Fjell kommune Arkiv: Saksmappe: 2012/ /2012 Sakshandsamar: Lillian Torsvik Dato: SAKSDOKUMENT

Transkript

1 Fjell kommune Arkiv: Saksmappe: 2012/ /2012 Sakshandsamar: Lillian Torsvik Dato: SAKSDOKUMENT Utvalsaksnr Utval Møtedato 63/13 Komité for drift /13 Kommunestyret Strategi framtidig barnehageutbygging Samandrag av saka: Saka er ei oppfølging av den langsiktige delen av KS-sak 87/12 Status barnehagesektoren i Fjell, og omhandlar behov for framtidige barnehageplassar og aktuelle tiltak. I denne saka vedtok kommunestyret mellom anna desse to punkta: Kommunestyret ber vidare rådmannen starte arbeidet med utviding av eksisterande kommunal barnehage på Ågotnes. Den langsiktige delen av saka blir sendt attende til barnehageutvalet for vidare utgreiing. Rådmannen vil seinare leggja fram eiga sak med forprosjekt knytt til utviding av eksisterande kommunale barnehage på Ågotnes. Finansiering må takast stilling til i investeringsbudsjettet for Denne saka omhandlar langsiktig behov for barnehageplassar der kommunestyret må ta stilling til spørsmål knytt til prinsipp for prioritering av vidare utviding/utbygging av kommunale og private barnehagar. I tillegg må kommunestyret ta stilling til oppstart av prosess med bygging av ny barnehage på Ågotnes og korleis vi stegvis kan sikra full barnehagedekning dei komande åra. Innstilling: 1. Kommunestyret vedtek prinsippa for vidare barnehageutbygging slik det går fram av oppsummeringa under rådmannen si vurdering i saka. 2. Kommunestyret ber rådmannen leggja til rette for at prosessen med bygging av ny privat barnehage på Ågotnes kan starta opp, med tanke på oppstart Eiga sak skal leggjast fram til politisk behandling. 3. Kommunestyret tek ikkje stilling til anna utviding/nybygging no, men ber rådmannen utarbeida sak til politisk behandling når veksten i barnetalet tilseier at det er behov for nye barnehageplassar. 4. For å sikra full barnehagedekning det einskilde år i samsvar med barnehagelova får rådmannen fullmakt til å finna løysing, mellom anna i form av mellombelse barnehagar. Kommunestyret skal orienterast om slike mellombelse løysingar. 1

2 5. Kommunestyret ber om å få seg førelagt eiga sak med framlegg om eventuelle endringar i lokale retningsliner for barnehagesektoren i Fjell kommune før årsskiftet. Straume, den Steinar Nesse Rådmann Lillian Torsvik servicetorgsjef Handsama i Komite for drift : Komiteen diskuterte saka grundig og servicetorgsjef Lillian Torsvik og barnehagesjef Margun Landro var begge til stades og svarte på spørsmål. Møteleiar Johnn Hardang (KrF) informerte om at barnehageutvalet slutta seg til saka. Møtet vart heva for gruppemøte. Framlegg frå Sveinung Vethe (AP) om eit tilleggspunkt til innstillinga: Det er kommunen sitt ansvar å sikre barnehageplass til alle som treng det. For å sikre at barnehagedekninga skjer i takt med utbygging i kommunen, skal det stillast rekkefølgjekrav ved større utbyggingar. Framlegget frå Sveinung Vethe (AP) fekk 3 røyster (AP) og fall. Innstillinga vart elles samrøystes vedteken som tilråding til kommunestyret. Tilråding i Komite for drift : 1. Kommunestyret vedtek prinsippa for vidare barnehageutbygging slik det går fram av oppsummeringa under rådmannen si vurdering i saka. 2. Kommunestyret ber rådmannen leggja til rette for at prosessen med bygging av ny privat barnehage på Ågotnes kan starta opp, med tanke på oppstart Eiga sak skal leggjast fram til politisk behandling. 3. Kommunestyret tek ikkje stilling til anna utviding/nybygging no, men ber rådmannen utarbeida sak til politisk behandling når veksten i barnetalet tilseier at det er behov for nye barnehageplassar. 4. For å sikra full barnehagedekning det einskilde år i samsvar med barnehagelova får rådmannen fullmakt til å finna løysing, mellom anna i form av mellombelse barnehagar. Kommunestyret skal orienterast om slike mellombelse løysingar. 5. Kommunestyret ber om å få seg førelagt eiga sak med framlegg om eventuelle endringar i lokale retningsliner for barnehagesektoren i Fjell kommune før årsskiftet. Handsama i Kommunestyret : Framlegg til endring i punkt 2 v/jan Arne Karlsen (AP): ordet «privat» vert bytta ut med «kommunal» 2

3 Nytt punkt 6: Kommunestyret ber rådmannen starta prosessen med tilrettelegging av 2 barnehageopptak. Punkt 1 i tilråding gjort i komite for drift vart samrøystes vedteke Punkt 2 i tilråding gjort i komite for drift vart sett opp mot AP sitt framlegg til punkt 2 og vart vedteke med 34 mot 11 røyster (AP 10 og SV) Punkta 3 til 5 i tilråding frå komite for drift vart samrøystes vedtekne Framlegg til nytt punkt 6 frå AP fekk 11 røyster og fall (AP og SV) Desse hadde ordet i saka: Elisabeth Sandvik (H), Jan Arne Karlsen (AP), Johnn Hardang (KrF), Tom Georg Indrevik (H), Vidar Arnesen (FrP) og Ranveig Frøiland (AP) Vedtak i Kommunestyret : 1. Kommunestyret vedtek prinsippa for vidare barnehageutbygging slik det går fram av oppsummeringa under rådmannen si vurdering i saka. 2. Kommunestyret ber rådmannen leggja til rette for at prosessen med bygging av ny privat barnehage på Ågotnes kan starta opp, med tanke på oppstart Eiga sak skal leggjast fram til politisk behandling. 3. Kommunestyret tek ikkje stilling til anna utviding/nybygging no, men ber rådmannen utarbeida sak til politisk behandling når veksten i barnetalet tilseier at det er behov for nye barnehageplassar. 4. For å sikra full barnehagedekning det einskilde år i samsvar med barnehagelova får rådmannen fullmakt til å finna løysing, mellom anna i form av mellombelse barnehagar. Kommunestyret skal orienterast om slike mellombelse løysingar. 5. Kommunestyret ber om å få seg førelagt eiga sak med framlegg om eventuelle endringar i lokale retningsliner for barnehagesektoren i Fjell kommune før årsskiftet. Dokument vedlagt saka: Saksopplysningar: 1.0 Bakgrunn 1.1 Politiske vedtak Bakgrunnen for saka er mellom anna andre avsnitt i Kommunestyret sitt vedtak i sak 87/12: Vedtak i Kommunestyret : Kommunestyret tek saka til etterretning og ber rådmannen arbeida vidare med forslaga til aktuelle løysingar på kort sikt, i tråd med saksframstillinga. Økonomiske konsekvensar skal takast omsyn til ved utarbeiding av 1. tertialrapport og innarbeidast i revidert budsjett for Den langsiktige delen av saka blir sendt attende til barnehageutvalet for vidare utgreiing. Kommunestyret ber vidare rådmannen starte arbeidet med utviding av eksisterande kommunal barnehage på Ågotnes. 3

