Ordensreglement for Hå kommune
Innhaldsliste 1.0 Innleiing... 2 1.1 Heimmel... 2 1.2 Føremål... 2 1.3 Virkeområde... 2 2.0 Reglar og sanksjonar... 3 2.1 Reglar om orden og åtferd... 3 2.2 Tiltak ved brot på ordensreglementet... 3 2.2.1 Moglege sanksjonar... 4 2.2.2 Standardar nærare om konkrete brot og eller sanksjonar... 4 2.3 Lovbrot og saker som vert melde til politiet... 6 2.4 Undersøkingar... 6 2.5 Nødverje... 6 2.6 Erstatning... 6 3.0 Reglar for sakshandsaming ved sanksjonar... 7 4.0 Iverksetjing... 7 5.0 Mobbeplan... 7 6.0 Prosedyrar for vedlikehald og oppfølging av rutinar... 12
1.0 Innleiing 1.1 Heimel Hovudutval for undervisning har gitt fylgjande forskrift om ordensreglement for skulane i Hå: 1. Skulane i Hå skal ha ordensreglement som ivaretek hensynet til rettar og plikter for elevane i skulen (Opplæringslova 2-9) 2. Alle rådsorgana på skulen skal delta i utforminga av ordensreglane. Særleg viktig er det at elevane og foreldre/føresette opplever at dei vert tekne med i arbeidet. 3. I ordensreglementet skal skulane ha med avsnitt om: Tryggleik for elevane (Opplæringslova 9-3, forskrift kpt. 12) Rett til vurdering (Opplæringslova 2-3, forskrift kpt. 3) Utstyr og arbeidstilhøve for elevane (Opplæringslova 9-3) Refsingstiltak og bortvising (Opplæringslova 2-9, 2-10, 15-2) 4. Ordensreglane skal skrivast i eit språk som er lett å forstå for elevane. 5. Framlegg til ordensreglement skal godkjennast av hovudutval for undervisning. 1.2 Føremål Ordensreglementet skal leggja grunnlag for mest mogleg lik behandling av alle elevane på området som er viktige for dei og for skulesamfunnet sett under eitt. Reglementet skal hjelpa til å gjera det klart kva for plikter og rettar elevane har, og skal gjera det lettare for elevane å ta ansvar for seg sjølve. Elevane skal og kunna kjenna seg trygge på at det ikkje vert gjort negative vedtak mot dei på anna grunnlag enn det som ordensreglane heimlar. Ordensreglane skal fremja samarbeid, tryggleik, trivsel, respekt og medansvar for alle på skulen. 1.3 Virkeområde Skulen har ansvar for elevane i undervisning, under arrangement, på ekskursjonar med meir der elevane er under skulen si leiing. Dette inneber at ordensreglement gjeld i alle typar undervisningslokal, fellesrom og uteområde, på skulevegen og når elevane har undervisning andre stadar enn på skulen sitt område. Ordensreglementet gjeld også når elevane er utanom skulen sitt område i, til dømes, midttimen. Ordensreglementet gjeld altså når skulen har ansvar for elevane.
2.0 Reglar og sanksjonar Skulen er ein læringsarena og arbeidsplass for unge og vaksne. Alle har eit ansvar for korleis skulemiljøet er, og korleis det vert utvikla. Elevane skal kunna forventa at skulen gir hjelp, støtte og rettleiing. Alle skal møtast med tillit og respekt. Elevane skal ha jamleg tilbakemelding på eiga læring og utvikling, vurdering med og utan karakter. Dei skal vera aktivt med i opplæringa. Elevane skal følgje vanlege reglar i samfunnet og visa god folkeskikk. Som elev har ein difor både rettar og plikter ein skal følgja. 2.1 Reglar om orden og åtferd Du skal visa respekt og vera høfleg overfor medelevar og tilsette Du har ansvar for at det er arbeidsro på skulen Du skal møta presis til undervisninga Du skal vera der læraren har tilvist Du skal ha med bøker og alt nødvendig utstyr (gymklede, passar, kalkulator m.m) Du skal vera punktleg med innleveringar Det er ikkje tillate å eta eller drikka i timane. Tobakk, snus eller rusmiddel er ikkje tillate på skulen eller under skulen sine arrangement Banning og ufint snakk er ikkje tillate Du har ansvar for å halda klasseromma i orden. Alt søppel og avfall skal kastast i papirkorga Det er ikkje tillate å bruka mobiltelefon i undervisningstida. Mobiltelefon må vera slått av i timane Du skal parkera sykkelen på tilvist plass Du skal behandla utstyr og inventar fint, og leggja tilbake på rett plass etter bruk Tagging eller anna tilgrising av bygningar er ikkje tillate Ved fråvær skal du ha melding (i meldingsboka) frå foreldre/føresette Ytterklede er ikkje tillate i timane 3
