Boazodoallušiehtadusa njuolggadusat j.e. 2015/2016

Boazodoallušiehtadusa njuolggadusat j.e. 2015/2016 SUOIDNEMÁNNU 2015 2015/2016 JULI 2015 1

Boazodoallušiehtadusa njuolggadusat j.e. 2015/2016 Forskrifter til Reindriftsavtalen 2015/2016 m.m. Suoidnemánnu 2015 Eanandoallodirektoráhtta, Áltá Juli 2015 Landbruksdirektoratet, Alta http://www.landbruksdirektoratet.no 3

Boazodoallonjuolggadusat prentejuvvojit oktan girjin mas lea sihke sámegiel ja dárogiel teaksta. Njuolggadusgihppagis leat o astuvvon njuolggadusat Stuoradikki Prop. 68 S (2014-2015) olis, ja dat boahtá njuolggadusgihppaga sadjái mii almmuhuvvui geassemánus 2014. Earret njuolggadusaid, de leat dás maiddái Boazodoalu váldošiehtadus ja 2015/2016 Boazodoallošiehtadus. Njuolggadusat gávdnojit maiddái lovdata.no -siiddus. Jus leažžá nu ahte njuolggadusaid dárogiel ja sámegiel veršuvnnat leat vuostálaga, de manná dárogiel veršuvdna ovdalii. Eanandoallodirektoráhta Naššuvnnalaš eiseváldi Poasta ujuhus: Tlf: Epoasta: Eanandoallodirektoráhta, Áltá Poastaboksa 1104, 9504 Áltá 78 45 70 20 alta@landbruksdirektoratet.no Interneahtta ujuhus: http//:www.landbruksdirektoratet.no Regionála eiseváldi Poasta ujuhus: Tlf: Epoasta: Lulli-Trøndelága/ Hedmárkku Fylkkamánni Davvi-Trøndelága Fylkkamánni Poastaboksa 4710, Sluppen, 7468 Troanddin Poastaboksa 2600, 7734 Steinkjer 73 19 90 00 fmstpostmottak@ fylkesmannen.no 74 16 80 00 fmntpost@ fylkesmannen.no Nordlándda Fylkkamánni Statens hus, 8002 Bådåddjo Romssa Fylkkamánni Poastaboksa 6105, 9291 Romsa 75 53 15 00 fmnopostmottak@ fylkesmannen.no 77 64 20 00 fmtrpostmottak@ fylkesmannen.no Finnmárkku Fylkkamánni, boazodoalloossodat Oarji Finnmárkku Fylkkamánni, boazodoalloossodat Nuorta Bredbuktnesveien 50B, 9520 Guovdageaidnu Poastaboksa 174, 9735 Kárášjohka 78 48 46 00 fmfipostmottak@ fylkesmannen.no 78 46 87 00 fmfipostmottak@ fylkesmannen.no 4

Forskriftene for reindriftsnæringen trykkes i et hefte hvor den norske og samiske teksten fremkommer. Forskriftsheftet inneholder reviderte forskrifter knyttet til Proposisjon til Stortinget Prop. 108 S (2013-2014), og erstatter tilsvarende samling av avtaleforskrifter utgitt i juni 2014. Foruten avtaleforskriftene er blant annet Hovedavtalen for reindriften og Reindriftsavtalen for 2015/2016 trykket i dette heftet. Forskriftene finnes også på lovdata.no. Dersom det skulle være motstrid mellom den norske og samiske versjonen av forskriftene, vil den norske versjonen gå foran. Landbruksdirektoratet Nasjonal myndighet Postadresse: Tlf: Epost: Landbruksdirektoratet, Alta Postboks 1104, 9504 Alta 78 45 70 20 alta@landbruksdirektoratet.no Internettadresse: http//:www.landbruksdirektoratet.no Regional myndighet Postadresse: Tlf: Epost: Fylkesmannen i Sør- Trøndelag/Hedmark Fylkesmannen i Nord- Trøndelag Postboks 4710, Sluppen, 7468 Trondheim Postboks 2600, 7734 Steinkjer 73 19 90 00 fmstpostmottak@ fylkesmannen.no 74 16 80 00 fmntpost@ fylkesmannen.no Fylkesmannen i Nordland Statens hus, 8002 Bødø Fylkesmannen i Troms Postboks 6105, 9291 Tromsø 75 53 15 00 fmnopostmottak@ fylkesmannen.no 77 64 20 00 fmtrpostmottak@ fylkesmannen.no Fylkesmannen i Finnmark, reindriftsavdelingen Vest Fylkesmannen i Finnmark, reindriftsavdelingen Øst Bredbuktnesveien 50B, 9520 Kautokeino Postboks 174, 9735 Karasjok 78 48 46 00 fmfipostmottak@ fylkesmannen.no 78 46 87 00 fmfipostmottak@ fylkesmannen.no 5

Sisdoallu Váldošiehtadus: Mearrid. Siidu Boazodoalu váldošiehtadus 26.02.93 8 Boazodoalu ekonomalaš lávdegotti njuolggadus 16.07.93 12 Beaivád. Siidu Boazodoallošiehtadus suoidnem. 1. b. 2015 geassem. 30. b. 2016 17.02.15 14 2015 boazodoallošiehtadallamiid loahppabeavdegirji 17.02.15 22 Njuolggadusat Mearrid. Siidu Boazodoalu Ovdánahttinfoandda njuolggadusat 19.06.11 50 1. kapihtal. Oppalaš mearrádusat 50 3. kapihtal. Doarjja mearkkašahtti boazovahágiid oktavuo as lihkohisvuo aid geažil 54 4. kapihtal. Doarjja boazodoallorusttegiidda 56 5. kapihtal. Kursadivatdoarjja 60 6. kapihtal. Fápmuiboahtin 60 Njuolggadus boazodoalu árrapenšuvnna birra 14.06.10 62 Njuolggadus doarjaga birra bargoveahkkái áhpehisvuo a / riegádahttima oktavuo as 17.06.10 70 Njuolggadus doarjagii riidoeastadeaddji doaibmabijuide boazodoalu ja eará guoskevaš beali gaskavuo as 19.06.08 74 Njuolggadus doarjaga birra siidaosiide ja boazoservviide 19.06.12 80 Njuolggadus doarjaga birra orohagaide ja boazoservviide 14.06.10 88 Njuolggadus njuvvojuvvon bohccuid duo ašteami ja vuorkáhivvodaga birra 21.06.11 94 Njuolggadus bohccogorudiid fievrridandoarjaga birra 17.06.09 100 Njuolggadus buhtadusa birra goluid, liigebargguid ja ekonomalaš 19.06.08 104 vahágiid ovddas, maid boazoeaiggádat gillájit bohccobierggu radioaktivitehta váidudandoaibmabijuid geažil. Njuolggadus doarjaga birra rádjat boares áidebiergasiid Romssa 18.06.15 110 ja Nordlándda boazoguohtunguovllus 6

Innhold Hovedavtalen: Fastsatt Side Hovedavtale for reindriften 26.02.93 9 Instruks for Økonomisk Utvalg for reindriftsnæringen 16.07.93 13 Datert Side Reindriftsavtale 1. juli 2015 30. juni 2016 20.02.13 15 Sluttprotokoll fra reindriftsforhandlingene 2015 20.02.13 23 Forskrifter: Fastsatt Side Forskrift for Reindriftens Utviklingsfond 19.06.11 51 Kapittel 1. Generelle bestemmelser 51 Kapittel 3. Støtte ved omfattende tap av rein i ulykker 55 Kapittel 4. Tilskudd til reindriftsanlegg 57 Kapittel 5. Refusjon av kursavgift 61 Kapittel 6. Ikrafttredelse 61 Forskrift om tidligpensjon i reindriften 14.06.10 63 Forskrift om tilskudd til avløsning ved svangerskap/fødsel 17.06.10 71 Forskrift om tilskudd til konfliktforebyggende tiltak i forholdet mellom reindrift og annen berørt part 19.06.08 75 Forskrift om tilskudd til siidaandeler og tamreinlag 19.06.12 81 Forskrift om tilskudd til reinbeitedistrikter og tamreinlag 14.06.10 89 Forskrift om rapportering av slaktet rein og lagerbeholdning 21.06.11 95 Forskrift om tilskudd ved frakt av reinslakt 17.06.09 101 Forskrift om kompensasjon for utgifter, merarbeid og økonomiske tap 19.06.08 105 tap som reineiere påføres som følge av tiltak mot radioaktivitet i reinkjøtt Forskrift om tilskudd til fjerning av gammelt gjerdemateriell i Troms 18.06.15 111 og Nordland 7

