UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2007. Eirik Leknes

Like dokumenter
MOM-B UNDERSØKING VED SÆTRE FOR SOGN AQUA JUVENILES (S.U.S)

UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2016. Eirik Leknes

MOM-B UNDERSØKING VED HYSENESEST I GULEN KOMMUNE

UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2016. Eirik Leknes

UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2016. Eirik Leknes

UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2016. Eirik Leknes

MOM B UNDERSØKING VED VEIESUND FOR STEINVIK FISKEFARM AS

UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2016. Eirik Leknes

UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2016. Eivind Aarseth

UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2016. Eirik Leknes

MOM-B UNDERSØKING UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2007 FOR FIRDA SJØFARMER A/S, 5970 BYRKNESØY LOKALITET: VED KUØYNA I GULEN KOMMUNE.

MOM-B UNDERSØKING VED LYNGHOLMEN I GULEN KOMMUNE

MOM-B UNDERSØKING VED ROTØY I ØYGARDEN KOMMUNE

UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2016. Eirik Leknes

Søknadsskjema for akvakultur i flytande anlegg

UTFØRTI SAMSVAR MEDNS 9410:2016. Eirik Leknes

MOM-B UNDERSØKING UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2007 FOR FIRDA SJØFARMER AS, 5970 BYRKNESØY

MOM-B UNDERSØKING UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2007 FOR STEINVIK FISKEFARM AS, 6940 EIKEFJORD

MOM-B UNDERSØKING UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2007 FOR E. KARSTENSEN FISKEOPPDRETT, 6917 BATALDEN

UTFØRT I SAM SVAR M EDN S 9410:2016. Eirik Leknes

Søknadsskjema for akvakultur i flytande anlegg. Svanøy Havbruk A/S Mobiltelefon E-postadresse vaagen@svanoyhavbruk.

MOM-B UNDERSØKING UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2007 FOR SAGVÅG SETTEFISK AS, LOKALITET: VED SAGVÅG I STORD KOMMUNE, LOK. NR.

STRAUMMÅLING VED TEISTHALSEN I FLORA KOMMUNE

Lokalitet: Urda 0-prøve Tilstand 1: Beste tilstand

Søknadsskjema for akvakultur i flytande anlegg. Steinvik Fiskefarm AS Mobiltelefon E-postadresse steinvik@havdyrkerne.

Lokalitet: Kjerstad 0-prøve Tilstand : 1 Beste tilstand

Wenberg Fiskeoppdrett AS. MOM - B, Lokalitetsundersøkelse Desember Skysselvika Vest i Fauske

MOM-B - undersøkelse lokalitet Kornstad

B-Undersøkelse. Tilstand 1 «0-prøve» Rapportdato Dato for feltarbeid Havbrukstjenesten 7260 Sistranda

M OM - B U N DERSØKI N G VED M ARØYTÅA I F LORA KO M M U N E

Lokalitet: Håbranden 0-prøve Tilstand 1, beste tilstand

STRAUMMÅLING UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9425:1999 OG NS 9415:2009

NRS Finnmark MOM - B, Lokalitetsundersøkelse januar 2011 Elva, Alta kommune

Nord Norsk Smolt AS MOM - B, Lokalitetsundersøkelse mars 2010 Hasvik Havn, Hasvik kommune

MOM-B - undersøkelse lokalitet Rokset

Miljøundersøkelse (NS 9410); Gandvik

Lokalitet: Djupvika 0-prøve Tilstand 1: Beste tilstand

Wenberg Fiskeoppdrett AS. MOM - B, Lokalitetsundersøkelse Desember Storvika i Bodø

Lokalitet: Fjordprakken

SAM Notat Seksjon for anvendt miljøforskning marin UNIFOB - Universitetsforskning i Bergen

AquaGen AS Forrahammaren 0-prøve Tilstand 1

Resipientundersøkelse

Miljøundersøkelse ved lokalitet nr Vindhammeren i Bø kommune - Nordland

Miljøundersøkelse (NS 9410); Aukan

Søknadsskjema for akvakultur i flytande anlegg. Steinvik Fiskefarm AS Mobiltelefon E-postadresse

LOKALITET DYRHOLMEN ØST

Søknadsskjema for akvakultur i flytande anlegg. Firda Sjøfarmer AS Mobiltelefon E-postadresse carl-erik@firdasea.

SAM Notat Seksjon for anvendt miljøforskning marin UNIFOB - Universitetsforskning i Bergen

Lokalitet: Hogsneset sør

Miljøundersøkelse (NS 9410); Seterneset

Lokalitet: Storskogøya

Edelfarm AS. MOM - B, Lokalitetsundersøkelse Juni Øksengård i Saltdal kommune

Lokalitet: Kornstad 2 0-prøve

MOM-B - undersøkelse MH Jøstenøya

Lokalitet: Hogsneset Nord

Miljøundersøkelse (NS 9410); Latvika 2. Dato: 20. mars 2013 Anlegg: Villa Arctic AS Kommune: Unjargga-Nesseby Rapport nr: BR

NRS Finnmark AS. MOM - B, Lokalitetsundersøkelse November Store Kvalfjord i Alta

Wenberg Fiskeoppdrett AS

Lokalitet: Seiskjæret Maks produksjon Tilstand 1: Beste tilstand

MOM B undersøkelse (NS 9410); Sveggevika

MOM - B UN DERSØKI NG VED FLOTEN ESET I HØYAN GER KOM MU NE

NRS - Finnmark AS. MOM - B, Lokalitetsundersøkelse Oktober 2014 Danielsvik i Kvalsund

Wenberg Fiskeoppdrett AS MOM - B, Lokalitetsundersøkelse Februar Skysselvika V, Fauske kommune

SalMar Settefisk AS Avd. Follafoss.

