1 R rabalder n. (brudulje, bråk) καυγάς, ο [Ǥ kavDžas] # αναµπουµπούλα, η [i anabumbula] # (ballade, spetakkel, hurlumhei) άρπαγµα, το [tǥ arpaDžma] # του κουτρούλη ο γάµος [tǥ kutruli Ǥ DžamǤs] # (støy av mange stemmer, surr, bråk, spetakkel) βαβούρα, η [i vavura] # (pludring, surring, surr, brus) βοή, η [i vǥï] # βουή, η [i vuï] # βουητό, το [tǥ vuitǥ] / det ble stort rabalder (det ble et spetakkel uten like/et helvetes bråk) έγινε µεγάλο κακό (= ϕασαρία) [εjinε mεDžalǥ kakǥ/fasaria] / det rabalderet/spetakkelet som vi ble vitne til i parlamentet... οι θορυβώδεις σκηνές που παρακολουθήσαµε στη Βουλή [i ϑǥrivǥðis skinεs pu parakǥluϑisamε sti vuli] / et skikkelig rablader άγριος καυγάς [aDžriǥs kavDžas] / i det rabalderet som fulgte, kunne jeg ikke høre et ord µέσα στη βοή που ακολούθησε δεν µπορούσα ν' ακούσω λέξη [mεsa sti vǥï pu akǥluϑisε ðεm bǥrusa nakusǥ lεksi] rabaldermøte n. θορυβώδης/οχλαγωγική συγκέντρωση, η [i ϑǥrivǥðis/ǥχlaDžǥjiki siŋgεndrǥsi] # (et turbulent møte) θυελλώδης συνεδρίαση [ϑiεlǥðis sinεðriasi] rabatt m. (avslag i prisen) έκπτωση [εkptǥsi] # σκόντο, το [tǥ skǥndǥ] / er det rabatt for grupper/barn/pensjonister/ studenter? υπάρχει έκπτωση για γκρουπ/παιδιά/ ηλικιωµένους/ϕοιτητές; [iparçi εkptǥsi ja grup/pεðja/ilikiǥmεnus/fititεs] / gi rabatt (gi avslag i prisen, slå av på prisen) κάνω/παρέχω έκπτωση (σε µια τιµή) [kanǥ/parεχǥ εkptǥsi (sε mja timi)] # παραχωρώ έκπτωση [paraχǥrǥ εkptǥsi] # κάνω σκόντο [kanǥ skǥndǥ] rabattkort n. (sesongbillett, månedskort, årskort) (εισιτήριο) διαρκείας, το [tǥ (isitiriǥ) ðiarkias] # διαρκές εισιτήριο, το [tǥ ðiarkεs istiriǥ] rabbel n. (slurvete skrift, rabling, sulking, tilsøling) µουντζούρωµα, το [tǥ mundzurǥma] rabiat adj. (rasende) µανιώδης [manjǥðis] rabies m. (hundegalskap, raseri) λύσσα, η [i lisa] / få rabies (bli gal) λυσσ(ι)άζω [lis(j)azǥ] # λυσσάω [lisaǥ] # λυσσώ [lisǥ] : hunden vår har (fått) rabies ο σκύλος µας λύσσιαξε [Ǥ skilǥz maz lisiaksε] rabiesvirus n. ιός της λύσσας, ο [Ǥ iǥs tiz lisas] rabbel n. (skriblerier, kråketær) ορνιθοσκαλίσµατα, τα [ta ǤrniϑǤskalizmata] / jeg kan ikke lese rablet hennes δεν µπορώ να διαβάζω τα ορνιθοσκαλίσµατά της [ðεm bǥrǥ na ðjavazǥ ta ǤrniϑǤskalizmata tis] rabbiner m. (rabbi) ραββίνος, ο [Ǥ ravinǥs] # ραβίνος, ο [Ǥ ravinǥs] # ραβί, ο [Ǥ ravi] rable v. (skrible) σηµειώνω [simjǥnǥ] # (lage kruseduller) γράϕω ορνιθοκαλίσµατα [DžrafǤ ǤrniϑǤkalizmata] # (dagl.) µουντζουρώνω [mundzurǥnǥ] / rable for (bli sinnsforvirret) µου στρίβει καµιά βίδα [mu strivǥ kamja viða] : har det rablet helt for deg? σου στρίψε καµιά βίδα; [su stripsε kamja viða] / jeg rablet ned noen ord på et kort σηµείωσα λίγες λέξεις σε µια κάρτα [simiǥsa lijεs lεksis sε mia karta] rabulisme m. (agitasjon, demagogi) δηµαγωγία, η[ðimaDžǥjia] # δηµοκοπία, η [ðimǥkǥpia] rabulist m. (demagog, agitator) δηµαγωγός, ο/η [Ǥ/i ðimaDžǥDžǥs] # δηµοκόπος, ο [Ǥ ðimǥkǥpǥs] # (oppvigler) λαοπλάνος, ο [Ǥ laǥplanǥs]
2 rabulistisk adj. (demagogisk, agitatorisk) δηµαγωγικός [ðimaDžǥjikǥs] # δηµοκοπικός [ðimǥkǥpikǥs] racerbane f.m. (for biler, bilbane) αυτικινητοδρόµιο, το [tǥ aftǥkinitǥðrǥmiǥ] racerbil m. αγωνιστικό αυτοκίνητο, το [tǥ aDžǥnistikǥ aftǥkinitǥ] # αυτοκίνητο για κούρσες, το [tǥ aftǥkinitǥ ja kursεs] racerbåt m. (regatta-yacht) θαλαµηγός αγώνων, η [i ϑalamiDžǥs aDžǥnǥn] # (passbåt, speedbåt) κρισκράϕτ, το [tǥ kriskraft] racersykkel m. (konkurransesykkel) αγωνιστικό ποδήλατο, το [tǥ aDžǥnistikǥ pǥðilatǥ] racket m. (til ballspill, balltre) ρακέτα, η [i rakεta] # (racket (av tre), til bordtennis etc.) (ξύλινο) σϕαιρόπληκτρο, το [tǥ (ksilinǥ) sfεrǥpliktrǥ] # (klubbe), ρόπαλο το [tǥ rǥpalǥ] / han håndterer racketen godt χειρίζεται καλά τη ρακέτα [çirizεtε kala ti rakεta] rad m. (rekke) σειρά η [i sira] # στοίχος, ο [Ǥ stiχǥs] # (linje, rekke) αράδα, η [i araða] # γραµµή, η [i Džrami] / (om noe som blir dyrket, sådd, etc.) beine rader (lineært mønster) γραµµικό σχέδιο, το [tǥ DžramikǤ sçεðiǥ] / en lang rad av mennesker/trær/ fjell (fjellkjede) µια µακριά γραµµή ανθρώπων/δέντρων/λόϕων [mia makria Džrami anϑrǥpǥn/ðεndrǥn/lǥfǥn] / ordne på rad og rekke (stille opp) αραδιάζω [araðjazǥ] / på rad (som følger på hverandre, fortløpende) σε σειρά [sε sira] # διαδοχικός [ðiaðǥçikǥs] : i ti dager på rad ( ti dager i strekk) για δέκα διαδοχικές ηµέρες [ja ðεka ðiaðǥçikεs imεrεs] / på rad og rekke (oppstilt) αραδιασµένος [araðiazmεnǥs] / to rader med roser δυο αράδες τριανταϕύλλιες [ðjǥ araðεs triandafiliεs] radbrekke v. (maltraktere, drepe, myrde) δολοϕονώ [ðǥlǥfǥnǥ] # (ødelegge, maltraktere, massakrere) κατακρεουργώ [katakrεurDžǥ] : radbrekke en sang/et musikkstykke/ et språk/en tekst δολοϕονώ/κακοποιώ ένα τραγούδι/µια µουσική σύνθεση/µια γλώσσα/ένα κείµενο [ðǥlǥfǥnǥ /kakǥpiǥ εna traDžuði/mja sinϑεsi/mja DžlǤsa/εna kimεnǥ] radbrekking f. (av språket) κακοποίηση (γλώσσας), η [i kakǥpiisi (DžlǤsas)] radd m. (sluing, listig fyr) ξεσκολισµένος, ο [Ǥ ksεskǥlizmεnǥs] radere v. (pusse bort, viske ut) σβήνω [svinǥ] # (radere ut, pusse bort, viske ut, stryke over, fjerne, slette) απαλείϕω [apalifǥ] # διαγράϕω [ðiaDžrafǥ] # εξαϕανίζω [εksafanizǥ] radial adj. (stråleformet) ακτινοειδής [aktinǥiðis] # ακτινωτός [aktinǥtǥs] radialdekk n. ακτινωτό λαστιχό, το [tǥ aktinǥtǥ lastiχǥ] radiator m. (varmeapparat, ovn) καλοριϕέρ, το [tǥ kalǥrifεr] # θερµαντικό σώµα, το [tǥ ϑεrmandikǥ sǥma] # (på bil: kjøler) ψυχείο, το [tǥ psiçiǥ] radikal adj. (rot-, grunnleggende) ριζοσπαστικός [rizǥspastikǥs] # ριζικός [rizikǥs] # (ytteliggående) εξελιγµένος [εksεliDžmεnǥs] # (omfattende, gjennomgripende) ευρύτατος [εvritatǥs] / gjøre/få til radikale forandringer επιϕέρω ριζικές / ευρύτατες αλλαγές [εpifεrǥ rizikεs/εvritatεs alajεs] / ha radikale synspunkter έχω εξελιγµένες απόψεις [εχǥ εksεliDžmεnεs apǥpsis] / radikal omlegging (grundig/ omfattende renovering) ριζική ανακαίνιση, η [i riziki anakεnisi] / radikal omlegging av kursen ριζική µετατροϕή [riziki mεtatrǥfi] radikaler m. (radikal person) ριζοσπάστης, ο [Ǥ rizǥspastis] # (radikaler, ekstremist) άνθρωπος των άκρων, ο [Ǥ anϑrǥpǥs tǥn akrǥn]
3 radikalt adv. (vesentlig, fullkomment, fullstendig) άρδην* [arðin] / forandre noe radikalt αναµορϕώνω κάτι ριζικά [anamǥrfǥnǥ kati rizika] / situasjonen endret seg radikalt η κατάσταση άλλαξε άρδην [i katastasi alaksε arðin] radio m. ράδιο, το [tǥ raðiǥ] # ραδιόϕωνο, το [tǥ raðjǥfǥnǥ] # (trådløs) ασύρµατος, ο [Ǥ asirmatǥs] # (radioapparat, radiomottaker) ραδιοϕωνικός δέκτης, ο [Ǥ raðiǥfǥnikǥz ðεktis] # (rørmottaker) δέκτης µε λυχνίες [ðεktiz mε liχniεs] / de sa/det ble sagt i/på radioen at... το ραδιόϕωνο είπε ότι... [tǥ radjǥfǥnǥ ipε Ǥti] / gresk radio og TV (den greske kringkastinga) η Ελληνική Ραδιοϕωνία Τηλεόραση (ΕΡΤ) [i εliniki raðiǥfǥnia tilεǥrasi] / radioen er skrudd på/står på το ραδιό είναι ανοιχτό [tǥ raðjǥ inε aniχtǥ] / radioen er skrudd av/slått av το ραδιό είναι κλειστό [tǥ raðjǥ inε klistǥ] / radioen står på for høyt, skru den ned! το ραδιόϕωνο παίζει πολύ δυνατά, χαµήλωσέ το! [tǥ raðjǥfǥnǥ pεzi pǥli ðinata ΧamilǤsε tǥ] / sende ei melding over radio (telegrafere ei melding) στέλνω µήνυµα µε τον ασύρµατο [stεlnǥ minima mε tǥn asirmatǥ] radioaktiv adj. ακτινενεργός [aktinεnεrDžǥs] radioaktivitet m. ακτινενέργεια, η [i aktinεnεrjia] radioastronomi m. ραδιοαστρονοµία, η [i raðiǥastrǥnǥmia] radiobil m. (på tivoli) αυτοκινητάκι, το [tǥ aftǥkinitaki] radiofrekvens m. ραδιοσυχνότητα, η [i raðiǥsiχnǥtita] radiofyr n. (retningsfyr på sjøen) ραδιοϕάρος, ο [Ǥ raðiǥfarǥs] radiograf m. ακτινολόγος, ο [Ǥ aktinǥlǥDžǥs] radiografi m. (stråleterapi; framstilling av radiogram) ακτινογραϕία, η [i aktinǥDžrafia] radiografisk adj. (røntgen-) ακτινογραϕικός [aktinǥDžrafikǥs] radiolog m. (spesialist i radiologi eller