Møteinnkalling. Breheimen nasjonalparkstyre. Utvalg: Møtested: Skjåk Utmarkssenter Dato: Tidspunkt: 10:00-13:00

Transkript

1 Møteinnkalling Breheimen nasjonalparkstyre Utvalg: Møtested: Skjåk Utmarkssenter Dato: Tidspunkt: 10:00-13:00 Eventuelt forfall må meldast snarast på tlf Vararepresentantar møter etter nærare beskjed.

2 Saksliste Utvalgssaksnr ST 24/15 ST 25/15 ST 26/15 ST 27/15 ST 28/15 Innhold Lukket Arkivsaksnr Godkjenning av innkalling og sakliste - val av to medlemmar til å skrive under protokoll saman med styreleiar Sak - Restaurering av bru over Høya ved innløpsosen til Høydalsvatnet - Lom fjellstyre. Sak - Mørkridsdalen landskapsvernområde - Gjenoppbygging av skot på sel på Berget - Johan Mørkrid Forvaltningsplan for Breheimen nasjonalpark med tilgrensande verneområde Høyring Sak Mørkridsdalen landskapsvernområde Bruk av helikopter til Tussen i samband med oppføring av repeater Søknad om utvida periode for flyging Eltel Sønnico AS 2003/ / / / /2728 Referatsaker RS Mørkridsdalen landskapsvernområde - Tilbakemelding til Bolstad- og Heltne Sameige gitt i møte Planar om Kulturlandskapssenter RS Protokoll frå møte i villreinnemnda for Ottadalen mai RS RS RS RS Avtale om kjøp av teneste - Vigdalen landskapsvernområde - Tiltak i form av hogst mellom Vårstølen og Fjellstølen Mørkridsdalen landskapsvernområde - Referat frå synfaring til Berget Referat - Møte i Fagleg rådgjevande utval/administrativt kontaktutval for Breheimen Breheimen nasjonalpark Kjøp av tenester Trykking og utsending av forvaltningsplan på høyring 2013/ / / / / /3451

3 ST 24/15 Godkjenning av innkalling og sakliste - val av to medlemmar til å skrive under protokoll saman med styreleiar

4 BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2015/ Sakshandsamar: Bjørn Dalen Dato: Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 25/ Sak - Restaurering av bru over Høya ved innløpsosen til Høydalsvatnet - Lom fjellstyre. Forvaltar si innstilling Breheimen nasjonalparkstyre har løyvd eit tilskot på kr ,- eks. mva, til Lom fjellstyre gjennom Bestillingsdialogen for året Midla skal gå til delfinansiering for utskifting av eksisterande bru over Høya elv ved vestre enden av Høydalsvatnet. Breheimen nasjonalparkstyre vedtek å gje Lom fjellstyre løyve til å bruke båt med motor for transport av brumateriell, alternativt bruk aa motorkøyrtøy. Løyvet for transport er gjeve med heimel i verneforskrift for Høydalen landskapsvernområde 4, jf. nml. 48. Løyvet etter verneforskriftene regulerer ikkje grunneigar og kommunen sine rettar etter anna lovverk. For transport, restaurering og løyving av midlar gjeld følgjande vilkår: 1. Ansvarleg for restaureringsprosjektet er Lom fjellstyre. 2. Ein må tilpasse fundamenta til brua og leggje til rette tilkomsten frå båe sider. 3. Området skal ryddast for restar etter den gamle brua og tidlegare byggjeverksemd. Restane skal fraktast ut av verneområdet. 4. Tiltaket skal gjennomførast i Eventuelle inngrep i vasstrengen krev eige løyve frå vassdragmyndet. 6. Lom fjellstyre er eigar og har ansvaret for av brua etter bygging. 7. Transporten kan går føre seg med traktor etter veg ned på vestsida av vestre seterkve i Nordre Høydalen til enden av veg. Resten må materiellet berast. Alternativt kan det brukast båt med motor på Høydalsvatnet frå Høydalsvegen og inn til vestre enden av Høydalsvatnet. Midla blir utbetalt Lom fjellstyre, etter rekneskap, seinast 1.desember Dokument i saka - Bestillingsdialogen 2015 sak 2014/7879 dok.4.

