Analysar av skjelprøvar frå sportsfiske og kilenotfiske i Rogaland i R A P P O R T Rådgivende Biologer AS 97
Rådgivende Biologer AS RAPPORTENS TITTEL: Analysar av skjelprøvar frå sportsfiske i Rogaland i FORFATTAR: Kurt Urdal OPPDRAGSGJEVAR: Fylkesmannen i Rogaland, miljøvernavdelinga. OPPDRAGET GITT: ARBEIDET UTFØRT: RAPPORT DATO: Mai Mai - juli 6.7.6 RAPPORT NR: ANTAL SIDER: ISBN NR: 97 ISBN 8-768-8- RAPPORTSAMANDRAG: Det vart motteke 8 skjelprøvar frå fiskesesongen i, fordelt på 78 laks, 6 sjøaure og regnbogeaure frå totalt 9 elvar. I tillegg er det undersøkt skjelprøvar frå og to sjøaure fanga i to kilenøter. Det var berre rømd oppdrettslaks i skjelmaterialet frå tre av ni elvar (, % i Suldalslågen,, % i Ulla og, % i Frafjordelva. I Suldalslågen nedanfor Sandsfossen var andelen,7 %, medan det ovanfor fossen berre var, % rømd laks. I motsetnad til dei fleste elvar i Hordaland og Sogn og Fjordane, er det ikkje teikn til at andel rømd laks har minka i Suldalslågen dei siste åra. I kilenota i Høgsfjorden var andelen rømd laks 9, %, medan det berre vart fanga villaks i kilenota ved Eigersund. Mellom villaksen i Suldalslågen var det ca. like mykje - og -sjøvinterlaks, medan det var ein klar dominans av -sjøvinterlaks i dei andre elvane. Tilveksten første året i sjø har vore god i alle elvane, og dette stemmer med data frå Hordaland og Sogn og Fjordane. Fangstane av -sjøvinterlaks var svært god i fleire av elvane, noko som også stemmer over eins med data frå dei to andre fylka. EMNEORD: - Rogaland - skjelanalysar - laks - rømd oppdrettslaks - sjøaure SUBJECT ITEMS: RÅDGIVENDE BIOLOGER AS Bredsgården, Bryggen, N- Bergen Foretaksnummer 86678 Internett : www.radgivende-biologer.no E-post: post@radgivende-biologer.no Telefon: 78 Telefax: 6 7 Framsidefoto: Skjelprøve av sjøaure på 8 cm og 7, kg fanga i Aurlandselva i Sogn i. Fisken hadde vore år i elv, gått ut som smolt 8 cm lang og hadde deretter vore 7 somrar i sjøen.
FØREORD Rådgivende Biologer AS har i samarbeid med Miljøvernavdelinga hjå Fylkesmannen i Rogaland organisert skjelinnsamling og analysert skjelprøvar frå 9 lakseelvar og kilenøter i Rogaland i. Prosjektet er finansiert av Fylkesmannen i Rogaland (Dirdalselva, Espedalselva, Frafjordelva, Lyseelva, Ulla, Vorma og kilenøtene, Direktoratet for Naturforvaltning (Håelva og Ogna, og Statkraft (Suldalslågen Hovudmålsettinga med prosjektet er å kartleggja innslaget av rømd oppdrettslaks i dei ulike elvane og i sjøen, men det vert også ein god del skjelprøvar av sjøaure. Undersøking av sjøaureskjel er også interessant i samband med rømd oppdrettslaks, etter som tidlegare analysar har vist at ein del rømd oppdrettslaks feilaktig vert vurdert å vera sjøaure. Analysar av fiskeskjel gjev nyttig informasjon om faktorar som smoltalder, smoltlengd, sjøalder og sjøvekst, og er viktig for å auka kunnskapen om dei einskilde bestandane av både laks og sjøaure. Skjelprøvar utgjer også eit viktig genetisk materiale. Første del av rapporten er ei samanfatting av dei viktigaste resultata frå undersøkinga. I tillegg til denne rapporten, er analysane av skjel frå fisk som er fanga i fiskesesongen formidla til grunneigarar og fiskarar i dei einskilde elvane, i form av faktaark. Resultata frå einskildelvane vert presentert i denne rapporten slik dei vil vera på dei einskilde faktaarka. Rådgivende Biologer AS takkar bidragsytarane for økonomisk støtte og rettar ein stor takk til alle som har teke skjelprøvar. Bergen,. juli 6. Rådgivende Biologer AS 6 Rapport 97
INNHALD FØREORD... INNHALD.... SPORTSFISKE I ELVANE I..... Innslag av rømd oppdrettslaks..... Storleiksfordeling av laks...6.. Livshistorie...7. KILENOTFISKE I...8.. Innslag av rømd oppdrettslaks...8.. Storleiksfordeling...8. VURDERING.... LITTERATUR.... ENKELTELVAR... Fangst og skjelprøvar i Suldalslågen... Fangst og skjelprøvar i Ulla... Fangst og skjelprøvar i Vorma... Fangst og skjelprøvar i Lyseelva...6 Fangst og skjelprøvar i Espedalselva...7 Fangst og skjelprøvar i Frafjordelva...8 Fangst og skjelprøvar i Dirdalselva...9 Fangst og skjelprøvar i Håelva... Fangst og skjelprøvar i Ognaelva... Rådgivende Biologer AS 6 Rapport 97
