Utsleppsløyve for kommunalt avløpsvatn for Øystese-Norheimsund tettstad

Utsleppsløyve for kommunalt avløpsvatn for Øystese-Norheimsund tettstad Fylkesmannen i Hordaland gir løyve til utslepp av kommunalt avløpsvatn for Øystese- Norheimsund tettstad med heimel i forureiningslova 11, jf. 16 og forureiningsforskrifta 14-4. Løyvet er gitt på grunnlag av søknad om unntak frå krav om sekundærreinsing av kommunalt avløpsvatn datert 21. februar 2011, oppdatert søknad og opplysningar som er kome fram under sakshandsaminga. Løyvet for Øystese-Norheimsund tettstad omfattar avløpsvatn til ei maksimal tilrenning tilsvarande 16 120 personekvivalentar (pe), inkludert næringsverksemd. Dersom kommunen ønskjer endringar av vilkåra i løyvet, må dette avklarast skriftleg med Fylkesmannen. Dette løyvet erstattar utsleppsløyve datert 26. september 1994, og gjeld frå dags dato. Løyvet gjeld på dei vilkåra som går fram på side to til og med side ti. Fylkesmannen kan i medhald av forureiningsloven 18 oppheve eller endre vilkåra i løyvet. Anleggsdata Anleggseigar Kvam herad Stad Øystese-Norheimsund tettstad Postadresse Grovagjelet 16, 5600 Norheimsund Fylke Hordaland Org. nummer 944 233 199 Fylkesmannen i Hordaland sine referansar Nummer på løyvet Saksnummer 2011.172.T 2008/2572-461.2 Løyve gitt: 22. august 2011 Terje Aasen (e.f.) fylkesmiljøvernsjef Kjell Kvingedal seksjonssjef

Innhaldsliste 1. Rammer og tidsfristar... 3 1.1 Rammer for løyvet... 3 1.2 Tidsfristar... 3 2. Utslepp til vann... 3 2.1 Krav om løyve... 3 2.2 Områdeinndeling... 3 2.3 Reinsekrav utsleppskrav... 3 2.4 Eventuelt strengare reinsekrav... 4 2.5 Avløpsnett... 4 2.6 Utforming og drift av reinseanlegg... 5 2.7 Utslepp... 5 2.8 Prøvetaking... 5 2.9 Analyse... 6 2.10 Vurdering av analyseresultat... 6 2.11 Varsling ved overskriding av reinsekrav... 6 3. Rapportering... 6 3.1 KOSTRA-rapportering... 6 3.2 Rapportering til Fylkesmannen... 7 3.3 Oppfylling av krava i løyvet... 7 4. Overvaking av resipient... 7 5. Utslepp til luft... 7 6. Støy... 8 7. Klima... 8 8. Energistyring... 8 9. Avløpsslam... 8 10. Risikoklasse... 9 11. Generelle vilkår... 9 11.1 Plikt til å redusere forureining... 9 11.2 Tiltak ved auka forureiningsfare... 9 11.3 Beredskap mot akutt forureining... 9 11.4 Varsle akutt forureining... 9 11.5 Internkontroll... 9 12. Tilsyn... 10 13. Skifte utstyr... 10 14. Nedlegging... 10 2

1. Rammer og tidsfristar 1.1 Rammer for løyvet Løyvet gjeld utslepp av kommunalt avløpsvatn frå Øystese-Norheimsund tettstad. Den totale ramma i løyvet er 16 120 pe. Dette omfattar forventa folketal og tilknytingsgrad i tettstaden i år 2030. 1.2 Tidsfristar Tabell 1. Tidsfristar for gjennomføring av tiltak Tiltak Frist Løyve Dokumentere driftstid av overløp frå dags dato Jf. punkt 2.5 Rapportere utsleppstal m.m. til KOSTRA 15.02. kvart år Jf. punkt 3.1 Sende årsrapport til Fylkesmannen 01.03 kvart år Jf. punkt 3.2 Oppfylle reinsekrav 31.12.2015 Jf. punkt 2.3 Akkreditert prøvetaking 31.12.2015 Jf. punkt 2.8 Rapportere overvakingsdata av resipient 31.12.2015 Jf. punkt 4 2. Utslepp til vann 2.1 Krav om løyve Ingen kan setje i verk nye utslepp eller auke utslepp vesentleg utan at Fylkesmannen har gitt løyve etter forureiningsloven 11. 2.2 Områdeinndeling Fjordsystemet i Øystese-Norheimsund tettstad er klassifisert som mindre følsamt område, jf. forureiningsforskrifta kapittel 11 vedlegg 1 punkt 1.2 områdeinndeling. Tabell 2. Avløpsreinseanlegg i Øystese-Norheimsund tettstad Avløpsreinseanlegg Pe-tilrenning Pe-tilrenning (BOF 5 ), 2006 (BOF 5 ), 2030 Risikoklasse Sandven Sør/Øst 200 Skal sanerast 4 Sentrum 300 Skal sanerast 4 Tolo 8000 Skal sanerast 3 Valland/Eikehaugane 70 Skal sanerast 4 Notaneset 2900 16 120 3 Vik-Evjo (to utslepp) 400 Skal sanerast 4 Laupsa 260 Skal sanerast 4 SUM 12 130 16 120 2.3 Reinsekrav utsleppskrav Fylkesmannen gir unntak for sekundærreinsekravet, jf. forureiningsforskrifta 14-8. Avløpsvatnet i Øystese-Norheimsund tettstad skal gjennomgå primærreinsing før utslepp, jf. forureiningsforskrifta 14-2 og tabell 3 i løyvet. Reisekrava for tettstaden skal være oppfylt seinast innan 31. desember 2015. 3

