EKSAMEN 2013. Reglement Vurdering Klagerett Bruk av IKT

EKSAMEN 2013 Reglement Vurdering Klagerett Bruk av IKT 1

Innhold Eksamensreglement.. 3 Elevvurdering. 7 Klage på vurdering. 9 Godkjenning/annullering av eksamen. 13 Kildebruk og bruk av PC ved større innleveringer, prøver og eksamen 15 Hjelpemidler. 16 2

REGLEMENT OG RETTLEIING FOR EKSAMINANDAR Gjeld for Romsdal videregående skole frå våren 2013. Alle eksaminandar skal ha kvart sitt eksemplar av Reglement og rettleiing for eksaminandar, og skal ha gjort seg kjend med det i god tid før dei møter til prøvene. 1 GJENNOMFØRING AV EKSAMEN 1.1 FRAMMØTE Eksaminanden skal møte fram ved eksamenslokalet seinast 30 minutt før prøva tek til(skriftleg og praktisk eksamen). Eksaminand som utan gyldig grunn ikkje møter opp til fastsett tid, må vente til neste ordinære eksamen med å gå opp i vedkommande fag. 1.2 LEGITIMASJON Eksaminandane må legitimere seg før prøva tek til. 1.3 FORHOLDA I EKSAMENSLOKALET Eksaminanden set seg straks på tilvist plass. Eksaminanden må ikkje forlate plassen eller byte plass utan løyve frå tilsynet. Tilsynet har høve til å kontrollere at eksaminanden berre har med hjelpemiddel det er lov å nytte ved eksamensprøva. Eksaminanden skal kontrollere at han/ho mottek rett eksamensoppgåve. Eksaminandane må ikkje ha noko form for kommunikasjon seg imellom. Om ein eksaminand ønskjer opplysningar, treng noko eller ønskjer å forlate eksamenslokalet, må han/ho vende seg til tilsynet. 1.4 EKSAMENSTID Den tida som er fastsett for eksamen, er oppgitt på oppgåvearket. I fag der eksaminanden ikkje får utlevert oppgåveark, gjer tilsynet tida kjend på anna måte. Eksaminanden kan få inntil 15 minutt i tillegg til fastsett eksamenstid til å klargjere oppgåvesvaret, dersom ikkje anna er fastsett i eksamensordninga for faget. 1.5 PAPIR OG INNFØRING Alt innføringspapir som skal brukast ved eksamen der ikkje PC vert nytta er merka med namnet til skolen og blir utlevert av tilsynet. Utlevert papir må ikkje delast eller rivast sund. Alt papir må leverast inn før eksaminanden forlet eksamenslokalet. Tilsynet utleverer ekstra papir dersom eksaminanden treng det. Dersom ein eksaminand bruker svarark som kladdeark eller vil kassere svarark, må arka ikkje øydeleggjast eller krøllast saman, men leverast inn til særskild oppbevaring ved eksamensskolen. Eksaminanden må nytte penn med blå eller svart skrift ved innføring av oppgåvesvar som blir skrive for hand. I oppgåver der det krevst grafisk framstilling, figurar, teikningar eller notar, kan det brukast blyant og fargar. Til slike oppgåver kan eksaminanden få utlevert særskilde svarark. Alle svarark (medrekna eventuelle vedlegg) skal nummererast og påførast eksaminandnummer før innlevering. 3