Boazodoalu váldošiehtadus Šihttojuvvon Stáhta Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta bokte ja Norgga Boazosápmelaččaid Riikkasearvvi gaskkas, guovvamánu 26. b. 1993. 1. Dán šiehtadusa bealálaččat leat nuppi bealde stáhta Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta bokte ja nuppi bealde Norgga Boazosápmelaččaid Riikkasearvi. Norgga Boazosápmelaččaid Riikkasearvi ráđđádallá eará guovdilis ealáhusorganisašuvnnaiguin ovdal šiehtadallamiid, mat leat namahuvvon 2:s. 2. Bealálaččat galget šiehtadallat jotkkolaš boazodoallošiehtadusa birra, man ulbmil lea ovdánahttit boazodoalloealáhusa, daid politihkalaš ulbmiliid ja njuolggadusaid mielde mat áigges áigái leat mearriduvvon boazodoallopolitihkkii. Doaibmabijuide gullet ekonomalaš váikkuhangaskaoamit. Bealálaččat galget maiddái sáhttit šiehtadallat fágalaš, sosiála, organisašuvnnalaš ja eará áššiid birra, mat gusket ealáhusa ovdánahttimii boazodoallopolitihkalaš mearriduvvon ulbmiliid mielde. 3. Ii oktage mearrádus, mii ekonomalaččat geatnegahttá stáhta, leat fámus ovdal go Stuoradiggi lea dahkan dárbbašlaš mearrádusaid. 4. Sámediggi galgá oažžut vejolašvuođa buktit cealkámuša boazodoallošiehtadusa hárrái ovdal go Stuoradiggi dan gieđahallá. 5. Šiehtadallamiid várás 2. mielde nammadit bealálaččat goabbat šiehtadallanlávdegotti, main goappásge leat 3 lahtu. šiehtadallamiid jođiha Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta šiehtadallanlávdegotti jođiheaddji dahje su sadjásaš. šiehtadallanlávdegottit sáhttet atnit ráđđeaddiid. 6. Boazodoallošiehtadusa áigodat lea jahki. Boazodoallošiehtadusa áigodat álgá suoidnemánu 1. beaivvi. Šiehtadallamat galget álggahuvvot maŋemustá ođđajagemánu 1. beaivvi seamma jagi, ja loahpahuvvot ovdal njukčamánu 1. beaivvi. 7. Šiehtadallamiid vuođusin lea oktasaš čielggadus ealáhusa ekonomalaš dili birra. Dán čielggadusa jođiheapmái nammaduvvo Boazodoalu Ekonomalaš Lávdegoddi. Goabbáge bealli nammada 2 lahtu. Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta nammada lassin vel jođiheaddji ovttasráđiid Norgga Boazosápmelaččaid Riikkaservviin. Boazodoallohálddahus doaibmá lávdegotti čállingoddin. 8. Šiehtadallamat eai leat almmolaččat. Šiehtadaladettiin eai galgga almmuhuvvot eará dieđut go dat maid bealálaččat sohpet. 8

Hovedavtale for reindriften Inngått mellom Staten ved Landbruks- og matdepartementet og Norske Reindriftsamers Landsforbund 26. februar 1993. 1. Partene i denne avtalen er på den ene siden staten ved Landbruks- og matdepartementet og på den andre siden Norske Reindriftsamers Landsforbund (Norgga Boazosápmelaççaid Riikkasearvi). Andre vesentlige næringsorganisasjoner konsulteres av Norske Reindriftsamers Landsforbund forut for forhandlinger nevnt i 2. 2. Partene skal føre forhandlinger om en løpende reindriftsavtale med tiltak som tar sikte på en utvikling av reindriftsnæringen i samsvar med de til enhver tid vedtatte politiske mål og retningslinjer for reindriftspolitikken. Tiltakene skal omfatte økonomiske virkemidler. Partene skal også kunne kreve forhandlinger om faglige, sosiale, organisasjonsmessige og andre spørsmål av betydning for en utvikling av næringen mot de mål som er fastsatt for reindriftspolitikken. 3. Ingen bestemmelser som medfører økonomiske forpliktelser for staten er gyldig før nødvendige vedtak er truffet av Stortinget. 4. Sametinget skal gis anledning til å uttale seg om reindriftsavtalen før behandling i Stortinget. 5. Til å føre forhandlinger etter 2 oppnevner hver av partene et forhandlingsutvalg på 3 medlemmer. Leder av Landbruks- og matdepartementets forhandlingsutvalg, eller dennes stedfortreder, leder forhandlingene. Forhandlingsutvalgene kan tilkalle rådgivere. 6. Perioden for reindriftsavtalen er ett år. Perioden for reindriftsavtalen starter 1. juli. Avtaleforhandlingene skal starte senest 1. januar samme år og være avsluttet innen 1. mars. 7. Forhandlingene skal ta utgangspunkt i en felles beskrivelse av næringens økonomiske situasjon. Til å forestå denne beskrivelsen skal det oppnevnes et Økonomisk Utvalg for reindriften. Hver av partene oppnevner 2 medlemmer. Landbruks- og matdepartementet, i samråd med Norske Reindriftssamers Landsforbund, oppnevner i tillegg leder. Reindriftsforvaltningen skal være utvalgets sekretariat. 8. Forhandlingene skal skje for lukkede dører. Så lenge forhandlingene pågår skal det ikke gis opplysninger utover det partene blir enige om. 9

9. Jus šiehtadallamat boatkanit, de ovddida stáhta, Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta bokte, Stuoradiggái iežas evttohusa doaibmabijuid ja ekonomalaš rámmaid birra čuovvovaš šiehtadusáigodahkii. 10. Goappaš bealálaččat sáhttet cealkit eret váldošiehtadusa ovdal juovlamánu 31.beaivvi, nu ahte váldošiehtadus fámohuvvá suoidnemánu 1. beaivvi rájes čuovvovaš jagi. Šiehtadus ii dattege fámohuva ovdal go eará šiehtadusat loahpahuvvojit, mat dan vuođul leat dahkkojuvvon. 11. Dát váldošiehtadus boahtá fápmui dakkaviđe go bealálaččat leat dan dohkkehan ja boahtá ovdalaš váldošiehtadusa sadjái, mii dohkkehuvvui cuoŋománu 28. beaivvi 1976, ja lea rievdaduvvon dan maŋŋel. 10

9. I tilfelle brudd i forhandlingene fremmer staten, ved Landbruks- og matdepartementet, på eget grunnlag ovenfor Stortinget forslag om de tiltak og økonomiske rammer som skal gjelde for kommende avtaleperiode. 10. Hovedavtalen kan sies opp av begge parter innen 31. desember, med virkning fra 1. juli påfølgende år. Avtalen faller likevel ikke bort før utløpet av de avtaler som måtte være inngått i henhold til den. 11. Denne hovedavtale trer i kraft straks den er vedtatt av partene og erstatter tidligere hovedavtale av 28. april 1976 med senere endringer. 11

