تاثیر تکنولوژی )به صورت خاص کامپیوتر و اینترنت( بر کودکان فاطمه حسن نژاد)ورودی 09( مقدمه فناوری کامپیوتر بطور وسیع در جامعه گسترش پیدا کرده است و با تمامی جنبه های زندگی از مدرسه تا محل کار خدمات بانکی خرید و فروش پرداخت مالیات و حتی رای گیری تلفیق شده است. مهمترین تغییراتی که این فن آوری بوجود آورده بوسیله مارشال مک لوهان در یک عبارت خالصه شده است و آن تبدیل جهان به یک دهکده جهانی است. بدین معنا که مردم نقاط مختلف در کشورهای سراسر کره زمین به مثابه یک دهکده امکان برقراری ارتباط با یکدیگر و اطالع از اخبار و رویدادهای جهانی را دارند. امروزه این فناوری نقش مهمی در زندگی کودکان ایفاء می کند واین نقش بسرعت در حال افزایش است. بطوریکه تعداد کودکان 2-71 سال که کامپیوتر را در منزل استفاده می کنند از %84 در سال 7001 به %19 در سال 2999 صعود کرده است. استفاده از اینترنت نیز از %71 به %12 دراین دوره 1 ساله افزایش پیدا کرده است. سرعت 8 انتشار اینترنت 0 برابر سریعتر از رادیو برابر سریعتر از کامپیوترهای شخصی و سه برابر سریعتر از تلویزیون بوده است.کشور ما نیز از نظر بهره مندی از اینترنت در بین 714 کشور جهان رتبه 41 را دارد که بر اساس طبقه بندی اتحادیه جهانی مخابرات جزء کشورهای متوسط بشمار می رود. %51 استفاده کنندگان اینترنت را قشر جوان تشکیل می دهند و میانگین صرف شده برای اینترنت 12 دقیقه در هفته بوده است. علی رغم جنبه های مثبت از قبیل جنبه های آموزشی و ارائه خدمات ارتباطی...رایانه و اینترنت جنبه های منفی نیز دارند. استفاده کنترل نشده از کامپیوتر بویژه وقتی با دیگر فناوری ها از قبیل تلویزیون همراه باشد کودک را در معرض خطر اثرات
مضر آن بر تکامل فیزیکی اجتماعی و روانی قرار می دهد. فعالیت فیزیکی و تعامالت اجتماعی برای سالمت و خالقیت کودک ضروری است در حالیکه اگر کودک مدت زمان زیادی را در مقابل صفحه کامپیوتر بگذراند او را از ورزش و دیگر فعالیتهای که برای تکامل وی مفید می باشد بی بهره می کند. بعالوه کودکان ممکن است در معرض محتویات خشن و جنسی که در حد سن آنها نیست قرار گیرند. دسترسی به چنین مطالبی ممکن است کامال تصادفی یا عمدی باشد. هر دو این طریق دستیابی مورد توجه متخصصان بوده است و هشدارهای مکرر داده شده که صدمات بهداشت روانی از طریق این گونه برنامه ها به کودکان و نوجوانان بویژه در ایجاد مسائلی مانند انحرافات جنسی خشونت اعتیاد رفتارهای ضد اجتماعی سست شدن مبانی خانواده اشاعه جرم و جنایت در طیف وسیع در بسیاری موارد جبران ناپذیر است.این مشکالت را می توان در سه گروه فیزیکی اجتماعی و روانی طبقه بندی نمود: مشکالت جسمی: مشکالت بینایی: به اعتقاد پزشکان کودکانی که به مدت طوالنی از کامپیوتر استفاده می کنند در معرض خطر نزدیک بینی قرار می گیرند. صدمات سیستم اسکلتی: مشکالت نواحی مچ گردن و پشت کودکانی را که طوالنی مدت از کامپیوتر استفاده می کنند تهدید می کند.