Miljøovervåkning av marine matfiskanlegg (MOM B) Etter Norsk Standard NS Utfôret mengde Fra til 0 tonn. Antall grabbskudd Antall på fjell

STRAUMMÅLING VED TEISTHALSEN FOR E. KARSTENSEN FISKEOPPDRETT AS OG MARØ HAVBRUKS AS

Søknadsskjema for akvakultur i flytande anlegg

Wenberg Fiskeoppdrett AS. MOM - B, Lokalitetsundersøkelse Desember Hundholmen i Fauske

Miljøundersøkelse (NS 9410); Verpeide

Wenberg Fiskeoppdrett AS

Nova Sea AS Vurdering av lokaliteten Hestholmen i Gildeskål kommune

STRAUMMÅLING VED AUSTNESTÅA FOR SVANØY HAVBRUK AS

MOM B-undersøkelse ved lokalitet nr Skatleia i Bø kommune Nordland

MOM - B Lokalitetsundersøkelse HUNDHOLMEN Wenberg Fiskeoppdrett AS

Lokalitet: Gjeldsøya Oppfølging

Akvafarm AS. MOM - B, Lokalitetsundersøkelse Februar Sørfjord i Dyrøy

Firma Bjørøya Fiskeoppdrett AS Vurdering av lokaliteten Stamnesodden i Namsos kommune

Miljøovervåking av marine matfiskanlegg (MOM B) Etter Norsk Standard NS Vurdering av lokaliteten Langstein i Stjørdal kommune

MOM B undersøkelse (NS 9410); Rundreimstranda

Lokalitetstilstand 1

Wenberg Fiskeoppdrett AS

MOMB-undersøkelse lokalitet Tennøya. Aqua Kompetanse AS 7770 Flatanger

MOM B undersøkelse (NS 9410); Verpeide

Salten smolt AS. MOM - B, Lokalitetsundersøkelse Desmber Breivika i Bodø

MOMB-undersøkelse lokalitet Slokkholmen Øst. Aqua Kompetanse AS 7770 Flatanger

Miljøundersøkelse (NS 9410); Lausklubben

Havbrukstjenesten AS 7260 Sistranda

Lerøy Vest AS Miljøundersøkelser type B, Hestabyneset Mars 2016

SalMar AS. B-undersøkelse, Ersvikneset2016. Akvaplan-niva AS Rapport:

Wenberg Fiskeoppdrett AS. MOM - B, Lokalitetsundersøkelse Desember Leivsethamran i Fauske

STRAUMMÅLING STRAUMMÅLING UTFØRT FOR SVANØY HAVBRUK AS,6914 SVANØYBUKT LOKALITET: VED ODDANE I FLORA KOMMUNE

Miljøundersøkelse (NS 9410); Hagarsneset

Firma Sinkaberg Hansen as Vurdering av lokaliteten Hindholmen i Vikna kommune

Grieg Seafood Finnmark AS

B-undersøkelse. 0-prøve. Tilstand 1. Dato for feltarbeid Havbrukstjenesten 7260 Sistranda

Ilsøya Tilstand 2 Max produksjon Dato:

Firma Namdal Settefisk AS Vurdering av lokaliteten Saltbuodden i Namdalseid kommune

MOM - B Lokalitetsundersøkelse BREIVIK Salten Smolt AS

STRAUMMÅLING NORDVEST AV SVANØYA I FLORA KOMMUNE

Lerøy Vest AS Miljøundersøkelse type B, Stolane Februar 2019

Transkript:

