Fagmelding 2013 Boks 38. 5588 Ølen Tlf: 948 51 010 Bankgiro: 3330-20-32438 Org.nr.: 988 094 781 MVA Internett: http://haugaland.lr.no E-post: haugaland@lr.no Nummer 44 28. oktober 2013 Er vi komen inn i ein våtare periode? Det har falle meir enn 150 mm nedbør fleire stader på Haugalandet siste veka. Foto: Lars Ketil Flesland MEDLEMSANNONSER AVKOMSGRANSKA RISBITVERAR OG KÅRA VER- LAM TIL SALS. Etne NKS-ring Kontakt: Hans Martin Harboe 951 61 405 HEREFORD Stambokførte avlsokser fra godkjent avlsbesetning selges. Leveringsklare i jan-feb. Kontakt: Mob. 90208280 INDEKSVÆRAR OG KÅRA VÆRLAM TIL SALG. Kontakt: Sveio væraring tlf 98253905 ÅRSMØTE ETNE BONDELAG 28. oktober klokka 19.30.Etne Kulturhus. Innlegg ved Nils T. Bjørke. DAGENS ROS! Jeg fikk god respons på annonse i den utmerkede Fagmeldingen fra NLR Haugaland - om ull fra villsau, til spinning. Takk for alle tilbud! Med vennlig hilsen Kari Christensen, Kro gård - Krovågen hestesenter, Bokn. 1
Foto: NRK UTNYTT MULIGHETENE - SØK OM TILSKOT TIL DRENERING AV JORDBRUKSJORD! Denne hausten har vær og klima spela på lag med oss. Vi har fått både slått og beita utan store skadar etter trakk og køyring. Slik var det ikkje i fjor, eller året før der, eller året før der, eller. Får vi framleis brukande vær, bør dette brukast til å grøfte dei teigane der det var særlege problem sist år. Det er mykje dårleg drenert jord her på Haugalandet og andelen slik jord stig i takt med nedbørsmengd og vekta på maskinene som skal ut på denne jorda. Då mange av grøftene vart lagde på -70 og -80 talet var traktoren på garden ein ofte Massey Ferguson 35, eller Ford 4000. Traktorar som vog det halve av det dei veg i dag, og fôrhaustaren vog berre ein brøkdel av rundballepressa vi køyrer rundt med no. Det er mykje å ta fatt i. Det ser vi når vi er ute og tek jordprøvar. Når me nå endeleg kan få statleg tilskott til drenering, bør vi nytta oss av det. Det er ikkje sikkert vi får behalde det så mange år. Dei lokale landbrukskontora eg har vore i kontakt med, opplyser at det enda er tilskot som ikkje er oppbrukte, så det er berre å søkje! For å få tilskot, må det utrekna tilskotet overstige kr. 3.000, -. Det vert gitt maks kr. 1.000,- pr dekar ved systematisk grøfting/drenering. Ved usystematisk grøfting vert det gitt kr. 15,- pr meter grøft. Søknadsskjema kan du få hjå oss, på landbrukskontoret eller laste ned frå internett: Last ned skjema Som vedlegg til søknaden skal det liggje ein grøfteplan med kart og miljøplan trinn 2. 1. Kart for garden din kan du også laste ned frå internett: http://www.skogoglandskap.no/ 2. Til utarbeiding av Miljøplan 2 kan du bruke dette skjemaet: Last ned skjema Treng du hjelp? Dersom du ikkje trivst i skjemajungelen kan vi hjelpe til med nedlasting og utfylling. Har du større anlegg bør du få lage grøfteplan og kostnadsoverslag, noko vi kan hjelpe til med. Ta i så fall kontakt med Lars Ketil Flesland, mobil: 947 81 807 eller e-post: lars.kjetil.flesland@lr.no Dette er ei betalingsteneste der medlemer betalar kr. 500,- pr time, medan dei som ikkje er medlemer må ut med kr. 750,- pr time. 2