2.2 Tiltak ved brot på ordensreglementet Alle sanksjonar skal vera slik at elevane skal forstå kva reglar som er brotne og kvifor skulen må reagera på dette. Sanksjonane skal stå i rimeleg høve til kva brot som er gjort på ordensreglane. Tiltak bør koma så nært regelbrot i tid som mogleg. Dersom mogleg skal elev gjevast høve til å gjera opp for seg. Brot på reglar som følgjer av lov eller reglement kan sanksjonerast etter reglane i dette kapittelet, dersom ikkje anna er særskilt nemnt. Fysisk refsing og annan krenkjande handling må ikkje nyttast. Med fysisk refsing meinar ein ikkje arbeid i samband med rydding, vask og/eller reperasjonar etter seg sjølv eller andre. Kollektiv avstraffing kan ikkje nyttast for handlingar gjort av enkelte medlemmar av ei gruppe. 2.2.1 Moglege sanksjonar Påtale og tilrettevising frå skulens personale Orden og åtferds merknad Samtale i eller etter skuletid Sitja att/ta igjen tid Inndraging av ting det ikkje er lov å ha, eller som vert misbrukt i skuletida Melding heim (telefon, brev, mail) Møte mellom tilsette, elev, føresette og ev. andre Inn i annan klasse/lærar vert henta Utestengd for ein eller fleire gonger frå timar, område, ekskursjonar, turar og andre arrangement i skulens regi Utvising frå skulen i inntil 3 dagar (Opplæringslova 2-9, 2-10) (rektor) Krav om økonomisk erstatning frå eleven/føresette ved tjuveri, hærverk, tagging eller anna øydelegging (Lov om skadeerstatning ) Nedsett ordens og/eller åtferdskarakter Alvorlege episodar/forhold vert melde/rapporterte til lensmannen (rektor) Flytta til annan klasse/gruppe (rektor) Eleven får ein annan læringsarena ein eller fleire dagar i veka (rektor) Eleven vert flytta til annan skule opplæringssjef) 4
2.2.2 Standardar nærare om konkrete brot og/eller sanksjonar Standardar 1. Tid som går til spille ved at elevane ikkje møter presis/eller ikkje arbeidar skal takast igjen. 2. Elevane som ikkje tek av ytterklede vert utestengd frå undervisninga. 3. Det skal alltid reagerast mot banning, ukvemsord og ufint snakk. 4. Ved ulovleg bruk av mobiltelefon skal mobilen inndragast, og leverast til lagleiar. Det er berre føresette som kan henta ut telefonen igjen, ved personleg frammøte. 5. Knuffing er ikkje lov, korkje inne eller ute. Internett Skulen har nettvettreglar og reglar for bruk av skulen sitt datautstyr. Elevar som bryt nettvettreglane og/eller reglane for bruk av datautstyr, kan utestengjast for bruk av skulen sitt datautstyr for ein periode. Fusk/manglande innlevering Manglande innlevering/deltaking Eleven får ordensmerknad, og føresette vert informerte. Manglande innlevering eller manglande deltaking kan føra til at det ikkje er grunnlag for vurdering i faget, slik at ein ikkje får karakter ved halvårsvurdering eller standpunkt. Dersom det ikkje er grunnlag for å gje standpunktkarakter, kan ein ikkje gå opp til eksamen. Fusk på prøvar Eleven får merknad i åtferd. Dette kan og føra til at det ikkje er grunnlag for vurdering i faget, slik at ein ikkje får karakter ved halvårsvurdering eller standpunkt. Fusk på eksamen vil og føra til at ein ikkje får standpunktkarakter i faget. Fusk (plagiat) på innleveringar Eleven merknad i åtferd, og føresette vert informerte. Eleven får ny frist for innlevering. (Til vanleg neste dag.) Manglande innlevering etter ny tidsfrist gjer at det ikkje er grunnlag for vurdering i faget, slik at ein ikkje får karakter ved halvårsvurdering eller standpunkt. Leverer blankt svar på prøve Dersom eleven leverer blankt svar på ein prøve, skal dette vurderast til karakteren 1. Dette vert sett på som eit uttrykk for eleven sin kompetanse. 5
