KYRKJEBLAD for NORDDAL

16 1 Nå er den hellige time. Vi står i stjerneskinn og hører klokkene kime. Nå ringes julen inn. Refreng Englene synger høyt i kor, synger om fred på vår jord. Verden var aldri helt forlatt. En stjerne skinner i natt. Den hellige timen KYRKJEBLAD for NORDDAL Nr 4.2016 47 årgang 2 En nyfødt kjærlighet sover. Nå er Guds himmel nær. Vår lange vandring er over; Stjernen har stanset her. Julesang ønsket av Morten Gravdal Skrevet av Eivind Skeie i 1992 3 Se, himlen ligger og hviler på jordens gule strå. Vi står rundt krybben og smiler, for vi er fremme nå. Refreng Her kan vi drømme om den fred som vi skal eie en gang, for dette barn har himlen med, og jorden fylles med sang! Foto: Vegard Lødøen Vi ynskjer alle våre lesarar ei velsigna julehøgtid

2 15 NÅDEN ALENE? Gudstenester Hausten 2016 Gudstenestene er ved Sokneprest Morten Gravdal, dersom andre namn ikkje er nemnde. Vi går inn i jubileumsåret 2017: Det er 500 år siden Martin Luther slo opp sine 95 teser på kirkedøra i Wittenberg i november 1517, der han protesterte mot den katolske kirkens misbruk av makt og utbytting av mennsker. Tre av disse tesene er den dag i dag søyler i den lutherske kirken: Skriften alene, troen alene og nåden alene. De tre må komme i den rekkefølgen. 1 Skriften alene: Bibelen gir oss den kunnskapen vi som mennesker trenger om Gud, og om livet i Guds verden. Bibelen er Guds Ord, og i sitt Ord han han åpenbart sin vilje. Luther omtaler Bibelen som den hellige Skrift, og åpenbaringer som ikke samsvarer med Skriften, kan ikke være av kan bli frelst. Alle mennesker har syndet Gud. På Skriften alene må den kristne tro og trenger Guds Nåde. Egne gjerninger og bygges. Skriften er troens grunnvoll. egen fortreffelighet kan ikke gi en 2 Troen alene: Luther holder fram at adgangsbillet til himmelen. Heller ikke penger betalt til kirken kan gi det det var Skriften sier at: Så kommer da troen av det Luther kjempet mot: salg av avlatsforkynnelsen som en hører, og brev, - som garanterte frelse. Nåden alene forkynnelsen kommer ved Kristi Ord. gir oppreisning og rettferdighet. Så troen er en frukt av forkynnelsen av Kristi Ord. Troen får næring gjennom Troen på Jesus er den kanalen som kan Bibelen. Fellesskapet som holder Guds ord føre nåden inn i et menneskes liv. Og troen høyt, er et sterkt fellsskap. Jesus selv sier: på Jesus kan bare vokse der Bibelen blir Den som elsker meg, han holder fast på holdt i ære. Enten ved å lese den eller å mitt Ord. (Joh 14,23) Det er troen på høre Guds Ord forkynt, helst begge deler. Gud, Jesus og Guds Ord som skal dyrkes Det å studere Bibelen sammen med kristne i et slikt fellesskap. venner er også en utmerket måte å gi vekstvilkår for troen. 3 Nåden alene: Troen på Faderen og Jesus, hans sønn, er forutsetningen for å få Ingen av disse tre kan stå alene. De er Guds nåde, eller bli rettferdiggjort slik at avhengige av hverandre. De er søyler som vi kan bli frelst og komme til Guds den kristne kirke er bygget på. himmel. Bare den som har fått Guds nåde, Søndag 11.12-3.s. i adv.tida Norddal kyrkje kl 11:00 Ofring til Evangeliesenteret Søndag 18.12-4. sundag i adventstida Norddal kyrkje kl 16:00: Julekonsert Sylte kyrkje kl 19:00 Julekonsert Laurdag 24.12 - Julaftan Norddal kyrkje kl 14:00 Sylte kyrkje kl 16:00 Ofring til Kirkens Nødhjelp begge stader Søndag 25.12 - Juledag Norddal kyrkje kl 12:00 Matt 1,18-25 Ofring til Diakoniarbeidet i kyrkjelyden Mandag 26.12-2. juledag Sylte kyrkje kl 11:00 Matt 2,16-23 Nattverd. Ofring til Stefanusalliansen Søndag 