Straummåling ved Dyrholmen V i Fitjar kommune R A P P O R Januar-februar 2018 T Rådgivende Biologer AS 2662
Rådgivende Biologer AS RAPPORT TITTEL: Straummåling ved Dyrholmen V i Fitjar kommune. Januar-februar 2018. FORFATTAR: OPPDRAGSGIVAR: Thomas Tveit Furset Engesund fiskeoppdrett AS OPPDRAGET GITT: RAPPORT DATO: 8. januar 2018 23. mars 2018 RAPPORT NR: ANTAL SIDER: ISBN NR: 2662 29 - EMNEORD: - Vassutskifting - Spreiingsstraum - Botnstraum - Hydrografi - Straumstille - Sterk straum KVALITETSOVERSIKT: Element Utført av Akkreditering/Test nr Utsett og opptak av straummålarar Rådgivende Biologer AS T.T. Furset Behandling av måledata Rådgivende Biologer AS T. T. Furset Rapportering Rådgivende Biologer AS T. T. Furset KONTROLL: Godkjenning/kontrollert av Dato Stilling Signatur Erling Brekke 23. mars 2018 Forskar RÅDGIVENDE BIOLOGER AS Bredsgården, Bryggen, N-5003 Bergen Foretaksnummer 843667082-mva Internett : www.radgivende-biologer.no E-post: post@radgivende-biologer.no Telefon: 55 31 02 78 Telefax: 55 31 62 75 Rapporten må ikkje kopierast ufullstendig utan godkjenning frå Rådgivende Biologer AS. Framsidebilete: Utsatt straumrigg ved Dyrholmen V. Foto: Thomas Tveit Furset.
FØREORD Rådgivende Biologer AS har på oppdrag frå Engesund fiskeoppdrett AS utført straummålingar ved lokaliteten Dyrholmen V, lokalitetsnummer 32157, i Fitjar kommune. I søknadsskjema for flytande fiskeoppdrettsanlegg blir det stilt krav om resipientgranskingar og straummålingar i samband med søknader om nye lokalitetar, og ved utviding eller større endringar av eksisterande lokalitetar (vegleiar for utfylling av søknadsskjema, kap. 4.3.3 og 4.3.4). Straummålingar er her gjort etter ønskje frå oppdragsgjevar. Straummåling skal gjerast for vassutskiftingsstraum (5 og 15 m djup), spreiingsstraum (mellom notbotn og sjøbotn, men ikkje djupare enn 50 m under notbotn), og botnstraum (1 meter over sjøbotn, men ikkje djupare enn 100 m under notbotn). Denne rapporten presenterer resultata frå straummålingar som vart utført i perioden 10. januar-20. februar 2018. Feltarbeid vart utført av Thomas Tveit Furset, med båt og bistand frå Engesund Fiskeoppdrett AS. Rådgivende Biologer AS takkar Engesund fiskeoppdrett AS, ved Svein Eivind Gilje for oppdraget. Bergen, 23. mars 2018 INNHALD Føreord... 2 Samandrag... 3 Områdeskildring... 5 Metode og datagrunnlag... 8 Straummåling... 8 Resultat... 10 Straummåling... 10 Diskusjon... 18 Oppsummering... 18 Referansar... 19 Vedlegg... 20 Rådgivende Biologer AS 2 Rapport 2662
SAMANDRAG Furset, T.T. 2018. Straummåling ved Dyrholmen V i Fitjar kommune. Januar-februar 2018. Rådgivende Biologer AS, rapport 2662, 29 sider. Rådgivende Biologer AS har på oppdrag frå Engesund fiskeoppdrett AS gjennomført straummåling ved oppdrettslokaliteten Dyrholmen V i Fitjar kommune. Lokaliteten ligg i Ivarøyosen, vest for Dyrholmen. Lokalitet Lok. nr Oppdragsgjevar Koordinat MTB Konsesjonar Dyrholmen V 32157 Engesund Fiskeoppdrett AS 59 55,694 / 5 13,843 780 H FJ 0023 Ein rigg med tre straummålarar var utplassert i perioden 10. januar-20. februar 2018 for måling av overflatestraum (5 m djup), vassutskiftingsstraum (15 m djup), spreiingsstraum (44 m djup), og botnstraum (55 m djup). Det vart nytta ein profilerande doppler målar (AQP) for måling på dei to øvste måledjupa, og punktmålarar (AQD) for måling på kvar av dei to nedste måledjupa. Resultat frå målingane er oppsummert i tabell 1 og figur 1: Tabell 1. Delsamandrag av resultat frå straummålingane ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Målestad / djup Middel hastigheit (cm/s) Maks hastigheit (cm/s) Andel straumstille (% <1 cm/s) Andel svak straum (% <2 cm/s) Hovudretning(ar) vasstransport Hovudretning(ar) maks straumfart Dyrholmen V 5 m 8,7 29,7 