Boazodoalu Ekonomalaš Lávdegotti bargonjuolggadus Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta mearridan suoidnemánu 16. beaivvi 1993 Boazodoalu váldošiehtadusa olis, mearriduvvon guovvamánu 26. beaivvi 1993. 1. Váldi Lávdegoddi galgá buktit ovdan boazodoalu ekonomalaš vuođusmateriála, vuođđun boazodoalu ealáhusšiehtadusa šiehtadallamiidda maid Stáhta Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta bokte ja boazodoalloealáhus Norgga Boazosápmelaččaid Riikkasearvvi (NBR) bokte čađahit. Lávdegotti ovddasvástádus lea rábidit dárbbašlaš dieđuid ja válmmastit materiála šiehtadusbealálaččaide. Materiála galgá govvidit ealáhusa ollislaš ekonomalaš dili ja maiddái ovdáneami váldosárgosiid sihke ovttaskas siidaoasi, orohagaid, boazoservviid, boazoguohtunguovlluid ja olles ealáhusa hárrái. 2. Čoahkkádus ja doaibmanáigi Bealálaččat, Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta ja NBR, nammadit goabbáge guokte lahtu lávdegoddái, ja vel goabbatge várrelahtu. Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta nammada dasa lassin lávdegotti jođiheaddji ovttasráđiid NBR:in. Doaibmanáigi lea 4 jagi ja čuovvu Boazodoallostivrra doaibmanáiggi. Boazodoallohálddahus lea lávdegotti čállingoddin. 3. Ruhtadeapmi Lávdegotti doaibma ruhtaduvvo sierra poasttas Boazodoalu Ovdánahttinfoandda bokte. 4. Fápmuiboahtin. Dát njuolggadusat bohtet fápmui dakkaviđe. 12

Instruks for Økonomisk Utvalg for reindriftsnæringen Fastsatt av Landbruks- og matdepartementet 16. juli 1993 i medhold av Hovedavtale for reindriften av 26. februar 1993. 1. Mandat. Utvalget skal legge frem et økonomisk grunnlagsmateriale for reindriften som utgangspunkt for forhandlinger mellom Staten ved Landbruks- og matdepartementet og reindriftsnæringen ved Norske Reindriftsamers Landsforbund (NRL) om en næringsavtale for reindriften. Utvalget har ansvaret for å fremskaffe nødvendige opplysninger, og tilrettelegge materialet for avtalepartene. Materialet skal gi en oversikt over den økonomiske situasjonen i næringen, herunder hovedtrekk i utviklingen, både for den enkelte siidaandel, distrikter, tamreinlag, områder og for næringen som helhet. 2. Sammensetning og funksjonstid. Hver av partene, Landbruks- og matdepartementet og NRL, oppnevner to medlemmer til utvalget, samt hvert sitt varamedlem. I tillegg oppnevner Landbruks- og matdepartementet, i samråd med NRL, en leder for utvalget. Funksjonstiden er 4 år og følger Reindriftsstyrets funksjonstid. Reindriftsforvaltningen er sekretariat for utvalget. 3. Finansiering. Utvalgets virksomhet finansieres over egen post i Reindriftens Utviklingsfond. 4. Ikrafttredelse. Denne instruks trer i kraft straks. 13

Suoidnemánu 1. b. 2015 geassemánu 30. b. 2016 boazodoallošiehtadus Boazodoalo váldošiehtadusa vuođul, mii dohkkehuvvui guovvamánu 26. b. 1993, leat Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta ja Norgga Boazosápmelaččaid Riikkasearvi dahkan doaibmajahkái 2015/2016 čuovvovaš boazodoallošiehtadusa, mii gusto suoidnemánu 1. beaivvi 2015 rájes geassemánu 30. beaivái 2016. 1 Šiehtadusjagi 2015/2016 ekonomalaš rámma 1.1 Stáhtabušeahta juolludeamit Oassebealit leat soahpan ahte 2015/2016 boazodoallošiehtadusa rámma lea 113,0 milj. ruvnno. 1.2 Hattit Njuovvanáigodahkii 2015/2016 ii mearriduvvo bohccobierggu mihttohaddi. 2 Boazodoallošiehtadusa juolludeamit čuvvot kaleanddarjagi Jagi šiehtadallamat gusket bušeahttajahkái 2016. Juolludemiid váldet mielde stáhtabušehttii dábálaš vugiin Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta (LMD) Prop. 1 S (2015-2016) bokte. Boazodoallošiehtadusa stuorradiggeproposišuvdna ovddiduvvo nu mo ovdalge meannudeapmái giđđat. Proposišuvnnas leat sihke bušeahttamearrádusaid árvalusat ja evttohusat mo sirdit doaimmaid jagi 2015 poasttaid ektui. Eaktuduvvo ahte Stuorradiggi addá proposišuvnna oktavuođas Eanandoallo- ja biebmodepartementii fápmudusa ollašuhttit boazodoallošiehtadusa vuođul doaimmaid, mat leat čadnon 2016 juolludemiide. 3 Ovddidan- ja investerendoaimmat Boazodoalu Ovddidanfondii (BOF) juolluduvvo 35,6 milj. ruvnno šiehtadusjahkái 2015/2016. Foandda ruhtadili geažil mearriduvvo ahte BOF:s sáhttet juolludit seammá ollu ruđa, go mii dasa juolluduvvo. Šiehtadusbealit bidjet vuođđun, ahte BOF stivra doaimmaha válddis juolludanrámma siskkobealde, ja ahte stivra ieš ráhkada plána movt hálddašit ruđaid, mat eai leat dihto ulbmiliidda várrejuvvon, nu ahte daiguin dorjot boazodoallopolitihka ulbmiliid. Boazodoalu ovddidanfondii várrejuvvo: - 1,45 milj. ruvnno riidduid eastadeapmái - 8,2 milj. ruvnno boazodoallošiehtadusa oassin Ovddidanprográmmii šaddu ja árvoháhkan eanandoalus (Utviklingsprogrammet vekst og verdiskapning i landbruket) - 2,0 milj. ruvnno boazodoalu fágareiveortnegii - 3,0 milj. ruvnno márkandoaimmaide - 5,3 milj. ruvnno bohccuid suvdimii - 0,6 milj. ruvnno ođđa klassifiserenvuogádaga doaimmaheapmái - 0,5 milj. ruvnno boazodoallofágalaš oassálastimii regionála hálddašeamis Eará doaimmat maidda foandda ruđaid sáhttá geavahit: - doarjja mearkkašahtti boazovahágiid ovddas lihkohisvuođaid oktavuođas, 14

Reindriftsavtale 1. juli 2015 30. juni 2016 I henhold til Hovedavtalen for reindriftsnæringen av 26. februar 1993, har Landbruks- og matdepartementet og Norske Reindriftsamers Landsforbund inngått følgende reindriftsavtale for driftsåret 2015/2016, gjeldende fra 1. juli 2015 til 30. juni 2016. 1. Økonomisk ramme avtaleåret 2015/2016 1.1 Bevilgninger over statsbudsjettet Partene er enige om en ramme for Reindriftsavtalen 2015/2016 på 113,0 mill. kroner. 1.2 Priser Det fastsettes ikke målpris for reinkjøtt i slaktesesongen 2015/2016. 2 Reindriftsavtalens bevilgninger følger kalenderåret Årets forhandlinger gjelder budsjettåret 2016. Bevilgningene innarbeides i statsbudsjettet på ordinær måte gjennom Prop. 1 S (2015 2016) for Landbruks- og matdepartementet (LMD). Stortingsproposisjonen om reindriftsavtalen fremmes som tidligere for behandling i vårsesjonen. Proposisjonen vil både inneholde forslag til budsjettvedtak, og forslag til omdisponeringer mellom poster for 2015. Det forutsettes at Stortinget ved sin behandling av proposisjonen gir Landbruks- og matdepartementet fullmakt til å iverksette tiltak i henhold til den inngåtte reindriftsavtalen, og som er knyttet til bevilgninger i 2016. 3 Utviklings- og investeringstiltak Det bevilges 35,6 mill. kroner til Reindriftens Utviklingsfond (RUF) for avtaleåret 2015/2016. Ut fra fondets økonomiske situasjon, settes tildelingsrammen til RUF lik bevilgningsrammen. Avtalepartene legger til grunn at RUFs styre skal utøve sin myndighet med utgangspunkt i tildelingsrammen, og at styret selv legger opp til en plan for disponering av ikke øremerkede midler som kan understøtte målsettingene for reindriftspolitikken. For Reindriftens Utviklingsfond gjøres det følgende avsetninger: - 1,45 mill. kroner til konfliktforebyggende tiltak - 8,2 mill. kroner som reindriftsavtalens andel til Utviklingsprogrammet vekst og verdiskaping i landbruket - 2,0 mill. kroner til fagbrevordningen i reindriften - 3,0 mill. kroner til markedstiltak - 5,3 mill. kroner til pramming - 0,6 mill. kroner til drift av nytt klassifiseringssystem - 0,5 mill. kroner til reindriftsfaglig medvirkning i regional forvaltning For øvrig kan fondets midler nyttes til: - støtte ved omfattende tap av rein i ulykker, 15

