Sakshandsamar, telefon Hallvard Hageberg, 5557 2318 Vår dato 16.10.2017 Dykkar dato Vår referanse 2015/5562 471 Dykkar referanse Eivind Fykse T H Paulsen AS Postboks 164 Blomsterdalen 5868 BERGEN Sendt på e-post til eivind.fykse@bir.no Endra løyve til drift av avfallsanlegg for T H Paulsen AS Vi viser til varsel av 06.10.2017 om endring av løyve av 01.08.2016. Nytt løyve Vedlagt følgjer løyve av 01.08.2016 med endring datert 16.10.2017. Løyvet er endra med heimel i forureiningslova 18. Utkast til avtale om finansiell sikring, jf. brev av 06.10.2017, skal innehalda referanse både til datoen for når løyvet vart gjeve første gong (01.08.2016), og datoen for siste endring (16.10.2017). Vidare saksgang Reint praktisk vil vi føreslå at utkast til avtale med bank i første omgang vert oversendt som pdf-fil, slik at vi kan sjekka avtaleteksten mot malen for aktuell avtaletype. Deretter kan vi gi tilbakemelding om eventuelle endringar som trengst, eller vi godkjenner avtaleutkastet. Avtale i signert stand sender de så med vanleg post til oss for vidare behandling. Gebyr Som tidlegare varsla tar vi gebyr for endring av løyvet. Reglane om gebyrinnkreving står i forureiningsforskrifta kapittel 39. Vi har plassert verksemda under gebyrsats 8, jf. forureiningsforskrifta 39-4. De skal betale 5900 kroner i gebyr for endring av løyvet. Gebyrsatsen er vald ut frå ressursbruken ved endringa. Miljødirektoratet sender faktura. Med helsing Nina Vadøy overingeniør Hallvard Hageberg senioringeniør Brevet er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Fylkesmannen i Hordaland Postadresse: Postboks 7310, 5020 Bergen Besøksadresse: Statens hus, Kaigaten 9, Bergen Telefon: 55 57 20 00 Miljøvern- og klimaavdelinga Kontakt: www.fylkesmannen.no/melding Nettside: www.fylkesmannen.no/hordaland Org.nr: 974760665
Løyve etter forureiningslova til drift av avfallsanlegg for Tor H. Paulsen AS Fylkesmannen gjev Tor H. Paulsen AS løyve til drift av avfallsanlegg med heimel i forureiningslova 11, jf. 16 og 29 og avfallsforskrifta 11-6, og det er endra med heimel i forureiningslova 18. Løyvet er gjeve på grunnlag av opplysningar i søknad av 7. juli 2015 og opplysningar som kom fram under behandlinga av søknaden. Løyvet gjeld frå 1. august 2016. Dette løyvet erstattar følgjande løyve: 2011.0083.T, Tillatelse til avfallsvirksomhet etter forurensningsloven for Tor Henning Paulsen AS, Lønningen, Bergen kommune Dersom verksemda ønskjer endringar utover det som vart opplyst i søknaden eller under saksbehandlinga og som kan ha miljømessig verknad, må verksemda avklare dette skriftleg med Fylkesmannen på førehand. Dersom heile eller vesentlege delar av løyvet ikkje er teke i bruk innan fire år, skal verksemda sende ei utgreiing om omfanget til verksemda. Fylkesmannen vil då vurdere eventuelle endringar i løyvet. Verksemdsdata Verksemd Tor H. Paulsen AS Stad/Gateadresse Lønningshaugen 6, 5258 BLOMSTERDALEN Postadresse Postboks 164 Blomsterdalen, 5868 BERGEN Kommune og fylke Bergen/Hordaland Org.nummer (verksemd) 971 879 807 Lokalisering av anlegg UTM sone 32N, aust: 291737, nord: 6688768 Gards- og bruksnummer 110/55, 63, 75 og 80 NACE-kode og bransje 38.320 - Sortering og bearbeiding av avfall for materialgjenvinning Kategori for verksemda 1 5.5 Referansane til Fylkesmannen Løyvenummer Anleggsnummer Saksnummer Risikoklasse 2 2016.0554.T 1201.0314.01,1201.0496.02, 1201.0496.03 2015/5562 3 Løyve gitt første gang: 01.08.2016 Løyve sist revidert i medhald av fl 18 tredje ledd: - Løyve sist endra: 16.10.2017 Nina Vadøy overingeniør Hallvard Hageberg senioringeniør Løyvet er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift 1 Forureiningsforskrifta kapittel 36 om behandling av løyve etter forureiningslova 2 Forureiningsforskrifta kapittel 39 om gebyr til statskassen for Fylkesmannen sitt arbeid med løyve og kontrollar etter forureiningslova Side 1 av 21
Endringslogg Endringsnr. Endringar av Punkt Omtale 01 16.10.2017 2.10 og 15 Utvida formulering av vilkår finansiell sikring 2
Innhald 1 Rammevilkår 5 1.1 Avfallstypar, aktivitetar, lagringsmengder og lagringstider 6 1.2 Driftstid 7 1.3 Utforming av anlegget 7 2 Generelle vilkår 7 2.1 Utsleppsavgrensingar 7 2.2 Plikt til å halde grenseverdiar 7 2.3 Plikt til å redusere forureining så langt som mogleg 7 2.4 Plikt til førebyggjande vedlikehald 8 2.5 Tiltaksplikt ved auka forureiningsfare 8 2.6 Internkontroll 8 2.7 Driftsinstruks og driftslogg 8 2.8 Krav til kompetanse 8 2.9 Best tilgjengeleg teknologi 9 2.10 Finansiell sikring 9 3 Krav til behandling og handtering, inkludert lagring, av avfall 9 3.1 Mottak og journalføring 9 3.2 Mottakskontroll 9 3.2.1 Informasjon til kundar 10 3.3 Krav til dekke 10 3.4 Oppsamling og dekke ved forureina avrenning 10 3.5 Krav til tak og vegger for nokre avfallstypar 10 3.6 Gjenvinning og bruk av avfall 11 3.7 Sluttdisponering 11 3.8 Særskilte krav til anlegg for mottak og mellomlagring av farleg avfall 11 3.8.1 Deklarering 11 3.8.2 Lagring 11 4 Omsyn til nærmiljø 11 4.1 Generelt 11 4.2 Forsøpling 12 5 Utslepp til vatn 12 5.1 Diffuse utslepp 12 5.2 Utsleppsreduserande tiltak, reinseanlegg m.m. 12 5.3 Overflatevatn 12 5.4 Oversikt 12 5.5 Sanitæravløpsvatn 12 6 Utslepp til luft 13 6.1 Lukt 13 6.2 Støv 13 6.3 Varsling, klagehandtering 13 7 Grunnforureining og forureina sediment 13 8 Kjemikal 13 9 Støy 14 10 Energi 14 10.1 Energileiing 14 10.2 Utnytting av overskotsenergi 15 10.3 Spesifikt energiforbruk 15 11 Avfall frå drifta av anlegget 15 12 Tiltak for førebygging og beredskap mot akutt forureining 15 3