0,8 % 3,7 % VNV V Dyrholmen V 15 m 8,3 37,4 1,4 % 4,7 % SSV+NNV SSV Dyrholmen V 44 m 4,6 20,7 3,9 % 14,5 % NNV+SSØ SØ-SSØ Dyrholmen V 55 m 4,9 24,2 4,4 % 15,4 % SØ SØ Straummålingane synte nokså jamne straumtilhøve i heile vassøyla, og på alle djup var straumbiletet dominert av kortvarige straumtoppar og liten førekomst av kontinuerleg straum. Det kunne sjå ut til å vere vindpåverknad øvst i vassøyla, medan andre straumskapande faktorar var meir gjeldande nedover i vassøyla. På 5 og 15 m djup var det lite samanfall i straumbiletet, med nokså jamne tilhøve på 5 m djup gjennom måleperioden og meir varierande tilhøve på 15 m djup. Måleseriane på 44 og 55 m djup hadde i nokon grad likskap med serien på 15 m djup, blant anna ved at sterkaste straum vart målt om lag på same tid. Overflatestraumen på 5 m djup gjekk i hovudsak mot vestlege retningar, både med omsyn på vasstransport, maksimal straumfart, og når det gjaldt heilskapsbiletet gjennom måleperioden. For vassutskiftingsstraumen var vasstransporten høg mot både sørsørvest og nordnordvest, og den sterkaste straumen gjekk mot sørsørvest. På 44 m djup synte spreiingsstraumen høg vasstransport mot både nordnordvest og sørsøraust, og her gjekk den sterkaste straumen mot om lag søraustleg retning. Retninga til både vassutskiftingsstraumen og spreiingsstraumen endra seg ved fleire høve gjennom måleperioden. Botnstraumen på 55 m djup var nokså einsretta mot søraust, både med omsyn på vasstransport og maksstraum, samt for heilskapsbiletet gjennom måleperioden. Straumretninga på 5 m djup skilde seg soleis noko ut frå øvrige måledjup, og ein antar at dette er eit resultat av vindpåverknad. Det var ei overvekt av vind frå søraustlege retningar i måleperioden. For dei tre nedste måledjupa såg straumretninga ut til å følgje lengderetninga på djupålen i området. Det var generelt liten førekomst av straumstille og straumsvake periodar, og det var ingen slike periodar med varigheit over 20 minutt på nokon av måledjupa. Førekomsten av straum svakare enn 2 cm/s auka nedover gjennom vassøyla, med 30 minutt som lengste periode på dei to øvste måledjupa, og opptil ein time på dei to nedste måledjupa. Det vart ikkje målt straum på over 30 cm/s på 5 m djup, medan det var tre slike registreringar à 10 minutt på 15 m djup. Ved botn var andelen av straum sterkare enn 10 cm/s Rådgivende Biologer AS 3 Rapport 2662
på nesten 7 %, og det var jamt med slike straumstyrker ved botn gjennom heile måleperioden. Resultatet frå straummålingane tyder på jamne tilhøve for vassutskifting på lokaliteten, og det ser ikkje ut til at verken låge eller høge straumhastigheiter vil ha negativ innverknad på fiskevelferd. Botnstraumen tyder på at det vil være hyppig førekomst av resuspensjon på lokaliteten. Figur 1. Skisse over straumtilhøva ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018, framstilt med vasstransporten på dei fire måledjupa. Kartgrunnlaget er henta frå http://kart.fiskeridir.no. Rådgivende Biologer AS 4 Rapport 2662
OMRÅDESKILDRING Straummålingane er utført på lokaliteten Dyrholmen V nord i Fitjarøyene i Fitjar kommune (figur 2). Lokaliteten ligg sør i Ivarøyosen mellom fleire øyar, holmar og skjær sørvest for Dyrholmen. Området er relativt godt skjerma for vind, havdønningar og sjø frå Selbjørnsfjorden, men er noko eksponert for vindgenererte bølgjer som kjem direkte frå nord-nordvest og vest-sørvest (Vangdal & Heggland 2013). Figur 2. Oversynskart over fjordsystemet rundt lokaliteten Dyrholmen V. Omkringliggjande oppdrettslokalitetar er markert. Kartgrunnlaget er henta frå http://kart.fiskeridir.no. Rådgivende Biologer AS 5 Rapport 2662