4 Første avsnitt i vedtaket vart følgd opp i Andre avsnitt i vedtaket er bakgrunnen for denne saka. Barnehageutvalet har jobba vidare med den langsiktige delen av saka i tråd med kommunestyret sitt vedtak og har undervegs i prosessen med utarbeiding av saksframlegget, gitt innspel til saka. Private barnehageeigarar var invitert til barnehageutvalet sitt møte der behov for framtidige barnehageplassar var tema. Når det gjeld siste avsnitt i vedtaket, vil rådmannen leggja fram eiga sak med forprosjekt ved eit seinare høve. 1.2 Lovkrav Kommunane er i barnehagelova 12a Rett til barnehageplass, gitt ansvar for å sikra full barnehagedekning for barn over 1 år. Det er difor viktig å få oversyn over framtidig behov for barnehageplassar i åra som kjem, både på kort og lengre sikt. Fjell kommune har hatt og har framleis sterk vekst i folketalet. Kommunen klarte å oppfylla lovkravet om full barnehagedekning for barnehageåret Etter oppstart av nytt barnehageår er det nokre få ledige plassar, men desse reknar vi med vert fylt opp utover i året. Uavhengig av privat eller kommunal barnehagedrift ligg ansvaret for full barnehagedekning hos kommunen. 1.3 Kommunen sitt ansvar Barnehagelova 8 og omhandlar kommunen sitt ansvar knytt til barnehagar. I tillegg gjeld ei rekkje forskrifter knytt til barnehagelova. I Barnehagelova 8 er det slått fast at kommunen er lokal barnehagemynde. Her står det mellom anna også at kommunen skal gje rettleiing og sjå til at barnehagane vert drivne i samsvar med gjeldande regelverk gjer nærare greie for kva oppgåver som ligg til kommunen som barnehagemynde. 10 Godkjenning - kommunen skal avgjera søknad om godkjenning etter ei vurdering av om barnehagen er eigna i forhold til føremål og innhald. 11 Familiebarnehagar kommunen skal godkjenna familiebarnehagar. Dette omfattar verksemda si organisering og om den enkelte heim er eigna som lokale for familiebarnehagedrift. 12 Samordna opptaksprosess i kommunen kommunen skal leggja til rette for ein samordna opptaksprosess. 12a Rett til barnehageplass barn som fyller eit år seinast innan utgongen av august det året det er søkt om barnehageplass, har etter søknad rett til å få plass i barnehage frå august og barnet har rett til plass i barnehage i den kommunen der det er busett. 13 Prioritet ved opptak omhandlar barn som har rett til prioritet ved opptak i barnehage. 14 Kommunalt tilskot til godkjente ikkje-kommunale barnehagar seier at kommunen skal yta tilskot til ordinær drift av alle godkjente, ikkje-kommunale barnehagar i kommunen, føresett at barnehagen har søkt om godkjenning før barnehagesektoren vart rammefinansiert ( ). Kommunen kan yta tilskot til barnehagar som søkjer om godkjenning etter at barnehagesektoren er rammefinansiert. Vidare står det mellom anna om likeverdig behandling mellom kommunale og ikkje-kommunale barnehagar. 4

5 14a Krav til bruk av offentleg tilskot og foreldrebetaling i ikkje-kommunale barnehagar offentlege tilskot og foreldrebetaling skal koma barna i barnehagen til gode. 15 gjeld foreldrebetaling, søskenmoderasjon, inntektsgrense og maksimalgrense. 16 Tilsyn kommunen skal føra tilsyn med verksemder etter barnehagelova. Fjell kommune skil rolla som barnehagemynde frå rolla som kommunal barnehageeigar ved at rolla som barnehagemynde er lagt til servicetorgsjefen og rolla som kommunal barnehageeigar ligg hos barnehagesjefen. Det er likevel slik at ein del myndeoppgåver som krev pedagogisk kompetanse er lagt til barnehagesjefen sitt ansvar. Dette gjeld: - pedagogisk rettleiing - delta i tilsyn - felles kompetansetiltak - støttetiltak for private og kommunale barnehagar 1.4 Lokale retningsliner gjeldande frå Kommunestyret vedtok i møte , sak 42/11, Lokale retningsliner for barnehagesektoren. Innhaldet i dei lokale forskriftene er inndelt i fire delar: A. Lokale retningsliner til Forskrift om behandling ved tildeling av offentlege tilskot til ikkje-kommunale barnehagar B. Lokale retningsliner til rett om spesialpedagogisk hjelp Opplæringslova C. Lokale retningsliner ved utviding/endring av barnehagetilbodet i Fjell kommune D. Lokale retningsliner for opptak av barn hovudopptak Rådmannen vil seinare i haust leggja fram eiga sak om med forslag til revidering av dei lokale retningslinene gjeldande frå Eventuelle endringar i retningslinene, del C, vil og verta vurdert med bakgrunn i kommunestyret sitt vedtak i denne saka. 1.5 Barnehagedekning barnehageåret Søknadsfrist for barnehageplass frå var 1. mars. Nokre barnehagebarn gjekk over til skule og nye barn kom inn i barnehagane. Vi har også barn frå Fjell kommune som går i barnehage i nabokommunar og barn frå nabokommunar som går i barnehage i Fjell. Etter samordna opptak med søknadsfrist 1. mars 2013, hadde vi ingen med lovfesta rett som ikkje hadde fått barnehageplass. Det er ein del barn med rett til barnehageplass som etter foreldra sine ønskje ikkje vil ta imot plass no, men stå på venteliste til seinare i barnehageåret. Desse barna er tekne med i oversikta. Etter at vi oppretta 10 mellombelse plassar ved Ulveset barnehage avd. Kolltveit og 30 mellombelse plassar på Hamramyra barnehage på Ågotnes (gamle helsehuset), har vi full barnehagedekning i Fjell kommune. Alle barnehagane i område Nord (Knappskog Ågotnes) er fylt opp og vi har ingen ledige plasser til søkjarar som kjem til utover hausten. Området Vest (Kårtveit Fjell) har ingen ledige plassar, men Langøy friluftsbarnehage kan med grunnlag i godkjent barnetal og dersom eigar ønskjer det utvida barnetalet. Slik auke i barnetal må sendast barnehagemynde i samband med rapportering knytt til fastsett telletidspunkt, slik at desse kan innarbeidast i det kommunale budsjettet for utbetaling av tilskot. I område Sør (Fjell Tellnes krins) har vi ingen ledige plassar. Vi ser at her er det få søkjarar på venteliste frå Fjell, så desse vil kunne få tilbod etter nyttår. 5

