SAKSFRAMLEGG Sakshandsamar: Kari Rønnestad Arkiv: 231 Arkivsaksnr.: 18/1343 Betalingssatsar og tilbod i 2019 for barnehage og SFO Vedlegg: Bakgrunn: Felles rammeverk for barnehage og skule frå barnehage og skuleåret 2019 / 2020 Lovheimel: SAKSOPPLYSNINGAR Fellesnemnda for nye kommune fatta i sak 21/18 vedtak om at nye kommune etablerer felles rammeverk for barnehage- og skule frå barnehage- og skuleåret 2019/2020. Det barnehage- og skulefaglege ansvaret ligg til prosjektorganisasjonen hausten 2019. Fellesnemnda vedtok at kommunane då bør søkje ei harmonisering av tilbod og betalingssatsar for SFO i budsjettarbeidet for 2019. Dette gjeld også barnehagesektoren, slik at denne saksutgreiinga tek høgde for begge desse harmoniseringane. Felles for barnehage og skule er at føresette søkjer barna sine inn på våren for det barnehage- og skuleåret som startar i august. Det vil difor vere behov for å vidareføre eksisterande tilbod i dei tre kommunane ut juli 2019, og iverksetje ny ordning frå august 2019. Eksisterande tilbod og betalingssatsar for barnehage 2018 Stortinget fastset i statsbudsjettet maks betalingssats for heil plass i barnehage. Denne nyttar alle tre kommunane seg av. I 2018 nyttar dei tre kommunane kr. 2910 som månadleg sats. På redusert plass er det ikkje den same styringa. nyttar ei forholdsmessig foreldrebetaling ut frå makssats. Altså 60 % plass kostar 60 % av makssats. og har lagt til grunn at redusert plass har kostnadar ved seg som er høgare, mellom anna ved at den innsatsen barnehagen yter overfor barn og føresette ikkje er så ulik om barnet har 100 % eller 60 % plass, samt at barnehagen kanskje ikkje får fylt opp den siste 40 % av plassen. Desse to kommunane har då lagt eit påslag på 13 % til på betalingssatsen, slik at ein 60 % plass har kosta 73 % av makssats. På matpengar er det nokolunde tilsvarande satsar, men med rom for harmonisering. Der er satsen for 60 % plass 60/100 del av full sats. Regjeringa sitt framlegg til maksimalsats for heil plass aukar i framlegg til statsbudsjett til kr. 2 990 frå 1.1.2019, og med ytterlegare 50 kr. til 3 040 frå 1.8.2019. Ingen hushald skal betale meir enn 6 % av inntekta for ein barnehageplass. Frå 1.1.2019 vil hushald med inntekt under kr 548 167 ha rett til redusert foreldrebetaling, og frå 1.8.2019 er det hushald med samla inntekt på kr. 557 333 som har denne retten. Regjeringa føreslår å utvide dagens ordning med gratis kjernetid for 3-, 4- og 5-åringar, til også å omfatte 2-åringar frå august 2019. Føreslegen inntektsgrense frå 1. august 2019 er kr 548 500.
Oversyn over eksisterande tilbod og betalingssatsar barnehage Tilbod 1.164 pr. mnd. 120 pr. mnd. 1.455 pr. mnd. 150 pr. mnd. 1.746 pr. mnd. 2.125 pr. mnd. 2.125 pr. mnd. 2.328 pr. mnd. 240 pr. mnd. - 2.705 pr. mnd. 290 pr. mnd. 2910 pr. mnd. 2.910 pr. mnd. 2.910 pr. mnd. Søskenmoderasjon Dagbarn inntil 6 timar 140 pr dag pr dag Dagbarn lengre 24 pr time. opphald For sein henting 192 pr påbegynt time Framlegg til betalingssatsar frå 1.1. 14.08.2019: Tilbod 1.196 pr. mnd. 120 pr. mnd. 1.495 pr. mnd. 150 pr. mnd. 1.794 pr. mnd. 2.185 pr. mnd. 2.185 pr. mnd. 2.392 pr. mnd. 240 pr. mnd. - 2.780 pr. mnd. 290 pr. mnd. Søskenmoderasjon Dagbarn inntil 6 timar 144 pr dag pr dag Dagbarn lengre 25 pr time. opphald For sein henting 198 pr påbegynt time
Framlegg om samordna betalingssatsar og tilbod frå 15.08.2019: Tilbod - - 2. 2. 2. - Søskenmoderasjon Dagbarn inntil 6 timar - pr dag Dagbarn lengre - opphald For sein henting - Moderasjonsordningar for barnehagar: Frå 01.01.2019 Barn 1 Full pris Barn 2 30 % moderasjon Barn 3 og fleire 50 % moderasjon For hushald med rett til inntektsgradert foreldrebetaling, blir syskenmoderasjonen for andre, tredje og fleire i tråd med syskenmoderasjonen med høvesvis 70 % og 50 % av foreldrebetalinga for første barn. Samansetjinga av tilbod frå nytt barnehageår august 2019 har vore drøfta mellom kommunane. Det er uliksskap mellom dagens tre kommunar på korleis vi har løyst dette, og har eit meir differensiert tilbod enn. Ulempa med eit svært differensiert tilbod er at det vert meir uføreseieleg kva barnegruppe som er i barnehagen, og vi får vanskelegare utnytta heile barnehagen. Erfaringstala tilseier også at dei aller fleste vel full plass til barna sine. Dei største barnehagane har gjerne størst høve til å setje saman fleire reduserte plassar, og nytte kapasiteten til eitt barn til. Dette er vanskelegare i mindre barnehagar. Barnehagane på er svært nøgd med å ha 60 % plass og 100 % plass. Vi tilrår at vi legg oss på denne tilbodsstrukturen. Dagens kommune ligg høgare enn og på matpengar. Dette vert føreslege utjamna med at kommune frys sine takstar for matpengar i 2019.