Bruk av PC og papirutskrift: Ved bruk av PC der oppgåvesvaret skal leverast som papirutskrift skal det i toppteksten stå dato, fagkode/fagnamn og eksaminandnr. I botnteksta skal det vere påført skolenamn og sidenummerering(side x av y). 1.6 MERKING OG UTFYLLING AV SVARARK Eksaminanden fyller ut svararka etter rettleiing frå skolen. På første side av oppgåvesvaret skal det oppgjevast: eksaminandnummer, klasse, fag/oppgåvekode, fagnamn, eksamensdato og talet på innleverte svarark (medrekna eventuelle vedlegg). Eksaminanden må ikkje merke noko svarark slik at sensor kan identifisere eksaminanden.bruk av PC og papirutskrift: Sjå punkt 1.5. LEVERING AV OPPGÅVESVARET Når ein eksaminand skal levere oppgåvesvaret sitt, skal han/ho gi teikn om dette til tilsynet som hentar oppgåvesvaret. Svararka skal liggje i nummerorden. Kasserte svarark skal leverast for seg og kladdeark for seg. Eksamensoppgåva må også leverast inn. Dersom sjukdom eller anna rimeleg grunn til forseinking har hindra ein eksaminand i å fullføre oppgåvesvaret sitt innafor den fastsette tida, kan kladdeark leggjast ved oppgåvesvaret som går til sensur. I slike høve skal skolen leggje ved særskild melding om dei forholda som ligg til grunn for dette. Sensorane kan då sjå på kladdearka som ein fullgod del av oppgåvesvaret. Bruk av PC: Ein kan bruke PC som skrivemaskin og levere oppgåvesvaret som papirutskrift. Elevar kan i fleire fag levere elektronisk(pgs). Dersom ein nyttar papirbasert oppgåvesvar skal det normalt skrivast ut 2 eksemplar av oppgåvesvaret. Eksaminanden skal lese gjennom utskriftene og levere dei til tilsynet før han/ho kan gå frå eksamensromet. Nyttar eksaminanden PGS skal oppgåvesvaret overførast elektronisk. Her blir det brukt eiga prosedyre med brukarnamn og passord ved levering. Det er svært viktig at eksaminanden har fått levert oppgåvesvaret på rett måte før han/ho kan gå frå eksamensromet. Eksaminanden skal som ekstra tryggleik levere eit eksemplar av oppgåvesvaret på papir. Tilsynet kontrollerer at kvittering frå PGS for levert besvarelse kjem på PCskjermen når eksaminanden har sendt inn oppgåvesvaret. Også minnepinnen merka med elevens namn som er nytta under eksamen skal leverast inn. Oppstår vanskar med elektronisk levering i eksamenstida må oppgåvesvaret lagra i ein minnepinne leverast snarast til eksamensansvarlege som kan levere på vegne av eksaminanden. 4

HJELPEMIDDEL VED EKSAMEN Utdanningsdirektoratet gir nærare føresegner om kva for hjelpemiddel det er lov å nytte i dei einskilde faga. Skolen orienterer eksaminanden om dette. Eksaminanden er sjølv ansvarleg for å ta med berre dei hjelpemidla det er lov å nytte ved prøva. Kommunikasjon av alle slag som t. d. internett, private lokale nett og telefon er ulovleg ved eksamen unntatt opplasting av oppgåve og levering av svar. 1.9 BROT PÅ REGLANE, FUSK ELLER FORSØK PÅ FUSK a) BROT PÅ REGLEMENTET Eksaminand som bryt ein av dei reglane som er gitt for eksamen eller som ikkje rettar seg etter dei pålegga som tilsynet gir, skal i alvorlege høve, og etter at han/ho har vorte åtvara av rektor eller den rektor har gitt fullmakt, visast bort frå eksamen i vedkommande fag. b) FUSK ELLER FORSØK PÅ FUSK Eksamen i eit fag kan annullerast dersom eleven eller privatisten har fuska eller prøvd å fuske ved eksamen. Spørsmålet om annullering av eksamen kan klagast på til Fylkesmannen. Eleven eller privatisten har likevel rett til å fullføre eksamen på eksamensdagen. Skolen skal informere eleven og foreldra eller dei føresette for elevar under 18 år om klageretten. Dersom eksamen blir annullert på grunn av fusk eller forsøk på fusk, kan kandidaten tidlegast gå opp til eksamen i faget som blir arrangert eitt år etter at eksamen vart annullert. Fusk eller forsøk på fusk kan vere: å gi eller prøve å gi eller formidle hjelp som ikkje er tillaten til andre, eller å motta slik hjelp, eller å ha eller bruke hjelpemiddel som ikkje er tillatne, etter at oppgåva er delt ut. 1.10 FORFALL OG SJUKDOM UNDER PRØVENE Eksaminand som på grunn av sjukdom ikkje kan møte til prøve, må straks søkje eller tilkalle lege. Sjukmelding skal snarast mogleg leverast til kontoret ved eksamensskolen. Sjukmelding som ikkje er levert innan rimeleg tid, vil normalt ikkje kunne godtakast. Eksaminand som har møtt til prøve og blir sjuk under prøva slik at det kan verke inn på arbeidet, må straks melde frå til tilsynet, som straks skal varsle leiinga ved skolen. Rektor tek stilling til om det ligg føre grunnlag for å avbryte eksamen med rett for eksaminanden til å gå opp til utsett prøve. Avgjerda til rektor kan påklagast. 5

