Dykkar ref. Vår ref. Dato: OPS/12/41-36/ 26.04.2013 NY FORSKRIFT OM HUSHALDSAVFALL OG SLAM FOR ÅLESUNDREGIONEN OPPMODING OM ENDELEG VEDTAK

Mottakere: Giske kommune Rådhuset 6050 VALDERØY Haram kommune Storgata 19 6270 BRATTVÅG Norddal kommune Rådhuset 6210 VALLDAL Sandøy kommune 6487 HARØY Skodje kommune 6260 SKODJE Stordal kommune Kommunehuset 6250 STORDAL Stranda kommune Postboks 264 6201 STRANDA Sula kommune Postboks 280 6039 LANGEVÅG Sykkylven kommune 6230 SYKKYLVEN Vestnes kommune Kommunehuset 6390 VESTNES Ørskog kommune 6240 ØRSKOG Ålesund kommune Rådhuset 6025 ÅLESUND Saksbehandlar Øystein Peder Solevåg Tlf 70 16 41 79 Dykkar ref. Vår ref. Dato: OPS/12/41-36/ 26.04.2013 NY FORSKRIFT OM HUSHALDSAVFALL OG SLAM FOR ÅLESUNDREGIONEN OPPMODING OM ENDELEG VEDTAK Representantskapet i ÅRIM har på årsmøtet 26. april 2013 vedteke forslag til ny felles forskrift om hushaldsavfall og slam i Ålesundregionen, saman med ei oppmoding til eigarkommunane om å vedta forskrifta. Eit forslag til felles saksframlegg ligg ved. Forslaget gjer greie for den prosessen som har vore fram til det forslaget som no ligg føre, og det gir ei oversikt over hovudtrekka i forslaget. Forslag til vedtak bør utformast slik: «Kommunestyret i xxx vedtek forskrift om hushaldsavfall og slam for Ålesundregionen til å gjelde for xxx kommune frå og med 1. juli 2013.» Å L E S U N D R E G I O N E N I N T E R K O M M U N A L E M I L J Ø S E L S K A P I K S L a n g e l a n d s v e g e n 1-6 0 1 0 Å L E S U N D - t l f 7 0 1 6 4 1 8 0 w w w. a r i m. n o - o r g n r 9 9 4 717 286

For dei kommunane som allereie har innført hytterenovasjon (Sandøy kommune, Stranda kommune, Stordal kommune, Sykkylven kommune og Norddal kommune), samt for dei kommunane som vurderer å innføre hytterenovasjon (dette gjeld først og fremst Ørskog kommune), bør følgjande tilleggsvedtak gjerast: «Kommunestyret vedtek at hytter, stølar og andre registrerte fritidseigedomar i xxx kommune skal vere med i den kommunale renovasjonsordninga og dermed betale renovasjonsgebyr.» ÅRIM ber om at utskrift av vedtak blir sendt til ÅRIM, Langelandsvegen 1, 6010 ÅLESUND, eventuelt på epost post@arim.no. ÅRIM vil syte for nødvendig kunngjering i Norsk Lovtidend, jf. 38 i forvaltningsloven. Med vennleg helsing Øystein Peder Solevåg dagleg leiar Kopi: Sykkylven Energi AS Møre og Romsdal fylkeskommune S i d e 2 a v 26

FORSKRIFT OM AVFALL OG SLAM I ÅLESUNDREGIONEN INNLEIING Kommunane har eit lovpålagd ansvar for hushaldsrenovasjonen. Ettersom det skal stillast konkrete krav til abonnentane, må det ut frå legalitetsprinsippet vere ein heimel i lov eller forskrift for dette kravet. Av omsyn til rettstryggleiken for innbyggjarane må desse krava formulerast mest mogleg eintydig og presist. Renovasjonsforskriftene skal regulere tilhøvet mellom kommunen, renovasjonsselskapet og abonnentane slik at dei meir generelle krava i forurensningsloven blir presiserte. For å leggje grunnlag for felles kostnadseffektiv og rasjonell avfallshandtering for heile Ålesundregionen, bad dei tolv eigarkommunane til ÅRIM gjennom representantskapet selskapet om å utforme eit forslag til renovasjonsforskrift for regionen. Etter gjennomførte høyringar er forslaget behandla i representantskapet på årsmøtet ÅRIM 26. april 2013. Representantskapet fatta følgjande vedtak: «Årsmøtet i ÅRIM rår eigarkommunane til å vedta framlegget til forskrift om hushaldsavfall og slam for Ålesundregionen.» Forslaget til forskrift om hushaldsavfall og slam for Ålesundregionen er behandla i tråd med reglane i kapittel VII (om forskrifter) i forvaltningsloven. ÅRIM har gjennomgått alle merknader og vurdert desse. Eit dokument som dokumenterer heile høyringsprosessen i detalj er tilgjengeleg på heimesidene til ÅRIM, www.arim.no. Det er kommunestyret i den enkelte kommune som har mynde til å vedta forskrifta. Forslaget frå representantskapet blir difor oversendt kommunane med oppmoding om å gjere likelydande vedtak i alle kommunane. OPPBYGGING OG INNHALD I FORSKRIFTA Formål Det er eit todelt formål med å få på plass ei felles forskrift. 1) å få på plass gode reglar for miljø- og kostnadseffektiv handtering av avfall og slam i Ålesundregionen. 2) å sikre eit felles regelverk som grunnlag for oppfølging, kontraktsinngåingar og informasjonsaktivitetar. På den måten unngår vi m.a. at det kan stillast spørsmål ved, om like reglar skal tolkast ulikt i dei ulike kommunane. Virkeområde Forskrifta omfattar hushaldsavfall og slam frå heile Ålesundregionen. Hushaldsavfall er definert som avfall frå private hushald, herunder større gjenstandar som inventar og liknande. Næringsavfall, som er avfall frå offentlege og private verksemder og institusjonar, er ikkje omfatta av forskrifta. Næringsavfall skal etter 32 i forurensningsloven bringast til lovleg avfallsanlegg dersom det ikkje blir gjenvunne eller lovleg nytta på annan måte. S i d e 3 a v 26

