Saksbehandler, innvalgstelefon Henriette Ludvigsen, 55 57 21 15 Vår dato 31.05.2012 Deres dato Vår referanse 2012/7106 Deres referanse Lerøy Fossen AS 5281 Valestrandsfossen Rapport frå inspeksjon 2. mai 2012 Rapportnummer: 2012.031.I.FMHO Kontaktpersonar ved inspeksjonen: Frå verksemda: Anita Rørlie Annbjørg Raknes Stian Bognøy Frå Fylkesmannen i Hordaland: Britt Solheim Henriette Ludvigsen Resultat frå inspeksjonen Denne rapporten omhandlar avvik og merknader frå inspeksjonen. Denne rapporten har status som førebels. Dersom vi ikkje får melding om faktiske feil i rapporten innan 2 veker etter at rapporten er motteken, er rapporten å rekna som endelig. Rapporten gjev ingen fullstendig tilstandsvurdering av verksemda sitt miljøarbeid eller miljøstatus. Fylkesmannen i Hordaland fant 6 avvik under inspeksjonen innan følgjande tema: Internkontroll Utslippskontroll Miljørisikovurdering Avvika og merknadene er nærare omtala frå side 4 og utover i rapporten. Lerøy Fossen AS må sende ei skriftleg stadfesting med dokumentasjon innan 1. september 2012 på at avvika er retta. Oppfølginga etter inspeksjonen er nærare omtala på side 2. Med helsing Kjell Kvingedal e.f. seksjonssjef Henriette Ludvigsen rådgivar Rapporten er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Kopi til: Osterøy kommune, Hatland, 5282 Lonevåg Statens hus Kaigaten 9, 5020 Bergen Telefon: 55 57 20 00 Telefaks: 55 57 20 09 Miljøvernavdelinga Postboks 7310, 5020 Bergen Telefaks: 55 57 22 01 Org.nr: 974760665 E-post: postmottak@fmho.no Internett: www.fylkesmannen.no/hordaland
Informasjon om verksemda Namn: Lerøy Fossen AS Besøksadresse: 5281 Valestrandsfossen Postadresse: 5281 Valestrandfossen Organisasjonsnr (undereining): 972064009 Kommune: Osterøy Bransjenr. (NACE-kode): 10.201 Løyve sist oppdatert: 7. november 2008 Anleggsnr: 1253.0011.01 Telefon: 56 19 32 30 E-post: gha@leroy.no Eigd av (org.nr): 917056595 Siste tilsyn: 18. februar 2011 Risikoklasse: 3 1. Bakgrunn for inspeksjonen Inspeksjonen vart gjennomført for å kontrollere om gjeldane krav fastsett i eller i medhald av forureiningslova med forskrifter og utsleppsløyve vert halde. Inspeksjonen er gjennomført den 2.mai 2012 som ein del av ein regional tilsynsaksjon av fiskeforedlingsindustrien. Fylgjande hovudtema vart kontrollert: internkontroll avfallshandtering miljørisikovurdering reinseanlegg utsleppskontroll 2. Oppfølging etter inspeksjonen Ingen tilbakemelding. Fylkesmannen avdekte ingen avvik eller merknader innanfor dei områda som vart kontrollerte. Vi ser difor oppfølginga etter inspeksjonen som avslutta. Verksemda pliktar snarast å retta opp dei avvika som er omtala i denne rapporten. Vi ber Lerøy Fossen AS om ei skriftleg tilbakemelding med dokumentasjon innan 1. september 2012 på at avvika er retta. Varsel om tvangsmulkt Dersom Fylkesmannen ikkje innan 1. september 2012 har motteke ei tilbakemelding med dokumentasjon på at avvika er retta, vil Fylkesmannen fatta vedtak om tvangsmulkt, jf. forureiningslova 73. Vedtaket vil gå ut på at tvangsmulkt må innbetalast dersom Fylkesmannen ikkje har motteke skriftleg stadfesting på at avvika er retta innan fristen. 2
Ei eventuell tvangsmulkt vil vera på 50 000 kroner. Verksemda har høve til å kommentera dette varslet. Eventuelle kommentarar må sendast til Fylkesmannen innan 2 veker etter at denne rapporten er motteken, jf forvaltningslova 16. 3. Varsel om kontrollgebyr Verksemda skal betala gebyr for kontrollen, jf. forureiningsforskrifta 39-6 om gebyr for kontroll av inntil en dags varigheit i verksemder med løyve. Verksemda er i løyvet plassert i risikoklasse 3. Dette inneber at verksemda skal betala kroner 11 600 i gebyr for den gjennomførte kontrollen. Sidan gebyrstorleiken fylgjer av vedteken risikoklasse er gebyrstorleiken ikkje eit vedtak som de kan klage. Faktura med innbetalingsblankett vil verta ettersendt frå Klima- og forureiningsdirektoratet. 4. Offentleggjering Denne rapporten vil vere tilgjengeleg for ålmenta via Fylkesmannen i Hordaland sin postjournal jf. offentleglova. 5. Dokumentunderlag forureiningslova produktkontrollova avfallsforskrifta kap. 11. farlig avfall internkontrollforskrifta Informasjon om regelverket finn du på www.klif.no og www.regelhjelp.no. Definisjon Avvik: brot på krav fastsett i eller i medhald av helse-, miljø- og sikkerheitslovgjevinga (for eksempel brot på krav i forureiningslova, produktkontrollova og forskrifter heimla i desse lovene eller krav og vilkår fastsett i løyve eller dispensasjonar). Merknad: eit forhold som miljøvernmyndigheitene meiner det er nødvendig å påpeike for å ivareta helse og miljø og som ikkje er omfatta av definisjonen for avvik. 3
