Fylkesutvalet Saksbehandlar: Idar Sagen Arkiv: S11 Arkivsaksnr.: 04/00518

Transkript

1 STRYN KOMMUNE - TROLLELVA KRAFTVERK, UTVIK Fylkesrådmannen rår Fylkesutvalet til å gjere slikt vedtak: Sogn og Fjordane fylkeskommune har ikkje merknader til søknaden og rår til at det vert gitt konsesjon for bygging av Trollelva kraftverk i Brulandselva, Stryn kommune Prenta vedlegg: 1. Brev frå NVE dgs Kart som viser nedbørsfelt og røyrtrase frå inntaka til kraftverket. Uprenta vedlegg: 1. Konsesjonssøknad, desember 2003

2 Saksframstilling 1. SAMANDRAG Norges vassdrags- og energidirektorat (NVE) har oversendt søknad frå Valaker Kraft AS om løyve til å byggje eit kraftverk i Brulandselva ved Utvik i Stryn kommune. Det planlagte kraftverket vil nytte ei fallhøgde på 310 meter og berekna årleg middelproduksjon er på 4,8 GWh. Valaker Kraft AS er eit selskap under stifting og eigd av dei grunneigarane som har fallrettar i prosjektet. Desse har i hovudsak jordbruk som leveveg der lønsemda er heller svak. Føremålet med tiltaket er å styrkje busetting og næringsgrunnlag. Det er venta svært små ulemper knytt til tiltaket. Sogn og Fjordane fylkeskommune bør difor støtte søknaden, jf. tilråding til vedtak. 2. VIKTIGE LOVER/REGLAR/PLANDOKUMENT Lover/reglar/føresegner Lov om vassdrag og grunnvatn av 24. november (inntakskonstruksjonar, nedgravd tilløpsrør, kraftstasjon, avløp frå kraftstasjonen) Forureiningslova av 13. mars 1981 Energilova av 29. juni 1990, nr. 50 (installasjon av lågspent generator, elektrisk konsesjon for bygging og drift av transformator, jordkabel) Fylkesdelplan for arealbruk, kommunal arealplan I fylkesdelplan for arealbruk er området ikkje disponert for spesielle formål. I kommunen sin arealplan er området disponert til landbruk, natur- og friluftsområde (LNF). Samla Plan for vassdrag Norges Vassdrags- og Energidirektorat (NVE) har ved brev gitt unntak for handsaming i Samla Plan. Det føreligg ingen verneplanar for området. 3. FAKTA/SAKSTILFANG Vassdraget Brulandselva (Trollelva etter gammalt) er ei elv som får tilsiget frå Utvikfjellet og har utløp til Nordfjorden ved Utvik. Nedbørsfeltet går opp til 869 moh (Fløtravarden) og er prega av myrterreng. Det planlagde kraftverket vil få eit nedslagsfelt på 5,7 km2. Middelvassføringa i Brulandselva er berekna til 0,35 m3/s og gjennomsnittleg lågvassføring til 17 l/s. Tilsiget fordeler seg relativt jamt over året, men med ein topp i snøsmeltinga (mai-juni). Om vinteren er vassføringa normalt låg, men kan stige raskt ved mildver og regn. Nedbørsfeltet på Utvikfjellet er ope med spreidd blandingsskog. Området er påverka av tekniske inngrep som vegar, kraftlinjer og skianlegg. I området frå Karistova (pensjonat/hotell) til sjøen renn

