Uttale frå Hardangerrådet til Høyring Prosjekt Utgreiing av føretaksgrenser i Indre Hardanger.

Transkript

1 Hardangerrådet Til Helse Vest Att: Ingvill Skogseth Postboks 303 Forus 4034 Stavanger Moia fv7 9 DEs 20D Hordonger 4d. Uttale frå Hardangerrådet til Høyring Prosjekt Utgreiing av føretaksgrenser i Indre Hardanger. Melding om vedtak gjort i Hardangerrådet Særutskrift HR-sak 60/12 Uttale til Prosjektrapport om utgreiing av føretaksgrenser i indre Hardanger, Styringsgruppa si tilråding til Helse Vest RHF Eidfjord, Jondal, Odda og Ullensvang kommunar/herad har alle gjeve uttalar som støttar Hardangerrådet sin uttale. Ordførarane i Hardanger tek kontakt med Helsedepartementet om å få presentera sitt syn. Ordførarane tek snarast kontakt med Helse Bergen for å informera om innhaldet frå Hardanger på Hagavik på styremøte Vidare må ein ta kontakt med Helse Vest. Vedtak. Hardangerådet iks viser til utsende høyringsbrev av med høyringsfrist om Tilråding til Helse Vest RHF frå styringsgruppa sin Prosjektrapport om Utgreiing av føretaksgrenser i indre Hardanger. Hardangerrådet er ikkje sett opp som høyringspart, men har medlem i prosjektgruppa og tillet med dette å gje uttale til rapporten likevel. Hardangerrådet er overraska over at heller ikkje Hardanger Næringsråd har fått høve til å uttala seg på line med andre næringsforeiningar. A. Hardangerrådet har motteke prosjektrapporten der fleirtalet i styringsgruppa tilrår at føretaksgrensene ikkje vert endra, sjølv om målet skal vera å bidra til å sikre gode helsetenester, effektiv samhandling med kommunane og rett ressursbruk i spesialisthelsetenesta. Basert på denne tilrådinga og argumentasjonen frå styringsgruppa dreg Hardangerrådet følgjande hovudkonklusjonar: (Sjå vedlagde utfyllande uttale). 1. Helseføretaket sine behov er viktigare enn rettane til innbyggjarane. 2. Banebrytande helsesamarbeid i Hardanger vert neglisjert av fleirtalet i Styringsgruppa. 3. Hardangerbrua og Jondalstunnelen - til fånyttes for pasientane. 4. Samhandlingsreforma krev endringsvilje helseføretaket viser motvilje. 5. Er det lovgrunnlag for å nekta kommunane overflytting til Helse Bergen HF? B. Hardangerrådet iks viser til vedlagde Høyringsuttale av med 2 vedlegg. Pasientstraumane viser at innbyggjarane vil tilhøyra Helse Bergen og kommunane i Hardanger ynskjer sterke og nære helsetilbod til innbyggjarane.dei 7 Hardangerkommunane/-herada krev etter rapportutgreiinga å få samla høyra til Helse Bergen. Kinsarvik Fruktbar helsing Hardangerrådet Leiv Vambleim Dagleg 19,zt i2 [-dangerrådet Pb 78, 5782 Kinsarvik Tlf.: Fax: FNR: NO Bankgiro: E-post: post@hardangerraadet.no EIDEJORD GRANVIN JONDAL KVAM ODDA ULLENSVANG ULVIK KOMMUNE HERAD KOMMUNE HERAD KOMMUNE HERAD HERAD