. SPORTSFISKE I ELVANE I Det vart motteke 8 skjelprøvar frå fiskesesongen i, fordelt på 78 laks, 6 sjøaure og regnbogeaure frå totalt 9 elvar (figur., tabell.. I høve til den offisielle fangststatistikken har me undersøkt skjelprøvar frå % av laksane og % av sjøaurane som vart fanga i desse elvane i. Dei tala som er gjevne i tabell. viser høvet mellom registrerte fangstar og mottekne skjelprøvar. Antalet skjelprøvar frå kvar elv vil variera noko i dei ulike tabellane utover i rapporten. Dette kan skuldast feilbestemming av art frå fiskaren si side, eller at opplysingane på skjelkonvoluttane (lengd, vekt, dato er ufullstendige. Alt etter problemstilling vil det vera skjelprøvar som må ekskluderast, men det vil alltid verta nytta eit størst mogeleg materiale. A = Suldalslågen (6.Z = Ulla (.Z = Vorma (,Z = Lyseelva (.Z = Espedalselva (.Z 6 = Frafjordelva (.Z 7 = Dirdalselva (.Z 8 = Håelva (8.Z 9 = Ognaelva (7.6Z A = Kilenot i Høgsfjorden B = Kilenot v/ Egersund 8 9 B 7 6 FIGUR.. Geografisk plassering av dei 9 elvane og kilenøtene i Rogaland som Rådgivende Biologer AS mottok skjelprøvar frå i. Rådgivende Biologer AS 6 Rapport 97
TABELL.. Innrapportert fangst i fiskesesongen, og andel skjel som er motteke og analyserte ved denne undersøkinga Fangst (antal Mottekne skjel Andel av fangst (% Aure Aure Aure Suldalslågen 9 78 7, 6, Ulla 9 7 76,7, Vorma 68 7 7,,9 Lyseeelva 9 6,,8 Espedalselva 9 -, Frafjordelva 9 7 9,7, Dirdalselva 7,, Håelva 8 6,, Ognaelva 68 7 96 7, 8,6 Samla, Rogaland 7 68 78 6, 9,7.. Innslag av rømd oppdrettslaks I det samla skjelmaterialet frå sportsfiskesesongen var det i snitt, % rømd oppdrettslaks. Suldalslågen skil seg klart ut, med ein andel rømd oppdrettslaks på %, i dei andre elvane er andelen % eller lågare, og i 6 av 9 elvar var det ikkje rømd fisk i det heile i skjelmaterialet (tabell.. Det er også store skilnader i andel rømd oppdrettslaks oppom og nedom Sandsfossen i Suldalslågen. I skjelmaterialet frå nedom Sandsfossen var,7 % rømd oppdrett (66 av laks, medan andelen oppom Sandsfossen var berre, % ( av 7 laks, noko som er det same som snittet for dei andre 8 elvane. Av dei laksane frå Suldalslågen som ikkje var rømd oppdrett, var 9 naturleg rekrutterte ( % og utsett frå klekkeriet. Dei fleste utsette fiskane var feittfinneklipte, men det var i tillegg nokre som det ikkje var notert på konvolutten at dei var feittfinneklipt. Vekstmønsteret var likevel svært likt det for klekkerifisk, og desse er såleis vurdert å vera utsett. TABELL.. Oversikt over skjelmaterialet frå Rogaland i som er undersøkt. Det er skild mellom villaks og rømd oppdrettslaks, sjøaure og regnbogeaure. Samla andel rømd oppdrett er snitt av elvesnitt. Skjelmaterialet frå nedom og oppom Sandsfossen i Suldalslågen er også vist kvar for seg. Elv Vill Oppdrett Sum % Oppdr. Sjøaure Regnboge Suldalslågen 67 77, Ulla 7 76, Vorma 7 7, Lyseeelva 6 6, Espedalselva, Frafjordelva 9 9, 7 Dirdalselva, Håelva, Ognaelva 96 96, Samla, Rogaland 77 7 779, 6 Suldalslågen nedom Sandsfossen 6 66,7 Suldalslågen oppom Sandsfossen 7 7, Rådgivende Biologer AS 6 Rapport 97
.. Storleiksfordeling av laks Mellom villaksane som vart undersøkt var det % storlaks, 6 % mellomlaks og % smålaks (tabell.. I 6 av elvane utgjorde smålaks mellom 67 og 86 % av materialet. Dette skuldast ein kombinasjon av at enkelte elvar er typiske smålakselvar (t.d. Håelva og Ogna; jfr kategorisering i Fiske, og at det var ei god overleving på smoltårgangen frå i høve til føregåande år (t.d. Espedalselva, Ulla og Vorma. Av dei oppdrettslaksane me undersøkte, var det ein klar dominans av smålaks (9 %. Dette skil seg frå skjelmaterialet frå Hordaland og Sogn og Fjordane, der meir enn 6 % av oppdrettslaksen var mellomlaks (Urdal 6a og b. TABELL.. Fordeling av stor- (>7 kg, mellom- (-7 kg og smålaks (< kg mellom villaks og rømd oppdrettslaks i det undersøkte skjelmaterialet frå elvefisket i Rogaland. * med klekkeribakgrunn **Samla andel er snitt av andelane i enkeltelvane. Vill laks Oppdrettslaks Storlaks Mellomlaks Smålaks Storlaks Mellomlaks Smålaks n % n % n % n % n % n % Suldalslågen,8 79 7,6 8 8,6 7, 9, 9 7, Ulla, 6, 7,6,,, Vorma 8,6 8 7, 9 68, Lyseeelva,, 7, Espedalselva,,, Frafjordelva,,7 68 7,9,,, Dirdalselva,,, Håelva, 6, 7 86, Ognaelva,, 6 66,7 Samla, Rogaland* 68,9,6,, 6, 9, Rådgivende Biologer AS 6 6 Rapport 97
