Rådgivende Biologer AS

RAPPORT TITTEL: Rådgivende Biologer AS Analysar av skjellprøvar frå sportsfiske- og kilenotfangstar i Hordaland i FORFATTARAR: Kurt Urdal OPPDRAGSGJEVAR: Fylkesmannen i Hordaland, Miljøvernavdelinga OPPDRAGET GJEVE: ARBEIDET UTFØRT: RAPPORT DATO: Mai August Juli. juli RAPPORT NR: ANTAL SIDER: ISBN NR: 67 6 ISBN 8-768-9- RAPPORTSAMANDRAG: Det er analysert til saman 7 skjellprøvar av laks (8 stk) og sjøaure (98 stk) frå sportsfiske i Hordaland i. I tillegg er det analysert 6 skjellprøvar frå kilenotfangst ved Osterøy. Innslaget av rømd oppdrettslaks i elvefangstane og i kilenotfangsten var høvesvis 66 % og 6 %. Innslaget av rømd opdrettslaks er det klart høgaste sidan registreringane byrja i 999. EMNEORD: - Hordaland - skjellanalysar - laks - rømd oppdrettslaks - sjøaure SUBJECT ITEMS: RÅDGIVENDE BIOLOGER AS Bredsgården, Bryggen, N- Bergen Foretaksnummer 86678 Telefon: 78 Telefaks: 6 7 www.radgivende-biologer.no e-post: post@radgivende-biologer.no

. FØREORD På oppdrag frå Miljøvernavdelinga hjå Fylkesmannen i Hordaland har Rådgivende Biologer AS analysert innsamla skjellmateriale frå laksefisket i i Hordaland. Materialet inkluderer skjellprøvar frå sportsfiske i elvar og frå kilenotfangstar i sjøen. Hovudmålsettinga med prosjektet var å kartleggja innslaget av rømd oppdrettslaks i dei ulike elvane og i sjøen, men me analyserte også skjellprøvar av sjøaure. Undersøking av sjøaureskjell er også interessant i samband med rømd oppdrettslaks, etter som tidlegare analysar har vist at ein del rømd oppdrettslaks feilaktig vert vurdert å vera sjøaure. Analysar av fiskeskjell gjev nyttig informasjon om faktorar som smoltalder, smoltlengd, sjøalder og sjøvekst, og er viktig for å auka kunnskapen om dei einskilde bestandane av både laks og sjøaure. Første del av rapporten er ei samanfatting av dei viktigaste resultata frå undersøkinga. I tillegg til denne rapporten, er analysane av skjell frå fisk som er fanga i fiskesesongen formidla til grunneigarar og fiskarar i dei einskilde elvane, i form av faktaark. Resultata frå einskildelvane vert presentert i denne rapporten slik dei vil vera på dei einskilde faktaarka. Rådgivende Biologer AS takkar for oppdraget. Bergen,. juli. Rådgivende Biologer AS Rapport 67

. INNHALD. FØREORD.... INNHALD.... SPORTSFISKE I ELVANE I..... Innslag av rømd oppdrettslaks..... Storleiksfordeling av laks..... Livshistorie...7. KILENOTFISKE...8.. Innslag av rømd oppdrettslaks...8.. Livshistorie...9. SAMLA VURDERING AV SKJELLMATERIALE FRÅ 999-..... Innslag av rømd oppdrettslaks..... Elvefiske...... Kilenotfiske...... Tidspunkt for innsig av villaks og rømd oppdrettslaks..... Årsklassestyrke, smoltårgangar..... Konklusjonar... 6. LITTERATUR... 7. ENKELTELVAR...6 Fangst og skjellprøvar i Frøysetelva...7 Fangst og skjellprøvar i Modalselva...8 Fangst og skjellprøvar i Daleelva i Vaksdal...9 Fangst og skjellprøvar i Storelva i Arna... Fangst og skjellprøvar i Oselva... Fangst og skjellprøvar i Tysseelva... Fangst og skjellprøvar i Eidfjordvassdraget... Fangst og skjellprøvar i Kinso... Fangst og skjellprøvar i Opo... Fangst og skjellprøvar i Omvikedalselva...6 Rådgivende Biologer AS Rapport 67

. SPORTSFISKE I ELVANE I Det vart motteke 7 skjellprøvar frå fiskesesongen, fordelt på 8 laks, 98 sjøaure og regnbogeaure frå totalt elvar (figur., tabell.). I tillegg vart det sendt inn 7 skjellprøvar av laks frå stamfisket i Daleelva og 6 skjellprøvar ( oppdrettslaks og regnbogeaurar) frå prøvefiske i Etneelva. (jfr. tabell.). I høve til den offisielle fangststatistikken har me undersøkt skjellprøvar frå 8 % av laksane og % av sjøaurane som vart fanga i desse elvane i. 6 8 7 9 = Frøysetelva 6 = Daleelva (Vaksdal) = Granvinselva = Haugsdalselva 7 = Storelva (Arna) = Eidfjordvassdr. = Modalselva 8 = Fjellsvassdr. = Kinso = Ekso 9 = Oselva = Opo = Vosso = Tysseelva = Omvikedalselva FIGUR.. Geografisk plassering av dei elvane i Hordaland der Rådgivende Biologer AS mottok skjellprøvar frå fiskesesongen. Dei tala som er gjevne i tabell. viser høvet mellom registrerte fangstar og mottekne skjellprøvar. Antalet skjellprøvar frå kvar elv vil variera noko i dei ulike tabellane utover i rapporten. Dette kan skuldast feilbestemming av art frå fiskaren si side, eller at opplysingane på skjellkonvoluttane (lengd, vekt, dato) er ufullstendige. Alt etter problemstilling vil det vera skjellprøvar som må ekskluderast, men det vil alltid verta nytta eit størst mogeleg materiale. Rådgivende Biologer AS Rapport 67

TABELL.. Innrapportert fangst i fiskesesongen, og andel skjell som er motteke og analyserte i dette prosjektet. ) I desse elvane er villaksen freda. ) Fangstmelding ikkje levert. Fangst (antal) Mottekne skjell Andel av fangst Laks Aure Laks Aure Laks Aure Frøysetelva 6, 9, Haugsdalselva?? 7 8 - - Modalselva 8 9 86, 7,8 Ekso 7 7 9,9, Vosso 7 6 8,7, Daleelva i Vaksdal 9 7 6 68,6, Storelva i Arna 67 9 9 9,8,7 Fjellsvassdraget,, Oselva 9 97 9 9,, Tysseelva 9 98,8 9, Granvinselva 8 7,9, Eidfjordvassdraget, 7, Kinso 6 9 78,6,9 Opo 6,, Omvikedalselva 8 8,, Samla, Hordaland 9 698 8 98 8,7,.. Innslag av rømd oppdrettslaks I det samla skjellmaterialet frå elvefisket i var det 6,6 % rømd oppdrettslaks. Etter som villaksen er freda i mange elvar og fangsten av laks er liten i andre, er det berre tre elvar med eit sort nok skjellmateriale til at ein kan vurdera tilstanden til laksebestanden der: Daleelva, Storelva i Arna, og Oselva (tabell.). Andelen rømd oppdrettslaks i desse elvane var høvesvis 6, og %, med eit vekta snitt på %. I tillegg til desse tre elvane er det truleg berre Loneelva på Osterøy og Etneelva som har laksebestandar av noko storleik. Ved stamfiske i Daleelva vart det fanga 7 laks. Av desse var to uråd å vurdera, og 8 av dei resterande ( %) var rømde oppdrettslaks (tabell.). Frå prøvefiske i Etneelva vart det motteke skjellprøvar frå oppdrettslaks og regnbogeaurar... Storleiksfordeling av laks Mellom villaksane som vart undersøkt var det % storlaks, 6 % mellomlaks og 7 % smålaks, (tabell.). Tendensen er den same i dei fleste elvane, men snittverdiane vert påverka av at i Daleelva, som utgjer av det samla materialet, er andelen smålaks på 8 %. Av dei oppdrettslaksane me undersøkte, var det ein klar dominans av mellomlaks (66 %, tabell.). Dette samsvarar med det me har sett i dei fleste skjellmateriale dei siste fire åra. Rådgivende Biologer AS Rapport 67