Krav til reinsing av avløpsvatnet i utsleppsløyvet datert 26. september 1994 (punkt 1.5 i vedlegg 2) er gjeldande fram til eksisterande anlegg er oppgradert eller eventuelt nytt anlegg er sett i drift, seinast 31. desember 2015. Tabell 3. Reinsekrav ved utslepp Reduksjon av organisk stoff Reinsekrav BOF 5 SS Primærreinsing 20 % reduksjon eller maks 40 mg O 2 /l 50 % reduksjon eller maks 60 mg/l Av dette følgjer: 1. Det biokjemiske oksygenforbruket (BOF 5 ) i avløpsvatnet skal reduserast med minst 20 % av det som blir tilført reinseanlegget eller ikkje overstige 40 mg O 2 /l ved utslepp og 2. Mengda suspendert stoff (SS) i avløpsvatnet skal reduserast med minst 50 % av det som blir tilført reinseanlegget eller ikkje overstige 60 mg/l ved utslepp. Dersom industriverksemder reinsar avløpsvatnet før påslepp til reinseanlegg, kan denne reinseeffekten takast med som ein del av reinsekravet. 2.4 Eventuelt strengare reinsekrav Dersom overvaking syner at utslepp likevel har skadeverknader på miljøet eller at områdeinndelinga for resipienten i Øystese-Norheimsund tettstad blir endra, må nye reinsekrav oppfyllast innan sju år. Stor auke i andre utslepp eller ny kunnskap om miljøtilstanden er døme på tilhøve som kan endre områdeinndelinga. Kommunen skal leggje til rette for utviding til sekundærreinseanlegg ved bygging av nye reinseanlegg og ved ombygging av eksisterande reinseanlegg. 2.5 Avløpsnett Kommunen skal dimensjonere, byggje, drive og vedlikehalde avløpsnettet med utgangspunkt i den beste tilgjengelege teknologi og fagkunnskap, utan at det medfører for store kostnadar. Dette med særleg vekt på a) avløpsvatnet si mengd og eigenskapar b) førebygging av lekkasjar c) avgrensing av forureining av resipienten som følgje av overløp Kommunen skal leggje til grunn anerkjente metodar som grunnlag for avgjerd om rehabilitering av avløpsnettet. Kommunen skal ha oversikt over alle overløp på avløpsnettet. Oversikta skal også inkludere eventuelle større lekkasjar. 4