Når det gjeld slam, så er det ikkje eit tilsvarande skilje mellom slam frå hushald, og slam frå næring i 26 i forurensningsloven. Her har kommunane plikt til å «sørge for tømming av mindre renseinnretninger som slamavskillere og samlekummer for avslamming av sanitært avløpsvann og overvann. Det samme gjelder for oppsamlingstanker med ubehandlet sanitært avløpsvann. Kommunen skal også sørge for nødvendige anlegg for tømming av avløpsvann fra bobiler, fritidsbåter m.v.» Definisjonar Dei omgrepa som er definerte i forskrifta er dei som ikkje frå før er definerte i forurensningsloven eller i forurensningsforskriften. Renovasjon er ei teneste som i utgangspunktet skal vere tilgjengeleg for alle som høyrer til offentleg veg. I tillegg er det utstrakt, men varierande, bruk av private vegar ved innsamling av avfall og slam i Ålesundregionen. Mykje av vegnettet som blir nytta ved innsamling av avfall i dag har ein standard som er under det ønskjelege. Det er difor tatt inn ein definisjon av «køyrbar privat veg» som omfattar to situasjonar; (1) dei vegane som allereie er i bruk til innsamling av avfall og (2) vegar som kan bli tatt i bruk til dette føremålet i framtida. Når det gjeld vegar som allereie er i bruk, så vil det vere nødvendig å gjere ei konkret vurdering i det enkelte høvet av om t.d. dårleg vedlikehald, manglande skoging eller anna kan føre til at renovasjonsbilen ikkje lenger kan komme fram, stoppe for å tømme oppsamlingseiningar eller slamanlegg og snu eller rygge på forsvarleg måte. For at nye private vegar skal kunne takast i bruk til renovasjon, må dei oppfylle konkrete og klare krav. Myndet til ÅRIM Gjennom å vedta forskrifta gir eigarkommunane ÅRIM rett til å, på avgrensa område, utøve mynde som etter forurensningsloven er lagt til den enkelte kommune. Kommunane har heimel i 83 i forurensningsloven til å gi interkommunale selskap slikt mynde. Kommunane har styringsrett over ÅRIM gjennom selskapsavtalen, jf. lov om interkommunale selskaper. Eigarkommunane si styring av ÅRIM blir gjort gjennom representantskapet. Representantskapet er det øverste organet i selskapet, og tek mellom anna avgjerd i saker som gjeld budsjett og økonomiplan for selskapet, inklusive satsane for kommunane si innbetaling til selskapet, strategi for selskapet og eventuell felles avfallsplan for kommunane. Representantskapet i ÅRIM for perioden 2012 2015 har seksten medlemmer; fem frå Ålesund og ein frå kvar av dei andre eigarkommunane. Hushaldsavfall tvungen renovasjon Det er allereie innført tvungen renovasjon for hushaldsavfall i heile regionen. Det blir ikkje lagt opp til å gjere endringar i dette prinsippet. For hytterenovasjon er stoda i dag lagt til grunn. Når det gjeld seinare innføring av hytterenovasjon i nye kommunar, blir det lagt opp til at kvar enkelt kommune vil kunne slutte seg til ordninga ved eit vedtak i kommunestyret. S i d e 4 a v 26

Pliktene til ÅRIM Selskapsavtalen har eit generelt krav om korleis ÅRIM skal løyse oppgåvene selskapet har fått. Gjennom renovasjonsforskrifta konkretiserer eigarkommunane desse krava. Samstundes er det viktig at forskrifta ikkje er så detaljert at eventuelle mindre endringar i kjeldesorteringa, innsamlinga eller bringeordningane gjer det nødvendig å revidere forskrifta. Enkelte av kommunane har i dag eldre avtalar som regulerer eigedomsretten til innsamla avfall. Døme på dette er avtalane mange av kommunane har med Tafjord Kraftvarme AS om levering av brennbart restavfall. Desse privatrettslege avtalane vil gå føre den generelle regelen om at ÅRIM eig og har ansvaret for avfallet. Ved utløp av avtalane vil reglane i forskrifta bli dei som gjeld. Pliktene til abonnenten Renovasjonsforskrifta regulerer dei pliktene abonnenten har. I nokre av dei eksisterande renovasjonsforskriftene har ein del av desse pliktane berre vore omtalt i retningslinjer, ikkje i sjølve forskriftene. Dette har vist seg å vere juridisk utilstrekkeleg. Det er difor nødvendig å regulere desse pliktene relativt utførleg. Pliktane er delt i åtte: Første del slår fast at avfallet må vere kjeldesortert og samla i godkjende oppsamlingseiningar for å bli omfatta av renovasjonsordninga. Det blir ikkje lagt opp til sanksjonar (som bøter) ved feilsorteringar, men abonnenten risikerer at avfallet ikkje blir henta dersom det er plassert avfall det er ulovleg å kaste i restavfallet (t.d. farleg avfall), som kan skade bilar og utstyr (t.d. fordi det er brannfarleg) eller kan øydeleggje det kjeldesorterte avfallet som skal til gjenvinning (t.d. slakteavfall i papirinnsamlinga). Andre del slår fast at avfallet skal emballerast og oppbevarast på ein slik måte at risikoen for skade og sjukdom på renovatøren og / eller andre ulemper blir reduserte mest mogleg. Tredje del har reglar om plassering av oppsamlingseiningar. Dersom ikkje abonnenten eller kommunen abonnenten høyrer til har betalt for ekstra henteavstand, skal oppsamlingseiningar plasserast ved offentleg eller privat køyrbar veg på hentedagen. For mindre behaldarar med volum opp til 240 l vil avfallet bli henta inntil 5 m frå vegkant (ut frå definisjonane av «henteavstand»). Større behaldarar må av omsyn til helse og tryggleik, både for renovatørane og omgjevnadene, vere direkte tilgjengelege for renovasjonskøyretøy ved tømming. Det blir lagt opp til at ÅRIM etter dialog med abonnenten kan samtykke i andre plasseringar på hentedagen der dette er nødvendig, t.d. for område med sterk vind, trafikkfare eller liknande. Forslaget legg altså opp til ei gjennomgåande harmonisering i regionen, utan at konsekvensane er rekna å bli særleg store av den grunn. I dag er reglane slik for mindre oppsamlingseiningar: Kommune Giske Haram Norddal Sandøy Skodje Stordal Stranda Sula Henteavstand frå køyreveg i gjeldande kommunale renovasjonsforskrift 8 meter 5 meter 3 meter (vegkant) 5 meter 3 meter (vegkant) 5 meter 10 meter Synleg frå veg, mellom veg og bustad S i d e 5 a v 26

Kommune Sykkylven Vestnes Ørskog Ålesund Henteavstand frå køyreveg i gjeldande kommunale renovasjonsforskrift 5 meter 3 meter (vegkant) 3 meter (vegkant) 10 meter (2 meter for køyreveg utan snuplass) Gjennomsnittleg henteavstand i regionen er under fem meter, dette gjeld også dei kommunane som har åtte og ti meter i eksisterande forskrift. Henteavstand er også ein kritisk faktor når det gjeld kostnadene ved renovasjon; gjennom å leggje seg på fem meter i staden for ti meter bør det vere mogleg å få ut ein effektiviseringsvinst i forhold til tidsbruk og kostnader til innsamling av avfall. Fjerde, femte og sjette del handlar om tilpassingar av det abonnementet den enkelte har i høve det behovet hushaldinga har for renovasjon. Sjuande del inneheld ein regel om at abonnentar som skal installere andre innsamlingsløysingar må avklare dette med ÅRIM. Det finst t.d. ulike løysingar for tømming av oppsamlingseiningar for avfall under bakken, og det er viktig at desse er harmoniserte med eksisterande tømmeutstyr i regionen. Åttande del inneheld reglar for hytteabonnentane. Dette samsvarar i stor grad med reglane slik dei er i dag i dei kommunane som har hytterenovasjon. Heimekompostering Omfanget av heimekompostering varierer ein god del i regionen, det same gjer omfanget av støtte- og rabattordningar for abonnentar som komposterer. I 2009 var det registrert 1248 kompostabonnentar av totalt om lag 35 000 abonnentar. Heimekompostering bidrar positivt til avfallsreduksjon og auka gjenvinning, samstundes som det er viktig å sikre at denne aktiviteten ikkje blir ei kjelde til hygieniske ulemper. Forslaget er ei vidareføring av reglane i fleire av kommunane i dag, og i tråd med tilrådingane frå helsestyresmaktene. Slam I selskapsavtalen for ÅRIM er oppgåva med å tømme slamtankar lagt til selskapet. Septiktankar og andre slamanlegg har ofte ei plassering som gjer det nødvendig for abonnenten å klargjere dei før tømming kan skje. Det kan vere kumlokk som er låste av tryggleiksomsyn, det kan vere attgroing eller det kan ha vore gravearbeid på staden etter førre tømming. Det er difor viktig at abonnenten blir varsla seinast ei veke før tømminga skjer. I dag skjer dette ved at kvar enkelt abonnent får eit brev i posten. Dette brevet skal abonnenten pakke i ein plastpose og plassere på tanklokket. Det er også foreslått å etablere ei plikt for eigarar av tette tankar til å legge til rette for installasjon av fjernavlesingsutstyr for fyllingsgrad. Dette vil gjere det mogleg for ÅRIM i større grad å planlegge tømmingar av tette tankar. Det har vore nokre uregelmessigheiter knytt til tømminga av slike tankar i regionen, noko som gir auka risiko for smitte og annan forureining. Kostnadene ved installasjon av fjernavlesingsutstyr på eksisterande tankar vil måtte dekkast av ÅRIM. I kva grad det skal innførast eit slikt system, vil vere ei strategisk avgjerd selskapet vil måtte ta stilling til gjennom budsjettprosessen. S i d e 6 a v 26