TABELL.. Oversikt over skjellmaterialet frå som er undersøkt. Det er skild mellom villaks (V) og rømd oppdrettslaks (O), sjøaure og regnbogeaure. ) I desse elvane er villaksen freda. ) Haustfisket er fiske etter stamfisk. FISKESESONG HAUSTFISKE Laks Sjøaure Regnboge Laks Sjøaure Regnboge Elv V O Sum % O V O Sum % O Frøysetelva, Haugsdalselva 7,9 8 Modalselva 9,6 86 Ekso 8 9 88,9 Vosso 6 6, Daleelva i Vaksdal 8 7 7,9 6 7 8,9 Storelva i Arna, 9 Fjellsvassdraget Oselva 6 66, 9 Tysseelva 6 9 98 9,9 Granvinselva, Eidfjordvassdraget 9,7 Kinso 97,7 Opo 9,8 Omvikedalselva 8 Etneelva, Samla, Hordaland 8 8 6,6 98 7, TABELL.. Fordeling av stor- (>7 kg), mellom- (-7 kg) og smålaks (< kg) mellom villaks og oppdrettslaks i det undersøkte skjellmaterialet frå elvefisket i Hordaland. Vill laks Oppdrettslaks Storlaks Mellomlaks Smålaks Storlaks Mellomlaks Smålaks n % n % n % n % n % n % Frøyset,,,,,, Haugsdal,, 7,, 66,7, Moelva,,,, 6,, Ekso,,, 7,,, Vosso,, 66,7 Daleelva, 7, 89 8, 7 8,8 6, 8, Storelva,, 6,, 7 7,, Oselva, 8, 6,8 6,9 69, 9,8 Tysseelva,, 6,, 6 66, 7 9, Granvin Eidfjord,,, 7, 7 6,6 9, Kinso,,, 9, 8, 9, Opo,,,, 8, 6,7 Etne Samla, Hordaland 6,9 6, 9 7,, 66, 8, Rådgivende Biologer AS 6 Rapport 67

.. Livshistorie Ut frå det analyserte materialet er det laga ei samanstilling av gjennomsnittleg smoltalder og -lengd, og tilvekst dei enkelte år i sjø hjå villaks og sjøaure (tabell. og.). Smoltalderen for laks varierte mellom, år i Haugsdalselva og, år i Eidfjordelva og Kinso, og snittet for alle elvane var, år (tabell.). Smoltlengdene varierte mellom 9,9 (Ekso) og, cm (Tysseelva), og snittet var,6 cm. Sjøveksten varierte ein del mellom elvar, noko som først og fremst skuldast at det var få fisk i kvar elv, gjennomsnittet var, cm første året,,7 cm andre året, og, cm tredje året. Smoltalderen for aure varierte mellom, år i Fjellsvassdraget og, år i Moelva og Vosso, snittet for alle elvane var,8 år (tabell.). Smoltlengdene varierte mellom, (Omvikedalselva) og 9, cm (Frøysetelva), og snittet var 6,. Grunnen til at sjøauresmolten i mange vassdrag er eldre og større enn laksesmolten, er at sjøauren i høgare grad brukar innsjøar til oppvekst, og at dei gjerne har ein periode på eitt eller fleire år som "innsjøfisk" før dei går ut i sjøen. TABELL.. Oversikt over antal, storleiksfordeling, smoltalder (år), smoltlengd (cm) og sjøvekst (cm) hjå villaks fanga i Hordaland i. (St.l.=Storlaks, M.l.=Mellomlaks, Sm.l.=Smålaks). St.l. M.l. Sm.l. Tot. Smoltalder Smoltlengd. sjøår. sjøår. sjøår n n n n snitt SD snitt SD snitt SD snitt SD snitt SD Frøyset,,7,, 9, 8,, - Haugsdal,,,, 7,8, - Moelva,7,6,,6,9,, 7,9 Ekso 9,9-7,9 - Daleelva 7 89,8,,7, 9,, 7,,9,,6 Storelva,,,9,7,,,,,8 - Oselva,,,,,,,,8 8, 8,8 Tysseelva 6 6, -,, 8,6,6 9, - Eidfjord, -, - 7,8-6, - Kinso, -,6 - Opo, -,8 -, -,6 - Samla 6 9,,,6,,,9,7,, 8,6 TABELL.. Oversikt over antal, smoltalder, smoltlengd og sjøvekst hjå sjøaure fanga i Hordaland i. Antal Smoltalder Smoltlengd. sjøår. sjøår. sjøår n snitt SD snitt SD snitt SD snitt SD snitt SD Frøyset,, 9,,,,,,,,6 Haugsdal 8,9,,,,8,,7,,7, Moelva 86,,,7,,,,7,,7,6 Ekso, -, -, -, -, - Vosso,,6 7,9,7 8,, 8,, 8,, Daleelva 6,8,,,8,7,9,,,, Storelva 9,,,8,,8,7,8,7,,7 Fjellsvassdraget, -, - 6, - 6, - 6, - Oselva 9,,6 8,6,,, 9,9,,,6 Tysseelva,, 9,6 8,,,,8 - - - Eidfjord,,7,6,7,,,9,,, Kinso,9,6,7,,,8,8,9 Opo,9,7,,,6 6,,6 6,,9 6, Omvikelva 8,,,,8,8,9,,6 8,7,8 Totalt 98,8,7 6,,,,9,8,8,,9 Rådgivende Biologer AS 7 Rapport 67

. KILENOTFISKE Rådgivende Biologer AS mottok hausten skjellprøvar frå laks og sjøaure som var fanga i kilenot i Sørfjorden (Vikane) ved Osterøy. I same perioden vart det fanga regnbogeaurar, som det ikkje vart teke prøvar av... Innslag av rømd oppdrettslaks Av laks var det 69 rømde oppdrettslaks (6,6 %, tabell.). Med unntak av veke var innslaget av rømd oppdrettslaks mellom 6 og 7 % i heile fangstperioden. Ein del av laksane som er klassifisert som rømd oppdrettslaks er usikre og er anten oppdrettslaks som er rømd tidleg eller utsett smolt frå Vosso eller Daleelva. All fisk frå både Daleelva og Vosso skal vera merka, og dersom fiskaren har vurdert og rapportert riktig, er også andelen rømd oppdrettslaks på nivå med det som er vist i tabell.. Ved kilenotfangstane i Sogn og Fjordane har det vore ei tidsforskuving mellom fangstane av villaks og rømd oppdrettslaks, ved at fangstane av rømd oppdrettslaks både aukar og avtek om lag to veker seinare enn villaksen (Urdal ). Når ein ikkje ser dette biletet i materialet frå Osterøy skuldast det truleg at fisket startar halvannan månad tidlegare (. juni). Andelen rømd oppdrettslaks aukar der utover sommaren, og er frå slutten av juli over %. Det er sannsynleg at det same biletet ville vist seg ved Osterøy dersom fiskesesongen hadde vore like lang. Av oppdrettslaksane i materialet var i 8 av 69 ( %) oppført som oppdrett av fiskaren, dei andre var vurdert å vera ville. Fire av villaks (9 %) var vurdert å vera oppdrettslaks. TABELL.. Oversikt over total fangst av laks, antal og andel av oppdrettslaks i fangstane ved kilenotfiske sommaren ved Vikane på Osterøy. Laks Sjøaure Veke (dato) Villaks Oppdrettslak Samla Andel Oppdr. Samla fangst 9 (-/7) 7 7 6, (-8/7) 6 6, 6 (9/7--8) 6 7, (-/8) 9 69, (-8/8) 6 6 6, (9-/8) 7 7, Samla 69 6,6 Rådgivende Biologer AS 8 Rapport 67