6 Område Aust (Kolltveit Knarrevik) har ledig kapasitet i enkelte barnehagar. Frå tidlegare år har vi erfaring med at det kjem familiar som flyttar til Fjell i løpet av året og som ønskjer barnehageplass. Bjorøy, der det berre er ein barnehage, har i år fylt opp alle plassane. Born som er fødd i 2011, vert hausten 2013 rekna som småbarn og tek opp to plassar i barnehagane. Når vi går over til nytt år, vil desse telje som store barn og berre ta opp ein plass. Dette vil då utløyse ledige plassar som kan føra til meirinntak i barnehagane. Geografisk fordeler søknadene seg slik for nye born som har søkt barnehageplass: Geografisk område: Barn over 1 år (lovfesta rett til barnehageplass) Barn under 1 år (ikkje lovfesta rett til barnehageplass Aust (Kolltveit Knarrevik) Nord (Knappskog Ågotnes) 7 15 Vest (Kårtveit Fjell) 2 5 Sør (Fjell Tellnes krins) 1 3 Bjorøy 3 2 Pr var det 307 barn i alderen 1 2 år i barnehagar i Fjell og 1332 barn i alderen 3-6 år. Nedanfor er det gitt oversyn over barn frå Fjell som har barnehageplass i andre kommunar pr Fjell kommune må betala for desse barna basert på statleg sats og mottek faktura frå andre kommunar for perioden januar juli og for perioden august desember. Pr betalar Fjell for 75 barn som har barnehageplass i andre kommunar. Barn frå Fjell med opphald i barnehage i andre kommunar pr : Bergen 49 barn Sund 14 barn Askøy 3 barn Øygarden 9 barn Totalt 75 barn Når det gjeld barn frå andre kommunar som har barnehageplass i Fjell, skal andre kommunar betala for desse barna basert på statleg sats og i høve faktisk opphaldstid og alder. Fjell kommune sender faktura til aktuelle kommunar for perioden januar juli og for perioden august desember. Barn frå andre kommunar med opphald i barnehagar i Fjell pr : Bergen kommune 44 barn Øygarden kommune 4 barn Askøy kommune 3 barn Sund kommune 15 barn Totalt 66 barn Tal barn frå andre kommunar med opphald i barnehagar i Fjell og tal barn frå Fjell med opphald i andre kommunar er ikkje fast, men kan endra seg gjennom året og år for år. I 2011 var forholdet mellom barn frå andre kommunar med opphald i Fjell og barn frå Fjell med opphald i andre kommunar slik at Fjell hadde større inntekt frå andre kommunar enn det Fjell sjølv måtte betala til andre kommunar. 6

7 I 2012 var forholdet slik for Fjell kommune sin del, at det var balanse mellom utgifter og inntekter knytt til refusjon mellom kommunane. For 2013 kan det sjå ut som balansen mellom utgifter og inntekter for Fjell sin del kan verta motsett av det den var i Med andre ord kan det verta slik at Fjell kommune sine utgifter i 2013 vert høgare enn inntektene. Fjell kommune har sendt melding til foreldre som har barnehageplass i sentrumsbarnehagane i Bergen, der vi har gjort merksam på at dei kan få barnehageplass i Fjell. Samtlege har takka nei til tilbodet med forklaring om at sentrumsbarnehagen ligg i nærleiken til arbeidsplass og at dei difor ikkje ønskjer barnehageplass i Fjell. 2.0 Status eksisterande barnehagar 2.1 Kommunale ordinære barnehagar hadde Fjell kommune 10 ordinære kommunale barnehagar med 679 barn, 222 barn var under 3 år og 457 barn var over 3 år. 7 barn under 3 år og 6 barn over 3 år har redusert plass. Dei kommunale ordinære barnehagane vert drifta av Fjell kommune. Fjell kommune eig sjølv Ekerhovd barnehage, Bildøy barnehage, Straume barnehage og Ulveseth barnehage. Eigartilhøva for Ågotnes kommunale barnehage er slik at kommunen eig ein del av barnehagen og leiger den andre delen av barnehagen frå Fjell bustadstifting. For Knappskog barnehage, Leirstaden barnehage, Marihøna barnehage og Bjorøy barnehage leigar kommunen bygget frå Fjell bustadstifting. Når det gjeld Svingen barnehage leiger kommunen lokale som er eigd av Telle-gruppa. Dei kommunale barnehagane er geografisk plassert slik: Nord (Ågotnes Knappskog) Aust (Kolltveit Knarrevik) Vest (Fjell Kårtveit) Sør( Fjell Tellnes krins) Bjorøy krins Ågotnes barnehage (kommunal/fjell bustadstifting), Knappskog barnehage (Fjell bustadstifting) Ekerhovd barnehage (kommunal), Bildøy barnehage (kommunal), Straume barnehage (kommunal), Leirstaden barnehage (Fjell bustadstifting), Tussatjødna barnehage, Svingen barnehage (leigde lokale Telle) Marihøna barnehage (Fjell bustadstifting) Ulveseth barnehage (kommunal) Ingen Bjorøy barnehage (Fjell bustadstifting) I tillegg har vi to kommunale barnehagar i mellombelse lokale som vart sett i drift hausten 2012 (Ågotnes og Kollveit). I desse to barnehagane er det 40 barn, 26 barn er under 3 år og 14 er over 3år. 1 barn under 3 år har redusert plass. 2.2 Private ordinære barnehagar var det 14 ordinære private barnehagar i Fjell kommune med 852 barn, 309 av desse er under 3 år og 543 barn er over 3 år. 18 barn under 3 år og 28 barn over 3år har redusert plass. Ein av dei ordinære barnehagane er korttidsbarnehage med 9 barn med opphaldstid timar pr. veke. Dei private barnehagane er geografisk plassert slik: Nord (Ågotnes Knappskog) Kårtveitpollen barnehage, Naustvika barnehage 7

8 Aust (Kolltveit Knarrevik) Vest (Fjell Kårtveit) Sør ( Fjell Tellnes) Bjorøy Havhesten FUS barnehage, Liatunet barnehage, Løveparken barnehage, Aronien barnehage, Veksthuset barnehage avd. Straume, Veksthuset barnehage avd. Valen, Tiriltunet barnehage, Solglytt barnehage, Knarrevik korttidsbarnehage Ulven barnehage, Langøy naturbarnehage Gardstunet barnehage Ingen 2.3 Private Familiebarnehagar var det 5 private familiebarnehagar i Fjell med til saman 49 barn. 20 barn var under 3 år og 29 barn var over 3 år. 1 av barna under 3 år hadde redusert plass. Dei private familiebarnehagane er geografisk plassert slik: Nord (Ågotnes Knappskog) Aust (Kolltveit Knarrevik) Vest (Fjell Kårtveit) Sør( Fjell Tellnes) Bjorøy krins Bamsen familiebarnehage, Treet familiebarnehage, Soltunet familiebarnehage Knerten familiebarnehage, Straumsfjellet familiebarnehage Ingen Ingen Ingen Bamsen familiebarnehage er nedlagt frå og barna vart frå same dato overført til ledige plassar i andre barnehagar. 2.4 Open barnehage Open barnehage i Fjell vert drive av KFUK/KFUM og har avdeling på Straume, Fjell og Landro. Open barnehage har samla godkjenning for 115 barn, og ei opningstid over 15 timar pr. veke. 2.5 Samla oversyn over geografisk plassering Nedanfor er vist ei samla oversikt over korleis barnehagane i Fjell kommune er plassert geografisk. Om dei er drifta av kommunen eller av private er vist i parentes for kvar barnehage. Nord (Ågotnes Knappskog) Aust (Kolltveit Knarrevik) Ågotnes barnehage (kommunal) Hamramyra barnehage ( mellombels kommunal) Knappskog barnehage (kommunal) Kårtveitpollen barnehage (privat) Naustvika barnehage (privat) Soltunet familiebarnehage (privat) Treet familiebarnehage (privat) Ekerhovd barnehage (kommunal) Bildøy barnehage (kommunal) Ulveseth barnehage avd Kolltveit (mellombels kommunal) Knerten familiebarnehage (privat) Havhesten FUS barnehage (privat) Aronien barnehage (privat) Straume barnehage (kommunal) 8