.. Livshistorie Ut frå det analyserte materialet er det laga ei samanstilling av gjennomsnittleg smoltalder og -lengd, og tilvekst dei enkelte år i sjø hjå villaks og sjøaure (tabell. og.. Smoltalderen for laks varierte frå,8 år i Håelva til, år i Lyseelva, og snitt for alle elvane var,6 år (tabell.. Smoltlengdene varierte mellom 9, (Dirdalselva og, cm (Håelva, og snittet var, cm. Snittstorleik for dei tre yngste sjøaldergruppene var høvesvis 6, 76 og 96 cm. Smoltalderen for aure varierte lite mellom elvane, og var i snitt,6 år (tabell.. Smoltlengdene varierte mellom,9 og 6,7 cm, og snittet var, cm. TABELL.. Oversikt over antal, storleiksfordeling, smoltalder, smoltlengd og storleik av ulike sjøaldergrupper av villaks fanga i Rogaland i. (St.l.=Storlaks, M.l.=Mellomlaks, Sm.l.=Smålaks. ane frå Suldalslågen er delt i naturleg rekruttert ( vill og klekkerifisk ( uts.. *Totalmaterialet inkluderer -sjøvinterlaks og ubestemt fisk (uleselege skjell **Snitt og standardavvik av snitt for kvar elv (ikkje inkludert utsett laks i Suldalslågen. Tot. Smoltalder Smoltlengd -sjøvinter -sjøvinter -sjøvinter antal (år (cm Antal Lengd (cm Antal Lengd (cm Antal Lengd (cm n* snitt SD snitt SD n snitt SD n snitt SD n snitt SD Suldalslågen, vill 9,7,,, 6 6,, 8,6,7 7, 7, Suldalslågen, uts. - -,, 6 6,, 8,, 7 99,, Ulla 7,8,,,6 7,9, 7,6, 8,,9 Vorma 7,9,,6, 9,, 79,,6 7 97,8,7 Lyseeelva 6,,,, 6, 7, 7,, Espedalselva,,7 9, Frafjordelva 9,6,,,8 68 9,, 7 78,,6 9,, Dirdalselva, 9,, 7, 97, Håelva,8,6,, 8,,8 9 7, 8, Ognaelva 96,,,,7 6 6,,6 7,,8 87, 9, Samla** 77,6,,,9 87 9,6, 7 76,,6 8 96, 6,9 TABELL.. Oversikt over antal, storleiksfordeling, smoltalder, smoltlengd og storleik av ulike sjøaldergrupper av sjøaure fanga i Rogaland i. (St.l.=Storlaks, M.l.=Mellomlaks, Sm.l.=Smålaks. *Totalmaterialet inkluderer fisk eldre enn -sjøsommar og ubestemt fisk. **Snitt og standardavvik av snitt for kvar elv. Tot. Smoltalder Smoltlengd -sjøsommar -sjøsommar -sjøsommar antal (år (cm Antal Lengd (cm Antal Lengd (cm Antal Lengd (cm n* snitt SD snitt SD n snitt SD n snitt SD n snitt SD Suldalslågen,7,,8, 7,,,, 8,,6 Ulla Vorma,,7,,7 6, -,7, Lyseeelva,6,,6,8 8,,9,, 6,,9 Frafjordelva 7,7, 6,9, 9,, 8,9,,7 6, Ognaelva,,7 6,7,9 8,, Samla** 6,6,,,6 7,,9 7,6, 6,8,6 Rådgivende Biologer AS 6 7 Rapport 97
. KILENOTFISKE I Rådgivende Biologer AS mottok hausten skjelprøvar frå til saman fisk som var fanga ved kilenotfiske i Høgsfjorden i Sandnes kommune og ved Egersund i Eigersund kommune (figur.. Frå Høgsfjorden kom det skjelprøvar frå 9 laks og ein sjøaure, frå Egersund laks og sjøaure... Innslag av rømd oppdrettslaks Til saman 9 av 9 laks fanga i kilenota i Høgsfjorden var rømd oppdrettslaks, dvs. 9, %. I kilenota ved Egersund var alle dei laksane ville (tabell.. Dei største fangstane av villaks i Høgsfjorden var i veke nr -8, då 7 av 86 laks vart fanga, medan fangstane av oppdrettslaks var fordelt over heile fiskeperioden. I Egersund var fangstane størst dei siste fire vekene av perioden, då 8 av laks (8 % vart fanga TABELL.. Oversikt over total fangst av laks, antal og andel av oppdrettslaks i fangstane ved kilenotfiske sommaren i Høgsfjorden i Sandnes kommune og i Egersund i Eigersund kommune. Høgsfjorden Egersund Veke (dato Samla fangst Oppdr. (n Oppdr. (% (6-/6, Samla fangst Oppdr. (n Oppdr. (% (-9/6,, (-6/6 6,7, 6 (7/6-/7, 6, 7 (-/7 6 7,7, 8 (-7/7 6 6, 7, 9 (8-/7, 9, (-/7, 7, (-7/8, Samla 9 9 9,,.. Storleiksfordeling Av 8 villaks som kunne aldersbestemmast var 6 stk -sjøvinterlaks ( %, stk - sjøvinterlaks ( %, 9 stk -sjøvinterlaks ( % og eldre enn -sjøvinter (> %. Snittlengd og -vekt for dei tre yngste sjøaldergruppene fisk var høvesvis 6 cm/, kg, 79 cm/, kg og 88 cm/7, kg (tabell.. Det var eit betydeleg overlapp mellom dei tre sjøaldergruppene, t.d. vart det fanga -sjøvinterlaks over kg, og -sjøvinterlaks under kg (figur.. I fangststatistikken frå 99 og seinare er det skild mellom smålaks (< kg, mellomlaks (-7 kg og storlaks (>7 kg, og dette har tidlegare korrespondert godt med dei tre sjøvintergruppene, men i år med god sjøvekst vil ein god del av ei aldersgruppe verta plassert i "feil" kategori i fangststatistikken. I var % av smålaksane eldre ein -sjøvinter, % av mellomlaksane var enten smålaks eller storlaks, og heile 67 % ( av 8 av storlaksen var - sjøvinterlaks. Rådgivende Biologer AS 6 8 Rapport 97