.. Livshistorie Av villaks var stk -sjøvinterlaks ( %), 9 stk -sjøvinterlaks ( %) og stk -sjøvinterlaks (6 %). Snittlengd og -vekt for dei tre gruppene fisk var høvesvis 6, 78 og 98 cm (tabell.). Det var eit godt samsvar mellom dei tre storleikskategoriane som vert nytta i den offentlege fangststatistikken (små, mellom- og storlaks) og sjøalder, av smålaks var ein-sjøvinterlaks, 7 av 9 mellomlaks var to-sjøvinter. statistikken. Gjennomsnittleg smoltalder og -lengd for villaksane var, år og,7 cm (tabell.). Veksten første året i sjøen var ulik for ein- og to-sjøvinterlaksen, ved at sistnemnde aldersgruppe i snitt hadde vakse over cm meir. Dette stemmer med det me fann i skjellmaterialet frå Sogn og Fjordane, ved at sjøveksten var svært god i og dårlegare enn snittet året etter (Urdal ). TABELL.. Oversikt over attenderekna smoltalder og -lengd, lengd ved fangst og første års sjøvekst for villaksen som vart fanga ved kilenotfisket i Hordaland i. Sjøvintrar Samla 9 Smoltalder, snitt (år) ± SD, ±,, ±, -, ±, Smoltlengd, snitt (cm) ± SD,7 ±,,7 ±,9, ± -,7 ±,9 Lengd, snitt (cm) ± SD 6, ±, 78, ± 6,8 97, ±,6 - Lengdeintervall (cm) - 7 6-9 9 - - Vekst. år i sjø, snitt (cm) ± SD, ±,,8 ±,, ± 9,,8 ±,7 Rådgivende Biologer AS 9 Rapport 67

. SAMLA VURDERING AV MATERIALE FRÅ 999- var det fjerde året det vart gjennomført skjellanalysar frå elvefisket i Hordaland (tredje året med undersøkingar av kilenotmaterialet), og i det følgjande kapitlet vert det presentert ei samanlikning av resultat frå desse åra... Innslag av rømd oppdrettslaks... Elvefiske For perioden 999- har det i snitt (vekta snitt, snitt av elvesnitt) vore 7, % rømd oppdrettslaks i skjellmaterialet, med variasjon mellom år frå 7,-,7 % (tabell. og.). Med unntak av i har innslaget av rømd oppdrettslaks alle år vore over %. Det må understrekast at innslaget av rømd oppdrettslaks er vurdert ut frå innsamla skjellmateriale og er ikkje nødvendigvis representativt for innsiget til den enkelte elv.... Kilenotfiske Innslaget av rømd oppdrettslaks har vore høgt og relativt stabilt i kilenotfangstane ved Osterøy i perioden - og har variert mellom % i og 67 % i, med snitt for alle tre åra på 6 % (tabell.). Alle åra har fangstar av rømd regnbogeaure vore større enn av laks, i utgjorde regnbogeaure 77 % av total fangst. TABELL.. Antal laks, sjøaure og regnbogeaure (n) og innslag av rømd oppdrettslaks (% O) i kilenotfangstane ved Vikane på Osterøy -. *Vekta snitt, dvs. snitt av dei enkelte snitta. År Villaks R. oppdr. Sum % O. Sjøaure Regnboge 8 9 7, 6 9 66,7 6 6 69 6, Samla 9 6,* 8 Rådgivende Biologer AS Rapport 67

TABELL.. Fordeling av villaks (V) og rømd oppdrettslaks (O) i skjellmateriale frå elvar i Hordaland 999-.. ) I desse elvane er villaksen freda. 999 Samla Elv V O Sum % O V O Sum % O V O Sum % O V O Sum % O V O Sum % O Frøysetelva,, 9,, 7 8 6, Matreelva,,, Haugsdalselva 6 8 7, 7,9 6 9 6, Modalselva 6 6, 6, 6 6,7 9,6 6 7, Ekso 8, 8 9 88,9 8 8,7 Vosso 6 6, 6 6, Daleelva (Vaksdal) 69 9 9, 6 6 87,9 76,8 8 7 7,9 6 69 69 6,9 Storelva i Arna 6 7, 9, 7,, 86 8,8 Fjellsvassdraget,, 9 9, Oselva 6 6 6, 87 7, 6 66, 67 76, Tysseelva 8 7,6 8 7 8 67,8 6 76, 6 9 98 9,9 7 9 69 7,9 Øystese,, Steinsdalselva 6 8,, 8 9 88,9 6 8 88,9 Granvinselva 6 6, 6,9 76,9, 6 9 7,9 Eidfjordvassdraget 6 87,, 9,7 7 9, Kinso 6 8, 6 7 89, 7 76,7 97,7 7 9 87,7 Opo 6 7 8,7 9,8 6 9 9, Omvikedalselva 7,8 7 8, 6 7, 8, Uskedalselva,, Etneelva (Sørelva),, Samla 6 7 9,8 7 9 966,8 66 6, 8 8 6,6 6 77 6,6 TABELL.. Innslag av rømd oppdrettslaks (%) i skjellmateriale frå elvar i Hordaland 999-, vist som snitt av heile materialet samla, snitt av elvesnitta (vekta snitt), og median av elvesnitta. Tala baserer seg på tabell. og inkluderer elvar der villaksen ikkje er freda. 999 Samla Snitt av samla materiale,9,6, 8,, Vekta snitt (snitt av elvesnitt),7,9 7,,8 7, Median av elvesnitt, 6,6 6,7,,

9 8 Villaks (n=) Oppdrett (n=) % oppdrett Sportsfiske 999 7 Antal laks 6 v o Antal laks Veke 9 8 7 6 6 7 8 9 6 7 8 9 Villaks (n=6) v Sportsfiske Oppdrett (n=9) % oppdrett o Villaks (n=8) Oppdrett (n=9) % oppdrett Kilenotfiske v o 9 8 7 6 Andel oppdrettslaks (%) Veke 6 7 8 9 6 7 8 9 6 7 8 9 6 7 8 9 Antal laks 9 8 7 6 Villaks (n=8) Oppdrett (n=8) % oppdrett v o Sportsfiske Villaks (n=) Oppdrett (n=6) % oppdrett Kilenotfiske o v 9 8 7 6 Andel oppdrettslaks (%) Veke 6 7 8 9 6 7 8 9 6 7 8 9 6 7 8 9 Antal laks 9 8 7 6 Villaks (n=77) Oppdrett (n=) % oppdrett v o Sportsfiske Villaks (n=) Oppdrett (n=69) % oppdrett v Kilenotfiske o 9 8 7 6 Andel oppdrettslaks (%) Veke 6 7 8 9 6 7 8 9 6 7 8 9 6 7 8 9 Juni Juli August September Juni Juli August September FIGUR.. Fangst av villaks og rømd oppdrettslaks ved sportsfiske i elv (venstre) og kilenotfiske ved Osterøy (høgre) i Hordaland 999-. Fangstane er fordelt på veker (stolpar), og andelen rømd oppdrettslaks er vist som linje. Det er markert kva veke halvparten eller meir er fanga av vill laks (V) og rømd oppdrettslaks (O). Rådgivende Biologer AS Rapport 67