9 Vest (Fjell Kårtveit) Sør( Fjell Tellnes) Bjorøy Veksthuset barnehage avd. Straume (privat) Veksthuset barnehage avd. Valen (privat) Tiriltunet barnehage (privat) Løveparken barnehage (privat) Svingen barnehage (kommunal) Solglytt barnehage (privat) Straumsfjellet familiebarnehage (privat) Leirstaden barnehage (kommunal) Tussatjødna barnehage (kommunal) Marihøna barnehage (kommunal) Knarrevik korttidsbarnehage (privat) Ulveseth barnehage (kommunal) Ulven barnehage (privat) Langøy naturbarnehage (privat) Gardstunet barnehage (privat) Bjorøy barnehage (kommunal) 3.0 Kommunal kontantstøtte Fjell kommunestyre vedtok innføring av kommunal kontantstøtte i møte , sak 86/12 der dei gjorde slikt vedtak: 1. Fjell kommune innfører kontantstøtte for toåringar som ikkje har fast plass i barnehage, frå 1. august Ordninga er ei prøveordning på 2 år. Etter 2 år skal ordninga evaluerast. 2. Det vert gitt ei kommunal kontantstøtte på kr ,- pr. mnd. for barn i alderen mnd. 3. Det vert gitt ei kommunal kontantstøtte på kr ,- pr. mnd. for barn i alderen mnd. Dette blir i tillegg til den statlege kontantstøtta på 3.303,- pr. mnd. slik at den samla kontantstøtta vert 5000,-. 4. Ordninga gjeld for barn som er busette i Fjell kommune og har rett til barnehageplass her. 5. Rådmannen får fullmakt til å utarbeida detaljerte vedtekter og setja ordninga i verk i samsvar med saksframlegg og vedtak. Komite for finans og forvaltning godkjente endelege vedtekter for ordninga i møte , sak 74/12. Det vart då mellom anna innarbeidd eit vilkår i vedtektene om at søknad om kontantstøtte frå skal gjelda for minimum eit tidsrom på 6 månader. Søknader om kommunal kontantstøtte har vore svakt aukande sidan innføringa I august 2012 var det 19 barn som fekk vedtak om kommunal kontantstøtte. Av desse var det 4 barn i aldersgruppa 0-2 år og 15 barn i aldersgruppa 2-3 år. Tal barn som har fått utbetalt kommunal kontantstøtte etter vedtak, er i snitt auka med 2 nye barn netto pr. månad etter at ordninga vart innført. For mars månad 2013 har 33 barn fått utbetalt kommunal kontantstøtte, dette er 13 barn i aldersgruppa 0-2 år og 20 barn i aldersgruppa 2-3 år. Alle vedtak er gitt for perioden det er søkt for eller fram til barnet fyller 3 år, men det er i vedtaka teke atterhald om vidareføring av ordninga etter evaluering i barn som har hatt vedtak om kommunal kontantstøtte har teke imot barnehageplass frå august 2013, nokre av desse barna har fylt 3 år medan andre har sagt frå seg den kommunale kontantstøtta til fordel for barnehageplass. Mottakarane av den kommunale kontantstøtta er i hovudsak norske statsborgarar. Av dei som mottok kontantstøtte for mars 2013 var alle norske statsborgarar, bortsett frå fire mottakarar som har polsk statsborgarskap men er registrert i folkeregisteret med bustadadresse i Fjell. 9

10 I august 2013 var det utbetalt kontantstøtte for 33 barn, 14 barn var i alderen månader og 19 barn var i alderen mnd. Det er uråd å veta kor mange av barna som har fått vedtak om kommunal kontantstøtte i aldersgruppa månader som ville søkt barnehageplass dersom Fjell kommune ikkje hadde hatt denne ordninga. 4.0 Barnehageareal i planar 4.1 Retningsliner for barnehageutbygging i vedtekne kommuneplanar Fjell kommunestyre vedtok , sak KS 157/07, Retningsliner for barnehageutbygginga i Fjell Kommune. Desse retningslinene er lagt inn i kommuneplanar 2007 og I kommunestyret , sak 42/11, vedtok kommunestyret nye Lokale retningsliner for barnehagesektoren. Del C i retningslinene omhandlar utviding/endring av barnehagetilbodet i Fjell. Rådmannen vil i løpet av året leggja fram eiga sak med framlegg til endring i Lokale retningsliner for barnehagesektoren i Fjell kommune. 4.2 Areal til barnehagar i godkjente planar og planar under arbeid I godkjente planar og planar under arbeid er det sett av areal til barnehageføremål. I arealstorleiken som er oppgitt, kan fellesareal som mellom anna til veg, koma i tillegg. Areal til barnehageføremål er sett av i følgjande godkjente planar og planar under arbeid: - Reguleringsplan for Kolltveit vest, godkjent I planen er det sett av areal til ein barnehage. Tomta har ein storleik på 3,5 daa og ligg på Kolltveit. Privat eige. - Reguleringsplan for Kubbedalen, godkjent I planen er det sett av areal til ein barnehage. Tomta har ein storleik på 4,9 daa. Rammeløyve for oppføring av ny barnehage godkjent Privat eige. - Reguleringsplan for Sekkingstad Eide. Godkjent plan I denne planen er det avsett areal til barnehage, ca. 2 daa + tilleggsareal. Kommunal eige. Oppstart av ny reguleringsplan Sekkingstad Eide gnr 17/bnr 187 og gnr 20/bnr 250 kunngjort juli I denne planen er det sett av areal til ein barnehage. Tomta har ein storleik på 6 daa og ligg aust for sjølve planområdet og Fv 210. Barnehagetomta er i privat eige. - Reguleringsplan for Maimyra, første gongs handsaming 2008, ikkje godkjent plan. I planen er det sett av areal til ein barnehage. Tomta har ein storleik på 5,6 daa og ligg på Brattholmen. Privat eige. Arealdisponering for Maimyra inngår i innspel til kommuneplanen 2013, barnehage vert nemnt som eitt føremål. - Reguleringsplan for del av gnr. 15/201 Skålvika, godkjent I planen er sett av areal til ein barnehage. Tomta har ein storleik på 7,3 daa. Privat eige. 10