I samband med tømminga av septiktankar, tette tankar mv., blir det gjennomført ein enkel tilstandskontroll med anlegget. Det er i denne kontrollen dei fleste konkrete feila på anlegg blir oppdaga. Forslaget legg ikkje opp til å gi ÅRIM mynde til å stille krav til utbetring av anlegg. Det blir i staden lagt opp til at ÅRIM skal ha god dialog med dei avløpsansvarlege i kommunane, som har mynde på dette feltet. Tømefrekvens Forslaget om tømefrekvens for slamanlegg vidarefører praksis frå Ålesundregionen og landet elles. Plassering av nye slamanlegg ÅRIM vil måtte syte for tømming av dei slamanlegga som er etablerte frå før. Når det gjeld etableringa av nye slamanlegg, er det viktig at det kjem på plass eit regelverk i alle kommunane som sikrar meir rasjonelle tømmeløysingar. Matavfallskverner Separate avløpsanlegg har ein begrensa reinseeffekt samanlikna med mange større avløpsrenseanlegg, og dei er heller ikkje utforma for å handtere næringsemna i kverna matavfall. Installering av matavfallskverner i hushaldingar med separate avløpsanlegg kan difor gi auka risiko for overgjødsling og anna forureining, og er i utgangspunktet også forbode å nytte på offentlege avløpsnett. Renovasjonsteknisk planlegging Det er ei utfordring i fleire område i regionen at det er abonnentar som bur langs vegar som har for dårleg standard til at avfallsinnsamlinga kan gjennomførast med god regularitet, særleg om vinteren. Renovasjonsbilar er store og tunge kjøretøy som skal inn i alle bustadområde kvar veke. Det er eit klart mål å legge opp planlegginga av nye bustadfelt slik at innhentinga av avfall foregår på ein effektiv og trafikksikker måte. ÅRIM har difor eit ønskje om å kunne gje aktive og konstruktive råd i dei sakene som blir fremja etter plan- og bygningsloven i kommunane. Av andre aktuelle omsyn kan vi nemne tilgang til tømmeordningar for avløpsslam, snuplass for renovasjonsbilar, fellesanlegg for renovasjon og plass til miljøstasjon. Omsynet til effektiv renovasjon, herunder krav til universell utforming, er innarbeidd i Byggteknisk forskrift (TEK 10). Det er også aukande fokus på branntryggleik frå forsikringsselskapa si side når det gjeld påtente brannar i avfallsbehaldarar. Samstundes er det heilt klart at den viktigaste måten å få innarbeidd omsynet til trafikktryggleik på, er gjennom eit krav om at alle som planlegg eller byggjer har gjort ei vurdering av korleis dei vil organisere avfallsinnsamlinga. Dette er grunnlaget for å innføre ei plikt om renovasjonsteknisk planlegging også i Ålesundregionen, slik det har blitt innført mange andre stader i landet dei siste åra. ÅRIM tek gjennom AvfallNorge del i eit nasjonalt utviklingsarbeid som skal utforme normar til bruk i plan- og byggjesaksbehandling. Krav til tekniske løysingar for innsamling av hushaldsavfall Utbygging av infrastruktur for innsamling av avfall, særleg i form av nedgravne avfallsoppsamlingseiningar, er førebels eit ganske nytt område i Noreg. Forslaget til forskrift regelfester det som er praksis i landet elles, nemleg at kommunen gjennom t.d. vedtak om S i d e 7 a v 26

reguleringplan kan krevje utbygging av infrastruktur for avfall og finansiering av denne infrastrukturen. Gebyrplikt for avfall I 34 i forurensningsloven heiter det: Kommunen skal fastsette gebyrer til dekning av kostnader forbundet med avfallssektoren, herunder innsamling, transport, mottak, oppbevaring, behandling, etterkontroll m.v. Kostnadene skal fullt ut dekkes inn gjennom gebyrene. Med kostnader menes både kapitalkostnader og driftskostnader. For avfall som kommunen har plikt til å samle inn, motta og/eller behandle etter 29, 30 eller 31 må gebyret ikke overstige kommunens kostnader. Kommunene bør fastsette differensierte gebyrer, der dette vil kunne bidra til avfallsreduksjon og økt gjenvinning. Forurensningsmyndigheten kan fastsette forskrifter om beregning av gebyrene. Avfallshåndtering etter 35 omfattes ikke av denne bestemmelsen. Gebyr skal betales av den som eier en eiendom som omfattes av ordning for innsamling av avfall eller tømming av slamavskiller, privet m.v. etter loven her. Dersom eiendommen er festet bort for 30 år eller mer, skal likevel festeren svare gebyret om ikke annet er avtalt. Det samme gjelder når festeren har rett til å få festet forlenget, slik at den samlede festetid blir mer enn 30 år. Avfallsgebyr med påløpte renter og kostnader er sikret med lovbestemt pant etter panteloven 6-1. Om renteplikt ved for sen betaling, tilbakebetaling og inndrivelse av avfallsgebyr gjelder reglene i lov 6. juni 1975 nr. 29 om eigedomsskatt til kommunane 26 og 27 tilsvarende. Kommunane har tidlegare hatt litt ulik praksis når det gjeld gebyrplikta for avfall. Med dei reglane som er foreslått her, blir det slik at grunnlaget for innkrevjing av renovasjonsgebyr blir likt i alle kommunane i Ålesundregionen, utan at gebyrsatsane nødvendigvis blir dei same, ettersom desse skal omfatte alle kostnadene den enkelte kommunen har knytt til renovasjonsordninga. Storleiken på avfallsgebyret blir som før kvart år vedteke av kommunestyret. Gebyrplikt for slam Gebyrplikta for slam er regulert i 26 i forurensningsloven. Her heiter det: «Reglene i [ ] 34 om avfallsgebyrer får tilsvarende anvendelse ved tømming av slamavskillere, privet m.v.» Endring av abonnement, innkrevjing mv. Reglane er i samsvar med praksis i kommunane i dag. Fritak frå gebyrplikt Det er nødvendig å ha reglar om fritak frå gebyrplikta for hus som står tomme og der det ikkje blir generert avfall. Sivilombodsmannen har stadfesta dette. Det har vore litt ulik praksis i kommunane når det gjeld fritak. Det som er viktig er at det frå og med ny forskrift blir etablert sams reglar. Tidlegare vedtak om fritak i kommunane vil framleis gjelde for den aktuelle abonnenten. Gjennomgåande er fritak for gebyrplikta for renovasjon vanlegare enn fritak for andre gebyrtypar. I nokre høve vil det likevel vere slik at ein abonnent må søke om fritak for fleire S i d e 8 a v 26