OM TILSKOT TIL TURSTIAR OG VAL AV GJERDEKLYVER. Av: Torbjørn Ruud. I Rogaland kan du få Regionalt Miljøtilskot til turstiar. Kanskje du nå kan gjere tiltak så du kan søkje om tilskot neste haust. Ein kan og søkje om SMIL-tilskot til rydding og merking av turstiar. Her vil vi og vise nokre døme på gjerdeklyvarar. Tilskot til turstiar. Gåturar gjennom jordbrukslandskapet gir gode opplevingar, og er verdifulle både for folkehelsa og befolkninga si oppleving av jordbruket. Tilskot til turstiar skal stimulere til, og gi betaling for at jordbruksføretak legg til rette for ferdsel på eigedomen. Tilrettelegging er med på å styre ferdsla til dei områda grunneigar ønskjer. Slik tilrettelegging kan vere med på å dempe konfliktar mellom gradbrukar og turgåarar. Ein kan få RMP-tilskot til vedlikehald av turstiar over eller i kanten av innmarksareal (fulldyrka areal, overflatedyrka areal, innmarksbeite og plantefelt). Ein kan også få tilskot til landbruksvegar som går i kanten av innmarksareal dersom desse er ein del av ein samanhengande, merka tursti. Kommunen kan avslå turstiar som ikkje passer inn i eit naturleg nettverk av turstiar. Det blir ikkje gitt tilskot til veg langs dyrka mark som er offentleg. Skogplantefelt er område som er tilplanta eller tilsådd med skog. For at eit område skal kunne reknast som skogplantefelt, må det ha nokolunde tett og regelmessig tilplanting. Når plantene etter nokre år har vekse til (nådd omtrent knehøgde) og blitt meir hardføre overfor ferdsel, kan ikkje området lengre sjåast som skogplantefelt i friluftslovens forstand. Generelle vilkår for turstiar **Turstien skal vere teikna inn på miljøplankartet, miljøplan, trinn 1 **Turstien skal vere godt merka og skilta i terrenget og vere lett tilgjengeleg. **Turstien skal vere avmerka på eit kart: offentleg kjent turkart (M711 eller eit anna turkart) eller kommune plankart. Ta konktakt med kommunen for informasjon om turstien på din eigedom er teikna inn på eit kart. I vurderinga av om turstien kan merkast av på kart, skal kommunen ta omsyn til om turstien er/blir ein naturleg del av ei rundløype eller tursti-nettverk. Førebels sats for 2013 er 6 kr el 3 kr pr m sti. Høy sats nær byggefelt, lav sats lenger frå byggefelt. Nokre døme på gjerdklyvare. Foto over viser den vanlegaste gjerdeklyvaren. Den kan du få gratis i Rogaland ved å kontakte Landbrukskontoret. Denne klyvaren kan være litt vanskeleg å bruke for barn og eldre. Nedanfor til venstre er det foto av Islandsk port (sjå arbeidsteikning side 5). Nedanfor til høgre er det foto av ein heimesnekra klyvar. Det er lettare å bruke denne for barn og eldre. 3
Enkel gjerdeklyvar. Gjerdeklyvar for sykkel, barnevogn og rullestol m.m. til høyere. Er forma som ei fee-rist. Foto t.h er frå beitet til Johannes Alne i Haugesund. INFORMASJONSMØTE OM PELSDYR. Ølen Gjestegård, 3 desember. klokka 19.00 Norges Pelsdyralslag ønsker deg velkommen til ei spennende og trivelig næring og arrangerer i den anledning informasjonsmøter tretten ulike steder i landet. Næringen tilbyr fadderordning for nye produsenter, samt gunstig finansiering og ulike forskuddsordninger. Ordningene har bidratt til at 20 bønder det siste året har valgt å satse på en fremtid som pelsprodusent. Økonomien er for tiden meget god og næringen har ikke konsesjonsgrenser eller kvoteordninger. Program: 19.00 Pelsproduksjon 19.30 Dyrevelferd 19.45 Driftsplanlegging og økonomi 20.15 Pause 20.45 Fôrkjøkkenet orienterer 21.00 Pelsmarkedet 21.30 Oppsummering Påmelding til post@norpels.no eller ring Norges Pelsdyralslag på tlf: 47 80 72 00, husk å oppgi antall personer og møtested. Velkommen! Vennlig hilsen Norges Pelsdyralslag 4
ARBEIDSTEIKNING FOR ISLANDSK PORT OG SLUSER. 5