- boazodoallorusttegat, nu movt áiddit ja njuovahagat, - doaibmabijut ovddidit dásseárvvu ja nissonolbmuid dili boazodoalus, - buhtadit boazodolliid duođaštuvvon goluid kurssaid/lassioahpu ja sullasačča oktavuođas - sihkkarastit boazodoalu guohtunvuoigatvuođa, dasa gullá maid doarjja orohagaid bargui sihkkarastit boazodoalloeatnamiid - čađahit strukturdoaimmaid orohagain, main dárbbašit doaimmaid, maiguin veahkehit heivehit boazologu ja resurssaiguin ávkkástallama, - eará fágalaš doaimmat, maiguin ovddidit boazodoalu, earret eará bagadallan, kursadoaimmat, guohtumiid iskkadeapmi, plánen ja nálledikšun, - ovddidit lassiealáhusaid ja áigumušaid, main lea oppalaš kultuvrralaš mearkkašupmi boazosápmelaččaide, - doarjja boazodoalloealáhusa doaimmaide, mat dahkkojit dálkkádatrievdadusaid geažil, - eará geavatlaš doaimmat boazodoalus, nu movt bohccuid fievrredeapmi - láhčit 1-2 beaivvi kurssa/lassioahpu, mainna olahit gelbbolašvuođa, - dutkan ja dieđuid gaskkusteapmi, 4 Goluidunnideaddji doarjja ja njuolggodoarjja Šiehtadusjahkái 2015/2016 juolluduvvo 68,7 milj. ruvnno iešguđetlágan njuolggodoarjagiidda. 4.1 Orohatdoarjja Orohatdoarjaga vehkiin orohagat ja boazosearvvit galget oažžut ekonomalaš vuođu, mainna dat nagodit fuolahit ovddasvástádusaset ja doaimmaideaset ja ovddidit boazodoalu ceavzilis guvlui. Dat sisdoallá earret eará boazologu heiveheami nu ahte dat lea dássedeattus boazoguohtumiiguin, sihkkarastit boazoguohtumiid, lasihit gánnáhahttima, ja ovddidit roassogearggusvuođa. Maiddái boazoservviide lea gáibádus ráhkadit vástideaddji plána go orohatplána jus galget oažžut doarjaga, muđui doalahuvvojit gustovaš njuolggadusat ja máksomearit doalahuvvojit. Orohatdoarjjaortnegii várrejuvvo 10,3 milj. ruvnno. 4.2 Siidaosiid ja boazoservviid doarjagat Oppalaš gáibádus addon 2 nr. 3 bustávva d bokte, rievdaduvvo nu ahte jus leat spiehkastagat, de unniduvvo doarjja proseanttaid mielde siidaoasi alimus dohkkehuvvon boazologu ektui. Dát mearkkaša ahte jus siidaoasi alimus boazolohku spiehkasta gitta 2,5 pst., de unniduvvo doarjja 1/3. Jus alimus boazolohku spiehkasta gaskal 2,5 pst. ja 5 pst., de unniduvvo doarjja 2/3. Spiehkastat badjel 5 pst. mearkkaša ahte siidaoasis ii leat riekti oažžut doarjaga Jos iešguđet ortnegiid juolludeamit oktiibuot dahket eanet go rámma, de oassebealit galget deaivvadit ja gávnnahit mo gokčat goluid boazodoallošiehtadusa rámmaid siskkobealde. Siidaosiide ja boazoservviide várrejit čuovvovaš doarjagiid: a) Buvttadanvuoitu: Movttiidahttin dihte njuovvat ja vuovdit eanet bohccobierggu, de lasihit divatgeatnegas bierggu vuovdima ja bohcco eará divatgeatnegas ealáhusboađuid meroštallanproseantta 35 %:s 37 %:i. Muđui eai rievdaduvvo njuolggadusat eaige máksomearit. 16

- reindriftsanlegg, herunder gjerder og slakteanlegg, - tiltak for å fremme likestilling og kvinners situasjon i reindriften, - refusjon av dokumenterte utgifter til deltagelse på kurs/etterutdanning og lignende for reindriftsutøvere, - sikring av reindriftens beiterett, herunder støtte i forbindelse med distriktenes arbeid med sikring av reindriftens arealer, - gjennomføring av strukturtiltak i distrikter med behov for tiltak for reintallstilpasning og ressursutnyttelse, - andre faglige tiltak til fremme for reindriften, herunder veiledning, kursvirksomhet, beitegranskning, planlegging og avlstiltak, - utvikling av binæringer og formål av generell kulturell betydning for reindriftssamene, - støtte til tiltak for reindriftsnæringen som følge av klimaskapte endringer, - andre praktiske tiltak innenfor reindriften, herunder transport av rein, - tilrettelegging av 1 2 dagers kompetansegivende kurs/etterutdanning, - forsknings- og kunnskapsformidling. 4 Kostnadssenkende og direkte tilskudd Det bevilges 68,7 mill. kroner for avtaleåret 2015/2016 til ulike direkte tilskudd. 4.1 Distriktstilskudd Distriktstilskuddet skal bidra til å gi distriktene og tamreinlagene økonomisk grunnlag for å ivareta sitt ansvar og sine oppgaver med utvikling av reindriften i en bærekraftig retning. Dette innebærer bl.a. å få et reintall i balanse med beitegrunnlaget, sikring av reindriftens arealer, økt lønnsomhet, samt å legge til rette for en kriseberedskap. Foruten krav om at også tamreinlagene skal utarbeide en plan tilsvarende distriktsplanen for å motta tilskudd, videreføres gjeldende regelverk og satser. Det avsettes 10,3 mill. kroner til ordningen med distriktstilskudd. 4.2 Tilskudd til siidaandeler og tamreinlag Generelt krav gitt i 2 nr. 3 bokstav d. endres slik at avkorting av tilskudd ved avvik fastsettes i prosent av siidaandelens maksimalt tillatte reintall. Dette innebærer at dersom siidaandelens overskridelse av øvre reintall er inntil 2,5 pst. reduseres tilskuddet med 1/3. Dersom overskridelse av øvre reintall er mellom 2,5 pst. og 5 pst. reduseres tilskuddet med 2/3. En overskridelse på mer enn 5 pst. innebærer at siidaandelen ikke er tilskuddsberettiget. Dersom tilslaget på de ulike ordningene fører til at rammen overstiges, skal avtalepartene komme sammen for å finne inndekning innenfor reindriftsavtalens rammer. Det gjøres følgende avsetninger til tilskudd til siidaandeler og tamreinlag: a. Produksjonspremie: For å stimulere til økt slakting og omsetning av reinkjøtt, økes beregningsprosenten fra 35 pst. til 37 pst. av avgiftspliktig salg av kjøtt og andre avgiftspliktige næringsinntekter fra rein. For øvrig gjennomføres det ingen endringer i regelverket og satser. Det avsettes 31,3 mill. kroner til ordningen med produksjonspremie. 17

