Akustiske tiltak i praksis

Transkript

1 Akustiske tiltak i praksis Bård Støfringsdal COWI bst@cowi.no 1

2 Hovudprinsipp høgtalardesign 2

3 Line array direktivitetseigenskapar og dekning Direktelyd, 3 oktaver Hz 3

4 Line array direktivitetseigenskapar og dekning Direktelyd, 1 oktav 125Hz 4

5 Line array direktivitetseigenskapar og dekning Direktelyd, 1 oktav 250 Hz 5

6 Line array direktivitetseigenskapar og dekning Direktelyd, 1 oktav 500 Hz 6

7 Line array direktivitetseigenskapar og dekning Direktelyd, 1 oktav 1000 Hz 7

8 Line array direktivitetseigenskapar og dekning Direktelyd, 1 oktav 2000 Hz 8

9 Line array direktivitetseigenskapar og dekning Direktelyd, 1 oktav 4000 Hz 9

10 Link mellom høgtalarsystem og rom 10

11 Link mellom høgtalarsystem og rom 11

12 Link mellom høgtalarsystem og rom 12

13 Link mellom høgtalarsystem og rom 13

14 Link mellom høgtalarsystem og rom 14

15 Demping av bakvegg 15

16 Diskant + øvre mellomtone 1 0,8 0,6 α 0,4 0, Frequency (Hz) 16

17 Diskant + mellomtone + øvre bassområde 1 0,8 α 0,6 0,4 0, Frequency (Hz) Tjukk mineralullplate over + stor avstand til dekke 17

18 Mellomtone + øvre bassområde 1 0,8 0,6 α 0,4 0, Frequency (Hz) 18

19 Kun bass 1 0,8 0,6 α 0,4 0, Frequency (Hz) 19

20 Diffusjon 20

21 Korleis berekne etterklangstid? Du må vite: Volum av rommet Absorpsjonskoeffisientar for ulike oktavband for det materialet du vil bruke For tiltak i eit eksisterande rom: Dagens etterklangstid 21

22 Korleis berekne etterklangstid? Sabines formel: T = 0,161 V A, A = S 1 α 1 + S 2 α 2 + S 1 α 1 + Kor stor skilnad gjer 50 m² ekstra absorbsjon? A før = 0,161 V T før T etter = 0,161 V A før + A tillegg 22

23 Korleis finne ut kva ein skal gjere? Bestemme kva for eigenskapar ulike overflater i rommet skal ha Vite korleis ulike materiale og konstruksjonar vil oppføre seg i rommet 23

24 Designfasar Førebels romakustisk design Justert romakustisk design Skisse over plassering høgtalarflater Romakustisk datamodell Datasimulering høgtalarløysing Prinsipppdesign høgtalarsystem Detaljert design høgtalarsystem Verifisere design høgtalarsystem Vurdere alternative høgtalarløysingar 24

25 Kva er problemet? Rommet Teknikar/ musikarar Lydanlegget 25

26 Typiske problem med lydanlegget (og ofte også rommet) Ujamn dekning av publikumsområdet ulik lytteoppleving, vanskeleg for teknikar å vite korleis det høyrest ut andre stader i rommet Dårleg balanse mellom ulike frekvensområde kan låte spist/hardt/tamt Overstyring og forvrenging let vondt og ubehageleg Ulike frekvensområde når fram til ulik tid (dårleg faserespons) Upresist og ujamnt lydbilete, dårleg timing Uheldig basshøgtalarløysing utfasing i enkelte posisjonar og for mykje bass på scena For liten retningskontroll, uheldig høgtalarplassering for mykje lyd inn på scena, problem med feedback og hyling 26

27 Typiske problem med rommet For lang etterklangstid i bassområdet Udefinert lydbilde, teknikar føler han ikkje har kontroll, ujamn bassdekning i rommet Udempa bakvegg Ekko og sterk tilbakekopling mot scena Sterke refleksjonar nær høgtalarane "kamfilter"; boksaktig lyd og ujamn respons på ulike stader i salen Ujamn etterklangstid med for mykje demping i diskantområdet og for lite i nedre mellomtone og i bassområdet Rommet opplevest dødt/tørt med for lite klang utan at ein likevel har kontroll på lydbiletet Flutterekko og/eller sterke bassresonansar på scena Veldig vanskeleg å få god scenelyd for musikarane, og å få "rein" mikrofonlyd inn på miksaren 27

28 Korleis forbetre akustikken i rommet? Be om ei vurdering frå ein akustikkrådgjevar med dokumentert erfaring frå konsertscener for pop og rock. Engasjer eventuelt arkitekt for å få hjelp til estetisk uttrykk Få avdekt dei viktigaste problemområda og få eit bilete på kva som bør prioriterast og kva dei ulike tiltaka vil koste. Vurder også haldbarheit og "vandalsikring" Enkle (og normalt rimelege) tiltak: Fjerne sideveggs- og bakveggsrefleksjonar. Dempe diskant og mellomtone Krevjande/dyre tiltak: Oppnå betydeleg demping i bassområdet Fjerne resonansar i vegg- og golvkonstruksjonar Redusere strukturlyd og oppnå betydeleg forbetra lydisolasjon mot naboar Bruk MUO som sparringpartnar og søk om støtte 28