Oversyn over eksisterande tilbod og betalingssatsar SFO har ein tilpassa modell, der den enkelte skule bestemmer opningstid, og at kommunestyret kun fastset pris på timesatsen. Denne er 33 kr pr. time barna oppheld seg i SFO. Det må vere minst 6 brukarar om ein skal ha SFO tilbod og det vert organisert etter sjølvkostprinsippet, d.v.s. at brukarbetalinga dekkjer personalkostnaden kommune har kun tilbod om 100 % plass, noko som i 2018 er sett til kr. 2.409. kommune har svært differensiert tilbodsstruktur, med mange ulike tilbod ved skulane. Heil plass kostar i 2018 kr. 2.790 pr. mnd. Dei tre kommunane har lik struktur på søskenmoderasjon. Ny tilbodsstruktur for nye I nye kommune er det naudsynt å ha ein ryddigare struktur på tilbod og betalingssatsar. I prosjektet nye er det ei eiga arbeidsgruppe som jobbar med nye vedtekter for SFO, som vert gjort gjeldande frå august 2019. Desse går til handsaming i fellesnemnda 6.12.18, der innstillinga er å leggje dei ut på høyring, før dei vert endeleg vedtekne på vårparten 2019. Opningstidene i SFO er i utkast til vedtekter sett til tidsrommet frå kl. 07.30 til kl. 16.30, med moglegheit med lokale tilpassingar i samråd med samarbeidsutval. Dette betyr at heile den nye kommunen vil ha maks 9 timar dagleg opphaldstid for 1.-4. klasse, men fordelinga av desse mellom SFO og skuletid varierer. Vi har likevel valt å leggje til grunn at det offentlege har ansvaret i det same tidsrommet, og at det difor er tenleg å ha same betalingssatsar for tilbodet uavhengig av om det er mindre skilnadar i SFOtida frå skule til skule. Det ligg i saka sin natur at når dagens kommune har ein svært differensiert tilbodsstruktur, kommune fastset ein timesats og overlet organiseringa av tilbod og opningstid i stor grad til den enkelte skule, medan kommune kun har heilplass, så vert det endringar for alle partar når tilbod og betalingssatsar skal harmoniserast. Administrasjonen tilrår difor at vi frå 1.8.2019 fastset følgjande tilbod ved SFO i dei tre kommunane, samt framlegg til betalingssatsar gjeldande frå 1.8.2019: pr. mnd. morgonplass ettermiddagsplass heilplass heilplass inkl. ferie 1 000 1 800 2 650 2 800 Andre som søkjer og får opptak til ferietilbod i skuleåret betalar etter desse satsane: - Pr. veke kr. 750 - Pr. dag kr. 300 Moderasjonsordningar for SFO Frå 01.08.2019 Barn 1: Full pris Barn 2: 30 % moderasjon Barn 3 og fleire 50 % moderasjon For dei barna som får gratis leksehjelp i SFO-tida, vert foreldrebetalinga redusert med kr 25 pr. heil SFOtime. Omfanget av gratis leksehjelp vert fastsett for vår- og hausthalvåret.