SJEKKLISTE FOR MILJØHENSYN I JORDBRUKET 2013-2014 M.M. For å motta fullt produksjonstilskudd, må gårdbrukeren ha en miljøplan for virksomheten. Miljøplan er et hjelpemiddel for å planlegge og gjennomføre miljøtiltak i jordbruksdrifta. Sjekklista inngår i foretakets miljøplan trinn 1. Planen skal følges opp fortløpende, mens sjekklista skal fylles ut innen 15. november. https://www.slf.dep.no/no/miljo-og-okologisk/jordbruk-og-miljo/bondens-miljoplan/skjema Her er ein oversikt over diverse skjema. (sprøytejournal og til innteikning av miljøplan-notat) http://haugaland.lr.no/fagartikler/17388/ KSL-ARBEID PÅ GARDEN Kva trengst? Mange kjenner ennå på usikkerhet rundt dette. KSL er varemottakaren sine minimumskrav. Martin Haarr har vore kontrollør sidan innføringa av KSL og blir med og går gjennom litt om kva som må gjerast og kva som ikkje treng gjerast. Ein fra landbruksrådgjevinga blir med. Om det er interesse kfor det kan dette følgast opp med arbeidsøkter der ein samlast og fyller ut sine skjema ilag med oss i Haugaland landbruksrådgjeving. 5.nov Kl 13.00 Landbrukets hus, Ølen Kl 19.30. Møterommet, Felleskjøpet i Haugesund Påmelding innan 31.okt. Gratis for medlemer av Haugaland landbruksrådgjeving. TINGING AV BLÅBÆRPLANTER OG BRINGEBÆRPLANTER. Hageblåbær: Vi vil ha felles tinging av hageblåbærplanter frå Grimstad Plante-skule. Blåbærsortar: Bluecrop, Blueray, Duke og Spartan. Du må tinge minst 10 planter. Medlemspris: kr 49 pr stk + frakt, emballasje og moms. Meir info om hageblåbær: http://haugaland.lr.no/fagartikler/2629 Bringebær: Vi vil ha felles tinging av bringebærplanter frå Norgro. Bringebærsortar: Glen Ampel og kanskje Glen Fyne. Du må tinge minst 20 planter: Medlemspris ca 17 pr stk + sortsavgift, frakt, emballasje og moms. Samla tinging må være minst 500 planter for å få denne prisen. Plantene vert levert våren 2014. Må ha tinging innan 15. november! For tinging meir info ta kontakt med Lars Kjetil el Torbjørn 6
MEDLEMSMØTE I TINE PRODUSENTLAG 30. OKTOBER KLOKKA 19.30 IMSLAND BYGDAHUS Tema: Mjølkekvalitet. Celletal, fritt fett syrer m.m. v/ hygienetekniker Birger Bastlien Meny: Kaffi med noko attåt. Vikedal produsentlag 31. OKTOBER KLOKKA 19.30 JAN IDAR HAUGEN Tema: Oppstalling og stell av kalv. v/ rådgiver Arve Vigsnes. Meny: Ostefat Skjold Vik produsentlag 12. NOVEMBER KLOKKA 19.30 JAKOB RØDDE Tema: Kva kostar grovfôret vårt. v/ ein frå Tveit Rekneskap Meny: Varmrett Skjold Vik produsentlag Maskinførarkurs Tid: 14. -17. nov. 2013. Kurset startar torsdag 14.nov kl 17.00-21.00, dei andre dagane er frå kl 09.00-kl 16.00. kvar dag. Stad: Ølen Helsehus, Ølen Pris: kr 4400. 400 kr i rabatt for medlem Kurset er eit samarbeid med Kristiansand Truck-opplæring som er fagansvarleg for kurset. Kurset dekker teoridelen for masse-forflyttings-maskiner(gravemaskin, hjul-lastar og dumper). Praksiskravet må dokumenterast for å få maskinførarbevis for den einskilde maskin.(kan gjerast etter teori-delen er bestått) Alle som køyrer masse-forflyttingsmaskiner over 20,4 hk må ha slikt bevis. Traktorgravar med hurtigkopling (trepunktmontert) er fritatt kravet. Påmelding: Haugaland Landbruksrådgjeving tlf 41632774 Norsk Landbruksrådgjeving Suldal Sauda tlf. 52 79 24 39 7