12.1 Miljørisikoanalyse 15 12.2 Førebyggjande tiltak 16 12.3 Beredskap 16 12.4 Varsling om akutt forureining 16 13 Utsleppskontroll og rapportering til Fylkesmannen 16 13.1 Utsleppskontroll 16 13.2 Måleprogram 16 13.3 Kvalitetssikring av målingane 17 13.4 Rapportering til Fylkesmannen 17 14 Utskifting av utstyr 17 15 Eigarskifte 17 16 Nedlegging 18 17 Tilsyn 18 VEDLEGG 1 19 VEDLEGG 2 21 4
1 Rammevilkår Løyvet gjeld forureining frå mottak, lagring og behandling av avfall, EE-avfall og nokre grupper farleg avfall. Ved auke av behandla eller lagra mengde avfall ut over rammene i løyvet skal verksemda søke om endring av løyvet, sjølv om utsleppa ligg innanfor dei fastsette grensene. Liste over avfallsfraksjonar og aktivitetar som er omfatta av løyvet går fram av punkt 1.1. Maksimal mengde avfall lagra på verksemda sitt område skal ikkje overstige 4 500 tonn. Verksemda kan årleg ta imot maksimalt 65 000 tonn avfall. Detaljerte krav går fram av punkt 1.1. Figur 1 viser kart over anleggsområdet. Aktivitet knytt til løyvet skal gå føre seg på området som vist i figuren. Figur 1 Vedlegg 2 viser ei liste over definisjonar brukt i løyvet. 5
1.1 Avfallstypar, aktivitetar, lagringsmengder og lagringstider Oversikt over avfallstypar med tilhøyrande aktivitetar, lagringsmengder og lagringstider som er omfatta av løyvet: Type avfall Aktivitet Maksimal lagringsmengde Maksimal årleg mottaksmengde Maksimal lagringstid Alle avfallstypar Blanda næringsavfall utan farleg avfall, EE-avfall og våtorganisk avfall -Usortert avfall -Restavfall etter sortering Sortering, komprimering, omlasting, emballering, mellomlagring Sortering, komprimering, omlasting, emballering og mellomlagring 4 500 tonn 65 000 tonn - 7 dagar 1 mnd Sortert avfall Mellomlagring 12 mnd Trevirke Mellomlagring 2200 tonn 6 mnd Matavfall storhushald, vegetabilsk avfall Elektrisk og elektronisk avfall (EE-avfall) Omlasting, lagring før transport ut Sortering, omlasting, mellomlagring 35 tonn 3000 tonn 7 dagar 100 tonn 1000 tonn 12 månader Farleg avfall -asbest -impregnert trevirke -isolerglasruter med PCB -glasruter med klorparafin -anna med klorparafin -golvbelegg m/ ftalat -småbatteri -lithiumbatteri -blyakkumulatorar -sprayboksar Sortering, omlasting, mellomlagring 25 tonn 70 tonn 25 tonn 35 tonn 10 tonn 30 tonn 1 tonn 1 tonn 1 tonn - 100 tonn 2000 tonn 25 tonn 250 tonn 20 tonn 150 tonn 2 tonn 2 tonn 2,5 tonn - Ved unntaksvis behov for lengre lagringstid (til dømes streik) skal verksemda på førehand utarbeide eigne planar for dette som omfattar avfallsmengder og typar, tidsrom for lagring, tiltak for å hindre forureining, lukt, innsyn, skadedyr, med vidare. Planane for dette skal gå 6
fram i internkontrollen og skal kunne leggast fram ved tilsyn. Eigne planar for lagring utover tillate lagringstid skal rapporterast til Fylkesmannen så snart som mogleg og i årsrapporten, jf. punkt 13.4 i løyvet. Mengda avfall som verksemda lagrar skal alltid vere avgrensa til det som kan lagrast på ein forsvarleg måte etter krava i dette løyvet. Krav til lagring er nærare omtalt under punkt 3. i løyvet. 1.2 Driftstid Løyvet gjeld for ordinær drift mellom kl. 07.00 og 18.00 måndag til fredag, og laurdagar frå kl. 08.00 til kl. 15.00. Drift er ikkje tillate på sundagar eller offentlege heilag- eller høgtidsdagar. Drift inkluderer også all handtering av konteinarar, inn-, ut- og interntransport av avfall, eller anna verksemd som fører til støy. 1.3 Utforming av anlegget Verksemda skal utforme alle bygningar, gjerder, dekke og liknande etter gjeldande lovverk og reguleringsføresegner, og eventuelt andre planføresegner for området. Handtering av avfall skal skje på område som er utilgjengeleg for uvedkommande. Verksemda skal best mogleg skjerme bustader, nærområde og offentleg veg for skjemmande innsyn. Det skal ved behov etablerast avskjerande overvassgrøfter med tilhøyrande kummar og leidningar for å hindre at overvatn kjem inn på avfallsanlegget. Nærare krav til utforming er spesifisert for dei ulike aktivitetane under punkt 3. 2 Generelle vilkår 2.1 Utsleppsavgrensingar Dei utsleppskomponentane frå verksemda som er forventa å ha størst miljømessig verknad, er uttrykkeleg regulert gjennom spesifikke vilkår i dette løyvet. Utslepp som ikkje er uttrykkeleg regulert på denne måten, er omfatta av løyvet så langt opplysningar om slike utslepp vart framlagt i samband med saksbehandlinga eller må reknast for å ha vore kjent på annan måte då vedtaket vart gjort. Dette gjeld likevel ikkje utslepp av prioriterte miljøgifter oppført i vedlegg 1. Utslepp av slike komponentar er berre omfatta av løyvet dersom dette går fram uttrykkeleg av vilkåra i løyvet eller dei er så små at dei må reknast for å vere utan miljømessig verknad. 2.2 Plikt til å halde grenseverdiar Alle grenseverdiar skal haldast innanfor dei fastsette midlingstidene. Variasjonar i utsleppa innanfor dei fastsette midlingstidene skal ikkje avvike frå det som følgjer av normal drift i ein slik grad at dei kan føre til auka skade eller ulempe for miljøet. 2.3 Plikt til å redusere forureining så langt som mogleg All forureining frå verksemda, under dette utslepp til luft, vatn, støy og avfall, er isolert sett uønskt. Sjølv om utsleppa blir haldne innanfor fastsette utsleppsgrenser, pliktar verksemda å redusere sine utslepp, under dette støy, så langt dette er mogleg utan urimelege kostnadar. 7