... Tidspunkt for innsig av villaks og rømd oppdrettslaks I elvefangstane er det ei tidsforskuving mellom villaks og rømd oppdrettslaks, ved at oppdrettslaksen kjem inn seinare (figur.). Meir enn % av villaksen er fanga i løpet av siste halvdelen av juli, medan % av oppdrettslaken er fanga i - veker seinare. Mot slutten av fiskesesongen avtek fangstane av både villaks og rømd oppdrettslaks, og den einaste klare skilnaden i fangstmønsteret er tidsforskuvinga, som gjer at andelen rømd oppdrettslaks aukar utover sesongen. Ulik innsats og ulike fisketider i dei ulike elvane gjer biletet mindre eintydig og trenden er truleg klarare enn figur. viser. Kilenotfangstane frå Osterøy er så pass små og over så kort tidsperiode, at det er vanskeleg å sjå den same trenden som i elvefisket, men tilsvarande undersøkingar i Sogn og Fjordane har vist at biletet er det same for kilenotfisket som ved sportsfisket (Urdal )... Årsklassestyrke, smoltårgangar I 999 var det ein sterk dominans av ein-sjøvinterlaks i elvefangstane (om lag 9 %, tabell.), noko som indikerer høg overleving av smolt som gjekk ut i 998. Dette stemmer godt med at luseåtak på smolt var mindre alvorleg i 998 enn tidlegare år (Kålås Urdal ). Dei to neste åra var andelen ein-sjøvinterlaks 7-7 %. Overlevinga av smolt har truleg vore brukbar også i 999 og, samstundes har det kome to-sjøvinterlaks frå dei føregåande gode årsklassane. Fangstandelane av dei ulike storleiksgruppene av laks dei to siste sesongane er truleg om lag slik ein skal venta ved stabil rekruttering, medan 999 var eit spesielt år, med ein god årsklasse etter fleire dårlege. Aldersfordelinga i kilenotfisket skil seg frå elvefisket ved at andelen smålaks er lågare. Dette skuldast truleg ein kombinasjon av to faktorar: Ved kilenotfiske i sjø vil ein del av dei minste laksane sleppa gjennom nota, noko som stemmer med at snittstorleiken til ein-sjøvinterlaks fanga i sjøen er større enn i elvefangstane, medan slike skilnader ikkje finst for eldre årsklassar. Samstundes reknar ein at smålaks er meir fangbar enn eldre fisk ved sportsfiske i elv (Sættem 99). TABELL.. Fordeling og snittlengd for dei ulike storleiksgruppene og årsklassane av villaks i skjellmaterialet frå sportsfisket i 999- og kilenotfisket -. Sportsfiske 999-999 Andel Lengd (cm) Andel Lengd (cm) Andel Lengd (cm) Andel Lengd (cm) (%) Snitt STD (%) Snitt STD (%) Snitt STD (%) Snitt STD Smålaks 89, 8,,9 7,6 7,9, 7,9 6,,6 7,7 6,, Mellomlaks 9,8 7, 9,, 77,8 7,, 78, 7,6,7 78,9,6 Storlaks, 96,7 8,, 9,6,,6 9,,6,6 9,, -sjøvinter 9, 8,, 7, 8,,7 7,6 6,, 7,,9, -sjøvinter, 79, 8,9,8 79, 8,6, 77,7 9,, 79, 6, -sjøvinter,6 8,,8, 8,,8, 9,8,,9 86,, Kilenotfiske - Andel Lengd (cm) Andel Lengd (cm) Andel Lengd (cm) (%) Snitt STD (%) Snitt STD (%) Snitt STD Smålaks 68,8 6,6,7,6 6,,, 6,, Mellomlaks, 8,,9, 8, 7,, 79, 6, Storlaks, - -, 89, -,, - -sjøvinter 8,7 6,9, 6, 6,,, 6,, -sjøvinter, 77,7 7,7, 8,,6, 78, 6,8 -sjøvinter, - -,7 8, -,7 97,,6 Rådgivende Biologer AS Rapport 67

.. Konklusjonar - Innslaget av rømd oppdrettslaks i sportsfiskefangstane var høgare i enn dei føregåande åra. Noko av forklaringa er at det var lågare innsig av villaks i. Dette inneber at den relative andelen rømd oppdrettslaks aukar, sjølv utan ein absolutt auke. Observasjonar av uvanleg store "flak" av oppdrettslaks i fleire elvar i fiskesesongen indikerer likevel ein absolutt auke i antal rømlingar i fangstane, utan at dette kan seiast sikkert. - Dei reduserte fangstane av villaks i i høve til dei føregåande åra skuldast at fangsten av ein-sjøvinterlaks var redusert. Dårleg vekst første året i sjø er ytterlegare ein indikasjon på dårleg overleving av smoltårgangen frå. - Resultata frå perioden 999- viser at fangsten av både villaks og rømd oppdrettslaks aukar fram mot ein topp midt på sommaren, for så å avta utetter ettersommaren. Ei tidsforskyving i fangstutviklinga på - veker gjer at den relative andelen rømd oppdrettslaks aukar utover i sesongen. Det store innslaget av rømd oppdrettslaks som vert rapportert i mange elvar om hausten, kan skuldast at oppdrettslaksen er meir fangbar enn villaksen fram mot gyting, men det kan også vera at det går opp ein del rømd oppdrettslaks etter at fiskesesongen er over. Rådgivende Biologer AS Rapport 67

6. LITTERATUR NB! Ikkje alle artiklane/rapportane er refererte i teksten! Fiske, P., R.A.Lund, G.M. Østborg L. Fløystad. Rømt oppdrettslaks i sjø- og elvefisket i årene 989-. NINA Oppdrags melding 7: -6. Friedland, K.D., L.P. Hansen, D.A. Dunkley J.C.Maclean. Linkage between ocean climate, post-smolt growth, and survival of Atlantic salmon (Salmo salar L.) in the North Sea area. ICES Journal of Marine science 7 : 9-9. Kålås, S. K. Urdal.. Overvaking av lakselusinfeksjonar på tilbakevandra sjøaure i Rogaland, Hordaland og Sogn Fjordane sommaren. Rådgivende Biologer, rapport 8, sider. Sættem, L.M. 99. Gytebestander av laks og sjøaure. En sammenstilling av registreringer far ti vassdrag i Sogn Fjordane fra 96-9. Utredning for DN. Nr 7-99, 7 sider. Urdal, K. a. Analysar av skjellprøvar frå elvar i Sogn og Fjordane i 999. Rådgivende Biologer, rapport, sider. Urdal, K. b. Analysar av skjellprøvar frå elvar i Hordaland i 999. Rådgivende Biologer, rapport 66, sider. Urdal, K. a. Analysar av skjellprøvar frå sportsfiske- og kilenotfangstar i Sogn og Fjordane i. Rådgivende Biologer, rapport 9, sider. Urdal, K. b. Analysar av skjellprøvar frå 7 elvar i Hordaland i. Rådgivende Biologer, rapport, 7 sider. Urdal, K.. Analysar av skjellprøvar frå sportsfiske- og kilenotfangstar i Sogn og Fjordane i. Rådgivende Biologer, rapport 9, sider. Urdal, K.. Analysar av skjellprøvar frå sportsfiske- og kilenotfangstar i Sogn og Fjordane i. Rådgivende Biologer, rapport 6, 6 sider. Rådgivende Biologer AS Rapport 67

7. ENKELTELVAR På dei følgjande sidene er resultata frå dei ulike elvane presentert. Det er her presentert resultat frå det ordinære fisket i, og desse er levert ut til dei ulike elve-/grunneigarlag som faktaark. Følgjande elvar er rapportert: Frøysetelva Modalselva Daleelva i Vaksdal Storelva i Arna Oselva Tysseelva Eidfjordvassdraget Kinso Opo Omvikedalselva Rådgivende Biologer AS 6 Rapport 67