UTFØRT I SAMSVAR MED NS 9410:2007 Eirik Leknes

SUB AQUA TECH AS RAPPORT Dørhella, 6980 Askvoll Tlf.: 57 73 02 30 www.subaquatech.no Mobil: 975 37 139 post@subaquatech.no Fax: 57 21 88 40 Tittel: MOM-B undersøking ved Hyseneset Føretaksregisteret: NO 991 373 969 MVA Elektronisk arkiveringskode: MOM-BU0252 Hyseneset 19.01.2016 Prosjektnummer: MOM-BU0252 Forfattar: Feltarbeid ansvarleg: Eirik Leknes Eirik Leknes Lokalitet: Lokalitetsnummer: Hyseneset 34397 Oppdragsgjevar: Firda Sjøfarmer AS Adresse oppdragsgjevar: Firda Sjøfarmer AS, Kalvøyna 75, 5970 Byrknesøy Distribusjon: Fortruleg Verifisert av: Birgitte K.S. Bjaanes Kommune: Gulen Oppdragsreferanse: Lars Hopland Hovudresultat frå MOM-B undersøkinga: Sider: 29 Vedlegg: 4 Rapport ferdigstilt: 01.02.2016 Dato for feltarbeid: 19.01.2016 MTB-tillating: 3120 tonn Parametergrupper Indeks Tilstand Gr. I Fauna 0,1 4 Gr. II ph/eh 2,0 2 Gr. III Sensorikk 1,3 2 Gr. II+III 1,6 2 Lokalitetstilstand: Neste undersøking: 2 God Før neste utsett Samandrag: Dette er første MOM-B undersøking som er utført ved lokaliteten Hyseneset etter oppstart av drift ved anlegget. Resultatet synte markert påverka tilstand vede fire av prøvestasjonane. Dei andre prøvestasjonane synte lite eller ingen grad av påverking i frå drifta ved anlegget. Mykje av årsaka til dette resultatet, er lite avsetting av organisk material under dei delane av anlegget med bratt/kupert botn. Vidare ser det ut til at det oppstår akkumulering der som botn flatar ut, spesielt under nordvestlege del av anlegget. Det er endå for tidleg å trekke noko konklusjon om bæreemna til resipienten i området, og om tilrådd brakkleggingstid. Det er først etter repeterande undersøkingar ein kan sei noko om tida det tek for området å komme tilbake til naturtilstand, og kva rolle straumtilhøva spelar i denne samanhengen. Det vart funne dyr ved 1 av 10 prøvestasjonar. Stikkord norsk: NS 9410:2007 MOM-B Miljøundersøking Oppdrettsanlegg Hyseneset Gulen Stikkord engelsk: NS 9410:2007 Fishfarming Environmental criterias Askvoll, 01.02.2016 Eirik Leknes 2

INNHALD 1. Innleiing... 4 2. Materiale og metode... 5 2.1 Prøvetaking og utstyr... 5 2.2 Feltdata... 6 2.3 Lokaliteten... 7 2.4 Tidlegare MOM-B undersøkingar... 8 2.5 Straummåling... 8 2.6 Produksjon og fôrforbruk... 9 2.7 Merknad til undersøkinga... 9 3. Resultat... 10 4. Konklusjon... 21 Referansar... 22 Vedlegg 1 Ferdig utfylt B1 og B2 skjema... 23 Vedlegg 2 Utsnitt av elektronisk sjøkart over området (1:50000)... 25 Vedlegg 3 Elektronisk sjøkart (Garmin) som syner anlegget og tilstand ved kvar prøvestasjon... 26 Vedlegg 4 Topografisk botnkart over det undersøkte området... 27 3

1. INNLEIING MOM-B undersøking gjev ved gjentatt og systematisk overvaking av botntilhøva under oppdrettsanlegget god oversikt over endringar og moglegheiter for korrigering av utviklinga dersom undersøkinga syner for stor belastning på miljøet. Dette kan t.d. vere lengre brakkleggingstid, lågare biomasse etc. MOM-B undersøkinga vert utført i samsvar med NS 9410:2007, og er utarbeidd med tanke på å kunne følgje utviklinga av miljøbelastningane på lokaliteten over tid. Sub Aqua Tech AS har utført miljøundersøkingar sidan 2000 og har etter kvart oppnådd ei brei erfaring på dette området. Vi jobbar stadig vekk med å vidareutvikle oss for å sikre kvalitet på arbeidet vårt, og håpar på positiv og negativ tilbakemelding for å kunne bli betre til det vi driv med. Sub Aqua Tech AS takkar Firda Sjøfarmer AS for oppdraget. 4

2. MATERIALE OG METODE 2.1 PRØVETAKING OG UTSTYR Framgangsmåten for arbeidet som vert gjort er basert på NS 9410:2007 sine parameter for ei B- undersøking. Det vert teke 1 grabbhogg ved 10 ulike prøvestasjonar under anlegget og i nærsona kring dette. I nokre høve vert det teke fleire enn 1 grabbhogg. Dette kjem fram av B2-skjemaet i rapporten (Vedlegg 1). Innhaldet i grabbprøvane vert analysert for 3 parameter; faunaundersøking (Gruppe I), kjemisk undersøking (ph og redoks) (Gruppe II) og sensoriske undersøking (gassbobler, lukt, farge, konsistens, grabbvolum og tjuknad på slamlag) (Gruppe III). For kvar av dei tre parametrane vert det gjeve poeng etter kor mykje sedimentet er påverka. Dess meir poeng, dess meir påverka sediment. Basert på dette vil lokaliteten få ein lokalitetstilstand som seier noko om den totale belastninga. Det er totalt 4 tilstandar, 1 Svært god, 2 God, 3 Dårleg og 4 Svært dårleg. Frekvensen av når det skal utførast MOM-B undersøking vert styrt av kva tilstand lokaliteten kjem i. For grabbprøvane vert det nytta ein "Van veen" grabb med prøvetakingsareal på 250 cm 2. Det vert også nytta ein vinsj med telleverk på wiren for lodding av djupne på grabbestasjonane eller eit motorisert spel med strekkfritt 3 mm Dyneema/spectratau. Botnsedimentet i prøvane vert sikta i ei sikt med maskevidde på 1 mm for deretter å bli overførd til ein kvit balje for å leite etter eventuell infauna og epifauna. Dyr (krepsdyr, børstemark, pigghuder, snigle, skjell) større enn 1 mm vert silt ut. Lodding i samband med utarbeiding av topografisk botnkart, berekning av posisjon for kvar grabbprøve med meir vert gjort med ein kombinert kartplottar/gps og ekkolodd av typen Garmin GPSmap 525s eller 526s. Kartvedlegg og figurar brukt i rapporten vert laga i MapSource versjon 6.13.4. Topografisk botnkart vert laga i programmet Geocap Seafloor versjon 7.0.1. Dei kjemiske undersøkingane omfattar måling av surleiksgrad (ph) og redokspotensial (Eh) i sedimentet. Instrumentet WTW Multi 3430 vert nytta til å måle ph, salinitet og temperatur. TetraCon 925 (digital) elektrode vert nytta for måling av salinitet og temperatur, medan elektroden SenTix (digital) vert nytta til måling av ph. TetraCon 325 (analog) for måling av salinitet og temperatur, vert nytta som reserveelektrode. Hach H160 med Radiometer Analytical platina og referanse elektrode vert nytta for måling av redoks. Instrumenta vert kalibrert med bufferar som har tilnærma sjøtemperatur. Sondane vert oppbevart i sjøvatn mellom målingane. Sonder for måling av redokspotensial, vert kontrollert mot buffer/ standardløysing (vanlegvis på 475 mv) for avvik før bruk. For hydrografiske profilar på lokaliteten vart det nytta ein CTD av typen DST Logic CTD, serienummer K7556 frå Islandske Star-Oddi. For handsaming av data frå denne CTDen vart det nytta programvare av typen SeaStar versjon 7.08. 5