2 Hardangerrådet iks Hardangerrådet sin uttale av om: Prosjektrapport om utgreiing av føretaksgrenser i indre Hardanger: tilråding til Helse Vest RHF frå styringsgruppa. INNLEIING Hardangerrådet har motteke prosjektrapporten der fleirtalet i styringsgruppa tilrår at føretaksgrensene ikkje vert endra. Basert på denne tilrådinga og argumentasjonen frå styringsgruppa dreg Hardangerrådet følgjande hovudkonklusjonar: 1. Helseføretaket sine behov er viktigare enn rettane til innbyggjarane. 2. Banebrytande helsesamarbeid i Hardanger vert neglisjert av Helse Vest. 3. Hardangerbrua og Jondalstunnelen - til fånyttes for pasientane. 4. Samhandlingsreforma krev endringsvilje helseføretaket viser motvilje. 5. Er det lovgrunnlag for å nekta kommunane overflytting til Helse Bergen HF? Merk: Alle sitat frå prosjektrapporten er i kursiv GENERELL KOMMENTAR Mandatet til prosjektrapporten har to hovudfokus: 1. Konsekvensar for innbyggjarane 2. Konsekvensar for helseføretaket Hardangerrådet les tilrådinga frå fleirtalet i styringsgruppa til berre å ta omsyn til konsekvensar for helseføretaket. På fleire stader er det derimot eit påfallande sprik mellom styringsgruppa sine vurderingar og den endelige tilrådinga. Sjå til dømes kapittel 6.1 i rapporten - «Det er meir tungvint for innbyggjarane i indre Hardanger å reise med offentleg transport til Haugesund sjukehus enn til Voss sjukehus eller Haukeland universitetssjukehus for å få behandling. Innbyggjarane nyttar alt i stor grad tenestetilbodet i Helse Bergen HF. Ei endring av føretaksgrensene vil stanse den eksisterande pasientstraumen mot Haugesund sjukehus og gi mange pasientar kortare reisetid til sjukehuset.» Styringsgruppa ser vekk frå desse fakta når dei konkluderer.

3 Kommunane sitt ynskje om overføring til Helse Bergen, spring ut frå behovet for å setja pasienten i Hardanger i fokus. Dette er spesielt viktig sett i lys av helsereformene og dei omstillingar som statlege mynde har pålagt oss å følgja opp. Me reagerer også på at styringsgruppa skisserer tiltak som medfører at kommunehelsetenesta må leggja utilbørleg press på pasientane sine for å hjelpa spesialhelsetenesta sin økonomi, samtidig som dei oppfordrar til å bryta norsk lov. Sjå til dømes - «kommunane bør til ein viss grad forplikte seg til å støtte opp om og bidra til å styrkje det desentrale behandlingstilbodet.» Dette må kommunane gjera for å byggja opp under dei eksisterande føretaksgrensene og for å styrka Helse Fonna. UTFYLLANDE OM HARDANGERRÅDET SINE HOVUDUTTALER 1. Føretaket sine behov er viktigare enn rettane til innbyggjarane. Sjølvbestemmelse og rett til eiga påverknad står sterkt i norsk helselovgjevning. Lovfesta rett til fritt sjukehusval sikrar den einskilde pasient behandling der han ynskjer det. Retten, eit samfunn - ein kommune, har til å gjera eigne val, er ikkje på same måte lovfesta. Ut frå prinsippa som ligg til grunn for anna lovgjevnad på området, vil vi hevda staten gjennom helseføretaka har plikt til å legga sterk (avgj erande?) vekt på kommunens ynskje. Særs bør dette gjelda når det er begrunna i naudsynt omstilling for å sette kommunen i stand til å løyse oppgåver vedtatt og pålagt av den same staten. Helse Fonna sitt behov for å overleva synest vera viktigare enn omsynet til innbyggjarane. I tillegg vert omsynet til Helse Fonna sitt omdømme vektlagt «For Helse Fonna HF vil det kunne vere ei utfordring at omdømmet til helseføretaket kan bli svekt dersom føretaksgrensene blir flytta.» Når rapporten med tilråding vert kjend, vil omdømmet til Helse Fonna verta ytterlegare svekka i Hardanger. Styringsgruppa skriv at «pasientane kan miste gode relasjonar til personale i Helse Fonna.» Viss dette er det beste argumentet Styringsgruppa klarer å koma opp med, viser det at dei ikkje forstår prinsippet med fritt sjukehusval. Vi syner til helseføretaket sin eigen pasientstraumanalyse, og vårt oppsett/diagram (vedlegg) som syner at dei fire kommunanes relasjonar til Helse Bergen allereie i dag er mykje sterkare enn tilsvarande relasjonar til Helse Fonna. Sjå også delrapport C.2 om tilvisningspraksis frå kommunelegane i Hardanger, som underbyggjer dette ytterlegare. Kommunanes relasjon til Helse Bergen vil verta enno sterkare i åra som kjem, grunna endringar i kommunikasjon og infrastruktur i distriktet. Styringsgruppa skriv at endringar i føretaksgrenser vil føra til utfordringar knytt til omorganisering og flytting av pasientdata til eit nytt helseføretak, men dette er kvardagen til våre pasientar i dag, når dei vert flytta mellom Haukeland, Voss og Haugesund. Det som styringsgruppa seier blir vanskeleg, er også kvardagen for kommunehelsetenesta i Hardanger i dag. Betre overføring av pasientdata er allereie ei prioritert oppgåve frå sentrale mynde.