Plikta omfattar også utslepp av komponentar som det ikkje er sett uttrykkeleg grenser for gjennom vilkår i løyvet. For produksjonsprosessar der utsleppa er proporsjonale med produksjonsmengd, skal ein eventuell reduksjon av produksjonsnivået som er lagt til grunn i samband med saksbehandlinga, føre til ein tilsvarande reduksjon i utsleppa. 2.4 Plikt til førebyggjande vedlikehald For å halde dei ordinære utsleppa på eit lågast mogleg nivå og for å unngå utilsikta utslepp skal verksemda sørgje for førebyggjande vedlikehald av utstyr som kan ha utsleppsmessig verknad. System og rutinar for vedlikehald av slikt utstyr skal vere dokumentert. (Jf. Internkontrollforskrifta 5 punkt 7) 3 2.5 Tiltaksplikt ved auka forureiningsfare Dersom det som følgje av unormal drift eller av andre grunnar oppstår fare for auka forureining, pliktar verksemda å setje i verk tiltak som er nødvendige for å eliminere eller redusere den auka forureiningsfaren, under dette om nødvendig, å redusere eller innstille drifta. Verksemda skal så snart som mogleg informere Fylkesmannen om det som har eller kan få forureiningsmessige følgjer. Akutt forureining skal varslast i samsvar med punkt 12.4. 2.6 Internkontroll Verksemda pliktar å etablere internkontroll for verksemda si i samsvar med gjeldande forskrift 3. Internkontrollen skal mellom anna sikre og dokumentere at verksemda held krav i dette løyvet, forureiningslova, produktkontrollova og relevante forskrifter til desse lovene. Verksemda pliktar å halde internkontrollen oppdatert. Verksemda skal alltid ha oversikt over alt som kan føre til forureining, og skal kunne gjere greie for risikoen for forureining. Plikt til å gjennomføre risikoanalyse med omsyn til akutt forureining følgjer av punkt 12.1. 2.7 Driftsinstruks og driftslogg Verksemda skal ha ein oppdatert driftsinstruks og føre dagleg driftslogg for dei delar av anlegget der dette er nødvendig for å sikre forsvarleg drift. 2.8 Krav til kompetanse Verksemda plikter å sjå til at anlegg og installasjonar blir drive av personar med nødvendig opplæring og kompetanse. Dette skal dokumenterast. Verksemda skal ha tilstrekkeleg kompetanse til å vurdere miljørisiko ved verksemda. Alle som handterer farleg avfall og EE-avfall i verksemda skal ha dokumentert opplæring i slik handtering. Verksemda plikter å utarbeide planar for kompetanseutvikling og oppdatering etter gjeldande regelverk for alle medarbeidarar som skal handtere farleg avfall og EE-avfall. Plan for kompetanseutvikling skal dokumenterast. 3 Systematisk helse-, miljø- og tryggleiksarbeid i verksemder (Internkontrollforskrifta) 8
Verksemda skal sørgje for at personell har relevant kompetanse om faktorar som påverkar luktutsleppa ved anlegget/produksjonen. 2.9 Best tilgjengeleg teknologi Verksemda er omfatta av IED-direktivet. Dette inneber at verksemda skal bruke best tilgjengeleg teknologi (BAT Best Available Techniques). Kva som til ei kvar tid blir rekna som BAT, vil variere. Det er verksemda sitt ansvar å halde seg oppdatert om dette gjennom referansedokument som EU gjer ut for dei ulike bransjane. Verksemda må jamleg ta ein gjennomgang av eigen status ved å samanlikne med gjeldande BAT, og endre sine teknikkar der desse ikkje er tilfredsstillande. 2.10 Finansiell sikring Verksemda skal stille økonomisk sikring for kostnader med å ta hand om alt farleg avfall ved anlegget til verksemda ved nedlegging, stans eller ved betalingsproblem, jf. avfallsforskrifta kapittel 11, vedlegg 4 punkt 4. Utan ei godkjent finansiell sikring kan ikkje verksemda ta imot farleg avfall ved anlegget, med mindre Fylkesmannen har gått med på ei mellombels utsetjing av kravet. Dersom det driftsansvarlege selskapet blir overdratt, fisjonerer/fusjonerer, får nye eigarar med bestemmande innflytelse, på annan måte blir omdanna eller overfører den forureinande verksemda til nytt ansvarleg selskap, skal dette meldast Fylkesmannen. Nytt driftsansvarleg selskap kan ikkje drive i samsvar med løyvet før Fylkesmannen har motteke og godkjent ny tilfredsstillande finansiell sikring frå det nye driftsansvarlege selskapet. Tidlegare driftsansvarleg selskap er ansvarleg etter løyvet fram til nytt driftsansvarleg selskap har etablert finansiell sikring, og denne er godkjent av Fylkesmannen. Dersom verksemda har ein avtale om kontopant og tilhøva er tilfredsstillande, skal eventuelle middel som ikkje har vorte nytta til avhending av avfallet tilbakeførast til verksemda. 3 Krav til behandling og handtering, inkludert lagring, av avfall Avfall må behandlast, handterast og lagrast slik at kvaliteten ikkje blir redusert eller avfallet blir mindre egna for gjenvinning. Det skal heller ikkje vera fare for sjølvtenning. 