3 elva med jamt bratt fall gjennom eit belte med skog og dyrka mark. Elva er her nedskoren i terrenget og lite synleg. Det planlagde tiltaket (kraftverket) Ved kote 430 skal det lagast ein 15 m lang betongterskel med største høgde 2,5 m tvers over elveløpet og det skal sprengast ein 20 m lang inntakskanal i fjell. Inntaksbasseng og kanal vil omfatte eit areal på 0,5 da. Sjølve inntaket vert lagt under bakkenivå og vil bestå av ein mindre betongkonstruksjon med varegrind. Det skal byggast ein 200 m lang skogsveg frå riksvegen til inntaket. Vegen vil fylgje traceen for tilløpsrøret. Frå inntaket vert driftsvatnet ført ned til kraftstasjonen i eit 1240 m langt tilløpsrør med diameter 0,5 m. Røret vert nedgravd i grøft på heile strekninga, og overfylt med lausmasser slik at det ikkje vil vere synleg. Tiltaket medfører ingen reguleringar eller overføringar frå andre vassdrag. Kraftstasjonen vert plassert ved elva nær inntil eksisterande bygningar på kote 120. Avløpet vert ført direkte tilbake til elva. Det er planlagt installert eit aggregat med effekt 1300 kw og med slukeevne 0,53 m3/s. Kraftstasjonshuset får eit areal på ca. 50 m2, enkel utforming med mønetak og utsjånad tilpassa eksisterande bygningar. Kraftverket skal knytast til det eksisterande 22 kv nettet med ein 400 m lang 22 kv jordkabel over innmark. Det eksisterande nettet har tilstrekkeleg kapasitet. Selskapet som står bak utbygginga, har ikkje nødvendig elektroteknisk kompetanse og vil inngå avtale med Stryn Energi AS om bygging og drift av høgspentanlegget. Tabellen nedanfor viser hovuddata for kraftverket. Nedbørfelt 5,7 km2 Normaltilsig ,35 m3/s Fallhøgde, brutto 310 m Slukeevne, maximum 0,53 m3/s Slukeevne, minimum 0,04 m3/s Tilløpsrør, diameter 500 mm Installert effekt, maximum 1300 kw Utnyttingsgrad, samla vassmengde 69 % Minstevassføring 0,00 m3/s Produksjon, vinter 2,0 GWh Produksjon, sommar 2,8 GWh Produksjon, året 4,8 GWh Byggekostnad 6,40 mill.kr Utbyggingspris 1,33 kr/kwh Kraftverket skal køyrast med konstant vasstand i inntaket og vil utnytte tilsiget i elva til ei kvar tid uten noko form for utjamning eller regulering. Det er ikkje aktuelt med start-stopp køyring. Etter utbygginga vil middelvassføringa over året bli redusert til 31 % av naturleg vassføring på den berørte elvestrekninga. Flaumvassføringar vert lite påverka av utbygginga.

4 Det er ikkje planlagt slepping av minstevassføring. 4. VURDERING OG KONSEKVENSAR Endra vassføring Kraftverket vil utnytte 69 % av vassføringa ved inntaket og utbygginga vil påverke vassføringa i elva nedanfor inntaket på fylgjande måte: Når vassføringa i elva er mindre enn 0,04 m3/s, vil kraftverket vere ute av drift og vassføringa vert uendra. Når vassføringa i elva er i området 0,04-0,53 m3/s, vil alt vatnet gå i tilløpsrøret til kraftverket. Når vassføringa ved inntaket er større enn 0,53 m3/s, vil den overskytande del av vatnet renne forbi kraftverksinntaket. Natur og landskap Dei tekniske anlegga som utbygginga medfører, er små og avgrensa og vil ha liten innverknad på natur og landskap. Vassføringsreduksjonen mellom inntaket og kraftstasjonen vil ha negativ verknad, men vassføringa i elva varierer sterkt også i naturleg tilstand slik at det visuelle inntrykket av elva blir ikkje så mykje endra. Elva er lite synleg på utbygingsstrekninga bortsett frå der den kryssar riksvegen. Biologisk mangfald Aurland Naturverkstad BA v/siri Wølneberg Bøthun har registrert biologisk mangfald og konkluderer med: Dei planlagde utbygde delane av vassdraget har liten variasjon i naturmiljø og er prega av tidlegare kulturpåverknad. Ingen nasjonalt raudlista arter er påvist. Tiltaket vil føre til ein vesentleg reduksjon i vassføringa i elva nedanfor inntaket. Det er ikkje registrert spesielle naturverdiar som er avhengig av dagens vassføring. Samla vurderast tiltaket å få små negative verknader på det biologiske mangfaldet. Røyrgata vil gje inngrep i marka, men vil gå gjennom trivielle naturtypar. Då ho skal gravast ned og dekkast med lausmasser, vil ho høvesvis raskt kunne gro til og verte usynleg i terrenget. Behov for minstevassføring Ein minstevassføring vil vere positiv for direkte vasstilknytte arter (evertebrater) og arter som indirekte eller meir sporadisk er avhengig av vatn. Det er ikkje kjent spesielle, verdifulle naturmiljø langs Brulandselva som er avhengig av minstevassføring. Elva er fisketom. Tørrlegging vil difor ikkje påverke førekomst av ferskvassfisk. Det vil førekomme ein del evertebrater i og inntil elva som er avhengig av vassføring, men det er ikkje kjent at det førekjem spesielt artsrike miljø eller biologosk sett verdifulle arter. Potensialet for slike vurderast som lavt. Minstevassføring kan difor ikkje vurderast å gi noen vesentleg betydning for det biologiske mangfaldet, jfr. vurderinga i brevet til OED (2003).