11 - Reguleringsplan for barnehage, seniorbustader, m.m. på gnr. 50/11, 502 N. Bjorøyna, godkjent I planen er det sett av areal til ein barnehage. Tomta har ein storleik på 5,4 daa. Privat eige. - Områdereguleringsplan for S-e og del av S-a, Straume sentrum, godkjent I planen er det sett av areal til ein barnehage. Tomta har ein storleik på 4,5 daa og ligg i Straume sentrum sør for Bildøyvegen. Privat eige. - Kommunedelplan for Ågotnes, ny høyring Innanfor kommunedelplanen er det sett av areal til to nye barnehagar. Ein barnehage ved Gamle Kårtveit skule/valderhaug (B6) og ein i sentrum av Ågotnes (S4). Storleik på tomtene vil bli fastsett i reguleringsplan. Sentrumsbarnehagen vil ligge på privat grunn medan eigarskapet for barnehagen ved Gamle Kårtveit skule/valderhaug vil avhenge av plassering/makebyte. Kommunen eig ein teig i planområdet. 5.0 Framtidig vekst i barnetal 5.1 Framskriving av barnetal Prognosar barn 1-5 år: I barnehagesamanheng er det aktuelt å sjå på aldersgruppa 1-5 år, som er barn i barnehagealder. Per 1.januar 2013 var det 1734 barn mellom 1-5 år i Fjell kommune. Prognosar frå SSB tyder på at denne aldersgruppa vil få ein svak vekst fram mot 2015, før vi kan forventa ei nokså sterk auke fram mot Vidare fram mot 2030 vil veksten flate noko ut. Veksten er vist i tabell 1 under. Veksten samla sett vil frå 2013 til 2030 vera på 834 barn, i prosent utgjer dette ein vekst på 48,1%. Mellom vil auken verta 618 barn, noko som gjev eit auka barnetal i snitt per år på 62 barn. I prosent vil aldersgruppa 1-5 auke med 35,1 % i perioden Tabell 1: Framskriving av tal barn 1-5 år, heile aldersgruppa; Kjelde: SSB: Framskriving med høg nasjonal vekst 11

12 Tabell 2: Framskriving av tal barn 1-5 år, årskull; Kjelde: SSB: Framskriving med høg nasjonal vekst SSB si framskriving med høg nasjonal vekst har historisk sett vore eit godt verktøy for å laga prognosar for befolkningsutviklinga i Fjell kommune. Framskrivingane stemmer relativt godt med den reelle befolkningsutviklinga som har vore i kommunen. Framskrivingane frå SSB viser korleis kommunen si folkemengd vil endra seg, under gitte føresetnadar om fruktbarheit, dødelegheit og flytting ut og inn av kommunen. Framskrivingane over er basert på desse gitte føresetnadane. I Fjell kommune er det venta svært stor byggeaktivitet fram mot ikkje minst er dette knytt til utbygginga på Straume og Bildøy. I samband med skulestruktursaka laga Norconsult i 2012 ein befolkningsprognose som også tek høgde for forventa byggeaktivitet basert på vedtekne og planlagde reguleringsplanar for bustadbygging. Prognosen syner så mange som 7150 nye bustader fram mot 2030 (5000 etter 2020). Norconsult sin prognose for barnetala framover ser slik ut: Tabell 3: Framskriving av tal barn 1-5 år; pr Prognose > år Auke i tal barn samanlikna med tal barn i Kjelde: Norconsult AS Norconsult sine framskrivingar samsvarar bra med tala frå SSB, fram til rundt I 2030 meiner Norconsult at Fjell vil ha rundt 2870 barn mellom 1-5 år, altså 302 fleire barn enn kva framskrivingane frå SSB syner. I tabellane under har vi delt inn prognosane for befolkningsutviklinga for aldersgruppa 1-5 år i fire geografiske områder: Nordre Fjell, Indre Fjell, Litlesotra og Bjorøy, Søre og Ytre Fjell. Inndelinga er gjort av SSB, og dannar det som vert kalla delområder. 12

13 Vidare har vi nytta to kjelder i framskrivinga: den første tabellen under kvart område er basert på Norconsult sine tal, som tek omsyn til godkjente og planlagde reguleringsplanar. Den andre tabellen er rekna ut med utgangspunkt i den tidlegare veksten i området. Vi har rekna ut den årlege prosentvise veksten dei siste 20 åra, og nytta desse tala til å framskriva barneveksten. Resultata av dei to måtane å framskriva på vert ulike, særskilt frå og med Norconsult sine framskrivingar tek omsyn til planlagd bustadbygging, noko som truleg er ein styrke i høve framskrivingar basert på tidlegare vekst. Nordre Fjell: Turøy, Misje, Solsvik, Landro, Vindenes, Angeltveit, Ågotnes, Kårtveit og Eide. Prognose basert på Norconsult sine tal, med omsyn til planar for bustadbygging: Prognose > år Auke i tal barn samanlikna med tal barn i Prognose basert på historisk vekst, utan å ta omsyn til planar for bustadbygging: Prognose > pr år Auke i tal barn samanlikna med tal barn i Nordre Fjell er det einaste delområdet der Norconsult sine tal syner svakare vekst enn kva den historiske veksten tilseier. Indre Fjell Spjeld, Fjereide, Knappskog, Morland, Morlandstø, Kolltveit, Bildøy, Ekerhovd og Lie. Prognose basert på Norconsult sine tal, med omsyn til planar for bustadbygging: Prognose > pr år Auke i tal barn samanlikna med tal barn i Prognose basert på historisk vekst, utan å ta omsyn til planar for bustadbygging: Prognose > 13

14 pr år Auke i tal barn samanlikna med tal barn i Bildøy er plassert i området Indre Fjell. Det er planlagt stor byggeaktivitet på Bildøy mot 2030, og dette kan forklara det store avviket mellom Norconsult sine prognosar og den historiske veksten. Litlesotra og Bjorøy Anglevik, Våge, Foldnes, Knarrevik, Valen, Storhilleren, Straume, Arefjord, Brattholmen, Snekkevik, Ebbesvik og Bjorøy. Prognose basert på Norconsult sine tal, med omsyn til planar for bustadbygging: Prognose > pr år Auke i tal barn samanlikna med tal barn i Prognose basert på historisk vekst, utan å ta omsyn til planar for bustadbygging: Prognose > pr år Auke i tal barn samanlikna med tal barn i Bustadbygging er sentral del av fleire reguleringsplanar for Straume sentrum, Straume sjøfront, Straumsfjellet, Arefjord og andre stader på Litlesotra. Dette forklarer den store ulikskapen i framskrivingane. Søre og Ytre Fjell Algrøy, Sekkingstad, Skålvik, Skoge-Møvik, Lokøy, Syltøy, Nesse, Kallestad, Tellnes, Ulveset og Fjell. Prognose basert på Norconsult sine tal, med omsyn til planar for bustadbygging: Prognose > pr år Auke i tal barn samanlikna med tal barn i