Kommunen skal registrere eller berekne driftstid for utslepp frå overløp. Ved alle faste driftsoverløp skal kommunen vurdere om det er nødvendig med skumskjerm, rister eller andre reinseinnretningar for å unngå utslepp frå overløp. Driftsoverløp skal førast til ein stad og djupne som ikkje medfører lokal estetisk forureining. Utforminga av driftsoverløpa med omsyn til mogeleg partikkelseparasjon og driftstid skal vere tilpassa ei samla vurdering av driftsoverløpsutslepp, forureiningseffekt og nytte/kostnad. Kommunen skal drive aktivt søk etter lekkasjar i avløpsnettet. Feil og driftsstans som medfører utslepp av ureinsa avløpsvatn skal bli utbetra så raskt som råd og seinast innan 24 timar. 2.6 Utforming og drift av reinseanlegg Kommunen skal sørgje for at reinseanlegg vert dimensjonert, bygd, drive og vedlikehalde av fagkyndige slik at dei har tilstrekkeleg yteevne under alle klimatiske tilhøve som er normale for staden der dei ligg. Ved utforming av anlegg skal ein ta omsyn til variasjonar i mengde avløpsvatn i løpet av året. Reinseanlegg skal utformast slik at det kan takast representative prøver av det tilførte avløpsvatnet og av det reinsa avløpsvatnet, jf. krav til prøvetaking i punkt 2.8 i løyvet. Kommunen skal ta målingar av mengde avløpsvatn. 2.7 Utslepp Utsleppsstad for utsleppsleidningar skal lokaliserast og arrangementet utformast slik at verknadane på resipienten blir så små som råd og at brukarkonfliktar vert unngått. 2.8 Prøvetaking Kommunen skal ta prøvar av reinsa avløpsvatn. Når ein tek prøvar, skal tilført vassføring målast med ei usikkerheit på maksimalt 10 % og registrerast. Kommunen eller den som utfører prøvetaking og konservering, skal frå anleggsstart av nytt reinseanlegg eller eventuell oppgradering av eksisterande anlegg seinast 31. desember 2015 vere akkreditert for prøvetaking eller ha eit tilsvarande kvalitetssikringssystem for prøvetaking godkjent av kvalifisert nøytral instans. Prøvane skal vere representative for avløpsvatnet og skal bli tatt ved hjelp av eit automatisk, mengdeproporsjonalt prøvetakingssystem. Prøvane skal takast med jamne mellomrom gjennom året. Prøvetakingstidspunktet skal vere i samsvar med ein tidsplan oppsett på førehand i kommunen sin internkontroll. Prøvane skal konserverast og oppbevarast i samsvar med Norsk Standard eller anna anerkjent laboratoriepraksis. Det skal takast døgnblandprøvar når prøva skal analyserast for BOF 5 og SS. Det skal takast døgn- eller ukeblandprøvar når prøva skal analyserast for tot-p. Det skal minst takast følgjande antal prøver: a) 6 prøver per år frå avløpsanlegg under 1000 pe, b) 12 prøver per år frå avløpsanlegg mellom 1000 og 10 000 pe, c) 24 prøver per år frå avløpsanlegg større eller lik 10 000 pe. 5

Dersom prøvetaking av avløpsvatnet er lokalisert slik at prøva ikkje inkluderer avløpsvatn som går i overløp i eller ved reinseanlegget, skal overløpsbidraget målast, registrerast og medreknast i reinsegraden. 2.9 Analyse Prøvane som er tatt i samsvar med forureiningsforskrifta 14-11 og punkt 2.8 i løyvet skal analyserast for dei aktuelle parameterane som går fram av 14-8 (BOF 5 og SS). Kommunen skal i tillegg sørgje for at det vert tatt analyse av parameterane som går fram av forureiningsforskrifta kapittel 11 vedlegg 2 punkt 2.1. Prøvane skal analyserast av laboratorium som er akkreditert for dei aktuelle analysane. Analysemetodar nemnt i kapittel 11 vedlegg 2 punkt 2.2 skal nyttast. Alternativt kan analysemetodar med dokumentert høg korrelasjon med analysemetodane i vedlegg 2 punkt 2.2. til kapittel 11 nyttast. Fylkesmannen kan fastsetje at kommunen skal analysere på andre parameterar enn BOF 5 og SS dersom det er en påvist høg statistisk korrelasjon mellom ønska parameter og parameteren utsleppskontrollen ønskes basert på. Kommunens rapportering etter 11-5 skal likevel vere basert på parameterane BOF 5 og SS. 2.10 Vurdering av analyseresultat Tabellen i forureiningsforskrifta 14-13 gjeld for reinseanlegga omfatta av krava i 14-6 til 14-8 og viser det største antal prøver som kan vere over konsentrasjonskravet eller under reinseeffektkravet for BOF 5 og SS etter prøvetaking i samsvar med 14-11 og punkt 2.9. Reinsegrad for tot-p eller andre parameterar som ikkje er omfatta av første ledd skal vere basert på årleg middelverdi. Kommunen skal korrigere analyseresultata for avløpsvatn som i prøvetakingsperioda har gått utanom prøvetakingsstaden, spesielt for overløp i eller ved reinseanlegga. Det skal ikkje takast omsyn til ekstreme analyseverdiar dersom desse kjem av uvanlige tilhøve, som til dømes kraftig nedbør. 2.11 Varsling ved overskriding av reinsekrav Kommunen plikter snarast å varsle Fylkesmannen dersom utsleppa er overskride med 100 % av reinsekrava. 3. Rapportering 3.1 KOSTRA-rapportering Kommunen skal rapportere sine avløpsdata, reinse- og utsleppstal til KOSTRA innan 15. februar kvart år. 6