Ivarsøyosen er 68 m på det djupaste, nordvest for den planlagde lokaliteten, og alle forbindelsar med kringliggjande sjøområder er terskla (figur 3). Djupaste terskel ligg i Håboholmsundet på 41 m djup, og knyt Ivarøyosen saman med Selbjørnsfjorden i nord. I nordvest er Ivarøyosen forbunde med Selbjørnsfjorden via ein terskel på 14 m djup aust for Flatøy, og via eit grunnområde på 1-2 m djup sør for Flatyø. Nord og sør for Dyrholmen ligg det tersklar på høvesvis 8 og 12 m djup ut mot Engesundleia, og mot sør ligg det ein terskel på 14 m djup gjennom Skateleid. Lenger mot sør er Skateleid terskla på 1,3 m djup. Sørvest i Ivarøyosen ligg djupaste terskel på 34 m djup, før det djupnast til over 58 m vidare mot sørvest. Lenger mot sørvest kjem ein via ein terskel på 23 m djup ut i Nyleia, som igjen ligg opent til ut mot Selbjørnsfjorden. Figur 3. Djupnekart over området kring Ivarøyosen. Posisjon for straummåling er markert med raudt punkt, og planlagt anleggsareal er markert med svart firkant. Tersklar er markert med raud skrift, og djupnepunkt er markert med svart skrift. Kargrunnlag er henta frå http://kart.fiskeridir.no. Rådgivende Biologer AS 6 Rapport 2662
Det planlagde anlegget vil ligge mellom Dyrholmen og skjæra Galtane. Det vil vere mellom ca 20 og 60 m djupt i anleggsområdet (figur 4). I hovudsak skrånar botnen mot sørvest under anlegget, men under den vestlegaste delen av anlegget vert det litt grunnare mot Galtane. Figur 4. Oversiktskart over djupnetilhøva rundt anleggsområdet ved oppdrettslokaliteten Dyrholmen V, med yttergrense for planlagt anlegg teikna inn. Posisjon for straummålingar er markert med raudt punkt. Rådgivende Biologer AS 7 Rapport 2662
METODE OG DATAGRUNNLAG STRAUMMÅLING GENERELL INSTRUMENTBESKRIVELSE Aquadopp straummålarar måler straum ved hjelp av høgfrekvente akustiske signal. Signalet vert sendt ut i tre aksar, og partiklar i vatnet reflekterer signalet. Når ein antar at partiklane har same fart og retning som vatnet kan straumfart og -retning bereknast på bakgrunn av doppler-effekten. Ved hjelp av innebygd kompass kan retninga på straumen relaterast til himmelretning. Straummålarane har trykksensor som registrerer djup, og tiltsensor som registrerer hellinga til målaren. Sjå http://www.nortek-as.com/ for meir informasjon om straummålarar. UTPLASSERING I perioden 10. januar-20. februar 2018 var det utplassert ein rigg med ein Aquapro profilerande målar (AQP) og to stk Aquadopp punktmålarar (AQD). Målarane vart ankra opp på botn nordvest for eksisterande anlegg, i posisjon N 59 55,695, Ø 5 13,717 (WGS 84) (figur 4), der det er ca 58 m djupt. Til forankring var det nytta eit kjettinglodd på ca 140 kg. I tauet frå loddet vart det festa punktmålarar for måling av straum på høvesvis 55 og 44 m djup, og på 23 m djup vart det festa ein profilerande målar for måling av straum opp til overflata. På 3-4 m djup vart det festa inn 6 trålkuler, og i overflata vart det knytt inn ei stor blåse for synlegheit (figur 5). Spesifikasjonar for målarane og utsettet er oppgitt i tabell 2. Figur 5. Prinsippskisse for straumrigg til venstre, og ferdig utsatt straumrigg til høgre. Tabell 2. Detaljar omkring straummålingane. Måleperiode 10. januar-20. februar 2018 Instrument AQP 8882 AQD 8007 AQD 8084 Måledjup 5 m/ 15 m 44 m 55 m Intervall (minutt) 10 10 10 Totalt antal målingar 5919 5919 5919 Antal fjerna målingar 881/1 0 0 Antal brukte målingar 5038/5918 5919 5919 Rådgivende Biologer AS 8 Rapport 2662