Antal laks 8 7 6 - - - - -6 6-7 7-8 8-9 Vekt (kg -sjøvinter (n=6 -sjøvinter (n= -sjøvinter (n=9 9- - - - - - Andel (% FIGUR.. Vektfordeling (antal og prosent av -, - og -sjøvinterlaks fanga ved kilenotfiske i Rogaland i fiskesongen. Dei loddrette strekane viser inndelinga i små-, mellom- og storlaks i høve til den offisielle fangststatistikken. 9 8 7 6 - - - - -6 6-7 7-8 8-9 Vekt (kg -sjøvinter (n=6 -sjøvinter (n= -sjøvinter (n=9 9- - - - - - I skjelmaterialet frå Høgsfjorden var det ein dominans av -sjøvinterlaks (7 %, medan det var mest -sjøvinterlaks i Eigersund-materialet (7 %. Skilnaden skuldast truleg at mykje av laksen fanga ved Eigersund tilhøyrde smålaksbestandar på Jæren, medan ein høgare andel av laksen fanga Høgsfjorden tilhøyrde mellomlaksbestamndar i Ryfylkeregionen. Både snittstorleik og tilvekst første året i sjø var betre i Høgsfjord-materialet enn i Eigersund-materialet. TABELL.. Oversikt over attenderekna smoltalder og -lengd, og lengd og vekt ved fangst for villaksen som vart fanga ved kilenotfisket i Rogaland i. Lengder er gjevne i cm, vekt i kg. *Inkluderer ein -sjøvinterlaks. Høgsfjorden Eigersund Samla Antal fisk* 86 9 Smoltalder, snitt (år ± SD, ±,, ±,, ±, Smoltlengd, snitt (cm ± SD, ±,, ±,6, ±,6 -sjøvinterlaks Antal 6 6 Lengd, snitt (cm ± SD 6,8 ±, 6, ±,6 6,8 ±, Lengdeintervall (cm 6-68 -7-7 Vekt, snitt (kg ± SD,7 ±,,9 ±,, ±, Vekst. år i sjø (, snitt (cm ± SD, ±, 9, ±, 9,6 ±, -sjøvinterlaks Antal 6 9 Lengd, snitt (cm ± SD 8, ±,6 7, ± 7,8 78, ± 7, Lengdeintervall (cm 6-96 6-9 6-96 Vekt, snitt (kg ± SD,6 ±,, ±,, ±,6 Vekst. år i sjø (, snitt (cm ± SD 8,8 ±,7,7 ±, 6, ± 6, -sjøvinterlaks Antal 9 Lengd, snitt (cm ± SD 9, ±,8 8, ±,9 88, ±, Lengdeintervall (cm 8-66-9 66- Vekt, snitt (kg ± SD 9, ±,, ±,6 7, ±,7 Vekst. år i sjø (, snitt (cm ± SD, ± 6,,9 ±,,8 ±, Rådgivende Biologer AS 6 9 Rapport 97
. VURDERING.. Innslag av rømd oppdrettslaks Med unntak av Suldalslågen nedom Sandsfossen var det lite rømd oppdrettslaks i skjelmaterialet frå dei 9 elvane, og dersom dei er representative for regionen, er rømd laks eit relativt lite problem både på Jæren og i Ryfylke. Det er likevel klart at enkeltelvar som Suldalslågen kan ha relativt store innsig, utan at det er klart kvifor nette desse elvane er hardare råka enn andre. Ein ser det same i enkelte elvar i Hordaland (Tysseelva i Samnanger; Urdal 6b og Sogn og Fjordane (Vikja i Sogn; Urdal 6a, der både innsig i antal og andel i % er langt høgare enn i andre elvar. Ein gjennomgang av skjelmateriale frå desse to fylka indikerer at vassføring og nærleik til kysten ikkje er utslagsgjevande for innsig av rømd oppdrettslaks. Sidan det er første året med undersøkingar i Rogaland, er det uråd å sei korleis stoda har vore tidlegare. Men data frå ei rekkje elvar i Hordaland og Sogn og Fjordane i perioden 999- viser at andel rømd laks har minka i dei fleste elvane, og at var det året med lågast andel sidan 999. Det ligg føre skjelmateriale frå Suldalslågen frå 979-, og sidan har andelen rømd laks variert mellom og 6 %, utan at det ser ut til å vera ei utvikling i nokon bestemt retning, var det året med nest høgast andel rømd laks. Sidan andelen rømd fisk ovanfor fossen er så låg, er det likevel truleg at påverknaden på den ville bestanden er relativt liten... Tilvekst i sjø Tilveksten første året i sjø kan gje eit inntrykk av kva tilhøve som har møtt laksane første leveåret i havet. Figur. viser gjennomsnittleg tilvekst første året i sjø for sju smoltårgangar av laks som er fanga etter ein vinter i sjø i til saman 6 elvar i Hordaland og Sogn og Fjordane, og 7 smoltårgangar av laks fanga i Suldalslågen. Alle dei tre datasetta viser at veksten til smoltårgangen frå var rekordgod, medan veksten i var dårleg. Tilveksten i Suldalslågen er betre enn i dei to nordlegare fylka alle år, og forklaringa er truleg at smolten i Suldalslågen går ut i sjøen tidlegare om våren og får dermed ein lengre vekstperiode i sjøen. I dei 6 andre Rogalandselvane med -sjøvinterlaks i skjelmaterialet varierte tilveksten første år i sjøen mellom 6 og cm, i Suldalslågen var tilveksten i snitt 9 cm. Det er kjent at variasjon i havtemperatur har klar effekt på vekst og overleving av laks (Friedland mfl., og fangstane i 998 og var mellom dei dårlegaste på mange år i fleire elvar. Etter som - sjøvinterlaks oftast er ein vesentleg del av fangstane viser det at både vekst og overleving var dårleg i 997 og. Tilsvarande smsvarer den svært gode veksten i med rekordfangstar av - sjøvinterlaks i. 8 Suldalslågen Hordaland samla S. Fj. samla FIGUR.. Vekst første år i sjø hjå smoltårgangane frå sportsfisket i Hordaland og Sogn og Fjordane samla (998- og Suldalslågen i Rogaland (978-. Tilvekst. år i sjø 6 8 6 98 98 99 99 Smoltårgang Rådgivende Biologer AS 6 Rapport 97