AVLØYSARKURS Haugaland Avløysarlag og Etne Avløysarlag skal i samarbeid med Studieforbundet Næring og Samfunn arrangera kurs for avløysarar i november. Kurset går over 2 laurdagar med teori, og sp skal alle vera med på 6 praktiske fjøsstell på ein gard i nærmiljøet. Teoridagane vert 2. og 9. november, i Ølen. Avløysarlaget kan hjelpa til med å skaffa praksisplass for dei som ikkje klarar det sjølv. Kursavgift kr. 400,- pr. deltakar inkl. materiell. Nedre aldersgrense er 9. klasse. Påmelding seinast måndag 28. oktober i kontortida til: Haugaland avløysarlag på telefon 995 88 999 Etne Avløysarlag tlf. 982 53 943 Eller e-post: haugaland.avloysarlag@n-lt.no BEITEKURS. Nortura og Haugaland Landbruksrådgjeving inviterer til siste samling i beitekurset «Innmarksbeite for sau» Onsdag 30. oktober kl. 19:00 på Felleskjøpet, Haugesund. BRUNST- OG FRUKTBARHETSMØTE I ØLEN Ølen Gjestegård 13. november klokka 19.30 Tema for møtet: Faktorar som påverkar fruktbarheten kva kan gjerast for å betra fruktbarheten i eigne besetning? Deltakaravgift kr. 250 pr. person, resten vert sponsa av arbeidsutvala. Påmelding til: Anita Larsen, mob. 975 88 639 eller Ola E. Alne, mob. 907 58 657. - Innan Tysdag 5. november. 8
AKTIVITETS-KALENDER Under finn du oversikt over dei arrangementa vi kjenner til, som kan væra interessant for oss bønder på Haugalandet. Kjenner du til ein aktuelle møte, kurs eller andre arrangement du vil lysa ut, ta kontakt. Haugaland@lr.no eller ring 94851010. Me tar inn alle landbruksrelevante arrangement. Tid Plass Møte Arrangør/info 28. oktober klokka Etne Kulturhus Årsmøte Etne Bondelag. Innlegg Etne Bondelag. 19.30 ved Nils T. Bjørke 29. okt kl 19.30 Stemnestaden Årsmøte Tysvær Bondelag 30. oktober klokka 19.00 30. oktober klokka 19.30 Felleskjøpet i Haugesund Imsland Bedehus Beitekurs. Innmarksbeite for sau Tema: Mjølkekvalitet. Celletal, fritt fettsyrer m.m. Birger Bastlien Haugaland landbruksrådgjeving. Nortura. Medlemsmøte TINE produsentlag. Vikedal produsentlag 31. oktober klokka 19.30 Jan Idar Haugen Tema: Oppstalling og stell av kalv. Arve Vigsnes Medlemsmøte TINE produsentlag. Skjold Vik produsentlag 5.nov dag / kveld Ølen og Tema: Praktisk gjennomgang av Haugaland landbruksrådgjeving Haugesund KSL-skjema v/ Martin Haarr, Matmerk 12. november klokka 19.30 Jakob Rødde Tema: Kva kostar grovforet vårt. v/ ein frå Tveit Rekneskap Medlemsmøte TINE produsentlag. Skjold Vik produsentlag 14.-17. nov Ølen Maskinførarkurs Haugaland landbruksrådgjeving 21. november klokka 19.30 Soknehuset i Tysværvåg Julemøte TINE produsentlag Bokn-Tysvær. Nortura. 3. desember klokka 19.00 Ølen Gjestegård Informasjonsmøte Norges Pelsdyravlslag Norges Pelsdyravlslag 9
HORSEMANSHIP Kurs i kommunikasjon og lederskap med hest Fagansvarlig : Martin Aeschlimann Tid : Fredag 1. og lørdag 2. november 2013 Arrangør : Bokn Ride- og Kjøreklubb (BORK) Om kurset: Kurset tar for seg kommunikasjon og lederskap med hest i teori og praksis, og passer for alle som vil lære mer om å lede og kommunisere med hesten. Du kan delta uten egen hest, eller ha hesten med på lørdagen (begrenset antall). Kurset holdes på Krovågen hestesenter, Bokn. Max. 6 deltakere med hest og 12 deltakere uten. Hestesenteret har ridehall. For veibeskrivelse: se www.kro-hest.no Om fagansvarlig: Sivilagronom Martin Aeschlimann underviser på hestelinja, Tveit vg. skole. og har lang og allsidig erfaring med hest. Martin holder kurs i hestehåndtering, arbeid og kjøring med hest, temming, hest med adferdsproblemer m.v. Praktiske opplysninger: Tidsrammer: fredag kl. 18-21, lørdag kl. 9-16. Priser: Med hest kr. 1400 (950 for medl. BORK), uten hest 600 (medl. BORK kr. 450). Kafè m/salg av drikke, matpakke medbringes. (Evt. oppstalling av egen hest fra fredag til lørdag: kr. 200.) 10
11