3.1 Mottak og journalføring Verksemda skal føre dagleg journal over kva slags avfall og kva for mengder som blir teke imot og passerer anlegget. Registrering av avfallet skal skje på vekt. Mengder og leveringsstader for avfall ut frå anlegget skal journalførast. Journalane skal vere lett tilgjengeleg ved kontroll og skal oppbevarast i minst 3 år. På bakgrunn av journalen skal verksemda sikre at det er balanse mellom avfallsmengder inn til og ut av anlegget, og avfall til behandling og på lager. 3.2 Mottakskontroll Verksemda skal ha rutinar for mottakskontroll for å sikre at avfallet som kjem inn til anlegget ikkje er i strid med løyvet. Rutinane skal også hindre innblanding av ulovleg avfall og at ulovleg avfall som kjem inn på anlegget blir sortert ut og levert til anlegg med løyve til å ta imot slikt avfall. Ulovleg avfall som kjem inn skal registrerast som avvik. Mottakskontrollen skal også omfatte et aktivt system og rutinar som hindrar at slikt hender igjen. 9
Mottakskontrollen skal vurdere om strakstiltak skal setjast i verk for å hindre utvikling av lukt når avfall kjem til anlegget. Verksemda skal etablere rutinar for å avdekke svartelista artar og framande artar og sikre at handtering av hageavfall ikkje fører til spreiing. 3.2.1 Informasjon til kundar Verksemda skal informere alle kundar om kva for avfallstypar og fraksjonar som er tillate levert til anlegget. Det skal særleg informerast om at EE-avfall, farleg avfall og våtorganisk avfall ikkje skal blandast med anna avfall ved merking av konteinarar, krav i kontraktar og avtaler, informasjon på nettsider med vidare. 3.3 Krav til dekke Tett dekke: Behandling og handtering, inkludert lagring, av følgjande avfallstypar skal gå føre seg på tett dekke: Farleg avfall EE-avfall Blanda hushalds- og næringsavfall Anna lagringsmåte kan nyttast viss verksemda kan dokumentere at den valde lagringsmåten gir minst like låg risiko og like godt miljøvern. Fast dekke: Behandling og handtering, inkludert lagring, av andre avfallstypar som kan føre til fare for avrenning skal minst gå føre seg på fast dekke med oppsamling av avrenning. Dersom risikovurderinga viser at det er naudsynt, skal behandling og handtering, inkludert lagring, likevel skje på tett dekke. Vedlikehald av dekke: Verksemda må gjennomføre regelmessig inspeksjon og vedlikehald av dekke. 3.4 Oppsamling og dekke ved forureina avrenning Dersom det er fare for forureina avrenning skal all behandling og handtering, inkludert lagring, gå føre seg på tett dekke med eigna oppsamling. Innandørs område skal vere tett, eller kopla til tett tank utan avløp. 3.5 Krav til tak og vegger for nokre avfallstypar Behandling og handtering, inkludert lagring, som kan føre til fare for lukt, støv, avrenning, samling av fugl, flygeavfall eller anna forureining skal gå føre seg innandørs (bygning med fire vegger og tak) eller lukka konteinarar. Verksemda kan velje anna vern eller utføre tiltak for å hindre fare for nemnde forureiningar viss verksemda kan dokumentere at dette gir minst like låg risiko og like godt miljøvern. Følgjande avfallstypar skal likevel alltid behandlast, handterast, inkludert lagring, innandørs (i bygning med fire vegger og tak) eller i lukka konteinarar: Matavfall/vegetabilsk avfall 10
Følgjande avfallstypar/-aktivitetar skal som eit minimum lagrast/gå føre seg under tak og skjerma for vêr og vind: Farleg avfall EE-avfall Omlasting, behandling og lagring av treflis Annan lagringsmåte kan nyttast viss verksemda kan dokumentere at den valde lagringsmåten gir minst like låg risiko og like godt miljøvern. Dersom risikovurderinga viser at det er naudsynt skal behandling og handtering, inkludert lagring, likevel skje innandørs (bygning med fire vegger og tak) eller i lukka konteinarar. 3.6 Gjenvinning og bruk av avfall Verksemda skal leggje til rette for høgast mogleg grad av sortering og gjenvinning av alt avfall. 3.7 Sluttdisponering Restavfall etter sortering skal leverast til godkjent anlegg. Avfall som blir levert til avfallsdeponi skal oppfylle krava i avfallsforskrifta kapittel 9, vedlegg II, jf. 9-2 4. EE-avfall skal leverast til godkjent mottak eller behandlingsanlegg. EE-avfall som inneheld radioaktive kjelder skal handterast i samsvar med regelverk for Statens strålevern. Produksjonsavfall (sikterest) og anna avfall som ikkje kan resirkulerast i prosessen og utsortert avfall skal leverast til godkjent avfallsanlegg. 3.8 Særskilte krav til anlegg for mottak og mellomlagring av farleg avfall For anlegg for mottak og mellomlagring av farleg avfall gjeld krava i avfallsforskrifta kapittel 11, og i tillegg krava i vedlegg 4 til dette kapittelet. Tanklagring skal skje i samsvar med forureiningsforskrifta kapittel 18. 3.8.1 Deklarering Ved mottak av farleg avfall skal verksemda ha etablert eit system som sikrar at motteke farleg avfall er deklarert slik at den vidare handteringa kan skje på ein forsvarleg måte, jf. avfallsforskrifta 11-12 og 11-13. All deklarering skal skje via www.avfallsdeklarering.no. 3.8.2 Lagring Oppbevaring og behandling skal skje på ein slik måte at det i minst mogleg grad blir påført skadar på komponentar som inneheld væsker eller komponentar som kan gå til gjenbruk. 4 Omsyn til nærmiljø 4.1 Generelt Avfallet skal behandlast, handterast og lagrast slik at det ikkje er skjemmande eller fører til fare for lukt, støv, avrenning, samling av fugl, flygeavfall eller anna forureining eller andre ulemper for omgjevnadane. Om nødvendig må tiltak setjast i verk. 4 Forskrift om gjenvinning og behandling av avfall i verksemder (avfallsforskrifta) 11