. LITTERATUR NB! Ikkje alle artiklane/rapportane er refererte i teksten! Fiske, P., R.A.Lund, G.M. Østborg L. Fløystad. Rømt oppdrettslaks i sjø- og elvefisket i årene 989-. NINA Oppdrags melding 7: -6. Fiske, P.. Bestandssammensetning av villaks. kap. 9 i: ARNE J. JENSEN redaktør. Geografisk variasjon og utviklingstrekk i norske laksebestander. NINA Fagrapport 8. 79 sider. Friedland, K.D., L.P. Hansen, D.A. Dunkley J.C.Maclean. Linkage between ocean climate, post-smolt growth, and survival of Atlantic salmon (Salmo salar L. in the North Sea area. ICES Journal of Marine science 7 : 9-9. Kålås, S. K. Urdal.. Overvaking av lakselusinfeksjonar på tilbakevandra sjøaure i Rogaland, Hordaland og Sogn Fjordane sommaren. Rådgivende Biologer, rapport 8, sider. Sægrov, H., K. Urdal, H. Pavels S.J. Saltveit.. Vekst i elv og sjø for laks som vart fanga i Suldalslågen i peridoen 979 -. Rådgivende Biologer, rapport 77, sider. Sættem, L.M. 99. Gytebestander av laks og sjøaure. En sammenstilling av registreringer fra ti vassdrag i Sogn Fjordane fra 96-9. Utredning for DN. Nr 7-99, 7 sider. Urdal, K. a. Analysar av skjelprøvar frå elvar i Sogn og Fjordane i 999. Rådgivende Biologer, rapport, sider. Urdal, K. b. Analysar av skjelprøvar frå elvar i Hordaland i 999. Rådgivende Biologer, rapport 66, sider. Urdal, K. a. Analysar av skjelprøvar frå sportsfiske- og kilenotfangstar i Sogn og Fjordane i. Rådgivende Biologer, rapport 9, sider. Urdal, K. b. Analysar av skjelprøvar frå 7 elvar i Hordaland i. Rådgivende Biologer, rapport, 7 sider. Urdal, K.. Analysar av skjelprøvar frå sportsfiske- og kilenotfangstar i Sogn og Fjordane i. Rådgivende Biologer, rapport 9, sider. Urdal, K. a. Analysar av skjelprøvar frå sportsfiske- og kilenotfangstar i Sogn og Fjordane i. Rådgivende Biologer, rapport 6, 6 sider. Urdal, K. b. Analysar av skjelprøvar frå sportsfiske- og kilenotfangstar i Hordaland i. Rådgivende Biologer, rapport 67, 6 sider. Urdal, K. a. Analysar av skjelprøvar frå sportsfiske- og kilenotfangstar i Sogn og Fjordane i. Rådgivende Biologer, rapport 77, sider. Urdal, K. b. Analysar av skjelprøvar frå sportsfiske- og kilenotfangstar i Hordaland i. Rådgivende Biologer, rapport 7, sider. Urdal, K. a. Analysar av skjelprøvar frå sportsfiske- og kilenotfangstar i Sogn og Fjordane i. Rådgivende Biologer, rapport XXX, 6 sider. Rådgivende Biologer AS 6 Rapport 97
. ENKELTELVAR På dei følgjande sidene er resultata frå dei ulike elvane presentert. Det er her presentert resultat frå det ordinære fisket i, og desse er levert ut til dei ulike elve-/grunneigarlag som faktaark. Følgjande 9 elvar er rapportert: Suldalslågen Ulla (Ulla Vorma (Vorma Lyseelva Espedalselva Frafjordelva Dirdalselva Håelva Ogna (Ognaelva Rådgivende Biologer AS 6 Rapport 97
FANGST OG SKJELPRØVAR I SULDALSLÅGEN Fangststatistikk Gjennomsnittleg årsfangst i perioden 977- var laks (snittvekt, kg og sjøaurar (snittvekt, kg. efangstane minka utover 99-talet, men mellomårsvariasjonen har vore stor. I vart det fanga 9 laks (snittvekt,9 kg, det beste resultatet sidan 99. Sjøaurefangstane har minka jamt sidan midt på 98-talet og fangsten i ( stk er den lågaste som er registrert sidan 98. Antal laks 9 8 7 6 Suldalslågen 9 8 7 6 Snittvekt (kg Antal sjøaure 9 8 7 6 Sjøaure Suldalslågen Snittvekt (kg 97 98 98 99 99 97 98 98 99 99 FIGUR. Fangst i antal (søyler og snittvekt i kg (linje av laks og sjøaure i Suldalslågen i perioden 977-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle og laks (> kg, grå søyle, frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle, mellomlaks (-7 kg, grå søyle og storlaks (>7 kg, svart søyle. Analysar av skjelmateriale - vekst i elv og sjø Det vart motteke skjelprøvar frå 78 laks, sjøaure og regnbogeaure. I skjelmaterialet av laks fanga nedom Sandsfossen var andelen rømd oppdrettslaks heile, % (66 av fisk, medan andelen oppdrettslaks fanga oppom Sandsfossen berre var, % ( av 7 fisk.. Av villaksane var 9 naturleg rekruttert, medan var klekkerifisk. Dei fleste villaksane og sjøaurane hadde vore - år i elva, og smoltlengd var i snitt, cm for begge artar. Det var ca like mange ein- og to-sjøvinterlaks, og desse utgjorde til saman 8 % av skjelprøvane. Gjennomsnittleg tilvekst første året i sjø var 9 cm for ein-sjøvinterlaksane og 7 cm for to- og tre-sjøvinterlaksane. Det ser dermed ut til at sjøveksten var betre i enn året før, noko som stemmer med det ein har sett i andre elvar på Vestlandet, sjølv om skilnadane ikkje er like store i Suldalslågen. God sjøvekst første året har vist seg å vera ein god indikasjon på overleving, og det kan Suldalslågen 9 Sjøaure tyda på god overleving av smoltårgangen 8 frå. Gjennomsnittleg første års 7 sjøvekst for sjøauren var cm, noko 6 som er normalt for sjøaure. FIGUR. Vekst i elv og sjø for laks og sjøaure fanga i Suldalslågen i. Lengd (cm Smolt. vinter. vinter. vinter. vinter. vinter 6. vinter. For meir informasjon sjå www.radgivende-biologer.no