FANGST OG SKJELLPRØVAR I FRØYSETELVA Status for laks og sjøaure i Frøysetelva I perioden 99 til var gjennomsnittleg årsfangst 8 laks med snittvekt på, kg og sjøaurar med snittvekt på,9 kg. I var fangsten 6 laks (snittvekt:, kg) og sjøaure (snittvekt:,8 kg). Villaksen har sidan tidleg på 99-talet vore freda, men frå er det opna for ordinært laksefiske i vassdraget. Laks Frøysetelva Sjøaure Frøysetelva 99 99 99 996 998 99 99 99 996 998 Skjell FIGUR. Fangst i antal (søyler) og snittvekt i kg (linje) av laks og sjøaure i Frøysetvassdraget i perioden 99-. Frøysetelva har vore freda for ordinært laksefiske sidan tidleg på 99-talet. Analyse av skjellprøvar 999- Innslaget av rømd oppdrettslaks i skjellmaterialet har variert mellom og % (tabell ). Sidan villaksen har vore freda i Frøysetelva, er ikkje andelen rømd oppdrettslaks reell. Dei villaksane som det er teke prøvar av har anten vore så skadde ved fiske at dei har måtta avlivast, eller dei er feilaktig vurdert å vera rømd oppdrettslaks. TABELL. Antal skjellprøvar frå Frøysetelva 999- og andel rømd oppdrettslaks År Antal skjell Laks Aure Regnboge Totalt Rømd oppdrett (%) 999 8, 9, 9 7 7,, Totalt 8 9 7,6 Av dei villaksane i materialet som kunne aldersbestemmast var smålaks og mellomlaks. (tabell ). Smålaksen var mindre enn det som er vanleg (-6 cm), medan mellomlaksane er om lag like store som det ein finn i andre elvar (8-8 cm er vanleg). TABELL. Gjennomsnittleg smoltalder og -lengd, og antal, lengd og vekt av dei ulike sjøaldergruppene av villaks i skjellmaterialet frå Frøysetelva 999-. Smolt Sjøalder (vintrar) Alder Lengd (år) (cm) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal),,6 8 cm /, kg () 8 cm /,8 kg () Sjøaurane hadde i snitt vore,6 somrar i sjøen, med variasjon frå -8 sjøsomrar. Gjennomsnittleg lengd og vekt var cm og,9 kg, med variasjon mellom -67 cm og,-, kg (tabell ). Om lag % av sjøaurane hadde vore mellom og cm som smolt, noko som indikerer at dei har hatt - år i innsjøar i vassdraget før dei gjekk ut som smolt. Innsjøane i vassdraget ser såleis ut til å kunna vera eit viktig oppvekstområde for denne sjøaurebestanden. TABELL. Oppsummering ac resultat frå analysane av sjøaure skjell frå Frøysetelva 999- Antal Lengd Vekt Smolt- Smolt- Sjøalder Vekst. år Vekst. år Vekst. år (cm) (kg) alder (år) lengd (cm) (somrar) i sjø (cm) i sjø (cm) i sjø (cm) 9,9,8 8,,6,8 7,9,9 Rådgivende Biologer AS Bredsgården, Bryggen, Bergen Tlf: 78 / fax: 6 7 E-post: post@radgivende-biologer.no www.radgivende-biologer.no

FANGST OG SKJELLPRØVAR I MODALSELVA Status for laks og sjøaure i Modalselva I perioden 969 til var gjennomsnittleg årsfangst laks med snittvekt på, kg og 7 sjøaurar med snittvekt på, kg. I vart det fanga laks (snittvekt:,) og 8 sjøaure (snittvekt:, kg). Laks Modalselva 9 8 7 6 6 Sjøaure Modalselva 97 97 98 98 99 99 97 97 98 98 99 99 Skjell FIGUR. Fangst i antal (søyler) og snittvekt i kg (linje) av laks og sjøaure i Modalsselva i perioden 969-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle) og laks (> kg, grå søyle), frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle), mellomlaks (-7 kg, grå søyle) og storlaks (>7 kg, svart søyle). Analyse av skjellprøvar 999- Innslaget av rømd oppdrettslaks i skjellmaterialet har variert mellom 7 og 6 %, snitt for heile perioden er % (tabell ). TABELL. Antal skjellprøvar og andel rømd oppdrettslaks ved sportsfisket i Modalselva 999-. År Antal skjell Rømd Laks Aure Regnbogeaure Totalt oppdrett (%) 999 69 8,8, 6 9 6,7 9 86 9,6 Totalt 8 8 9, Av dei villaksane i materialet var ein-sjøvinterlaks, 6 to-sjøvinterlaks og ein tre-sjøvinterlaks (tabell ). Gjennomsnittleg smoltalder og -lengd var,6 år og, cm. Sjøveksten er om lag som det ein ser i andre villaksbestandar, med unntak av at tre-sjøvinterlaksen hadde vakse svært dårleg. Denne fisken kan vera ein hybrid mellom laks og sjøaure. TABELL. Gjennomsnittleg smoltalder og -lengd, og antal, lengd og vekt av dei ulike sjøaldergruppene av vill laks i skjellmaterialet frå Modalselva 999-. Smolt Sjøalder (vintrar) Alder Lengd (år) (cm) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal),6, 7 cm /,8 kg () 8 cm /, kg (6) 7 cm /, kg () Sjøaurane hadde i snitt vore,8 somrar i sjøen, med variasjon frå -9 sjøsomrar. Gjennomsnittleg lengd og vekt var 8 cm og, kg, med variasjon mellom -77 cm og,-, kg (tabell ). TABELL. Oppsummering av resultat frå analysane av sjøaureskjell frå Modalselva 999-. Antal Lengd Vekt Smolt- Smolt- Sjøalder Vekst. år Vekst. år Vekst. år (cm) (kg) alder (år) lengd (cm) (somrar) i sjø (cm) i sjø (cm) i sjø (cm) 8 8,,,,8,, 7,8 Rådgivende Biologer AS Bredsgården, Bryggen, Bergen Tlf: 78 / fax: 6 7 E-post: post@radgivende-biologer.no www.radgivende-biologer.no

