Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Miljøvernavdelinga. Dato for inspeksjonen: Saksnr: 09/3955

Transkript

1 Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Miljøvernavdelinga Sakshandsamar,Bjarne Nes, telefon Inspeksjonsrapport Dato for inspeksjonen: Saksnr: 09/3955 Informasjon om verksemda Namn: Årdal kommune Adresse: Postboks 40, 6881 Årdalstangen Kommune/kommunenr.: Årdal / 1424 Org.nr. verksemd: Telefon verksemd: Bransjenr. (NACE-kode): Tilstades under inspeksjonen Frå verksemda: Jan Roy Dalheim Arne Kjos Tore Ødegård Frå Fylkesmannen: Bjarne Nes Grete Haugan Innhald i rapporten Rapporten omhandlar avvik og merknader som vart konstaterte under inspeksjonen. Hovedtema som vart kontrollerte: Mottakskontroll avfall Utslippskontroll luft (Utsleppskontroll vatn) Ikkje aktuelt for anlegget i Geithus. Status for rapporten Denne rapporten har status som førebels. Om vi ikkje får tilbakemelding om faktiske feil i rapporten innan 2 veker etter at rapporten er motteken, er rapporten endeleg.. Resultat frå inspeksjonen Ingen avvik Kontrollen avdekka 2 avvik frå regelverket Det er gjeve 4 merknader Oppfølging etter kontrollen Inga tilbakemelding Verksemda pliktar å rette avvika. Fylkesmannen pålegg verksemda å gje ei skriftleg tilbakemelding for å få stadfesta at avvika er retta, og gjere greie for dei gjennomførte tiltaka. Ev. må det leggjast ved ein bindande plan for oppretting av dei avvik som ikkje er retta innan fristen. Frist for skriftleg tilbakemelding er:

2 Pålegg om skriftleg tilbakemelding er gjeve med heimel i ureiningslova 49. Vedtaket kan påklagast innan tre dagar etter at pålegget er motteke, jf. forvaltningslova 14. Ei eventuell klage bør grunngjevast og skal sendast til Fylkesmannen. Varsel om tvangsmulkt Dersom Fylkesmannen ikkje har motteke ei tilfredsstillande tilbakemelding innan fristen, vil Fylkesmannen gjere vedtak om tvangsmulkt, jf. forureiningslova 73. Forklaring til rapporten Denne kontrollen er ein del av ein landsomfattande kontrollaksjon retta mot anlegg for avfallsforbrenning. Det er brukt ein rapportmal med ferdig utfylte avkryssingsboksar og standardiserte formuleringar for avvik. NB! Det er berre på dei punkta der vi har sett kyss og skrive inn eigne kommentarar at det er funne avvik ved denne kontrollen. Dei andre delane av rapporten er merka med grå bakgrunn. Stad: Leikanger Dato: Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Bjarne Nes senioringeniør - 2

3 Definisjonar Avvik: Brot på krav fastsett i eller i med heimel i helse-, miljø- og sikkerheitslovgjevinga, til dømes brot på krav i forureiningslova, produktkontrollova, forskrifter med heimel i desse to lovene eller krav og vilkår fastsette i utsleppsløyve eller dispensasjonar. Merknad: Tilhøve som Fylkesmannen finn det naudsynt å peike på for å ivareta helse og miljø og som ikkje er omfatta av definisjonen for avvik. Tvangsmulkt: Fylkesmannen kan vedta tvangsmulkt for å sikre at ulovlege tilhøve vert retta. Ei tvangsmulkt kan fastsetjast som ein eingongssum eller som ei mulkt som går kvar dag inntil verksemda har godtgjort at avvika er retta. Avvik Det vart påvist følgjande avvik under Fylkesmannen sin inspeksjon: Avvik 1: Mottakskontrollen av avfall er ikkje tilfredsstillande Avvik frå: Forskrift om gjenvinning og behandling av avfall (avfallsforskrifta), 10-5 Registrering og kontroll av mottatt avfall. Løyve etter forureiningslova til forbrenning av avfall til (namn på verksemd), datert xxx Grunnlaget for avviket er kryssa av og kommentert nedanfor. FORBRENNING AV ULOVLEG AVFALL a) Mottakskontrollen er ikkje tilstrekkelig til å hindre forbrenning av avfall som det ikke er gjeve løyve til å forbrenne. b) Verksemda har hatt tilfelle med forbrenning av ulovleg avfall. c) Avvikshandsaminga til verksemda er mangelfull for oppfølging av tilfelle med forbrenning av avfall som det ikkje er gjeve løyve til å forbrenne. d) Systemet for registrering av mengdene med motteke avfall fordelt på leverandørane er mangelfullt. - 3