2 EKSAMENSRESULTAT OG RETT TIL KLAGE Etter sensur blir alle eksamenssvar sendt til eksamensskolen. Dersom eksaminanden ber om det, skal han/ho få kopi av skriftleg eksamenssvar. Klage må leverast datert og underskriven innan 10 dagar etter at karakteren er gjort kjend i Skolearena eller på annan måte. 3 UTSETT, NY OG SÆRSKILD PRØVE Ein eksaminand kan få rett til utsett, ny eller særskild prøve same året. Skolen orienterer eksaminanden nærare. Når ein eksaminand vender seg til ein annen skole enn den tidlegare eksamensskolen, må eksaminanden dokumentere rett til prøve. Dersom prøva blir teken ved ein annan skole, må eksaminanden melde frå til den tidlegare eksamensskolen. 4 SÆRSKILDE TILTAK VED EKSAMEN Etter søknad til rektor kan eksaminander med ulike vanskar/funksjonshemmingar få særskild tilrettelegging ved eksamen. Skolen orienterer i god tid om tiltak som kan setjast i verk. Skolen fastsett tidsfrist for innlevering av søknad. Søknaden blir avgjord av rektor. Avgjerda til rektor kan påklagast. 6

ELEVVURDERING VED ROMSDAL VIDEREGÅENDE SKOLE KLAGERETTEN Klageretten gjelder kun for avsluttende vurdering (standpunktkarakter) og eksamenskarakterer. Terminkarakter er en del av det vurderingsarbeidet som fører fram mot sluttkompetanse og kan ikke påklages. Kapittel 3 i Forskrift til Opplæringsloven (FtO) regulerer vurdering i videregående opplæring. 3-1 3-3 slår fast elevens rett til vurdering, og hvem som er ansvarlig for å gi denne vurderingen. Sluttvurdering er det samme som standpunktkarakterer i avsluttende fag. Denne skal gi informasjon om kompetansen til eleven ved avslutninga av opplæringa i faget, jfr 3-2, andre ledd. 3-3 gir grunnlaget for vurdering i fag, og dermed hva som skal måles ved fastsetting av karakterer. Her er denne paragrafen som sist ble endret i august 2012: Grunnlaget for vurdering i fag er dei samla kompetansemåla i læreplanane for fag slik dei er fastsette, jfr. 1-1 eller 1-3. I vurderinga i fag skal ikkje føresetnadene til den enkelte, fråvær, eller forhold knytte til ordenen og åtferda til eleven, lærlingen eller lærekandidaten trekkjast inn. I faget kroppsøving skal innsatsen til eleven vere ein del av grunnlaget for vurdering. Eleven, lærlingen og lærekandidaten skal møte fram og delta aktivt i opplæringa slik at læraren og instruktøren får grunnlag til å vurdere eleven, lærlingen og lærekandidaten sin kompetanse i faget. Læraren og instruktøren skal leggje til rette for at han eller ho får eit tilstrekkeleg grunnlag for å vurdere kompetansen til eleven, lærlingen og lærekandidaten, slik at den retten eleven, lærlingen og lærekandidaten har etter 3-1, blir oppfylt. Stort fråvær eller andre særlege grunnar kan føre til at læraren ikkje har tilstrekkeleg grunnlag for å gi halvårsvurdering med karakter eller standpunktkarakter. Reglene om klage på vurdering finner vi i FtO, kapittel 5. Fastsetting av standpunktkarakterer er et enkeltvedtak. Klagen skal sendes til Romsdal videregående skole v/ rektor. Utdanningsavdelinga i Møre og Romsdal fylke er klageinstans. Her blir klagen kun vurdert på et formelt grunnlag (altså om saksbehandlinga ved skolen er rett). Klage på eksamenskarakter skal også sendes skolen for videresending til klagenemnd. Etter Forvaltningsloven har faglærer og skolen veiledningsplikt overfor eleven både når det gjelder formelle sider ved klagen og faglige sider ved klagen. Vi anbefaler elevene å rådføre seg med faglærer før klage på vurdering blir sendt. Klage må fremmes innen 10 dager etter at karakteren er gjort kjent i Skolearena eller på annen måte(så snart eleven har kunnet skaffe seg informasjon om karakteren). Klagen skal være skriftlig, datert og underskrevet(ikke e-post). Dersom eleven velger å klage på standpunktkarakter, har faglærer plikt til å gi en skriftlig begrunnelse av vurderingen, jfr 5-12, første ledd, andre punktum. Faglærers begrunnelse for vurderingen til standpunktkarakter skal gi et klart og tydelig bilde av elevens måloppnåelse etter kravene i læreplanen. Begrunnelsen skal være konkret og gi informasjon om hvordan eleven er vurdert i forhold til kompetansemål for faget. I tillegg må det gå frem hvordan vurdering, tilbakemelding og rettledning av eleven er ivaretatt. 7