4.2 Forsøpling Nærmiljøet rundt sorteringsanlegget skal ikkje forsøplast. Opprydding av skjemmande avfall frå anlegget skal skje fortløpande. 5 Utslepp til vatn Verksemda skal ikkje ha utslepp til vatn som kan føre til nemneverdige skader eller ulemper for miljøet. Avrenning skal om nødvendig handterast. 5.1 Diffuse utslepp Diffuse utslepp frå produksjonsprosessar og frå uteareal, til dømes avrenning frå lagerområde og område for lossing/lasting, som kan føre til skade eller ulempe for miljøet, skal avgrensast mest mogleg. Avrenning av overflatevatn frå utearealet til verksemda skal handterast slik at det ikkje kan føre til skade eller ulempe for miljøet. 5.2 Utsleppsreduserande tiltak, reinseanlegg m.m. Vaskevatn m.m. som skriv seg frå handtering av matavfall og vegetabilsk avfall skal førast inn på kommunal spillvassleidning med utslepp til Flesland kloakkreinseanlegg i samsvar med dei krava som blir stilt for slikt påslepp 5. Eventuelt avløpsvatn med olje frå verkstader eller liknande skal førast inn på kommunal spillvassleidning med utslepp til Flesland kloakkreinseanlegg i samsvar med dei krava som blir stilt for slikt påslepp 6. Verksemda skal føre sitt prosessavløp inn på offentleg avløpsnett med utslepp til Flesland kloakkreinseanlegg i samsvar med dei krava som blir stilt for slikt påslepp 6. 5.3 Overflatevatn Avrenning av overflatevatn frå utearealet til verksemda skal handterast slik at det ikkje fører til skade eller ulempe for miljøet. 5.4 Oversikt Verksemda må ha dokumentert oversikt over leidningsnett, kummar, tankar, oljeutskiljarar, utslepp- og prøvetakingspunkt og liknande. Verksemda må kartleggje overvatn og forureina avløpsvatn frå heile området til verksemda. Kartlegginga skal omfatte oversikt over vassmengder, eksisterande røyrsystem og grad av forureining. 5.5 Sanitæravløpsvatn Sanitært avløpsvatn skal handterast etter krav frå kommunen. 5 Forureiningsforskrifta 15A om påslepp 6 Forureiningsforskrifta 15A om påslepp 12
6 Utslepp til luft 6.1 Lukt Verksemda skal utarbeide ein plan som skal sikre at luktulemper ved verksemda blir avgrensa. Planen skal vere i samsvar med TA 3019/2013, vedlegg 4. Ved modifikasjonar og endra produksjonstilhøve skal luktrisikovurderinga oppdaterast. Verksemda skal dagleg føre ein driftslogg. Verksemda skal utarbeide ein lukthandteringsplan og ein kommunikasjonsplan som er i samsvar med TA 3019/2013, vedlegg 5. 6.2 Støv Verksemda skal drive slik at støv ikkje fører til nemneverdig skade elle ulempe for naboar og miljø. 6.3 Varsling, klagehandtering Verksemda skal informere styresmaktene og naboar når: det er planlagt aktivitet som mellombels kan føre til økt luktbelastning mottak av avfall/råvarer som viser seg å gi mykje lukt (ikkje planlagt) i situasjonar der utstyr, maskiner eller liknande for behandling sviktar Verksemda skal ha eit system for registrering av luktklager som skal knytast til geografisk stad og tid. Desse klagene skal loggførast. Klagene bør vurderast mot vêrdata og avvik frå driftsplanen. Verksemda skal gi ei vurdering av årsaka til luktutsleppet, og gi ei skildring av eventuelle tiltak som blir sett i verk. Denne informasjonen skal verksemda gjere kjent for naboane og styresmaktene. 7 Grunnforureining og forureina sediment Verksemda skal vere innretta slik at det ikkje skjer utslepp til grunnen som kan føre til nemneverdige skader eller ulemper for miljøet. Verksemda pliktar å halde kontinuerleg oversikt over eventuell eksisterande forureina grunn på området sitt. Det same gjeld faren for spreiing, og om det er trong for granskingar og tiltak. Dersom det er nødvendig å setje i verk granskingar eller andre tiltak, skal Fylkesmannen varslast om dette. Graving, mudring eller andre tiltak som kan påverke forureina grunn eller forureina sediment, må ha løyve etter forureiningslova, ev. godkjenning frå kommunen 7 eller Fylkesmannen 8. 8 Kjemikal Med kjemikal meiner vi her kjemiske stoff og stoffblandingar som blir brukt i verksemda, både som råstoff i prosess og som hjelpekjemikal, til dømes groehindrande middel, vaskemiddel, hydraulikkvæsker og middel for å hindre brann. 7 Forureiningsforskrifta kapittel 2 om opprydding i forureina grunn ved byggje- og gravearbeid 8 Forureiningsforskrifta kapittel 22 om mudring og dumping i sjø og vassdrag 13