چاقی: کودکانی که مدت طوالنی در مقابل کامپیوتر می نشینند فعالیتهایشان از فعالیتهای مورد نیاز سالمتی )از قبیل ورزش( دور می شود در نتیجه خطر چاقی افزایش پیدا می کند. برای به حداقل رساندن خطر چاقی توصیه می شود که مدت استفاده از کامپیوتر به 7-2 ساعت در روز محدود و بر فعالیتهای از قبیل ورزش تاکید شود. بر اینترنت اثر مهارتهای اجتماعی:
علی رغم اینکه اینترنت بعنوان یک فناوری شگفت آور معرفی شده است بر مهارتهای اجتماعی افراد اثرات منفی دارد بهترین راه برای کشف خود زمانی که کودک در حال رشد و یادگیری است تعامل با دیگر کودکان می باشد. یادگیری از طریق تجربه و تحریک حسها اتفاق می افتد که زمانی که کودک از کامپیوتر استفاده می کند کمتر اتفاق می افتد. کلیک کردن بر موس و بازیهای رایانهای پیشرفت مناسب مهارتهای اجتماعی کودک را به تاخیر می اندازد.زمانی که کودک به اینترنت معتاد شد انگیزه اش برای تعامل با دیگران کم می شود که خود اثرات منفی بر ارتباط شخصی و تعامالت اجتماعی دارد. مطالعات اخیرنشان می دهد که استفاده از اینترنت سبب ایجاد احساس بدبختی تنهایی و بطورکلی کاهش سالمت روانی می شود. اشخاصی که از اینترنت بیشتر استفاده می کنند دوستی ها را کمتر حفظ کرده زمان کمتری با خانواده صحبت می کنند استرسهای بیشتری را تجربه کرده اند و احساس تنهایی و افسردگی می کنند. بازیهای رایانهای: امروزه گسترش بازیهای الکترونیکی و رایانهای به تهدید بزرگ برای قشر جوان تبدیل شده است و این امر می تواند به بروز بیماریهای روانی و افسردگی در قشر جوان نیز منجر شود. امروزه دسترسی کودکان و قشر جوان به بازیهای الکترونیکی به
سادگی امکان پذیر است در حالی که اکثر والدین نسبت به خطرات استفاده بیش از حد این بازیها بی اطالع هستند. در گذشته بازیها از طریق ارتباط کودکان با یکدیگر انجام می شد اما امروزه کودکان از زمان درک و فهم این بازیها بیشترین ساعات روز را صرف اینگونه بازیها می کنند در حالی که این ارتباط هیچگونه رابطه عاطفی و انسانی ایجاد نمی کند و در صورتیکه اگر بازیها فکری نیز نباشد تاثیر گذاری نامطلوب بر روحیات کودک خواهد داشت. تحقیقات اخیر داللت دارد که بازیهای رایانهای سبب صدمات مغزی طوالنی مدت می شود. بازیهای رایانهای فقط قسمتهای از مغز را که به بینایی و حرکت اختصاص دارد تحریک می کند و به تکامل دیگر نواحی مغز کمک نمی کند.کودکانی که ساعتهای زیادی را به بازی اختصاص می دهند لب فرونتالشان تکامل پیدا نمی کند. لب فرونتال نقش بسزایی در تکامل حافظه احساس و یادگیری دارد. اما بازی بازیهای کامپیوتری در کنار ضررهایش فوایدی هم دارد که به اختصار بیان می شود: 7 هماهنگی چشم و دست هماهنگی بین چشمها و اعضای بدن یکی از مهارتهایی است که همزمان با دیدن صفحۀ نمایش و فرمان مغز به دستها و انگشتان صورت میپذیرد و نکتۀ قابل تامل این است که این کار در بازیهای کامپیوتری در حداقل زمان و حداکثر سرعت باید انجام پذیرد.. 2 مهارتهای اقتصادی بعضی بازیها به گونهای طراحی شدهاند که کاربر را مجبور میسازند لحظه به لحظه نسبت به جمع آوری پول و یا همان ذخیرۀ مالی جهت صرف در مراحل دیگر تواناتر شده و یاد بگیرد که چطور با یک سکه اضافهتر میتوان یک شهر را خرید و همچنین این نوع بازیها چگونگی صرفه جویی و اهمیت آنرا به کاربر آموزش میدهند. 5 تواناییهای فیزیکی مهارتهای فنی مهندسی