4 ANSVAR/OPPLÆRING e) Personell som utfører mottakskontroll av avfall på verksemda, har ikkje god nok oversikt over kva for typer avfall det ikke er gjeve løyve til å forbrenne. f) Opplæringa av personell som skal utføre aktivitetar innan mottakskontroll av avfall, er mangelfull. g) Ansvar for gjennomføring av mottakskontroll av avfall og intern/ekstern rapportering av resultata frå kontrollen er uklare ved verksemda. Anna grunnlag for avviket: Avvik 2: Utsleppskontrollen til luft er mangelfull Avvik frå: Forskrift om gjenvinning og behandling av avfall (avfallsforskrifta), 10-15, og vedlegg3 Løyve etter forureiningslova til forbrenning av avfall til Geithus avfallsforbrenningsanlegg datert Grunnlaget for avviket er kryssa av og kommentert nedanfor. OVERSKRIDINGAR AV UTSLEPPSGRENSENE a) Utslepp til luft for følgjande komponentar har vore over grensene i løyvet i : CO og Dioksin. Det er i denne perioden berre utført ei kontrollmåling; i januar Her var det overskriding for parametrane CO og Dioksin. Anlegget har hatt kortare driftsavbrot i denne perioden etter ein brann i det elektriske anlegget. Det vert utført kontinuerlege målingar, men det knyter seg stor usikkerheit til resultatet av desse, då det er høvesvis store avvik frå resultata av kontrollmålinga. Dei kontinuerlege målingane viser jamt over høgare utslepp enn kontrollmålinga. b) Verksemda har mangelfulle rutinar for å følgje opp overskridingar av utsleppsgrensene til luft i løyvet. Som nemnt under punkt a) er det stor usikkerheit knytt til resultatet av dei kontinuerlege målingane. Årdal kommune har ikkje i tilstrekkeleg grad følgt opp dette, for eksempel ved å gjennomføre fleire kontrollmålingar. På kontrolltidspunktet hadde det gått meir enn 9 månader sidan siste måling. Det er eit krav i forskrifta, jf , at drifta ikkje skal fortsetje meir enn 4 timar ved ev. overskriding av utsleppsgrenser, og at samla driftstid under slike forhold ikkje skal overskride 60 timar over ein eitt-årsperiode. Det kan ikkje dokumenterast om dette kravet vert oppfylt. - 4

5 c) Verksemda har ikkje tilstrekkelege rutinar for å sikre at temperaturen i forbrenningsgassen er minst C ( C ved forbrenning av farleg avfall). REPRESENTATIVE MÅLINGAR e) Utsleppsmålingar til luft er ikkje gjennomført årleg for følgjande komponentar med utsleppsgrenser i løyvet: f) Utsleppsmålingane til luft har ikkje blitt gjennomført ved representative produksjons- og driftstilhøve ved verksemda. g) Målestadane gjer ikkje representative målingar av utsleppa til luft. KVALITETSSIKRING AV MÅLINGANE h) Prøvetaking og analyser av utslepp til luft utførast ikkje etter anerkjent norsk standard. Verksemda har ikkje lagt fram dokumentasjon på at metodane som brukast gjer like gode og pålitelege resultat som anerkjent standard. i) Prøvetaking og analyser av utslepp til luft utførast ikkje av akkrediterte instansar. j) Utslepp som er over utsleppsgrensene i løyvet, blir ikke tatt med i berekninga av totale årlege utslepp. k) Måleusikkerheita til utsleppsmålingane til luft er ikkje vist i måleresultata. KALIBRERING/VEDLIKEHALD/KONTROLL AV MÅLEINSTRUMENT l) Kontinuerlege måleinstrument for måling av utslepp til luft, blir ikkje kalibrert/vedlikehalde/kontrollert kvar 12.mnd eller i samsvar med tilrådingane frå leverandørane av instrumenta. - 5

