Førebygging av problem og minimering av skade Tiltak og regulering på pengespelområdet frå 2007 2016 Seniorrådgjevar Jonny Engebø
Disposisjon 1. Gevinstautomar vs Multix (automatreforma) 2. Registrert spel som mogleggjer ansvarleg spel (vist med odds- og hestespel) 3. Spel i bingohallar (endringar 2010 til 2012) 4. KongKasino (NT lanserte online kasino i januar 2014) 5. Kort oppsummering Sett opp mot forsking (UiB), data frå Hjelpelinjen for speleavhengige og Lotteritilsynet si vurdering av spels risiko for speleproblem
Hjelpelinjen for speleavhengige, ein temperaturmålar på problem i spelmarknaden
1. Gevinstautomatar Multix Multix blir lansert (NT) Registrert spel, maksimale tapsgrenser, frivillig grenseverktøy, pauser og utestenging 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Forbod mot gevinstautomatar
Gevinstautomatar fjerna 2007 Multix plassert ut frå 2009 Ikkje registrert spel Registrert spel 18-års aldersgrense 18-års aldersgrense Innsats og premie i mynt (også setel fram til 1. juli 2006) Kontantfritt Ingen beløps eller tidsgrenser Automatane stod kvar for seg åleine Liberal utplassering Maksimale tapsgrenser, mogleg å sette personlege grenser (beløp og tid), ta pausar eller stenge seg sjølv ute Terminalane knytt saman til ein sentral server Meir restriktiv utplassering
Multix UiB (hausten 2015): Andel av spelarar UiB (hausten 2015): Andel moderate risikoeller problemspelarar LT / Gamgard: Risiko for speleproblem utan verktøy for speleansvar Multix 4,4 % 30 % Høg Universitet i Bergen (UiB) 2015: 58 % av nordmenn (16 74 år) har spelt pengespel det siste året 5,5 % av spelarane er moderate risiko- eller problemspelarar
Regulatoriske tiltak og ansvarlegheitsverktøy har stor effekt *) Hjelpelinjedata er frå her vist med førstegongs-samtaler og hovudproblemspel
Verktøy for spelar bør vere like tilgjengelege som spela Før 2013 skjedde spelar-initiert permanent utestenging for Multix ved hjelp av ein telefonsamtale til Norsk Tipping No skjer det med få tastetrykk på terminalen Data frå Q4 2010 Q4 2011 Q4 2012 Q4 2013 Q4 2014 Q4 2015 Permanent utestenging er når spelaren stenger seg ute frå spel, Norsk Tipping og utestenginga aldri blir oppheva utan at spelar tar nye kontakt etter tidlegast eitt år Utestengt frå Multix Ved pause blir det automatisk opna opp igjen ved pausens slutt 26 45 56 333 484 565
2. Registrert spel mogleggjer verktøy for ansvarleg spel Registrert spel hos NT (ikkje Flax på papir) NT tilbyr frivillige verktøy for beløpsgrenser, pauser og utestenging for øvrige spel Liveoddsen (NT) lansert med obligatoriske beløpsgrenser Total tapsgrense (NT) Maksimal på tvers av spel og kanalar, for enkelte spel obligatorisk å sette personleg grense 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 RT: Frivillig verktøy for beløpsgrenser For Norsk Rikstoto (RT) nettspel RT: 5 + kan berre spelast registrert (Nytt spel hos Norsk Rikstoto (RT)) RT: Nye ansv. verktøy For nettspel: Obligatoriske beløpsgrenser, frivillige pauser og utestenging
Odds- og hestespel UiB (hausten 2015): Andel av spelarar UiB (hausten 2015): Andel moderate risikoeller problemspelarar LT / Gamgard: Risiko for speleproblem utan verktøy for speleansvar Hestespel 16 % 10 % Middels Norsk Tipping - oddsspel 13 % 16 % Middels Utanlandske selskap - oddsspel 6 % 23 % Middels, dersom spel er som Norsk Tipping sine
Endringar i hjelpelinjestatistikken 104 NT 27 NT RT<20
3. Endringar i bingohallar 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Belago (NT) i bingohallar Maksimale tapsgrenser, frivillig grenseverktøy, pauser og utestenging Forbod mot bingoautomatar (spel i bingohallar) Databingo: 30 sekund opphald mellom kvart spel (spel i bingohallar)
Spel i bingohall UiB (hausten 2015): Andel av spelarar UiB (hausten 2015): Andel moderate risiko- eller problemspelarar LT / Gamgard: Risiko for speleproblem utan verktøy for speleansvar Bingo i et bingolokale - Hovudspel (der tal lesast opp) 3,4 % 23 % Middels Databingo 1,3 % 55 % Middels (etter 30 sekundsregelen) Belago (NT) 0,6 % 74 % Høg
4. Lansering av KongKasino NT lanserer online kasinospel Maksimale tapsgrenser, obligatorisk grenseverktøy, frivillig pauser og utestenging 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
KongKasino Norsk Tipping lanserte online kasinospel saman med online skrapespill og online bingo som eit regulert alternativ til dei utanlandske speltilboda på nett Spela har eit felles rammeverk for speleansvar Mange tiltak og verktøy skil seg ut frå utanlandske selskap, blant anna: - Obligatorisk å sette personleg tapsgrense før ein kan spele - Tapsgrensa kan settast til maksimum 4 000 per dag og 10 000 per månad - Grensa her er ei eiga grense under den nye totalgrensa til Norsk Tipping
Nettkasino UiB (hausten 2015): Andel av spelarar UiB (hausten 2015): Andel moderate risiko- eller problemspelarar LT / Gamgard: Risiko for speleproblem utan verktøy for speleansvar KongKasino (Norsk Tipping) 2,1 % 39 % Høg Nettkasino hos utanlandske selskap 3,5 % 47 % Høg
Spelardata frå Norsk Tipping (2.kvartal 2016) Ca 160 000 aktive spelarar for online kasino, - bingo eller - skrapespill Dei fleste registrerte spelarar har satt si personlege månadsgrense under maksimum (86 %)
5. Fem erfaringar frå seinare år: Regulatoriske tiltak har stor effekt på speleåtferd og speleproblem Registrert spel er god basis for speleansvars-verktøy Ansvarlegheitsverktøy er meir effektive når dei blir brukt, og når dei er like tilgjengelege som sjølve spelet Maksimale tapsgrenser er mest for å redusere skade Spel i seg sjølv kan også endrast for å redusere risiko