5 Tiltaket er vurdert i samsvar med: 1. Forskrift for Høydalen landskapsvernområde, dagsett 7.august Naturmangfaldlova, dagsett 19.juni nr.100. Tiltaket Tiltaket består i å skifte ut den eksisterande brua med ny bru på same stad, ved innløpsosten på Høydalsvatnet. Dei eksisterande bru-fundamenta vil bli brukt, evt. med mindre utbetring. Sjølve bruspennet vil bli utskifta. Det må fraktast materiell etter ein eldre veg og over ei seterkve på barmark, bort til brustaden. Verneforskrift, verneformål og framlegg til forvaltningsplan Omsynet til verneverdiane i området er vurdert, særleg i forhold til landskapet, dyreliv og friluftsliv, jf. verneforskrifta 2 og naturmangfaldlova 1,4, og 5 samt 7, jf Formålet med Høydalen landskapsvernområde er å ta vare på eit natur- og kulturlandskap med økologisk verdi, kulturell verdi og opplevingsverdi, og som er identitetskapande. I tillegg m.a. ta vare på vakker og særprega vassdragsnatur. Etter verneforskrifta for Høydalen landskapsvernområde kan bygging av bruer vere lov etter dispensasjon (verneforskrift 3 pkt. 1.3 bokstav i). Motorferdsel på land, på vatn og i lufta forbode (verneforskrifta 3 pkt. 6.1). For nødvendig transport matereiell i samband med slik bygging er det ikkje nokon eigen heimel i verneforskrifta i samband med bygging av bru. Transporten må derfor vurderast etter verneforskrifta for Høydalen landskapsvernområde, jf. naturmangfaldlova 48. Bygging Reglane er ikkje til hinder for m.a: - -«bygging av bruer og legging av klopper» ( 3 pkt. 1,3 bokstav i, i verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark). Transport Det er ikkje nokon spesifisert dispensasjonsheimel for transport på barmark av materiell og utstyr i samband med bygging av bruer. Transporten må derfor vurderast etter den generelle dispensasjonsheimelen i verneforskrifta, 4 jf. nml. 48.: Forvaltningsstyresmakta kan gjere unntak frå forskrifta dersom det ikkje strir mot føremålet med vernevedtaket og ikkje kan påverka verneverdiane nemneverdig, eller dersom omsynet til tryggleik eller omsynet til vesentlege samfunnsinteresser gjer det naudsynt, jf. naturmangfaldlova 48. (Verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark jf. 4 Generelle dispensasjonsreglar) Forvaltningsplanen for Breheimen er under sluttføring. Den er fagleg godkjent Miljødirektoratet og skal ut på høyring med det fyrste. I forvaltningsplanforslaget heiter det mellom anna: Bruer og klopper Hovudregelen er at flytting, ombygging eller oppsetting av nye bruer og klopper krev løyve etter søknad, medan eksisterande bruer kan haldast ved like utan å søke om løyve. Oppattbygging (t.d. etter naturskade) krev løyve. Retningsliner for forvaltning og bruk Løyve til oppsetting av nye bruer og klopper vil bli gjeve etter søknad når det ligg føre eit dokumentert behov som ikkje på rimeleg måte kan dekkast av andre eksisterande anlegg, og når tiltaket ikkje kjem i strid med verneformålet. Det blir lagt vekt på om brua er til nytte for stig- og skiløypenettet eller om den kan føre til ferdsle på stader der det ikkje er ønskjeleg.

6 Det kan vere aktuelt å gi løyve til å føre oppatt bruer på stader der det står gamle brukar. Ved søknad skal det opplysast om kven som er eigar av brua og ansvarleg for vedlikehald. Opphavleg storleik og utforming på bruer og klopper skal til vanleg vere som før, og det skal nyttast naturvenlege materialar. Elles gjeld dei generelle retningslinene som er gjeve innleiingsvis i kap Ved handsaming av slike søknader kan det setjast vilkår om plassering, storleik, utforming, farge, opprydding, eigar og ansvarleg for vedlikehald osv. Ved bygging av ny bru som erstattar eldre bru skal den gamle brua rivast og fraktast ut or verneområdet dersom ho ikkje har ein viktig funksjon. Legging av klopper må vurderast i høve til slitasjen i terrenget og kor mykje stigen er nytta (sjå og delkapitlet om tilrettelegging nedanfor). Etter søknad kan det vere aktuelt å gi løyve til tilrettelegging med universell utforming nokre få utvalde stader i nasjonalparken eller landskapsvernområda, t.d. ved Sota. Retningsliner for motorferdsel sjå kap Eksisterande gangbru over Høya elv.