FANGST OG SKJELLPRØVAR I DALEELVA Status for laks og sjøaure i Daleelva i Vaksdal I perioden 969 til var gjennomsnittleg årsfangst 9 laks med snittvekt på, kg og 7 sjøaurar med snittvekt på,8 kg. I var fangsten 9 laks (snittvekt:, kg) og sjøaure (snittvekt:, kg) Laks Daleelva 7 6 Sjøaure Daleelva Antal laks 8 6 97 97 98 98 99 99 97 97 98 98 99 99 Skjell FIGUR. Fangst i antal (søyler) og snittvekt i kg (linje) av laks og sjøaure i Daleelva i Vaksdal i perioden 969-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle) og laks (> kg, grå søyle), frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle), mellomlaks (-7 kg, grå søyle) og storlaks (>7 kg, svart søyle). Analyse av skjellprøvar 999- Innslaget av rømd oppdrettslaks har variert mellom og 7 %, snitt for perioden er % (tabell ). Ved stamfisket i åra - har innslaget av rømd oppdrettslaks vore mellom 9 og %. TABELL. Antal skjellprøvar og andel rømd oppdrettslaks ved sports- og stamfisket i Daleelva i Vaksdal 99- Sportsfiske Stamfiske År Antal skjell Rømd Antal Rømd Laks Aure Totalt oppdrett (%) laks oppdrett (%) 999 9 7 6 8, - - 87 6, 8,9 8 7,8 6, 7 6 9 7, 7,6 Totalt 6 9 9, 8, Vill "Dale-laks" går ut etter om lag år i elva og fleirtalet kjem att som smålaks etter ein vinter i sjøen, andelen - sjøvinterlaks (tilsvarar ca "smålaks" i fangststatistikken) varierer mellom 6 og 7 % (figur ; tabell ). Dei fleste oppdrettslaks havnar i mellomlaksgruppa i fangststatistikken og gjer denne storleikskategorien kunstig høg. TABELL. Gjennomsnittleg smoltalder og -lengd, og antal, lengd og vekt for dei ulike sjøaldergruppene av vill laks i skjellmaterialet frå Daleelva i Vaksdal 999-. År Smolt Sjøalder (vintrar) Alder Lengd og (år) (cm) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal) 999,, 9 cm /,9 kg (6) 8 cm /, kg () -,8,7 8 cm /,9 kg () 8 cm /, kg (8) 9 cm / 8, kg (),7, 9 cm /,8 kg (6) 8 cm /, kg () 9 cm / 9, kg (9),8,8 6 cm /,6 kg (8) 8 cm /, kg (8) 9 cm / 7, kg () Totalt,8, 8 cm /,8 kg (8) 8 cm /, kg () 9 cm / 8, kg (7) Sjøaurane hadde i snitt vore,7 somrar i sjøen, med variasjon frå -8 sjøsomrar. Gjennomsnittleg lengd og vekt har vore cm og, kg, med variasjon mellom 8-77 cm og,-, kg (tabell ). TABELL. Oppsummering av resultat frå analysane av sjøaureskjell frå Daleelva i Vaksdal 999-. Antal Lengd Vekt Smolt- Smolt- Sjøalder Vekst. år Vekst. år Vekst. år (cm) (kg) alder (år) lengd (cm) (somrar) i sjø (cm) i sjø (cm) i sjø (cm) 9,,7,,7,7, 7, Rådgivende Biologer AS Bredsgården, Bryggen, Bergen Tlf: 78 / fax: 6 7 E-post: post@radgivende-biologer.no www.radgivende-biologer.no

FANGST OG SKJELLPRØVAR I STORELVA Status for laks og sjøaure i Storelva i Arna I perioden 988 til var gjennomsnittleg årsfangst 7 laks med snittvekt på, kg og 9 sjøaurar med snittvekt på,9 kg. I var fangsten 67 laks (snittvekt:, kg) og 9 sjøaure (snittvekt:, kg) 7 Laks Arnaelva 8 7 Sjøaure Arnaelva 6 7 988 99 99 99 996 998 988 99 99 99 996 998 Skjell FIGUR. Fangst i antal (søyler) og snittvekt i kg (linje) av laks og sjøaure i Storelva i Arna i perioden 988-. Fram til 99 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle) og laks (> kg, grå søyle), frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle), mellomlaks (-7 kg, grå søyle) og storlaks (>7 kg, svart søyle). Analyse av skjellprøvar 999- Innslaget av rømd oppdrettslaks har variert mellom og %, snitt for perioden er 6 % (tabell ). Ved stamfisket i var innslaget av rømd oppdrettslaks %. TABELL. Antal skjellprøvar og andel rømd oppdrettslaks ved sports- og stamfisket i Storelva i Arna 999- Sportsfiske Stamfiske År Antal skjell Rømd Antal Rømd Laks Aure Totalt oppdrett (%) laks oppdrett (%) 999 7, - - 9,,, - - 9, - - Totalt 8 8,9, Dei fleste "Arna-laksane" går ut etter to-tre år i elva og kjem att som smålaks etter ein vinter i sjøen, andelen - sjøvinter-laks varierer mellom 6 og 7 % (figur ; tabell ). Dei fleste oppdrettslaks havnar i mellomlaksgruppa i fangst-statistikken og gjer denne storleikskategorien kunstig høg. TABELL. Gjennomsnittleg smoltalder og -lengd, og antal, lengd og vekt for dei ulike sjøaldergruppene av vill laks i skjellmaterialet frå Storelva i Arna 999-. År Smolt Sjøalder (vintrar) Alder Lengd og (år) (cm) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal) 999,, 9 cm /,7 kg (8) 9 cm / 6, kg () 9 cm / 7, kg (), 6, 6 cm /, kg (8) 8 cm / 6, kg () 96 cm / 8,8 kg (),,9 6 cm /,7 kg () 7 cm /, kg (8) -,,9 cm /, kg () 8 cm /, kg (7) 8 cm /, kg () Totalt,, 6 cm /,9 kg () 79 cm /,6 kg (9) 9 cm / 7,6 kg () Sjøaurane hadde i snitt vore somrar i sjøen, med variasjon frå - sjøsomrar. Gjennomsnittleg lengd og vekt har vore cm og,9 kg, med variasjon mellom - cm og,-,8 kg (tabell ). TABELL. Oppsummering av resultat frå analysane av sjøaureskjell frå Storelva i Arna 999-. Antal Lengd Vekt Smolt- Smolt- Sjøalder Vekst. år Vekst. år Vekst. år (cm) (kg) alder (år) lengd (cm) (somrar) i sjø (cm) i sjø (cm) i sjø (cm) 8,9,,8,, 9,8 6,8 Rådgivende Biologer AS Bredsgården, Bryggen, Bergen Tlf: 78 / fax: 6 7 E-post: post@radgivende-biologer.no www.radgivende-biologer.no

FANGST OG SKJELLPRØVAR I OSELVA Status for laks og sjøaure i Oselva I perioden 969 til var gjennomsnittleg årsfangst laks med snittvekt på, kg og 87 sjøaurar med snittvekt på,8 kg. I var fangsten 9 laks (snittvekt:, kg) og 97 sjøaure (snittvekt:, kg) 6 Laks Oselva 97 97 98 98 99 99 6 9 8 7 6 Sjøaure Oselva 97 97 98 98 99 99 Skjell FIGUR. Fangst i antal (søyler) og snittvekt i kg (linje) av laks og sjøaure i Oselva i perioden 969-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle) og laks (> kg, grå søyle), frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle), mellomlaks (-7 kg, grå søyle) og storlaks (>7 kg, svart søyle) Analyse av skjellprøvar 999- Innslaget av rømd oppdrettslaks har variert mellom % i og % i, snitt for alle tre åra er 7, % (tabell ). Det er indikasjonar på at det er ganske mykje blanding av laks og sjøaure (hybridisering) i Oselva, og sjølv om det var særleg uttrykt i er det truleg at det er hybridar i skjellmaterialet også frå dei andre åra. TABELL. Antal undersøkte skjellprøvar frå Oselva - og andel rømd oppdrettslaks År Antal skjell Laks Aure Hybrid? Regnboge Totalt Rømd oppdrett (%) 6 9 8 7, 7 6, 9, Totalt 76 77 9 8 76 7, Dei fleste "Os-laksane" går ut etter to år i elva og kjem att som smålaks etter ein vinter i sjøen, andelen -sjøvinterlaks varierte mellom 6 og 8 % (tabell ). TABELL. Gjennomsnittleg smoltalder og -lengd, og antal, lengd og vekt av dei ulike sjøaldergruppene av laks i skjellmaterialet frå Oselva -. År Smolt Sjøalder (vintrar) Alder Lengd og (år) (cm) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal),, 8 cm /,8 kg () 7 cm /,8 kg (7) 7 cm /,9 kg (),, cm /,6 kg () 76 cm /, kg () 9 cm /,6 kg (),, cm /, kg (9) 77 cm /, kg (6) 8 cm /,6 kg () Totalt,, 6 cm /,7 kg () 7 cm /, kg () 8 cm /, kg (6) Sjøaurane i Oselva har i snitt vore somrar i sjøen, men alderen har variert mellom og 9 sjøsomrar. Ein del av sjøaurane lever eitt eller fleire år i innsjøar i vassdraget før dei går ut i sjøen. Kor vidt ein fisk er ein hybrid mellom laks og sjøaure er vanskeleg å sei sikkert, men dersom storleiken på skjellet og sjøveksten er mellom det ein ser for laks og sjøaure er det ein sannsynleg hybrid (tabell ). TABELL. Samanlikning av resultat frå skjellanalysar av laks, sjøaure og trulege hybridar i Oselva -. Art Antal Lengd Vekt Smolt- Smolt- Sjøalder Vekst. år Vekst. år (cm) (kg) alder (år) lengd (cm) (somrar) i sjø (cm) i sjø (cm) Laks 6 6,,,,,8,7 Sjøaure 77 7,,6,,, 8, Hybrid 9 9,, 6,6,, 7, Rådgivende Biologer AS Bredsgården, Bryggen, Bergen Tlf: 78 / fax: 6 7 E-post: post@radgivende-biologer.no www.radgivende-biologer.no