radioterapi) ακτινολόγος, ο [Ǥ aktinǥlǥDžǥs] radiologi m. (læren om radioaktive stråler og røntgenstråler) ακτινολογία, η [i aktinǥlǥjia] radiologisk adj. ακτινολογικός [aktinǥlǥjikǥs] / radiologisk undersøkelse (røntgenundersøkelse) ακτινολογική εξέταση, η [i aktinǥlǥjiki εksεtasi] radiomast f.m. αναµεταδότης, ο [Ǥ anamεtaðǥtis] radiomottaker m. δέκτης ασυρµάτου, ο [Ǥ ðεktis asirmatu] radiooperatør m. ασυρµατιστής, ο [Ǥ asirmatistis] radiorør n. (forsterkerrør, elektronrør) ενισχυτική λυχνία, η [i εnisçitiki liχnia] # λυχνία ενισχυτού, η [i liχnia εnisçitu] radiosamband n. ασύρµατη επικοινωνία, η [i asirmati εpikinǥnia] # επικοινωνία µε ασύρµατο, η [i εpikinǥnia mε asirmatǥ] # ραδιοεπικοινωνία, η [i raðiǥεpikinǥnia] radiosender m. ποµπός ασυρµάτου, ο [Ǥ pǥmbǥs asirmatu] radiostasjon m. ραδιοϕωνικός σταθµός, ο [Ǥ raðiǥfǥnikǥs staϑmǥs] / privat radiostasjon ιδιωτικός ραδιοϕωνικός σταθµός, ο [Ǥ iðiǥtikǥs raðiǥfǥnikǥs staϑmǥs] radiostøy m. (ραδιοϕωνικά) παράσιτα, τα [ta (raðiǥfǥnika) parasita] # (skurring i radioen) παράστια στο ραδιόϕωνο, τα [ta parasita stǥ raðiǥfǥnǥ] radius m. ακτίνα (κύκλου), η [i aktina (kiklu)] / innen(for) en radius på 10 kilometer (fra) µέσα σε ακτίνα δέκα χιλιοµέτρων (από) [mεsa sε aktina ðεka çiliǥmεtrǥn (apǥ)] / minste radius (i polygon) απόστηµα, το [tǥ apǥstima]
4 radmager adj. (tynn, skranglete, avmagret) ισχνός [isχnǥs] # αδύνατος [aðinatǥs] # # (senete, radmager, knoklete, tynn, skranglete) κοκαλιάρης [kǥkaljaris] # κοκαλιάρικος [kǥkaljarikǥs] # (skinnmager) άσαρκος [asarkǥs] # κάτισχνος [katisχnǥs] # λεπτούτσικος [lεptutsikǥs] / bli radmager (se ut som et beinrangel) αγιάζω [ajazǥ] / en radmager jentunge ένα αδύνατο κοριτσάκι [εna aðinatǥ kǥritsaki] / (neds.) et radmagert kvinnfolk (også: horngjel, lysing) ζαργάνα, η [i zarDžana] / noen radmagre dyr κάτι πολύ αδύνατα ζώα [kati pǥli adinata zǥa] / radmagre unger κάτισχνα παιδιά [katisχna pεðja] radmagerhet f.m. (skrinnhet) αχαµνάδα, η [i aχamnada] # αχάµνια, η [i aχamnia] raffinade m. (sukker i biter/terninger) ζάχαρη σε κύβους [zaχari sε kivus] raffinere v. (destillere, filtrere) διυλίζω [ðiilizǥ] # καθαρίζω [kaϑarizǥ] / raffinere olje/sukker δυιλίζω/καθαρίζω λάδι/ζάχαρη [ðiilizǥ/kaϑarizǥ laði/zaχari] raffineri n. (brenneri, spritfabrikk, oljeraffineri) διυλιστήριο, το [tǥ ðiilistiriǥ] raffinering f.m. (destillering, filtrering) διύλιση, η [i ðiilisi] # (destillering, filtrering) λαµπικάρισµα, το [tǥ lambikarizma] # (foredling, rensing, forbedring, oppbyggelse, adling) εξευγενισµός, ο [Ǥ εksεvjεnizmǥs] raffinert adj. (kunstferdig, fin og forseggjort) έντεχνος [εndεχnǥs] # (utsøkt, tilgjort, bombastisk, oppstyltet) εξεζητηµένος [εksεzitimεnǥs] # (fintfølende, kresen) λεπτοκαµωµένος [lεptǥkamǥmεnǥs] / ei raffinert ung dame µια λεπτοκαµωµένη δεσποινίδα [mja lεptǥkamǥmεni ðεspiniða] rage v. (stå ut, stikke ut/fram) εξέχω [εksεχǥ] # προεξέχω [prǥεksεχǥ] / rage over (henge over, dominere) δεσπόζω [ðεspǥzǥ] : han raget et hode over alle andre εξείχε ένα κεϕάλι πάνω απ' όλους [εksiçε εna kεfali panǥ ap Ǥlus] / fjellet (åsen) som rager overbyen το λόϕο που δεσπόζει της πόλης [tǥ lǥfǥ pu ðεspǥzi tis pǥlis] / han rager over alle sine samtidige δεσπόζει όλων των συγχρόνων του [ðεspǥzi ǤlǤn dǥn siŋχrǥnǥn du] / skyskraperne som rager over New York οι ουρανοξύστες που δεσπόζουν πάνο από τη Ν. Υόρκη [i uranǥksistεs pu ðεspǥzun panǥ apǥ ti nεǥ jǥrki] / Taygetusfjellet rager opp over Evrotasdalen ο Ταΰγετος δεµόζει της κοιλάδας του Ευρώτα [Ǥ taïjεtǥs ðεmǥzi tis kilaðas tu εvrǥta] raggete adj. (stri, strihåret, bustete, bustete) δασύµαλλος [ðasimalǥs] # δασύτριχος [ðasitriχǥs] / et raggete, stritt skjegg δασότριχο µουστάκι [ðasǥtriχǥ mustaki] ragnarok n. (verdens undergang, naturkatastrofe (oversvømmelse, orkan etc.)) κοσµοχαλασιά, η [i kǥzmǥχalasja] # κοσµοχαλασµός, ο [i kǥzmǥχalazmǥs] ragu m. ραγού, το [tǥ raDžu] # εντράδα, η [i εndraða] # (kjøttgryte med løk) στιϕάδο, το [tǥ stifaðǥ] / ragu/kjøttgryte med kokt ris til ατζέµ πιλάϕι [adzεm pilafi] raid n. (razzia, inntrengning, overraskende angrep) εισόρµηση, η [i isǥrmisi] # επιδροµή, η [i εpiðrǥmi] # καταδροµή, η [i kataðrǥmi] # ντου, το [tǥ du] / gjøre et raid/plyndringstokt κάνω επιδροµή/ντου [kanǥ εpiðrǥmi/du] rake v. (med rive) µαζεύω [mazεvǥ] # καθαρίζω µε τσουγκράνα [kaϑarizǥ mε tsuŋgrana] # (kare sammen, skrape sammen, rote omkring) ανασκαλεύω [anaskalεvǥ] # (angå, vedkomme, vedrøre) αϕορώ [afǥrǥ] # γυρεύω [jirεvǥ] / det raker deg ikke! (det
5 angår deg ikke!) δεν είναι δική σου δουλειά! [ðεn inε ðiki su ðulja] / hva raker det deg? (hva har du med det å gjøre? hva angår det deg?) γιατί ανακατεύεσαι εσύ; [jati anakatεvεsε εsi] # και συ τι γυρεύεις; [kε si ti jirεvis] / rake i ilden (bruke ildrake) ανασκαλεύω τη ϕωτιά [anaskalεvǥ ti fǥtja] / rake ei hageseng/et frøbed (rake (sammen) jord for å plante frø i) ανασκαλεύω το έδαϕος για να ϕυτέψω σπόρους [anaskalεvǥ tǥ εðafǥz ja na fitεpsǥ spǥrus] / rake hagegangene καθαρίζω τους διαδρόµους του κήπου [kaϑarizǥ tuz ðiadrǥmus tu kipu] / rake sammen det tørre løvet καθαρίζω τα ξερά ϕύλλα [kaϑarizǥ ta ksεra fila] / rake ut aska fra peisen καθαρίζω το τζάκι (από τις στάχτες) [kaϑarizǥ tǥ dzaki (apǥ tis staχtεs)] rakett m. ρουκέτα, η [i rukεta] # πύραυλος, ο [Ǥ piravlǥs] # (ballistisk missil) βαλλιστικός πύραυλος, ο [Ǥ valistikǥs piravlǥs] # (kule, prosjektil) βολίδα, το [tǥ vǥliða] / en fjernstyrt rakett κατευθυνόµενη βλήµα [katεfϑinǥmεni vlima] / en tretrinns rakett τριώροϕος πύραυλος, ο [Ǥ triǥrǥfǥs piravlǥs] / som en rakett (som ei kule, veldig hurtig) σα βολίδα [sa vǥliða] rakettkaster m. (mil.)(rakettutskyter, utskytningsrampe) ρουκετοβόλο άρµα, το [tǥ rukεtǥvǥlǥ arma] raki m. (ukrydret brennevin) ρακί, το [tǥ raki] # ρακή, η [i raki] # τσικουδιά, η [i tsikuðja] / raki med honning i (honningraki, Kretas nasjonaldrikk ) ρακόµελο, το [tǥ rakǥmεlǥ] rakke ned på v. κακολογώ [kakǥlǥDžǥ] # καταλαλώ [katalalǥ] # λασπολογώ [laspǥlǥDžǥ] # κατασυκοϕαντώ [katasikǥfandǥ] # (υ)βρίζω [(i)vrizǥ] # επικρίνω [εpikrinǥ] # (sverte) διασύρω [ðiasirǥ] # εξυβρίζω [εksivrizǥ] # (håne, skjelle ut, overf. kaste skitt på) καθυβρίζω [kaϑivrizǥ] # (besudle, sverte, skitne til, spotte, vanhellige, skjende) βεβηλώνω [vεvilǥnǥ] # (trekke noens navn/anseelse ned i søla) κατασπιλώνω την υπόληψη κάποιου [kataspilǥnǥ] # (snakke nedsettende om noen) µιλώ σε βάρος κάποιου [milǥ sε varǥs kapiu] : han går omkring og rakker ned på sjefen sin βρίζει τ' αϕεντικό του όπου βρεθεί κι όπου σταθεί [vrizi tafεndikǥ tu Ǥpu vrεϑi ki Ǥpu staϑi] : han rakker bestandig ned på alt som er gresk διαρκώς κακολογεί καθετί ελληνικό [ðiarkǥs kakǥlǥji kaϑεti εlinikǥ] : ikke rakk ned på regjeringa for det der µην επικρίνεις την κυβέρνηση γι' αυτό [min εpikrinis tiŋ givεrnisi jaftǥ] / rakke ned på seg selv (nedvurdere seg selv, vanære seg selv) αυτοδυσϕηµίζοµαι [aftǥðisfimizǥmε] rakke til (skitne til, tilgrise, forurense, søple til) βροµοκοπώ [vrǥmǥkǥpǥ] rakkerunge m. (rampunge, smådjevel, trollunge, villbasse) διαβολάκι, το [tǥ ðiavǥlaki] ζιζάνιο, το [tǥ zizaniǥ] # µπαγάσας, ο [Ǥ baDžasas] # pl. µπαγάσηδες [baDžasiðεs] # (ugagnskråke, skøyer) ζαβολιάρης, ο [Ǥ zavǥljaris] # (plage, plageånd, ramp) µπελάς, ο [Ǥ bεlas] # (også humor.:) κάθαρµα, το [tǥ kaϑarma] # κατεργάρης, ο [Ǥ katεrDžaris] # (en skøyeraktig, irriterende unge) ένα άτακτο ενοχλητικό παιδί [εna ataktǥ εnǥχlitikǥ pεði] / bare vent til jeg får tak i deg, din rakkerunge! αν σε πιάσω στα χέρια µου, µπαγάσα!/µπαγασάκο! [an sε pjasǥ sta çεria mu baDžasa/baDžasakǥ] / den gutten er en ordentlig rakkerunge αυτό το παιδί είναι πολύ/µεγάλος αβολιάρης