kommunale avgifter. ÅRIM vil leggje vekt på å etablere gode samarbeidsrutiner med kommunane i slike saker. Tilsyn ÅRIM vil gjennom forskrifta få mynde til å følgje opp renovasjonssaker, slam vil kommunane framleis ha mynde til å handtere. ÅRIM vil altså ikkje få mynde på andre område, som t.d. forsøpling eller ulovleg brenning av avfall, sidan dette ikkje er omfatta av renovasjonsforskrifta. Klageadgang Felles klagebehandling er viktig for å sikre lik praksis. Dette er i tråd med selskapsavtalen til ÅRIM og med retningslinjer frå Kommunal- og regionaldepartementet. Årsmøtet i ÅRIM i april 2013 blir i tråd med dette oppmoda om å oppnemne eit klageutval i tråd med 15 i selskapsavtalen i selskapet. Gjennomføring av vedtak Det å nekte å hente avfall, melde abonnentar til politiet eller gi tvangsmulkt er i praksis lite aktuelle sanksjonar. Det er difor viktig at ÅRIM har andre virkemiddel for å kunne ta tak i situasjonar som oppstår. Dette må kombinerast med ein varslingsplikt, det er viktig at abonnentane får melding når dei gjer noko feil. Dette er i samsvar med forvaltningsloven. For å unngå skade på personar, dyr eller miljø, er det eit krav om at renovatør før tøming må sjå til at det ikkje er personar eller levande kjæledyr i oppsamlingseininga. Det skal også gjerast ein enkel visuell kontroll av innhaldet i oppsamlingseininga. Ved innsamlinga frå hushalda skal behaldaren ved feilsortering merkast med avvikslapp og eventuelt setjast att utømt etter nærare instruks frå ÅRIM. ÅRIM og renovatør har teieplikt om opplysningar dei blir kjende med gjennom innsamling og mottak av avfall. Det er i utgangspunktet abonnenten sjølv som definerer abonnementet sitt. Det er døme på at enkelte abonnentar har eit reelt behov for eit større abonnement enn dei har i dag. ÅRIM ønskjer også å ha høve til å kunne hente inn dunkar og gjennomføre sortering på abonnenten si rekning. Dette gjeld t.d. der ein papirdunk blir nytta til farleg avfall. Forskrifta har også ein heimel til å inndra dunkar. Det er lite aktuelt å inndra restavfallsdunkar, men papirdunkar må i enkelte høve dragast inn når abonnentar «konsekvent» nyttar han til restavfall. Ålesund kommune har røynsle med dette. Det kan vere nødvendig for kommunen å gjennomføre omfattande tiltak for å få tømd slamtankar. Då må dette belastast den enkelte abonnent og ikkje alle som har gjort klar tanken sin. Tvangsmulkt Reglane om tvangsmulkt følgjer av forurensningsloven. Dette vil det vere kommunen som eventuelt må følgje opp. Erstatning og straff Reglane om erstatning og straff følgjer av forurensningsloven. Dette vil det vere kommunen som eventuelt må følgje opp. S i d e 9 a v 26

Ikrafttreden Det blir lagt opp til at forskrifta gjeld frå 1. juli 2013. Frå dette tidspunktet blir difor dei eksisterande kommunale renovasjons- og slamforskriftane oppheva. Det er ikkje gjennomført nokon prosess i forhold til å innføre hytte- og fritidsrenovasjon på generell basis i Ålesundregionen. I dei kommunane der dette er innført, organiserer ÅRIM eit tilbod basert på ein fast pris per abonnent. VIKTIGE MOMENT I HØYRINGSPROSESSEN I tillegg til den offentlege høyringa har det vore gjennomført møter med dei renovasjonsansvarlege i kommunane, og det er gjennomført ei ekstrahøyring retta mot eigarkommunane med nokre spesifikke spørsmål. a) Fordeling av mynde mellom ÅRIM og kommunane Det spørsmålet flest av kommunane har drøfta har vore spørsmålet om kva konkrete oppgåver ÅRIM skal få mynde til å overta frå kommunane. Her er det gjort fleire avgrensingar i løpet av høyringsprosessen. Konkret er myndefordelinga no slik: FORDELING AV MYNDE I NY FORSKRIFT Paragraf Oppgåve Mynde til ÅRIM Mynde til kommunen 7 c Godkjenne plasseringar meir enn 5 m frå vegkant X dersom dette er renovasjonsfagleg nødvendig. 7 d Godkjenne bruk av felles oppsamlingseining for X fleire abonnentar. 7 g Godkjenne installasjon av oppsamlingseiningar som X utgjer faste installasjonar, som nedgravne løysingar eller avfallssug. 8 Inngå avtale om heimekompostering og følge opp X vilkåra i avtalen 10 Fastsette tømefrekvens for avløpsanlegg X (minirenseanlegg o.l.). 11 Legge til rette for mogleg framtidig fjernavlesing av X ny tett tank. 12 Pålegg om fjerning av matavfallskverner på X separate avløpsanlegg. 13 Ta avgjerd om at renovasjonsteknisk plan ikkje er X nødvendig 15 Krav om utbygging av infrastruktur for avfall X 16 Fastsetje renovasjonsgebyr X 17 Fastsetje slamgebyr X 20 a Gi fritak frå gebyrplikta i høve der: Eigedom står til nedfalls og ikkje kan nyttast for opphald over lenger tid. Bebuar har fått plass i kommunal institusjon. Bustad har stått ubebodd i minst 6 månader X S i d e 10 a v 26

FORDELING AV MYNDE I NY FORSKRIFT Paragraf Oppgåve Mynde til ÅRIM Mynde til kommunen 20 b Gi fritak frå gebyrplikta i høve der slamanlegg er X langt frå offentleg eller privat køyrbar veg 23 a Varsle abonnentane dersom det blir avdekt brot på X reglane i om avfall og slam. 23 b Gjennomføre pålegg gitt av ÅRIM. X 23 c Krevje at fleire abonnentar nyttar felles X oppsamlingseiningar. 23 d Seie opp avtale om heimekompostering ved brot på X vilkår. 23 e Pålegge abonnentar eit abonnement som er betre X tilpassa dei avfallsmengdene abonnenten reelt sett har. 23 f Gjennomføre nødvendig sortering for å sikre X forsvarleg kvalitet på avfallet som skal til gjenvinning. 23 g Inndra oppsamlingseiningar for kjeldesortert avfall. X 23 h Stille krav om tømming av slamanlegg på X abonnenten si rekning. 23 i Klargjere slamanlegg for tømming på abonnenten si X rekning. 24 Gi tvangsmulkt for å følge opp pålegg. X b) Henteavstand og vegstandard Her har det i høyringsprosessen blitt gjort nokre justeringar når det gjeld beskrivelsen av vegkant og vegdekke for å få klarare reglar. c) Renovasjonsteknisk plan Dette er nytt i Ålesundregionen, men ÅRIM har tidleg sett at det å få til ei betre overordna planlegging med omsyn til renovasjonsløysingar er kritisk både for å få til ein meir kostnadseffektiv drift, avfallsløysingar tilpassa universell utforming og for å redusere brann- og trafikkfare. d) Felles reglar for gebyrplikt Det har vore litt ulike reglar og litt ulik praksis når det gjeld tilhøvet mellom talet på brukseiningar på ein eigedom og talet på abonnement eigedomen må ha. Dette er det no semje om, renovasjonsplikta er foreslått kopla opp mot den panteretten kommunen har i eigedomen ved manglande betaling. e) Felles reglar for fritak Alle kommunane har hatt reglar om fritak, og utforminga av reglane har vore relativt like. Likevel er det sprik i praktiseringa i Ålesundregionen i dag. Av omsyn til rettstryggleiken til innbyggjarane, og for å få meir kostnadseffektiv drift er ÅRIM oppteken av å få nye og meir samordna fritaksreglar. S i d e 11 a v 26