Buvttadanvuitui várrejuvvo 31,3 milj. ruvnno. b) Miessenjuovvandoarjja: Movttiidahttin dihte njuovvat eanet misiid, de lasihit miessenjuovvandoarjaga 350 ruvnnos 400 ruvdnui juohke miessái. Miessenjuovvandoarjja gusto borgemánu 15. b. 2015 rájes njukčamánu 31. b. 2016. Miessenjuovvandoarjagii várrejuvvo 18,0 milj. ruvnno. c) Nuoraid erenoamáš doaibmadoarjja: Dálá máksomearit ja njuolggadusat doalahuvvojit. Nuoraid erenoamáš doaibmadoarjagii várrejuvvo 1,8 milj. ruvnno. d) Náittosguoibme- ja ássanguoibmelasáhus: Dálá máksomearit ja njuolggadusat doalahuvvojit. Náittos- ja ássanguoibmelasáhusa ortnegii várrejuvvo 1,8 milj. ruvnno. e) Álggahandoarjja: Dálá máksomearit ja njuolggadusat doalahuvvojit. Álggahandoarjjaortnegii várrejuvvo 2,2 milj. ruvnno. 4.3 Eará doarjagat Fievrredandoarjja: Dálá máksomearit, mat gustojit ealli bohccuid ja njuovvanbohccuid fievrredeapmái, doalahuvvojit. Vai doarjja sáhttá addojuvvot, ásahuvvo ođđa eaktu mii mielddisbuktá ahte njuvvojuvvon boazu galgá leat klassifiserejuvvon ođđa klassifiserenvuogádaga mielde. Fievrredandoarjjaortnegii várrejuvvo 3,0 milj. ruvnno. Njuvvojuvvon bohccuid raporteren: Njuolggadusas njuvvojuvvon bohcco raporterema birra daddjo ahte sii geat njuvvet bohccuid sáhttet ohcat ekonomalaš doarjaga čađahit daid ahke- ja sohkabealmearrádusaid mat gáibiduvvojit. Várrejuvvo 300.000 ruvnno ekonomalaš doarjja njuovahagaide mat čađahit dárbbašlaš ahkeja sohkabealmearrádusaid 2015/2016 boazodoallošiehtadusas. Dát gollu lea ovdal máksojuvvon direktoráhta bušeahttakapitálas. 18

b. Kalveslaktetilskuddet: For å stimulere til økt kalveslakt, økes satsen for kalveslaktetilskuddet fra 350 kroner til 400 kroner per kalv. Kalveslaktetilskuddet gjøres gjeldende fra 15. august 2015 til 31. mars 2016. Det avsettes 18,0 mill. kroner til ordningen med kalveslaktetilskudd. c. Særskilt driftstilskudd til ungdom: Gjeldende satser og regelverk videreføres. Det avsettes 1,8 mill. kroner til særskilt driftstilskudd til ungdom. d. Ektefelle- og samboertillegg: Gjeldende satser og regelverk videreføres. Det avsettes 1,8 mill. kroner til ordningen med ektefelle- og samboertillegg. e. Etableringstilskudd: Gjeldende satser og regelverk videreføres. Det avsettes 2,2 mill. kroner til ordningen med etableringstilskudd. 4.3 Andre tilskudd Frakttilskudd: Gjeldende satser ved frakt av levende rein og reinslakt videreføres. For at tilskudd skal kunne innvilges, innføres det et nytt vilkår som innebærer at slaktet rein må være klassifisert i henhold til nytt klassifiseringssystem. Det avsettes 3.0 mill. kroner til ordningen med frakttilskudd. Rapportering av slaktet rein: I henhold til Forskrift om rapportering av slaktet rein kan de som slakter rein søke om økonomisk støtte til å gjennomføre de alders- og kjønnsbestemmelser som kreves. Det avsettes 300.000 kroner som økonomisk støtte til slakteriene for å gjennomføre nødvendige alders- og kjønnsbestemmelser i Reindriftsavtalen 2015/2016. Denne utgiften har tidligere blitt belastet direktoratets budsjettkapittel. 5 Velferdsordninger Det bevilges totalt 2,6 mill. kroner til velferdsordningene i reindriften for Reindriftsavtalen 2015/2016. 19

5 Čálgoortnegat Boazodoalu čálgoortnegiidda juolludit oktiibuot 2,6 milj. ruvnno 2015/2016 boazodoallošiehtadusas. 5.1 Boazodolliid árrapenšuvdna Dálá máksomearit ja njuolggadusat doalahuvvojit. 2015/2016 boazodoallošiehtadusas várrejuvvo 1,0 milj. ruvnno boazodolliid árrapenšuvdnii. 5.2 Bargoveahkki áhpehisvuođa/riegádahttima oktavuođas Doarjjanjuolggadusat ja -máksomearit, mat gusket bargoveahkkái áhpehisvuođa ja riegádahttima oktavuođas, doalahuvvojit. Doarjagiin nannejit boazodoallonissoniid sajádaga. Eanandoallodirektoráhta hálddaša bargoveahkkedoarjaga, maid juolludit áhpehisvuođa ja riegádahttima oktavuođas. 2015/2016 boazodoallošiehtadusas várrejuvvo 1,0 milj. ruvnno bargoveahkkedoarjagii áhpehisvuođa/riegádahttima oktavuođas. 5.3 Eará čálgoortnegat Buohcanruhtaortnega dálá njuolggadusat ja juolludeapmi doalahuvvojit. Boazodoallošiehtadusa bokte máksojuvvo kollektiiva buohcanruhtamáksu, mii gokčá stuorát buohcanruđaid lassimávssu, mii bajida dienasvuođu buohcama oktavuođas 65 proseanttas 100 prosentii, go buohcá guhkit go 16 beaivvi. Riegádahttinruhta gokčojuvvon maiddái 100 proseanttain dienasvuođus. Juolludeapmi rehkenastojuvvo daid boazodolliid oppalaš ealáhusboađu vuođul, geat gullet ortnegii. Ruđaid mákset guovddášdásis Álbmotodjui. 2015/2016 boazodoallošiehtadusas várrejuvvo 0,6 milj. ruvnno buohcanruhtaortnegii. 6 Organisašuvdnadoarjja Organisašuvdnadoarjagii juolluduvvo 6,1 milj. ruvnno, mii sisdoallá 200.000 ruvnno boazodoalu DBS-doaimmaide. Doarjaga mákset jahkenjealjádasaid mielde ja dan vuođđun galgá sáddet ovddit doaibmajagi jahkeraportta ja revisora dohkkehan rehketdoalu, ja vel 2016 bušeahta ja plánaid. Kontingeantaboađuid ja vejolaš doarjagiid/buhtadusaid/boađuid maid oažžu eará ásahusain/departemeanttain, galgá čilget sihke rehketdoalus ja bušeahtas. 7 Sisafievrredanortnegat Tuollovuđot sisafievrredansuddjen galgá, daid rámmaid siskkobealde mat geatnegahttet Norgga WTO-šiehtadusa oktavuođas, doaimmahuvvot nu ahte dainna sihkkarastet boazodoalloealáhussii govttolaš suddjema gilvaleaddji sisafievrredeami oktavuođas. Eanandoallodirektoráhta sáhttá mearridit eriid dasa man ollu bohccobierggu ja/dahje ealli bohccuid beassá fievrredit riikii geahpeduvvon tuolluin, go lea vuos ráđđádallan Bohccobierggu márkanlávdegottiin ja bohccobiergosurggiin muđui. Dakkár dilis, mas Márkanlávdegoddi ja suorgi addet rávvagiid bohccobierggu sisafievrredeami hárrái, Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta eaktuda ahte Eanandoallodirektoráhta váldá oktavuođa departemeanttain. 20

5.1 Tidligpensjon i reindriften Gjeldende satser og regelverk videreføres. Det avsettes 1,0 mill. kroner til tidligpensjon i reindriften i Reindriftsavtalen 2015/2016. 5.2 Avløsning ved svangerskap /fødsel Regelverk og satser for tilskudd til avløsning ved svangerskap/fødsel videreføres. Tilskuddet skal bidra til å styrke stillingen til reindriftskvinnene. Tilskudd for leid hjelp ved svangerskap og fødsel forvaltes av Landbruksdirektoratet. Det avsettes 1,0 mill. kroner til tilskudd til avløsning ved svangerskap/fødsel i Reindriftsavtalen 2015/2016. 5.3 Øvrige velferdsordninger Gjeldende regelverk og avsetting til sykepengeordningen videreføres. Den kollektive innbetalingen over reindriftsavtalen til sykepengeordningen dekker tilleggspremien for økte sykepenger fra 65 pst. til 100 pst. av inntektsgrunnlaget for sykdom utover 16 dager. Fødselspenger dekkes også med 100 pst. av inntektsgrunnlaget. Bevilgningen beregnes ut fra samlet næringsinntekt for de reineiere som inngår i ordningen. Midlene overføres sentralt til Folketrygden. Det avsettes 0,6 mill. kroner til sykepengeordningen i Reindriftsavtalen 2015/2016. 6 Organisasjonstilskudd Bevilgningen til organisasjonstilskudd settes til 6,1 mill. kroner, herunder 200.000 kroner til HMS tiltak i reindriften. Tilskuddet utbetales kvartalsvis på grunnlag av oversendt årsrapport og revisorgodkjent regnskap for siste driftsår, samt budsjett og planer for 2016. Kontingentinntekter og eventuelle tilskudd/refusjoner/inntekter fra andre institusjoner/departementer skal spesifiseres både i regnskap og budsjett. 7 Importordninger Det tollbaserte importvernet skal, innenfor de rammer som Norges forpliktelser i henhold til WTO-avtalen setter, praktiseres på en måte som sikrer reindriftsnæringen et rimelig vern mot konkurrerende import. Landbruksdirektoratet kan fastsette kvoter for reinkjøtt og/eller levende rein for slakting som kan importeres med redusert toll etter samråd med Markedsutvalget for reinkjøtt og reinkjøttbransjen for øvrig. I en situasjon hvor Markedsutvalget og bransjen gir råd om å importere reinkjøtt, forutsetter Landbruks- og matdepartementet at Landbruksdirektoratet tar kontakt med departementet. 21