6 [aftǥ tǥ pεði inε pǥli/mεDžalǥz zavǥljaris] # han er en ordentlig rakkerunge/en djevelunge είναι ζιζάνιο του σατανά [inε zianiǥ tu satana] / forsvinn, din rakkerunge! ϕύγε από δω, µπελά! [fijε apǥ ðǥ bεla] rakle f.m. (bot.) ίουλος, ο [Ǥ iulǥs] / bjørkerakle ίουλος σηµύδας, ο [Ǥ iulǥs simiðas] rakle- (bot.: raklebærende) πτελοειδής [ptεlǥiðis] rakne v. (gå opp i sømmene, overf. gå opp i limingen, gå i oppløsning) διαλύοµαι [ðialiǥmε] # (bli trevlet, frynse seg) ξεϕτίζω [ksεftizǥ] / bind opp/skoner kanten på teppet for at det ikke skal rakne δέσε την άκρη του χαλιού για να µην ξεϕτίσει [ðεsε tin akri tu Χalju ja na min ksεftisi] / de siste ti minuttene raknet det for laget vårt/gikk laget vårt i oppløsning στα τελευταία δέκα λεπτά η οµάδα µας διαλύθηκε [sta tεlεftεa ðεka lεpta i Ǥmaða maz ðialiϑikε] raknet adj. (opptrevlet) ξεϕτισµένος [ksεftizmεnǥs] ramaskrik n. (høylydte protester) κατακραυγή, η [i katakravji] rambukk m. (hist.)(stormbukk, murbrekker) πολιορκητικός κριός, ο [Ǥ pǥliǥrkitikǥs kriǥs] # πολιορκητική µηχανή, η [i pǥliǥrkitiki miχani] # (våpen) βέργα, η [i vεrDža] # (støter, våpen, vedder) εµβολέας, ο [Ǥ εmvǥlεas] # (redskap til å ramme ned pæler med) πασσαλοµπήχτης, ο [pasalǥbiχtis] # (vedder, vedderstevn (på krigsskip)) έµβολο (πλοίου), το [tǥ εmvǥlǥ (pliu)] ramle v. (falle) πέϕτω [pεftǥ] # γκρεµίζοµαι [grεmizǥmε] # (skramle, skrangle, dundre) βροντώ [vrǥndǥ] / ramle inn (komme på uventet besøk, uventet stikke innom) επισκέπτοµαι κάποιον αιϕνιδιαστικά/απροειδοποίητα [εpiskεptǥmε kapiǥn εfniðiastika/aprǥiðǥpiita] # πάω ορανοκατέβατος σε κάποιον [paǥ uranǥkatεvatǥs sε kapiǥn] : jeg liker ikke at folk bare ramler inn her εν µ' αρέσει να µου 'ρχονται απροειδοποίητα επισκέπτες [ðεn marεsi na mupχǥndε aprǥiðǥpiita εpiskεptεs] / ramle ned (rulle nedover) κατρακυλώ [katrakilǥ] # γκρεµίζοµαι [grεmizǥmε] # (falle hodestups) κουτρουβαλώ [kutruvalǥ] / ramle ned trappa κουτρουβαλώ/ πέϕτω στις σκάλες [kutruvalǥ/pεftǥ stis skalεs] : han ramla i/ned trappa γκρεµίστηκε στη σκάλα [grεmistikε sti skala] : han sklei og ramla ned trappa γλύστρησε και κατρακύλησε στις σκάλες [Džlistrisε kε katrakilisε stis skalεs] / ramle over ende (gjøre rundkast) κατρακυλώ [katrakilǥ] / ramle sammen (rase sammen) σωριάζοµαι [sǥriazǥmε] # γκρεµίζοµαι [grεmizǥmε] : bokstabelen svaiet og ramlet over ende ο σωρός των βιβλίων έγειρε κι έπεσε [Ǥ sǥrǥs tǥn vivliǥn εjirε ki εpεsε] : være like før noe ramler sammen (synge på siste verset, være vaklevoren) είµαι ετοιµόρροπος [imε εtimǥrǥpǥs] : det er like før bordet/senga ramler sammen το τραπέζι/κρεβάτι είναι ετοιµόρροπο [tǥ trapεzi/krεvati inε εtimǥrǥpǥ] / stridsvognene ramlet gjennom gatene τα τανκς διέσχισαν βροντώντας τους δρόµους [ta tanks ðjεsçisan vrǥndǥndas tuz ðrǥmus] ramme f.m. (bilderamme) πλαίσιο, το [tǥ plεsiǥ] # κάδρο, το [tǥ kaðrǥ] # κορνίζα, η [i kǥrniza] # (grense) όριο, το [tǥ ǤriǤ] / sette ramme på (ramme inn) κορνιζάρω [kǥrnizarǥ] / ut over rammen for... πέρα από τα όρια του... [pεra apǥ ta Ǥria tu] ramme v. (slå, hjemsøke) πλήττω [plitǥ] # ταλανίζω [talanizǥ] # καταστενοχώρω
7 [stεnǥχǥrǥ] # βρίσκω [vriskǥ] # (tilstøte, vederfares) επέρχοµαι [εpεrχǥmε] δοκιµάζω [ðǥkimazǥ] / bli rammet (være/bli (hardt) prøvet) δοκιµάζοµαι [ðǥkimazǥmε] : bedriften hans ble hardt rammet av oljekrisa/av inflasjon η επιχείρησή του δοκιµάστηκε σκληρά από την κρίση πετρελαίου/τον πληθωρισµό [i εpiçirisi tu ðǥkimastikε sklira apǥ tiŋ grisi pεtrεlεu/tǥm pliϑǥrizmǥ] / et område som er rammet av (utsatt for) tørke περιοχή πληττόµενη από ξηρασία [pεriǥçi plitǥmεni apǥ ksirasia] / katastrofen som rammet oss η συµϕορά που µας βρήκε [i simfǥra pu mas vrikε] / nyhetene rammet ham hardt οι ειδήσεις τον καταστενοχώρησαν [i iðisis tǥn katastεnǥχǥrisan] / ramme inn (sette ramme på) κορνιζάρω [kǥrnizarǥ] / økonomien vår ble hardt rammet av inflasjon ο πληθωρισµός ήταν µεγάλη δοκιµασία για την οικονοµία µας [Ǥ pliϑǥrizmǥs itan ðǥkimasia ja tin ikǥnǥmia mas] rammemaker m. κορνιζάς, ο [Ǥ kǥrnizas] rammes v. (bli rammet, lide) παθαίνω [paϑenǥ] / rammes av heteslag (få heteslag) παθαίνω θερµοπληξία [paϑεnǥ ϑεrmǥpliksia] rammet adj. (utsatt) πληττόµενος [plitǥmenǥs] ramp m. χούλιγκαν, ο [Ǥ Χuligan] # (småramp, rampete person, ertekrok) ζιζάνιο, ο [Ǥ zizaniǥ] rampe f.m. (plattform) εξέδρα, η [i εksεðra] # ράµπα, η [i ramba] # (podium) πασαρέλα, η [i pasarεla] rampegutt m. (drittgutt, slyngel, ung kjeltring) βροµόπαιδο, το [tǥ vrǥmǥpεðǥ] # (slem gutt) κακοπαιδί, το [tǥ kakǥpεði] # (ugagnskråke, spilloppmaker) ζαβολιάρης, ο [Ǥ zavǥljaris] rampejente f. (drittjente, nebbete jentunge, tøyte) βροµοκόριτσο, το [tǥ vrǥmǥkǥritsǥ] rampelys n. προσκήνιο, το [tǥ prǥskiniǥ] / komme i rampelyset εµϕανίζοµαι στο προσκήνιο [εmfanizǥmε stǥ prǥskiniǥ] # βγαίνω στο προσκήνιο [vjεnǥ sǥ prǥskiniǥ] rampestrek m. (folk. puss, strek) ζαβολιά, η [i zavǥlja] # (lureri, rampestreker, kjeltringstreker) κατεργαριά, η [i katεrDžaria] / gjøre rampestreker κάνω ζαβολιές [kanǥ zavǥljεs] / han er full av rampestreker είναι γεµάτος κατεργαριά [inε jεmatǥs katεrDžaria rampete adj. (bråkete, støyende) δαιµονισµένος [ðεmǥnizmεnǥs] # (uoppdragen, skøyeraktig, ertelysten) ζαβολιάρης [zavǥljaris] # (som gjør ugagn) ζηµιάρης [zimjaris] # ζηµιάρικος [zimjarikǥs] # κακοποιός [kakǥpiǥs] / han er jævlig rampete είναι ζαβολιάρης σα σατανάς [inε zavǥljaris sa satanas] rampunge m. (smådjevel, liten djevel, trollunge, villbasse) διαβολάκι, το [tǥ ðiavǥlaki] # διαβολόπαιδο, το [tǥ ðiavǥlǥpεðǥ] # καπετάν ϕασαρίας, ο [Ǥ kapεtan fasarias] / sønnen deres er en rampunge διαβολόπαιδο ο γιος τους! [ðiavǥlǥpεðǥ Ǥ jǥs tus] ramse opp v. (regne opp, telle) απαριθµώ [apariϑmǥ] # (lire av seg) λέω απνευστί* απέξω [lεǥ apnεfsti apεksǥ] # αραδιάζω [araðjazǥ] / han ramset opp ei navneliste αράδιασε µια λίστα µε ονόµατα [araðiasε mia lista mε ǤnǤmata] / ramse opp hovedstedene i Europa απαριθµώ τις προτεύουσες της Ευρώπης [apariϑmǥ tis prǥtεvusεs tis εvrǥpis] ramsvart adj. (svart som en ravn, kullsvart) κατάµαυρος [katamavrǥs] / ramsvart hår
8 κατάµαυρα µαλλιά [katamavra malja] ran n. ληστεία, η [i listia] # (plyndring) λήστευση, η [i listεfsi] # (overfall, raid) επιδροµή, η [i εpiðrǥmi] / et frekt ran µια θρασύτατη ληστεία [mja ϑrasitati listia] / et voldelig ran ληστεία µετά βίας [listia mεta vias] / væpnet ran ένοπλη ληστεία, η [i εnǥpli listia] rand f.m. (kant) χείλος, το [tǥ çilǥs] # (kant, utkant, grense, ramme) µπορντούρα, η [i bǥrdura] # (skittrand (i badekar etc.), vannstandsmerke) λέρα, η [i lεra] / til randen (helt full, helt opp) έως /ώς επάνω [εǥs/ǥs εpanǥ] : fyll det til randen γεµίσε το ως επάνω [jεmisε tǥ Ǥs εpǥnǥ] / brevpapir med svart rand/sørgerand επιστολόχαρτα µε µαύρη µπορντούρα [εpistǥlǥχarta mε mavri bǥrdura] / vask bort (skitt)randa i badekaret! πλύνε τις λέρες από τη µπανιέρα [plinε tiz lεrεs apǥ ti banjεra] rane v. (plyndre, flå) ληστεύω [listεvǥ] # ξεγυµνώνω [ksεjimnǥnǥ] / rane en bank ληστεύω µια τράπεζα [listεvǥ mja trapεza] / jeg ble slått ned og ranet i mørket µε ληστέψανε στα σκοτεινά [mε listεpsanε sta skǥtina] raner m. (røver, banditt) ληστής, ο/η [Ǥ/i listis] / en raner det er utlovd dusør for επικηρυγµένος ληστής [εpikiriDžmεnDžz listis] ranerbande m. (røverbande) οµάδα ληστών, η [i Ǥmaða listǥn] rang m. (grad, trinn, stadium) βαθµίδα, η [i vaϑmiða] # βαθµός ιεραρχίας, ο ǤvaϑmǤs iεrarçias] # (mil. grad) βαθµός, ο [Ǥ vaϑmǥs] / han har kapteins rang/grad έχει/ϕέρει το βαθµό του λοχαγού [εçi/fεri tǥ vaϑmǥ tu lǥχaDžu] rangel m. (fest, knallfest, sjøslag, fyllekule) γλέντι, το [tǥ Džlεndi] / en tredagers rangel τριήµερο γλέντι, το [tǥ triimεrǥ glεndi] / gå på rangel (være på kjøret, skeie ut, være ryggesløs) ασωτεύω [asǥtεvǥ] # το ρίχνω στο γλέντι [tǥ riχnǥ stǥ Džlεndi] # (slå seg på flaska) τα κοπανάω [ta kǥpanaǥ] # (svire, drikke seg