6. Avvik Vi fant følgjande avvik under inspeksjonen: Avvik innanfor tema: Internkontroll Internkontrollforskrifta 5 pkt. 4, 5, 6, 7 1a 1b Verksemda har ikkje fastsatt mål for ytre miljø. Verksemda har uklare ansvarsforhold for oppfølging av forhold knytt til ytre miljø. 1c Verksemda mangla journal for heile eller deler av krava i forskrifta 26-7 1d Verksemda har mangelfulle skriftlege rutinar/dokumentasjon (avvikshandtering, miljørisikovurderingar, avfallshandtering, utsleppskontroll, reinseanlegg) Kommentar: 1a 1d Verksemda manglar oppdaterte mål for ytre miljø. Dei måla dei har er frå 2011, men planen er at dei skal oppdaterast i mai i år. Måla bør vere konkrete for at dei skal kunne danne grunnlag for planer og aktiviteter. I Internkontrollforskrifta 5, er det sett krav til innhald og dokumentasjon av internkontrollen. Der det fins rutinar og prosedyrar for å ta i vare helse-, miljø og tryggleik, betyr kravet om at arbeidet med internkontrollen skal vere systematisk, at verksemda skal vidareutvikle og skape heilskap i dei prosedyrane og rutinane som allereie finns. Det vil sei at skriftlege arbeidsrutinar, instruksar og liknande må systematiserast slik at dei kan takast i bruk og inngå i internkontrollen. Verksemda manglar skriftlege rutinar for drift av reinseanlegget og kalibrering, kontroll og vedlikehald av utstyr. Skriftlege prosedyrar er viktige for å sikre ei stabil og god drift uavhengig av kven som utfører arbeidet og for å hindre at ein ende i en sårbar posisjon ved å gjera seg for personavhengig. Verksemda skal ha eit system for avvikshandtering som skal sikre at alle avvik blir registrert, for å rette opp, førebyggje og unngå utslepp til ytre miljø. Systemet skal sikre at det blir gjort tiltak som fører til at årsaka til avviket blir fjerna og at hendinga ikkje gjentar seg. Derfor skal det gå klart fram i ei skriftleg prosedyre når ein skal ta i bruk avviksmelding, kva som skal rapporterast og kven det skal rapporterast til. Det er viktig å definere kva eit avvik er, og gjere definisjonen kjent blant alle arbeidstakarar ved verksemda. Verksemda har ein rutine for avvikshandtering, men har ikkje definert kva som skal førast som avvik for ytre miljø. 4
Avvik innanfor tema: Utsleppskontroll Forureiningsforskrifta 26-4, 26-5, 26-6 Forureiningslova 7 Internkontrollforskrifta 5 pkt. 2, 5 og 7 Løyve etter forureiningslova 11 jf. 16 2a Verksemda har ulovleg utslepp til sjø. 2b 2c Verksemda har ikkje gjort tiltak for å redusere luktulemper Verksemda sin utsleppsleidning er ikkje i samsvar til krav i forskrifta 2d Verksemda har ikkje måleprogram for kontrollmåling av utslepp til vatn. 2e 2f 2g 2h 2i 2j Verksemda har ikkje utført målingar av vatn og feitt i samsvar med forskrifta. Utsleppsmålingar til vatn er ikkje gjennomført for komponentar som er ført opp med utsleppsgrenser i løyvet. Verksemda kan ikkje dokumentere at vassreinseinnretningar er rett dimensjonert i høve til produksjonsmengd. Vesentlege overløp manglar utstyr som anten registrerar vassmengd eller tid for overløp av ureinsa vatn. Ureinsa overløp eller andre unormalt høge utslepp er ikkje teke med i utsleppstalla. Prøvetaking og analyser av utslepp til vatn vert ikkje utført etter anerkjent standard. Verksemda kan ikkje dokumentera at metoden som vert nytta gjev like pålitelege resultat som anerkjent standard. Kommentar: 2f 2j Verksemda har ikkje utført målingar i tråd med løyve. Dei manglar analysar av BOF og SS. Dei siste vassanalysane var i fylje rapporten frå laboratoriet ikkje utført av ein akkreditert verksemd. 5