FANGST OG SKJELLPRØVAR I TYSSEELVA Status for laks og sjøaure i Tysseelva I perioden 98 til var gjennomsnittleg årsfangst 6 laks med snittvekt på,8 kg og 6 sjøaurar med snittvekt på,8 kg. I var fangsten 9 laks (snittvekt:,7 kg) og sjøaure (snittvekt:, kg). 6 Laks Tysseelva 9 Sjøaure Tysseelva 9 8 8 7 7 6 6 98 98 99 99 98 98 99 99 Skjell FIGUR. Fangst i antal (søyler) og snittvekt i kg (linje) av laks og sjøaure i Tysseelva i perioden 98-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle) og laks (> kg, grå søyle), frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle), mellomlaks (-7 kg, grå søyle) og storlaks (>7 kg, svart søyle). Analyse av skjellprøvar 999- Innslaget av rømd oppdrettslaks har variert mellom 67 og 9 %, snitt for perioden er 77 % (tabell ). Dei unormalt høge fangstane tre av dei fire siste åra skuldast truleg store innsig av rømd oppdrettslaks. TABELL. Antal skjellprøvar og andel rømd oppdrettslaks ved sportsfisket i Tysseelva 999-. År Antal skjell Rømd Laks Aure Regnbogeaure Totalt oppdrett (%) 999 6 7,6 8 87 67, 9 7,8 98 9,9 Totalt 696 77 77, Av dei 76 ville laksane i skjellmaterialet var heile ein-sjøvinterlaks, dvs. 8 % (tabell ). Dei fleste einsjøvinterlaksane er smålaks i høve til fangststatistikken, men dei største havnar i mellomlakskategorien. Vanlegvis havnar dei fleste oppdrettslaks i mellomlaksgruppa, men i Tysseelva var nær halvparten smålaks, dvs under kg. TABELL. Gjennomsnittleg smoltalder og -lengd, og antal, lengd og vekt for dei ulike sjøaldergruppene av vill laks i skjellmaterialet frå Tysseelva 999-. År Smolt Sjøalder (vintrar) Alder Lengd og (år) (cm) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal) 999,7, 8 cm /,9 kg (9) 68 cm /, kg (),, 8 cm /, kg (68) 8 cm /, kg (8),, 6 cm /,9 kg () 8 cm /,6 kg () 9 cm / 7, kg (),,7 cm /,8 kg () 8 cm /? kg () Totalt,, 8 cm /, kg () 8 cm /, kg () 9 cm / 7, kg () Sjøaurane hadde i snitt vore, somrar i sjøen, med variasjon frå - sjøsomrar. Gjennomsnittleg lengd og vekt har vore cm og, kg, med variasjon mellom -6 cm og,-, kg (tabell ). TABELL. Oppsummering av resultat frå analysane av sjøaureskjell frå Tysseelva 999-. Antal Lengd Vekt Smolt- Smolt- Sjøalder Vekst. år Vekst. år Vekst. år (cm) (kg) alder (år) lengd (cm) (somrar) i sjø (cm) i sjø (cm) i sjø (cm),, 6,,,9 9, 7, Rådgivende Biologer AS Bredsgården, Bryggen, Bergen Tlf: 78 / fax: 6 7 E-post: post@radgivende-biologer.no www.radgivende-biologer.no

FANGST OG SKJELLPRØVAR I EIDFJORDELVA Status for laks og sjøaure i Eidfjordvassdraget (Bjoreio, Eio og Veig) I perioden 969 til var gjennomsnittleg årsfangst laks med snittvekt på, kg og sjøaurar med snittvekt på, kg. I var fangsten 8 laks (snittvekt:, kg) og 7 sjøaure (snittvekt:,8 kg). Villaksen har vore freda sidan, så fangstane dei siste tre åra er rømd oppdrettslaks. Laks Eidfjordvassdraget m/bjoreio og Veig 8 7 6 7 6 Sjøaure Eidfjordvassdraget m/bjoreio og Veig,,,, 97 97 98 98 99 99 97 97 98 98 99 99 Skjell FIGUR. Fangst i antal (søyler) og snittvekt i kg (linje) av laks og sjøaure i Eidfjordvassdraget i perioden 969-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle) og laks (> kg, grå søyle), frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle), mellomlaks (-7 kg, grå søyle) og storlaks (>7 kg, svart søyle). NB! Villaksen er freda sidan. Analyse av skjellprøvar - Innslaget av rømd oppdrettslaks i skjellmaterialet har variert mellom 88 og % (tabell ). Sidan villaksen er freda i Eidfjordvassdraget, er ikkje andelen rømd oppdrettslaks reell. Dei villaksane som det er teke prøvar av har anten vore så skadde ved fiske at dei har måtta avlivast, eller dei er feilaktig vurdert å vera rømd oppdrettslaks. TABELL. Antal skjellprøvar frå Eidfjordvassdraget - og andel rømd oppdrettslaks År Antal skjell Laks Aure Regnboge Totalt Rømd oppdrett (%) 6 88 87, 6, 9,7 Totalt 7 9, Alle dei villaksane i materialet hadde vore år i elv og vintrar i sjøen. Den minste laksen var berre 6 cm og,9 kg og var kanskje ein hybrid (krysning mellom laks og sjøaure), dei andre to var 7 og 8 cm, som er meir normalt for -sjøvinterlaks. Sjøaurane hadde i snitt vore, somrar i sjøen, med variasjon frå -9 sjøsomrar. Gjennomsnittleg lengd og vekt var 7 cm og, kg, med variasjon mellom -86 cm og,-6, kg (tabell ). TABELL. Oppsummering av resultat frå analysane av sjøaureskjell frå Eidfjordvassdraget -. Antal Lengd Vekt Smolt- Smolt- Sjøalder Vekst. år Vekst. år Vekst. år (cm) (kg) alder (år) lengd (cm) (somrar) i sjø (cm) i sjø (cm) i sjø (cm) 7,,,,,8, 9, Rådgivende Biologer AS Bredsgården, Bryggen, Bergen Tlf: 78 / fax: 6 7 E-post: post@radgivende-biologer.no www.radgivende-biologer.no