full) µεθοκοπώ [mεϑǥkǥpǥ] : han går på rangel hver dag µεθοκοπάει κάθε µέρα [mεϑǥkǥpai kaϑε mεra] / han er på rangel igjen (han er på kjøret igjen) το 'χει ρίξει πάλι έξω [tǥ çi riksi pali εksǥ] / var du på rangel i går kveld? ασωτέψατε χτες βράδυ, ε; [asǥtεpsatε Χtεz vraði ε] rangere v. (inndele, klassifisere, gradere, sortere) βαθµολογώ [vaϑmǥlǥDžǥ] # (ordne etter rang) κατατάσσω κατά βαθµό [katatasǥ kata vaϑmǥ] # (sortere etter kvalitet/ størrelse/verdi) κατατάσσω κατά ποιότητα/µέγεθος /κατ' αξία [katatasǥ kata piǥtita/mεjεϑǥs/kataksia] / hvordan rangerer du Kavafis som dikter? που κατατάσσεις τον Καβάϕη ως ποιητή; [pu katatasis tǥŋ kavafi Ǥs piiti] : han rangeres blant de beste κατατάσσεται µεταξύ των πρώτων [katatasεtε mεtaksi tǥn prǥtǥn] rangering f.m. (klassifisering, sortering) κατάταξη, η [i katataksi] / rangering på linje med (likestilling, det å likestille/sidestille) εξοµοίωση, η [i εksǥmiǥsi] rangle f.m. (leketøy for spedbarn) κουδουνίστρα (µωρού), η [i kuðunistra (mǥru)] rangle v. (være natterangler, være seint oppe om natta) ξενυχτώ [ksεniχtǥ] # (være på rangel, skeie ut, være ryggesløs) ασωτεύω [asǥtεvǥ] # τα κοπανίζω [ta kǥpanizǥ] # τα κοπανάω [ta kǥpanaǥ] # τα κοπανώ [ta kǥpanǥ] # (gå på rangel, feste, slå seg
9 løs) ξεϕαντώνω [ksεfandǥnǥ] # (feste, fly etter jentene, forføre kvinner) µπερµπαντεύω [bεrbandεvǥ] / hver kveld er han ute og rangler med vennene sine κάθε βράδυ πάει και τα κοπανάει µε τους ϕίλους του [kaϑε vraði pai kε ta kǥpanai mε tus filεs tu] / var du ute og ranglet i går kveld? ασωτέψατε χτες βράδυ, ε; [asǥtεpsatε Χtεz vraði ε] ranglefant m. (svirebror, livsnyter, playboy) γλεντζές, ο [Ǥ Džlεndzεs] # (dagdriver, flyfille, boms, landstryker) αλανιάρης, ο [Ǥ alanjaris] # άσωτος, ο [Ǥ asǥtǥs] rangordning m. (rangsystem, rangstige) ιεράρχηση, η [i iεrarçisi] rangsperson m. (standsperson, høyere embetsmann, dignitar, statsfunksjonær) αξιωµατούχος, ο [Ǥ aksiǥmatuχǥs] # άρχοντας, ο [Ǥ arχǥndas] rangstige m. (rangsystem, rangordning) ιεράρχηση, η [i iεrarçisi] # κλίµακα, η [i klimaka] / den militære rangstigen η στρατιωτική ιεραρχία [i stratiǥtiki iεrarçia] / den sosiale rangstigen η κοινωνική κλίµακα [i kinǥniki klimaka] : klatre et trinn opp på den sosiale rangstigen ανεβαίνω ένα σκαλοπάτι στην κοινωνική κλίµακα [anεvεnǥ εna skalǥpati stin kinǥniki klimaka] / han nådde toppen av rangstigen έϕτασε στην κορυϕή της ιεραρχίας [εftasε stin gǥrifi tis iεrarçias] / være på toppen av rangstigen/hierarkiet/lønnsstigen etc. είµαι στην κορυϕή της κλίµακας [imε stiŋ kǥrifi tis klimakas] rank adj. (flott, velbygd) λεβέντικος [lεvεndikǥs] / en rank gammel mann (en galant eldre herre) λεβεντόγερος, ο [Ǥ lεvεndǥjεrǥs] ransake v. (gjennomsøke, saumfare) αναδιϕώ* [anaðifǥ] # εξετάζω προσεχτικά [εksεtazǥ prǥsεχtika] / ransake sitt hjerte/sin samvittighet εξετάζω προσεχτικά την καρδιά µου/τη συνείδησή µου [εksεtazǥ prǥsεχtika tiŋ garðja mu/ti siniðisi mu] ransaking f.m. (ransakelse, gjennomsøking) αναδίϕηση, η [i anaðifisi] # (husundersøkelse) κατ' οίκον έρευνα, η [i kat ikǥn εrεvna] ransakingsordre m. ένταλµα για έρευνα, το [tǥ εndalma ja εrεvna] # (husundersøkelsesordre) ένταλµα έρευνας κατ' οίκον, το [tǥ εndalma εrεvnas kat ikǥn] # (kjennelse for/tillatelse til husundersøkelse/ransaking) άδεια κατ' οίκον έρευνας, η [i aðia kat ikǥn εrεvnas] # δικαίωµα έρευνας, το [tǥ ðikεǥma εrevnas] ransel m. (skuldersekk, skulderveske, ryggsekk) γυλιός, ο [Ǥ jiljǥs] # σακίδιο, το [tǥ sakiðiǥ] ransutbytte n. (bytte, krigsbytte, rov) λάϕυρω, το [tǥ lafirǥ] ranunkel m. (i soleiefamilien, engsoleie, smørblomst) νεραγκούλα, η [i nεraŋgula] rap n. ερυγή, η [i εriji] # (dagl.) ρέψιµο, το [tǥ rεpsimǥ] rape v. ρεύοµαι [rεvǥmε] / øldrikking får han til å rape η πόση της µπίρας τον κάνει να ρεύεται [i pǥsi tis biras tǥŋ gani na rεvεtε] rapp n. (svepeslag, piskeslag) βίτσα, η [i vitsa] rappe v. (knabbe, naske) σουϕρώνω [sufrǥnǥ] # (stjele) κλέβω [klεvǥ] # αρπάζω [arpazǥ] / hvem har rappet fyrstikkene mine? ποιος σούϕρωσε τα σπίρτα µου; [pjǥs sufrǥsε ta spirta mu] / noen har rappa sykkelen min κάποιος µου 'κλεψε
10 το ποδήλατο [kapiǥn mu klεpsε tǥ pǥðilatǥ] / rappe ei klokke αρπάζω ένα ρολόι [arpazǥ εna rǥlǥi] : hvem har rappa klokka mi? ποιος άρπαξε το ρολόι µου; [piǥs arpaksε tǥ rǥlǥi mu] rappfotet adj. (rappføtt, lettbeint, lett på foten) αλαϕροπόδης [alafrǥpǥðis] # ελαϕοπόδαρος [εlafǥpǥðarǥs] # γοργοπόδαρος [DžǤrDžǤpǤðarǤs] # γοργός [DžǤrDžǤs] rapphøne f. πέρδικα, η [i pεrðika] rappkjefta adj. (nebbete, nesevis) αναιδής [anεðis] rappmunnet adj. (neds. skravlete) ευϕραδής [εfraðis] : han er rappmunnet (han er ei skravlebøtte) έχει ευϕραδής [εçi εfraðis] rapport m. (referat) αναϕορά, η [i anafǥra] # ραπόρτο, το [tǥ rapǥrtǥ] # απολογισµός, ο [Ǥ apǥlǥjizmǥs] # (innberetning, uttalelse, underetning, meddelelse) δήλωση, η [i ðilǥsi] # (redegjørelse, framstilling, stil, essay) έκθεση, η [i εkϑεsi] # (underretning, melding, diplomatisk note) διακοίνωση, η [i ðiakinǥsi] # (melding) ανταπόκριση, η [i andapǥkrisi] # (meddelelse, bulletin, rundskriv) δελτίο, το [tǥ ðεltiǥ] / en detaljert rapport αναλυτική/διεξοδική έκθεση [analitiki/ðiεksǥðiki εkϑesi] : gi/ avlegge en detaljert rapport om noe δίνω λεπτοµερή απολογισµό για κάτι [ðinǥ lεptǥmεri apǥlǥjizmǥ ja kati] / en fragmentarisk/ufullstendig rapport αποσπασµατική έκθεση[apǥspazmatiki εkϑεsi] / en hemmelig rapport απόρρητη έκθεση [apǥriti εkϑεsi] / en rapport fra Paris µια ανταπόκριση από το Παρίσι [mja andapǥkrisi apǥ tǥ parisi] / han pekte på flere feil i rapporten min έδειξε πολλά λάθη στην έκθεσή µου [εdiksε pǥla laϑi stin εkϑεsi mu] / rapporten hans er full av unøyaktigheter η έκθεσή του είναι γεµάτη ανακρίβειες [i εkϑεsi tu inε jεmati anakriviεs] / rapporten hans var ennå uskreven (han hadde ikke skrevet rapporten sin ennå) είχε ακόµα ασύνταχτη την αναϕορά του [içε akǥma asindaχti tin anafǥra tu] rapportere v. ανακοινώνω [anakinǥnǥ] # αναϕέρω [anafεrǥ] # (innrapportere, melde, meddele) γνωστοποιώ [DžnǤstǤpiǤ] # αναϕέροµαι [anafεrǥmε] # µεταδίδω [mεtaðiðǥ] # µεταδίνω [mεtaðinǥ] / det ble rapportert et jordskjelv i går αναϕέρθηκε χθες ένας σεισµός [anafεrϑikε Χϑεs εnas sizmǥs] / jeg skal rapportere deg til rektor/styret θα σε αναϕέρω στον γυµνασιάρχη/στη διεύθυνση [ϑa sε anafεrǥ stǥn jimnasiarçi/sti ðjεfϑinsi] / politiet/ei avis rapporterte at... η αστυνοµία/ µια εϕηµερίδα ανάϕερε ότι... [i astinǥmia/mia εfimεriða anafεrε Ǥti] / rapportere ei ulykke αναϕέρω ένα ατύχηµα [anafεrǥ εna atiçima] / rapportere gjennom de vanlige kanalene (innrapportere ad tjenestevei) αναϕέροµαι ιεραρχικώς [anafεrǥmε iεrarcikǥs] / rapportere noe til noen (gi rapport til noen om noe) κάνω έκθεση σε κάποιον για κάτι [kanǥ εkϑεsi sε kapiǥn jia kati] : rapportere noe til myndighetene γνωστοποιώ κάτι στις αρχές [DžnǤstǤpiǤ kati stis arçεs] / rapporteres (meldes) µεταδίδοµαι [mεtaðiðǥmε] : det rapporteres fra Paris at µεταδίδεται από το Παρίσι ότι [mεtaðiðεtε apǥ tǥ parisi Ǥti] raps m. (turnips, kålrot) γογγύλι, το [tǥ DžǤŋgili] rar adj. (underlig, som ikke passer sammen) αταίριαστος [ateriastǥs] # (fremmedartet,