7 Bruplassen før montering om våren. Vurdering Det vart løyvd midlar frå Bestillingsdialogen i 2015, kr ,- eks. mva. Eksisterande bru består av wirer som om våren blir strekt over elva mellom to turrmura fundament. Så blir det lagt på lemmar. Det er behov for ei betre bru på staden, både for beitebrukarar og friluftslivet. Alternativ til brua for å kome over på andre sida er å bruke båt på Høydalsvatnet, eller gå inn til brua over Høya fremst i Bukkebotten. Frå sørsida av brua går det tidlegare merka stig opp til DNT-stigen som går mellom Bøverton/Sognefjellshytta/Krossbu og Nørstedalsseter. Det var Høydalsseter som hadde ansvaret for brua tidlegar. Nå har Lom fjellstyre teke på seg å vedlikehalde brua. Oppføring av ny bru på same stad vil ikkje endre bruken av området. Det vil derimot bli ei meir solid bru. Det er ein stolpe i fundamenta på kvar side av elva i dag. Det kan bli aktuelt å føre opp 2 stolpar i eine enden av brua. Desse kan bli ståande inntil ca.2 meter over brua. Desse trengst for å lette arbeidet med å dra bjelkane inn på eine elvesida for vinteren. Dette må gjerast fordi Høya elv er ei utsett flomelv. Området ligg ca. 900 meter over havet i Høydalen. Høydalsvatnet er ca. 6 km langt og brustaden ligg i vestenden av vatnet i landskapsvernområdet like inntil grensa for Høyrokampen naturreservat. Nordre Høydalen seter ligg rett nord og opp for brustaden. Nedstraums ligg eit deltaområde i Høydalsvatnet. På Nordre Høydalen seter er det geitseter, som set sitt preg på landskapet. Det er eit forholdsvis ope landskap rundt setra og nedover på nordsida av vatnet. På sørsida er det glissen bjørkeskog. Området ligg i tamreinområdet, men villreinen brukar området spesielt bukken om våren. Vurderinga er at ferdsla ikkje vil auke nemnande etter at ny bru er på plass. Det er i dag stort sett lokal bruk. Kunnskapsgrunnlaget er tilstrekkeleg for vurdering av saka. Ein bør unngå forstyrring i deltaområdet i vestre enden av Høydalsvatnet i hekketida, dvs. om våren. Da er ferdsla i området svært liten. Det vil heller ikkje belaste/føre til tap for økosystemet i verneområdet generelt sett. Effekten av tidlegare tiltak, dette tiltaket og pårekna framtidige tiltak blir vurdert som liten.det er derfor ikkje aktuelt å bruke føre-var-prinsippet i denne samanhengen. Det er satt ulovfesta vilkår til tiltaket. Det er ikkje avdekt at tiltaket vil skape presedens i forhold til andre liknande tiltak. Nasjonalparkforvaltaren vurderer tiltaket til å vere innanfor med heimelen i verneforskrifta for Høydalen landskapsvernområde, 3 pkt. 1.2 bokstav a.

8 Transport Transporten fram til brustø på austsida er tenkt gjennomført etter eksisterande veg frå Høydalsvegen. Det går ein opparbeidd veg ned på flata vest for setra og vidare trase etter stig fram til brukaret. Det er tenkt å bruke traktor med henger for å frakte brua frå Høydalsvegen og ned etter den opparbeidde vegen. Vidare vil byggekonstruksjonane bli borne fram til brustøet. Alternativ transport er får Høydalsvegen med båt etter vatnet og innover til innløpsosen og brustøet. Det kan vera aktuelt å bruke motorbåt til dette på grunn av straumen i innløpsosen. Transporten må handsamast etter 4 i verneforskrifta for Høydalen landskapsvernområde, jf. 48 i naturmangfaldlova, der det heiter: Forvaltningsstyresmakta kan gjere unntak frå forskrifta dersom det ikkje strir mot føremålet med vernevedtaket og ikkje kan påverka verneverdiane nemneverdig, eller dersom omsynet til tryggleik eller omsynet til vesentlege samfunnsinteresser gjer det naudsynt Sjølve transporten vil gå føre seg etter eit av to alternativ. Det er avdekt at både båttransport og transport som skissert etter eksisterande veg ned frå setra med motorkøyretøy og vidare på stig med manuelle transport ikkje vil vera i strid med føremålet i vernevedtaket og ikkje påverke verneverdiande nemnande. Båe alternativa til transport er skånsame og vil ikkje setja nemnande spor i landskapet. I dette tilfelle er transporten nødvendig for å få på plass ei betre bruløysing. Ny bru vil stå i mange år og transporten kan ikkje reknast som ein aktivitet som vil oppstå på nytt. Ut ifrå ei total vurdering meiner nasjonalpark forvaltaren at tiltaket kan gjennomførast på visse vilkår.

9 BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2015/ Sakshandsamar: Eldrid Nedrelo Dato: Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 26/ Sak - Mørkridsdalen landskapsvernområde - Gjenoppbygging av skot på sel på Berget - Johan Mørkrid Forvaltar si innstilling Vedtak Med heimel i verneforskrifta for Mørkridsdalen landskapsvernområde 3 pkt. 1.3 f) gir Breheimen nasjonalparkstyre Johan Mørkrid løyve til å rive og setje opp att nytt skot på selet i Berget. Vilkår: Skotet skal ha same dimensjonar som det gamle skotet, 5x5 meter, og med lik mønehøgd tilsvarande som på selet. Kledningen skal vere ståande og uhøvla i varierande breidd, ikkje villmarkspanel. Døra skal vere mest mogleg lik den gamle og det skal vere opning over døra mot mønet slik det var før. Det skal vere torvtak (evt. gamle bølgjeblekkplater) på bygget. Dersom bygningen vert måla, bør det nyttast ein farge som går mest mogleg i eitt med terrenget. Alt materiell som vert til overs, og utstyr/avfall frå det gamle skotet, skal fraktast ut or verneområdet etter avslutta arbeid på bygningen. Nasjonalparkstyret ber om rapport på arbeidet etter at det er sluttført innan 1. november Dokument i saka: E-post om restaurering av sel på stølen Berget, datert Søknad om midlar til restaurering av sel på stølen Berget, datert