6 m) Temperaturmålarane for måling av temperatur i forbrenningsgassen, blir ikkje kalibrert/vedlikehaldne/kontrollert i samsvar med tilrådingane frå leverandørane av målarane. ANSVARSTILHØVE/OPPLÆRING n) Verksemda har uklare ansvarstilhøve for gjennomføring av utslippskontrollen til luft. o) Opplæringa av personell som skal gjennomføre aktivitetar knytta til utslippskontrollen til luft, er mangelfull. p) Verksemda har uklare ansvarstilhøve for intern/ekstern rapportering av resultata frå utslippskontrollen til luft. Overskridingar av utslippsgrensene i løyvet blir ikkje rapportert til Fylkesmannen. Anna grunnlag for avviket: Avvik 3: Utsleppskontrollen til vatn er mangelfull Avvik frå: Forskrift om gjenvinning og behandling av avfall (avfallsforskrifta), 10-17, og vedlegg3 Løyve etter forureiningslova til forbrenning av avfall til (namn på verksemd), datert xxx Grunnlaget for avviket er kryssa av og kommentert nedanfor. OVERSKRIDINGAR AV UTSLEPPSGRENSENE a) Utslepp til vatn for følgjande komponentar har vore over grensene i løyvet i : b) Verksemda har mangelfulle rutiner for å følgje opp overskridingar av utsleppsgrensene til vatn i løyvet. - 6

7 REPRESENTATIVE MÅLINGAR c) Utsleppsmålingar til vatn er ikke gjennomført årleg for følgjande komponentar med utsleppsgrenser i løyvet: d) Utsleppsmålingane til vatn har ikkje blitt gjennomført ved representative produksjons- og driftstilhøve ved verksemda. e) Målestadane gjer ikkje representative målingar av utsleppa til vatn. KVALITETSSIKRING AV MÅLINGANE f) Prøvetaking og analyser av utslepp til vatn utførast ikkje etter anerkjent standard. Verksemda har ikkje lagt fram dokumentasjon på at metodane som brukast gjer like gode og pålitelege resultat som anerkjent standard. g) Prøvetaking og analyser av utslepp til vatn utførast ikkje av akkrediterte instansar. h) Utslepp som er over utsleppsgrensene i løyvet, blir ikke tatt med i berekninga av totale årlege utslepp. KALIBRERING/VEDLIKEHALD/KONTROLL AV MÅLEINSTRUMENT j) Vannmengdemålerane blir ikkje kalibrert/vedlikehaldne/kontrollert kvar 12. mnd eller i samsvar med tilrådingane fra leverandørane av instrumenta. k) Prøvetakingsutstyr for måling av utslepp til vatn, blir ikkje kalibrert/vedlikehalde/kontrollert i samsvar med tilrådingane fra leverandørane av utstyret. ANSVARSTILHØVE/OPPLÆRING l) Verksemda har uklare ansvarstilhøve for gjennomføring av utslippskontrollen til vatn. - 7

8 m) Opplæringa av personell som skal gjennomføre aktivitetar knytta til utsleppskontrollen til vatn er mangelfull. n) Verksemda har uklare ansvarstilhøve for intern/ekstern rapportering av resultata frå utslippskontrollen til vatn. Overskridingar av utslippsgrensene i løyvet blir ikkje rapportert til Fylkesmannen. Anna grunnlag for avviket: Avvik 4: Dokumentasjon av innhald i slagg og oske er mangelfull Avvik frå: Forskrift om gjenvinning og behandling av avfall (avfallsforskrifta), 9-11, jf. vedlegg II Løyve etter forureiningslova til forbrenning av avfall, datert Grunnlaget for avviket er kryssa av og kommentert nedanfor. a) Det er ikkje dokumentert at slagg- og oskeavfallet oppfyller kriteria for levering til deponi. Etter avfallsforskrifta skal avfallsprodusent dokumentere at avfallet oppfyller dei krava til kvalitet som går fram av vedlegg II til kapittel 9 i forskrifta. Dette vil seie at Årdal kommune som avfallsprodusent skal syte for at det er utført ei basiskarakterisering av avfallet frå forbrenningsanlegget før dette blir levert til deponering. Årdal kommune var med i eit prosjekt med prøvetaking og analyse av botnoske frå brenning av avfall i 2005, i regi av NRF. Denne rapporten vil vere eit grunnlag, men den åleine tilfredsstiller ikkje kravet til dokumentasjon. Kommunen opplyste at det er teke nye prøver av botnoska, men at resultata av analysane enno ikkje ligg føre. Det må utarbeidast og gjennomførast eit program for karakterisering/testing av avfallet som sikrar oversikt over variasjon i avfallet sin samansetjing over tid, og som identifiserer kritiske komponentar i avfallet. b) Innhald av organisk karbon og glødetap er ikkje dokumentert i samsvar med løyvet. Punkt 6.1 i utsleppsløyvet inneheld krav til måling av uforbrent materiale kvar 3. månad. Desse målingane er ikkje gjort tilstrekkeleg ofte. - 8