11 merkelig, egen, pussig) παράξενος [paraksεnǥs] # (merkverdig, merkelig, pussig, snodig, snål) αλαµπουρνέζικος [alamburnεzikǥs] # περίεργος [pεriεrDžǥs] ιδιόρρυθµος [iðiǥriϑmǥs] / det rare (med den saken) er at το κωµικό (στην υπόθεση) είναι ότι... [tǥ kǥmikǥ (stin ipǥϑεsi) inε Ǥti] # το παράξενο (στην υπόθεση) είναι ότι [tǥ paraksεnǥ (stin ipǥϑεsi) inε Ǥti] / (for) en rar hatt! ένα ιδιόρρυθµο! [εna iðiǥriϑmǥ] / en rar skapning (en merkelig fyr, en underlig skrue) παράξενο πλάσµα, το [tǥ paraksεnǥ plazma] / et banner med et rart emblem µια σηµαία µε παράξενο έµβληµα [mja simεa mε paraksεnǥ εmvlima] / (slett) ikke noe rart (ikke så merkelig, intet under) διόλου παράξενο! [ðjǥlu paraksεnǥ] / noe av det rareste som har hendt meg noen gang (en av de merkeligste opplevelsene jeg noen gang har hatt) ένα από τα πιο περίεργα επεισόδια που µου 'τυχαν ποτέ [εna apǥ ta pjǥ pεriεrga εpisǥðia pu mu tiχan pǥtε] raring m. ( en pussig fyr, en rar type, en snodig skrue) παράξενος τύπος, ο [Ǥ paraksεnǥs tipǥs] # βλήµα, το [tǥ vlima] / han er litt av en raring (han har mange særegenheter) έχει πολλές ιδιοµορϕίες [εçi pǥlεs iðiǥmǥrfiεs] : kameraten din er litt av en raring/en underlig skrue είναι λιγάκι βλήµα ο ϕίλος σου [inε liDžaki vlima Ǥ filǥs su] rart adv. (underlig) παράξενα [paraksεna] / han så rart på meg µε κοίταξε παράξενα [mε kitaksε paraksεna] ras n. (skred av jord-, leir-, snømasser o.l.) κατολίσθηση µαζών, η [i katǥlisϑisi mazǥn] rase f.m. (kjønn, herkomst, art, nasjon) γένος, το [tǥ jεnǥs] # (rase, stamme) ϕυλή, η [i fili] / av en annen rase (fremmed) αλλόϕυλος [alǥfilǥs] / den menneskelige rase (menneskerase) το ανθρώπινο γένος [tǥ anϑrǥpinǥ jεnǥs] / segregere rasene (praktisere raseskille) διαχωρίζω τις ϕυλές [ðiaχǥrizǥ tis filεs] rase v. (være rasende, være smittet av hundegalskap) λυσσοµανώ [lisǥmanǥ] # λυσσάω [lisaǥ] # λυσσώ [lisǥ] # (være rasende) πνέω µένεα [pnεǥ mεnεa] # (storme, herje, være rasende) µαίνοµαι [mεnǥmε] # (om naturkreftene) µανιάζω [manjazǥ] / rase fra seg (som ung) (løpe hornene av seg) γλεντώ τα νιάτα µου [DžlεndǤ ta njata mu] / rase mot (tordne mot, knuse, om lynet: treffe, ramme, drepe) κεραυνοβολώ [kεravnǥvǥlǥ] / rase mot noen (legge seg ut med noen, sette seg opp mot noen) τα βάζω µε κάποιον [ta vazǥ mε kapiǥn] # (skjelle ut/forbanne noen) καταργώ κάποιον [katarDžǥ kapiǥn] : det er nytteløst å rase mot skjebnen/regjeringen δεν ωϕελεί να τα βάζεις µε τη µοίρα/την κυβέρνηση [ðεn Ǥfεli na ta vaziz mε ti mira/tiŋ kivεrnisi] : rase mot plutokratene/regjeringen καταρτγώ τους πλουτοκράτες /την κυβέρνηση [katarDžǥ tus plutǥkratεs/tiŋ givεrnisi] : han raser/tordner mot den yngre generasjon µαίνεται εναντίον της νεολαίας [mεnεtε εnandiǥn tiz nεǥlεas] / rase sammen (gå i oppløsning, sige sammen) καταρρέω [katarεǥ] # διαλύοµαι [ðialiǥme] # (ramle sammen, kollapse) σωριάζοµαι [sǥriazǥmε] # γκρεµίζοµαι [grεmizǥmε] # (styrte sammen, jevnes med jorda) απογκρεµίζοµαι [apǥgrεmizǥmε] # (gå i oppløsning, falle sammen/fra hverandre, gå av hengslene) ξεχαρβαλώνοµαι [ksεχarvalǥnǥmε] : ti hus raste sammen under jordskjelvet δέκα σπίτια γκρεµίστηκαν µε το σεισµό [ðεka spitia grεmistikan mε tǥ sizmǥ] : verden holder på å rase sammen ξεχαρβαλώνεται
12 ο κόσµος µας [ksεχarvalǥnεtε Ǥ kǥzmǥz mas] / rase ut (sige ut, synke, styrte) βουλιάζω [vuljazǥ] # (om jordras etc.: skli nedover, rase ut) κατολισθαίνω [katǥlisϑεnǥ] # γλιστρώ (προς τα) κάτο [DžlistrǤ prǥs ta katǥ] / stormen/sjøen/ vinden raste hele dagen η θύελλα/η θάλασσα/ο άνεµος λυσσοµανούσε όλη µέρα [i ϑiεla/i ϑalasa/ǥ anεmǥz lisǥmanusε Ǥli mεra] : brannen/stormen har rast i ei uke nå η ϕωτιά/η θύελλα µαίνεται µια βδοµάδα [i fǥtja/i ϑiεla mεnεtε mja vðǥmaða] / veien har rast ut på flere steder på grunn av regnværet ο δρόµος βούλιαξε εδώ και εκεί από τις βροχές [Ǥ ðrǥmǥz vuliaksε εðǥ kε εki apǥ tiz vrǥçεs] / vinden raste hele natta λύσσιαξε ο αέρας ολη νύχτα [lisiaksε Ǥ aεras Ǥli niχta] rase- (som har med rase å gjøre) ϕυλετικός [filεtikǥs] rasediskriminering f.m. ϕιλετική διάκριση, η [i filεtiki ðjakrisi] # (også: apartheid) ϕυλετικές διακρίσεις [filεtikεs ðiakrisis] rasefellesskap n. (etnisk fellesskap) κοινότητα ϕυλής, η [i kinǥtita filis] rasefordommer m.pl. ϕυλετικές προκαταλήψεις, οι [i filεtikεs prǥkatalipsis] / det hatet som rasefordommer skaper (det hatet som springer ut av rasefordommer) το µίσος που γεννάνε οι ϕυλετικές προκαταλήψεις [tǥ misǥs pu jεnanε i filεtikεs prǥkatalipsis] rasehat n. ϕυλετικό µίσος, το [tǥ filεtikǥ misǥs] / gjennomsyret av rasehat (fylt av rasehat) εµποτισµένος από ϕυλετικό µίσος [εmbǥtizmεnǥs apǥ filεtikǥ misǥs] / nøre opp under/gi næring til rasehatetet βάζω σε ενέργεια το ϕυλετικό µίσος [vazǥ sε εnεrjia tǥ filεtikǥ misǥs] rasehund m. (hund med stamtavle) σκύλος από σόι, ο [Ǥ skilǥs apǥ sǥî] rasehygiene m. (eugenikk) ευγονική, η [i εvDžǥniki] # ευγονισµός, ο [Ǥ εvDžǥnizmǥs] rasemotsetninger m. (anstrengt forhold/spenninger mellom raser) ϕυλακτικές εντάσεις [filaktikεs εndasis] rasende adj. (fra seg) εξάλλος [eksalǥs] # µαινόµενος [mεnǥmεnǥs] # µανιασµένος [maniazmεnǥs] # κορωµένος (από θυµό) [kǥrǥmεnǥs (apǥ ϑimǥ)] # (vill, opprørt) αγριεµένος [aDžriemεnǥs] # ϕρενιασµένος [frεniazmεnǥs] # (avsindig, vanvittig, forstyrret, forvirret) αλλόϕρων [alǥfrǥn] # αλλόϕρον* [alǥfrǥn] # πελιδνός/ τρελλός από θυµό [pεliðnǥs/trεlǥs apǥ ϑimǥ] # πολύ θυµωµένος [ϑimǥmεnǥs] / bli rasende (gå berserk) ϕρενιάζω [frεnjazǥ] # γίνοµαι έξαλλος [jinǥmε εksalǥs] # (fly i taket, fly i flint, bli aldeles rasende) ϕρενιάζω [frεnjazǥ] # βουλίζοµαι [vulizǥmε] παλαβώνω # [barutjazǥ] # εξαγριώνοµαι [εksaDžriǥnǥmε] # µπαρουτιάζω [palavǥnǥ] # αϕηνιάζω (από θυµό) [afinjazǥ (apǥ ϑimǥ)] # (bli/være rasende, bli gal) λυσσιάζω [lisiazǥ] # λυσσάζω [lisazǥ] : han ble rasende da han så det έγινε πυρ και µανία από το θέαµα [εjinε pir kε mania apǥ tǥ ϑεama] : han ble rasende på meg fordi jeg hadde fortalt det til far έγινε πυρ και µανία εναντίον µου που το ' πα στον πατέρα [εjinε pir kε mania εnandiǥn mu pu tǥ pa stǥn patεra] : han fløy i taket da han hørte det αϕήνιασε/βουρλίστικε όταν τ' άκουσε [afiniasε/ vurlistikε Ǥtan takusε] / han var rasende på deg (han raste mot deg) µαίνονταν εναντίον σου [mεnǥndan εnandiǥn su] / han/hun var rasende på meg λύσσιαξε µαζί µου [lisiaksε mazi mu] : jeg ble rasende da jeg fikk se han/så han αποθηριώθηκα όταν τον είδα [apǥϑiriǥϑika Ǥtan tǥn iða] / jeg blir rasende når jeg
13 ser λυσσιάζω όταν βλέπω [lisiazǥ Ǥtan vlεpǥ] / jeg var rasende/indignert (jeg var så sint at det svartnet for øynene) θόλωσε το µάτι µου/το µυαλό µου [ϑǥlǥsε tǥ mati mu/tǥ mialǥ mu] / gjøre en sint/rasende αποθηριώνω [apǥϑiriǥnǥ] # εξαγριώνω [εksaDžriǥnǥ] # µπαρουτιάζω [barutjazǥ] : det gjør meg rasende å tenke på at... (tanken på at... gjør meg rasende) µε αποθηριώνει η ιδέα ότι... [mε apǥϑiriǥni i iðεa Ǥti] : han gjorde meg rasende µε έκανε εκτός εαυτού [mε εkanε εktǥz mεaftu] / jeg var rasende (jeg var i sterk sinnsbevegelse, jeg var oppøst) βρισκόµουν σε αναβρασµό από θυµό [vriskǥmun sε anavrazmǥ apǥ ϑimǥ] / rasende for noe θυµωµένος /γεµάτος θυµό για κάτι [ϑimǥmεnǥz/jεmatǥs ϑimǥ ja kati] / være rasende på noen είµαι πυρ και µανία εναντίον κάποιου [imε pir kε mania εnandiǥŋ kapiu] # πνέω µένεα εναντίον κάποιου [pnεǥ mεnεa εnandiǥn kapiu] : han ble rasende på meg fordi jeg hadde fortalt det til far έγινε πυρ και µανία εναντίον µου που το 'πα στον πατέρα [εjinε pir kε mania εnandiǥn mu pu tǥ pa stǥn patεra] rasende adv. (med villskap/raseri, i rasende fart) µε λύσσα [mε lisa] rasere v. (rasere fullstendig, legge i ruiner, jevne med jorda) ισοπεδώνω [isǥpεðǥnǥ] # ανακάβω [anaskavǥ] # καταστρέϕω [katastrεfǥ] # ξεθεµελιώνω [ksεϑεmεljǥnǥ] # (ødelegge, ruinere, gjøre skade på) αϕανίζω [afanizǥ] # (knuse alt, oppføre seg som en elefant i en porselensbutikk) τα κάνω γης Μαδιάµ [ta kanǥ jiz maðjam] # (plyndre, ødelegge, rive ned) δηώνω* [ðjǥnǥ] # ρηµάζω [rimazǥ] / de rasende studentene raserte forretningsstrøket i sentrum οι οργισµένοι ϕοιτητές τα ρήµαξαν στη κεντρική εµπορική περιοχή [i Ǥrjizmεni fititεs ta rimaksan sti kεndriki εmbǥriki pεriǥçi] : tyfonen raserte alt i mils omkrets ο τυϕώνας κατάστρεψε τα πάντα σε ακτίνα µιλίων [Ǥ tifǥnas katastrεpsε ta panda sε aktina miliǥn] : tyfonen raserte øya/la øya øde ο τυϕώνας ερήµωσε το νήσι [Ǥ tifǥnǥs εrimǥsε