8 Njuolggadusat Boazodoalu ovddidanfoandda njuolggadusaid ja 4. čuoggá ortnegiid njuolggadusaid mearrida Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta ovttasráđiid Norga Boazosápmelaččaid Riikkaservviin. Oslo guovvamánu 17. b. 2015 Ellinor Marita Jåma Anne Marie Glosli 2015 boazodoallošiehtadallamii loahppabeavdegirji Stáhta Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta bokte ja Norgga Boazosápmelaččaid Riikkasearvi (NBR) leat šiehtadallan Boazodoallošiehtadusa 2015/2016. Norgga Boazosápmelaččaid Riikkasearvvis (NBR) serve: Šiehtadallanlávdegoddi Áššedovdit/ráđđeaddit Stáhta bealis serve: Šiehtadallanlávdegoddi Ellinor Marita Jåma (jođiheaddji) Inge Even Danielsen Hans Ole Eira Per John Anti Juhan Danel Gaup Per M. Sara Randi Skum Asgeir Opdal Anne Marie Glosli (jođiheaddji) Marit Myklevold Magnar Evertsen Áššedovdit/ráđđeaddit Áici Čálli Lill Tove Voje Skorge Tone Frantzen Seppola (Eanandoallodirektoráhta) Inger Haug (Eanandoallodirektoráhta) Sveinung Rundberg (Eanandoallodirektoráhta) Wenke Brenna (Gielda- ja ođasmahttindepartemeanta) Espen Fjeldstad (Dálkkádat- ja birasdepartemeanta) Marit Meløy (Sámediggi) Morten Floor 22

8 Regelverk Regelverket for Reindriftens utviklingsfond og ordningene under punkt 4, fastsettes av Landbruks- og matdepartementet i samråd med Norske Reindriftsamers Landsforbund. Oslo 17. februar 2015 Ellinor Marita Jåma Anne Marie Glosli Sluttprotokoll fra reindriftsavtaleforhandlingene 2015 Staten v/ Landbruks- og matdepartementet og Norske Reindriftsamers Landsforbund (NRL) har gjennomført forhandlinger om en reindriftsavtale for 2015/2016. Fra Norske Reindriftsamers Landsforbund (NRL) møtte: Forhandlingsutvalg Ellinor Marita Jåma (leder) Sakkyndige/rådgivere Fra Staten møtte: Forhandlingsutvalg Sakkyndige/rådgivere Observatør Sekretær Inge Even Danielsen Hans Ole Eira Per John Anti Juhan Danel Gaup Per M. Sara Randi Skum Asgrim Opdal Anne Marie Glosli (leder) Marit Myklevold Magnar Evertsen Lill Tove Voje Skorge Tone Frantzen Seppola (Landbruksdirektoratet) Inger Haug (Landbruksdirektoratet) Sveinung Rundberg (Landbruksdirektoratet) Wenke Brenna (Kommunal- og moderniseringsdepartementet) Espen Fjeldstad (Klima- og miljødepartementet) Marit Meløy Utsi (Sametinget) Morten Floor 23

1. 2014/2015 boazodoallošiehtadusa bušeahttarievdadusat 1.1 Eai beasa geavahit dálveguohtumiid Ruoŧas Ruhtadan dihte doaibmabijuid orohagaide, mat eai beasa geavahit dálveguohtumiid Ruoŧas 2014/2015 áigodagas, ovddiduvvo Stuoradikki 2015/2016 boazodoallošiehtadusa meannudeami oktavuođas evttohus sirdit 2,1 miljovnna ruvnno kapihttala 1142 poasttas 71 kapihttala 1151 postii 51. Hástalusaid vuođul mat bohciidit go galgá rátkit Ruoŧa bohccuid mat báhcet Norgii maŋŋel bievlaáigodaga, šaddet guovllut mat livčče sáhttán geavahuvvot dálveguohtuneanamin garrasit geavahuvvot, mii fas dahká ahte riddodálveguohtumat geavahuvvojit eambbo ja loktojuvvojit jođáneappot. Dát lea fas dagahan eambbo riidduid eanandoalu ja boazodoalu gaskka rittus. Láhčin dihte dili nu ahte Norgga ja Ruoŧa bohccot sáhttet árabut rátkojuvvot, de galget njuolggadusat rievdaduvvot nu ahte fas rahppojuvvo vejolašvuohta addit ekonomalaš doarjaga guoskevaš boazoorohagaide. 1.2 2014 unnitgolaheami geavaheapmi Dan oktavuođas go Stuorradiggi meannuda 2015/2016 boazodoallošiehtadusa, evttohuvvo sirdit 8,7 milj. ruvnno kapihttala 1151 poasttas 75 ja 1,4 milj. ruvnno poasttas 79 kapihttala 1151 postii 51. Eará postii sirdin sáhttá ovddiduvvot dainna eavttuin, ahte 2014 unnit golaheapmi dohkkehuvvo sirdojuvvot jahkái 2015. - Infrastruktuvrra doaimmat, maiguin láhčet dili dasa ahte eanet bohccot njuvvojit (3,58 milj. ruvnno) - Viidásetovdánahttit boazodoalu eanangeavahankárttaid (1,57 milj. ruvnno). - Ovdaprošeakta boazolohkanmetodaid hárrái (0,70 milj. ruvnno). - Ođđa raporterenvuogádaga implementeren (150.000 ruvnno). - Doaibmabijut eambbo siskkáldasdárkkisteami ja iešstivrema hárrái (1,0 milj. ruvnno). - Prošeakta mii galgá rádjat sihke boares áidebiergasiid ja lobihis áiddiid (1,8 milj. ruvnno). - Prošeakta geavahit Rein helten på vidda -mearkka (1,0 milj. ruvnno). - Implementeret ođđa klassifiserenvuogádaga (0,3 milj. ruvnno). 1.2.1 Infrastruktuvrra doaimmat, maiguin láhčet dili dasa ahte eanet bohccot njuvvojit 2013/2014 boazodoallošiehtadusa ja 2014/2015 boazodoallošiehtadusa šiehtadettiin sohpe oassebealit bidjat 7,5 milj. ruvnno ja 5,0 milj. ruvnno infrastruktuvrra ođasmahttimii, mainna ovddidit eanet bohccuid njuovvama. Lagabui meroštallojuvvon proseassa maŋŋá kártejuvvojedje ovttaskas boazodoalloguovllu dárbbut. Kártema vuođul BOF-stivra vuoruhii guovlluid ja orohagaid. Dan vuoruheami vuođul, ja 2012 giđa mearriduvvon strategalaš plána vuođul, galge meannudit orohagaid ohcamušaid. Lea ain dárbu ođasmahttit boazodoalu infrastruktuvrra máŋgga suorggis. Dasto leat dálá njuovvanáigodaga vásáhusat čájehan ahte muhtun orohagain leat hástalusat dasa mii guoská bohccuid njuovvamii. Namuhuvvon vásáhusaid vuođul, ja dan barggu vuođul mii dahkkojuvvui 2013:s ja 2014:s, bidjet oassebealit vuođđun ahte BOF-stivra meannuda infrastruktuvradoaimmaid vuosttaš jahkebeali mielde nu ahte rusttegat besset bargat dan ovdii, ahte njuvvet ja vuvdet eanet áigodagas 2015/2016. Várrejuvvo 3,58 milj. ruvnno BOF dábálaš rámma lassin, boazodoalu infrastrukturdoaimmaide. 24