9 Merknader Fylkesmannen har følgjande merknader: Merknad 1: Dagleg opp- og nedkøyring av forbrenningsanlegget kan gje auka utslepp til luft Kommentar: Avfallsforbrenningsanlegget i Geithus har satsvis drift. Dvs. at anlegget blir fyrt opp og nedstengt for kvart driftsdøgn. Det tek om lag ½ til 1 time frå oppfyring til anlegget er i stabil drift, og i denne perioden med lågare temperatur vil utslepp av ureinande komponentar til luft venteleg vere større enn elles. Den utførte kontrollmålinga er gjort under stabile driftstilhøve. Då dei kontinuerlege målingane i tillegg er usikre, ligg det ikkje føre pålitelege opplysningar om utsleppa under opp- og nedkøyringsfasen. Det er såleis usikkert kor mykje dette utgjer av totalutsleppa over driftstida. Alle anlegg har ein oppstartog nedstengingsfase, men ved anlegget i Geithus utgjer denne fasen ein vesentleg større del av driftstida enn for eit anlegg med kontinuerleg drift. Ev. for høge utslepp i høve til utsleppsgrensa er ikkje med i utrekninga av årlege utslepp. Det må vere særleg merksemd omkring denne problemstillinga ved framtidige utsleppsmålingar. Merknad 2: Kvalitetssikring av målingane Kommentar: Det går fram av rapporten etter kontrollmålinga at prøvetakinga er utført etter ein intern metode tilpassa Norsk Standard. Rapporten opplyser om måleusikkerheit og måleområde, men det går ikkje fram kva som er forskjell i høve standarden, og om metoden sikrar like god eller betre kvalitet på prøvetakinga. Merknad 3: Kalibrering/vedlikehald/driftskontroll av måleinstrument Kommentar: Det er uklart kva for vedlikehald eller kontroll temperaturfølarane skal ha om desse er av ein type som anten verkar eller verkar ikkje, eller om dei kan vise feil temperatur. Dette må avklarast med leverandør av utstyret. Merknad 4: Forbrenning av kjemikaliar og medisinrestar Kommentar: Avfallsforbrenningsanlegget på Geithus har løyve til å ta imot visse typar avfall frå medisinsk behandling og veterinærbehandling. Dette er vesentleg smittefarleg avfall frå sjukehus. I handboka for anlegget går det fram at det også vert teke imot medisinavfall. Avfallsforbrenningsanlegget må ha rutinar for å sikre at kjemikaliar og medisinrestar som vert levert til anlegget frå medisinsk eller veterinærmedisinsk behandling ikkje er farleg avfall. Anlegget på Geithus kan ikkje brenne kjemikaliar som består av eller inneheld farlege stoff (kode , og ). Avfall med desse kodane er farleg avfall, og slike kjemikaliar og medisinrestar må ikkje brennast ved anlegget. - 9

10 Andre kommentarar: Mottakskontrollen Årdal kommune har sjølv innsamling av avfall frå hushaldningar. Det vert dagleg utført kontroll ved tøming til komprimatorbil. Det er òg utarbeidd rutinar for stikkprøvekontroll av avfallet. Dette skjer ved at avfallet i utplukka dunkar blir gjennomgått i detalj. Når det blir funne avvik blir avfallsleverandøren tilskriven. Forbrenningsanlegget mottek lite bygge- og rivingsavfall. Mottakskontrollen på forbrenningsanlegget er visuell kontroll ved tipping til silo og ved grabbing til omnen. Anlegget er lite, og det er kort avstand frå kranførar til avfallet. Etter vår vurdering har Årdal kommunen rutinar som sikrar ein rimeleg god kontroll med avfallet som blir levert til forbrenning i Geithus. Måling av CH 4 (metan) i staden for TOC ved dei kontinuerlege målingane Årdal kommune søkte om å få måle på CH 4 i staden for kontinuerlege målingar av TOC. Då fylkesmannen ikkje hadde heimel til å gjere unntak frå forskrifta på dette punktet, vart spørsmålet vidaresendt til SFT for ei prinsipiell avklaring. Fylkesmannen sa i grunngjevinga for løyvet at så lenge spørsmålet er til vurdering, vil ikkje Fylkesmannen handheve kravet om kontinuerleg måling av TOC. Det har så langt ikkje kome noko endeleg avklaring på spørsmålet. - 10