15 Prognose basert på historisk vekst, utan å ta omsyn til planar for bustadbygging: Prognose > pr år Auke i tal barn samanlikna med tal barn i Kva seier forskinga om barnehagar Kva har barnehagen sin storleik å seie for kvalitet og kostnadseffektivitet, og finst her ein ideell storleik for barnehagar? Det har vore utarbeidd fleire forskingsrapportar og andre rapportar som gjer greie for kva barnehagen sin storleik har å seie for kvalitet og kostnadseffektivitet. Nedanfor er det gjort greie for konklusjonane i rapportar som er utarbeidd dei siste åra. 6.1 Forsking kvalitet Rapport Kunnskapsdepartementet 2011 Etter oppdrag frå Kunnskapsdepartementet vart det skrive ein rapport i 2011 om kva tyding organisering og storleik har for barnehagane sin strukturelle og pedagogiske kvalitet (Vassenden mfl.). Undersøkinga viser til at det er ingen klar samanheng mellom organiseringsform og barnehagen sin storleik, men i praksis er dei fleste av dei aller største barnehagane organisert heilt eller delvis avdelingsfritt eller som ein mellomform. Rapporten anbefalar å satse sterkare på mellomstore barnehagar, forsiktig anslått til rundt 60 barn, då slike barnehagar kjem godt ut på ulike indikatorar for strukturell kvalitet; tilsette sitt utdanningsnivå, oppfylling av pedagognorma, areal pr. barn, størrelse på barnegruppene, at pedagogiske leiarar er tilstades i barnegruppene, talet på born som den enkelte vaksne held seg til gjennom dagen. Mellomstore barnehagar vert sett på som store nok til å sikre fagleg utvikling, og små og oversiktlege nok til å ivareta trygge rammer for born. Rapporten anbefalar vidare å la barnehagane sjølve velje organiseringsform då organiseringa speglar den pedagogiske plattforma. Forskarane viser til at ein truleg vil sjå meir tradisjonell avdelingsdrift for dei yngste borna, kombinert med meir fleksibel gruppeorganisering for dei eldste borna. Rapport Kunnskapsdepartementet 2012 Etter oppdrag frå Kunnskapsdepartementet har det også blitt laga ei forskingsoversikt i 2012 om barnehagelivet for barn under tre år (Bjørnestad mfl.). Rapporten viser til at all forsking framhevar barnehagar med høg kvalitet som vesentlege for barna sin utvikling. Høgkvalitetsbarnehagar vert skildra som barnehagar med høg personaltettleik, stabilt personale, godt utdanna personale og små barnegrupper. Rapporten oppsummerar med at forsking foreslår regulering av strukturkvalitet for å ivareta dei yngste barna sine behov tryggleik og utvikling. Forsking viser at strukturelle faktorar som personaltettleik, utdanna personale, gruppestorleik og kontinuitet blant personalet samspelar direkte med kvaliteten i arbeidet i barnehagen. NOU

16 Utvalet som legg fram NOU 2012:1 brukar forskarmateriale til å legge føringar for ny lovgiving for barnehagar. Utvalet vurderer det som ikkje tenleg å detaljregulera lovføringar om den enkelte barnehagen sin storleik eller organisering. Samstundes finn utvalet, ut frå tilgjengeleg forsking om kvalitet i barnehagar, at enkelte strukturelle faktorar skil seg ut som særs sentrale og hensiktsmessige å regulera for å sikre eit godt og likeverdig barnehagetilbod; talet på born pr. vaksen, pedagogtettleik, personalet sin kompetanse, barnegruppa si størrelse og samansetning, fysiske rammer som storleik på leike- og opphaldsareal pr barn i barnehagen, utstyr og materiell. Desse enkeltfaktorane har ikkje kvar for seg avgjerande betyding for barnehagen sin kvalitet, men samspelet påverkar kvaliteten. Forsking tyder på tendensar om at di større barnehagen er, di større er barnegruppene og di mindre er leike- og opphaldsareala pr barn, og slike tendensar aukar behovet for regulering av einskildfaktorar. Rapport Kunnskapsdepartementet 2013 I 2013 utarbeidde NOVA, etter oppdrag frå Kunnskapsdepartementet, ein ny rapport om kvalitet i barnehagar der tre tidlegare undersøkingar frå NOVA vart følgt opp (Gulbrandsen & Eliassen). Undersøkinga baserar seg på resultat frå spørjeskjema, der styrar for barnehagen svarar, og ser på aspekt ved strukturelle kvalitetar i barnehagen. Det vert poengtert at klassifiseringa av storleik på barnehagar har utgangspunkt i første undersøkinga frå 2002 for å kunne samanlikne over tid. Det gjev ei skeiv fordeling av dei ulike storleikskategoriane i dag; liten, mellomstor og stor. Undersøkingar av denne typen avgrensar seg til å fastslå om noko er på plass eller manglar og kartlegge nødvendige føresetnader for kvalitet heller enn å måle kvalitet. I følgje forskaren har skilnader ved barnehagar i dei tidlegare undersøkingane frå NOVA skuldast ulik storleik og ulik eigarform. Desse variablane har no redusert forklaringskraft, og med etablerte reiskap og system for å sikre kvalitet i barnehagen har barnehagar over tid blitt meir like. Stortingsmelding 2013 Regjeringa la fram ny stortingsmelding om Framtidas barnehage med retning for barnehagepolitikken (Kunnskapsdepartementet). Eit aspekt med meldinga er krav om grunnbemanning i barnehagen, med ein vaksen per tre småbarnsplassar og ein vaksen per seks storbarnsplassar, innan Forsking kostnadseffektivitet I tillegg til undersøkingar om kvalitet i barnehagar, er det og gjort undersøkingar som analyserar kostnader i barnehagar. Lunder & Aastvedt (2012) presenterer analyser av kostnader i barnehagane. Dei viser til at kommunale barnehagar er dyrare i drift enn ordinære ikkje-kommunale barnehagar, og at familiebarnehagar er billegare i drift enn ordinære barnehagar. Skilnadane i kostnader skuldast i hovudsak personalkostnader, dvs. bemanningstettleik og personalkostnad pr. årsverk (inkludert pensjonskostnader). Samstundes ser analysen ei utvikling der kommunale og ikkje-kommunale barnehagar beveger seg mot kvarandre også på desse områda ved at kommunale barnehagar har auke i talet på opphaldstimar pr. årsverk (gjev lågare bemanningstettleik). Rapporten viser vidare ei jamn auke i storleiken på barnehagar for både kommunale og ikkjekommunale barnehagar. Store barnehagar viser også noko lågare personalkostnader enn små barnehagar. I Telemarksforsking sin nyaste studie på barnehageområdet vert det sett på moglege konsekvensar av overgangen frå øyremerka midlar til rammefinansiering av barnehagesektoren (Lie mfl., 2013). Telemarksforsking kategoriserar barnehagar etter storleik ved å skilje barnehagar som har over / under 80 barn, dvs. store eller små 16