Begrunnelsen fra faglærer bør også inneholde: Omtale av hvordan eleven/ hjemmet har fått informasjon om kompetansemåla i faget Omtale av hvordan eleven/ hjemmet har fått informasjon om kjennetegn på måloppnåing i faget (Kunnskapsløftet). Informasjon om hvordan det er lagt til rette for egenvurdering i faget. Faglærer skal svare på det som eleven eller foreldrene peker på i klagen. Faglærer skal besvare påstander som blir framsatt i klagen og redegjøre for hvordan han/ hun har tatt hensyn til dette ved fastsetting av karakteren. VARSEL Vi minner også om reglene om varsling, jfr 3-7. Det er to årsaker som pålegger skolen å varsle elevene om karaktersetting (varsel skal gå til foresatte dersom eleven er under 18 år): Ved tvil om eleven kan få karakter pga stort fravær eller andre særlige grunner. Ved fare for nedsatt karakter i orden og/ eller adferd Her er det viktig å merke seg følgende. Varsel skal være skriftlig. Det skal være gitt uten ugrunna opphald. Det betyr at vi må dokumentere at varsel ble gitt så tidlig at eleven har reell sjanse til å rette på forholda. Varsel skal gis både for halvårsvurdering med karakter og standpunkt. Legg merke til at fare for stryk(karakter 1) ikke krever varsel, men IV gjør det. Noen definisjoner vedrørende eksamen: Ny eksamen: Rett til ny eksamen har elever som har fått karakteren 1 til eksamen. (Forskr. 3 34). Eventuelt førstegangsvitnemål faller bort. Utsatt eksamen: Rett til utsatt eksamen har elever og privatister med dokumentert gyldig forfall ved eksamen, f. eks. sykdom. (Forskr. 3 35) Særskilt eksamen: Rett til særskilt eksamen har elever som har karakteren 1 i standpunkt og ikke er uttrekt til eksamen i faget. (Forskr. 3 33) Elever med rett til ny, utsatt eller særskilt eksamen skal melde seg til skolen senest innen 15. september. Bruk eget oppmeldingsskjema. Eksamen blir normalt avholdt samme høst i de fleste fag, men tverrfaglig praktisk eksamen kan bli lagt til våren etterpå. Elever som ikke benytter sin rett til ny, utsatt eller særskilt eksamen innen fristen 15. september blir privatister og må betale prøveavgift når de melder seg opp på Privatistweb.no. Elever med IV(Ikke vurdering) eller manglende karakter i fag blir automatisk privatister i faget. 8