For kjemikal som blir brukt på ein slik måte at det kan føre til fare for forureining, skal verksemda dokumentere at ho har gjort ei vurdering av helse- og miljøeigenskapar til kjemikala på bakgrunn av testing eller annan relevant dokumentasjon, jf. også punkt 2.6 om internkontroll. Verksemda pliktar å etablere eit dokumentert system for substitusjon av kjemikal. Verksemda skal gjere ei kontinuerleg vurdering av faren for skadelege effektar på helse og miljø valda av dei kjemikala som blir brukt, og av om alternativ finst. Skadelege effektar knytt til produksjon, bruk og endeleg disponering av produktet, skal vurderast. Der betre alternativ finst, pliktar verksemda å bruke desse så langt dette kan skje utan urimeleg kostnad eller ulempe. 9 Stoff åleine, i stoffblandingar og/eller i produkt, skal ikkje framstillast og seljast, eller bli brukt utan at dei er i samsvar med krava i REACH-regelverket 10 og andre regelverk som gjeld for kjemikal. 9 Støy Verksemda sitt bidrag til utandørs støy ved bustader, sjukehus, pleieinstitusjonar, fritidsbustader, utdanningsinstitusjonar og barnehagar som ligg rundt verksemda skal ikkje bryte følgjande grenser, målt eller rekna ut som frittfeltsverdi ved mest støyutsette fasade: Kvardagar Laurdagar Sun- og heilagdagar Kveld (kl. 19 23), kvardagar Natt (kl. 23 07), alle døgn Natt (kl. 23 07), alle døgn 55 db Lden 50 db Lden 45 db Lden 50 db Levening 45 db Lnight 60 db LAFmax Lden er A-vega ekvivalent støynivå for dag/kveld/natt med 10 db/5 db tillegg på natt/kveld. Levening er A-vega ekvivalent støynivå for kveldsperioden 19 23. Lnight er A-vega ekvivalent støynivå for nattperioden 23 07. LAFmax er A-vega maksimalnivå for dei 5 10 mest støyande hendingane innanfor perioden, målt/rekna ut med tidskonstant Fast på 125 ms. Verksemda skal halde alle støygrenser innanfor alle driftsdøgn. Støygrensene gjeld all støy frå verksemda si ordinære verksemd, inkludert intern transport på verksemdsområdet og lossing/lasting av råvarer og produkt. Støy frå bygg- og anleggsverksemd og frå ordinær persontransport av verksemda sine tilsette er likevel ikkje omfatta av grensene. 10 Energi 10.1 Energileiing Verksemda skal ha eit system for energileiing i verksemda for kontinuerleg, systematisk og målretta vurdering av tiltak som kan setjast i verk for å oppnå ein mest mogleg energieffektiv produksjon og drift. Systemet for energileiing skal inngå i internkontrollen til verksemda, jf. punkt 2.6 og følgje prinsippa og metodane gitt i norsk standard for energileiing. 9 Produktkontrollova 3a 10 Forskrift om registrering, vurdering, godkjenning og avgrensing av kjemikal (REACH) 14
10.2 Utnytting av overskotsenergi Verksemda skal i størst mogleg grad utnytte overskotsenergi frå eksisterande og nye anlegg internt. Verksemda skal også gjennom tiltak på eige verksemdsområde leggje til rette for at overskotsenergi skal kunne nyttast eksternt, med mindre verksemda kan godtgjere at dette ikkje er teknisk eller økonomisk mogleg. 10.3 Spesifikt energiforbruk Verksemda skal rekne ut spesifikt energiforbruk og rapportere dette årleg, jf. punkt 13.4. 11 Avfall frå drifta av anlegget Verksemda pliktar så langt det er mogleg utan urimelege kostnadar eller ulemper å unngå at det blir danna avfall som følgje av verksemda. Særleg skal verksemda prøve å avgrense innhaldet av skadelege stoff i avfallet mest mogleg. Verksemda pliktar å sørgje for at all handtering av avfall, under dette farleg avfall, skjer i samsvar med gjeldande reglar for dette fastsett i eller i medhald av forureiningslova, under dette avfallsforskrifta 11. Avfall som oppstår i verksemda, skal verksemda prøve å bruke på nytt i produksjonen sin eller i andre sin produksjon, eller for brennbart avfall prøve å utnytte det til energiproduksjon internt/eksternt. Slik utnytting må likevel skje i samsvar med gjeldande reglar fastsett i eller i medhald av forureiningslova og krav fastsett i dette løyvet. 12 Tiltak for førebygging og beredskap mot akutt forureining 12.1 Miljørisikoanalyse Verksemda skal gjennomføre ein miljørisikoanalyse av verksemda si. Verksemda skal vurdere resultata med tanke på akseptabel miljørisiko. Potensielle kjelder til forureining av vatn, grunn og luft skal kartleggjast. Miljørisikoanalysen skal dokumenterast og skal omfatte alle tilhøve ved verksemda som kan føre til forureining med fare for helse- og/eller miljøskadar inne på område til verksemda eller utanfor. Ved modifikasjonar og endra produksjonstilhøve skal miljørisikoanalysen oppdaterast. Verksemda skal ha oversikt over miljøressursar som kan bli råka av forureining og dei helseog miljømessige konsekvensane slik forureining kan føre til. All behandling og handtering, inkludert lagring, av avfall, avfallsaktivitetar og typar skal vere basert på risikovurdering. Risikoen for spreiing av framande artar og svartelista artar skal inngå i miljørisikovurderinga, jf. lista «Fremmede arter i Norge med Norsk svarteliste 2012». Lista finst på www.artsdatabanken.no. 11 Forskrift om gjenvinning og behandling av avfall 15