BEGRUNNA MÅLEDJUP, MÅLESTAD OG REPRESENTATIVITET Den profilerande straummålaren vart plassert på 23 m djup, og målte opp til overflata for måling av overflatestraum og vassutskiftingsstraum på høvesvis 5 og 15 m djup. I anleggsområdet ser det ut til å vere ca 30-58 m djupt, og spreiings- og botnstraum på høvesvis 44 og 55 m djup vil truleg vere representativt for det meste av lokalitetsområdet. Straummålarane vart plasserte litt vest i anleggsområdet, på relativt flat botn. Djupnetilhøva varierer litt i området, og ein forventar at det ikkje vil vere svakare spreiings- og botnstraum i andre delar av planlagt anleggsområde sidan målepunktet låg i tilknytning til den djupaste delen av området. HANDTERING AV STRAUMDATA Kontroll av data er gjort med programmet SeaReport, versjon 1.1.8, eit dataprogram utvikla av Nortek AS. Ved import av datafiler vert data automatisk kontrollert i høve til førehandsbestemte grenseverdiar for signalstyrke, trykk og tilt. Ved gjennomgang av data vert det gjort ein manuell kontroll av data der ein ser på parametrane trykk og tilt. Excel er nytta for generering av figurar og enkel handsaming og samanstilling av data. VÊRDATA Data for målingar av vind og lufttrykk frå målestasjonen på Slåtterøy fyr er henta inn frå http://eklima.no/ for straummålingsperioden. Målestasjonen ligg ca 9,3 km vest for straummålingsposisjonen, og er i større grad eksponert for vind frå alle retningar enn lokaliteten Dyrolmen vest. Data frå målestasjonen vil truleg likevel vere representative for regionen, og gje eit bilete av generelle vindtilhøve i området. Vindretning og høgaste døgnlege vindhastigheit er nytta ved vurdering av straumbiletet ved lokaliteten, og er presentert i vedlegg 1. Rådgivende Biologer AS 9 Rapport 2662
RESULTAT STRAUMMÅLING Straummålingane ved Dyrholmen V synte straumtilhøve som i hovudsak var dominert av kortvarige straumtoppar, og noko førekomst av meir kontinuerleg straum. Straumaktiviteten var høgast i øvre del av vassøyla, og det var noko uventa at både maks- og snittstraumen var sterkare på 55 enn på 44 m djup (figur 6). På 5 m djup var det ingen særskilde episodar med tydelege endring i straumtilhøve som skilde seg ut (figur 7). Det var jamt med straumtoppar på mellom 20 og 25 cm/s på 5 m djup gjennom det meste av måleperioden, samt ein del toppar på opp mot 30 cm/s. På 15 m djup var det meir varierande straumtilhøve gjennom måleperioden enn det ein såg på 5 m djup, men fordeling av straumfart innanfor ulike fartsintervall var i stor grad lik på dei to måledjupa (figur 8 og figur 11). Det var teikn til tidevasstraum på både 5 og 15 m djup, men meir einsretta straumretning i periodar tydar på at andre faktorar enn tidevatn har spelt inn. Med unntak av den siste veka var straumbiletet på 44 og 55 m djup i stor grad nokså likt gjennom måleperioden, og det var og ein del likskap med det ein såg på 15 m djup (figur 9 og figur 10). Det såg ut til å vere noko auke i straumaktivitet på dei tre nedste måledjupa i dagane rundt nymåne 17. januar, medan ein ikkje såg nokon tydelege endringar i straumen rundt fullmåne 31. januar og nymånen 15. februar. På 5 m djup var det høgast vasstransport mot vestnordvest, medan den sterkaste straumen gjekk mot vest, og for heile måleperioden gjekk straumen nokså jamt mot vestleg retning (figur 12 og figur 13). Gjeldande retning for vasstransport og maksstraum på 15 m djup var mot sørsørvest, men det var og nokså høg vasstransport mot nordnordvest. På 44 m djup var vasstransporten nokså lik i mot retningane nordnordvest og sørsøraust, og den sterkaste straumen på 44 m djup gjekk mot søraust til sørsøraust. Straumen endra nokså hyppig retning på både 15 og 44 m djup.ved botn på 55 m djup gjekk både vasstransport og maksstraum mot søraust, og straumretninga var nokså stabil gjennom perioden. Tabell 3. Oppsummering av resultat for straummåling ved Dyrholmen V, 10. januar-20. februar 2018. Djup Middel straumfart Maks straumfart Standard- Neumann- Hovudretning Hovudretning (cm/s) (cm/s) avvik (m/s) parameter vasstransport maksstraum 5 m 8,7 29,7 4,7 0.41 VNV V 15 m 8,3 37,4 4,8 0.13 SSV+NNV SSV 44 m 4,6 20,7 2,6 0.04 NNV+SSØ SØ-SSØ 55 m 4,9 24,2 3,1 0.36 SØ SØ Figur 6. Døgnmidlar for straumfart ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Rådgivende Biologer AS 10 Rapport 2662
