Fylkeskommunenes landssamarbeid Eksamen 05.06.2018 AKV2003 Oppdrett og miljø Programområde: Programområde for akvakultur Nynorsk/Bokmål
Nynorsk Eksamensinformasjon Eksamenstid Hjelpemiddel Bruk av kjelder Eksamen varer i 4 timar. Alle hjelpemiddel er tillatne, bortsett frå Internett og andre verktøy som kan brukast til kommunikasjon. Dersom du bruker kjelder i svaret ditt, skal dei alltid førast opp på ein slik måte at lesaren kan finne fram til dei. Du skal føre opp forfattar og fullstendig tittel på både lærebøker og annan litteratur. Dersom du bruker utskrift eller sitat frå Internett, skal du føre opp nøyaktig nettadresse og nedlastingsdato. Vedlegg Informasjon om vurderinga Inga Eksamen skal prøve i kva grad kandidaten har nådd kompetansemåla som er fastsette i læreplanen. Når du løyser oppgåva, må du beskrive føresetnadene du tar og grunngje desse. Breidde- og djupnekunnskap innanfor områda som er relevante for oppgåva viser du ved å: - Presentere og bruke fagstoff. - Grunngje synspunkta og forslaga dine til løysing på oppgåva. - Trekkje inn ulike synspunkt og løysingar som er relevante for problemstillinga i oppgåva. - Gjere greie for resultata/ konsekvensane av dei faglege vala dine. - Bruke eksempel der det er relevant. - Bruke fagterminologi og eventuelle hjelpemiddel på ein føremålstenleg og etterretteleg måte. Eksamen Side 2 av 6
Oppgåve 1 Du kjem ut på matfiskanlegget der du er røktar og ser at det er noko unormalt med nota. Inne i nota svømmer det ei makrellstørje. Makrellstørja er den største tunfiskarta og kan bli opptil 4,5 meter lang og 680 kilo tung. a) Forklar kva som kan ha skjedd og kva for konsekvensar det kan ha for oppdrettsfisken. b) Gjer greie for kva for tiltak du ville sett i verk for å avgrensa skadar. c) Av og til rømmer fisk. Diskuter kva for konsekvensar det kan ha for miljøet. Oppgåve 2 Lakselus har vore og er ei stor utfordring for lakseoppdrett. a) Beskriv lakselusa sin biologi. b) Forklar kvifor medikamentell behandling mot lakselus er mindre viktig i dag enn tidlegare. c) Beskriv kva for utfordringar mekanisk behandling mot lakselus kan ha når det gjeld god fiskevelferd. d) Gjer greie for førebyggjande tiltak mot lakselus. e) Korleis kan lakselus påverke naturlege bestandar i området? Oppgåve 3 a) Forklar forskjellen mellom bakteriesjukdommar og virussjukdommar. b) Gje eksempel på og beskriv kort ein aktuell virussjukdom og ein aktuell bakteriesykdom. Kva for tiltak kan ein setje i verk for å behandle og førebyggje desse sjukdommane? c) Gjer greie for førebyggjande fiskehelsearbeid. Eksamen Side 3 av 6
Bokmål Eksamensinformasjon Eksamenstid Hjelpemidler Bruk av kilder Eksamen varer i 4 timer. Alle hjelpemidler er tillatt, bortsett fra Internett og andre verktøy som kan brukes til kommunikasjon. Hvis du bruker kilder i besvarelsen din, skal disse alltid oppgis på en slik måte at leseren kan finne fram til dem. Du skal oppgi forfatter og fullstendig tittel på både lærebøker og annen litteratur. Hvis du bruker utskrift eller sitat fra Internett, skal du oppgi nøyaktig nettadresse og nedlastingsdato. Vedlegg Informasjon om vurderingen Ingen Eksamen skal prøve i hvilken grad kandidaten har nådd kompetansemålene som er fastsatt i læreplanen. Når du løser oppgaven, må du beskrive forutsetningen du tar og begrunne disse. Bredde- og dybdekunnskap innenfor områdene som er relevante for oppgaven viser du ved å: - Presentere og bruke fagstoff. - Begrunne synspunktene og forslagene dine til løsning på oppgaven. - Trekke inn ulike synspunkter og løsninger som er relevante for problemstillingen i oppgaven. - Gjøre rede for resultatene/ konsekvensene av dine faglige valg. - Bruke eksempler der det er relevant. - Bruke fagterminologi og eventuelle hjelpemidler på en hensiktsmessig og etterrettelig måte. Eksamen Side 4 av 6
Oppgave 1 Du kommer ut på matfiskanlegget der du er røkter og ser at det er noe unormalt med nota. Inne i nota svømmer det ei makrellstørje. Makrellstørja er den største tunfiskarten og kan bli opptil 4,5 meter lang og 680 kilo tung. a) Forklar hva som kan ha skjedd og hvilke konsekvenser det kan ha for oppdrettsfisken. b) Gjør rede for hvilke skadebegrensende tiltak du ville satt i verk. c) Av og til rømmer fisk. Diskuter hvilke konsekvenser det kan ha for miljøet. Oppgave 2 Lakselus har vært og er en stor utfordring for lakseoppdrett. a) Beskriv lakselusas biologi. b) Forklar hvorfor medikamentell behandling mot lakselus er mindre viktig i dag enn tidligere. c) Beskriv hvilke utfordringer mekanisk behandling mot lakselus kan ha når det gjelder god fiskevelferd. d) Gjør rede for forebyggende tiltak mot lakselus. e) Hvordan kan lakselus påvirke naturlige bestander i området? Oppgave 3 a) Forklar forskjellen på bakteriesykdommer og virussykdommer. b) Gi eksempel på og beskriv kort en aktuell virussykdom og en aktuell bakteriesykdom. Hvilke tiltak kan en sette i verk for å forebygge og behandle disse sykdommene? c) Gjør rede for forebyggende fiskehelsearbeid. Eksamen Side 5 av 6
www.vigoiks.no/eksamen