1 Budsjettmessige endringer i Reindriftsavtalen 2014/2015 1.1 Utestenging fra vinterbeiter i Sverige For å finansiere tiltak for distrikter som er utestengt fa vinterbeiter i Sverige sesongen 2014/2015, fremmes ved Stortingets behandling av Reindriftsavtalen 2015/2016 forslag om å omdisponere 2,1 mill. kroner fra kapittel 1142 post 71 til kapittel 1151 post 51. Med bakgrunn i utfordringer knyttet til utskilling av svensk rein som blir igjen i Norge etter barmarksperioden, blir områder som kunne ha vært brukt til vinterbeiter hardt belastet, noe som igjen medfører at kystvinterbeitene brukes mer og belastes sterkere. Dette har igjen medført økte konflikter mellom jordbruk og reindriften på kysten. For å legge til rette for tidligere utskillinger mellom norsk og svensk rein, skal retningslinjene endres slik at det åpnes for å kunne gi økonomisk støtte til de aktuelle reinbeitedistriktene. 1.2 Bruk av mindreforbruk fra 2014 I forbindelse med Stortingets behandling av Reindriftsavtalen 2015/2016, fremmes forslag om å omdisponere 8,7 mill. kroner fra kapittel 1151 post 75 og 1,4 mill. kroner fra post 79 til kapittel 1151 post 51. En forutsetning for å fremme en ompostering på totalt 10,1 mill. kroner, er at mindreforbruket fra 2014 blir godkjent overført til 2015. - Infrastrukturtiltak som legger til rette for økt slakting av rein (3,58 mill. kroner). - Videreutvikling av reindriftens arealbrukskart (1,57 mill. kroner). - Forprosjekt knyttet til metoder for telling av rein (0,70 mill. kroner). - Implementering av nytt rapporteringssystem (150.000 kroner). - Tiltak for økt internkontroll og selvstyre (1,0 mill. kroner). - Prosjekt for fjerning av både gammelt gjerdemateriell og ulovlige gjerder (1,8 mill. kroner). - Prosjekt bruk av merket «Rein helten på vidda» (1,0 mill. kroner). - Implementering av nytt klassifiseringssystem (0,3 mill. kroner). 1.2.1 Infrastrukturtiltak som legger til rette for slakting av rein Ved inngåelsen av Reindriftsavtalen 2013/2014 og Reindriftsavtalen 2014/2015 ble det enighet om å sette av henholdsvis 7,5 mill. kroner og 5,0 mill. kroner til oppgradering av infrastrukturen knyttet til uttak av slaktedyr. Etter en nærmere fastsatt prosess, ble det kartlagt et behov i det enkelte reinbeiteområdet. På bakgrunn av denne kartleggingen foretok RUF-styret en prioritering mellom områder og distrikt. Denne prioriteringen sammen med strategisk plan fra våren 2012, skulle legges til grunn ved behandling av søknadene fra distriktene. Fortsatt foreligger det et behov for en oppgradering av reindriftens infrastruktur i mange områder. Videre har erfaringer fra inneværende slaktesesong vist at enkelte distrikt har utfordringer med å få tatt ut slakterein. Med bakgrunn i nevnte erfaringer, og det arbeidet som ble gjort i 2013 og 2014, legger avtalepartene til grunn at RUF-styret i løpet av første halvår får behandlet søknader om infrastrukturtiltak i den hensikt at anleggene legger til rette for slakting og omsetning i sesongen 2015/2016. Det avsettes 3,58 mill. kroner utover RUF sin ordinære ramme til infrastrukturtiltak i reindriften. 25

1.2.3 Viidásetovdánahttit boazodoalu eanangeavahankártta 2014/2015 boazodoallošiehtadusa mearrideami oktavuođas sohpe šiehtadallanbealit čađahit pilohtaprošeakta man ulbmil lea ráhkadit boazodoalu eanangeavahankárttaid. Jurdda lei ásahit kárttaid mat čalmmustahttet ja čájehit visot huksendoaimmaid iešguđet orohagaid rájiid siskkobealde. Konkrehtalaččat galggai pilohtaprošeakta čađahuvvot guovtti oasis. Vuosttaš oasis galge oahpásnuvvat Ruoŧa čearuid eanangeavahankárttaide, ja árvvoštallat lea go vejolaš hábmet dálá eanangeavahankárttaid nu ahte dat maiddái čájehit makkár huksendoaimmat leat čađahuvvon guđege orohaga eatnamiin. Ovdaprošeavtta raportta vuođul galge oassebealit soahpat galge go mannat viidáseappot nuppiin osiin, mii mielddisbuvttii ráhkadit sisabáhkkenkártta guovtti orohahkii. Šiehtadusbealit leat soahpan joatkit boazodoalu eanangeavahankárttaid ovddidanbarggu. Šiehtadusbealit oidnet dehálažžan ahte boazodoalu eanangeavahankárttat hábmejuvvojit nu ahte šaddet ollislaš ja dynámalaš kárttat maid boazodoalloealáhus, almmolaš hálddašeapmi, plánaeiseválddit ja huksejeaddjit sáhttet geavahit. Lea ulbmil ahte kárttat galget biddjot vuođđun go dárbbašit dieđuid boazodoalu eanangeavaheami birra, ja galgá leat guovddáš áššemeannudanreaidun analysaid ja temáhtalaš ovdanbuktimiid olis mat gusket boazodollui. Šiehtadusbealit leat soahpan čađahit čuovvovaš oasseprošeavttaid boazodoalu eanangeavahankárttaid ovdánahttima olis: Eanandoallodirektoráhtas lea ovddasvástádus čielggadit ja implementeret ođđa vuogádaga boazodoalu eanangeavahankárttaid ajour-doallama dáfus. Čielggadeapmi raporterejuvvo golggotmánu 2015 mielde. NBR oassálastá ovttasbarggus mii galgá čielggadit ovddasvástádusjuogu boazoealáhusa ja hálddahusa gaskka. Ealáhus oassálastá dan bokte ahte vástida osiid kártta sisdoalus. Prošektii gullá maiddái oahpahit ovddasvástideddjiid orohagain. Eanandoallodirektoráhtas lea ovddasvástádus heivehit PDF-vuđot čálihemiid njuolga Kilden nammasaš diehtočovdosis. Vuvddiid ja duovdagiid instituhtta (Institutt for skog og landskap) oažžu ovddasvástádusa čađahit teknihkalaš heivehemiid. NBR galgá ovttas Eanandoallodirektoráhtain árvvoštallat boazodoalu eanangeavahankárttaid temásurggiid, ja movt dát ovdanbuktojuvvojit. Direktoráhta jođiha barggu. Eanandoallodirektoráhtas lea ovddasvástádus fuolahit ahte gáibádusat almmolaš kártavuođu duođašteapmái devdojuvvojit. Direktoráhta galgá sáddet loahpparaportta dán barggus ovdal juovlamánu 1 b. 2015. Eanandoallodirektoráhta galgá ovttasráđiid eará oasseváldiiguin kártaovttasbarggus árvvoštallat lea go vejolaš systemáhtalaččat ja ollislaččat guorahallat boazodoalu áiddiid ja gárddiid. Ovdaprošeavtta bokte galgá direktoráhta gávnnahit makkár dárbbuid ja vejolašvuođaid kártaovttasbargu sáhttá mielddisbuktit. Direktoráhta sádde ovdaprošeavtta raportta šiehtadusbeliide ovdal juovlamánu 1. b. 2015. Raporttas galget maiddái boahtit ovdan evttohusat viidáset barggu hárrái. Eanandoallodirektoráhta galgá ovdal juovlamánu 1. b. 2015 ovddidit oppalaš bajilgova šiehtadusbeliide boazodoalu eanangeavahankárttaid boahttevaš doaibma- ja fuolahangoluid dáfus. Eanandoallodirektoráhta buktá stáhtusraportta boazodoalu eanangeavahankárttaid ovdánahttinbarggu hárrái njuolggadusčoahkkima oktavuođas 2015 giđa. 26