Forskrift til opplæringslova Kapittel 5. Klage på vurdering (Opplæringslova 2-3 tredje ledd, 3-4 første ledd, 4A-4 femte ledd) 5-1. Kva det kan klagast på Det kan klagast på standpunktkarakterar, eksamenskarakterar, karakterar til fag-/sveineprøver og kompetanseprøve, og realkompetansevurdering. Det kan også klagast på vedtak om ikkje å setje standpunktkarakter. 0 Endra ved forskrift 1 juli 2009 nr. 964 (i kraft 1 aug 2009). 5-2. Kven som kan klage Elevar, lærlingar, lærekandidatar, privatistar og praksiskandidatar eller dei som desse gir skriftleg fullmakt, har klagerett. Foreldra eller dei føresette til umyndige elevar, lærlingar, lærekandidatar, privatistar og praksiskandidatar har sjølvstendig klagerett. Dersom eleven, lærlingen, lærekandidaten, privatisten eller praksiskandidaten er under 15 år, kan dei ikkje klage utan skriftleg samtykke frå foreldra eller dei føresette. Sjå også 5-15 om klage på realkompetansevurdering. 5-3. Avgjerd i klagesaka Behandling av klage på karakter eller realkompetansevurdering kan føre til at karakteren eller realkompetansevurderinga blir ståande, eller til at denne blir endra til gunst eller ugunst for klagaren. Avgjerda skal grunngivast. Avgjerda er endeleg og kan ikkje klagast på. Fører klagebehandlinga til endring av vitnemålet eller kompetansebeviset, skal det skrivast eit nytt, og tidlegare vitnemål/kompetansebevis skal leverast tilbake. Behandling av klage på fag-//sveineprøve kan føre til at karakteren blir endra frå ikkje bestått til bestått. 5-4. Saksgangen ved klage Dei som har klagerett etter 5-2, skal få opplysningar om høvet til å klage, klagefristen og om kva klagen skal innehalde, i medhald av denne forskrifta og lov 10. februar 1967 om behandlingsmåten i forvaltningssaker (forvaltningslova) 29, 30, 31 og 32. Dei som har klagerett, skal også få informasjon om at dei har rett til å få retningslinjene som sensorane har fått, og grunngiving etter 5-7. Klagen skal sendast til den skolen der klagaren er elev. Privatistar sender klagen til den skolen der eksamen er halden. Klage som gjeld fag- og sveineprøve og kompetanseprøve, skal sendast til fylkeskommunen der prøva er halden. Når det gjeld klagar i samband med sentralt gitt eksamen med sentral sensur i grunnskolen og vidaregåande opplæring, skal skolen sende klagen saman med prøvesvaret til Fylkesmannen, jf. 5-9. Ved klage i fag der det blir vurdert fleire svar, skal alle elevsvara leggjast ved. Klage på realkompetansevurdering skal sendast til den instansen som har vurdert realkompetansen, sjå elles 5-15. 0 Endra ved forskrift 4 mars 2008 nr. 214 (i kraft 5 mars 2008). 9

5-5. Klagefristar Fristen for å klage på vedtak som gjeld eksamenskarakterar og standpunktkarakterar, er 10 dagar. Fristen for å klage på vedtak om vurdering av den praktiske delen av fag-/sveineprøva og realkompetansevurdering er 3 veker. Fristen skal reknast frå tidspunktet når meldinga om vedtaket er komen fram til den som har klagerett, eller når den som har klagerett, burde ha gjort seg kjend med vedtaket. Fristen blir avbroten når den som har klagerett, ber om grunngiving for vedtaket. Ny frist gjeld frå det tidspunkt klagaren har fått grunngivinga. 5-6. Formkrav Klagen må fremjast skriftleg, og underskrivast av klagaren eller eventuelt av ein med fullmakt. Klagen skal nemne det vedtaket som det blir klaga på, og dersom det er nødvendig, gi opplysningar som gjer det mogleg å avgjere spørsmål om klagerett og om klagefristen er halden. Klagen bør innehalde årsaka til klagen, bortsett frå klagar etter 5-9. 5-7. Rett til grunngiving Den som har klagerett, jf. 5-2, kan innanfor klagefristen krevje grunngiving for karakterar i fag der det blir halde munnleg eksamen, fastsett standpunktkarakterar, karakter for praktisk eksamen eller standpunktkarakter i orden og i åtferd. Grunngivinga skal givast av sensor eller ein lærar som har vore med og fastsett karakteren. Dersom ein elev ikkje får standpunktkarakter eller får ikkje bestått som standpunktkarakter, kan det krevjast grunngiving for det. Den som har klagerett, kan ikkje krevje grunngiving for karakterar til skriftleg eksamen. 5-8. Rett til å gjere seg kjend med sitt eige svar og eventuelle retningslinjer for sensorar ved skriftleg eksamen Eleven, privatisten og lærlingen har etter at karakteren ved skriftleg eksamen er fastsett, rett til å gjere seg kjend med sitt eige svar. På oppmoding skal han eller ho få kopi av svaret. Eleven, privatisten og lærlingen kan også krevje å få lagt fram eventuelle retningslinjer som sensorane har fått til hjelp ved sensureringa. 5-9. Klage på karakter til skriftleg eksamen. Klageinstans og klagebehandling. Oppbevaring av eksamenssvar ved skriftleg eksamen Klageinstansen for vurdering av skriftleg eksamen i grunnskolen er ei klagenemnd på 3 medlemmer. Fylkesmannen i kvart fylke nemner opp klagenemnda. Klageinstansen for vurdering av skriftleg sentralt gitt eksamen med sentral sensur i vidaregåande opplæring er ei klagenemnd oppnemnd av Fylkesmannen. Klageinstansen for vurdering av skriftleg lokalt gitt eksamen i vidaregåande opplæring er ei klagenemnd oppnemnd av fylkeskommunen etter retningslinjer frå Fylkesmannen. Medlemmene av ei klagenemnd må ikkje ha vore med i førstegongsbedømminga og bør så langt det lèt seg gjere, ikkje vere frå same skolen som klagaren. Når det er felles sensur for fleire grunnskolar, skal medlemmene så langt råd er ikkje vere frå same skolen som klagaren. 10