Avvik innanfor tema: Reinseanlegg Forureiningsforskrifta 26-3, 5 Forureiningslova 7 Internkontrollforskrifta 5 pkt. 2, 5 og 7 Løyve etter forureiningslova 11 jf. 16 3a 3b Verksemda sitt reinseanlegg (silanlegg/feittavskillar) er ikkje tilfredsstillande Reinseanlegget er ikkje dimensjonert i samsvar til kriteria 3c Overvakings- og alarmsystem er utilstrekkelege for å sikre kontinuerlig god drift. 3d Verksemda har ikkje system for inspeksjon og vedlikehald av reinseinnretningar. 3e Kalibrering/kontroll av viktig utstyr er ikkje dokumentert (ph-elektrodar, vassmengdemålar, utstyr for dosering av kjemikaliar). Avvik innanfor tema: Avfallshandtering Forureiningslova 7, 29 og 32 Avfallsforskrifta 11-4 siste ledd, 11-5, 11-8 og 11-12 (farlig avfall) Avfallsforskrifta 9-4 (deponering) Løyve etter forureiningslova 11 jf 16 4a Våtorganisk avfall vert ikkje tilfredsstillande mellomlagra 4b Verksemda deponerar/dumpar biologisk nedbrytbart avfall på eige område utan løyve. 4c Verksemda sender biologisk nedbrytbart avfall til mottak som ikkje er godkjent for det. 4d Verksemda har ikkje oversikt over sitt farlege avfall. 4e Farleg avfall vert ikkje levert til godkjent mottak. 4f Verksemda gjev ikkje tilstrekkelege opplysningar ved deklarering av farlig avfall. 4g Farlig avfall er ikkje forsvarlig merka, oppbevart og levert innan fristen på eit år. 4h Anna grunnlag for avviket: 6
Avvik innanfor tema: Miljørisikovurdering Forureiningslova 7 Internkontrollforskrifta 5 pkt. 6, 7 Produktkontrollova 3a Løyve etter forureiningslova 11 jf. 16 5a Verksemda har ikkje gjennomført miljørisikovurdering for ytre miljø. 5b Miljørisikovurderinga omfattar ikkje alle tilstandar eller uynskte hendingar som er relevante for ytre miljø. 5c Verksemda kan ikkje dokumentere at den har fylgt opp miljørisikovurderinga med planar og tiltak for å redusera risikoforholda. 5d Verksemda har ikkje vurdert substitusjon av prioriterte stoff eller stoff med liknande eigenskapar der mindre farlege stoff er kjent/utprøvd. Kommentar: 5 b Verksemda har eit system for risikovurdering, men den omfatter ikkje alle tilhøve ved drifta som kan føre til risiko for miljøet. I ein risikovurdering er det viktig å få med tidlegare hendingar, mogelege/sannsynlege hendingar og hendingar som mest sannsynleg ikkje vil inntreffe, men kor konsekvensen er stor om det skjer. Risikovurderinga bør mellom anna inkludere fare for utslipp til sjø frå kjemikalielageret på kaia. 5d Det er eit krav i produktkontrollova om at alle som brukar kjemikalie med miljørisiko, skal vurdera om det finst alternative stoff med mindre slik risiko, og velja slike alternativ (substitusjon) dersom det kan gjerast utan urimeleg ulempe eller kostnad. Kjemikaliane sin miljørisiko er dokumentert i tryggleiksdatabladet. Dei kjemikalia som har høgast risiko bør vurderast for substitusjon oftare enn meir miljøvennlege alternativ. Vurderingane skal vere skriftleg dokumentert. Verksemda nyttar Eco- online sitt datasystem for HMS- dokumentasjon. Risikovurdering av kjemikalia vert utført, men substitusjonsvurderingane til verksemda er ikkje skriftleg dokumentert. 7. Merknadar Fylkesmannen har ikkje gitt merknadar. 8. Andre forhold Verksemda har eit løyve til forureining frå slakting og foredling av inntil 24 000 tonn laks og regnbogeaure per år (120 t/dag). Dei rapportera at dei har eit forbruk på om lag 6 200 tonn råvarer per år i 2011. Verksemda opplyste ved inspeksjonen at dei har søkt om dette i påvente av mogligheiter for å bygge ut og auke produksjonen. 7
Verksemda har eit løyve med vilkår basert på den produksjonsramma det er søkt om og desse vilkåra må fyljast, sjølv om produksjonen og produksjonskapasiteten ikkje er i tråd med løyve. Punkt 10. 3 i løyvet omhandlar plikt til å redusere ureining så langt som mogleg. Her står det at eventuell reduksjon av produksjonsnivået i høvet til det som er lagt til grunn for søknaden skal medføre ein tilsvarande reduksjon i utsleppa. Det gjeld produksjonsprosessar der utsleppa er proporsjonale med produksjonsmengda. 8