FANGST OG SKJELPRØVAR I ULLA Fangststatistikk Gjennomsnittleg årsfangst i perioden 97- var 7 laks (snittvekt, kg og sjøaurar (snittvekt, kg. efangstane har auka utover 99-talet, og resultatet i (9 laks er det nest beste som er registrert. Sjøaurefangstane har variert mykje mellom år, men dei siste åra har det vore ein negativ trend, og fangsten i (7 sjøaure er mellom dei lågaste som er registrert. Antal laks 7 7 7 Ulla 6 Snittvekt (kg Antal sjøaure 8 7 6 Sjøaure Ulla Snittvekt (kg 97 97 98 98 99 99 97 97 98 98 99 99 FIGUR. Fangst i antal (søyler og snittvekt i kg (linje av laks og sjøaure i Ulla i perioden 97-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle og laks (> kg, grå søyle, frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle, mellomlaks (-7 kg, grå søyle og storlaks (>7 kg, svart søyle. Analysar av skjelmateriale - vekst i elv og sjø Det vart motteke skjelprøvar frå 76 laks og sjøaure fanga ved sportsfiske i. Av laksane var rømde oppdrettslaks, som tilsvarar, %. Dei fleste villaksane hadde vore år i elva, og gjennomsnittleg smoltlengd var cm. Heile av laksane var ein-sjøvinterfisk (7 % Gjennomsnittleg tilvekst første året i sjø var 6 cm for ein-sjøvinterlaksane og cm for tosjøvinterlaksane. Det ser dermed ut til at sjøveksten var betre i enn året før, noko som stemmer med det ein har sett i andre elvar på Vestlandet. God sjøvekst første året har vist seg å vera ein god indikasjon på overleving, og det kan tyda på god overleving av smoltårgangen frå. Den eine sjøauren i skjelmaterialet var 6 cm og,8 kg, men det var ingen leselege skjel, og difor uråd å vurdera alder og vekst. 8 7 6 Ulla Lengd (cm FIGUR. Vekst i elv og sjø for villaks fanga i Ulla i. Smolt. vinter. vinter. vinter. vinter. vinter. For meir informasjon sjå www.radgivende-biologer.no
FANGST OG SKJELPRØVAR I VORMA Fangststatistikk Gjennomsnittleg årsfangst i perioden 97- var laks (snittvekt, kg og sjøaurar (snittvekt,8 kg. efangstane har auka utover 99-talet, og resultatet i (68 laks er det beste som er registrert. Sjøaurefangstane har variert mykje mellom år, fangsten i ( sjøaure er mellom dei lågaste som er registrert. Antal laks 8 7 6 Vorma 97 97 98 98 99 99 8 7 6 Snittvekt (kg Antal sjøaure 9 8 7 6 Sjøaure Vorma 97 97 98 98 99 99 Snittvekt (kg FIGUR. Fangst i antal (søyler og snittvekt i kg (linje av laks og sjøaure i Vorma i perioden 97-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle og laks (> kg, grå søyle, frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle, mellomlaks (-7 kg, grå søyle og storlaks (>7 kg, svart søyle. Analysar av skjelmateriale - vekst i elv og sjø Det vart motteke skjelprøvar frå 7 villaks (ingen rømde oppdrettslaks og sjøaure fanga ved sportsfiske i. Dei fleste laksane hadde vore år i elva, og gjennomsnittleg smoltlengd var, cm. Heile av laksane var ein-sjøvinterfisk (7 % Gjennomsnittleg tilvekst første året i sjø var 8 cm for ein-sjøvinterlaksane og 6 cm for to-sjøvinterlaksane. Det ser dermed ut til at sjøveksten var betre i enn året før, noko som stemmer med det ein har sett i andre elvar på Vestlandet. God sjøvekst første året har vist seg å vera ein god indikasjon på overleving, og det kan tyda på god overleving av smoltårgangen frå. Sjøaurane hadde vore og år i elv, gjennomsnittleg smoltlengd var, cm, og dei hadde vore og somrar i sjøen. Tilvekst første år i sjøen var i snitt cm, noko som er normalt for sjøaure. 9 Sjøaure Vorma FIGUR. Vekst i elv og sjø for laks og sjøaure fanga i Vorma i. Lengd (cm 8 7 6 Smolt. vinter. vinter. vinter. vinter. vinter 6. vinter. For meir informasjon sjå www.radgivende-biologer.no
FANGST OG SKJELPRØVAR I LYSEELVA Fangststatistikk Gjennomsnittleg årsfangst i perioden 99- var laks med snittvekt på, kg og 9 sjøaurar med snittvekt på,6 kg. I vart det fanga laks (snittvekt, kg, som er det klart meste som er registrert. Registrert sjøaurefangst i var 9 stk. (snittvekt, kg, det same som snittet for heile perioden. Lyseelva Sjøaure Lyseelva Antal laks Snittvekt (kg Antal laks 8 6 Snittvekt (kg 99 99 99 99 FIGUR. Fangst i antal (søyler og snittvekt i kg (linje av laks og sjøaure i Lyseelva i perioden 99-. Frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle, mellomlaks (-7 kg, grå søyle og storlaks (>7 kg, svart søyle. Analysar av skjelmateriale - vekst i elv og sjø Det vart motteke skjelprøvar frå 