Reinheimen NP - Dispensasjon - Motorferdsel Fly - Helikopter- Lavtflyging - Vestsida beitelag

Transkript

1 Postadresse Besøksadresse Norsk Fjellsenter, Brubakken 2, 2686 Lom Norsk Tindesenter Havnegata 2, 6300 Åndalsnes Kontakt Sentralbord: +47 Direkte: Vestsida beitelag Saksbehandlar Kristine Sørlie Vår ref. 2019/ Dykkar ref. Dato Reinheimen NP - Dispensasjon - Motorferdsel Fly - Helikopter- Lavtflyging - Vestsida beitelag Delegert vedtak Med heimel i verneforskrift for Reinheimen nasjonalpark, 3, pkt. 6.3, e), får Vestsida beitelag dispensasjon til å lågtflyging med helikopter i beiteområdet Slådalen-Skjervedalen- Veslskjervdalen-Kjølen- Avdemsetra. Dispensasjon gjeld ved særlege behov under ettersank dersom det er sakna beitedyr i beiteområdet. Bruk av helikopter til det konkrete føremålet oppfyller vilkår for å gje dispensasjon, og strider ikkje mot verneformålet, og vil ikkje påverke verneverdiane nemneverdig. Dispensasjon er gjeve med følgjande vilkår: Dispensasjon gjeld 1 tur årleg frå oktober til desember, i 2019, 2020, 2021 og Ved flyging skal det takast omsyn verneverdiane, og unngå skade og ulempe for naturmiljø og friluftsliv. Dyrelivet skal ikkje uroast. SNO v/ Per Olav Haugen (mob ) eller Thomas Rødstøl (mob ), skal varslast på SMS dagen før flyginga. Køyrebok skal fyllast ut på førehand og vere med under transporten. Køyrerapport skal sendast nasjonalparkforvaltninga innan på følgjande skjema, lenke: ema_motorferdsel_reinheimen2.pdf Det vert gjort merksam på at dispensasjon gjeld i høve verneforskrifta for Reinheimen nasjonalpark. Det er søkjer sitt ansvar å avklare tiltaket med evt. andre myndigheiter og grunneigar. Klage Vedtaket kan klagast inn for Miljødirektoratet av partar i saka eller andre som har rettsleg klageinteresse med ein frist på 3 veker jf. forvaltningslova 28. Ei eventuell klage skal rettast til Miljødirektoratet, men sendast til Nasjonalparkstyret for Reinheimen. Nasjonalpark Naturreservat Landskapsvernområde Reinheimen Brettingsmoen Tafjorden-Reindalen, Trollstigen, Romsdalen, Lordalen, Finndalen, Ottadalen

2 Saksopplysningar Dokumenter i saka - Søknad frå Vestsida beitelag v/marit Svanborg, datert 31.mai Søknaden Vestsida beitelag v/marit Svanborg søkjer om lågtflyging med helikopter i Reinheimen nasjonalpark i samband med ettersank av beitedyr når beitesesongen er over. Det er søkt om 1-2 turar i løpet av oktober desember, for ei 4-års periode, Flyginga skal gjennomførst i beiteområdet til Vestsida beitelag mot Vågå, frå Slådalen- SkjervedalenVeslskjervdalen-Kjølen-Avdemssetra I søknaden står følgjande: «Vestsida beitelag søker om ein til to turar lågtflyging med fly (og / eller helikopter) for å kunne utføre ettersank og finne kor dyr går att etter utmarksbeitesesongen er over. Det søkas om å få ein til to turar årleg for åra , og det vil berre bli nytta ved behov. Når utarksbeitesesongen er over og beitelag og enkeltbrukarar har brukt mykje ressursar for å leite etter sakna dyr utan å finne dyr som manglar kan eit søk i terrenget vere ynskeleg for å vere sikker på at det ikkje går att dyr i høgfjellet og eventuelt finne ut kor dei går att. Det kan vere vanskeleg å finne desse siste dyra, og som beitebrukar har ein ansvar for dyra og dyrevelferden. Ved behov seinhaustes kan ein få behov innan kort tid til ei slik lågtflyging om ein får beskjed om dyr som kan vere sett i høgfjellet, og ein ikkje har klart å finne dei gåande.» Saksbehandlar Kristine Sørlie Side 2 av 5