1.2.2 Videreutvikling av reindriftens arealbrukskart Ved inngåelsen av Reindriftsavtalen 2014/2015 ble avtalepartene enige om å få gjennomført et pilotprosjekt knyttet til utvikling av reindriftens arealbrukskart. Hensikten var å få etablert kart som synliggjør og gir en samlet oversikt over gjennomførte utbyggingstiltak innenfor det enkelte distrikts grenser. Konkret skulle pilotprosjektet gjennomføres i to faser. Første fase innebar en kartlegging av svenske samebyers arealbrukskart, samt en vurdering om det foreligger mulighet til å utvikle dagens arealbrukskart til også å gi en oversikt over gjennomførte utbyggingstiltak innenfor det enkelte distrikts areal. På bakgrunn av rapporten fra forprosjektet, skulle partene bli enige om man skulle gå videre med fase to som innebar en utarbeidelse av inngrepskart for to reinbeitedistrikt. Avtalepartene er enige om å gå videre med utvikling av reindriftens arealbrukskart. Avtalepartene ser det som viktig at reindriftens arealbrukskart utvikles til å bli helhetlige og dynamiske kart til bruk for reindriftsnæringen, offentlig forvaltning, planmyndigheter og utbyggere. Det er et mål at kartene skal danne grunnlag for innsyn i reindriftens arealbruk, og være et sentralt saksbehandlingsverktøy i analyser og tematiske framstillinger i saker hvor reindriften blir berørt. Avtalepartene er enige om gjennomføring av følgende delprosjekter i utviklingen av reindriftens arealbrukskart: Landbruksdirektoratet står ansvarlig for å utrede og implementere et system for ajourhold av reindriftens arealbrukskart. Utredningen avrapporteres innen oktober 2015. NRL deltar i samarbeidet som skal utrede ansvarsforhold mellom reindriftsnæringen og forvaltningen. Næringen medvirker ved å være ansvarlig for deler av kartets innhold. Prosjektet inkluderer opplæring av ansvarlige innenfor reinbeitedistriktene. Landbruksdirektoratet er ansvarlig for å tilrettelegge for PDF-baserte utskrifter direkte fra innsynsløsningen Kilden. Institutt for skog og landskap får ansvaret for å gjøre de tekniske tilretteleggingene. NRL skal sammen med Landbruksdirektoratet gjennomføre en vurdering av temalagene i reindriftens arealbrukskart, og hvordan disse presenteres. Direktoratet leder arbeidet. Landbruksdirektoratet er ansvarlig for at krav til dokumentasjon som del av det offentlige kartgrunnlaget er oppfylt. Direktoratet skal oversende en sluttrapport for dette arbeidet innen 1. desember 2015. Landbruksdirektoratet skal i samarbeid med andre aktører i kartsamarbeidet vurdere muligheten for en systematisk og helhetlig gjennomgang av reindriftens gjerder og anlegg. Gjennom et forprosjekt skal direktoratet avdekke behov og muligheter som kartsamarbeidet kan gi. Direktoratet skal oversende avtalepartene en rapport fra forprosjektet innen 1. desember 2015. Rapporten skal også inneholde forslag om videre framdrift. Landbruksdirektoratet skal innen 1. desember 2015 legge frem for avtalepartene en oversikt over fremtidige drifts- og vedlikeholdskostnader for reindriftens arealbrukskart. Landbruksdirektoratet avgir en statusrapport i arbeidet med å utvikle reindriftens arealbrukskart i forbindelse med forskriftsmøtet våren 2015. 27

Boazodoalu eanangeavahankárttaid ovdánahttingolut meroštallojuvvojit máksit 2,5 milj. ruvnno. Prošeakta ruhtaduvvo pilohtaprošeavtta báhcán ruđaiguin oktiibuot 0,93 milj. ruvnno, ja vel 1,57 milj. ruvnno juolludemiin BOF dábálaš rámma lassin. 1.2.3 Ovdaprošeakta boazolohkanmetodaid hárrái Boazolohkan gáibida olu resurssaid sihke boazodoalus ja hálddahusas. Nu movt dálá lohkamat čađahuvvojit, de lea vejolaš dárkkistanlohkamiid čađahit dušše moatti orohagas jagis. Boazologu unnideami proseassaid geažil mat leat jođus Finnmárkkus, leat maŋemus jagiid lohkamat leamaš eanas Finnmárkkus. Váilevaš lohkamat Finnmárkku lulábealde mielddisbuktet eahpesihkarvuođa boazologu dáfus dáin guovlluin. Šiehtadusbealit leat soahpan ahte nammaduvvo bargojoavku mii oažžu ovddasvástádusa čađahit ovdaprošeavtta mii galgá čielggadit dálá lohkamiid hástalusaid. Dasto galgá geahčadit makkár vejolašvuođat leat molssaevttolaš lohkanmetodain, nu go dronalohkamiin ja bohccuid indiviidamerkemiin. Dasa lassin galgá bargojoavku evttohit heivehemiid mat leat mielde oččodeame beaktilet lohkamiid. Šiehtadusbealit leat soahpan nammadit bargojoavkku mas leat njeallje lahtu. NBR nammada guokte lahtu ja Stáhta, Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta bokte, nammada guokte lahtu. Okta stáhta lahtuin nammaduvvo bargojoavkku jođiheaddjin. Eanandoallodirektoráhta lea joavkku čállingoddi. Jus bargojoavku atná dan ulbmillažžan, de sáhttá bargojoavku geavahit áigeguovdilis dutkanbirrasiid čađahit osiid prošeavttas. Goabbáge oassebealli máksá iežas goluid joavkku bargu olis. Bargojoavku galgá ovddidit iežas raportta ovdal juovlamánu 1. b. 2015. Boazolohkanmetodaid ovdaprošeavtta čađaheapmái várrejuvvo 0,7 milj. ruvnno BOF dábálaš rámma lassin. 1.2.4 Ođđa raporterenvuogádaga implementeren 2013/2014 boazodoallošiehtadusa oktavuođas sohpe šiehtadusbealit ahte njuovahagaid ja viidásetreidenfitnodagaid dálá raporteren ii leat doarvái buorre. Rievttes raporteren lea dárbbašlaš vuođđu Márkanlávdegotti barggus. Váilevaš raporteren dagaha maiddái hástalusaid doarjjaohcamiid meannudeami hárrái, ja sihke oppalašrehketdoalu ja resursarehketdoalu hárrái. Šiehtadusbealit sohpe nammadit bargojoavkku mas leat mielde Eanandoallodirektoráhta, NBR ja Priváhta Boazonjuovahagaid Riikkasearvi (Private Reinsdyrslakteriers Landsforening (PRL) ja mii galgá ráhkadit ođđa web-vuđot raporterenvuogádaga. Bargojoavkku loahpparaporta ovddiduvvui šiehtadusbeliide juovlamánus 2014. Ovdanbuktima olis čielggai ahte geavaheddjiid oahpaheapmi ja implementeren ovttaskas njuovahagain ii leat vuos álgán, muhto ahte applikašuvdna lea operatiivvalaččat measta gárvvis. Várrejuvvui 2,0 milj. ruvnno ovdánahttit ođđa raporterenvuogádaga. Geavaheapmi čájeha birrasiid 500.000 ruvnno unnitgeavaheami. Šiehtadusbeliid čoahkkima oktavuođas juovlamánus sohppojuvvui ahte 150.000 ruvnno dán unnitgeavaheamis galgá sirdojuvvot dainna ulbmiliin ahte ruhtadit gollounnidangeahččaleami kvalitehtasihkkarastin dihte klassifiserenvuogádaga mii lea ráhkaduvvon. Ođđa raporterenvuogádaga implementerema golut leat meroštallojuvvon máksit 0,5 milj. ruvnno 2015:s. Prošeakta ruhtaduvvo báhcán prošeaktaruđaiguin oktiibuot 350.000 ruvnno, ja vel 150.000 ruvdnosaš juolludemiin BOF dábálaš rámma lassin. 28