17 barnehagar. Studiet viser ei utvikling på indikatorar for strukturkvalitet med nedgang i pedagogtettleik, nedgang i vaksentettleik og større barnegrupper i barnehagane. Ved samanlikning mellom store og små barnehagar opplevast nedgangen i vaksentettleiken, men også nedgangen i pedagogtettleiken, som er mest merkbar i barnehagar med 80 eller fleire barn enn i barnehagar med færre enn 80 barn. Det er ingen nemneverdig skilnad på barnegruppestorleik mellom mindre og større barnehagar. Rapportar Fjell kommune Agenda Kaupang utarbeidde kostnadsgjennomgang til Fjell, Sund, Askøy og Øygarden kommunar , der kommunane sin ressursbruk vart analysert og samanlikna med andre kommunar. For barnehagesektoren vart det mellom anna sett på kva storleiken for barnehagen kan ha å seie for produktiviteten. Analysen viser til en viss statistisk sammenheng mellom størrelse og kostnad pr. time. Agenda Kaupang trekk fram Sandnes kommune sin barnehagestruktur som særs gunstig, og den er større enn i dei andre kommunane. Fjell kommune er god på drift tatt i betraktning sin struktur. Rapporten viser til at gjennomsnittleg storleik betyr noko, men at det er mindre skilnader mellom kommunane. Sandnes drar nytte av store barnehager mens Fjell har lavere kostnader enn andre kommuner med tilsvarende størrelser på sine barnehager. Sandnes kommune har bygd ut nokre særs store barnehagar,17-avdelingsbarnehagar med fleire bygg som éi eining, for å nå kravet om full barnehagedekning men desse er krevjande å drive. Sandnes satsar hovudsakleg på å bygge ut minimum 6 avdelings barnehagar då dei ser dette som mest kostnadseffektivt. Agenda Kaupang har i nytt notat til Fjell kommune mellom anna sett på barnehagedrifta i kommunen. Dei har konkludert med at de kommunene som har størst privat barnehageandel ikke er egnet som forbilde for Fjell dersom målet er å redusere utgiftene til barnehagedriften. Det kan bety at økt privat andel ikke er en god løsning for kommunen i arbeidet med å holde utgiftene til barnehageformål nede. Fortsatt arbeid med å fylle barnehagene, bygge nye store barnehager med god effektivitet og en noe mer restriktiv praksis når det gjelder inntak av barn under ett år, vil være mer effektivt. Plan Bergen kommune Bergen kommune har utarbeidd ein eigen plan for barnehageutbygging På grunnlag av forsking og erfaringar vert det anbefalt å ta utgangspunkt i barnehagar med plass til barn og fleksible bygg ved utbygging av barnehagar der forholda ligg til rette for det, men tomtene som er regulert til barnehageformål vil framleis vere førande for storleiken på barnehagane. Planen vart lagt fram for Bystyret i Bergen med følgjande vedtak: Bystyret er positiv til at nye barnehager som realiseres har en anbefalt størrelse på barn. Samtidig peker bystyret på at Bergen må ha mangfoldet av barnehager (små, mellomstore og store) for å sikre barnehageplasser nok til å møte full barnehagedekning og full behovsdekning. 6.3 Oppsummering forsking og analyser Forsking viser altså at storleiken på barnehagar kan ha betyding for kvaliteten på arbeidet. Vassenden mfl. (2011) anbefalar mellomstore barnehagar, forsiktig anslått til ca 60 barn, for å sikre strukturell og pedagogisk kvalitet. Årsaka er at mellomstore barnehagar i det store og heile kjem godt ut på ulike indikatorar for strukturell kvalitet. Andre undersøkingar tek utgangspunkt i desse strukturelle faktorane som personaltettleik, utdanna personale, 17

18 barnegruppa si storleik, storleiken på leike- og opphaldsareal pr barn, og vil heller regulere einskildfaktorane for å sikre høgkvalitetsbarnehagar for alle. Forsking viser også at storleiken på barnehagar kan ha betyding for kostnadseffektiviteten. Fleire undersøkingar frå Telemarksforsking viser at stordriftsfordelar i barnehagar gjeld inntil heildagsplassar. Samtidig viser dei til at for stor barnehage er meir lønnsamt enn for liten barnehage. Kvar går grensa for kor store barnehagar bør vere? Utviklinga i fleire kommunar dei siste åra går mot færre og større barnehagar bygd som basar med opne og fleksible løysingar. Bergen kommune har landa på barnehageplassar som optimalt utgangspunkt. Trondheim kommune har tidlegare sett på ca 70 plassar som optimalt, men har no gått over til 5 avdelings barnehagar. Sandnes kommune har ei overvekt av 4-6 avdelings barnehagar men satsar framover på min. 6 avdelings barnehagar. Rapportar til Fjell kommune oppmodar om utbygging av større barnehagar for å effektivisere drifta. Undersøkingar viser at ordinære barnehagar ikkje bør byggast mindre enn 4 avdelings barnehagar med rom for barn. Samstundes kan ein vinne på å bygge barnehagar noko større, og fleire kommunar har landa på ein eller to ekstra avdelingar. Det bør elles poengterast at storleiken på barnehagen er ein av mange faktorar i høve kvalitet og kostnadseffektivitet i barnehagen og einsidig fokus på barnehagestorleiken kan ta vekk fokus frå andre vesentlege faktorar, t.d. pedagogtettleiken. 7.0 Eigarskap Kva premissar bør leggjast til grunn når det gjeld framtidig eigarskap? Fjell kommune har i dag ei fordeling på 42/58 % når det gjeld tal kommunale/private ordinære barnehagar og 44/56 % når det gjeld fordeling av barnetal. I tillegg har vi 4 private familiebarnehagar, 1 privat korttidsbarnehage og 3 private opne barnehagar. Å ha ein god balanse mellom private og kommunale barnehagar er tenleg og skjerpar mellom anna konkurransen om kvalitet, kostnadseffektivitet og standard i både kommunale og private barnehagar. Som nemnd tidlegare i saka er det kommunen som har ansvaret for å sikra full barnehagedekning. Private barnehageeigarar har større fridom til å velja kva barn ein ønskjer å gje plass og større fridom til å leggja ned barnehagedrifta. Dette gjer at den private barnehagedrifta kan vera lite føreseieleg for kommunen. Dersom ein privat barnehage legg ned drifta er det kommunen som har ansvaret for å skaffa barna ny barnehageplass. Det kan difor vera føremålstenleg at kommunen har ein viss storleik på si kommunale barnehagedrift slik at kommunen har kapasitet, kompetanse og handlekraft til å finna løysingar dersom slike situasjonar oppstår. Ei tilnærma lik prosentfordeling på 50/50 når det gjeld ordinære kommunale og private barnehagar vil gje ein god balanse. Når det gjeld andre typar barnehagar er det ei grei ordning at desse vert drivne av private. Barnehagetilbodet må ikkje forvekslast med andre kommunale tenester som kan konkurranseutsetjast, jfr. barnehagelova og sentrale forskrifter. Kommunestyret har soleis ikkje styringsrett overfor dei private barnehagane, det er difor viktig å ha eit kommunalt folkestyrt barnehagetilbod av ein viss storleik der kommunestyret har styringsrett. 8.0 Utbyggingsprinsipp Kva utbyggingsprinsipp og prioritering bør leggjast til grunn for å imøtekoma utviklinga i barnetal og behov for barnehageplassar? 18