tǥ nisǥs] raseri n. παραϕορά, η [i parafǥra] # µανία, η [i mania] # µάνητα, η [i manita] # (kraftig irritasjon) εξαγρίωση, η [i εksaDžriǥsi] # (fortvilelse, irritasjon) ερεθισµός, ο [Ǥ εrεϑizmǥs] # (vilt raseri, voldsomt sinne) άγριος θυµός, ο [Ǥ aDžriǥs ϑimǥs] # δαιµόνισµα, το [tǥ ðεmǥnizma] # (vrede) οργή, η [i Ǥrji] # (opphisselse, sinnsbevegelse, heftighet) βουρλισιά, η [i vurlisia] # (villskap, voldsomhet, galskap) λύσσα, η [i lisa] / bli grepet av blindt raseri καταλαµβάνοµαι από τυϕλή µανία/οργή [katalamvanǥmε apǥ tifli mania/ǥrji] : jeg ble grepet av raseri (jeg ble veldig sint) µε κυρίεψε οργή [mε kiriεpsε Ǥrji] / blindt raseri τυϕλή οργή [tifli Ǥrji] / et voldsomt raseri άγριος θυµός [aDžriǥs ϑimǥs] / i et anfall av raseri πάνω στο θύµο µου [panǥ stǥ ϑimǥ mu] / i et øyeblikks vrede σε µια στιγµή θυµού [sε mja stiDžmi ϑimu] / la raseiriet få utløp (få utløp for sitt raseri) αϕήνω ελεύθερο το θυµό µου [afinǥ εlεfϑεrǥ tǥ ϑimǥ mu] / stum av raseri άλαλος από θυµό [alalǥs apǥ ϑimǥ] / styre sinnet/raseriet sitt βαστώ το θυµό µου [vastǥ tǥ ϑimǥ mu] / være helt fra seg av raseri/sinne λυσσάω απο το κακό µου [lisaǥ apǥ tǥ kakǥ mu] raserianfall n. (raseriutbrudd, sinnsforvirring) έκστασις ϕρενών, η [i εkstasis frεnǥn] # έκρηξη οργής, η [i εkriksi Ǥrjis] # έκρηξη θυµού, η [i εkriksi ϑimu] # ξέσπασµα θυµού, το [tǥ ksεspazma ϑimu] # µια αστραπή θυµού [mja astrapi ϑimu] # δαιµόνισµα, το [tǥ ðεmǥnizma] # µπουρίνι, το [tǥ burini] # (dårlig humør)
14 νευράκια, τα [ta nεvrakia] # (anfall av galskap, vanvidd) αλλοϕρωσύνη, η [i alǥfrǥsini] / et upassende raserianfall άπρεπο ξέσπασµα θυµού [aprεpǥ ksεspazma ϑimu] / i et raserianfall (i sterk sinnsbevegelse) σε βρασµό ψυχικής ορµής [sε vrazmǥ psiçikis Ǥrmis] # πάνω στο θύµο µου [panǥ stǥ ϑimǥ mu] # σε µια στιγµή µανίας [sε mja stiDžmi manias] # σ' ένα ξέσπασµα οργής [sεna ksεspazma Ǥrjis] rasering f.m. (ødeleggelse, plyndring) δήωση*, η [i ðiǥsi] # (herjing, ødeleggelse) ερήµωση, η [i εrimǥsi] # (nedriving, ødeleggelse) κατάρριψη, η [i kataripsi] # (jevning med jorda) ξεθεµέλιωµα, το [tǥ ksεmεljǥma] # (oppriving, oppgraving) ανασκαϕή, η [i anaskafi] # (utrydding, tilintetgjøring) αϕανισµός, ο [Ǥ afanizmǥs] raseriutbrudd n. έκρηξη/κρίση θυµού, η [i εkriksi/krisi ϑimu] # ξέσπασµα θυµού, το [tǥ ksεspazma ϑimu] / få et raseriutbrudd (fly i taket) µε πιάνουν τα µπουρίνια [mε pjanun ta burinja] : han hadde/fikk et raseriutbrudd είχε ένα ξέσπασµα θυµού [içε εna ksεspazma ϑimu] : han har et av sine raseriutbrudd igjen (han er i dårlig humør/ krakilsk igjen) έχει τους θυµούς του πάλι [εçi tus ϑimus tu pali] / i et raseriutbudd σε µια έκρηξη θυµού, η [i εkriksi ϑimu] / med et raseriutbrudd µε ξέσπασµα θυµού [mε ksεspazma ϑimu] raseskille n. ϕυλετικός διαχωρισµός, ο [Ǥ filεtikǥz ðiaχǥrizmǥs] rasfare m. (skilt: fare for steinsprang/løse blokker) Κίνδυνος! Πτώση βράχων! [kinðinǥs ptǥsi vraχǥn] rasing f.m. (storming, det å løpe løpsk, det å gå amok) αϕηνίαση, η [i afiniasi] # αϕηνιασµός, ο [Ǥ afiniazmǥs] rasisme m. ρατσισµός, ο [Ǥ ratsizmǥs] / de ulike former for rasisme οι διάϕορες µορϕές ρατσισµού [i ðiafǥrεz mǥrfεz ratsizmu] rasjon m. (porsjon) σιτηρέσιο, το [tǥ sitirεsiǥ] # (porsjon, matrasjon) µερίδα τροϕής, η [i mεriða trǥfis] / få knapp rasjon (gå på mager diett/sultefôring) παίρνω ελαττωµένη µερίδα [pεrnǥ εlatǥmεni mεriða] / han ble satt på en knapp rasjon του επέβαλαν µειωµένο σιτηρέσιο [tu εpεvalan miǥmεnǥ sitirεsiǥ] rasjonalisere v. οργανώνω ορθολογικά [ǤrDžanǤnǤ ǤrϑǤlǤjika] / (forklare, søke/finne fornuftsgrunner for) αιτιολογώ [εtiǥlǥDžǥ] / rasjonalisere bort (skjære bort, fjerne) καταργώ [katarDžǥ] : jobben hans er blitt rasjonalisert bort (skjært bort) η θέση του καταργήθηκε [i ϑεsi tu katarjiϑikε] rasjonalisering f.m. ορθολογιστική οργάνωση, η [Ǥ ǤrϑǤlǤjistiki ǤrDžanǤsi] rasjonalisme m. (filos.) λογικοκρατία, η [i lǥjikǥkratia] # ορθολογισµός, ο [Ǥ ǤrϑǤlǤjizmǤs] rasjonalist m. ορθολογιστής, ο [Ǥ ǤrϑǤlǤjistis] rasjonalistisk adj. ορθολογιστικός, ο [Ǥ ǤrϑǤlǤjistikǤs] rasjonalitet m. (fornuft) λογικότητα, η [i lǥjikǥtita] rasjonell adj. (fornuftig, fornufts-) έλλογος [εlǥDžǥs] # µετρηµένος [mεtrimεnǥs] # λογικός [lǥjikǥs] # ορθολογικός [ǤrϑǤlǤjikǤs] rasjonere v. διανέµω (µε δελτίο) [ðianεmǥ (mε ðεltiǥ)] # (innføre rasjoneringskort/ rasjonering på) βάζω δελτίο σε [vazǥ ðεltiǥ sε] / rasjonere ut noe (utporsjononere noe) κάνω κάτι µερίδες [kanǥ kati mεriðεs] / vi må rasjonere brød/bensin (vi må
15 innføre rasjonering på brød/bensin) πρέπει να βάλουµε δελτίο στο ψωµί/στη βενζίνη [prεpi na valumε ðεltiǥ stǥ psǥmi/sti vεnzini] rasjonering f.m. (med rasjoneringskort) διανοµή µε δελτίο, η [i ðianǥmi mε ðεltiǥ] rasjoneringskort n. (rasjoneringsmerke, matkupong) δελτίο τροϕίµων, το [tǥ ðεltiǥ trǥfimǥn] rask adj. (hurtig) γοργός [DžǤrDžǤs] # γρήγορος [DžriDžǤrǤs] # αλµατώδης [almatǥðis] # (lettbent) ευκίνητος [afkinitǥs] # (energisk, spenstig) ζωηρός [zǥirǥs] # (dagl.) σβέλτος [svεltǥs] # (kort, snarlig) σύντοµος [sindǥmǥs] # (hastig, hurtig, overilt) βεβιασµένος [veviazmεnǥs] / en rask bil/hest γρήγορο αυτοκίνητο/άλογο [DžriDžǤrǤ aftǥkinitǥ/alǥDžǥ] / få til en raskere utsendelse av varer (speede opp utsendelsen av varer) επισπεύδω την αποστολή εµπορευµάτων [εpispεvðǥ tin apǥstǥli εmbǥrεvmatǥn] / gå i rask gange (gå med raske/spenstige/energiske skritt) πάω µε ζωηρό βήµα [paǥ mε zǥirǥ vima] / han er rask i oppfatningen καταλαβαίνει γρήγορα [katalavεni DžriDžǤra] / (han har et kvikt hode, han er kvikk i tankegangen) έχει γρήγορη αντίληψη [εçi DžriDžǤri andilipsi] # (han er en smarting) είναι του διάβολου κάλτσα [inε tu ðjavǥlu kaltsa] # είναι κάλτσα του διάβολου [inε tu ðjavǥlu kaltsa] / han er rask til å bestemme seg αποϕασίζει γρήγορα [apǥfasizi DžriDžǤra] / lynrask (lynkjapp, rask som ei pil ) γοργός σαν σαΐτα [DžǤrDžǤs san saïta] / rask framgang (rivende utvikling) αλµατώδης εξέλιξη, η [i almatǥðis εksεliksi] / rask og rørig (sunn og frisk, frisk og rask) αρτιµελής [artimεlis] # (om eldre mennesker: sunn og frisk, robust, like ung ) αγέραστος [ajεrastǥs] # αειθαλής [aiϑalis] # θαλερός [ϑalεrǥs] # γερός [jεrǥs] # (åndsfrisk, i full aktivitet) ακµαίος [akmεǥs] : selv om han har passert de åtti, er han fremdeles rask og rørig αν κι έχει περάσει τα 80, είναι ακόµα ακµαίος [an ki εçi pεrasi ta ǤDžðǤnda inε akǥma akmεǥs] / rask på avtrekkeren γρήγορος στο πιστολί [DžriDžǤrǤs stǥ pistǥli] / rask til beins (rappføtt, lettbeint, lett på foten) αλαϕροπόδης [alafrǥpǥðis] # γοργοπόδαρος [DžǤrDžǤpǤðarǤs] # γοργός [DžǤrDžǤs] # λαγοπόδαρος [laDžǥpǥðarǥs] / vi kommer til å få ei rask forberdring/raske resultater θα έχουµε γρήγορη βελτίωση/γρήγορα αποτελέσµατα [ϑa εχume DžriDžǤri vεltiǥsi/DžriDžǥra apǥtεlεzmata] raske v. (samle sammen) µαζεύω [mazεvǥ] / hun rasket med seg noen klær og drog av gårde (hun samlet i all hast sammen noen klær og drog av gårde) µάζεψε βιαστικά λίγα ρούχα κι έϕυγε [mazεpsε vjastika liDža ruχa ki εfijε] raskhet f.m. (kjapphet, hurtighet) γρηγοράδα, η [i DžriDžǤraða] raskt adv. γρήγορα [DžriDžǤra] # γοργά [DžǤrDža] # (hodekulls, på flekken, overilt) µε βία [mε via] # (overfladisk, i forbifarten) στα πεταχτά [sta pεtaχta] / nyheten nådde oss raskt η είδηση δεν άργησε να µας έρθει [i iðisi ðεn arjisε na mas εrϑi] rasle v. (klirre, skramle, skrangle, rangle, smatre, piske) βροντώ [vrǥndǥ] # κουδουνίζω [kuðunizǥ] # (blafre, om løv: skjelve) ανατριχιάζω [anatriçjazǥ] # (knitre, suse, rasle) θροΐζω [ϑrǥïzǥ] / bladene/løvet raslet i vinden τα ϕύλλα θρόϊζαν µε τ' αεράκι [ta fila ϑrǥïzan mε taεraki] / hold opp med å rasle med nøklene! πάψε να βρόντας /κουδουνίζεις τα κλειδιά σου! [papsε na vrǥndas/kuðunizis ta kliðja su] rasling f.m. (av papir/løv) θρόϊσµα, το [tǥ ϑrǥïzma] # (av mynter/nøkler) κουδούνισµα,