12.2 Førebyggjande tiltak På basis av miljørisikoanalysen skal verksemda setje i verk risikoreduserande tiltak. Både sannsynsreduserande og konsekvensreduserande tiltak skal vurderast. Verksemda skal ha ein oppdatert oversikt over dei førebyggjande tiltaka. 12.3 Beredskap Verksemda skal, på bakgrunn av miljørisikoanalysen og dei risikoreduserande tiltaka som er sette i verk, om nødvendig, etablere og vedlikehalde ein beredskap mot akutt forureining. Beredskapen skal vere tilpassa den miljørisikoen som verksemda til ei kvar tid representerer. Verksemda skal øve på beredskapen mot akutt forureining minimum ein gong per år. 12.4 Varsling om akutt forureining Akutt forureining eller fare for akutt forureining skal varslast i samsvar med gjeldande forskrift 12. Verksemda skal også så snart som mogleg varsle Fylkesmannen gjennom fmhopostmottak@fylkesmannen.no i slike tilfelle. 13 Utsleppskontroll og rapportering til Fylkesmannen 13.1 Utsleppskontroll Verksemda skal ha oversikt over samtlege utslepp frå anlegget og skal gjennomføre målingar av utslepp til luft, vatn og støy til omgjevnadane. Målingar omfattar volumstrømsmåling, prøvetaking, analyse og utrekning. Målingar skal utførast slik at dei blir representative for verksemda sine faktiske utslepp og skal som et minimum omfatte komponentar som er uttrykkeleg regulert gjennom grenseverdiar i løyvet eller forskrifter andre komponentar, under dette prioriterte miljøgifter, som er omfatta av rapporteringsplikta i samsvar med Miljødirektoratet sin rettleiar til verksemda sin eigenrapportering. Rettleiaren er lagt ut på www.miljødirektoratet.no. Verksemda skal ha eit måleprogram som inngår i verksemda sin dokumenterte internkontroll. 13.2 Måleprogram Når verksemda utarbeider måleprogrammet, skal de: velje prøvetakingsfrekvensar som gjev representative prøver vurdere usikkerheitsbidraga ved dei ulike trinna i målingane (volumstraumsmåling prøvetaking analyse utrekning) og velje løysingar som reduserer den totale usikkerheita til eit akseptabelt nivå Måleprogrammet skal omtale dei ulike trinna i målingane og grunngje valde metodar. Valt frekvens for tredjepartskontroll og for deltaking i ringtestar skal også gå fram av måleprogrammet. Det skal gå fram av måleprogrammet kva for usikkerheitsbidrag dei ulike trinna gjev. 12 Forskrift om varsling av akutt forureining eller fare for akutt forureining 16
13.3 Kvalitetssikring av målingane Verksemda er ansvarleg for at metodar og gjennomføring er forsvarleg kvalitetssikra mellom anna ved å utføre målingane etter Norsk Standard. Dersom det ikkje finst, kan internasjonal eller utanlandsk standard brukast. Fylkesmannen kan vidare godta at annan metode brukast dersom særlege omsyn tilseier det bruke akkrediterte laboratorium/tenester når prøvetaking og analyse blir utført av eksterne. Tenesteyter skal vere akkreditert for den aktuelle tenesta delta i ringtestar for dei parametrane som er regulert gjennom grenseverdiar når verksemda sjølv analyserer jamleg verifisere eigne målingar med tredjepartskontroll for dei parametrane som er regulert gjennom grenseverdiar 13.4 Rapportering til Fylkesmannen Verksemda skal innan 1. mars kvart år rapportere utsleppsdata frå førre år via www.altinn.no. Rapportering skal skje i samsvar med Miljødirektoratet sin rettleiar til verksemda sin eigenkontrollrapportering, sjå www.miljødirektoratet.no. I tillegg skal verksemda innan 1. mars kvart år rapportere frå førre år til Fylkesmannen. Fylkesmannen kan be om at standard rapporteringsskjema blir brukt. Rapporten skal minst innehalde følgjande opplysningar: Oppsummering av avfallsmengder og -typar inn og ut av anlegget, og kvar avfallet er levert vidare Lagerstatus ved starten (1. januar) og slutten av året (31. desember) Omfang av innslag av ulovlege fraksjonar i avfallet, handtering av dette, og utgreiing av førebyggjande tiltak og informasjonstiltak Eventuelle avvik innan ytre miljø og gjennomførte tiltak Utgreiing av status for utslepp og påverknad av nærmiljø vurdert opp mot krava i løyvet Oppsummering av status for internkontrollen, inkludert ei vurdering om verksemda har heldt krava i løyvet og om verksemda fører til miljøulemper som bør utbetrast 14 Utskifting av utstyr Dersom verksemda skal gjere utskifting av utstyr i verksemda som gjer det teknisk mogleg å motverke forureining på ein vesentleg betre måte enn då løyvet vart gjeve, skal Fylkesmannen på førehand få melding om dette. Ved all utskifting av utstyr skal verksemda nytte dei beste tilgjengelege teknikkane for å motverke forureining. 15 Eigarskifte Om verksemda blir overdratt til ny eigar, skal verksemda sende melding til Fylkesmannen så snart som mogleg og seinast ein månad etter eigarskiftet. 17
Dersom det driftsansvarlege selskapet blir overdratt, fisjoner/fusjonerer, får nye eigarar med bestemmande innverknad, på annan måte blir omdanna eller overfører den forureinande verksemda til nytt ansvarleg selskap, skal dette meldast til Fylkesmannen. Nytt driftsansvarleg selskap kan ikkje drive i samsvar med løyvet før Fylkesmannen har mottatt og godkjent ny tilfredsstillande finansiell sikring frå det nye driftsansvarlege selskapet. 