10 Søknaden vert vurdert i samsvar med: Forskrift for Mørkridsdalen landskapsvernområde, datert 7. august Naturmangfaldlova, datert 19. juni 2009 nr Søknaden Nasjonalparkforvaltaren syner til telefonsamtale om saka den Som det går fram av e-posten datert same dag, har det ikkje vore mogleg å restaurere skotet på selet i Berget og det vart rive. Grunnmuren var og svært skeiv på grunn av teleskade gjennom mange år. Det nye skotet vil ha reisverk og ramme 5x5 m, same dimensjonane som det gamle skotet. Kledningen blir ståande, kant i kant uhøvla, med ulik breidde på borda. Døra vert mest mogleg lik den gamle, og det vert opning over døra mot mønet, slik det var før. Det vert torvtak på heile bygget. Verneforskrift, verneformål og framlegg til forvaltningsplan Tiltaket omfattar riving og oppbygging av skotet på selet i Berget. Omsynet til verneverdiane i området er vurdert, særleg i forhold til landskap som er mest relevant i dette tilfellet, jf. verneforskrifta 2 og naturmangfaldlova 1, 4 og 5 samt 7, jf Formålet med Mørkridsdalen landskapsvernområde er å ta vare på eit natur- og kulturlandskap med økologisk verdi, kulturell verdi og opplevingsverdi og som er identitetsskapande. Vidare er formålet m.a. å ta vare på stølar med stølsvollar, kulturminne og naturbeitemarker. Etter verneforskrifta for Mørkridsdalen landskapsvernområde 3 pkt. 1.1 er all oppføring og ombygging av varige eller mellombelse bygningar, anlegg og innretningar forbode, med unntak gitt i pkt. 1.2 og 1.3. Nasjonalparkstyret kan gi løyve til «riving av gamle bygningar, anlegg og innretningar og oppføring av nye med same storleik og for same bruk» (jf. 3 pkt. 1.3 f)). Av framlegg til forvaltningsplan står følgjande om riving av gamle bygningar: «Etter søknad kan nasjonalparkstyret gi løyve til riving av gamle bygningar, anlegg og innretningar og oppføring av nye med same storleik og for same bruk i nasjonalparken og i landskapsvernområda.. Forholdet gjeld t.d. når bygningen er gamal og ikkje har nokon funksjon lenger, og/eller når forfallet er kome så langt at han ikkje let seg restaurere, eller at han verkar skjemmande i landskapet. Dersom bygningen/konstruksjonen kan vere ein fare for tryggleiken, og berande konstruksjonar eller taket er øydelagt vil det i slike tilfelle kunne gjevast løyve til riving. Nasjonalparkstyret skal hente inn fagleg råd frå kulturminnemyndigheita ved handsaming av søknad.» Vurdering Nasjonalparkstyret må vurdere riving av skotet og oppattføring av nytt skot med same dimensjon som det gamle hadde, 5x5 meter og med mønehøgd tilsvarande den som er på selet som står att.

11 Forfallet på det gamle skotet (eldre bilete over) var kome så langt at det ikkje let seg restaurere, og takåsane måtta skiftast ut. Etter kvart kunne bygningen vorte ein fare for tryggleiken. Etter utkast til forvaltningsplan, kan nasjonalparkstyret gi løyve til riving av gamle bygningar, anlegg og innretningar og oppføring av nye med same storleik og for same bruk i landskapsvernområdet. Nasjonalparkforvaltaren har vore i kontakt med kulturminnemyndigheita. Det vart peika på at dersom ein har teke vare på materialar frå det gamle skotet, så bør dei nyttast så langt det let seg gjere. Ut over det, hadde dei ikkje merknader til tiltaket. I tråd med verneformålet for Mørkridsdalen landskapsvernområde er det ønskjeleg at ein tek vare på gamle stølar, inkludert bygningar på stølane. Slik tiltaket er planlagt gjennomført, og med gjennoppføring av skotet med same storleik og for same formål, er tiltaket vurdert å ikkje vere i strid med verneformålet. Kunnskapsgrunnlaget er godt dokumentert (jf. naturmangfaldlova 8). Det er god oversikt over kva som kan påverke natur og miljø i området. Området mellom Mørkrid og Osen er prega av få inngrep, og det er ikkje andre bygningar i dette området. Tiltaket vil ikkje påverke landskapet og økosystem meir enn i dag (jf. naturmangfaldlova 10), og det er ikkje aktuelt å nytte førevar-prinsippet i denne saka (jf. naturmangfaldlova 9). Det er søkt om å nytte helikopter til frakt av materialar i samband med bygningsarbeidet, og dette vil vere den einaste aktuelle transportmåten, då det er svært bratt og ulent opp til Berget (jf. naturmangfaldlova 12). Prinsippet om at kostnadane ved øydelegging eller skade på natur skal berast av tiltakshavar er ikkje relevant i dette tilfellet (jf. naturmangfaldlova 11). Ut frå ei samla vurdering meiner nasjonalparkforvaltaren tiltaket kan gjennomførast med gitte vilkår slik det går fram av søknaden.