3 Heimelsgrunnlag Delegering I medhald av vedtekter for Reinheimen nasjonalparkstyre punkt 6.2, jf. naturmangfaldlova 62 andre ledd tredje punktum, har nasjonalparkstyret for Reinheimen i styremøte , sak 5/16, gjort vedtak om å delegere handsaming av einskilde saker til nasjonalparkforvaltaren, slik som i denne saka. Vedtaket gjev nasjonalparkforvaltarane i Reinheimen myndigheit til å treffe vedtak i saker av kurant karakter. Med saker av kurant karakter meiner ein følgjande: - Saker etter dei spesifiserte dispensasjonsføresegnene i verneforskriftene om ferdsel og motorferdsel. - Saker etter andre spesifiserte dispensasjonsføresegner i verneforskriftene og etter naturmangfaldlova 48 der: a) Det dreier seg om fornying av dispensasjon gjeve av styret eller arbeidsutvalet, og føresetnadene er tilnærma uendra. b) Det føreligg etablert forvaltningspraksis frå saker handsama av styret/au i tilsvarande sak. c) Forvaltingsplanen gjev eintydige føringar for utfallet. Søknaden er vurdert i samsvar med: Forskrift for Reinheimen nasjonalpark, Forvaltningsplan for Reinheimen, 2010 Naturmangfaldlova, 2009 Verneforskrift formål Formålet med oppretting av Reinheimen nasjonalpark er fyrst og fremst knytt til naturkvalitetane i området, der leveområdet til villreinstammen i Reinheimen-Breheimen villreinområde står sentralt. Ein tilleggsverdi er at ålmenta skal ha tilgang til naturoppleving gjennom utøving av tradisjonelt og enkelt friluftsliv i områda med liten grad av teknisk tilrettelegging: Verneforskrift 2: «Formålet med oppretting av Reinheimen nasjonalpark er å: - ta vare på eit stort, samanhengande og villmarksprega fjellområde - ta vare på eit høgfjellsøkosystem med eit eigenarta og variert biologisk mangfald - ta vare på sentrale leveområde til villreinstammen i Ottadalen nord - ta vare på eit viktig referanseområde for forsking med ein aust-vest gradient med stor variasjonsbreidde i høve til geologi, klima, vegetasjon og topografi - ta vare på landskapsformer og særprega geologiske førekomstar - ta vare på vassdragsnaturen i området - verne om kulturminne. Ålmenta skal ha tilgang til naturoppleving gjennom utøving av tradisjonelt og enkelt friluftsliv med liten grad av teknisk tilrettelegging.» Forvaltningsmyndigheita kan jf. verneforskrift for Reinheimen nasjonalpark 3, pkt. 6.3, e), gje løyve til flyging lågare enn 300 meter over bakken i samband med beitedyrleiting og dyreteljingar. Forvaltningsplan I forvaltningsplan for Reinheimen, s. 48 står følgjande om bruk av luftfartøy 3, pkt. 6.3: «Søknader om lufttransport skal berre innvilgast ved særleg behov som gjeld for Saksbehandlar Kristine Sørlie Side 3 av 5