3.2 Rapportering til Fylkesmannen Kommunen skal sende årsrapport til Fylkesmannen innan 1. mars kvart år. Rapporten skal innehalde følgjande: status for oppfølging av tidsfristar resultat frå utsleppskontroll av reinseanlegg utsleppsrekneskap: utsleppsmengd som er fordelt på utslepp frå reinseanlegg, overløp, nødoverløp, eventuelle lekkasjar og direkteutslepp vurdering av verknadsgraden til transportsystemet og eventuelle planer for å betre verknadsgraden oversikt over saneringsarbeid og utbyggingar utført det siste året 3.3 Oppfylling av krava i løyvet Rapporteringa skal dokumentere om vilkåra som er sett i løyvet blir halde. Den skal vidare innehalde ei utgreiing med årsaka til eventuelle avvik, og kva tiltak som er sett i verk for å rette opp avvik som er funne. 4. Overvaking av resipient Kommunen skal gjennom regelmessig overvaking bidra til at resipientane kan registrerast som følsamt, normalt eller mindre følsamt område. Overvakinga skal sikre god oversikt over forureiningssituasjonen og konsekvensar av utslepp, og gi grunnlag for å vurdere om gjennomførte tiltak har gitt resultat. Kommunen plikter å rapportere nødvendige overvakingsdata til Fylkesmannen. Overvakinga skal setjast i gang slik at overvakingsrapportar skal sendast Fylkesmannen kvart fjerde år, første gong innan utgangen av 2015. Overvakinga skal om mogleg utførast etter Norsk Standard eller God Laboratoriepraksis. Verksemder som utfører overvakinga skal vere akkreditert for felt- og analysearbeid eller ha et tilsvarande kvalitetssikringssystem for felt- og analysearbeid godkjent av ein kvalifisert nøytral instans. Dersom tilsvarande overvaking også utførast av andre, plikter kommunen å bidra til å gjennomføre ei samordna eller felles overvaking. 5. Utslepp til luft Det skal vere så lite lukt frå reinseanlegga at eksisterande bustadområde og offentlege område ikkje blir sjenert. Anlegg skal drivast slik at reduksjon av lukt er ein driftsparameter. Kvam herad skal ha oversikt over kva delar av drifta som fører til lukt, og vurdere å setje i verk nødvendige tiltak for luktreduksjon. Kommunen må vurdere effekten av tiltak som er gjennomført og behov for nye tiltak kontinuerlig. Før eventuell bygging av nytt reinseanlegg må kommunen gjere ei vurdering av moglege kjelder til luktutslepp og spreiing av lukt. Kommunen må også vurdere om det er nødvendig med tiltak. Aktuelle kjelder til lukt kan være pumpestasjonar, kummar, reinseanlegg og uteareal, til dømes lagerområde for slam. 7

Dersom det er grunngjevne klager på luktutslepp frå avløpsanlegga, kan Fylkesmannen pålegge kommunen å utføre luktmålingar og setje i verk luktdempande tiltak. 6. Støy Utandørs støy frå reinseanlegg ved bustader omkring skal ikkje overskride følgjande grenser, målt eller utrekna som frittfeltsverdi ved den mest støyutsette fasaden: Dag (kl. 07-19) L paekv12h Kveld (kl.19-23) L paekv4h Natt (kl. 23-07) L paekv8h Søn-/heilagdagar (kl. 07-23) L paeq16h Natt (kl. 23-07) L A1 55 db(a) 50 db(a) 45 db(a) 50 db(a) 60 db(a) Støygrensene gjeld all støy frå den ordinære verksemda til reinseanlegga, inkludert intern transport på området til reinseanlegga og lossing/lasting av råvare, slam osv. Støy frå byggog anleggsverksemd og frå ordinær persontransport er likevel ikkje omfatta av grensene. 7. Klima Kommunen skal ta høgde for auka nedbørsmengd i utforminga av avløpsanlegga og avløpsnettet. Klimaendringar kan føre til auka overløpsutslepp og auka forureining frå avløpsanlegga. Kommunen skal leggje inn omsyn til klima på alle nivå i planar om avløpsanlegg for å verne innbyggjarar, miljø og infrastruktur. 8. Energistyring Kommunen skal ha eit system for kontinuerleg vurdering av tiltak som kan setjast i verk for å oppnå ei mest mogeleg energieffektiv drift av anlegga. Energistyringssystemet skal inngå i kommunen sin internkontroll, jf. punkt 11.5 i løyvet. Kommunen skal i størst mogeleg grad utnytte overskotsenergi internt, og leggje til rette for at overskotsenergi skal kunne utnyttast eksternt, med mindre det ikkje er teknisk mogeleg eller medfører urimelege kostnader. 9. Avløpsslam Ristegods frå avløpsanlegga skal leverast til godkjent mottak. Avløpsslam skal handterast ved godkjent anlegg for slamhandtering og disponerast i samsvar med forskrift om organisk gjødsel. Slam frå siler < 0,5 mm kan handterast som avløpsslam og skal derfor ikkje bli lagt i deponi. Det er ikkje tillate å sleppe ut avløpsslam eller ristegods i ein vassførekomst, verken ved dumping frå skip, utslepp frå rørleidningar eller på anna måte. 8