f) Felles gebyrreglar I høyringsprosessen har det kome opp fleire ønskje om å harmonisere gebyrreglane som ein del av forskriftsarbeidet. Døme på slik harmonisering kan vere å bli samde om ein felles «rabatt» for abonnentar som heimekomposterer, felles reglar om deling av gebyr for abonnentar som samarbeider om felles oppsamlingseining osb. Det er ikkje uvanleg at slike reglar finst i kommunale renovasjonsforskrifter. Når ÅRIM ikkje finn å kunne tilrå dette no, er grunnen først og fremst at selskapet meiner vurderingsgrunnlaget for å gjere slike vurderingar er for svakt før selskapet har kontroll med ein større del av dei totale renovasjonskostnadene. Ein vesentleg del av renovasjonskostnadene i Ålesundregionen, over 40 prosent, er knytt til drift av miljøstasjonar og eigarkommunane sin administrasjon av tenestene. Heile renovasjonskostnaden bør sjåast i samanheng før det blir fastsett standardiserte «rabattar» for ulike abonnenttyper. ÅRIM er også kjend med at det frå sentrale styresmakter er varsla at det kan bli aktuelt å fremje presiseringar av gebyrreglane. Fram til nødvendig oversikt er etablert, vil ÅRIM halde fram med å leggje fram prislister med aktuelle rabatter for representantskapet i samband med dei årlege budsjettvedtaka. S i d e 12 a v 26

FORSKRIFT OM HUSHALDSAVFALL OG SLAM I ÅLESUNDREGIONEN. Fastsett av kommunestyret i: Giske xx.xx.2013 Haram xx.xx.2013 Norddal xx.xx.2013 Sandøy xx.xx.2013 Skodje xx.xx.2013 Stordal xx.xx.2013 Stranda xx.xx.2013 Sula xx.xx.2013 Sykkylven xx.xx.2013 Vestnes xx.xx.2013 Ørskog xx.xx.2013 Ålesund xx.xx.2013 Forskrifta er vedteke med heimel i lov 13. mars 1981 nr. 6 om vern mot forureining og om avfall, jf. 26 (kommunal tømming av slam frå slamavskiljarar, etc.), 27 (definisjonar av avfall), 30 (kommunal innsamling av forbruksavfall), 31 (handtering av spesialavfall), 33 (gjenvinning og anna handsaming av avfall), 34 (avfallsgebyr), 79 (straffeansvar for ulovleg handtering av avfall), 83 (delegasjon av myndigheit lagt til kommunen eller fylkeskommunen, inkl. interkommunale selskap) og 85 (tilhøvet til forvaltingsloven). Del 1 Innleiande reglar 1 (FORMÅL) Forskrifta har som formål å sikre miljømessig, økonomisk og helsemessig forsvarleg oppsamling, innsamling, transport, gjenvinning og sluttbehandling av avfall samt tømming av slamavskiljarar og tette tankar mv. i kommunane. Forskrifta har vidare som siktemål ei likebehandling av abonnentane i dei kommunane som er medlemer i Ålesundregionen Interkommunale Miljøselskap IKS (ÅRIM). Forskrifta regulerer korleis ÅRIM på vegner av medlemskommunane skal oppfylla krava til handtering av hushaldsavfall og slam etter forurensningsloven. 2 (VIRKEOMRÅDE) Forskrifta omfattar handtering av hushaldsavfall og slam frå mindre reinseinnrettingar, t.d. slamavskiljarar og tette tankar, i dei kommunane som er medlemer i ÅRIM. Forskrifta regulerer det ansvaret og dei oppgåvene ÅRIM og abonnentane har knytt til sortering, oppsamling, innsamling og transport av hushaldsavfall og slam frå anlegg. Avfall frå næringsverksemd er ikkje omfatta, heller ikkje slam frå oljeutskiljarar, fettutskiljarar og oppsamlingstankar for industrielt avløpsvatn. 3 (DEFINISJONAR) Abonnent: Eigar av eigedom som blir omfatta av renovasjonsordninga for hushaldsavfall eller av eigedom med slamanlegg som blir omfatta av slamtømeordninga. Dersom eigedomen er festa bort for 30 år eller meir, skal festaren reknast som abonnent. Ved dødsbo blir bustyrar eller arving som har ansvaret for dei økonomiske krava den aktuelle eigedomen heftar S i d e 13 a v 26

for, rekna som abonnent, i uskifta bu blir abonnementet overført til den som sit i uskifte (attlevande ektefelle). Ved konkurs blir oppnemnd bustyrar abonnent. Henteavstand: Kompostering: Køyrbar privat veg: Avstand frå vegkant til standplass for oppsamlingseining eller slamanlegg. Dette gjeld avstand frå vegkant køyreveg. Der det er gang- / sykkelveg / fortau som er lov å trafikkere med renovasjonskjøretøy, eller der gang- / sykkelveg / fortau går parallelt med køyreveg og ikkje er skild frå køyrevegen med fysiske hinder som gjerde, autovern, grøft o.l. er det vegkanten på gang- / sykkelveg / fortau som er utgangspunkt for vurdering av henteavstand. Biologisk nedbryting og stabilisering av organisk avfall med lufttilgang. Veg der renovasjonsbilen kan komme fram, stoppe for å tømme oppsamlingseiningar eller slamanlegg og snu eller rygge på forsvarleg måte. Der det er nødvendig å køyre på privat veg for å hente inn avfall eller slam, er det abonnenten som skal sjå til at vegen og snuplassen er brøyta og om nødvendig strødd. ÅRIM har ikkje ansvar for eventuelle skadar på private vegar og snuplassar som blir nytta ved innsamling. For at nye private vegar som blir tatt i bruk til innsamling av avfall og slam i Ålesundregionen skal kunne reknast som «køyrbar privat veg» og nyttast til regelmessig innsamling av avfall, skal som eit minimum desse krava vere oppfylte: fast underlag med minst 10 cm grusdekke og tilnærma horisontalt tverrprofil, minste breidde (på fast underlag): 3,0 m pluss skulderbreidde 0,5 m på kvar side, minste svingradius: 7,5 m pluss skulderbreidde 0,5 m på kvar side, fri høgde: 4,0 m, stigning: maksimalt 1:10, kapasitet til å tåle akseltrykk på 10 tonn, Køyrbar privat veg bør vere slik at bilane ikkje treng å rygge. Er dette ikkje mogleg, skal det vere ein snuplass som har minste breidde i rett strekning på 3,5 m pluss skulderbreidde 0,5 m på kvar side og minste svingradius: 7,5 m pluss skulderbredde 0,5 m på kvar side. Vegskuldrane på snuplassen skal vere utan hagemurar, stabbestein, buskar o.l. Kantstein som skal passerast, må ikkje vere høgare enn 40 mm. Oppsamlingseining Renovasjonsrett: Renovasjonsteknisk plan: Renovatør: Sekk, plastbehaldar, konteinar eller ei anna godkjend eining abonnenten kan leggje avfall i fram til henting. Stadfesta plikt eller rett som gir ein eigedom rett til å plassere sine oppsamlingseiningar på ein annen eigedom. Dokument som viser korleis oppsamling og henting av avfall og tømming av slam er planlagd utført i eit reguleringsområde eller for ein eigedom. Person som står for tømminga av kundane sine oppsamlingseiningar eller slamanlegg. S i d e 14 a v 26

