtidig veglinje noverande trasé, men med mindre omleggingar grunna større skilnad mellom ny og noverande standard. 4 Ev 134 Vågsli Røldal - Grostøl Kommunedelplan Figur 3: Alternativ som inngår i konsekvensutgreiinga vist med svart strek. Alternativ foreslått silt bort vist med raud strek. Trafikk og reisetider Ei omlegging av traséen utanom Røldal vil ha stor betydning for trafikken over Haukelifjell og gje store innsparingar i tids- og køyrekostnader for trafikantane. Køyretida vert redusert med om lag 18 minutt for personbil og talet på høgdemeter vert redusert frå 1420 høgdemeter til om lag 500 høgdemeter. Køyrestrekninga vert korta inn med om lag km alt etter kva alternativ som vert valt. Ei omlegging av vegstrekninga mellom Valldalen og Midtleger vil gje betre regularitet i vintersesongen. Hovudgrunnen til at E134 har mange timar med stengt veg og kollonekøyring om vinteren, er denne strekninga med til dels stor stigning, mykje nedbør og stadvis rasutsett vegtrasé. Klimaendringar kan føre til at talet på timar med vinterstenging av høgfjellsovergangane kan auke med tida. Dette vil føre til endå fleire problem i framtida trur klimaforskarar. I vinter har høgfjellstrekningane i Sør-Noreg vore stengt lengre enn i dei tre føregåande åra. Utviklinga dei siste åra viser at ein kan få meir ekstremvêr i framtida. Mykje nedbør i form av snø og sterk vind frå sida kan medføra snøføyke som kan bli så ille at det fører til stengt veg. Dersom forholda er vanskeleg, men ikkje så ille at vegen må stengast, blir det kollonekøyring. Det er spesielt strekninga over høgfjellet frå Vågslitunnelen til tunnelpåhogg vest for Ulevåvatnet som er mest utsett for slike vêrforhold.

30 Tabell nedafor viser kor mange timar vegane har vore stengt eller det har vore innført kollonekøyring dei siste åra: Strekning 2003/ / / /07* Ev 16 Filefjell Rv 7 Hardangervidda Rv 13 Vikafjellet Rv 50 Hol - Aurland Rv 52 Hemsedal Rv 53 Tyin Årdal Ev 134 Haukelifjell *) Førebels tal, oktober februar (Kjelde: Bergens Tidende/Statens vegvesen) Tabellen ovanfor kan vera feil å samanlikna tal mot tal fordi det vert praktisert to typar kollonnekøyring på fjellovergangane. Dersom det er mogeleg, vert kollona køyrd med småbilar. Men dersom snøføyka er sterk, får småbilane ikkje vera med. Då får berre køyretøy over 7,5 tonn passera. I praksis betyr det større køyretøy som bussar og lastebilar. Denne ordninga vert praktisert til dømes på rv 7 over Hardangervidda. På Ev 134 over Haukelifjell vert denne oppdelinga ikkje praktisert. I nokon tilfeller vert høgfjellstrekningane stengt av snøskred eller fare for snøskred. Dette gjeld ikkje minst rv 13 over Vikafjell og rv 53 mellom Tyin og Årdal. Andre gongar kan høgfjellstrekningane verta haldne stengt, eller det vert innført kollonekøyring grunna smal vegbane etter uversperiodar. Brøytemannskapane treng då arbeidsro til å få utvida køyrebana til full breidde igjen. Verknader Prissette konsekvensar Prissette konsekvensar gjeld i hovudsak investeringar, drift og vedlikehald, regionale verknader (nyskapt trafikk), køyre- og tidskostnader og ulykker. Dei to viktigaste kriteria for vurdering av prissette konsekvensar er : Netto nytte som er uttrykk for den samfunnsøkonomiske nytten av tiltaket. Summen av dei individuelle velferdsmessige gevinstar (som for nokon kan vera negative) tiltaket genererer, trekt frå kostnadene ved gjennomføring av tiltaket. Eit kriterium for at tiltaket skal vera lønsamt med omsyn til prissette konsekvensar, er at det har ei utforming/løysing som viser ein positiv netto nytte, det vil seia at netto nytte er større enn (eller lik) null. Netto nytte i høve til budsjettkroner (NN/BK) som gjev uttrykk for kva ein får igjen for bruk av offentlege midlar. Nyttekostnadsbrøken viser forholdet mellom netto nytte av eit alternativ eller tiltak og dei betalelige kostnadene som vert dekka over avgrensa offentlege budsjett. Nyttekostnadsbrøken vert nytta saman med resten av konsekvensanalysen som beslutningsgrunnlag for val av alternative løysingar ved eit prosjekt, eller for prioritering/rangering av prosjekter. 5 Ev 134 Vågsli Røldal - Grostøl Kommunedelplan Det er berekna prissette konsekvensar for dei vurderte alternativa som følgjer: Prissette konsekvensar, neddiskonterte verdiar i mill. kr. Alternativ Investering Sum trafikantnytte Sum investering og drift Netto nytte Sum offentlege kostnader Netto nytte/budsjett -krone (NN/B) S1 + M mill ,84 S1 + M mill ,84 S1 + M mill ,81 S1 + M mill ,82 S1 + M mill ,82 S2 + M mill ,83 S2 + M mill ,83 S2 + M mill ,80 S2 + M mill ,82 S2 + M mill ,81 Netto nytte er for alle alternativa negativ. Som tabellen syner varierer den negative nytta frå minus 3 011,572 mill. til minus 3 275,961 mill. kroner. Netto nytte/budsjettkronebrøken varierer mellom minus 0,80 til minus 0,84 og viser at prosjektet gjev liten nytte sett i høve til dei store kostnadene. Ikkje prissette konsekvensar Konfliktar med nærmiljø er knytt til støy og forureining, ulykker, utryggleik og barriereverknader. Innafor planområdet er det relativt liten busetnad. Det bur mest folk langs traséen frå Røldal til Håra. Denne strekninga får stamvegtrafikken flytta bort og får dermed forbetringar av nærmiljøet og trafikktryggleiken. Samanstilling av ikkje prissette konsekvensar Alternativ: S1 + M3 S1 + M4 S1 + M6 S1 + M7 S1 + M10 S2 + M3 S2 + M4 S2 + M6 S2 + M7 S2 + M10 Miljø - Kulturminne Natur Landskap Nærmiljø Landbruk Friluftsliv