12 BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2012/ Sakshandsamar: Eldrid Nedrelo Dato: Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 27/ Forvaltningsplan for Breheimen nasjonalpark med tilgrensande verneområde - Høyring Forvaltar si innstilling Orienteringsmøte og opne kontordagar i samband med høyring av Utkast til forvaltningsplan for Breheimen nasjonalpark med tilgrensande verneområde skal kunngjerast i Sogn Avis, Fjuken og Gudbrandsdølen Dagningen veke Det vil bli arrangert tre orienteringsmøte veke 38, eitt i kvar av kommunane Lom, Luster og Skjåk. Leiar/ordførar og nasjonalparkforvaltarane presenterer forvaltningsplanen og opplegg for høyring til dei frammøtte. Framlegg til møtestader, Galdesand i Lom, Gaupne i Luster og Bismo i Skjåk. Dagen etter møta vil nasjonalparkforvaltarane ha opne kontordagar i kvar av kommunane. Forvaltningsplanen vil bli lagt ut i digital versjon på heimesida til Breheimen nasjonalparkstyre. Forvaltningsplanen skal trykkjast opp i om lag 1000 eksemplar og sendast ut til alle grunneigarar innanfor verneområda i Breheimen, samt lag og organisasjonar som planen vedkjem. Forvaltningsplanen vil bli sendt ut på høyring i perioden: 1. juli - 1. oktober, eller 17. august oktober Høyringsfrist: 1. oktober eller 15. oktober.

13 Dokument i saka: 1. Framlegg til forvaltningsplan for Breheimen nasjonalpark med tilgrensande verneområde 2. Brev frå Direktoratet for naturforvaltning om Fagleg gjennomgang (2. gongs) Breheimen nasjonalpark, datert e-post frå Direktoratet for naturforvaltning med vedlegget Faglig godkjent plan, motteken e-post frå Miljødirektoratet med tilbakemelding om godkjent plan før høyring, datert Bakgrunn og vurdering Gjennom verneplanarbeidet for Breheimen vart det utarbeidd ei skisse til forvaltningsplan av Fylkesmannen i Sogn og Fjordane og Fylkesmannen i Oppland. Denne skissa følgde med vernevedtaket 7. august Sidan har nye tema kome til, og innhaldet i dokumentet er skrive om og strukturert i tråd med gjeldande malar, men innhaldet frå den opphavlege skissa er ikkje endra. Retningsliner for forvaltning og bruk er presisert i framlegget til forvaltningsplan, og desse er i stor grad i samsvar med forvaltningspraksisen til nasjonalparkstyret per i dag. Forvaltningsplanen vart presentert og diskutert i felles møte med Fagleg rådgjevande utval, administrativt kontaktutval og representantar frå nasjonalparkstyret den 4. mai. (Dette møtet vart halde både i Gaupne og på Galdesand same dagen, då Sognefjellet var stengt.) Framlegg til endringar som kom fram i desse møta er innarbeidd slik nasjonalparkforvaltaren gjennomgår endringane i styremøtet måndag Prosessen vidare er høyring, høyringa vil bli kunngjort i aviser. Ein reknar med at avisene Sogn Avis, Gudbrandsdølen Dagningen og Fjuken dekker dei grunneigarar, lag og organisasjonar som forvaltingsplanen vedkjem. Forvaltningsplanen vil bli gjort tilgjengeleg digitalt på heimesida til nasjonalparkstyret. I tillegg skal det trykkjast opp ca eksemplar som vert sendt ut til alle grunneigarar innanfor verneområda i Breheimen, samt lag og organisasjonar som planen vedkjem. Det bør i tillegg vere tre opne orienteringsmøte, eitt i kvar av kommunane. Dei bør vere i eit tidsrom då flest mogleg har høve til å komme, og ein tilrår ca. 14 dagar før høyringsfristen. Då vil ein ha høve til å sjå på planen før møta, og ein vil kunne førebu konkrete spørsmål. Samstundes er det att noko tid til å førebu høyringsinnspel etter møtet, før høyringsfristen. I samband med desse møta vil nasjonalparkforvaltarane ha opne kontordagar dagen etter møtet i kvar av kommunane, slik at dei som ønskjer kan ta opp spørsmål då. Høyringsperiode på 2-3 månader i perioden: 1. juli 1. oktober, eller 17. august 15. oktober gir god tid til å komme med høyringsuttalar. Oppsummering av høyringsuttalane vil kunne vere klart til møte i nasjonalparkstyret i november Kostnader i samband med høyringsprosessen: Kunngjeringar ca ,- eks. mva Trykking og utsending av 1000 eks. av forvaltningsplanen ca ,- eks. mva Møtekostnader ca ,- eks. mva Sum ca ,- eks mva