4 Utviklinga går i retning av saumlaus elektronisk utveksling av pasientdata uansett, ref. prosjekt med elektronisk kjernejournal. 2. Banebrytande helsesamarbeid i Hardanger vert neglisjert av Helse Vest. Ut frå eit pasientomsyn, har Hardangerrådet sett i gong prosj ekt "Samhandlingsreforma i Hardanger" med sikte på samarbeid om helsetenester. I tråd med samhandlingsreforma sine intensjonar, ynskjer Hardangerkommunane å etablera større og meir robuste einingar, med gode tenester, både kvalitetsmessig og ressursmessig. Helseminister Bjarne Håkon Hansen bad kommunane om å samarbeida for å realisere samhandlingsreforma. Dette har kommunane i Hardanger teke på alvor. Styringsgruppa si innstilling opplever vi som eit diktat som ikkje tek omsyn til det grundige arbeidet Hardanger har gjort. 3. Hardangerbrua og Jondalstunnelen - til fånyttes for pasientane. Ny bru og nye tunnelar knyter regionen saman. Skal ikkje dette koma innbyggjarane til nytte? Styringsgruppa skriv sjølv «Ved endra samferdselsmønster med bru og tunnel for innbyggjarane i opptaksområdet til Odda sjukehus, må ein kunne vente auka bruk av Voss sjukehus og Haukeland universitetssjukehus.» Kvifor tek dei ikkje omsyn til dette i konklusjonen? Styringsgruppa føreslår nemleg at den offentlege kommunikasjonen Eidfjord Haugesund skal betrast for å gjera det enklare for pasientar å reisa til Haugesund sjukehus, "for å redusere pasientlekkasje frå indre Hardanger til Helse Bergen"!! Meiner Styringsgruppa at pasientar i Hardanger skal bruka 8 t på reise til/frå Haugesund i staden for 1-2 t tur/retur Voss? Trur Styringsgruppa at Hordaland fylkeskommune/skyss vil setja opp bussruter på tvers av senterstrukturutvikling i Hordaland? Vi undrar oss over dette veldige fokuset på at me skal reisa til Haugesund når det under pkt 6.4 i rapporten står :"Pasientar frå indre Hardanger stod for om lag 2 prosent av aktiviteten på Haugesund sjukehus i 2010." Det er også eit faktum at jondøler bruker kortare tid til Voss gjennom Jondalstunnelen og over Hardangerbrua enn dei gjer til Haugesund. Rapporten viser elles til pasienttransport i andre deler av fylket knytt til Helse Fonna: «Det er helsepersonell om bord i bussen, ein kan få servering, og ein kan sjå mogleg DVD på turen.» Korte pasientreiser er viktigare for innbyggjarane i Hardanger enn tilbod om DVD og servering.