5 Tur- og friluftsliv Utvikfjellet er eit viktig regionalt område for tur- og friluftsliv, spesielt om vinteren. Området som vert berørt av utbygginga, er derimot lite viktig i tur- og friluftslivsamanheng. Vilt og jakt (hjortejakt, småvilt i øvre delen av vassdraget) Det er ikkje venta nemnande konsekvensar ved utbygginga. Fiske Det er ingen fiskeinteresser i elva på utbyggingsstrekningen. Vassforsyning og resipient Elva vert ikkje nytta som vassforsyning og får ikkje tilført nemnande forureining. Kulturminnevern Omlag 50 m nedanfor kraftstasjonen er det nokre gamle kvernhus, men elles er det ingen kjende kulturminne frå nyare tid i området. Fylkeskommunen v/kulturavdelinga har i dag ikkje kunnskap om automatisk freda kulturminne i det området søknaden gjeld, og har såleis ikkje merknader til søknaden når det gjeld dette fagområdet. Det kan likevel ligge automatisk freda kulturmine i det området søknaden gjeld, og tiltakshavar må difor vere merksam på følgjande : Han har som tiltakshavar plikt til å vise varsemd og straks melde frå til Kulturavdelinga dersom ein under arbeidet skulle støyte på automatisk freda kulturmine, jfr 8, 2. ledd i Lov om kulturminne Konsekvensar for andre interesser Det er ikkje venta at utbygginga får nemnande konsekvensar når det gjeld flaum- og erosjonsikring, transport, is, vasstemperatur og klima. Fordeler og ulemper/oppsummering Fordelane ved tiltaket er først og fremst av økonomisk karakter og knytt til energiproduksjonen på 4,8 GWh/år. Det lokale næringsgrunnlaget blir styrkt og utbygginga vil bidra til å oppretthalde busetting og anna lokal aktivitet. Tiltaket vil gje ein mindre sysselsettingseffekt i byggetida og 0,3 årsverk i driftsfasen. Det offentlege vil få skatteinntekter på ca 0,2 mill.kr etter nokre år. Ulempene ved tiltaket er i hovudsak knytt til redusert vassføring på utbyggingsstrekninga. Elva er her lite synleg og slepping av minstevassføring er ikkje venta å ha vesentleg verknad for det biologiske mangfaldet. Elva er så lita at den også i naturleg tilstand er nær tørrlagt til tider. 5. KONKLUSJON/TILRÅDING Kraftverket vil bidra til å styrkje grunnlaget for busetnaden ved utbyggingsområdet. Det er venta svært små ulemper knytt til tiltaket. Sogn og Fjordane fylkeskommune bør difor støtte søknaden, jf. tilråding til vedtak.

6