14 BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2015/ Sakshandsamar: Eldrid Nedrelo Dato: Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 28/ Sak - Mørkridsdalen landskapsvernområde - Bruk av helikopter til Tussen i samband med oppføring av repeater - Søknad om fleire turar og utvida periode for flyging - Eltel Sønnico AS Forvaltar si innstilling Breheimen nasjonalparkstyre gjev Eltel Sønnico AS løyve til to ekstra turar for lågtflyging frå Fortun med landing på Tussen i Mørkridsdalen landskapsvernområde, og utvida løyveperiode for landing med helikopter i samband med bygging av repeater for naudnett. Løyvet er gjeve med heimel i verneforskrifta for Mørkridsdalen landskapsvernområde 4 første alternativ, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd, første alternativ, og gjeld med følgjande vilkår: Løyvet gjeld 3-4 landingar, 1 dag i perioden 8. juni 2015 til og med 27. juni Løyvet gjeld 6 landingar i løpet av 2 dagar i perioden 27. juni til og med 15. august Landingsplassen for helikopteret skal vera ved punktet der repeateren skal byggast, ved høgde 1180 moh. sør for Tusen, og aust for Myrasetevatnet/Tussavatnet. Omfanget av motorferdsel skal avgrensast til det som er strengt naudsynt for å gjennomføre arbeidet medrekna opprydding, og ein skal nytte kortaste veg frå start til landing. Under helikoptertransporten skal det takast særleg omsyn til dyreliv og folk på tur i området, slik at ein så langt som råd unngår skade og uroing. Løyvet gjeld ikkje søndagar og andre heilagdagar, og det bør ikkje flygast i fellesferien. Flyginga må avklarast med Statens naturoppsyn (SNO) (Liv Byrkjeland : ) seinast dagen før. Løyvet til motorferdsel og køyrebok skal vere med under transporten. Det skal sendast rapport om flygingane til Breheimen nasjonalparkstyre innan 1. september Vi gjer merksam på at det må innhentast nødvendige løyve til motorferdsel frå kommunen og aktuelle grunneigarar.

15 Saksopplysningar Dokument som bakgrunn for saka: Søknad per e-post frå Eltel Sønnico AS om løyve til utvida periode og to turar ekstra til lågtflyging og landing med helikopter i samband med oppføring av repeater like sør for Tussen, nye opplysningar, datert Søknad per e-post frå Eltel Sønnico AS om løyve til utvida periode og fleire turar til lågtflyging og landing med helikopter i samband med oppføring av repeater like sør for Tussen, datert og E-post sendt frå nasjonalparkforvaltaren til Eltel Sønnico AS den med førespurnad om nærare opplysningar vedrørande søknaden. Tidlegare søknader om utvida tal turar i e-postar den og den Tidlegare løyve til bruk av helikopter til Tussen i samband med oppføring av repeater, handsama i styremøte den Løyve til bygging av repeater på Tussen, datert , sak 2015/808. Søknaden Eltel Sønnico AS søkjer om utvida løyve til bruk av helikopter i samband med bygging av repeater for nødnett ved fjellet Tussen. Dei søkjer om å få utvida perioden for løyvet dei hadde frå 4. mai til og med 6. juni 2015 fram til 27. juni. Vidare søkjer dei om løyve til å gjennomføre 6 landingar i 2 dagar for innjustering av antenne i perioden fram til 15. august. Dette er to turar ekstra utover dei 25 turane nasjonalparkstyret har gitt løyve til. Eltel Sønnico v/håvar Brevik og Andrew Dick har i telefonsamtalar opplyst at årsaka til at dei søkjer om utvida løyveperiode, er at arbeidet har vorte forseinka på grunn av dårlege flyforhold, sterk vind og store mengder snø i fjellet. Masta kunne m.a. ikkje setjast opp før sementen i fundamentet er godt herda. På grunn av uføresette vertilhøve og prioritering mellom sita frå Motorola, er det for søkjar vanskeleg å planlegge eksakt dato for innjustering av antennene. Antennene må justerast i høve til kvarander, og det kan vere det er behov for ei ekstra landing for finjustering. Dei søkjer difor om løyve til å kunne gjennomføre desse landingane i løpet av 2 dagar i perioden fram til 15. august. Den 5. juni opplyser Eltel Sønnico AS v/dick Andrew på telefon at årsaka til det høge talet turar i første omgang skuldast ei misforståing. Eltel Sønnico AS søkte opphavleg om flygingar, og dette vart av dei som utfører arbeidet forstått som dagar. Vidare har flygeforholda som tidlegare nemnt vore vanskelege og det er brukt fleire turar pga. av omsynet til tryggleik. Søknaden vert vurdert i samsvar med: 1. Forskrift for Mørkridsdalen landskapsvernområde, datert 7.august Naturmangfaldlova, datert 19. juni 2009 nr.100. Verneforskrift og verneformål og framlegg til forvaltningsplan Omsynet til verneverdiane i området er vurdert, særleg i forhold til landskap, dyreliv og friluftsliv, jf. verneforskrifta 2 og naturmangfaldlova 1(Formål), 4 og 5 (forvaltningsmål for naturtypar, økosystem og artar) samt 7(prinsipp for å ta offentleg avgjerd), jf (kunnskapsgrunnlaget og miljørettslege prinsipp). Formålet med Mørkridsdalen landskapsvernområde er å ta vare på eit natur- og kulturlandskap med økologisk verdi, kulturell verdi og opplevingsverdi. Etter verneforskrifta for Mørkridsdalen