Figur 7. Straumhastigheit på 5 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Figur 8. Straumhastigheit på 15 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Rådgivende Biologer AS 11 Rapport 2662
Figur 9. Straumhastigheit på 44 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Figur 10. Straumhastigheit på 55 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Rådgivende Biologer AS 12 Rapport 2662
Figur 11. Prosent fordeling av straumhastigheit innan ulike intervall på fire måledjup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Figur 12. Vasstransport i alle retningar på 5 m (til venstre), 15 m (nr.2 frå venstre), 44 m (nr. 2 frå høgre), og 55 m djup (til høgre) ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Figur 13. Maksimal straumhastigheit i alle retningar på 5 m (til venstre), 15 m (nr.2 frå venstre), 44 m (nr. 2 frå høgre), og 55 m djup (til høgre) ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Rådgivende Biologer AS 13 Rapport 2662
Figur 14. Progressiv vektor på 5 m (oppe t.v.), 15 m (oppe t.h.), 44 m (nede t.v.), og 55 m djup (nede t.h.) ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Rådgivende Biologer AS 14 Rapport 2662
Andelen av straumstille auka jamt nedover i vassøyla, frå 0,8 og 1,4 % på høvesvis 5 og 15 m djup, til 3,9 og 4,4 % på 44 og 55 m djup, men det var liten skilnad i lengste periode som var frå 0,2 til 0,3 timar (10-20 minutt) (tabell 4). For svak straum var andelen 3,7 og 4,7 % på dei to øvste måledjupa, der lengste periode var 0,5 timar, og 14,5 og 15,4 % på dei to nedste måledjupa, der lengste periode var 0,8 og 1,0 timar. Det var ikkje straum sterkare enn 30 cm/s på 5 m djup, medan det var 3 slike enkeltregistreringar (à 10 minutt) på 15 m djup. I nedre del av vassøyla var andelen straum sterkare enn 10 cm/s 3,7 % på 44 m djup og 6,9 % på 55 m djup, og lengste samanhengande periode var på høvesvis 2,8 og 6,8 timar. Tabell 4. Førekomst av straumstille (<1 cm/s), svak straum (<2 cm/s) og sterk straum (>30 cm/s for overflate- og vassutskiftingsstraum, >10 cm/s for spreiings- og botnstraum) ved Dyrholmen V. Straumstille (<1 cm/s) Svak straum (<2 cm/s) Sterk straum (>30/10 cm/s) 5 m 15 m 44 m 55 m Andel (%) 0,8 1,4 3,9 4,4 Total varigheit (t) 6,7 13,7 38,3 43,8 Lengste måling (t) 0,2 0,3 0,3 0,3 Andel (%) 3,7 4,7 14,5 15,4 Total varigheit (t) 31,0 46,5 142,8 151,8 Lengste måling (t) 0,5 0,5 0,8 1,0 Andel (%) 0,0 0,1 3,7 6,9 Total varigheit (t) 0,0 0,5 36,0 68,5 Lengste måling (t) 0,0 0,2 2,8 6,8 Det var ei enkeltregistrering av samstundes staumstille på 5 og 15 m djup, og 12 enkeltregistreringar av samstundes svak straum (tabell 5). Sidan det ikkje var straumstyrke over 30 cm/s på 5 m djup var det heller ingen registreringar av samstundes sterk straum. Tabell 5. Førekomst av samstundes målingar av straumstille, svak straum og sterk straum på ulike djup ved Dyrholmen V. Straumstille (<1 cm/s) Svak straum (<2 cm/s) Sterk straum (>30 cm/s) 5 m og 15 m Andel (%) ~0,0 Total varigheit (t) 0,2 Lengste måling (t) 0,2 Andel (%) 0,2 Total varigheit (t) 2,0 Lengste måling (t) 0,2 Andel (%) 0,0 Total varigheit (t) 0,0 Lengste måling (t) 0,0 Rådgivende Biologer AS 15 Rapport 2662