Restavfall Avfall det ikkje er oppretta eigne sorteringsordningar for. Dette er avfall som blir igjen etter kjeldesortering av hushaldsavfall. 4 (MYNDET TIL ÅRIM) ÅRIM har mynde til å fatta vedtak i dei sakene som kommunane i denne forskrifta har lagt til ÅRIM. Utan skriftleg løyve frå ÅRIM kan ingen samle inn hushaldsavfall eller tømme slam i Ålesundregionen. S i d e 15 a v 26

Del 2 Generelle reglar om hushaldsavfall 5 (TVUNGEN RENOVASJON) Det er lovpålagd kommunal renovasjon for hushaldsavfall i Ålesundregionen. Alle registrerte grunneigedomar der det kan oppstå hushaldsavfall skal vere med i den kommunale renovasjonsordninga og dermed betale renovasjonsgebyr. For eigedomar der næringsavfall ikkje blir skild frå hushaldsavfallet, eller der det av plassmessige årsaker ikkje kan plasserast eigne oppsamlingseiningar for begge typar avfall, er alt avfall å rekne som hushaldsavfall. Vidare skal hytter, stølar og andre registrerte fritidseigedomar i dei kommunane der kommunen gjer vedtak om dette, vere med i den kommunale renovasjonsordninga og dermed betale renovasjonsgebyr. Dette inkluderer også mellombels eller transportable bygningar, konstruksjonar eller anlegg med oppstilling meir enn fire månader, så lenge desse ligg mindre enn 1000 meter frå offentleg eller privat køyrbar veg. 6 (PLIKTENE TIL ÅRIM) a) ÅRIM skal utføre kommunane sine lovpålagde oppgåver innan innsamling, gjenvinning og behandling av avfall og slam i samsvar med sentrale og lokale miljømål. b) ÅRIM skal som ein del av dette gje abonnentane eit tilbod om kjeldesortering av hushaldsavfall. ÅRIM skal vidare informere abonnentane om dei ordningane som gjeld, mellom anna tømmedagane ved henting av avfall, og opningstidene for avfall som må leverast til sortering. Ved endringar i tømmerutiner og andre tilhøve i avfallsordninga som er av vesentlig betydning, skal abonnenten varslast på ein hensiktsmessig måte. c) Det er ÅRIM sitt ansvar å syte for oppsamlingseiningar til abonnentane, unntaket er oppsamlingseiningar som utgjer faste installasjonar. Bytte og reparasjon av oppsamlingseiningane som følgje av endringar i abonnement, naturleg slitasje eller tilhøve som abonnenten ikkje kan klandrast for, er også ansvaret til ÅRIM. ÅRIM tek avgjerd om kva tid ei oppsamlingseining må reparerast eller fornyast. d) Innsamlinga av avfall skal gjennomførast slik at abonnententane slepp unødige helseog miljøulemper som støv, lukt eller støy. Eventuelt søl frå tømminga av oppsamlingseiningar skal fjernast i samband med tømminga. Etter tømming skal oppsamlingseining settast attende på standplass eller minst tre meter frå vegkant. Under transport skal avfallet vere sikra slik at det ikkje fell av. e) Abonnentar som ønskjer lenger henteavstand enn den som følgjer av 7 c), har høve til å inngå avtale med ÅRIM om dette. På same måte har eigarkommunane høve til å inngå avtale med ÅRIM om slike tenester. f) ÅRIM tek over eigarskapet til, og ansvaret for disponeringa av avfallet så snart det er henta inn eller levert gjennom dei avfallsordningane som er oppretta. 7 (PLIKTENE TIL ABONNENTEN) a) Abonnentane skal sortere avfallet i tråd med reglane i forurensningsloven og retningslinjene til ÅRIM. Avfallet skal plasserast i oppsamlingseiningar. Avfall som S i d e 16 a v 26

ikkje er lagt i oppsamlingseiningar det er betalt gebyr for, kan ikkje påreknast henta. Oppsamlingseiningane skal berre nyttast til sortert avfall i tråd med retningslinjene til ÅRIM. Abonnenten er ansvarleg for skadar på oppsamlingseiningar som skuldast feil bruk. Abonnenten er vidare ansvarleg for reinhald av eigne oppsamlingseiningar. b) Abonnentane skal syte for at oppsamlingseiningane som skal tømast ikkje er overfylte, lokket skal kunne lukkast heilt att. Avfallet skal ikkje pakkast fastare enn at eininga lett kan tømmast. Skarpe gjenstandar og støvande avfall må pakkast godt inn. Det er vidare abonnenten sitt ansvar at avfallet ikkje er fastfrose i dunken vinterstid. Abonnenten har også ansvar for opprydding av avfall som vert drege utover av dyr og fuglar ved for dårleg sikring. Avfall som blir henta eller levert kan bli manuelt sortert og kontrollert. Abonnenten er sjølv ansvarleg for at avfall han vil halde konfidensielt er makulert. Er det ved enkelte høve meir avfall enn det er plass til i oppsamlingseininga, kan abonnenten kjøpe sekk for ekstraavfall der gebyr for innsamling og behandling er inkludert. Sekken plasserast slik at renovatøren lett kan ta han med ved den ordinære tømminga. c) Oppsamlingseiningane skal som hovudregel plasserast nærast mogleg offentleg eller køyrbar privat veg på hentedagen. Mindre oppsamlingseiningar med volum til og med 240 l skal tømmast dersom henteavstanden er inntil 5 m. Større oppsamlingseiningar skal vere direkte tilgjengeleg for renovasjonskøyretøy. ÅRIM kan godkjenne andre plasseringar dersom dette er renovasjonsfagleg nødvendig. Dersom oppsamlingseininga til vanleg blir plassert ein annan stad, skal abonnenten bringe fram eininga til offentleg eller køyrbar veg seinast klokka 0600 på tømmedagen. Det skal vere tilstrekkeleg areal til oppsamlingseiningane og tilkomsten skal vere fri for hindringar som kan gjere hentinga vanskeleg. Om vinteren skal tilkomsten vere rydda for snø og om nødvendig sandstrødd. d) Oppsamlingseiningane er registrerte på den enkelte abonnenten og skal ikkje flyttast eller overførast til annan abonnent. Det er høve til å inngå avtale mellom abonnentar om bruk av felles oppsamlingseiningar. Slik bruk krev godkjenning frå ÅRIM. e) Eigar eller festar av eigedom der det oppstår hushaldsavfall, pliktar straks å melde frå til ÅRIM om det er registrert feilaktige opplysningar eller eigedomen ikkje har renovasjon. f) Dersom oppsamlingseiningane abonnenten har fått utlevert ikkje har tilstrekkeleg kapasitet i høve avfallsmengdene, skal abonnenten varsle ÅRIM om dette, med sikte på å få eit abonnement tilpassa avfallsmengdene. g) Ved installasjon av oppsamlingseiningar som utgjer faste installasjonar, som nedgravne løysingar eller avfallssug, skal det innhentast godkjenning frå ÅRIM i forkant av installasjonen. h) Når det gjeld hushaldsavfall frå hytter, stølar og andre fritidseigedomar i område der ÅRIM har utplassert oppsamlingseining for hytteavfall, må den enkelte abonnenten sjølv syte for å bringe avfallet til desse. Avfallet må vere forsvarleg emballert. Er det ikkje plass til avfallet i oppsamlingseininga, må abonnenten ta med seg avfallet attende eller finne ein annan oppsamlingseining med ledig plass. I område der ÅRIM ikkje har utplassert oppsamlingseiningar for hytteavfall, kan abonnentane få utlevert sekkar der gebyr for innsamling og behandling er inkludert. Desse sekkane må plasserast slik at renovatøren kan ta dei med ved ordinær avfallstømming. S i d e 17 a v 26