16 το [tǥ kuðunizma] # (metallisk lyd) κλαγγή, η [i klaŋgi] / rasling med sverd (våpengny) η κλαγγή σπαθιών [i klaŋgi spaϑjǥn] rasp f.m. (trerasp, hakkespett) ξυλοϕάγος, ο [Ǥ ksilǥfaDžǥs] raspe v. (rive, om is: knuse) τρίβω [trivǥ] raspende adj. (treborende, trespisende) ξυλοϕάγος [ksilǥfaDžǥs] raspet adj. (reven, om is: knust) τρεµµένος [trεmεnǥs] rasshøl n. (vulg.)(drittsekk) βλάκας, ο [Ǥ vlakas] # κουτεντές, ο [Ǥ kutεndεs] # πρωκτός, ο [Ǥ prǥktǥs] # κωλοτρυπίδα, η [i kǥlǥtripiða] # σκατάς, ο [Ǥ skatas] rassia m. (razzia) έϕοδος, η [i εfǥðǥs] rastløs adj. (stadig på farten) αεικίνητος [aikinitǥs] # (utrettelig) ακούραστος [akurastǥs] # (urolig, utålmodig) ανήσυχος [anisiχǥs] # (nervøs, urolig) νευρικός [nεvrikǥs] / bli rastløs (vise tegn til rastløshet/uro) δείχνω σηµάδια ανησυχίας [ðiχnǥ simaðia anisiçias] / et rastløst sinn ανήσυχο πνεύµα [anisiχǥ pnεvma] / hvorfor er han så rastløs i dag? γιατί είναι τόσο νευρικός σήµερα; [jati inε tǥsǥ nεvrikǥs simεra] rastløshet f.m. (uro) ανησυχία, η [i anisiçia] # (sosial uro, røre, oppstyr) αναταραχή, η [i anataraçi] / vise tegn til rastløshet/uro δείχνω σηµάδια ανησυχίας [ðiχnǥ simaðia anisiçias] rate f.m. (avdrag) δόση, η [i ðǥsi] / dele opp en sum i månedlige rater κατανέµω ένα ποσό σε µηνιαίες δόσεις [katanεmǥ εna pǥsǥ sε minjεεz ðǥsis] ratifisere v. (godkjenne) επικυρώνω [εpikirǥnǥ] # κυρώνω [kirǥnǥ] # εγκρίνω [εŋgrinǥ] / ratifisere en avtale εγκρίνω/ (επι)κυρώνω µια συνθήκη [εŋgrinǥ/(εpi)kirǥnǥ mja sinϑiki] ratifikasjon m. (ratifisering, godkjennelse) επικύρωση, η [i εpikirǥsi] # κύρωση, η [i kirǥsi] # (bekreftelse, godkjenning, autentifisering) επισηµοποίηση, η [i εpisimǥpiisi] ratt n. (ror, styre) τιµόνι, το [tǥ timǥni] # (bilratt) βολάν, το [tǥ vǥlan] / bak rattet (ved roret) στο τιµόνι [stǥ timǥni] raus adj. (rundhåndet, overdådig, sjenerøs) αλογάριαστος [alǥDžariastǥs] # (gavmild, rundhåndet) απλοχέρης [aplǥçεris] # απλόχερος [aplǥçεrǥs] # γενναιόδωρος [jεnεǥðǥrǥs] # ελευθερίος [εlεfϑεriǥs] # µεγαλόδωρος [mεDžalǥðǥrǥs] # (overstrømmende, overdådig) διαχυτικός [ðiaçitikǥs] / være raus med komplimentene είµαι διαχυτικός στα κοµπλιµέντα µου [imε ðiaçitikǥs sta kǥmblimεnda mu] raushet f.m. ευγένεια, η [i εvjεnia] # (gavmildhet, sjenerøsitet) απλοχεριά, η [i aplǥçεria] raust adv. (flott, rundhåndet, overdådig, sjenerøst) αϕειδώς* [afiðǥs] # απλόχερα [aplǥçεra] / han ga raust av sin hjelp (han var veldig hjelpsom) έδινε απλόχερα τη βοήθειά του [εðinε aplǥçεra ti vǥïϑja tu] raute v. µυκώµαι [mikǥmε] # µουγκανίζω [muŋganizǥ] # (brøle som en okse) µουγκρίζω [muŋgrizǥ] rauting f.m. (brøling, (okse)brøl)) µηκυθµός (βοδιού), ο [Ǥ mikiϑmǥs (vǥðju)] # µουγκάνισµα, το [tǥ muŋganizma] rav n. (mineral.) ήλεκτρο, το [tǥ ilεktrǥ] # (dagl.) κεχριµπάρι, το [tǥ kεχrimbari] ravfarget adj. (gyllen) κεχριµπαρένιος [kεχrimbarεniǥs]
17 ravine f.m. (kløft, juv, djup elvedal) ϕαράγγι, το [tǥ faraŋgi] # λαγκάδα, η [i laŋgaða] # λαγκαδιά, η [i laŋgaðja] # λαγκάδι, το [tǥ laŋgaði] # (tørt elveleie) ξεροπόταµος [ksεrǥpǥtamǥs] / ravina er 8 km lang το ϕαράγγι είναι 8 χιλιόµετρα [tǥ faraŋgi inε ǤΧtǤ çiljǥmεtra] ravn m. κοράκας, ο [Ǥ kǥrakas] # (ravn, kråke, kornkråke) κοράκι, το [tǥ kǥraki] / han stjeler som en ravn (han knabber alt han kommer over, han lar ingenting være uknabbet ) δεν αϕήνει τίποτα ασούϕρωτο [ðεn afini tipǥta asufrǥtǥ] ravnsvart adj. (ravn-, ravne-) κορακάτος [kǥrakatǥs] / ravnsvart hår κορακάτα µαλλιά, τα [ta kǥrakata malja] razzia m. (rassia, raid, plutselig angrep, inntrengning) εισόρµηση, η [i isǥrmisi] # επιδροµή, η [i εpiðrǥmi] # έϕοδος, η [i εfǥðǥs] # καταδροµή, η [i kataðrǥmi] ντου, το [tǥ du] / de/politiet foretok en razzia i huset hans på jakt etter narkotika µπουκάρανε στο σπίτι του για ναρκωτικά [bukaranε stǥ spiti tu ja narkǥtika] # έκανε ντου στο σπίτι του η αστυνοµία για ναρκωτικά [εkanε du stǥ spiti tu i astinǥmia ja narkǥtika] / razzia i en spilleklubb/et spillekasino ντου σε χαρτοπαιχτική λέσχη [du sε ΧartǤpεΧtiki lεsçi] re v. (rede, gjøre klar, sette i stand, bre ut, dekke) στρώνω [strǥnǥ] / re opp senga (for noen) στρώνω/ετοιµάζω το κρεβάτι (κάποιου) [strǥnǥ/εtimazǥ tǥ krεvati (kapiu)] : re (opp) sengene κάνω τα κρεβάτια [kanǥ ta krεvatia] / som man reder, så ligger man (man får som fortjent) όπως έστρωσες θα κοιµηθείς [ǤpǤs εstrǥsεs ϑa kimiϑis] re- pref. (tilbake-, gjen-, om-) µατα- [mata] reagere v. (reagere mot, være imot, opponere) αντιδρώ [andiðrǥ] # (svare, replisere) ανταπαντώ [andapandǥ] # (gjøre motstand, motarbeide, motvirke) αντενεργώ [andεnεrDžǥ] / reagere med et spark αντιδρώ µε [andiðrǥ mε] : hun reagerte med å briste i gråt αντέδρασε ξεσπώντας σε κλάµµατα [andεðrasε ksεpǥndas sε klamata] / reagere på/mot αντιδρώ σε [andiðrǥ sε] : hvordan reagerte han på nyhetene? πώς αντέδρασε στα νέα; [pǥs andεðrasε sta nεa] : sykdommen hans reagerer (gunstig) på behandling η αρρώστεια του αντιδράει στη θεραπεία [i arǥstia tu andiðrai sti ϑεrapia] / reagere velvillig på (være lydhør overfor, gjengjelde) ανταποκρίνοµαι σε [andapǥkrinǥmε sε] reaksjon m. (svar, protest, kraftig motstøt) αντίδραση, η [i andiðrasi] # απάντηση, η [i apandisi] # (motstand, motkraft) αντενέργεια, η [i andεnεrjia] / aksjon og reaksjon (trykk og mottrykk) δράση και αντίδραση [ðrasi kε andiðrasi] / det kom en reaksjon (på arbeidet hans) etter hans død µετά το θάνατό του άρχισε µια αντίδραση (στο έργο του) [mεta tǥ ϑanatǥ tu arçisε mia andiðrasi (stǥ εrDžǥ tu)] / det kom en voldsom reaksjon mot pornografi σηµειώθηκε έντονη αντίδραση κατά της πορνογραϕίας [simjǥϑikε εndǥni andiðrasi kata tis pǥrnǥDžrafias] / en hurtig reaksjon γρήγορη αντίδραση [DžriDžǤri andiðrasi] / en kjemisk reaksjon χηµική αντίδραση [çimiki andiðrasi] / en makanisk/ubevisst reaksjon µηχανική αντίδραση [miχaniki andiðrasi] / en sunn reaksjon υγιής αντίδραση [ijiis andiðrasi] / en ubevisst reaksjon µια ασυνείδητη αντίδραση [mja asiniðiti andiðrasi] / en usympatisk reaksjon (en ekkel, ubehagelig reaksjon) δυσάρεστη αντίδραση [ðisarεsti andiðrasi] /
18 hans reaksjon på fornærmelsen var... η απάντησή του στην προσβολή ήταν... [i apandisi tu stin prǥsvǥli itan] / hvordan var reaksjonen hans på forslaget vårt? ποια ήταν η αντίδρασή του στην πρότασή µας; [pia itan i andiðrasi tu stim brǥtasi mas] reaksjons- (kjem.) αντιδραστικός [andidðastikǥs] reaksjonstreg adj. (kjem.)(inaktiv) ανενεργός [anεnεrDžǥs] reaksjonær adj. (bakstreversk) αντιδραστικός [andiðrastikǥs] # αντιπροοδευτικός [andiprǥǥðεftikǥs] # (erkekonservativ, regressiv) οπισθοδροµικός [ǤpisϑǤðrǤmikǤs] / en reaksjopnær µαύρος, ο [Ǥ mavrǥs] / en reaksjonær politikk οπισθοδροµική πολιτική [ǤpisϑǤðrǤmiki pǥlitiki] reaktor m. (våpen, fys.) αντιδραστήρας, ο [Ǥ andiðrastiras] real adj. (skvær, sporty) αθλητικός [aϑlitikǥs] # (veldig god, bra) πολύ ένταξει [pǥli εndaksi] / et realt tilbud µια πολύ ένταξει προσϕορά [mja pǥli εndaksi prǥsfǥra] realisere v. (virkeliggjøre, gjennomføre) πραγµατοποιώ [praDžmatǥpiǥ] # αξιοποιώ [aksiǥpiǥ] # βάζω σε πράξη [vazǥ sε praksi] # (gjøre om i penger, selge ut) εκποιώ [εkpiǥ] # ξεϕορτώνοµαι [ksεfǥrtǥnǥmε] / han prøvde å realisere aksjene sine, ien det var for seint προσπάθησε να ξεϕορτωθεί τις µετοχές του αλλά ήταν αργά [prǥspaϑisε na ksεfǥrtǥϑi tiz mεtǥçεs tu ala itan arDža] / realisere seg selv/sine muligheter (bruke sin evner og anlegg fullt ut) αξιοποιώ όλο το δυναµικό µου [aksiǥpiǥ ǤlǤ tǥ ðinamikǥ mu] / realisere sine planer πραγµατοποιώ τις βλέψεις µου [praDžmatǥpiǥ tiz vlεpsiz mu] : la oss realisere planen (la oss sette planen ut i livet) ας βάλουµε το σχέδιο σε πράξη [az valumε tǥ sçεðiǥ sε praksi] / realisere varelagrene (selge ut lagrene) εκποιώ τα αποθέµατα [εkpiǥ ta apǥϑεmata] realisering