31 Samla vurdering Dei viktigaste skilnadene mellom alternativa er: Vågsli Haukeli Hall Alternativ S1 er ei oppgradering av noverande trasé og har stor stigning frå Vågsli og eit stykke inn i Vågslitunnelen. Alternativet er den løysinga som har minst konfliktar både med omsyn til landskap og kulturmiljø. Vågslitunnelen har mange områder som har full utstøyping slik at strossing til T9,5-profil vert ei kostbar løysing. Under arbeidet kan gamal vegtrase nyttast som omkøyringsveg med signalregulering for mindre køyretøy. Ingen omkøyringsveg for større køyretøy. Skilnaden i kostnader mellom alternativ S1 og S2 er 68 mill. kroner med alternativ S1 som den dyraste. Alternativ S2 er ny trasé med mindre stigning enn alternativ S1, (2,1 % mot 5,1 %). Tunnellengda blir på om lag 1575 meter mot noverande Vågslitunnel på om lag 1640 meter. Tunnelen er forlengja langs Kjelavatnet for å redusera terrenginngrepa sjølv om dette er i eit område som alt har store inngrep ved vassregulering. Valldalen. Fem ulike løysingar ved kryssing av Valldalen er vurdert. Desse løysingane kan delast inn i tre grupper: 1. Alternativ M3 og M4 som kryssar dalen ved Liamyra. Desse løysingane kan få nærheit til mogeleg massedeponi på Liamyra der massedeponiet kan utviklast til næringsareal knytt opp mot Røldalsområdet. Desse alternativa kryssar dalen på lågaste høgde over havet, 540 m.o.h. for alternativ M3 og 600 m.o.h. for alternativ M4. Desse to løysingane får og den lengste veglengde med alternativ M3 som er 1214 meter lengre enn alternativ M6. Alternativ M4 er tilsvarande 1077 meter lengre enn M6. 2. Alternativ M6 kryssar Valldalen om lag der noverande E134 kryssar dalen. Løysinga ligg lengre frå mogeleg massedeponi enn M3 og M4 og får eit trongt kryss med noverande stamveg. M6 ligg og nært tidlegare vegsystem som er vurdert verneverdige. Dette gjeld pilegrimsvegen, veganlegg frå 1880-åra og noverande stamveg. 3. Alternativ M7 og M10 kryssar Valldalen aust for Bråstøl. Begge desse alternativa får konflikt med naturmiljø (-3) og kulturmiljø (-3). Alternativa vil gripa inn i eit område der det er og er planar om utvikling som eit område med fritidsbusetnad i tillegg til stølsdrift. Alternativa er for M7 120 meter og M meter lengre enn alternativ M6. Desse alternativa kryssar Valldalen på høgast kotehøgde, 672 meter for alternativ M7 og 670 meter for alternativ M10. Begge desse løysingane får stor avstand til massedeponi sjølv om noko av overskotmassane kan nyttast til opparbeiding av næringsareal i tilknyting til kryssområdet i Valldalen. 6 Aktuelle alternativ i Valldalen ovanom Røldal Ev 134 Vågsli Røldal - Grostøl Kommunedelplan