KVALITETSVURDERING AV MÅLEDATA Ved opptak 20. februar 2018 stod straumriggen i same posisjon som ved utsett. Det var ikkje begroing på målarane, og det var ingen skade eller merker på tau eller utstyr. Ved avlesing av data såg målarane ut til å ha fungert gjennom måleperioden, og ingen data vart forkasta ved manuell kvalitetskontroll. Det var noko førekomst av låg signalstyrke i øvre del av vassøyla, og som følgje av dette vart det gjennom automatisk kvalitetskontroll filtrert ut 881 målingar frå måleserien på 5 m djup, og ei måling frå serien på 15 m djup (tabell 2). Det var soleis lågast antal brukte målingar på 5 m djup, men målingane representerer likevel ein periode på over 34 døgn. Alle måleseriar er vurdert til å gje eit representativt bilete av straumtilhøva gjennom måleperioden på lokaliteten. Straummålingane vart utført i ein vinterperiode med stort sett moderate endringar i lufttrykk og svak til sterk vind (figur 15). Gjennom måleperioden var det ei klar overvekt av vind frå søraustlege retningar (figur 16). Figur 15. Høgaste målte vindhastigheit samt middel lufttrykk per døgn i løpet av måleperioden. Figur 16. Vindretning kl. 06:00 (blå), kl. 12:00 (oransje) og kl. 18:00 (grå) for kvart døgn. Rådgivende Biologer AS 16 Rapport 2662
TEMPERATURTILHØVE I starten av måleperioden var døgnmiddeltemperaturen 7,2 C på 23 m djup, og med noko variasjon var det ein nedgang til 6,4 C fram til 5. februar (figur 17). Vidare ut måleperioden sokk temperaturen noko raskare, og siste måledag var døgnmiddeltemperaturen på 23 m djup 4,6 C. På 44 m djup var utviklinga i temperaturutviklinga gjennom måleperioden nokså lik som på 23 m djup, men med jamt over noko høgare temperatur. Frå første til siste måledag sokk døgnmiddeltemperaturen på 44 m djup frå 7,6 til 4,9 C. Døgnmiddeltemperaturen på 55 m djup sokk relativt jamt frå 7,7 til 6,6 C frå første til siste måledag. Døgnvariasjonen i temperatur på låg for det meste på 0,2-0,5 C på alle djup (vedlegg 15-vedlegg 17). Figur 17. Døgnmidlar for temperatur målt ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Rådgivende Biologer AS 17 Rapport 2662
DISKUSJON Straummålingane ved oppdrettslokaliteten Dyrholmen V synte noko variasjon i straumtilhøva gjennom måleperioden i januar-februar 2018. Det var varierande vindtilhøve gjennom perioden, med svak til sterk vind, men det var ei overvekt av vind frå søraustlege retningar gjennom det meste av perioden. Overflatestraumen på 5 m djup var dominert av kortvarige straumtoppar. Straumtilhøva var nokså jamne gjennom heile måleperioden, med hyppig førekomst av straumtoppar på 20-25 cm/s. Normalt kan ein vente at vindpåverknaden er sterkast i øvre del av vassøyla, men ettersom det var jamt med straum gjennom måleperioden kunne ein ikkje sjå nokon direkte samanheng med dei varierande vindtilhøva. Vassutskiftingsstraumen på 15 m djup var noko meir varierande enn overflatestraumen. Det var jamt med straumtoppar opp rundt 20 cm/s gjennom måleperioden, men det var og nokre toppar over 30 cm/s. Det var størst førekomst av høge straumtoppar i første halvdel av måleperioden, men heilt mot slutten av perioden var det ein episode med nokså mykje straum i om lag to døgn. Denne episoden samanfall med relativt sterkt vind eit par dagar. Straumbiletet for spreiingsstraumen på 44 m djup og botnstraumen på 55 m djup var i nokon grad likt det ein såg på 15 m djup, men episoden med mykje straum i siste del av måleperioden såg ein berre igjen på 44 m djup. Den sterkaste straumen på 15 m djup vart målt 19. januar, og rundt denne datoen vart ein del målingar filtrert ut frå måleserien på 5 m djup. Forøvrig tyder ikkje gjenværande målingar på 5 m djup at det i dei vekkfiltrerte målingane var episodar med straum som var sterkare enn det som elles vart målt på dette djupet. Den sterkaste straumen på 5 m djup vart målt 15. februar, og dette samanfall i nokon grad med episoden med mykje straum som ein såg på 15 og 44 m djup. Den sterkaste straumen på 44 og 55 m djup vart målt 20. januar, og dette samanfall soleis nokså bra i tid med maksstraumen på 15 m djup. Retninga til straumen varierte noko på ulike djup, og det var retninga til