16 Nedlegging Dersom eit anlegg blir nedlagt eller ei verksemd stansar for ein lengre periode, skal eigaren eller brukaren gjere det som til ei kvar tid er nødvendig for å motverke fare for forureining. Viss anlegget eller verksemda kan føre til forureining etter nedlegginga eller driftsstansen, skal verksemda i rimeleg tid på førehand gje melding til Fylkesmannen. Fylkesmannen kan fastsetje nærare kva for tiltak som er nødvendig for å motverke forureining. Fylkesmannen kan påleggje eigaren eller brukaren å stille garanti for dekning av framtidige utgifter og mogleg erstatningsansvar. Ved nedlegging eller stans skal verksemda sørgje for at råvarer, hjelpestoff, halvfabrikat eller ferdig vare, produksjonsutstyr og avfall blir teke hand om på forsvarleg måte, under dette at farleg avfall blir handtert i samsvar med gjeldande forskrift 13. Dei tiltaka som blir sette i verk ved slike høve, skal verksemda rapportere til Fylkesmannen innan 3 månader etter nedlegging eller stans. Rapporten skal også innehalde dokumentasjon av disponeringa av kjemikalrestar og ubrukte kjemikal og namn på eventuell(e) kjøpar(ar). Ved nedlegging av ei verksemd skal den ansvarlege sørgje for at driftsstaden blir sett i miljømessig tilfredsstillande stand igjen. Viss verksemda ønskjer å starte drifta på nytt, skal verksemda gje melding til Fylkesmannen i god tid før start er planlagt. 17 Tilsyn Verksemda pliktar å la representantar for forureiningsstyresmakta eller dei som har mynde, føre tilsyn med anlegget til ei kvar tid. 13 Avfallsforskrifta kapittel 11 om farleg avfall 18
VEDLEGG 1 Liste over prioriterte miljøgifter, jf. punkt 2.1. Utslepp av desse komponentane er berre omfatta av løyvet dersom dette går fram uttrykkeleg av vilkåra i løyvet eller dei er så små at utsleppet av desse ikkje har noko å seie for miljøet. Metall og metallsambindingar: Arsen og arsensambindingar Bly og blysambindingar Kadmium og kadmiumsambindingar Krom og kromsambindingar Kvikksølv og kvikksølvsambindingar Forkortingar As og As-sambindingar Pb og Pb-sambindingar Cd og Cd-sambindingar Cr og Cr-sambindingar Hg og Hgsambindingar Organiske sambindingar: Bromerte flammehemmarar: Penta-bromdifenyleter (difenyleter, pentabromderivat) Okta-bromdifenyleter (defenyleter, oktabromderivat) Deka-bromdifenyleter (bis(pentabromfenyl)eter) Heksabromcyclododekan Tetrabrombisfenol A (2.2`,6,6`-tetrabromo-4,4`isopropyliden difenol) Klorerte organiske sambindingar 1,2-Dikloretan Klorerte dioksin og furaner Heksaklorbenzen Kortkjeda klorparafinar C 10 - C 13 (kloralkaner C 10 - C 13 ) Mellomkjeda klorparafinar C 14 - C 17 (kloralkaner C 14 - C 17 ) Klorerte alkylbenzener Pentaklorfenol Polyklorerte bifenyler Triklorbenzen Tetrakloreten Trikloreten Triklosan (2,4,4'-Triklor-2'-hydroksydifenyleter) Tris(2-kloretyl)fosfat Enkelte tensid: Ditalg-dimetylammoniumklorid Dimetyldioktadekylammoniumklorid Di(hydrogenert talg)dimetylammoniumklorid Alkylfenolar og alkylfenoletoksylater: Nonylfenol og nonylfenoletoksilater Oktylfenol og oktylfenoletoksilater Dodecylfenol m. isomerer 2,4,6 tri-tert-butylfenol Polyfluorerte organiske sambindingar (PFCs) Perfluoroktansulfonat (PFOS) og sambindingar som inneheld PFOS Vanlege forkortingar Penta-BDE Okta-BDE, octa-bde Deka-BDE, deca-bde HBCDD TBBPA EDC Dioksin, PCDD/PCDF HCB SCCP MCCP KAB PCF, PCP PCB TCB PER TRI TCEP DTDMAC DSDMAC DHTMAC NF, NP, NFE, NPE OF, OP, OFE, OPE PFOS, PFOS-relaterte sambindingar 19
Langkjeda perfluorerte karboksylsyrer Perfluoroktansyre C9-PFCA C14-PFCA Tinnorganiske sambindingar: Tributyltinn Trifenyltinn Polysykliske aromatiske hydrokarbon Dietylheksylftalat (bis(2-etylheksyl)ftalat) Bisfenol A Siloksan Dekametylsyklopentasiloksan Oktametylsyklotetrasiloksan PFOA PFNA, PFDA, PFUnDA, PFDoDA, PFTrDA, PFTeDA TBT TFT, TPT PAH DEHP BPA D5 D4 20
VEDLEGG 2 Definisjonar I utgangspunktet gjeld alle definisjonar slik dei er nedfelt i det norske regelverket. I tillegg til regelverket er også definisjonar nedfelt i Norsk Standard lagt til grunn. I dei tilfelle kvar det i dette løyvet er brukt nemning eller uttrykk som ikkje er meir dekt av anna norsk regelverk/standardar gjeld følgjande definisjonar: Handtering: fellesnemning for mottak og gjenvinning under dette førebuing til og lagring i påvente av gjenvinning eller sluttbehandling Behandling: prosessar, under dette sortering, som endrar eigenskapane til avfallet med formål å redusere volum, fare, gjere det lettare å handtere eller enklare å gjenvinne. Tett dekke: fast ugjennomtrengeleg og tilstrekkeleg slitesterkt dekke med oppsamlingsmoglegheit for alle dei material/avfallstypar som skal handterast på eller i same område som det tette dekket (vatn, væske, faste stoff og liknande). Tett dekke er normalt betong i dag Fast dekke: dekke som har ei hard overflate, til dømes asfalt. Ikkje grus og liknande Køyresterkt dekke: dekke som har ei hard overflate, til dømes grus. Våtorganisk avfall: matavfall og avfall frå næringsmiddelindustri og handel, som avfall frå produksjon av kjøt, fisk, meieriprodukt, øl og mineralvatn, frukt og grønt, og bakervarer Omlasting: All overføring/fysisk flytting av sortert avfall frå ei oppbevaringseining til meir tenleg oppbevaringseining, ofte frå ei mindre eining til ei større. Omlasting av avfall endrar ikkje samansetninga til avfallet eller eigenskapar Lagring: All oppbevaring av avfall før vidare handtering eller vidaretransport til anna godkjent mottak Usortert avfall: Avfall der innhaldet til alt eller delar av avfallet er ukjent og der avfallet ikkje har gjennomgått ei avsluttande behandling Sortert avfall: Avfall der innhaldet til alle fraksjonane er kjent. Sortert avfall blir også kjenneteikna ved at samansetninga er utprega homogen, det vil seie er samansett av like material/materialtypar. 21