10. Risikoklasse Kvart reinseanlegg er plassert i risikoklasse. Klassifiseringa er eit uttrykk for risikoen og er avhengig av forventa forureining frå anlegget og kvaliteten på resipienten. Risikoklassen er gradert frå 1 til 4, der 1 er høgst risiko. Risikoklassen angir forventa ressursbruk og gebyrsats ved eit eventuelt tilsyn. Tabell 2 i løyvet viser anleggas risikoklasse. 11. Generelle vilkår 11.1 Plikt til å redusere forureining Kvam herad pliktar gjennom instruksar, kontroll og andre tiltak å sørgje for at drifta av anlegga skjer slik at ulemper og skadeverknader alltid vert mest mogleg avgrensa. Avløpssystemet (leidningsnett og reinseanlegg) skal utformast og vedlikehaldast slik at anlegga fungerer etter si hensikt. Kommunen skal leggje spesiell vekt på å førebyggje lekkasjar og avgrense utslepp som følgje av regnvatnsoverløp, der desse utsleppa går til vassdrag eller til sårbare utsleppspunkt i sjø. Utslepp frå regnvatnsoverløp til vassdrag skal avgrensast slik at vasskvaliteten i vassdraget ikkje blir redusert. Utslepp frå regnvatnsoverløp til sjø skal førast til djupt vatn på eigna utsleppsstad. All forureining frå reinseanlegga, så som utslepp til luft og vatn, støy og avfall, er uønska. Sjølv om utsleppa vert halde innanfor fastsette utsleppsgrenser, pliktar kommunen å redusere utsleppa så langt dette er mogleg utan urimelege kostnader. 11.2 Tiltak ved auka forureiningsfare Dersom det som følgje av unormale driftstilhøve eller av andre grunnar oppstår fare for auka forureining, pliktar kommunen å setje i verk tiltak som er nødvendige for å eliminere eller redusere den auka forureiningsfaren. Dette gjeld sjølv om årsaka til driftsforstyrringa ligg utanfor kommunens kontroll. Kommunen skal så snart som mogeleg informere Fylkesmannen om unormale tilhøve som har eller kan få forureiningsmessig betyding. 11.3 Beredskap mot akutt forureining Kommunen skal etablere og vedlikehalde ein beredskap mot akutt forureining. Beredskapen skal vere tilpassa den miljørisikoen som anlegga heile tida representerer. 11.4 Varsle akutt forureining Kommunen skal varsle akutt forureining eller fare for akutt forureining i samsvar med forskrift om varsling av akutt forureining mv. Kommunen skal også så snart som mulig varsle Fylkesmannen i slike tilfelle. 11.5 Internkontroll Kommunen plikter å etablere internkontroll for verksemda si i samsvar med internkontrollforskrifta. Internkontrollen skal blant anna sikre og dokumentere at 9

reinseanlegga overheldt krava i løyvet, forureiningsloven og relevante forskrifter knytt til loven. Kommunen plikter å halde internkontrollen oppdatert. Kommunen plikter å ha oversikt over alle aktivitetar knytt til drifta av avløpsanlegga som kan føre til forureining og kunne gjere greie for risikotilhøva. 12. Tilsyn Kommunen plikter å la representantar for forureiningsstyresmaktene føre tilsyn med reinseanlegga. 13. Skifte utstyr Dersom kommunen skal skifte utstyr i reinseanlegga som gjer det teknisk mogleg å motvirke forureiningar på ein vesentleg betre måte enn då løyvet vart gitt, skal Fylkesmannen på førehand ha melding om dette. All utskifting av utstyr skal vere basert på dei beste tilgjengelege teknikkar for å motverke forureining. 14. Nedlegging Om ein vesentleg del av eit reinseanlegg blir nedlagt eller stogga for ei lengre periode, skal kommunen gjere det som er nødvendig for å motverke fare for forureining. Dersom anlegget kan medføre forureining etter nedlegginga eller driftsstansen, skal kommunen gi melding til Fylkesmannen på førehand og i rimelig tid. 10