Merknader: Til a): Avfallet må vere kjeldesortert og samla i godkjende oppsamlingseiningar. Abonnenten risikerer at avfallet ikkje blir henta dersom det er plassert avfall det er ulovleg å kaste i restavfallet (t.d. farleg avfall), kan skade bilar og utstyr (t.d. fordi det er brannfarleg) eller kan øydeleggje det kjeldesorterte avfallet som skal til gjenvinning (t.d. slakteavfall i papirinnsamlinga). Til c): ÅRIM kan, etter dialog med abonnenten, samtykke i andre plasseringar på hentedagen der dette er nødvendig, t.d. for område med sterk vind, trafikkfare eller liknande. 8 (HEIMEKOMPOSTERING) Heimekompostering vil seie at abonnenten sjølv handterer matavfallet sitt ved varmkompostering året rundt. Ferdig kompost nyttast på eigen eigedom. Det er høve for abonnentar til å inngå avtale med ÅRIM om heimekompostering. Avtalen gir ÅRIM rett til å redusere hentetilbodet abonnenten har, samstundes som abonnenten får redusert renovasjonsgebyr. Vilkåra for å få inngå slik avtale er: 1) Det skal nyttast ein kompostbehalder som oppfyller kvalitetskrav sett av ÅRIM. 2) Abonnenten må ta del i komposteringskurs eller på annan måte gjere greie for tilstrekkeleg kunnskap til å kunne gjennomføre heimekompostering på ein miljø- og helsemessig forsvarleg måte. 3) Abonnenten skal ikkje levere matavfall til den kommunale renovasjonen eller kvitte seg med dette på annan måte. 4) Abonnenten må ha tilstrekkeleg areal til å kunne spreie ferdig kompost. 5) ÅRIM fører tilsyn med at abonnenten etterlever krava i avtalen. Abonnenten kan seie opp avtalen med ein månad varsel. Eldre inngåtte avtalar mellom abonnenten og ein av kommunane i Ålesundregionen gjeld inntil dei blir sagt opp. S i d e 18 a v 26

Del 3 Generelle reglar om slam 9 (TØMMING AV SLAMANLEGG) a) ÅRIM skal syte for tømming av slam frå alle slamanlegga omfatta av forskrifta. I samband med tømminga blir anlegget også kontrollert. ÅRIM tek over eigarskapet til og ansvaret for disponeringa av slammet når slamanlegget er tømd. b) Kvar enkelt abonnent skal normalt varslast minst ei veke før tømminga skal skje. Abonnenten skal, når varsel er mottatt, sikre fri tilkomst til slamanlegget. Snø, is, jord osb. over kumlokk må fjernast. Kumlokk må merkast slik at dei er moglege å finne. c) Den som utfører tømminga har rett til å plassere nødvendig utstyr på eigedomen for å få utført tømminga. Arbeidet skal likevel utførast på ein slik måte at unødig skade på veg eller eigedom ikkje oppstår. Slamanlegget, grinder og porter skal etter tømming vere forsvarlig låst og lukka. d) Eigar av tett tank som er installert pliktar å legge til rette for at ÅRIM kan få høve til fjernavlesing av fyllingsgrad på tanken. 10 (TØMMEFREKVENS) a) Slamanlegg skal tømmast når det er nødvendig. b) Slamanlegg skal tømmast når det er nødvendig. Alle slamanlegg skal tømmast minimum annakvart år dersom det er tilknytt heilårsbustad og minimum kvart fjerde år dersom det er tilknytt fritidsbustad eller heilårsbustad nytta som fritidsbustad. Tette tankar skal tømmast minimum kvart år. Kommunen kan i enkelte høve fastsette annan tømmefrekvens, til dømes for minirenseanlegg. c) Abonnentane har høve til å tinge hyppigare tømming mot betaling. d) Kommunen kan i enkelte høve fastsette annan tømmefrekvens, til dømes for minirenseanlegg. S i d e 19 a v 26

11 (PLASSERING AV NYE SLAMANLEGG) a) Nye slamanlegg skal vere plasserte så nær offentleg eller privat køyrbar veg som mogleg. b) Tette tankar må kunne tømmast heile året eller vere dimensjonerte for å kunne halde til tømming kan gjennomførast. c) Lokk som kan bli utsette for overkøyring skal vere køyresikre. d) Avstanden frå oppstillingsplass for bil til slamanlegg (kumlokk) skal ikkje vere over 50 meter. e) Oppstillingsplassen skal vere utforma slik at bilen står tilnærma horisontalt under tømming. f) Høgdeforskjellen mellom botnen av slamanlegget og oppstillingsplassen skal ikkje vere meir enn 8 meter. g) Kommunen kan godkjenne avvik frå krava i a) - f). Eventuelle meirkostnader i samband med tømming må i tilfelle dekkjast av abonnenten. h) Ved installasjon av nye tette tankar, kan kommunen stille krav om ei løysing som gir ÅRIM høve til fjernavlesing av fyllingsgrad på tanken. 12 (MATAVFALLSKVERNAR) a) I Ålesundregionen er det ikkje høve til å installere eller nytte matavfallskvern for å føre matavfall til avløpsnettet og slamanlegga omfatta av denne forskrifta. b) Kommunen kan gje pålegg om fjerning av matavfallskverner. Merknader: Separate avløpsanlegg har ein begrensa reinseeffekt samanlikna med mange større avløpsrenseanlegg, og dei er heller ikkje utforma for å handtere næringsemna i kverna matavfall. Installering av matavfallskverner i hushaldingar med separate avløpsanlegg kan difor gi auka risiko for overgjødsling og anna forureining. Installasjon av matavfallskverner er difor ikkje er ei god løysing for handtering av matavfall for slike abonnentar. S i d e 20 a v 26

Del 4: Renovasjonsteknisk planlegging 13 (PLIKT TIL Å HA RENOVASJONSTEKNISK PLAN) a) Alle som foreslår ein reguleringsplan eller utbyggingsavtale i regionen, pliktar å utarbeide ein renovasjonsteknisk plan for det området planforslaget omfattar. b) Ansvarleg søkar i byggjesak pliktar å leggje fram ein renovasjonsteknisk plan for den eigedomen eller dei eigedomane som er omfatta av tiltaket. c) Kommunen kan ta avgjerd om at renovasjonsteknisk plan ikkje treng utarbeidast. d) Dersom ein bustadeigedom ikkje har tilgjenge direkte med ordinær renovasjonsbilskal det vere avtale om stadfesta renovasjonsrett på annan eigedom før eller i samband med frådelings- eller byggjesak. Merknader: Ein renovasjonsteknisk plan skal synleggjere korleis omsyna i 12-12 i Byggteknisk forskrift TEK 10 vil bli sikra. 14 (OMFANGET AV OG INNHALDET I RENOVASJONSTEKNISK PLAN) Ein renovasjonsteknisk plan skal vise korleis oppsamling og innsamling av avfall skal løysast fysisk for det området eller den eigedomen planen omfattar, samt korleis andre eigedomar eventuelt blir påverka av den foreslåtte løysinga. Renovasjonsteknisk plan skal omfatte avfallet frå driftsfasen til eigedomen. Desse tilhøva bør vere omtalte i planen: a) Tekniske løysingar for oppsamling av avfall, dvs. behaldar, konteinar, nedgravne løysingar, avfallssug etc. b) Hovuddimensjonar for oppsamlingseiningar, samt dimensjoneringsgrunnlaget c) Plasseringa av oppsamlingseiningane d) Eventuelle høve til utviding ved seinare overgang til større eller fleire oppsamlingseiningar e) Tilgjenge og tømmestad for renovasjonsbil f) Type avløpsanlegg og eventuelle utfordringar knytt til tømming av slamanlegg g) Stadfesta pliktar og rettar (servituttar) som er relevante for renovasjon h) Korleis nabo- og gjenboeigedom blir påverka av løysinga som er foreslått. Merknader: God renovasjonsteknisk planlegging i planfasen legg rammevilkår for byggesakar. Viktige sjekkpunkt i ein plan vil vere: Universell utforming Er det gjort overordna vurderingar med omsyn til universell utforming ved val av renovasjonsløysing og -utstyr? Er det gjort vurderingar med omsyn til universell utforming, til dømes avstandar, skilting/merking, stiging/nivåforskjellar, nå- og rekkehøgder, breidder? S i d e 21 a v 26