2.2 FELTDATA Temperatur og salinitet ved overflata (om lag 0,5 m djup) var høvesvis 4,2 ᵒC og 30,8 psu. Ved om lag 5 m djup var temperaturen 4,6 ᵒC medan saliniteten var 31,0 psu. Brukte vatn frå 5 m djup som sjøvassbuffer på elektrodane. Redokselektroden synte eit avvik på -8 mv når det vart kontrollert mot standardbuffer på +475 mv. Tilstand på ph elektroden ved kalibrering var 93 %. Redoks og ph i sjøvassbuffer var høvesvis 90 mv og 8,1. Det var søraustleg lett bris, lettskya og sol under feltarbeidet. Temperaturen i luft var -3 ᵒC. Figur 1 og Figur 2 syner temperatur og salinitet i vassøyla målt med CTD ved dei to første prøvestasjonane. Djupne (m) -10 10 30 50 70 90 110 130 150 170 190 210 230 250 Temperatur (ºC) 6 6,5 7 7,5 8 8,5 9 9,5 Prøvestasjon 1 Prøvestasjon 2 FIGUR 1 TEMPERATUR MÅLT MED CTD I VASSØYLA VED PRØVESTASJON 1 OG 2 Djupne (m) Salinitet (psu) 27,5-10 28 28,5 29 29,5 30 30,5 31 31,5 32 32,5 33 33,5 10 30 50 70 90 110 130 150 170 190 210 230 250 Prøvestasjon 1 Prøvestasjon 2 FIGUR 2 SALINITET MÅLT MED CTD I VASSØYLA VED PRØVESTASJON 1 OG 2 6

2.3 LOKALITETEN Lokaliteten Hyseneset ligg ved den sørvestlege enden av Sandøyna i Gulen kommune, og nære Fensfjorden som ligg like sør for anleggsplasseringa (Figur 3). Djupna ved lokaliteten varierer frå om lag 236 m, og opp til 87 m. Botntypen under store delar av anlegget består hovudsakleg av stein/ fjellbotn med innslag av finkorna sand og grov skjelsand. Botntopografien under anlegget skrånar bratt vestover, og flatar ut under nordvestlege delen av anlegget. I dette området er botntypen meir dominert av leire og litt grovare type sediment i form av grus og grov skjelsand. Anlegget består av eit rammverk med 8 rammer fordelt på to rekker. Næraste lokalitet til anlegget ved Hyseneset, vert lokaliteten Gråvika som ligg om lag 1,6 km vest-nordvest (Figur 4). FIGUR 3 SATELLITTFOTO AV OMRÅDET ANLEGGET LIGG PLASSERT (FISKERIDIREKTORATET, U.D.) 7

FIGUR 4 AVSTAND TIL ANDRE LOKALITETAR (FISKERIDIREKTORATET, U.D.) 2.4 TIDLEGARE MOM-B UNDERSØKINGAR Sub Aqua Tech AS har utført ei MOM-B undersøking tidlegare ved denne lokaliteten (Tabell 1), som vart gjort som ein del av forundersøkinga i førekant av utplassering av anlegg. Sidan det ikkje var etablert anlegg ved den første undersøkinga, var det heller ikkje påverking i frå drifta ved anlegget. TABELL 1 OVERSIKT OVER TIDLEGARE MOM-B UNDERSØKINGAR VED LOKALITETEN Tidspunkt for undersøkinga Miljøtilstand Biomasse Firma som utførde undersøkinga 10.01.2014 1 0 tonn Sub Aqua Tech AS 2.5 STRAUMMÅLING Sub Aqua Tech AS har utført to straummålingar ved Hyseneset. Første målinga vart gjort i 2010 i perioden 20. jan. 21. feb., ved 5 og 15 meter. Denne målinga vart gjort noko lenger sør i forhold til plasseringa av noverande anlegg. Resultatet i frå målinga ved 5 m synte dominerande fluks mot søraust, og under middels straumstyrke (3,6 cm/s). Ved 15 m djup synte målinga dominerande fluks mot nordvest og relativt svak straumstyrke (2,6 cm/s). Ved denne djupna var det også markert fluks mot søraust (Aarseth, 2010). 8