بسیاری از بازیها همان قوانین فیزیکی که در زندگی واقعی استوار است را دربر دارند. مثال : تاثیر شدت وزش باد در تیراندازی و یا زاویهای که برای پرتاب نارنجک به آن طرف دیوار باید اندازهگیری شود و یا پرش از یک چاله بزرگ که نیاز به عقب نشینی به اندازۀ کافی دارد. 8 افزایش قدرت و سرعت تایپ و نوشتن تایپ کردن یکی از مهارتهایی است که امروزه بسیار برای دانش پژوهان مهم است. از مزایای یک تایپیست خوب بودن این است که میتوانیم یک رزومۀ کاری خوب و استاندارد و قابل قبول نوشته و یا اینکه در کوتاهترین زمان ممکن پایان نامه دانشگاهی خود را خود بنویسیم و یا اینکه یک ایمیل رسمی را آنطور که باید تنظیم نماییم. گفتگو )chat( همزمان بین کاربر و رایانه در بعضی بازیها قسمت کلیدی بازی میباشد همچنین کلیدهای میانبر سریع Keys( )Hot که به جای کلیک کردن 5 بار ماوس در جاهای مختلف میتوان بدون اتالف وقت و فقط با یک کلید مخصوص آن کار مورد نظر را انجام داد. نکته مهم این است که پس از مدتی جای هر کلید در ذهن ثبت شده و همین باعث ارتقای مهارت تایپ و کلیدیابی در صفحهکلید میگردد. نتیجه گیری: در چند سال اخیر کامپیوتر و اینترنت به تدریج تا حدی جای تلویزیون را گرفته است و احتمال می رود که در آینده ای نزدیک نقش عمده تری از تلویزیون را در زندگی کودکان و نوجوانان داشته باشد. در صورتیکه از این فناوری صحیح استفاده شود اثرات مثبتی دارد. در حالی که تحقیقات بیانگر خطراتی ناشی از کاربرد بی رویه و غلط از آن است که تمامی کاربران بویژه کودکان را تهدید می کند. برای اطمینان از استفاده بهینه و اینکه کامپیوتر زندگی کودکان را در حال و آینده بهبود ببخشد بطورکلی توجه به پیشنهادهای زیر کمک کننده است: 7( آشنایی والدین با کامپیوتر و گذراندن دوره های آموزشی در این زمینه و در صورت لزوم یادگیری برخی نکات از کودکان.
2( صحبت با کودکان در مورد نحوه استفاده از کامپیوتر از سوی آنان و خطراتی که در هنگام آنالین شدن ممکن است آنها را تهدید کند. 5( قرار دادن کامپیوتر در مکانی از منزل که بتوان فعالیتهای کودک را تحت نظر داشت. 8( محدود کردن زمان استفاده از کامپیوتر در صورتیکه وی از تماسهای اجتماعی خود کاسته باشد. استفاده بیش از حد از کامپیوتر معموال نشانگر یک مشکل است. 1( همراهی با کودکان هنگام حضور آنان در اتاق های گفتگو اینترنتی. 1 (بررسی نامه های الکترونیکی کودک ان و حذف پیام های نامتناسب. و... منابع: صادقیان عصمت: تاثیر کامپیوتر بر کودکان و نوجوانان mrfii.ir حسین پور اشکان:تاثیرات مثبت بازیهای رایانه ای tekshow.com اهلل مرادی کژال: تکنولوژی آموزش از راه دور و تاثیر آن بر کودکان royesh.vcp.ir ویکی پدیا