6 villaks og sjøaure fanga ved sportsfiske i. ane hadde vore - år i elva, sjøaurane - år, og gjennomsnittleg smoltlengd for laks og sjøaure var høvesvis og cm. Av laksane var ein-sjøvinterfisk og to-sjøvinterfisk, medan sjøaurane hadde vore - somrar sjøen. Gjennomsnittleg tilvekst første året i sjø var cm for einsjøvinterlaksane og cm for to-sjøvinterlaksane. Det ser dermed ut til at sjøveksten var betre i enn året før, noko som stemmer med det ein har sett i andre elvar på Vestlandet. God sjøvekst første året har vist seg å vera ein god indikasjon på overleving, og det kan tyda på god overleving av smoltårgangen frå. Gjennomsnittleg første års sjøvekst for sjøauren var cm, noko som er normalt for sjøaure. Lengd (cm 8 7 6 Sjøaure Lyseelva FIGUR. Vekst i elv og sjø for laks og sjøaure fanga i Lyseelva i.. vinter. vinter. vinter. vinter. vinter. Smolt For meir informasjon sjå www.radgivende-biologer.no
FANGST OG SKJELPRØVAR I ESPEDALSELVA Fangststatistikk Gjennomsnittleg årsfangst i perioden 988- var 86 laks med snittvekt på, kg og 9 sjøaurar med snittvekt på,9 kg. Før 988 var det registrert små fangstar enkelte år, men det er ukjend om dette er reelt eller skuldast manglande innrapportering. Også enkeltår etter 988 ser det ut til å vera manglande rapportering. Største fangstane av både laks og sjøaure var i, då det vart fanga 6 laks og 8 sjøaure. I vart det fanga 6 laks (snittvekt, kg, og 9 sjøaure (snittvekt,8 kg. 8 7 Espedalselva 8 7 Sjøaure Espedalselva Antal 6 6 Snittvekt (kg Antal Snittvekt (kg 97 97 98 98 99 99 97 97 98 98 99 99 FIGUR. Fangst i antal (søyler og snittvekt i kg (linje av laks og sjøaure i Espedalselva i perioden 969-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle og laks (> kg, grå søyle, frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle, mellomlaks (-7 kg, grå søyle og storlaks (>7 kg, svart søyle. Analysar av skjelmateriale - vekst i elv og sjø Det vart berre motteke skjelprøvar frå ein laks fanga ved sportsfiske i. Dette var ein villaks på 9 cm og 7,6 kg som hadde vore tre år i elv, gått ut som smolt ved ei lengd på 6 cm og deretter vore tre vintrar i sjøen. Lengd (cm 9 8 7 6 Espedalselva Smolt. vinter. vinter. vinter. vinter. vinter 6. vinter. FIGUR. Vekst i elv og sjø for ein villaks fanga i Espedalselva i. For meir informasjon sjå www.radgivende-biologer.no
FANGST OG SKJELPRØVAR I FRAFJORDELVA Fangststatistikk Gjennomsnittleg årsfangst i perioden 977- var laks med snittvekt på,6 kg og 9 sjøaurar med snittvekt på,9 kg. efangstane auka utover 99-talet og nådde ein topp i, med laks. Etter det har fangstane variert og var nede i i, før fangsten auka att til laks i. Snittfangst av laks for perioden 997- var laks per år. Fangstane av sjøaure har variert mellom og per år i perioden 98-. Dei fire siste åra har fangstane vore relativt låge og lege rundt sjøaure per år, i vart det fanga sjøaure. Antal laks 6 Frafjordelva 6 Snittvekt (kg Antal sjøaure 6 Sjøaure Frafjordelva Snittvekt (kg 97 98 98 99 99 97 98 98 99 99 FIGUR. Fangst i antal (søyler og snittvekt i kg (linje av laks og sjøaure i Frafjordelva i perioden 969-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle og laks (> kg, grå søyle, frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle, mellomlaks (-7 kg, grå søyle og storlaks (>7 kg, svart søyle. Analysar av skjelmateriale - vekst i elv og sjø Det vart motteke skjelprøvar frå 9 laks og 7 sjøaure. Ein av laksane var ein rømd oppdrettslaks, noko som tilsvarar ein andel på, %. ane hadde vore - år i elva og - vintrar i sjøen, nær / var ein-sjøvinterlaks. Sjøaurane hadde vore - år i elv og - somrar i sjøen. Gjennomsnittleg smoltlengd for laks og sjøaure var høvesvis og 7 cm, og gjennomsnittleg vekst første året i sjø var høvesvis 9 og cm. Lengd (cm 9 8 7 6 Sjøaure Smolt Frafjordelva. vinter. vinter. vinter. vinter. vinter. 6. vinter. Smolt FIGUR. Vekst i elv og sjø for laks og sjøaure fanga i Frafjordelva i. For meir informasjon sjå www.radgivende-biologer.no