Klagenemnda skal gjerast kjend med den karakteren prøvesvaret fekk ved den ordinære sensuren. Nemnda skal elles ikkje få andre opplysningar enn svaret og dei opplysningane som kan leggjast ved svaret ved eksamen. Nemnda skal ikkje gjerast kjend med eventuell grunngiving for klagen. Når det gjeld klage på karakter til skriftleg eksamen, prøver nemnda alle sider ved karakterfastsetjinga. Finn nemnda at karakteren er urimeleg i forhold til eksamensprestasjonen, set ein ny karakter. 5-10. Klage på karakter ved munnleg eksamen. Klageinstans og klagebehandling Ved munnleg eksamen kan det berre klagast på formelle feil som kan ha noko å seie for resultatet. Ved klage på munnleg eksamen hentar rektor inn fråsegn frå sensor og eksaminator og sender desse fråsegnene og klagen saman med si eiga fråsegn til Fylkesmannen når det gjeld klagar i grunnskolen, og til fylkestinget eller den fylkestinget gir mynde som klageinstans, når det gjeld klagar i vidaregåande opplæring. Kopi av fråsegnene skal sendast til klagaren. Dersom klagaren får medhald i klagen ved munnleg eksamen, skal karakteren annullerast, og klagaren har rett til å gå opp til ny eksamen. Dersom klagaren vel å gå opp til ny munnleg eksamen, skal prøvesvaret bedømmast av ein ny sensor. Gjeld klagen prøve i trekkfag, skal det trekkjast fag på ny. Eleven skal få melding om faget med same frist som ved ordinær prøve. 5-11. Klage på eksamensresultat ved andre, ikkje-skriftlege eksamenar i vidaregåande opplæring Ved andre ikkje-skriftlege eksamenar enn munnleg eksamen, der det ikkje ligg føre dokumentasjon som kan vurderast av ei klagenemnd, kan det berre klagast på formelle feil som kan ha noko å seie for resultatet. I slike tilfelle skal ein følgje same prosedyren som for munnleg eksamen, jf. 5-10. Dersom ein slik eksamen resulterer i dokumentasjon som kan vurderast fagleg av ei klagenemnd, skal ein følgje same prosedyren som for skriftleg eksamen, jf. 5-9. 5-12. Klage på standpunktkarakter. Klageinstans og klagebehandling Ved klage på standpunktkarakter eller vedtak om ikkje å fastsetje standpunktkarakter kan klageinstansen berre vurdere om gjeldande føresegner om karakterfastsetjing er følgde. Med klagen skal det følgje fråsegn frå faglæraren om korleis karakteren er fastsett, eller kvifor det ikkje er sett karakter, og fråsegn frå rektor om saksbehandlinga ved skolen. Klagaren skal få kopi av fråsegna. Klageinstansen i grunnskolen er Fylkesmannen i kvart fylke. Klageinstansen i vidaregåande opplæring er fylkestinget eller den fylkestinget gir mynde. Dersom klagen blir funnen rettkomen, må klageinstansen presisere kva for reglar ein meiner er brotne eller det kan reisast tvil om er brotne, og sende saka tilbake til skolen. Klageinstansen skal informere klagaren om resultatet av klagebehandlinga. Rektor og faglæraren gjennomfører ny vurdering. Rektor set endeleg karakter. Den nye avgjerda kan det ikkje klagast på. Finn klageinstansen at klagaren ikkje kan få medhald, er avgjerda endeleg. 11