Ferie vert definert som alle skuleferiar og inneklemde fridagar i SFO-året. SFO er feriestengt fire veker om sommaren. Ved plass i SFO betalar ein difor for 11 månadar. I utkast til barnehagevedtekter, som også skal handsamast av fellesnemnda 6.12.18, er det lagt til grunn at føresette som har heil SFO-plass, inkl. ferie frå 1.august, får betalingsfri i barnehage første halvdel av august og får sluttdato 31.07. Barnehageåret varer til 14.08. Utslag for kommunane med dei føreslegne betalingssatsane (oransje), samanlikna med dagens satsar (grøne) er illustrert under: pr. mnd. pr. år morgon ettermiddag Heilplass heilplass inkl. ferie 1 000 1 800 2 650 2 800 11 000 19 800 29 150 30 800 Dagens tilbod morgon 995 33kr. Timen, ikkje tilbod om morgon 10 945 Dagens tilbod ettermiddag 1 760 33kr.timen 6 timar i veka 19 360 8 712 Dagens tilbod heilplass 2 750 2 409 33kr.timen 6 timar i veka 30 250 26 499 8 712 Dagens tilbod heilplass inkl. ferie 2 790 kr. 730 pr. veke i sommarferie 33kr.timen 6 timar i veka 30 690 26 499 + kr. 730 kvar veke i sommarferie 8 712 Som kjem fram av denne tabellen så er det som får størst utslag. Dei ligg lægst av kommunane i dag. Utfordringa er å utforme ei samla og harmonisert betalingsordning for nye kommune, som er rettvis i form av at føresette i ein del av kommunen betalar det same som i ein annan del, samstundes som vi opprettheld om lag den same innteninga i kommunen samla sett. Kommunen har difor ikkje økonomi til å redusere SFO-takstane noko særleg. Det vert difor føreslege å vedta betalingssatsane slik dei er føreslegne. I tillegg er det nokre prinsipielle problemstillingar som må drøftast. 1. har i dag ein modell der det er føresett sjølvkost viss det er mindre enn 6 elevar på SFO. Konsekvensen er at det kun er gjeve tilbod om 6 timar SFO i veka, noko som er langt mindre enn andre skular. Kan vi vidareføre ein slik modell i Nye? Det vil gje uheldig varians i tenestetilbodet, der ein av skulane ikkje har full SFO, medan dei andre skulane har full opningstid. Ved oppvekstsentra er dette, riktignok i varierande grad, samordna med barnehagedrift. Dette er vanskeleg å få til ved Sagatun skule / Sagatun barnehage, sidan desse ligg med ein viss avstand mellom. For Nye vil det vere viktig at kommunen sine innbyggjarar har likeverdige tenester, og då bør vi strekke oss for å tilby full SFO ved Sagatun skule. Om kommune ikkje finn rom for dette i budsjett for 2019, bør dette leggast til grunn i nye kommune sitt arbeid med budsjett for 2020.
2. har innført inntektsgradert foreldrebetaling. Dette har ikkje og. Korleis skal vi handtere det i Nye? Inntektsgradert foreldrebetaling er vanleg i barnehagane, og der er det ei nasjonal ordning. Det er ikkje noko tilsvarande ordning for SFO. kommune har praktisert dette for første gang i 2018, men har så langt ikkje fått søkjarar. Administrasjonen tilrår ikkje at vi vidarefører inntektsgradert foreldrebetaling i SFO i denne omgang, men vurderer det på nytt for nye kommune i samband med budsjett for 2021, når vi har erfaringstal for nye kommune frå 2020. 3. Oppvekstsentera Fjordtun, Norane og Fjærland har samordna delar av sitt SFO-tilbod med barnehagedrift. Fjærland har t.d. berre to av fem ettermiddagar med "vanleg" SFO-drift med eige personale. Skal den typen variasjon i tilbodet ha konsekvens for betalingssatsar? Bør det det vere mogleg å ha ein redusert plass der ein berre har SFO-tid når det er faktisk SFO-tilbod utanfor barnehage? Slik modellen er tilrådd er det ikkje lagt opp til at det skal vere skilnadar mellom SFO på oppvekstsentra og reine skular. Det vert ikkje tilrådd å gjere dette i Nye. VURDERING Å harmoniserer tilbod og betalingssatsar i samband med kommunesamanslåing er komplisert, men naudsynt. Denne saksutgreiinga syner modellar for korleis dette kan gjennomførast. Rådmannen tilrår: Betalingssatsar i barnehagane i kommune frå 01.01. 14.08.2019: Tilbod 1.196 pr. mnd. 120 pr. mnd. 1.495 pr. mnd. 150 pr. mnd. 1.794 pr. mnd. 2.392 pr. mnd. 240 pr. mnd. Søskenmoderasjon Dagbarn inntil 6 timar pr dag Dagbarn lengre opphald For sein henting 144 pr dag 25 pr time. 198 pr påbegynt time Samordna betalingssatsar og tilbod for dei tre kommunane frå 15.08.2019: Tilbod -
Søskenmoderasjon - - 2. Dagbarn inntil 6 timar pr dag - Dagbarn lengre opphald - For sein henting - Betalingssatsar og tilbod i SFO for kommune frå 01.01.2019 til 01.08.2019 Betalingssatsane i SFO vert auka med 3 % og satsane vert då slik: 1. Foreldrebetalinga vert auka til kr. 34 pr. time 2. For dagbarn vert satsen kr. 50 for kvar påbegynt time 3. Ved for sein henting betalar føresette kr.198 for kvar påbegynt time 4. Ved 6 brukarar eller mindre skal aktuelle SFO tilbod finansiert etter prinsippet om sjølvkost, d.v.s. at brukarbetalinga dekkjer personalkostnaden. Samordna betalingssatsar og tilbod i SFO for kommune frå 01.08.2019: pr. mnd. morgonplass ettermiddagsplass heilplass heilplass inkl. ferie 1 000 1 800 2 650 2 800 Andre som søkjer og får opptak til ferietilbod i skuleåret betalar etter desse satsane: - Pr. veke kr. 750 - Pr. dag kr. 300