overflatestraumen som i størst grad skilde seg ut. På 5 m djup gjekk det jamt med straum mot vestlege retningar gjennom heile måleperioden, og det kan tenkjast at dette var som følgje av vindpåverknad. På 15 m djup gjekk det mest straum mot sørsørvest, og dernest nordnordvest, og straumen følgde soleis i stor grad lengderetninga til den undersjøiske dalen i området. Samstundes var det i periodar litt førekomst av sørvestgåande straum, noko som truleg er eit resultat av påverknad frå vestgåande vinddriven overflatestraum, noko tilsvarande som på 5 m djup. Straumen på 44 m djup veksla mellom nordnordvest og sørsøraust, og hyppige små retningsendringar og oppbremsingar i straumen tydar på at tidevasspåverknaden i stor grad var gjeldande på dette djupet. Ved botn gjekk straumen på 55 m djup mot søraust gjennom heile måleperioden, med nokre mindre variasjonar. Førekomsten av straumstille var lågare enn 1,5 % på kvar av dei to øvste måledjupa, og her var lengste episode målt på 15 m djup til 20 minutt. Lengste periode med samstundes straumstille på dei to djupa var 10 minutt. For svak straum var den totale andelen for kvart av dei to djupa på under 5 %, og det var ingen slike episodar med varigheit på over 30 minutt, og lengste samstundes registrering var på 10 minutt. Einaste registrering av straum over 30 cm/s vart gjort på 15 m djup, og her var det tre enkeltregistreringar à 10 minutt. På dei to nedste måledjupa var førekomsten av straumstille og svak straum høvesvis under 4 og 16 %, og lengste periode var på høvesvis 30 minutt og opp mot 1 time. Førekomsten av straum sterkare enn 10 cm/s var høgare på 55 enn på 44 m djup, og lengste periode på 55 m djup var på knapt 7 timar. Straumfart på 10 cm/s er ansett som nedre grense for resuspensjon av sedimentert materiale, medan straumfart på 5 cm/s er nok til å halde partiklar suspendert (Cromey m.fl. 2002, Kutti m.fl. 2007). Målingane tyder på at ein kan forvente hyppig førekomst av resuspensjon. OPPSUMMERING Straummålingane synte jamne tilhøve for vassutskifting innanfor merddjup, og låg førekomst av sterk straum som vil kunne ha negativ innverknad på fiskevelferd. Straumtilhøva nedover i vassøyla indikerer gode tilhøve for spreiing av tilførslar, og ein kan truleg forvente hyppig førekomst av resuspensjon. Rådgivende Biologer AS 18 Rapport 2662
REFERANSAR Cromey, C.J., T. D. Nickell, K. D. Black, P. G. Provost & C. R. Griffiths 2002. Validation of a fish farm waste resuspension model by use of a particulate tracer discharged from a point source in a coastal environment. Estuaries 25, 916 929 Fiskeridirektoratet. Veiledning for utfylling av søknadsskjema for tillatelse til fiskeoppdrettsvirksomhet Kutti, T., A. Ervik & P. K. Hansen 2007. Effects of organic effluents from a salmon farm on a fjord system. I. Vertical export and dispersal processes. Aquaculture, kap 262, side 367-381. Vangdal, O. & A. Heggland, 2013. Lokalitetsrapport Dyrholmen vest, regnr. 32157. Rapportnr. LR- 211013-OV. Noomas Sertifisering AS, 38 sider. Rådgivende Biologer AS 19 Rapport 2662
VEDLEGG Vedlegg 1. Vindretning og høgaste døgnlege vindhastigheit, samt lufttrykk ved målestasjonen Slåtterøy fyr i perioden 10. januar-20. februar 2018. Tabellen er henta frå http://eklima.no/. Rådgivende Biologer AS 20 Rapport 2662