5-13. Klage på karakter i orden og i åtferd. Klageinstans og klagebehandling Ved klage på karakter i orden og i åtferd skal kontaktlæraren til eleven og rektor gi fråsegn som saman med klagen skal sendast til klageinstansen. Fråsegna skal gjere greie for kva for karakterar i orden og i åtferd som har vore gitt tidlegare, kva for tiltak skolen har sett i verk for å rette på forholda, og ei fyldig grunngiving for karakteren. Kopiar av ordensreglementet for skolen, utskrift av protokollen som viser korleis skolen har behandla saka m.m., skal leggjast ved fråsegna. Ved klage i grunnskolen skal det også gjerast greie for om heimen har vore varsla om at karakteren kunne bli sett ned, og eventuell annan korrespondanse med foreldra eller dei føresette. Klagaren skal ha kopi av fråsegna. Klageinstansen i grunnskolen er Fylkesmannen i kvart fylke. Klageinstansen i vidaregåande opplæring er fylkestinget eller den fylkestinget gir mynde. Klageinstansen avgjer om klagen skal føre til at karakteren blir endra til gunst eller ugunst for klagaren. 5-14. Klage på bedømminga av fag- og sveineprøve og kompetanseprøve i vidaregåande opplæring Klage på den faglege vurderinga av prøvearbeidet til ikkje bestått skal sendast til fylkeskommunen i det fylket der prøva er gjennomført, jf. 5-4 andre ledd tredje punktum. Fylkeskommunen skal innhente uttale frå dei som har gjeve den opphavlege bedømminga, jf. 3-59 og 3-60, før saka vert sendt til klageinstansen. Klageinstans for klage på bedømming av fag- og sveineprøver er klagenemnda som er oppnemnd i samsvar med opplæringslova 12-6. Klageinstans for klage på bedømming av kompetanseprøver er den fylkeskommunen gir mynde. Medlemmene i klagenemnda må ikkje ha vore med i førstegongsbedømminga og bør ikkje vere frå den bedrifta eller skolen som klagaren kjem frå. Klagenemnda kan gjere om resultatet frå ikkje bestått til bestått, avvise klaga eller oppheve den opphavlege avgjerda og vise til ny prøve. Klage som er grunngitt med formelle feil eller andre ikkje-faglege forhold, skal behandlast av fylkestinget eller den fylkestinget gir mynde. Dersom det er gjort formelle feil som kan ha hatt avgjerande verknad for prøveresultatet, skal den opphavlege avgjerda opphevast. Prøva skal da reknast for ikkje gjennomført, og klagaren har høve til å gjennomføre ny prøve så snart som mogleg. 0 Endra ved forskrifter 4 mars 2008 nr. 214 (i kraft 5 mars 2008), 1 juli 2009 nr. 964 (i kraft 1 aug 2009). 5-15. Klage på realkompetansevurdering Ved klage på realkompetansevurdering, jf. 4-13 og 6-27, gjeld klagereglane i forvaltningslova bortsett frå det som følgjer om klageinstansen sin kompetanse i 5-3 første ledd. 0 Endra ved forskrift 1 juli 2009 nr. 964 (i kraft 1 aug 2009). 12

Godkjenning av eksamensresultater Tverrfaglig praktisk eksamen Vg2 yrkesfag: Elever med standpunktkarakteren 1 eller manglende vurdering IV i et (eller flere) programfag som inngår i den tverrfaglige praktiske eksamen: Karakteren 1: Skal få gå opp til eksamen Klage på standpunkt medhold(2 eller bedre) eksamenskarakter beholdes(alle programfag bestått). Særskilt eksamen 2 eller bedre eksamenskarakter beholdes. Fortsatt karakteren 1etter særskilt eksamen. Eksamenskarakteren beholdes(ny regel fra V13). Eleven blir privatist i programfaget og må bestå eksamen i dette før utdanningen er bestått. Høyeste sats eksamensavgift. Manglende vurdering IV: Skal få gå opp til praktisk eksamen(grunnet klagemulighet). Klage resulterer i karakteren 1 i programfaget. Eksamenskarakteren beholdes. Eleven får rett til særskilt eksamen. Ikke bestått særskilt eksamen betyr at eleven må melde seg opp som privatist i aktuelt programfag og betale høyeste sats i eksamensavgift Klage resulterer i karakteren 2 eller bedre i programfaget. Eks. kar. beholdes. Ikke medhold i klagen Karakteren for praktisk eks. settes på vent. Eleven blir privatist i programfaget. Først når alle programfag er bestått blir eksamenskarakteren hentet inn igjen. Den må være bestått med karakteren 2 eller bedre. 13