Val av renovasjonsløysing Løysingar for enkelthusstander (to dunkar og ein sekk). Løysingar for fellesabonnement (burettslag, sameige mv.) Nedgravne løysingar. Samlokalisering av løysingar for hushaldsavfall og næringsavfall. Andre løysingar for planområdet, t.d. heimekompostering. Plassering av renovasjonsløysingar Avfallsrom i bygg Utandørs oppstillingsplass eller bod Nedgravne løysingar Behov for areal til ubemanna miljøstasjonar (returpunkt) Brannsikre løysingar Utstyr i forhold til brannfare Plassering av utstyr Tilkomst Vegnormalar Tilhøvet til krav i renovasjonsforskrifta Dører, portar, trapper, kantstein, låsing mv. Servicenivå Rygging Snuplass Estetikk Avskjerming Form og design Støy- og vindtilhøve Tilhøve til plan Eige reguleringsføremål for avfallsløysingar 15 (KRAV TIL TEKNISKE LØYSINGAR FOR INNSAMLING AV HUSHALDSAVFALL) Kommunen kan, der det er nødvendig for å sikre at arealbruken og busetnaden blir lagt til rette for å vere til gagn for den enkelte og samfunnet, gjennom særskilte reglar i arealdelen i kommuneplanen, i reguleringsplan eller i utbyggingsavtale, stille krav til dei tekniske løysingane for oppsamling av hushaldsavfall. S i d e 22 a v 26

Del 5: Gebyr 16 (GEBYRPLIKT FOR AVFALL) Alle registrerte grunneigedomar der det oppstår hushaldsavfall skal betale renovasjonsgebyr. For å fremje avfallsreduksjon og ei effektiv renovasjonsordning, kjeldesortering og gjenvinning kan kommunen innføre differensierte gebyrsatsar. Kommunen kan krevje betaling for ulike tilleggstenester som t.d. levering av ekstrasekkar, lenger henteavstand eller levering av avfall på miljøstasjon. Tilsvarande kan det krevjast tilleggsgebyr for innsamling på vanskeleg tilgjengelige stadar utanfor offentleg veg. Storleiken på avfallsgebyret blir kvart år vedteke av kommunestyret. 17 (GEBYRPLIKT FOR SLAM) Abonnentane skal betale gebyr for slamtømminga. Det skal svarast eit gebyr for kvart slamanlegg. Storleiken på slamgebyra blir kvart år vedteke av kommunestyret. Kommunen kan krevje tilleggsgebyr for innsamling på vanskeleg tilgjengelige stadar. 18 (ENDRING AV ABONNEMENT) Alle endringar av abonnement skal meldast skriftleg. For bustader og fritidseigedomar under oppføring, blir det rekna gebyr frå og med mellombels bruksløyve eller ferdigattest er utsendt. Ved registrering av nytt abonnement, eller ved endring av eksisterande abonnement, blir nytt gebyr rekna frå den dagen endringa faktisk blir gjennomført. 19 (INNKREVJING AV GEBYR) Avfallsgebyr med tillegg for løpande renter og kostnader er sikra ved lovbestemt pant etter panteloven 6-1. Abonnenten skal betale inn gebyret sjølv om det er tvist. Eventuelt for mykje betalt gebyr blir refundert med renter. Skuldig gebyr kan inndrivast ved utpanting i samsvar med panteloven 6-1. Når det gjeld renteplikt ved for sein betaling, tilbakebetaling og inndriving av renovasjonsgebyr gjeld reglane i lov 6. juni 1975 nr. 29 om eigedomskatt til kommunane 26 og 27 tilsvarande. 20 (FRITAK FRÅ GEBYRPLIKT) a) ÅRIM kan etter søknad gje fritak frå gebyrplikta der: 1) Eigedom står til nedfalls og ikkje kan nyttast for opphald over lenger tid. 2) Bebuar har fått plass i kommunal institusjon. 3) Bustad har stått ubebodd i minst 6 månader. Det er ein føresetnad for å få fritak at eventuelle oppsamlingseiningar er levert attende til ÅRIM. b) Kommunen kan etter søknad gje fritak frå i gebyrplikta i høve der slamanlegg er langt frå offentleg eller privat køyrbar veg. S i d e 23 a v 26

Del 6: Avsluttande reglar 21 (TILSYN) ÅRIM fører tilsyn med abonnentane si handtering av hushaldsavfall. For å utføre dette tilsynet, kan ÅRIM nytte virkemidla i 48-51 i forurensningsloven. 22 (KLAGEADGANG) Enkeltvedtak etter denne forskrifta kan påklagast etter reglane i forvaltningslova. Dersom klaga ikkje vert teke til følgje, går saka til klageinstansen til avgjerd. 23 (GJENNOMFØRING AV VEDTAK) a) ÅRIM skal varsle abonnentane dersom det blir avdekt brot på reglane i om avfall og slam. b) Har ÅRIM gitt andre pålegg den ansvarlege ikkje etterlever, kan pålegga om nødvendig gjennomførast av ÅRIM. c) ÅRIM kan krevje at fleire abonnentar nyttar felles oppsamlingseiningar der dette er hensiktmessig for å oppfylle formålet i 1. d) Dersom det blir avdekka brot på vilkåra i avtale om heimekompostering, jf. 8, kan ÅRIM seie opp avtalen med ein månad varsel. e) Ved gjentatte brot på reglane om overfylling eller plassering av avfall utanfor oppsamlingseining har ÅRIM høve til å pålegge abonnentar eit abonnement som er betre tilpassa dei avfallsmengdene abonnenten reelt sett har. f) Ved gjentatte feilsorteringar av avfall kan ÅRIM på abonnenten si rekning gjennomføre nødvendig sortering for å sikre forsvarleg kvalitet på avfallet som skal til gjenvinning. g) ÅRIM kan ved gjentatte feilsorteringar inndra oppsamlingseiningar for kjeldesortert avfall. h) Dersom slamanlegg ikkje er sikra fri tilkomst og dermed klargjort for tømming, kan kommunen stille krav om seinare tømming av slamanlegget på abonnenten si rekning. i) Dersom slamanlegget etter gjentatt varsel ikkje er klargjort for tømming, kan kommunen, på abonnenten si rekning, klargjere slamanlegget. 24 (TVANGSMULKT) For å sikre gjennomføringa av reglane i forskrifta kan kommunen fatte vedtak om tvangsmulkt etter reglane i 73 i forurensningsloven. 25 (ERSTATNING) Abonnenten er ansvarleg for dei forureiningsskadene avfallet og slammet til abonnenten fører til etter reglane i kapittel 8 i forurensningsloven. 26 (STRAFFANSVAR) Brot på reglane i forskrifta kan straffast med bøter, jf. 79 i forurensningsloven. S i d e 24 a v 26