32 Tiltakshavar si tilråding og vidare arbeid Tiltakshavars tilråding vil vere basert på ei avveging mellom verknader og kostnader for prosjektet. Det er og fokus på finansieringa for prosjektet, og såleis vil vanlegvis mogelegheit for trinnvis utbygging vere ein faktor i vurderingane. Men løysingane i denne konsekvensutgreiinga er ikkje så ulike med omsyn til byggetrinn, slik at dette elementet ikkje har avgjerande betydning. Prosjektet har lav nytteverdi i høve til kostnadene, og faktoren netto nytte varierer frå minus millionar til minus millionar. Dei samla offentlege kostnadene er for alle alternativa mellom 4 og 5 gangar større enn tilsvarande berekna trafikantnytte. Nettonyttebudsjettkronerbrøken ligg såleis svært lågt, mellom -0,80 til -0,84. For dei ikkje-prissette konsekvensane er skilnadene betydelege mellom alternativa i Valldalen. Dess lengre inn i dalen ein kryssar dess større negative konsekvensar får alternativa. Det er spesielt på landskap og natur ein får dei mest negative konsekvensane for alternativ M7 og M10. Nedanfor har vi samla vist dei fire alternativa som vi meiner kan vere mest aktuelle. Kriterier/Alternativ S1+ M3 S1+ M4 S2 + M3 S2 + M4 Byggekostnad mill mill mill mill. Sum offentlege kostnader mill mill mill mill. Berekna trafikantnytte 852 mill. 856 mill. 862 mill. 865 mill. Netto nytte (trafikant-nytte minus bygge- og driftskostnad) mill mill mill mill. Miljøforhold Andre ikkje-prissette konsekvensar /-3-2/-3 Kostnads- og nyttetala i tabellen er neddiskontert over 25 år. Tala for nytte gjeld fullt utbygde alternativ. Ut frå samtlege alternativ meinar tiltakshavar at alternativ S2 ved Vågslitunnelen + U1 ved Ulevåvatnet + M4 ved kryssing av Valldalen er det beste saman med massedeponi på Liamyrane. Dei viktigaste grunnane for dette er følgjande: Det er liten skilnad på anleggskostandene mellom alternativa og kostnader er derfor ikkje ein tungtvegande faktor bortsett frå ved val av alternativ S2 ved noverande Vågslitunnel. Vegteknisk er alternativa stort sett like, men ein får minst stigning med ny trasé ved Vågslitunnelen og på strekninga mellom Ulevåvatn og Valldalen for dei alternativa som ligg lengst inn i Valldalen, alternativ M7 og M10. Skilnaden i stigning er ikkje større enn at vi likevel kan tilrå alternativ M4. På eit overordna geografisk nivå er det i første rekke Haugalandet/Sunnhordland som kan vente seg størst positive verknader av tiltaket. Det har samanheng med kommunikasjonsstruktur (E134 er einaste reelle vegsambandet aust-vest) og næringsstruktur i regionen. Transportverksemder vil merke positive verknader av innkorta reisetid, mindre transportkostnader og tryggare transport vinterstid. 7 Ev 134 Vågsli Røldal - Grostøl Kommunedelplan Tiltaket vil vera til stor fordel lokalt ved at tilgjenget både vestover og austover vert tryggare og såleis føre til at lokalsamfunna vert mindre sårbare. Tiltaket vil være positivt med omsyn til risiko og sårbarheit, både for yrkestransportar og andre reisande på stamvegen. Dette skuldast i første rekke at tiltaket fører til at ein unngår flaskehalsane Austmannalia og Håradalen, to vegstrekningar som kan vera vanskeleg vinterstid spesielt for tyngre køyretøy. Alternativet medfører moderate miljøkonsekvensar både ved Vågslitunnelen og i Valldalen, men kjem dårleg ut med omsyn til landskapsinngrep med massedeponi på Liamyrane. Massedeponi på Liamyrane er valt fordi ein der kan få nytta massane til noko positivt og framtidsretta for Røldal. Kostnadene med eit deponi på Liamyrane er og mykje billigare og mindre konfliktfylt enn deponi i Austdalen. Ein rår til å halda i stand og open gamal veg over fjellet i sommarsesongen på begge sider av Røldal for å gje eit tilbod til turistar som vil oppleva høgfjellet og samtidig gje eit tilbod til sykkeltrafikken. Ved Vågslitunnelen: S2 gjev gode stigningsforhold og traséen går i nærleiken av eit område som alt har store inngrep i samband med kraftutbygging. S2 er betydeleg billigare enn S1, opprusting av dagen trasé. Skilnad 68 mill. kroner. Ved nordenden av Ulevåvatn: Ny trasé ved nordenden av Ulevåvatn er svært rasfarleg og har i tillegg store negative konsekvensar for kulturmiljø. Derfor vel vi alternativ U1 som er tunnelpåhogg ved dagens Haukelitunnel og ny tunnel med fall mot Valldalen. Valldalen: M4 gjev god tilkomst til Røldal og næringsareal i tilknyting til krysset som kan styrkja og utvikla næringslivet i bygda. Næringsarealet ligg tett inntil kryss og valt vegalternativ og er eit godt grunnlag for robuste og vellykka næringsverksemder innan først og fremst reiseliv og turisme. Næringsarealet ligg så tett inntil senteret i Røldal at ein ikkje trur at næringsarealet vil dra verksemder frå dagens Røldal sentrum. Etappevis utbygging: Dersom ein skal byggja strekninga ut etappevis, er strekninga frå søre tunnelpåhogg for Haukelitunnelen til Valldalen det viktigaste byggetrinnet å byggja ut først. Eit slikt byggetrinn vil kosta minimum 1,2 milliard kroner og vil gje store positive ringverknader, spesielt for tungtransporten. Kostnadene er avhengig av kor mykje tunnelmassar ein vil bruka inn over høgfjellet for å utbetra noverande trasé. Tiltaket vil og gje positiv bieffekt for reinen sine trekkruter i vintersesongen dersom noverande veg mellom Midtleger og Austmannalia vert vinterstengt. I tillegg er det denne strekninga som oftast er årsaka til kolonnekøyring eller at vegen vert stengt ved uvær vinterstid. Ved å byggja ny tunnel på denne strekninga, vil ein få betre regularitet og stamvegen vil verta sikrare og meir påliteleg og i periodar om vinteren med dårleg vær.