Hærverk Elevar som gjer hærverk, kan påleggast å rydde opp etter seg/utbetra skader når oppryddinga er arbeid eleven har fôrutsetningar for å klare. Ved hærverk vil eleven og/eller føresette kunne verta gjorde erstatningsansvarlege. Det same gjeld ved tap eller øydelegging av skulebøker og utstyr. 2.3 Lovbrot og saker som vert melde til politiet Dersom det ligg føre mistanke om straffbare forhold, kan rektor be politiet om hjelp. Føresette til elevane skal, dersom det er mogleg, varslast munnleg samstundes med at det er teke kontakt med politiet. Føresette skal varslast skriftleg om at det er teke kontakt med politiet. Skade på skulen sin eigedom vil kunna verta meldt til politiet. Straffbare forhold mot person vert som hovudregel meldt av den som er utsett for forholdet den som er fornærma. 2.4 Undersøkingar Ved grunn til mistanke om brot av reglar knyt til ulovlege/farlege gjenstandar eller rusmidlar og tobakk, kan skulen sin leiing gjennomføra undersøkingar i garderobeskap og bokskap som elevane disponerar. Skulen kan og be føresette om løyve til å gjennomføra kontroll av lommer i klede, sekker eller ranslar. Om mogleg skal føresette til elevar gjevast høve til å vera tilstades ved eventuell kontroll. 2.5 Nødverje Skulen sitt personale har ein særleg plikt for omsorg for elevane på skulen. Personalet vil difor ikkje berre ha rett, men også plikt til gripa inn for å hindra at elevar skadar eller plagar andre elevar eller skadar seg sjølv eller skulen sin eigedom. Straffeloven 47 og 48 om naudrett og naudverje gjer ein opning for at skulen sitt personale kan nytta fysisk makt til å stoppa elevar som sloss, hindra at eleven skadar seg sjølv eller andre, eller skulen sin eigedom, og til å verja seg mot elevar som opptrer truande eller voldeleg. Når eit slikt tiltak vert sett i verk, skal ein straks melda frå til rektor og til foreldre/føresette. 2.6 Erstatning I tillegg til pålagde sanksjonar etter reglementet her, kan eleven verta erstatningsansvarleg etter erstatningsrettslege reglar. Føresette kan verta erstatningsansvarlege for skade voldt fôrsetteleg eller uaktsamt av deira barn med inntil kr. 5000,- for kvar enkel skade, jf. skadeerstatningsloven 1-2 6
3.0 Reglar for sakshandsaming ved sanksjonar Avgjerder om følgjande sanksjonar skal alltid nedfellast i form av enkeltvedtak: Utvising, skulebytte, og tiltak som omhandlar det psykesosiale miljøet. (Saker som kjem under mobbeplanen.) 4.0 Iverksetjing Dette ordensreglementet trer i kraft etter vedtak i SU, våren 2011. 5.0 Mobbeplan Mobbeplan vert gjennomgått i klassane i starten av kvart skuleår. Handlingsplan mot mobbing for Nærbøskulane Kva er mobbing? I elevundersøkinga er mobbing definert som følgjande: «Negativ eller «vondsinna» åtferd gong på gong frå ein eller fleire retta mot ein elev som har vanskeleg for å forsvare seg. Erting gong på gong på ein ubehageleg og sårande måte er også mobbing.» Ordet mobbing har gjennom media og bruk i kvardagen ofte vorte eit samleord på saker som er ugreie mellom barn eller vaksne. For oss er vondsinna og ulikt styrkeforhold to viktige stikkord når vi arbeider i forhold til mobbing. Aktiv mobbing: fysiske angrep, spark, slag, kast, øydelegging av klede m.m. Verbale og ikkje verbale angrep, truslar, hån, kalling, hånlått m.m. Passiv mobbing: å oversjå nokon eller stengje ute nokon frå kamerat/veninneflokken. Ved å bruke mobil og internett. Ansvar for å førebyggje og stoppe mobbing I arbeidet mot mobbing vert følgjande punkter vektlagt: Å byggje opp eit godt læringsmiljø på heile skulen Å følgje nøye med på det som skjer på skulen for å avdekke mobbing Å løyse mobbesaker raskt Å ha kontinuitet i arbeidet mot mobbing og prioritere det høgt 7