VIKTIG: En elev som har IV i et eller flere programfag også etter en eventuell klagebehandling, får ikke lenger sin beståtte tverrfaglige praktiske eksamen annullert(nytt fra høsten 2013). Vedkommende må ta opp igjen og bestå manglende programfag. Deretter vil den tidligere beståtte eksamen bli hentet inn igjen og påført kompetansebevis/vitnemål. Elev som ikke møter til ordinær eksamen: Dokumentert gyldig forfall etter forskr. 3-35 Utsett eksamen: Eleven framstiller seg til første etterfølgende eksamen og beholder sin standpunkt dersom han/hun består eksamen da. Gjelder det et trekkfag skal nytt trekk gjøres. Dersom eleven ikke bruker første mulighet til å ta og bestå eksamen, blir eleven privatist. Standpunktkarakteren faller bort og bare en eksamenskarakter vil stå på dokumentasjonen etter bestått privatisteksamen. Ugyldig fravær ved eksamen: Standpunktkarakteren faller bort. Dette blir det samme som om eleven får IV i faget. Eleven blir privatist i faget og må betale oppmeldingsavgift. Førstegangsvitnemålet går tapt. 14

KILDEBRUK OG BRUK AV PC VED STØRRE INNLEVERINGER, HELDAGSPRØVER OG EKSAMEN For å få benytte datamaskin under eksamen eller heldagsprøve ved Romsdal videregående skole, må du lese gjennom og godta retningslinjene i dette skrivet. BRUK AV PC Når du som elev ved Romsdal videregående skole benytter datamaskin (PC) til prøve, heldagsprøve og eksamen der det ikke er lov til å kommunisere (bruke internett), skal du sørge for at alle muligheter for trådløs kommunikasjon er avslått/ ikke er i bruk. Unntatt fra dette er opplasting av oppgave og levering av besvarelse ved PGS- eksamen. Du skal heller ikke søke opp eksterne nettverk som gir mulighet til å kommunisere med andre. Dette innbefatter kommunikasjon via blåtann (bluetooth), infrarød, ulike typer mobiloppkoblinger eller andre nettverk. I norsk og fremmedspråk er det ikke tillatt å ha installert eller benytte oversettingsprogram. KILDEBRUK Ved å signere på at du har lest dette skrivet bekrefter du at skriftlige arbeider som er levert i ulike fag ikke er avskrift (hele eller deler) fra andre forfattere, men helt og fullt ditt eget produkt ikke refererer til eller er basert på andre sitt arbeid uten at dette er oppgitt viser alle kilder som er brukt (om kildehenvisning: se nettsida til skolen under Bibliotek) Vær oppmerksom på at lærere og sensorer bruker spesialprogramvare for å finne ut om hele eller deler av teksten din er tilgjengelig på internett. Dersom du har brukt andres tekster uten å vise til kilden kan det bli vurdert som plagiat. Det kan resultere i laveste karakter og dermed stryk. Brudd på åndsverksloven kan i ytterste konsekvens også rammes av straffeloven med de følger dette gir. 15

HJELPEMIDLER ENDRING I REGLENE FRA HØSTEN 2010 Etter endring i reglene for hjelpemiddelbruk høsten 2010 kan både elever og privatister følge samme regler for hjelpemiddelbruk som for eksamen i sentralgitte skriftlige fag. Det er bestemt i fylket at det også skal være lik hjelpemiddelbruk for både sentralgitte og lokalgitte skriftlige fag. Med unntak av del 1 i realfag der svært få hjelpemidler er tillatt, er det nå tillatt å medbringe alle relevante hjelpemidler som f. eks. lærebøker, notater etc. i alle skriftlige fag med noen svært få unntak(flyfag og brønnfag). Se nærmere om hjelpemidler på Udir.no på lenken: http://www.udir.no/vurdering/eksamen/hjelpemidler-til-eksamen/ OPPSUMMERING FRISTER: Klage på standpunkt eller eksamenskarakter: Innen 10 dager etter at karakteren er tilgjengelig i Skolearena eller gjort kjent på annen måte. Oppmelding til ny, særskilt eller utsatt eksamen(høsteksamen): 15. sept. Eget skjema. Oppmelding i privatistfag: 1.9 15.9(Høsteksamen) og 1.1 31.1(Våreksamen) Oppmelding og betaling på privatistweb.no. Sist revidert: 10. oktober 2013 16