Vedlegg 2. Statistikk for straummålingane på 5 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Mean current [m/s] 0.09 Max current [m/s] 0.30 Min current [m/s] 0.00 Measurements used/total [#] 5038 / 5919 Std.dev [m/s] 0.05 Significant max velocity [m/s] 0.14 Significant min velocity [m/s] 0.04 10 year return current [m/s] 0.489 50 year return current [m/s] 0.549 Most significant directions [ ] 285, 300, 315, 270 Most significant speeds [m/s] 0.10, 0.15, 0.05, 0.20 Most flow 782.66m³ / day at 285-300 Least flow 103.44m³ / day at 75-90 Neumann parameter 0.41 Residue current 0.04 m/s at 284 Zero current [%] - [HH:mm] 0.79% - 00:10 Vedlegg 3. Statistikk for straummålingane på 15 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Mean current [m/s] 0.08 Max current [m/s] 0.37 Min current [m/s] 0.00 Measurements used/total [#] 5918 / 5919 Std.dev [m/s] 0.05 Significant max velocity [m/s] 0.14 Significant min velocity [m/s] 0.04 10 year return current [m/s] 0.618 50 year return current [m/s] 0.693 Most significant directions [ ] 360, 210, 195, 180 Most significant speeds [m/s] 0.10, 0.05, 0.15, 0.20 Most flow 526.66m³ / day at 195-210 Least flow 151.53m³ / day at 60-75 Neumann parameter 0.13 Residue current 0.01 m/s at 261 Zero current [%] - [HH:mm] 1.39% - 00:20 Rådgivende Biologer AS 21 Rapport 2662
Vedlegg 4. Statistikk for straummålingane på 44 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Mean current [m/s] 0.05 Max current [m/s] 0.21 Min current [m/s] 0.00 Measurements used/total [#] 5919 / 5919 Std.dev [m/s] 0.03 Significant max velocity [m/s] 0.07 Significant min velocity [m/s] 0.02 10 year return current [m/s] 0.342 50 year return current [m/s] 0.383 Most significant directions [ ] 330, 345, 150, 165 Most significant speeds [m/s] 0.05, 0.10, 0.15, 0.20 Most flow 410.30m³ / day at 135-150 Least flow 56.08m³ / day at 75-90 Neumann parameter 0.04 Residue current 0.00 m/s at 259 Zero current [%] - [HH:mm] 3.92% - 00:20 Vedlegg 5. Statistikk for straummålingane på 55 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Mean current [m/s] 0.05 Max current [m/s] 0.24 Min current [m/s] 0.00 Measurements used/total [#] 5919 / 5919 Std.dev [m/s] 0.03 Significant max velocity [m/s] 0.08 Significant min velocity [m/s] 0.02 10 year return current [m/s] 0.399 50 year return current [m/s] 0.447 Most significant directions [ ] 150, 135, 165, 345 Most significant speeds [m/s] 0.05, 0.10, 0.15, 0.20 Most flow 982.82m³ / day at 135-150 Least flow 28.85m³ / day at 210-225 Neumann parameter 0.36 Residue current 0.02 m/s at 132 Zero current [%] - [HH:mm] 4.48% - 00:20 Rådgivende Biologer AS 22 Rapport 2662
5 m 15 m 44 m 55 m Vedlegg 6. Gjennomsnittleg straumfart i kvar 15 sektor på alle måledjup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Rådgivende Biologer AS 23 Rapport 2662
Vedlegg 7. Registrering av straumretning (antal målingar) i alle 15 sektorar på 5 m djup. Vedlegg 8. Registrering av straumretning (antal målingar) i alle 15 sektorar på 15 m djup. Rådgivende Biologer AS 24 Rapport 2662
Vedlegg 9. Registrering av straumretning (antal målingar) i alle 15 sektorar på 44 m djup. Vedlegg 10. Registrering av straumretning (antal målingar) i alle 15 sektorar på 55 m djup. Rådgivende Biologer AS 25 Rapport 2662
Vedlegg 11. Straumaktivitet innanfor 15 sektorar og fartsintervall på 0,05 m/s (5 cm/s) på 5 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Vedlegg 12. Straumaktivitet innanfor 15 sektorar og fartsintervall på 0,05 m/s (5 cm/s) på 15 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Rådgivende Biologer AS 26 Rapport 2662
Vedlegg 13. Straumaktivitet innanfor 15 sektorar og fartsintervall på 0,05 m/s (5 cm/s) på 44 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Vedlegg 14. Straumaktivitet innanfor 15 sektorar og fartsintervall på 0,05 m/s (5 cm/s) på 55 m djup ved Dyrholmen V i perioden 10. januar-20. februar 2018. Rådgivende Biologer AS 27 Rapport 2662
Vedlegg 15. Temperaturmåling på 23 m djup gjennom måleperioden. Vedlegg 16. Temperaturmåling på 44 m djup gjennom måleperioden. Rådgivende Biologer AS 28 Rapport 2662
Vedlegg 17. Temperaturmåling på 55 m djup gjennom måleperioden. Rådgivende Biologer AS 29 Rapport 2662