Det er viktig at heile skulemiljøet er involvert, og at tilsette, elevar og føresette er engasjert. Alle skal møtast med respekt, ein skal vise omsorg for elevane og stille krav ut frå normer for åtferd på skulen. Avdekking av mobbing Mesteparten av mobbinga går føre seg utan at vaksne er til stades. Det kan vere vanskeleg å oppdage, og svært mange av elevane som vert mobba, seier ikkje ifrå om det som skjer. Derfor er det viktig at alle er aktive på mange måtar for å avdekke mobbing. To spørjeundersøking kvart skuleår i forhold til mobbing. Om våren vert data frå Elevundersøkinga nytta. Tilsyn i friminutt der vaktene bærer vest som gjer dei synlege på uteområdet. Tydelege og klare forventningar i forhold til åtferd slik at elevane veit korleis ein reagerer på problemåtferd. Mobbing er tema på utviklingssamtalar med elevar og føresette Mobbing er tema på faste elevsamtalar Mobbing er tema på foreldremøte Melding frå elevar og føresette vert alltid teke på alvor. Ved mistanke om mobbing vert observasjon intensivert. Undersøking og innhenting av informasjon. Digital mobbing Mobbing på internett og mobiltelefon er annleis enn ansikt til ansikt. Mobbinga kan skje til alle døgnets tider, og den er vankeleg å verne seg mot. Mobbinga kan få større omfang ved at den kan verte spreidd overalt i den digitale verda. Mange elevar som er utsette for tradisjonell mobbing på skulen er også utsette for digital mobbing. Skulen har reglar for bruk av mobiltelefon og internett Målbevisst arbeid for å lære elevane god nettbruk. Elevane vert følgt med i bruken av digitale medium. Samarbeid med føresette, politi og andre for å avdekke og løyse digitale mobbesaker. 8
Korleis løyser me mobbesaker? Det er viktig at både rektor og tilsette møter alle involverte med respekt. Dei som vert mobba, skal oppleve tilsette som tek vare på dei. Den som mobbar, skal møte tilsette som klart tek avstand frå det som er gjort, men som viser eleven respekt og har forventningar om endra åtferd. Tiltak: 1. Undersøkingar og observasjon for å skaffe informasjon 2. Samtalar med den som er mobba, for å skaffe informasjon og gje støtte. Viktig å hugse at den som er mobba, ofte underdriv. 3. Samtale med føresette til den som er mobba. 4. Samtale med den som mobbar. Dersom det er fleire som mobbar, skal ein snakke med ein og ein om gongen. Føremålet er å gje beskjed om at mobbinga er uakseptabel og må stoppast straks. Gjere avtalar om kva som skal skje for å få slutt på mobbinga, og setje opp ein ny samtale. 5. Samtale med føresette til den/dei som mobbar. 6. Enkeltvedtak. Rektor avgjer om det skal gjerast enkeltvedtak når mobbing er oppdaga. Føresette kan også be om at skulen gjer noko, då må rektor gjere eit enkeltvedtak. 7. Sanksjonar og dokumentasjon. Følg opp den som er mobba og mobbaren kvar dag i ein gitt periode. 8. Oppfølging. Mobbestiuasjonen skal følgjast til det er heilt slutt. Etter ei tid skal det vere samtale mellom den som vart mobba og mobbaren. Det skal også vurderast om ein skal arbeide strategisk i forhold til klasse/gruppe/trinn. Arbeid i etterkant: Problemløysing på individnivå og etterarbeid etter ei mobbesak kan avdekke svake punkt i systemet som bør verte endra for å verke førebyggjande. Det er derfor viktig at kvar mobbesak vert avslutta med ei evaluering der leiinga saman med aktuelle partar drøftar kva ein på skulen kan lære av denne saka med tanke på å førebyggje mobbing. 9