08.01 - Kr.opb.dag Eide bedehus kl 11:00 Matt 2,1-12 Ofring til Det Norske Misjonsselskap Søndag 22.01-3.s.i opb.tida Sylte kyrkje kl 11:00 Joh 2,1-11 Nattverd. Ofring til Diakoniarbeidet i kyrkjelyden Søndag 29.01-4.s.i opb.tida Norddal kyrkje kl 11:00 Luk 18,35-43 Ofring til Barne og ungdomsarbeidet i kyrkjelyden Søndag 05.02-5.s.i opb.tida Sylte kyrkje kl 11:00 Mark 2,1-12 Ofring til IKO - Kirkelig pedagogisk senter Søndag 19.02 - Kr.forkl.dag Norddal kyrkje kl 11:00 Matt 17,1-9 Ofring til Den Norske Israelsmisjon Søndag 26.02 - Sund. før faste Sylte kyrkje kl 11:00 1 Kor 13,1-7 Ofring til Evangeliesenteret Søndag 12.03-2.s. i faste Norddal kyrkje kl 11:00 Matt 15,21-28 Ofring til Diakoniarbeidet i kyrkjelyden

14 Kyrkjeblad for Norddal Utgjeve av Norddal sokneråd. Redaksjon: Grete Hoel, Elisabeth Birkeland, Morten Gravdal Kasserar: Norddal sokneråd, 6210 Valldal. Bankgiro: 4020.30.03805 Bladet kjem ut fire gongar i året, vert sendt alle heimane og er finansiert med gåver. Norddal kyrkjekontor: Tysdag fredag: kl. 10.00 14.00 Tlf. 40 44 15 25 E-post: norddal@storfjorden.kyrkja.no Adm. leiar: Magne Eivind Glomnes, tlf. 40 44 15 28 norddal@storfjorden.kyrkja.no Ungdoms- og diakoniarbeider: Gudrun Uri, diakoni.norddal@storfjorden.kyrkja.no Permisjon til sommeren Organist: Carolin Eide, tlf. 93 82 04 96 Sokneprest: Morten Gravdal Mobil 90 16 27 59 sokneprest.norddal@storfjorden.kyrkja.no Kyrkjetenar/kyrkjegardsarb.: Dan Høglund Tlf. 91 35 03 47 Trusopplærar: Martin Kristoffersen Tlf: 99 29 16 25 Heimeside: Kyrkja.no/norddal Døypte Slekters gang Dato Navn 25.09.2016 Marthe Vestre Moe Vigde Dato Ingen Gravferder Navn Dato Navn 14.10.2016 Johan Erling Sæther 25.10.2016 Tore Ytterdal 04.11.2016 Reidun Karin Urke 22.11.2016 Karl Hauge 25.11.2016 Klara E Osvik Har du stoff til Kyrkjebladet? Frister for innlevering av stoff: Innan 1. mars, 1. juni, 1. september 3 NYTT FRÅ SOKNERÅDET & FELLESRÅDET Leiar og nestleiar: Det skal veljast leiar og nestleiar i soknerådet for eitt år om gongen. Gudmund Relling fortset som leiar og Einar Hoel som nestleiar i 2017. Barne- og ungdomsarbeid og diakonale oppgåver: Fleire av dei vanlege oppgåvene i soknet har vore redusert denne hausten då Gudrun har permisjon, men resten av staben har bidrege til at ein del likevel er gjort på desse områda. No er Solveig Nedregård tilsett som vikar i 30% stilling frå 1. januar til sommarferien. Ho har sidan september hatt 20% organiststilling primært knytt til Stranda sokn og har også litt jobb i kulturskulen. Det er først og fremst dei diakonale oppgåvene og litt arbeid for born og unge som blir hennar hovudfokus i Norddal det neste halvåret. Det kirken trenger i dag, er ikke mere og bedre teknisk utstyr, ikke ny organisering eller administrasjon, eller mer moderne metoder. Det den trenger er personer som Den Hellige Ånd kan bruke, bønnemennesker mennesker som vet å bevege Gud med sine bønner. Solveig Nedregård er vikar for Gudrun Uri fram til sommaren Den dagen vi finner den perfekte menighet, blir den ikke perfekt lenger når vi blir medlemmer C.H. Spurgeon Si meg hva verden sier i dag, og jeg skal si deg hva kirken sier om 7 år. Francis Shaeffer BLOMEFONDET Tanken med blomefondet er å gje høve til å heidre minnet til ein avdød ved å gje pengar til dette fondet i staden for å sende blomar eller kransar til gravferda. Blomefondet kan brukast til pynting i og omkring kyrkjene. Det kan også bli kjøpt inn enkle reiskap som er disponible på kyrkjegardane.coop Eidsdal, H.L. Muri og kyrkjekontoret sel blomekort.