Det vart utført ny straummåling om lag 100 m vest for plasseringa av noverande anlegg i 2014, i perioden 09. jan. 18. feb. Ved 5 m synte målingane dominerande fluks vekslande mellom nord nordvest, og sør søraust, med middels straumstyrke (4,0 cm/s). Dominerande fluks ved 15 m var hovudsakleg mot sør, med under middels straumstyrke (3,2 cm/s). Det vart også registrert under middels straumstyrke ved 50 m (3,1 cm/s), medan dominerande straumaktivitet veksla mellom nordvest og sør (Sunde, 2014). 2.6 PRODUKSJON OG FÔRFORBRUK Maksimal biomasse var i desember 2015, og ved tidspunkt for denne undersøkinga var den om lag 1604 tonn. Anlegget vil vere utslakta i løpet av perioden jan - mai, og nytt utsett er planlagt i starten av august. Brakkleggingstida vert då om lag tre månadar. Neste maksimale biomasse er forventa å vere i november 2017. TABELL 2 OVERSIKT OVER PRODUKSJON OG FÔRFORBRUK DEI SISTE TRE ÅRA Årstall Produksjon Fôrforbruk Kommentar 2013 0 tonn 0 tonn Ikkje etablert anlegg 2014 89 tonn 95 tonn 2015 3100 tonn 3480 tonn 2.7 MERKNAD TIL UNDERSØKINGA I samband med MOM-B undersøkingane hender det at verdiar for kombinasjon av redoks og ph kjem utanfor skravert område i figur B1 i NS 9410:2007 utan at dette kan forklarast i samband med tilhøva ved gjennomføring av feltarbeid. Dette skjedde med fleire av prøvestasjonane (nr. 1 og 3). Sub Aqua Tech AS har som praksis å alltid oppgje dei reelle måleverdiane i samband med feltarbeid sjølv om desse i enkelte høve ikkje stemmer overeins med normar, normalverdiar etc. Det manglar GPS koordinatar for ringane i anlegget, og derfor avviker ringane noko i forhold til anleggsramma i Figur 5. 9

3. RESULTAT Figur 5 synar resultat for kvar enkelt grabbprøve med referanse til nummerering i vedlagde kart og B1/B2 skjema. FIGUR 5 OVERSIKT OVER PRØVESTASJONAR OG TILSTAND VED KVAR ENKELT STASJON. BLÅ RING = TILSTAND 1, GRØN RING = TILSTAND 2, GUL RING = TILSTAND 3 OG RAUD RING = TILSTAND 4 10

Prøvestasjon 1: Posisjon N60 51.763 E4 57.710, djup 236 m Kjende på tauet til grabben at det var fast leirebotn. Fekk litt over ¼ full grabb med mørkegrå/ svart kompakt leire. Før siling vart det observert ein del bobling, sterk lukt, fekaliar og oppdrettsslam. Redoks var -230 mv, og ph 6,0. Det var lite restsediment att etter siling, som primært bestod av finkorna grus, grov skjelsand og småstein, samt tomme/knuste blåskjel i frå anleggsinstallasjonen. Det vart ikkje observert dyr, og totalt sett var dette ein markert påverka prøvestasjon. Før siling Etter siling 11

Prøvestasjon 2: Posisjon N60 51.720 E4 57.786, djup 221 m Kjende på tauet til grabben at det var blanding av hard og mjuk botn. Fekk om lag ⅔ full grabb, og før siling vart det observert mudder og silthaldig sediment, samt litt grov skjelsand og småsteinar. Det vart ikkje observert bobling i frå prøva, men det vart observert kraftig lukt og oppdrettsrelatert slam på toppen av sedimentet. Redoks var -310 mv, og ph 6,7. Ein del restsediment att etter siling som bestod av finkorna grus, grov skjelsand og småstein, samt tomme/knuste blåskjel i frå anleggsinstallasjonen. Det var også restar av naturleg tilført organisk material i form av tang og tare i frå undervassvegetasjonen. Lik førre prøvestasjon, var dette også ein markert påverka stasjon. Det vart ikkje observert dyr. Før siling Etter siling 12

Prøvestasjon 3: Posisjon N60 51.672 E4 57.848, djup 189 m Kjende på tauet til grabben at det var blanding av kupert stein/fjellbotn og mjuk botn. Fekk om lag full grabb med oppdrettsrelatert slam og litt mørkegrå finkorna sand. Ved denne prøvestasjonen vart det observert ein del oppdrettsslam som flaut opp i samband med grabbing. Før siling vart det observert kraftig bobling, lukt og ein del fekaliar i frå innhaldet i grabben. Redoks var -200 mv, og ph 5,2. Det var lite restsediment att etter siling, som hovudsakleg bestod av finkorna grus, grov skjelsand og tomme/knuste blåskjel. Det var også restar av naturleg tilført organisk material i frå undervassvegetasjon i form av tang og tare. Ingen dyr vart observert. Markert påverka prøvestasjon. Før siling Etter siling 13