Førebyggjande arbeid Gode relasjonar lærar elev, lærar klasse/trinn Lærar er ein tydeleg vaksen som eleven kan ha tillit til. Lærar har tydeleg leiing på ein slik måte at klassen/trinnet vert opplevd som ein trygg stad for alle elevane. Gode relasjonar elev elev Elevane i klassen/trinnet tek vare på kvarandre og er opptekne av at alle har det trygt. Gode relasjonar lærar føresette Relasjonen mellom lærar og den einskilde elev sin føresette er prega av respekt, tillit og samarbeidsvilje. Skulen har eit ope og aktivt samarbeid med dei føresette som gruppe. Mobbing er tema på utviklingssamtalar og foreldremøte. Skulestart Skulestarten skal vere planmessig, trygg og gje alle elevar ei positiv oppleving. Lærar møter klassen/trinnet på ein måte som signaliserer trygg leiing og ivaretaking som basis for gjensidig tillit. Samarbeid mellom barnehagar, barneskular og ungdomsskule for å sikre gode overgangar. Samtale om skulen sine ordensreglar, handlingsplan mot mobbing, og lage eigne klassereglar. Sikring av arenaer som skulegard, toalett, garderobar, SFO og skuleveg. Skulen har prosedyrar og sjekkpunkt som gjer at skulegard, toalett, garderobar, SFO og skuleveg vert opplevd som trygge stader. Samarbeid i og med ulike instansar Elevrådet, samarbeidsutvalet (SU) og skulemiljøutvalet (SMU), foreldrearbeidsutvalet (FAU) og sosialpedagogisk team. Fellesarrangement Gjennomføring av ulike fellesarrangement med fokus på å ha eit godt fellessakap, på trinn/aldersblanda trinn/skulen. ART Hå kommune nyttar ART i arbeidet med å førebyggje mobbing. 10
Kontinuitet Arbeidet mot mobbing er viktig og må vere ein sjølvsagt del av det daglege arbeidet. På skulen skal det vere eit systematisk, breitt basert arbeid for eit godt psykososialt miljø. Det er også lovpålagt etter opplæringslova 9a. Ansvarskjede Prinsippet er at problem vert løyst på så lågt nivå som mogleg, men rektor skal alltid informerast ved mistanke om mobbing. 1. Kontaktlærar, 2. Lagleiar, 3. Rektor. Vaksne som mobbar Mobbing skjer overalt i samfunnet, også mellom vaksne og elevar. Dersom ein oppdagar at ein tilsett med ord eller handlingar trakasserer eller mobbar elevar, er dette svært alvorleg. Rektor har personalansvaret for dei tilsette og er ansvarleg for å følgje opp alle klager. Rektor må behandle alle klagesaker om trakassering frå dei vaksne som ei personalsak, og syte for at dette stansar straks. Klage og enkeltvedtak Dersom ein elev eller forelder ber om tiltak som vedkjem det psykososiale miljøe, deriblant tiltak mot krenkjande åtferd, skal skulen snarast mogleg behandla saka etter reglane om enkeltvedtak i forvaltningslov. (Jf. 9a 3 i Opplæringslova) Eit slikt enkeltvedtak kan utløyse rett eller behov for tiltak. Vedtaket kan og vera at det ikkje utløysar tiltak. Når vedtaket er gjort er det ein klagerett. Klage fristen er 3 veker etter at vedtaket er motteke. Klagen skal sendast rektor. Det er utarbeidd eige skjema for enkeltvedtak. 11
6.0 Prosedyrar for vedlikehald og oppfølging av rutinar Årshjul for arbeidet med det psykososiale miljøet August: Gjennomgang av ordensreglement og mobbeplan for elevar, personalet, og alle utval ved skulen. (Elevråd, FAU, SU/SMU) September: Val av representantar til råd og utval. (Innan 15.) Oktober: Varsling om eventuelle enkeltvedtak i høve 9a. (I elevråd, FAU og SU/SMU) Opplysningar som er omfatta av lovfesta teieplikt vert ikkje handsama med elevrepresentantar til stades. Desember: Varsling om eventuelle enkeltvedtak i høve 9a. (I elevråd, FAU og SU/SMU) Opplysningar som er omfatta av lovfesta teieplikt vert ikkje handsama med elevrepresentantar til stades. Evaluering av arbeidet med det psykososiale miljøet i alle råd og utval. Februar: Gjennomføring av elevundersøkinga Mars: Varsling om eventuelle enkeltvedtak i høve 9a. (I elevråd, FAU og SU/SMU) Opplysningar som er omfatta av lovfesta teieplikt vert ikkje handsama med elevrepresentantar til stades. Mai: Evaluering av elevundersøkinga i alle råd og utval, med spesielt vekt på det psykososiale miljøet. Juni: Varsling om eventuelle enkeltvedtak i høve 9a. (I elevråd, FAU og SU) Opplysningar som er omfatta av lovfesta teieplikt vert ikkje handsama med elevrepresentantar til stades. 12