m. (virkeliggjøring) πραγµατοποίηση, η [i praDžmatǥpiisi] # επίτευξη, η [i εpitεfksi] # (fullbyrdelse, utførelse, oppfyllelse) επιτέλεση, η [i εpitεlεsi] / realisering av målene επίτευξη των στόχων [εpitεfksi tǥn stǥχǥn] realitet m. πρθαγµατικότητα, η [i praDžmatikǥtita] / i realiteten (i praksis, praktisk talt) στην πράξη [stim praksi] # στην πραγµατικότητα [stim praDžmatikǥtita] # (de facto, i virkeligheten, i bunn og grunn) εκ των πραγµάτων [εk tǥm braDžmatǥn] κατ' ουσίαν [kat usian] : dette er i realiteten/faktisk et nederlag κατ' ουσίαν/στην ουσία αυτό είναι ήττα [kat usian/stin usia aftǥ inε ita] : i realiteten er det han som er lederen vår αυτός είναι κατ' ουσίαν ο αρχηγός µας [aftǥs inε kat usian Ǥ arçiDžǥz mas] : Maratonsjøen er i realiteten et vannreservoar η Λίµνη του Μαραθώνα είναι στην πραγµατικότητα δεξαµενή [i limni tu maraϑǥna inε stin praDžmatikǥtita ðεksmεni] realkapital m. (fast eiendom) πάγιο ενεργητικό/κεϕάλαιο, το [tǥ pajǥ εnεrjitikǥ/kεfalεǥ] realt adv. (sporty) πολύ ένταξει [pǥli εndaksi] / det var realt av han å godta/gå med på det ήταν πολύ ένταξει που δέχτηκε [itan pǥli εndaksi pu ðεχtikε] realverdi m. (reell verdi, egentlig verdi) εσωτερική αξία [εsǥtεriki aksia] reassurandør m. αντασϕαλιστής, ο [Ǥ andasfalistis] reassuranse f.m. (gjenforsikring) αντασϕάλεια, η [i andasfalia] # αντασϕάλιση, η [i andasfalisi] reassurere v. (gjenforsikre) αντασϕαλίζω [andasfalizǥ] rebell m. (opprører, renegat, overløper) αποστάτης, ο [Ǥ apǥstatis]
19 rebelsk adj. (opprørsk, vill, uregjerlig, umedgjørlig, ustyrlig) ανυπότακτος [anipǥtaktǥs] # ανυπόταχτος [anipǥtaχtǥs] red m. (ankerplass for skip utafor ei havn) ράδα, η [i raða] # αγκυροβόλι, το [tǥ aŋgirǥvǥli] # αραξοβόλη, η [i araksǥvǥli] redaksjon m. (avisredaksjon) σύνταξη (εϕηµερίδας), η [i sindaksi (εfimεriðas)] redaksjonell adj. της συντάξεως [tis sindaksεǥs] / den redaksjonelle linjen/det redaksjonelle synet til en avis (det redaksjonelle stoffet i en avis) η αρθρογραϕ α µιας εϕηµερίδας [i arϑrǥDžrafia mias εfimεriðas] redaktør m. συντάκτης, ο/η [Ǥ/i sindaktis] # (utgiver, journalist) αρθρογράϕος,ο [Ǥ arϑrǥDžrafǥs] redd adj. ϕοβισµένος [fǥvizmεnǥs] # τροµαγµένος [trǥmaDžmεnǥs] # (forskrekket, skremt, skrekkslagen) έντροµος [εndrǥmǥs] # (sky, var, reservert) συνεσταλµένος [sinεstalmεnǥs] # αθάρρε(υ)τος [aϑarε (f)tǥs] # (feig) δειλός [ðilǥs] # κιοτής [kiǥtis] # (skvetten, redd den minste lyd) ψοϕοδεής [psǥfǥðεïs] / bli/være redd ϕοβάµαι [fǥvamε] # ϕοβούµαι [fǥvumε] / han er redd sin egen skygge ϕοβάται τον ίσκιο του [fǥvati tǥn iskiǥ tu] / ikke vær redd for å spørre µη ντρέπεσαι να ρωτήσεις [mi drεpεsε na rǥtisis] / ikke vær redd, jeg skal ikke gjøre deg noe µη ϕοβάσει, δε θα σε πειράξω [ðε fǥvasi ðε ϑa sε piraksǥ] / jeg er ikke redd deg! δε σε ϕοβάµαι! [ðε sε fǥvamε] / jeg er redd for/frykter for at han kanskje ikke kommer ϕοβάµαι µήπως δεν έρθει [fǥvamε mipǥz ðεn εrϑi] / jeg er redd jeg ikke kan hjelpe Dem/dere (dessverre så kan jeg ikke hjelpe Dem/dere) δυστυχώς δεν µπορώ να σας βοηθήσω [ðistiχǥz ðεm bǥrǥ na saz vǥiϑisǥ] / jeg var redd/feig (jeg satt med hjertet i halsen) µου κόπηκαν τα ήπατα [mu kǥpikan ta ipata] / redd som en hare (en reddhare) δειλός σα λαγός [ðilǥs sa laDžǥs] redde v. σώζω [sǥzǥ] # περισώζω [pεrisǥzǥ] # (berge, frelse) γλιτώνω/γλυτώνω [DžlitǤnǤ] # διασώζω [ðiasǥzǥ] # (få løs, få ut, redde (ut), frigjøre) εξάγω* [εksaDžǥ] / han reddet livet mitt µου διέσωσε τη ζωή [mu ðjεsǥsε ti zǥï] / han stupte uti sjøen for å redde barnet (han hoppet i sjøen for redde barnet) βούτηξε στη θάλασσα να σώσει το παιδί [vutiksε sti ϑalasa na sǥsi tǥ pεði] / jeg reddet han fra den visse død τον έσωσα από βέβειο θάνατο [tǥn εsǥsa apǥ vεvεǥ ϑanatǥ] / jeg reddet livet hans του γλίτωσα τη ζωή [tu DžlitǤsa ti zǥï] / redde noe/noen fra katastrofe/sammenbrudd/ grunnstøting σώζω κάτι/κάποιον από ναυάγιο [sǥzǥ kati/kapiǥn apǥ navajǥ] / redde forhandlingene fra sammenbrudd (unngå/forhindre at forhandlingene strander) σώζω τις διαπραγµατεύσεις από ναυάγιο [sǥzǥ tiz ðiapraDžmatεfsis apǥ navajǥ] / redde noen fra å drukne διασώζω κάποιον από πνιγµό [ðiasǥzǥ kapiǥn apǥ pniDžmǥ] : jeg reddet han fra å drukne τον γλίτωσα από πνιγµό [tǥŋ DžlitǤsa apǥ pniDžmǥ] / redde/hjelpe noen ut av en vanskelighet εξάγω κάποιον από µια δυακολία [εksaDžǥ kapiǥn apǥ mja ðiskǥlia] / redde skinnet γλυτώνω το κεϕάλι µου [DžlitǤnǤ tǥ kεfali mu] # τη γλιτώνω [ti DžlitǤnǤ] # (gå klar, berge seg) περισώζω προσχήµατα [pεrisǥzǥ prǥsçimata] # δε µε πιάνουν [ðε mε pjanun] # (bevare ansikt, ikke tape ansikt/prestisje) διασώζω το γόητρό µου [ðiasǥzǥ tǥ DžǤitrǤ mu] # (få løs, få ut, redde (ut), frigjøre) εξάγω* [εksaDžǥ]
20 reddhare m. (feiging) δειλός, ο [Ǥ ðilǥs] # (person som lett gir opp) κοιτής, ο [Ǥ kǥitis] # (redd som en hare) δειλός σα λαγός [ðilǥs sa laDžǥs] # (unnasluntrer, en som lurer seg unna) κουραµπιές, ο [Ǥ kurabjεs] / du er en reddhare! δεν είχες ούτε λαγού το θάρρος! [ðεn içεs utε laDžu tǥ ϑarǥs] / være en reddhare (pile av gårde, ta beina på nakken) γίνοµαι λαγός [jinǥmε laDžǥs] reddsom adj. (fæl, stygg, redselsfull) απαίσιος [apεsiǥs] # (fæl, motbydelig, gyselig, ekkel, ynkelig) αχρείος [aχriǥs] rede m. (orden, forklaring) εξήγηση, η [i εksijisi] # λόγος, ο [Ǥ lǥDžǥs] / ta rede på (finne ut (av), avdekke) βρίσκω [vriskǥ] redegjøre v. (gi en redegjørelse) κάνω έκθεση [kanǥ εkϑεsi] / redegjøre for (forklare, legge fram) εκθέτω [εkϑεtǥ] / redegjøre for hendelsesforløpet (komme med en hendelsesrapport) κάνω έκθεση των γεγονότων [kanǥ εkϑεsi tǥn jεDžǥnǥtǥn] / redegjøre for noe i minste detalj (gi en detaljert/uttømmende framstilling av noe) εκθέτω κάτι µε κάθε λεπτοµέρεια [εkϑεtǥ kati mε kaϑε lεptǥmεria] redegjørelse m. (rapport, framstilling) έκθεση, η [i εkϑεsi] # (rapport, uttalelse, underetning, meddelelse) δήλωση, η [i ðilǥsi] # απολογισµός, ο [Ǥ apǥlǥjizmǥs] # (meddelelse, bulletin, rundskriv) δελτίο, το [tǥ ðεltiǥ] # (beretning, framstilling, uttalelse) ανακοίνωση, η [i anakinǥsi] / en detaljert/utførlig redegjørelse µια αναλυτική/λεπτοµερής έκθεση [mia analitiki/lεptǥmεris εkϑεsi] : gi en detaljert redegjørelse om noe δίνω λεπτοµερή απολογισµό για κάτι [ðinǥ lεptǥmεri apǥlǥjizmǥ jia kati] : han ga en grei redegjørelse for sine synspunkter/sine standpunkter έκανε καθαρή έκθεση των απόψεών του/των θέσεών του [εkanε kaϑari εkϑεsi tǥn apǥpsεǥn du/tǥn ϑεsεǥn du] / en redegjørelse om skolenes tilstand/forfatning έκθεση για την κατάσταση των σχολείων [εkϑεsi ja tiŋ gatastasi tǥn sχǥliǥn] redelig adj. (ærlig, hederlig) τίµιος [timiǥs] / ha redelige hensikter έχω τίµιες βλέψεις [εχǥ timiεz vlεpsis] redelighet f.m. (ærlighet, hederlighet, rettskaffenhet) εντιµιότητα, η [i εndimjǥtita] # (umiddelbarhet, åpenhjertighet, ærlighet) ευθύτητα, η [εfϑitita] reder m. (skipsreder) εϕοπλιστής, ο [Ǥ εfǥplistis] redigere v. συντάσσω [sindasǥ] redigering f.m. (utarbeidelse, bearbeidelse) επεξεργασία, η [i εpεksεrDžasia] redning m. (hjelp, veldedighet, hjelpetiltak) βοήθεια, η [i vǥïϑia] # (unnslippelse, overlevelse, frelse) γλίτωµα, το [tǥ DžlitǤma] # γλιτωµός, το [tǥ DžlitǤmǤs] # διάσωση, η [i ðjasǥsi] # (sjøredning) ναυαγιαίεση, η [i navajεrεsi] / barnas redning το γλίτωµα των παιδιών [tǥ DžlitǤma tǥm bεdjǥn] / en mirakuløs redning διάσωση ως εκ θαύµατος [ðiasǥsǥ Ǥs εk ϑavmatǥs] / vi hadde tre redninger fra drukning i går είχαµε τρεις διασώσεις από πνιγµό χτες [iχamε triz ðiasǥsis apǥ pniDžmǥ Χtεs] redningsbelte n. (livbelte) σωσίβια ζώνη, η [i sǥsivia zǥni] redningsflåte m. ναυαγοσωστική σχεδία, η [i navaDžǥsǥstiki sçεðia] redningsgruppe f.m. (redningspatrulje, letemannskap, manngard) οµάδα έρευνας, η [i Ǥmaða εrεvnas] # καταδιωκτικό απόσπασµα, το [tǥ kataðiǥktikǥ apǥspazma]