19 Det vil alltid vera slik at behov for nye barnehageplassar kjem gradvis, år for år, og den årlege veksten kan ikkje alltid forsvara bygging av ein ny 5-avdelings barnehage. Auken i tal barnehageplassar må difor skje stegvis slik at når ein ny 5-avdelings barnehage står ferdig må det vera nok born til å fylla alle plassane. Slik stegvis auke i talet på barnehageplassar kan løysast ved mellombelse kommunale barnehagar, anten i leigde eller eigde lokale. Ved oppstart av nytt barnehageår var det til dømes mangel på barnehageplassar og kommunen løyste dette ved å etablera mellombelse kommunale barnehageplassar i det gamle helsehuset på Ågotnes og i leigde lokale på Kolltveit til om lag 40 born. Slik kunne kommunestyret nytta sin styringsrett. Ei anna mellombels løysing vil vera utviding av eksisterande barnehagar, både kommunale og private, slik at desse barnehagane kan ta imot fleire barn, men ikkje så mange at det er forsvarleg å byggja ein ny stor barnehage. Utnytting av kapasiteten i alle barnehagar vil vera det viktigaste verkemiddelet for å ta unna for gradvis vekst, slik får ein samstundes også betra kostnads-effektiviteten i den enkelte barnehage. Prioritering av utbyggingsprinsipp i Fjell kommune kan då vera: 1. Utnytta eksisterande kapasitet i alle barnehagar 2. Mellombelse kommunale barnehagar 3. Utviding av eksisterande barnehagar kommunale og private 4. Bygging av nye barnehagar kommunale og private Samstundes bør utbyggingsprinsippet vera basert på og vurderast i høve til geografiske behov i tal barnehageplassar basert på SSB og Norconsult sine prognoser for framskriving av barnetal i aldersgruppa 0 5 år. Til dømes veit vi at presset i Ågotnes området truleg tilseier behov for bygging av ny 5 avdelings barnehage i eit 3-4 års perspektiv. 9.0 Økonomi Fjell kommune har stram økonomi og må redusera investeringstakta i åra som kjem. Driftsrekneskapen er også særs stram og det må setjast inn tiltak for å få utgiftsnivået på nivå med inntektssida. Samstundes veit vi at kommunen står framom store nye driftstiltak som mellom anna drift av ny fleirbrukshall på Straume og nye og auka behov innan omsorgstenestene. Korleis innpassa behovet for framtidige barnehageplassar med slike økonomiske utfordringar? 9.1 Økonomiske konsekvensar for kommunen I driftsbudsjettet for 2013 er det budsjettert med 113 millionar i tilskot til private barnehagar. Budsjettert kostnad pr. barn i 2013 er kr for barn i aldersgruppa 0-3år og kr for barn i aldersgruppa 3-5 år. Kapitaltilskotet pr. barn er kr Dette betyr at ein ny barnehage med 80 plassar kostar kommunen om lag 11 millionar direkte i driftsrekneskapen med lik fordeling av born over og under 3 år. Å etablera nye barnehageplassar har difor store økonomiske konsekvensar for kommunen sin driftsrekneskap, anten dei er privateigde eller kommunalt eigde. Samstundes set lova krav om at kommunen skal ha full barnehagedekning. Spørsmålet vert då korleis vi kan løysa utfordringa med auka behov for barnehageplassar på best mogeleg måte over tid. Det er nok slik at ei trappevis utbygging over tid kan vera vegen å gå og vi må difor og akseptera nokre mellombelse løysingar undervegs. For å få til ein slik strategi for utbygginga vil det vera avgjerande at kommunen har eit visst omfang av kommunale barnehagar med god kompetanse, fleksibilitet og handlekraft der kommunestyret har styringsrett. 19

20 10.0 Utviding og utbygging kommunale barnehagar 10.1 Ågotnes kommunale barnehage I sak 87/12 gjorde kommunestyret mellom anna slikt vedtak: Kommunestyret ber vidare rådmannen starte arbeidet med utviding av eksisterande kommunal barnehage på Ågotnes. Kommunestyret vil få eiga sak til behandling med forprosjekt vedkomande utviding av Ågotnes kommunale barnehage til ein 5-6 avdelings barnehage, med bakgrunn i vedtaket. Investeringsmidlar til prosjektet må takast stilling til i samband med økonomiplan Dette vil ikkje gje så mange nye barnehageplassar, men dei mellombelse barnehagane i gamle helsehuset på Ågotnes og i leigde lokale på Kolltveit vil kunna avviklast Aktuell utviding/utbygging andre kommunale barnehagar I sak 87/12 skisserte rådmannen eit anna alternativ som langsiktig løysing når det gjeld kommunale barnehagar, og som kommunestyret må ta stilling til: Utviding av Ulveset kommunale barnehage. Det kan vera aktuelt og ønskjeleg å utvida Ulveset barnehage frå ein 2-avdelings barnehage med 40 born til ein 5- avdelings barnehage med om lag 80 barn. Nye krav i høve kontorarbeidsplass for personale, krav til eige personaltoalett og behov for skur til barnevogner må leggjast vekt på i vurderinga av spørsmålet om utviding til ein 5- avdelings barnehage. I tillegg må framtidig behov for fleire barnehageplassar i dette området takast omsyn til. I same område har kommunen fått innspel om utviding av Ulven private barnehage og bygging av ny barnehage på Skålvik. Samstundes er det ledig kapasitet i Langøy friluftsbarnehage, dersom eigar ønskjer å utnytta denne kapasiteten. Desse innspela er nærare omtala i punkt 11.3 og 11.5 seinare i saka. Eit anna alternativ som rådmannen skisserte i sak 87/12, var knytt til tomta til Fjell skule: Kommunal barnehage på tomta til Fjell skule (evt. paviljong). Fjell skule har vore vurdert som lokale for barnehage, men har vist seg å ikkje vera eigna i høve gjeldande lovkrav. Når det gjeld tomta kring Fjell skule må kommunestyret ta stilling til om tomta skal regulerast til barnehageføremål, eller om tomta skal seljast til anna føremål. Det kan vera aktuelt å byggja kommunal barnehage eller det kan byggjast privat barnehage på tomta. I så fall bør kommunestyret ta stilling til sal eller leige av tomt for eventuell privat barnehageeigar Utviding og utbygging private barnehagar Fjell kommune har fått ein del søknader og innspel om utviding og utbygging av private barnehagar som er lista opp nedanfor Knarrevik korttidsbarnehage Knarrevik korttidsbarnehage har i brev datert 26. november 2012, søkt om å få utvida opningstida til frå kl til kl Dei søkjer samstundes om å 20