4 Juleevangeliet sett med barneauge 13 Symbolikken til noko av julepynten Lys eller lykt, det er symbol for Jesus som lys for verda. I dei dagane let keisar Augustus lysa ut at det skulle takast manntal Betlehemsstjerna har 5 spissar. Kva spiss skal symbolisere kvart av Jesu sår. I gamal tid forbandt ein 5-talet med Lysets Gud. over heile verda. Dette var første gong dei tok manntal medan Kvi rinius var landshøvding i Syria. Då for alle heim til sin by og Sirkelen er eit symbol for evighet. Adventskransen skal ha 4 lys, eitt for kvar søndag i advent. Fargen er lilla eller kvit. Denne nye skikken er av nyare dato, men har fått stor utbredelse. Songar som høyrer til er godt kjent for dei fleste Hjarte. Jesus er kjærleik. Hjarta våre skal vere hos han. (Matt 6.21) skulle skrive seg i manntalet. Josef for frå Galilea frå byen til Davidsbyen Betlehem, for han var av Davids hus og ætt og ville skrive seg der. Maria, festarmøya hans, var med han, ho var med barn. Englar er bodbærarar i Bibelen, dei ber bod om ei stor hending, t.d. bod til hyrdene på Betlehemsmarka. Krist-torn, den symboliserer Jesu tornekrone. Treet er symbol for - livets tre, - Jesus som det grøne tre, - evig liv Medan dei var der, kom tida ho skulle føde, ho fødte ein son, svøpte han og la han i ei krybbe for det var ikkje plass åt dei i herberget. Det var nokre gjetarar på marka

12 5 Søndagsskule på Sylte bedehus Det skal vere Julefest 27.desember kl: 16:00 på Sylte Bedehus. Ta med mat sjølv, kaffi og saft blir servert. 8. januar er det første søndagsskule i eit nytt år. som passa budskapen sin om natta. Best det var, stod ein engel framom dei, og Herrens herlegdom lyste om dei. Her bakar borna på søndagsskulen. Smaksprøver finnes på julefesten. Dei vart fælande redde, men engelen sa: Ver ikkje redde! Eg kjem med bod til dykk om ei stor glede, ei glede for alt folket. I dag er det fødd dykk ein Frelsar i Davids by, han er Messias, Herren. Det skal de ha til teikn, de skal finne eit lite barn, sveipt og lagt i ei krybbe. SVE Brått var det ein hærskare englar som lova Gud og kvad: Gravferdsbyrå Vi bistår ved gravferder Ære vere Gud i det høgste, og fred på jorda blant menneske Gud har glede i! Då englane hadde fart opp til himmelen att, sa Lat oss gå til Betlehem og finne dette barnet. Innehaver: Per Arne Sve Svegjerdet 31 6200 Stranda Tlf: 92 22 21 40 Dei skunda seg avstad og fann Maria, Josef og Jesusbarnet. Dei fortalde kva engelen hadde sagt. Alle som høyrde på, undra seg, men Maria gøymde orda i hjartet og grunda på dei.