Prøvestasjon 4: Posisjon N60 51.646 E4 57.860, djup 189 m Kjende på tauet til grabben at det var fjellbotn. Fekk under ¼ full grabb med lysegrå finkorna sand og grus, samt litt grov skjelsand. Det vart også observert tomme/knuste blåskjel frå anleggsinstallasjonen, litt fekaliar og brunt, flyktig organisk material som truleg stammar i frå drifta ved anlegget. For lite sediment til å måle redoks og ph. Nokre teikn til påverking, men vesentleg mindre samanlikna med dei føregåande stasjonane. Ingen dyr vart observert. Før siling 14

Prøvestasjon 5: Posisjon N60 51.623 E4 57.897, djup 157 m Kjende på tauet til grabben at det var blanding av hard og mjuk botn. Fekk under ¼ full grabb med lysegrå finkorna sand og grus, samt grov skjelsand. Det var litt bobling i frå sedimentet, i tillegg til kraftig lukt, restar av fekaliar og oppdrettsslam. Ved denne prøvestasjonen flaut det opp litt oppdrettsslam i samband med grabbing. Det var også restar av naturleg tilført organisk material i frå undervassvegetasjonen i form av Kjerringhår. Sedimentet var ikkje eigna til å måle redoks og ph i. Restsediment etter siling bestod av finkorna grus, grov skjelsand, nokre småsteinar og tomme/knuste blåskjel. Ein del påverking i frå drifta ved anlegget ved denne prøvestasjonen. Ingen dyr vart observert. Før siling Etter siling 15

Prøvestasjon 6: Posisjon N60 51.596 E4 57.910, djup 147 m Kjende på tauet til grabben at det var kupert stein/fjellbotn. Fekk under ¼ full grabb med lysegrå finkorna sand og grus, samt bitar av knuste blåskjel. Det vart også observert litt brunt flyktig organisk material som truleg stammar i frå drifta ved anlegget. For lite sediment til å måle redoks og ph. Ingen dyr vart observert. Lite synlege teikn til påverking ved denne prøvestasjonen. Før siling 16

Prøvestasjon 7: Posisjon N60 51.667 E4 57.974, djup 103 m Kjende på tauet til grabben at det var blanding av hard og mjuk botn. Fekk under ¼ full grabb med lysegrå finkorna sand og grus, og litt småstein. Restar av knuste blåskjel og litt flyktig brunt organisk material som truleg stammar i frå drifta ved anlegget. For lite sediment til å måle redoks og ph. Lite påverka sediment. Det vart ikkje observert dyr. Før siling 17

Prøvestasjon 8: Posisjon N60 51.689 E4 57.990, djup 87 m Kjende på tauet til grabben at det var blanding av hard og mjuk botn. Fekk om lag ¼ full grabb der primærsedimentet før siling hovudsakleg bestod av lysegrå finkorna sand og grus. Ein del teikn til påverking i frå drifta ved anlegget i form av bobling og kraftig lukt, i tillegg til litt oppdrettsrelatert slam og bitar av fekaliar på toppen av sedimentet. Redoks var -250 mv, og ph 6,3. Ein del restsediment att etter siling som bestod av finkorna grus og småstein, samt restar av naturleg tilført organisk material og bitar av knuste skjel i frå ulike artar. Ingen dyr vart observert. Markert påverka prøvestasjon. Før siling Etter siling 18

Prøvestasjon 9: Posisjon N60 51.747 E4 57.928, djup 94 m Kjende på tauet til grabben at det var bratt fjellbotn. Fekk under ¼ full grabb med lysegrå finkorna sand og grus, og tomme skjel i frå ulike artar. For lite sediment til å måle redoks og ph. Ingen dyr vart observert. Reint sediment og ingen synlege teikn til påverking i frå drifta ved anlegget. Før siling 19

Prøvestasjon 10: Posisjon N60 51.730 E4 57.882, djup 162 m Kjende på tauet til grabben at det var kupert stein/fjellbotn. Fekk under ¼ full grabb med primærsediment beståande av lysegrå finkorna sand og grus, i tillegg til småsteinar og bitar av knuste skjel i frå ulike artar. For lite sediment til å måle redoks og ph. Det vart observert <10 Polychaeta av ulike artar. Ingen synlege teikn til påverking i frå drifta ved anlegget. Før siling 20