33 8 Ev 134 Vågsli Røldal - Grostøl Kommunedelplan Parsell: Vågsli Haukeliseter Hall Alternativ S2, ny trasé: Teikning B_101 Teikning B_102 Alternativ S1, opprusting av eks. trasé: Teikning B_201 Teikning B_202

34 9 Ev 134 Vågsli Røldal - Grostøl Kommunedelplan Parsell: Haukeliseter Hall Valldalen Alternativ U2, opprusing av eks. trasé: Teikning B_103 Teikning B_104 Teikning B_1051 Alternativ U1, ny trasé v/ulevåvatn: Teikning B_105

35 10 Ev 134 Vågsli Røldal - Grostøl Kommunedelplan Parsell: Kryssing av Valldalen Alternativ M3: Teikning B005 Alternativ M4: Teikning B_106 Alternativ M6: Teikning B004 Alternativ M7: Teikning B002 Alternativ M10: Teikning B006

36 11 Ev 134 Vågsli Røldal - Grostøl Kommunedelplan Parsell: Seljestad Grostøl Alternativ, opprusing av eks. trasé: Teikning B_107 Teikning B_108 Teikning B_109

37 Austedalen Liamyrane Forslag til massedeponi i Austdalen og på Liamyrane Alternativ Austdalen Snitt av deponi i Austdalen Deponiområdet i Austdalen. Mjølåna til 12 Ev 134 Vågsli Røldal - Grostøl Kommunedelplan Massedeponi venstre på biletet., sti til høgre. Alternativ Liamyrane Forslag til deponi på Liamyrane saman med alternativ M4 Perspektivteikning med 1,5 mill. m 3 massedeponi på Liamyrane.