5 I rapporten skriv Styringsgruppa:- «Endringar og forbetringar av vegnettet gjer at avstandar i endå mindre grad hindrar transport til anna sjukehus.». Her snur styringsgruppa heile problemstillinga på hovudet. Ja, klart våre innbyggarar ynskjer å ha kortare pasientreiser. Vi ser på bru og tunnel som ein fordel, ikkje ei ulempe, i så måte. 4. Samhandlingsreforma krev endringsvilje helseføretaket viser motvilje. Styringsgruppa konkluderer i Kapittel 6.1 med at ei endring av føretaksgrensene vil vera positivt for innbyggjarane i Hardanger. I punkt 6.2 vurderer Styringsgruppa at Hardangerkommunane har relasjonar innan andre samfunnssektorar og at føretaksgrensene i så måte verker unaturlege. Styringsgruppa sine vurderingar i punkt 6.3 til 6.7 omhandlar omsyn til Helse Fonna, og at det er desse vurderingane som ligg til grunn for Styringsgruppa sitt overordna mål om å sikra innbyggjarane eit breitt tilbod om spesialhelseteneste i eit sterkt Helse Fonna. Styringsgruppa har i sin konklusjon såleis berre fokus på helseføretaket, ikkje pasientperspektivet til innbyggjarane i Hardanger. Styringsgruppa tek berre omsyn til del to av mandatet til prosjektet. I tillegg til å ha føretaksperspektivet i fokus, vil styringsgruppa påføra kommunane større økonomiske utgifter ved å kjøpa helsetenester frå sjukehuset. SG skriv i kapittel 6.2- «Der det er etablert velfungerande relasjonar mellom kommunane og leiinga i Helse Fonna HF, vil ei endring iføretakstilhørsla føre med seg at relasjonane må brytast og nye må byggjast opp i nytt helseføretak» Dette er feil. Kommunane forheld seg til to føretak i dag, mellom anna fordi universitetssjukehuset vårt ligg i Helse Bergen. Difor brukar me ressursar mot to helseføretak i dag. Vi reagerer på at helseføretaket gjev uttrykk for at det er slitsomt å byggja opp nye relasjonar. Samhandlingsreforma krev at kommunane endrar seg. Kva endring skjer i Helseføretaka? Samhandlingsreforma krev endringsvilje helseføretaket viser liten vilje. 5. Er det loy å ikkje ta omsyn til det kommunane ønskjer? Hardangerrådet stiller spørsmål om det er lovheimel for ikkje å ta omsyn til kommunane sine ynskjer. Spørsmålet vart også stilt i arbeidsgruppa for prosjektet, der vi vart lova at dette skulle bli vurdert. Vi finn ingenting om problemstillinga i sjølve rapporten.. Pasientrettar og brukarrettar står sterkt i lova. Dei styrande organ i kommunane representerer sine innbyggjarar når dei ynskjer endra føretaksgrenser. I denne saka er det lite usemje å spora: kommunestyral, kommuneadministrasjonen, kommuneoverlegane og samtlege fastlegar i kommunane går inn for overflytting. Kommunane vurderer dette naudsynt for å sette dei i stand til å samhandla slik dei må for å løyse sine lovfesta oppgåver. I Ullensvang Herad har ikkje handsama saka om føretaksgrenser politisk

6 Ingen lov gir åleine heimel for å tvinga kommunane til å binda seg opp mot eit anna føretak enn det dei ønskjer sjølve. Bestemmelsar i fleire lovverk må her vektas mot kvarandre. Kan hende manglar naudsynte lov-føringar på dette feltet? Dersom Helse Vest seier nei til å endra føretaksgrensene, vil Hardangerrådet/kommunane vurdera å anka avgjerda inn for Helsedirektoratet/justisdept. med spørsmål om lovgrunnlag. Til slutt Hardangerrådet vil peika på fylgjande manglar i rapporten og prosessen: Framskriving av folketal (SSB) syner ein samla auke på 11,5% fram til 2035 i Hardangerregionen; ikkje nedgang i folketalet slik rapporten skriv. Vi reagerer på at næringsforeininger i Haugesund og på Stord har fått rapporten til uttale. Ved andre gongs utsending av høyringsbrev, var Odda Handelsstandforening komne på lista, men ingen andre i Hardanger. Kvifor har ikkje t.d. Hardanger Næringsråd fått høve til å uttala seg? Hardangerrådet er faktisk heller ikkje sett opp som høyringspart. Siden 2002 har Haugesund sjukehus systematisk teke over og erstatta tilbud ved Odda og Stord sjukehus. Nedbygginga har gått så langt at Haugesund sjukehus no er lokalsjukehus for Jondal, Ullensvang og Odda. Styringsgruppa ynskjer eit sterkt Helse Fonna. Kommunane Hardanger ynskjer sterke og nære helsetilbod til innbyggjarane.