6 1. søndag i advent: Lysmesser Lysmesser har vi kyrkjene kvart år den 1 søndag i advent. Slik var det i år også, og konfirmantane var med på å gjere desse gudstenestene til høgtidelege og stemingsfulle stunder i kyrkjene. At det var regn og kaldt ute, gjorde berre at opplevinga av lysa og den glade bodskapen vart forsterka. Messa starta med at kyrkja var mørk, og at ein konfirmant i kvit kappe kom åleine inn med eit levande lys i hendene. Med dette tende ho lysa på altaret og i adventsstaken. Etter kvart som messa gjekk sin gang, vart fleire og fleire lys tende, og til slutt vart det godt med lys i kyrkja. Fokus var frå byrjinga at Jesus sa om seg sjølv at han er verda sitt lys. Jesus ga menneska håp, for han viste kjærleik og omsorg og han forkynte om Guds rike og om vegen vi må gå for å kome dit. På denne måten lyste han opp tilværelsen for tusenvis av menneske, alt mens han levde. Preika vart avslutta med at Jesus seier at dere, som trur på meg, dere er verda sitt lys. Som truande må vi verte tende av det lyset som Kristus er. Vi må la oss verte prega av Guds Son, som er jula sitt sentrale punkt. Vi må leva etter hans eksempel. Det er det som er håpet om lys i ei mørk verd at vi kan gjere det Jesus gjorde: vise kjærleik, og kjempe mot hat og urett. Det var det Jesus gjorde. 11 SØNDAGSSKULE FOR LITEN OG STOR Valldal Søndagsskule har søndagsskule på Sylte bedehus sånn om lag anna kvar søndag, og det er alt frå 4 til 20 born som møter opp. Det som er viktig er at borna skal bli sett og møtt. No er det ikkje lenge til jul og vi på søndagskulen førebur oss til dette. Tida kan faktisk gå sakte når vi gler oss til noko. Vi har laga englar og baka peparkake, men er det dette som er jul? Undringsspørsmålet sist var: «Korleis kan vi førebu oss til jul der vi feirar Jesus?» Det var «Slusharane» våre Maja og Ane Maria som stilte dette spørsmålet til borna. Ein kom fram til at dei fleste gler seg til jul fordi dei ventar på pakkar og all pynten til jul. Nokon i Noreg feirar jul og veit ikkje kvifor. Borna fann ut at det likevel var noko vi kunne gjere; vi kan skrive julekort til noko som vi ikkje ser så ofte, vi kan gå på søndagskulen og be til Jesus. Mange av dei skattane Gud gjev oss er usynlege. Dei er i tankar og ord som kan fylle oss med tru, von og kjærleik. Dersom Jesus ikkje vart fødd då har vi faktisk ikkje nok å tru på. I samfunnet vårt i dag er det viktig å gje plass til Jesus som vår Frelsar. Så folkens; gje litt plass i jula til han som burde vere hovudpersonen nemleg JESUS. Bønna som borna har skreve sjølv og som vi ber kvar søndag: «Takk for du er nær oss i hjertet vårt og i Bibelen sitt ord. Gje oss tru, håp og kjærleik. Vi ber i dag for alle som bur i Norddal Kommune, for liten og stor. Vi ber for alle som sit i kommunestyret, vi ber for kyrkja vår og søndagsskulen vår. Vi ber for alle skulane og barnehagane våre. Takk for at du bryr deg om oss, må du hjelpe oss til å tru på deg. Vi ber i dag for alle som er forfølgt fordi dei trur på deg ver nær med dei. Vi ber for alle som har mista nokon av sine. Hjelp oss Gud å vere ein neste. Takk for du sende Jesus til oss, som vil vere min ven. Takk at du alltid høyrer bøna vår. Amen» Det skal vere Julefest 27.desember kl: 16:00 på Sylte Bedehus. Dette er ein fest som er open for alle både stor og liten, også om ein ikkje går på søndagsskule. Ta med mat sjølv, kaffi og saft blir servert. 8. januar er det første søndagsskule i eit nytt år.