16 landskapsvernområde, er motorferdsel på land, på vatn, og i lufta under 300 m frå bakken forbode (verneforskrifta 3 pkt. 6.1), med unnatak gjeve i pkt. 6.2 og 6.3. Det er ikkje nokon spesifisert dispensasjonsheimel for frakt av utstyr og personar i samband med etablering av master for naudnett. Søknaden må difor vurderast etter den generelle dispensasjonsheimelen i verneforskrifta, 4 jf. nml. 48: Forvaltningsstyresmakta kan gjere unntak frå forskrifta dersom det ikkje strir mot føremålet med vernevedtaket og ikkje kan påverka verneverdiane nemneverdig, eller dersom omsynet til tryggleik eller omsynet til vesentlege samfunnsinteresser gjer det naudsynt, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd. Etter naturmangfaldlova 7 skal prinsippa i 8 12 leggjast til grunn ved utøving av offentleg mynde, og det skal koma fram av vedtaket korleis prinsippa er vurdert. Vurdering Breheimen nasjonalparkstyre gav i sak 2015/808 Motorola Solutions Norway AS løyve til bygging av repeater like sør for Tussen i Mørkridsdalen landskapsvernområde. Vidare gav nasjonalparkstyret løyve til inntil ti turar til landing og lågtflyging med helikopter for frakt av personar og utstyr i samband med bygging av repeateren like sør for Tussen i styremøte den 4. mai Sidan den tid har Eltel Sønnico AS søkt om til saman 25 nye turar, først 20 turar i e-post den og deretter fem nye turar den for same formålet. Den siste søknaden om to turar til innjustering av antenne er motteken per e-post den 4. juni, og med nye opplysningar i e-post den 5. juni. Søknadene om til saman 25 turar for frakt av personar og utstyr for bygging av repeateren, inkl. frakt av utstyr, materiell og personar for støyping av fundament og for frakt og reising av mast, er innvilga munnleg frå styreleiar og handtert per e-post frå nasjonalparkforvaltaren for at arbeidet skulle kunne halde fram så effektivt som mogleg og utan opphald. Behovet for desse turane har vore grunngjeve med at behovet for tal turar var underestimert i den opphavlege søknaden pga. ei misforståing, men også i den andre søknaden. Det har også vorte synt til at behovet for tal turar er så høgt av omsyn til sikkerheit, for å ikkje miste last under flyginga, og for å effektivisere flyginga. I søknaden den vart det opplyst at to av dei fem turane ein søkte om løyve til er til innjustering av radiolineantenner. I e-posten den 5. juni går det fram at det er behov for to turar ekstra til dette. I søknaden vert det opplyst at det til no er gjort til saman 17 landingar med helikopter på Tussen. Søkjar har per dags dato løyve til 25 turar. Det er behov for tre-fire landingar til for montering av masta og opprydding av søppel på Tussen innan den 27. juni, dvs. at det etter det er gjort 21 landingar. På grunn av uføresette vertilhøve søkjer ein om å utvide løyveperioden for dei siste fire landingane til 15. august pluss to landingar ekstra i samband med montering og justering av radiolinel. Dette arbeidet vil bli gjort i løpet av to dagar. Søknaden om to landingar ekstra og utvida periode for tal turar vert vurdert i det følgjande. Transporten skjer frå Fortun om lag 2,9 km i rett luftline opp til punktet der repeateren skal byggast. Transporten og løyveperioden må vurderast etter 4 fyrste alternativ som omfattar tiltak som er foreinlege med verneformålet og verneverdiane i området det gjeld. For at ein skal kunne gi løyve til transporten det vert søkt om, må det vera eit tenleg alternativ for vernet, det kan ikkje kome i strid med verneformålet eller påverke verneverdiane nemneverdig. I dette tilfellet dreier det seg om å utvide løyveperioden for fire landingar som det er gitt løyve til, for frakt av personell og mast i samband med festing av mast. Dette vil bli gjort i løpet av ein dag. I tillegg er det søkt om å kunne lande til saman 6 gonger i løpet av 2 dagar for montering og finjustering av radioline. Dette arbeidet skal utførast av Motorola etter at masta er montert den 27. juni. Dvs. at arbeidet og helikopterflyginga som gjenstår vil bli gjennomført i løpet av tre dagar. Arbeidet har teke lenger tid enn ein først rekna med pga. mykje snø i fjellet og dårlege