4. KONKLUSJON Dette er den første ordinære MOM-B undersøkinga som er utført ved denne lokaliteten. Den første undersøkinga vart gjort i førekant av utplassering av anlegg, og dermed ingen teikn til påverking i frå drifta ved anlegget (Sunde, 2014). Resultatet i frå noverande undersøking, synte markerte teikn til påverking i frå drifta ved anlegget ved nokre av prøvestasjonane. Botntypen under store delar av lokaliteten består av kupert stein eller fjellbotn med varierande topografi i form av både bratte skrentar og flatare parti (Vedlegg 4). I den nordvestlege enden av anlegget er botn forholdsvis flat, og sedimenttypen består for da meste av finpartikulært material i form av leire, silt og finkorna sand. Avsetting av finare type sediment i eit område, er ofte eit teikn på at straumtilhøva er forholdsvis låge nære botn. I desse områda er det også lettare for at det oppstår akkumulering av organisk material, og er truleg mykje av forklaringa til at dei tre første prøvestasjonane synte markert påverka tilstand. Prøvestasjon 8 synte også markert tilstand, men dette har mest sannsynleg årsak i kupert botn og innslag av lommer der det kan oppstå akkumulering av organisk material. Oppsummert syner resultata i frå undersøkinga at det er lite avsetting av organisk material under dei delane av anlegget med bratt/kupert botn. Vidare ser det ut til at det oppstår akkumulering der som botn flatar ut, spesielt under nordvestlege del av anlegget. Det er endå for tidleg å konkludere noko om resipientkapasiteten i området, då dette er første undersøking etter oppstart av produksjon ved anlegget. Først etter repeterande undersøkingar kan ein gjere ei vurdering av bæreemna i området, og kva som er naudsynt brakkleggingstid for at området skal kunne komme attende til naturtilstand. I tillegg vil ein også få eit betre bilete på kva for innverknad straumtilhøva har for nedbryting av organisk material i området. Det vart berre funne dyr ved ein prøvestasjon. Få observasjonar av dyr, er ofte teikn på overbelastning i eit område. Samtidig er det også viktig å påpeike at artsdiversitet og mangfald er lågare i områder med hard botn. I NS 9410:2007 vert miljøtilstand på lokaliteten delt inn i fire kategoriar (1 4) der 1 er best og 4 er dårlegast (uakseptabel). Lokaliteten ved Hyseneset kom i kategori 2, som vert rekna som God. Sjå vedlagt skjema B.1. I høve til NS 9410:2007 skal det ved lokalitetstilstand 2 gjerast ein ny MOM-B undersøking om 1 år, men på grunn av overgang til ny standard i løpet av 2016 vil dette intervallet endre seg. Ved tilstand 2, vil neste MOM-B undersøking derfor vere i førekant av neste utsett. 21

REFERANSAR Aarseth, E., 2010. Straummåling utført for Firda Sjøfarmer A/S, 5970 Byrknesøy, Askvoll: Sub Aqua Tech AS, 19s. Fiskeridirektoratet, u.d. Elektronisk sjøkart. [Internett] [Funnen 28.01.2016]. Moen, F. E. & Svensen, E., 1999. Dyreliv i havet : håndbok i norsk marin fauna. Kristiansund: KOM forlag. Norsk Standard, 2007. Miljøovervåking av bunnpåvirkning fra marine akvakulturanlegg, NS 9410:2007: Standard Norge. Sunde, B. K., 2014. MOM-B undersøking ved Hyseneset i Gulen kommune, Askvoll: Sub Aqua Tech AS, 20s. Sunde, B. K., 2014. Straummåling ved Hyseneset i Gulen kommune, Askvoll: Sub Aqua Tech AS, 28s. 22

NS 9410:2007 Firma: Firda Sjøfarmer AS Lokalitet: Hyseneset PRØVESKJEMA B1 og B2 Lok.nr.: 34397 VEDLEGG 1 Dato: 19.01.2016 Konsesjonsnr.: SFA 31, SFG 2,5,6,22,51 Gr Parameter Poeng Prøve nr Indeks 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 I Dyr Ja = 0 Nei = 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0,1 Tilstand, gruppe I 4 ph verdi 6,0 6,7 5,2 - - - - 6,3 - - II Eh verdi -230-310 -200 - - - - -250 - - + ref verdi -16-96 14 0 0 0 0-36 0 0 ph/eh fra figur 5 5 5 0 0 0 0 5 0 0 2,0 Tilstand, prøve 4 4 4 1 1 1 1 4 1 1 Tilstand, gruppe II 2 Buffertemp: ᵒC Sjøvannstemp: 4,6 ᵒC Sedimenttemp: 8,9 ᵒC ph sjø: 8,1 Eh sjø: 90 mv Referanseelektrode: 214 Gassbobler Ja = 4 Nei = 0 4 0 4 0 4 0 0 4 0 0 Farge Lys/grå = 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Brun/sort = 2 2 2 Ingen = 0 0 0 0 0 0 Lukt Noe = 2 Sterk = 4 4 4 4 4 4 Fast = 0 0 0 0 0 0 III Konsistens Myk = 2 2 2 2 2 Løs = 4 4 v < ¼ = 0 0 0 0 0 0 0 Grabbvolum ¼ v < ¾ = 1 1 1 1 v ¾ = 2 2 0-2 cm = 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Tykkelse på 2-8 cm = 1 slamlag > 8 cm = 2 2 SUM 13 7 18 0 10 0 0 11 0 0 Korrigert sum (*0,22) 2,9 1,5 4,0 0,0 2,2 0,0 0,0 2,4 0,0 0,0 1,3 Tilstand prøve 3 2 4 1 3 1 1 3 1 1 Tilstand gruppe III 2 Middelverdi gruppe II og III Tilstand prøve Tilstand gruppe II og III 3,9 3,3 4,5 0,0 1,1 0,0 0,0 3,7 0,0 0,0 1,6 4 4 4 1 2 1 1 4 1 1 2 ph/eh Korr. sum Indeks Tilstand Middelverdi < 1,1 1 1,1 - < 2,1 2 2,1 - < 3,1 3 3,1 4 Tilstand Gruppe I Gruppe II og III Lokalitetstilstand A 1,2,3,4 1,2,3,4 4 1,2,3 1,2,3 4 4 4 LOKALITETSTILSTAND 2 Sub Aqua Tech AS Dørhella, 6980 Askvoll Tlf.: 57 73 02 30 epost: post@subaquatech.no gyldig frå: 15.06.15 Erstattar: 1.0 Dok ID: B1 og B2 skjema Rev nr: 1.1 Godkjent: BKS