4 nødvendig transport av ved, materialar eller varer til buer og hytter, utkøyring av båt eller flyging lågare enn 300 meter over bakken i samband med beitedyrleiting og dyreteljingar. Ved vurderinga skal ein leggje vekt på om bruk av luftfartøy gjev samla mindre motorferdsel enn ved bruk av andre motoriserte transportmiddel.» Naturmangfaldlova I tillegg til behandling etter verneforskrift og eventuelle retningsliner i forvaltningsplan og naturmangfaldlova 48 må søknaden også vurderast etter naturmangfaldlova, herunder dei miljørettslege prinsipp i 8-12 (kunnskapsgrunnlag, føre-var prinsippet, samlet belastning på økosystemet, kostnader ved miljøforringelse bæres av tiltakshaver samt miljøforsvarlige teknikker og driftsmetoder), jf. 7. Vurdering Verneverdiane i Reinheimen er i stor grad knytt til naturverdiar. Motorferdsel kan virke negativt på fauna i ein sårbar fase som kalving/hekking. Rovfugl og villrein er særleg utsett. I tillegg er støy frå motorisert ferdsel og drone generende på friluftslivet. I Forvaltningsplan for Reinheimen er forholdet til å gi dispensasjon ikkje diskutert spesielt, men bruk av helikopter kan vera særleg konfliktfylt fordi nasjonalparken skal vera skjerma for unødig støy og uro. Kunnskapsgrunnlaget om verneverdiane i Reinheimen nasjonalpark er godt. Når det gjeld villreinen sin bruk av området vert det vist til NINA Rapport 643, om Villrein i Ottadalen og Regional plan for Ottadalsområdet ( ). vedteke 2011, som har som føremål å sikre ein levedyktig villreinstamme innafor områda. Det er også utarbeidd sårbarheitsvurdering for rovfugl/våtmarksfugl i Reinheimen nasjonalpark, (Kistefoss Skogtenester, Rapport nr ). Villreinen er sårbar og kan ved lågtflyging bli forstyrra. Oktober-desember er inngangen til ei roleg tid i høgfjellet etter hektisk sommarsesongen og uro knytt til reinsjakta. Det er derfor viktig å etablere god kontakt med SNO-Reinheimen / Villreinutvalet for å kunne leggje opp transporten slik at ein unngår område der villreinen beiter. Når det gjeld fuglelivet så er dei fleste artane mest sårbare for uro i yngletida. Helikopterflyginga i oktober-desember kjem såleis ikkje i konflikt med fuglelivet si sårbare periode. I høve til siste ledd i formålsparagrafen, om at «Ålmenta skal ha tilgang til naturoppleving» kan det tenkjast at enkelte vil føle at omfattande bruk av luftfarkostar medfører øydelegging av kjensla av å vera i urørt område. Det er viktig at ein unngår flyging når det er turgåarar i området. Det er viktig å vise respekt for folk som ferdast i fjellet. Kunnskapsgrunnlaget (mnl 8) er vurdert som tilfredsstillande når det gjeld biologiske verdiar i området. Der er ikkje nødvendig å ta i bruk føre-var-prinsippet, nml 9. Belastninga for verneverdiane synes å være akseptable, jf. nml 10, «Økosystemtilnærming og samla belastning», da det er knytt til eit spesielt føremål og behov knytt til beitenæringa i verneområdet. Bruk av helikopter når det er høgst nødvendig, vurderast ikkje å stride mot verneformålet. Prosjektet er i regi av eit beitelag som er avhengig av utmarksbeite i si næringsverksemd, og vil ikkje skape unødig presedens. Men dersom det er andre beitelag i Lesja som har behov for liknande transport i samband med ettersank, bør ein kunne samordne transporten. Saksbehandlar Kristine Sørlie Side 4 av 5

5 Sjølve helikoptertransporten fører ikkje til miljøforringing dersom det blir utført med omsyn til verneverdiane, og nml 11 blir såleis ikkje vurdert som relevant. 12 gjev føringar om «miljøforsvarlige teknikker og driftsmetoder». Bruk av helikopter i dette tilfelle er ein effektiv metode som er føremålstenleg i dette tilfelle. Helikopter gir relativt stutt opphaldstid i området. Nasjonalparkforvaltar vurderer at det er god kunnskap om naturmangfaldet, og vilkåra for å gje dispensasjon er oppfylt under gjevne vilkår. Nasjonalparkforvaltaren vil understreke at dispensasjon i dette tilfelle er særleg knytt til beitenæringa i området, og eit særleg behov i samband med ettersank og nødvendig leiting etter sakna beitedyr etter hovudsanking. Helikopterkøyringa er stuttvarig og forbigåande, og vil med gjevne vilkår ikkje påverke verneverdiane i nemneverdig grad. Med helsing Kristine Sørlie nasjonalparkforvaltar Etter våre rutinar er dette brevet godkjent og sendt utan underskrift Kopi til: Fylkesmannen i Innlandet Lesja kommune Reinheimen-Breheimen villreinutval v/knut Granum Ingvild Øyjordet Lesja fjellstyre Statens naturoppsyn v/thomas Rødstøl Statens Naturoppsyn v/per Olav Haugen Saksbehandlar Kristine Sørlie Side 5 av 5