17 flyforhold. Transporten er av forbigåande karakter og den utvida løyveperioden er begrensa. Ein tek i utgangspunktet sikte på at masta skal vere reist og arbeidet fullført innan den 13. juni, men sidan vertilhøva er usikre og er avgjerande for gjennomføring av arbeidet, søkjer ein om løyve for 14 ekstra dagar til den 27. juni, samt seks landingar i perioden 27. juni til 15. august. Kunnskapsgrunnlaget er godt dokumentert gjennom verneplan for Breheimen med kartleggingar og konsekvensutgreiing. Det er såleis god oversikt over kva som kan påverke natur- og kulturmiljøet i området, jf. naturmangfaldlova 8. Det er ikkje andre inngrep innanfor landskapsvernområdet i det aktuelle området. Området kring Tussen ligg i ytterkant av leveområdet til villrein i Ottadalen villreinområde. Etter innhenta erfaringar frå Fjelloppsynet i Luster er det normalt ikkje villrein her, og helikopterflyginga vil truleg ikkje påverke villrein. Etter søk i Naturbase og Artskart kan ein ikkje sjå at det skal vera andre verdifulle artar, ansvarsartar eller raudlisteartar i det aktuelle området. Det er heller ikkje registrert verdifulle naturtypar på staden, men det er ein lokalitet av naturtypen «Sørvendte berg og rasmarker» i tilgrensande område til høgda der repeateren er tenkt plassert. Ein kan såleis ikkje sjå at helikopterflyginga og landing med helikopter vil påverke særeigne eller representative økosystem i området eller kulturminne. Helikopterflyginga vil kunne vere forstyrrande for friluftslivet, men vil likevel vere av forbigåande karakter, og føregår innanfor ein avgrensa periode på tre dagar til saman fram til 15. august. Etter nasjonalparkforvaltaren si vurdering føreligg det tilstrekkeleg kunnskap om naturmangfaldet og kva effektar tiltaket vil ha på dette mangfaldet. Føre-var-prinsippet får difor lita vekt i saka, jf. naturmangfaldlova 9. Sjølv om tiltaket isolert sett i liten grad vil påverke naturverdiane og kulturlandskapet då det er av forbigåande karakter, må den einskilde søknaden vurderast i lys av prinsippet om samla belastning, jf. naturmangfaldlova 10. Ved vurdering om samla belastning må alle verneområda i Breheimen sjåast i samanheng. Eksisterande påverknad i desse områda er i hovudsak bygningar, beiting, utøving av tradisjonelt og enkelt friluftsliv, jakt og fiske. Nasjonalparkforvaltaren er ikkje kjend med andre tilsvarande saker innanfor verneområda, og kan ikkje sjå at tiltaket vil føre til auka motorferdsel utover denne saka. Med dei vilkåra som er sett meiner nasjonalparkforvaltaren at den samla belastninga av motorferdsel og mogleg framtidig aktivitet i Mørkridsdalen landskapsvernområde vil vere akseptabel. Det er ikkje aktuelt å stille fordyrande vilkår. Bruk av helikopter er den einaste måten å få transportert inn mast, materiell, utstyr og personell til bygging av repeateren. Det er samstundes ein hurtig og effektiv måte å få unnagjort transporten, sjølv om forbruket av drivstoff er veldig høgt. Naturmangfaldlova 11 og 12 vert difor ikkje vurdert nærare. Etter dette meiner nasjonalparkforvaltaren at tiltaket isolert sett ikkje strir mot formålet med vernet og det første vilkåret i 4, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd er oppfylt. Det andre vilkåret som må vere oppfylt etter 4, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd første alternativ, er at tiltaket «ikkje kan påverke verneverdiane nemneverdig». Verneverdiane er i følgje verneforskrifta for landskapsvernområdet å ta vare på eit natur- og kulturlandskap med økologisk verdi, kulturell verdi og opplevingsverdi og som er identitetsskapande, jf. verneforskrifta 2. Som det går fram av vurderinga av 8 ovanfor, vil det aktuelle tiltaket stort sett ikkje påverke naturverdiar, økosystem, kulturlandskap eller friluftsliv nemneverdig. Nasjonalparkforvaltaren meiner difor at det andre vilkåret i 4, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd første alternativ er oppfylt. At vilkåra er oppfylt gir likevel ikkje søkjar krav på løyve. Det må gjerast ei konkret vurdering om det skal gjevast løyve, der ein vurderer fordelar og ulemper ved løyve. Nasjonalparkforvaltaren viser til at trass i at løyveperioden vert utvida til den 15. august, har dette tiltaket eit avgrensa omfang i tid og rom, og det er lagt vekt på at flyginga ikkje inneber vedvarande forstyrring eller varig inngrep, men at aktiviteten er av forbigåande karakter og vil skje i løpet av tre dagar til

18 saman. Nasjonalparkforvaltaren viser elles til løyvet om oppsetting av repeateren når det gjeld behovet. I det nemnde løyvet er det m.a. vektlagt at det er av vesentleg samfunnsinteresse at det er god og permanent dekning i område der det er kvalifisert behov for det gjennom naudnettet. Ut ifrå ei samla vurdering og med dei gitte vilkåra, meiner nasjonalparkforvaltaren at til taket kan gjennomførast med heimel i verneforskrifta 4 første alternativ, jf. naturmangfaldlova 48 første ledd første alternativ.

19 Referatsaker Mørkridsdalen landskapsvernområde - Tilbakemelding til Bolstad- og Heltne Sameige gitt i møte Planar om Kulturlandskapssenter 2013/7238 Protokoll frå møte i villreinnemnda for Ottadalen mai 2015/3408 Avtale om kjøp av teneste - Vigdalen landskapsvernområde - Tiltak i form av hogst mellom Vårstølen og Fjellstølen /3241 Mørkridsdalen landskapsvernområde - Referat frå synfaring til Berget /3366 Referat - Møte i Fagleg rådgjevande utval/administrativt kontaktutval for Breheimen /5047 Breheimen nasjonalpark - Kjøp av tenester - Trykking og utsending av forvaltningsplan på høyring 2015/3451