NS 9410:2007 Firma: Firda Sjøfarmer AS Lokalitet: Hyseneset PRØVESKJEMA B1 og B2 Lok.nr.: 34397 VEDLEGG 1 Dato: 19.01.2016 Konsesjonsnr.: SFA 31, SFG 2,5,6,22,51 Prøvetakingsstad (nr) Djup (m) Tal forsøk Bobling (i prøva) Fjellbotn Steinbotn Malacoceros fuliginosa Beggiatoa Fôr Primærsediment Pigghuder (tal) Krepsdyr (tal) Skjel (tal) Børstemark (tal) Andre dyr (tal) Fekalier Kommentar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 236 221 189 189 157 147 103 87 94 162 1 1 1 1 2 1 2 1 1 1 X - X - X - - X - - Grus X X X X X X X X X X Skjelsand X X X X X - - - - - Sand - - X X X X X X X X Mudder - X - - - - - - - - Silt - X - - - - - - - - Leire X - - - - - - - - - - - X X X X X X X X - - X X X X X X X X - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - <10 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - X - X X X - - X - - - X X X X X X X - - Tilførsel av naturleg organisk material i form tang/ tare. Brunt og flyktig organisk material i frå drifta ved anlegget. Brunt og flyktig organisk material i frå drifta ved anlegget. Restar frå undervassvegetasjon i form av Kjerringhår. Brunt og flyktig organisk material i frå drifta ved anlegget. Tilførsel av naturleg organisk material i form tang/ tare. Tilførsel av naturleg organisk material i form tang/ tare. Sub Aqua Tech AS Dørhella, 6980 Askvoll Tlf.: 57 73 02 30 epost: post@subaquatech.no gyldig frå: 15.06.15 Erstattar: 1.0 Dok ID: B1 og B2 skjema Rev nr: 1.1 Godkjent: BKS

Lasta ned i frå kart.fiskeridir.no Vedlegg 2

Data and information contained in this Product are 2002-2007 Her Majesty the Queen in Right of Canada, Canadian Hydrographic Service / Sa Majesté du chef en Canada, Service hydrographique du Canada and/or Nautical Data International, Inc., license no. 240502001-001/2 and 021704-087. Portions may be United Kingdom Hydrographic Office. Portions BSH 2005-2007. Bundesamt für Seeschifffahrt und Hydrographie (BSH), Germany, license no. 8095-01/2004-02 ÖA03. Portions Bolina - Editrice Incontri Nautici 2004-2007. Portions EMA 2007. Estonian Maritime Administration. Portions FMA 2004-2007. Finland Hydrographic Office, license no. FMA 877/721/2004. Portions HHI 2002-2007. Reproduced with the permission of the Hydrographic Institute of the Republic of Croatia and Adriatic Sea Pilot. Portions HNHS 2004-2007. Reproduced with the permission of the Hellenic Navy Hydrographic Service, license no. 171.7/22/03. Portions Hydrographica 2005-2007. Portions IHM 2003-2007. Reproduced with the permission of the Instituto Hidrográfico de la Marina, Spain and the UK Hydrographic Office, license no. ES AC-001-Garmin. Portions IHP 2003-2007. Reproduced with the permission of Instituto Hidrográfico, Portugal and the UK Hydrographic Office, license no. PT AC-002-Garmin. Portions IHS 2004-2007. Reproduced with the permission of the Icelandic Coast Guard and the UK Hydrographic Office, license no. IS AC-001-Garmin. Portions IIM 2002-2007. Reproduced with the permission of the Istituto Idrografico della Marina, Italy. Portions KMS 2002-2007. Reproduced with the permission of Kort and Matrikelstyrelsen, Denmark, license no. G.9-2002. Portions LHS 2007. Maritime Administration of Latvia. Portions NHS 2001-2007. Reproduced with the permission of Norwegian Hydrographic Service, license no. NO 24/021001/1. Portions NLHO 2005-2007. Reproduced with the permission of the Hydrographic Office of the Netherlands and UK Hydrographic Office, license no. NL AC-002-Garmin. Portions RNO 2005-2007. Reproduced with the permission of the National Hydrographic Office, Sultanate of Oman, OM A-C-001-Garmin. All rights reserved. Portions SAN 2002-2007. Reproduced with the permission of the Department of Defence - South Africa. Portions SHOM 2005-2007. Reproduced with the authorization of the Service Hydrographique et Oceanographique de la Marine (SHOM, www.shom.fr), France, Contract no. E 67/2005. Portions SMA 2003-2007. Reproduced with the permission of the Swedish Maritime Administration, license no. 03-01453. This product has been derived in part from material obtained from the UK Hydrographic Office with the permission of the UK Hydrographic Office and Her Majesty s Stationery Office. British Crown Copyright (2001-2006). License no. GB AC-002-Garmin. All rights reserved. Garmin Ltd. or its subsidiaries 1995-2007 Vedlegg 3 Elektronisk sjøkart (Garmin) som syner anlegget og tilstand ved dei ulike prøvestasjonane samt eit større kart som syner plassering av lokalitet i forhold til Sogn og Fjordane.