FANGST OG SKJELPRØVAR I DIRDALSELVA Fangststatistikk Gjennomsnittleg årsfangst i perioden 977- var 9 laks med snittvekt på,7 kg og 7 sjøaurar med snittvekt på,9 kg. Fangstane av laks har auka dei seinare åra, og i vart det fanga 7 laks (snittvekt,8 kg, som er rekord for elva. Sjøaurefangstane har vore variable, med som suverent toppår (79 sjøaure. Fangsten i var mellom dei lågaste som er registrert, med berre sjøaure (snittvekt, kg. 6 Dirdalselva 6 6 Sjøaure Dirdalselva Antal laks Snittvekt (kg Antal sjøaure Snittvekt (kg 97 98 98 99 99 97 98 98 99 99 FIGUR. Fangst i antal (søyler og snittvekt i kg (linje av laks og sjøaure i Dirdalselva i perioden 977-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle og laks (> kg, grå søyle, frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle, mellomlaks (-7 kg, grå søyle og storlaks (>7 kg, svart søyle. Analysar av skjelmateriale - vekst i elv og sjø Det vart berre motteke skjelprøvar frå laks fanga ved sportsfiske i. Begge laksane var ville og hadde vore to år i elva før dei gjekk ut som smolt ca. 9 cm store. Dei hadde vore og vintrar i sjøen og hadde vakse 7 og cm første året i sjøen. Lengd (cm 9 8 7 6 Dirdalselva Smolt. vinter. vinter. vinter. vinter. vinter. FIGUR. Vekst i elv og sjø for to villaks fanga i Dirdalselva i. For meir informasjon sjå www.radgivende-biologer.no
FANGST OG SKJELPRØVAR I HÅELVA Fangststatistikk Gjennomsnittleg årsfangst i perioden 977- var 6 laks med snittvekt på, kg og 8 sjøaurar med snittvekt på,8 kg. efangstane har variert mykje mellom år, med 998 som desidert toppår (69 laks. I vart det fanga 8 laks med snittvekt på kg. Sjøaurefangstane dei siste fire åra har vore mellom dei lågaste som er registrert, i vart det fanga 6 sjøaure med snittvekt på,7 kg. 6 Håelva 6 6 Sjøaure Håelva Antal laks 97 98 98 99 99 Snittvekt (kg Antal sjøaure 97 98 98 99 99 Snittvekt (kg FIGUR. Fangst i antal (søyler og snittvekt i kg (linje av laks og sjøaure i Håelva i perioden 969-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle og laks (> kg, grå søyle, frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle, mellomlaks (-7 kg, grå søyle og storlaks (>7 kg, svart søyle. Analysar av skjelmateriale - vekst i elv og sjø Det vart motteke skjelprøvar frå villaks fanga ved sportsfiske i. Av desse var einsjøvinterfisk og 9 to-sjøvinterfisk. Dei fleste hadde vore to år elv, men det var også eitt- og treårssmolt. Gjennomsnittleg smoltlengd var ca. cm. Gjennomsnittleg tilvekst første året i sjø var 6 cm for ein-sjøvinterlaksane og cm for to-sjøvinterlaksane. Det ser dermed ut til at sjøveksten var betre i enn året før, noko som stemmer med det ein har sett i andre elvar på Vestlandet. God sjøvekst første året har vist seg å vera ein god indikasjon på overleving, og det kan tyda på god overleving av smoltårgangen frå. 8 7 6 -sjøvinter -sjøvinter Håelva Lengd (cm Smolt. vinter. vinter. vinter. vinter. FIGUR. Vekst i elv og sjø for ein- og tosjøvinterlaks fanga i Håelva i. For meir informasjon sjå www.radgivende-biologer.no
FANGST OG SKJELPRØVAR I OGNA Fangststatistikk Gjennomsnittleg årsfangst i perioden 977- var 679 laks med snittvekt på, kg og sjøaurar med snittvekt på,9 kg. efangstane har ikkje utvikla seg i nokon retning sidan midt på 98-talet, men mellomårsvariasjonen har vore stor, med 998 som klart toppår ( laks. I vart det fanga 68 laks (snittvekt kg Dei beste sjøaurefangstane var i perioden 98-9, med 986 som toppår. Deretter har fangstane gått jamt nedover, og i vart det berre fanga 6 sjøaure, eit av dei dårlegaste resultata som er registrert. Antal laks Ogna Snittvekt (kg Antal sjøaure 8 7 6 Sjøaure Ogna Gjennomsnittsvekt (kg 97 98 98 99 99 97 98 98 99 99 FIGUR. Fangst i antal (søyler og snittvekt i kg (linje av laks og sjøaure i Ogna i perioden 977-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle og laks (> kg, grå søyle, frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle, mellomlaks (-7 kg, grå søyle og storlaks (>7 kg, svart søyle. Analysar av skjelmateriale - vekst i elv og sjø Det vart motteke skjelprøvar frå 96 villaks og sjøaure. Dei fleste laksane hadde vore år i elva og - vintrar i sjøen, over / var ein-sjøvinterlaks. Dei to sjøaurane hadde vore og år i elv og somrar i sjøen. Gjennomsnittleg smoltlengd for laks og sjøaure var høvesvis og 7 cm. Gjennomsnittleg tilvekst første året i sjø var 9 cm for ein-sjøvinterlaksane og cm for to-og tre-sjøvinterlaksane. Det ser dermed ut til at sjøveksten var betre i enn året før, noko som stemmer med det ein har sett i andre elvar på Vestlandet. God sjøvekst første året har vist seg å vera ein god indikasjon på overleving, og det kan tyda på god overleving av smoltårgangen frå. Gjennomsnittleg første års sjøvekst for sjøauren var cm, noko som er normalt for sjøaure. 9 8 7 6 Sjøaure Ogna Lengd (cm Smolt. vinter. vinter. vinter. vinter. vinter. FIGUR. Vekst i elv og sjø for laks og sjøaure fanga i Ogna i. For meir informasjon sjå www.radgivende-biologer.no