10 Juletradisjonar Juletradisjonar, ja kva ER juletradisjonar? Som tida går, vil alle tradisjonane endre seg, dei som med livet og tida vi er ein del av. Nokre tradisjonar er stedeigne medan andre er gjengs for heile landet. For nokre tiår sidan starta førebuingane på seinhausten. Det skulle slaktast, bakast og vaskast. Med til slaktinga hyørde også å ta vare på det som ikkje var nytta til mat. Skinna skulle bearbeidast, ulla fråm sauen skulle kardast og spinnast, og tøy skulle vevast. Talgen askulle takast vare på for å støypast til lys. Det gjevaste lyset var Helligetrekongers lyset. Det skulle gøymast til 6.januar, Helligetrekongersaftan. Juletreet er ikkje nokon gamal tradisjon. Skikken kom hit til landet ppå midten av 1800-talet frå Tyskland. Nordmenn som kunne reise utanlands tok med seg skikken heim. Som åra gjekk, tok stadig fleire inn eit tre, gran eller furu, som dei pynta med heimelaga pynt, kaker eller appelsinar. Kulene på treet skulle symbolisere jordkloden. Nio finn m.a. lys,kuler, englar, korger, glitter, flagg og julekrybber sin plass på treet. Julegåvene er ein gamal skikk. Først vart det gjeve nyttårsgåver. Då kristendomen kom til Noreg, vart gåvene dei fleste stader sett i lys av Vismennene sine gåver til Jesusbarnet. Sokkar, vottar, hue var nyttige ting å få. Våre julegåver syner nok ofte at storparten av oss lev i eit overflodssamfunn. Julaftan og kyrkjegang gjev meining og innhald for stadig fleire. Knapt nokon annan dag i kyrkjeåret finn så mange vegen til kyrkja. 1.juledag og ottesong var mange stder vanleg. Advent, julegrantenning, Lusia, julematen, julebukkar, juletrefestar, familieselskap, alle har vi våre skikkar, kvar på vår plass. 7 Søndag 2. oktober var det hausttakkefest i begge kyrkjene. Dei som vart døypte for 4 år sida var invitert for å ta imot si 4-årsbok. 4-åringane var med i prosesjonen inn i kyrkja og dei bar med seg korjer med epler og anna av haustens grøde. Dei sette desse korjene på altarringen. Der sto det gjennom heile gudstenesta til pynt og som eit døme på kva vi har å takka Gud for no på hausten. Og det er det vi gjer på ein hausttakkefest: Vi takkar Gud for at han let det veksa mat på åker og eng og for at Han har omsorg for oss. Hausttakkefest Vika Servicesenter A/S Gravferdshjelp/begravelsesbyrå i Norddal kommune. Anne Inger og Kåre Strøm, 6210 Valldal. Samarbeider med: Blomsterkjelleren Begravelsesbyrå og Blomsterformidling Terese Otterlei, 6260 Skodje Døgnvakt tlf: 92 23 41 15 Vi hjelper til med alt i høve dødsfall og gravferd. Tlf : Anne Inger og Kåre: 70 25 70 03 eller 97 04 33 97 Terese Otterlei: 92 23 41 15 Gravminner Nye modeller er kommet Be om katalog. Servicearbeid bestilles.

8 9 2 3 4 5 9 10 11 12 13 14 1 7 JUNIORKVARTERET 6 8 15 Her har det vorte noko tull i skrivinga. Kan du finne ut kva det skal stå? riaam vra rmo itl ejssu. afenr teihet sojfe. usjse trva dødf i ltbehmee. Finn fram fargeblyantane og få eit fint bilde. Det gråfeltet skal danne et ord som har med jul å gjøre. Alle ord er vannrett 1 - Krydder 2 - Blomst 3 - Kan man gå på om høsten 4 - Udyr 5 - Juleting til fugler 6 - Henger mange på døren til jul 7 - Lyser opp (som man setter rute) 8 - På nyttårsaften 9 - Fugl 10 - Hjelper nissen 11 - Kjent hund fra barne-tv 12 - Frukt (spises ofte til jul) 13 - Middagsrett (ofte på søndager) 14 - Har vi før jul 15 - Kan man ha i boller Unnskyld. Kvifor har du alltid så dårlege karakterar i historie? spurde faren. Fordi læraren berre spør om ting som hende før eg vart fødd svarte sønnen.