FANGST OG SKJELLPRØVAR I KINSO Status for laks og sjøaure i Kinso I perioden 969 til var gjennomsnittleg årsfangst laks med snittvekt på,8 kg og sjøaurar med snittvekt på, kg. I var fangsten 6 laks (snittvekt:, kg) og 9 sjøaure (snittvekt:, kg). Etter fleire år med aukande innslag av rømd oppdrettslaks i fangstane vart villaksen freda frå år. Laks Kinso 8 Sjøaure Kinso 9 8 7 6 9 8 7 6 6 8 6 97 97 98 98 99 99 97 97 98 98 99 99 Skjell FIGUR. Fangst i antal (søyler) og snittvekt i kg (linje) av laks og sjøaure i Kinso i perioden 969-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle) og laks (> kg, grå søyle), frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle), mellomlaks (-7 kg, grå søyle) og storlaks (>7 kg, svart søyle). Villaksen er freda frå. Analyse av skjellprøvar 999- Innslaget av rømd oppdrettslaks har variert mellom 8 og 98 %, snitt for perioden er 88 % (tabell ). Sidan villaksen har vore freda sidan gjev ikkje tala i tabell for dei tre siste åra eit reelt inntrykk av andel rømd oppdrettslaks i fangstane. TABELL. Antal skjellprøvar og andel rømd oppdrettslaks ved sportsfisket i Kinso 999-. År Antal skjell Rømd Laks Aure Regnbogeaure Totalt oppdrett (%) 999 6 9 8, 7 7 66 89, 6 76 8, 78 97,7 Totalt 9 87,9 Av dei ville laksane i skjellmaterialet var det 9 ein-sjøvinterlaks, to-sjøvinterlaks og ubestemte. Einsjøvinterlaksane var i snitt 6 cm og, kg, to-sjøvinterlaksen var 8 cm og,7 kg. (Ein-/to- og tre-sjøvinterlaks svarar om lag til små-, mellom- og storlaks i fangststatistikken). Dei fleste oppdrettslaks havnar i mellomlaksgruppa i fangststatistikken og gjer denne storleikskategorien kunstig høg. Sjøaurane hadde i snitt vore, somrar i sjøen, med variasjon frå - sjøsomrar. Gjennomsnittleg lengd og vekt har vore cm og, kg, med variasjon mellom -7 cm og,-,6 kg (tabell ). TABELL. Oppsummering av resultat frå analysane av sjøaureskjell frå Kinso 999-. Antal Lengd Vekt Smolt- Smolt- Sjøalder Vekst. år Vekst. år Vekst. år (cm) (kg) alder (år) lengd (cm) (somrar) i sjø (cm) i sjø (cm) i sjø (cm),,,,,6, 8,9 Rådgivende Biologer AS Bredsgården, Bryggen, Bergen Tlf: 78 / fax: 6 7 E-post: post@radgivende-biologer.no www.radgivende-biologer.no

FANGST OG SKJELLPRØVAR I OPO Status for laks og sjøaure i Opo I perioden 969 til var gjennomsnittleg årsfangst 8 laks med snittvekt på 6, kg og 8 sjøaurar med snittvekt på, kg. I var fangsten sjøaure (snittvekt:, kg), villaksen har vore freda sidan 998. Laks Opo Sjøaure Opo 6 8 6 8 6 8 6 8 6 8 6 97 97 98 98 99 99 97 97 98 98 99 99 Skjell FIGUR. Fangst i antal (søyler) og snittvekt i kg (linje) av laks og sjøaure i Opo i perioden 969-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle) og laks (> kg, grå søyle), frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle), mellomlaks (-7 kg, grå søyle) og storlaks (>7 kg, svart søyle). NB! Villaksen er freda sidan 998. Analyse av skjellprøvar 999- Innslaget av rømd oppdrettslaks i skjellmaterialet har variert mellom 86 og % (tabell ). Sidan villaksen er freda i Opo, er ikkje andelen rømd oppdrettslaks reell. Dei villaksane som det er teke prøvar av har anten vore så skadde ved fiske at dei har måtta avlivast, eller dei er feilaktig vurdert å vera rømd oppdrettslaks. TABELL. Antal skjellprøvar og andel rømd oppdrettslaks ved sports- og oppdrettsfisket i Opo 999- Sportsfiske Oppdrettsfiske År Antal skjell Rømd Antal Rømd Laks Aure Totalt oppdrett (%) laks oppdrett (%) 999 - - - -, 6 6,, 7 6 8,7 - - 9,8 - - Totalt 9 9 9, 8, Dei villaksane i materialet hadde vore og vintrar i sjøen. Sjøaurane hadde i snitt vore,6 somrar i sjøen, med variasjon frå -9 sjøsomrar. Gjennomsnittleg lengd og vekt var 6 cm og,7 kg, med variasjon mellom -8 cm og,-,7 kg (tabell ). TABELL. Oppsummering av resultat frå analysane av sjøaureskjell frå Opo 999-. Antal Lengd Vekt Smolt- Smolt- Sjøalder Vekst. år Vekst. år Vekst. år (cm) (kg) alder (år) lengd (cm) (somrar) i sjø (cm) i sjø (cm) i sjø (cm) 6,7,9,9,6,, 8,6 Rådgivende Biologer AS Bredsgården, Bryggen, Bergen Tlf: 78 / fax: 6 7 E-post: post@radgivende-biologer.no www.radgivende-biologer.no

FANGST OG SKJELLPRØVAR I OMVIKELVA Status for laks og sjøaure i Omvikelva I perioden 969 til var gjennomsnittleg årsfangst laks med snittvekt på,7 kg og 77 sjøaurar med snittvekt på, kg. I vart det fanga ein laks på, kg og 8 sjøaure (snittvekt:, kg). Laks Omvikelva 9 8 Sjøaure Omvikelva 8 6 7 6 8 6 97 97 98 98 99 99 97 97 98 98 99 99 Skjell FIGUR. Fangst i antal (søyler) og snittvekt i kg (linje) av laks og sjøaure i Omvikelva i perioden 969-. Frå 979 er laksefangstane skild som tert (< kg, kvit søyle) og laks (> kg, grå søyle), frå 99 er det skild mellom smålaks (< kg, kvit søyle), mellomlaks (-7 kg, grå søyle) og storlaks (>7 kg, svart søyle). Analyse av skjellprøvar 999- Innslaget av rømd oppdrettslaks i skjellmaterialet har variert mellom og %, snitt for heile perioden er % (tabell ). TABELL. Antal skjellprøvar og andel rømd oppdrettslaks ved sportsfisket i Omvikelva 999-. År Antal skjell Rømd Laks Aure Regnbogeaure Totalt oppdrett (%) 999 7 8 6,8 8 9 7, 7 9 6, 8 8 - Totalt 9 7,9 Av dei 8 villaksane i materialet var ein-sjøvinterlaks, to-sjøvinterlaks og ein tre-sjøvinterlaks (tabell ). Gjennomsnittleg smoltalder og -lengd var,8 år og,8 cm. Sjøveksten er om lag som det ein ser i andre villaksbestandar, om lag cm. TABELL. Gjennomsnittleg smoltalder og -lengd, og antal, lengd og vekt for dei ulike sjøaldergruppene av vill laks i skjellmaterialet frå Omvikelva 999-. Smolt Sjøalder (vintrar) Alder Lengd (år) (cm) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal) Lengd / vekt (antal),8,8 7 cm /,7 kg () 8 cm /,7 kg () 9 cm / 6, kg () Sjøaurane hadde i snitt vore,7 somrar i sjøen, med variasjon frå -7 sjøsomrar. Gjennomsnittleg lengd og vekt var cm og, kg, med variasjon mellom -6 cm og,-, kg (tabell ). TABELL. Oppsummering av resultat frå analysane av sjøaureskjell frå Omvikelva 999-. Antal Lengd Vekt Smolt- Smolt- Sjøalder Vekst. år Vekst. år Vekst. år (cm) (kg) alder (år) lengd (cm) (somrar) i sjø (cm) i sjø (cm) i sjø (cm) 9,,8 6,,7, 9,8 7,8 Rådgivende Biologer AS Bredsgården, Bryggen, Bergen Tlf: 78 / fax: 6 7 E-post: post@radgivende-biologer.no www.radgivende-biologer.no