Måslia naturreservat Slåttemyrer ved Helgestølen og Villastølen

Transkript

1 Måslia naturreservat Slåttemyrer ved Helgestølen og Villastølen Miljøfaglig Utredning, notat 2016 N48 Dato:

2 Notat 2016-N48 Utførende institusjon: Miljøfaglig Utredning AS Oppdragsgiver: Fylkesmannen i Møre og Romsdal Prosjektansvarlig: Kristin Wangen Prosjektmedarbeider(e): - Kontaktperson hos oppdragsgiver: Ola Betten Referanse: Wangen, K Måslia naturreservat slåttemyrer ved Helgestølen og Villastølen. Miljøfaglig Utredning notat 2016-N48. 6 s. Referat: Fleire av grunneigarane i Måslia naturreservat rundt Helgestølen i Vestnes kommune har tatt opp att slått på nokre av myrane i området. For å utarbeide skjøtselsplan for det aktuelle området har Miljøfaglig Utredning blitt innleia for å kartlegge naturmangfaldet her, etter NiN 2.0 og med grunnlag i rettleiinga gitt i DN-handbok 13. 2

3 Innhold 1 INNLEIING RESULTAT GENERELL VERDIVURDERING NATURTYPESKILDRING FOR MÅSLIA NATURRESERVAT HELGESTØLEN KJELDER SKRIFTLIGE KJELDER MUNNLEGE KJELDER Innleiing På initiativ frå grunneigarar er slåtten teke opp att på nokre teigar ved Helgestølen og Villastølen i Måslia naturreservat. Området ligg på Ørskogfjellet i Vestnes og Ørskog kommunar. I samband med utarbeiding av skjøtselsplan for det aktuelle området, har Fylkesmannen i Møre og Romsdal leigd inn Miljøfaglig Utredning for naturtypekartegging. Namnsetting og typeinndeling er basert på NiN 2.0 i målestokk 1:5000. Metodikk for lokalitetsskildring og verdsetting er basert på faktaark frå siste utkast av DN-handbok 13 (Direktoratet for naturforvaltning 2014). Også norsk raudliste for artar frå 2015 (Henriksen 2015) og norsk raudliste for naturtypar frå 2011 (Lindgaard 2011) er nytta for vurdering av naturverdiar. Det aktuelle undersøkingsområdet er avgrensa med grøn strek i Figur 1A. Figur 1B viser ein oversikt over teigane i området.

4 C A B 4

5 Figur 1. Lokalisering og avgrensing av undersøkingsområdet. A: Dei nøyaktige areala som er aktuelle for slått er avgrensa med grøn strek i biletet oppe til venstre. Blå strek viser bekkar. B: Det aktuelle området for slått ligg ved Helgestølen i Måslia naturreservat, mellom 1H og 2P. C: Helgestølen ligg aust i Måslia naturreservat på Ørskogfjelet. Kart A og B er motteken av oppdragsgjevar og grunneigarar. 5

6 2 Resultat Generell verdivurdering Figur 2A viser fire avgrensa område som er aktuelle for slått. Området oppe til venstre er relativt nitrotrof frisk eng (T40-C-1 engaktig stert endra fastmark) med mykje sølvbunke og engsyre, og er difor ikkje avgrensa som forvaltningsprioritert naturtype. Dei tre andre områda er her rekna slåttemyr og er avgrensa og beskrive som ein lokalitet med verdi B. Slåttemyr er ein raudlista naturtype (Lindgaard 2011), og har dermed i seg sjølv høg verdi. Figur 2B viser avgrensinga av naturtypen. Delar av det aktuelle arealet for slått er ikkje inkludert i avgrensinga, fordi det under synfaringa viste seg å vere attgrodd med bjørkekratt. Likevel er det også noko bjørkekratt innanfor lokaliteten som er inkludert av arronderingsmessige grunnar. Det er i stor grad planlagt å rydde vekk desse kratta i løpet av dei neste åra. Det vart ikkje registrert nokon raudlista artar. A B Figur 2. A: aktuelt område for slått ved Villastølen og Helgestølen. B: raud strek viser avgrensinga av naturtypen. Lilla strek er sporlogging.

7 Naturtypeskildring for Måslia naturreservat Helgestølen Lokalitet: Måslia Helgestølen og Villastølen Naturtype: D02 Slåttemyr Delnaturtype: D0203 Fattig slåttemyr Verdi: B Undersøkt/kjelder: Eige feltarbeid Feltsjekk: Skildring Innleiing: Lokaliteten er skildra av Kristin Wangen i Miljøfaglig Utredning den , med grunnlag i feltarbeid utført den i følgje med grunneigar Håvard Rypdal. Undersøkinga er gjort i samband med utarbeiding av skjøtselsplan for slåttemyrane ved Helgestølen i Måslia naturreservat, og på oppdrag frå Fylkesmannen i Møre og Romsdal. Området er ikkje undersøkt tidlegare. Skildring og verdsetting er basert på siste utkast ( ) av faktaark til DN-handbok 13 (Direktoratet for naturforvaltning 2014), og er kartlagt etter NiN 2.0 i målestokk 1:5000. Lokalisering og naturgrunnlag: Lokaliteten omfattar eit område med slåttemyr ved Helgestølen og Villastølen i Måslia naturreservat på Ørskogfjellet. Myra ligg i ei svak sørhelling litt ovanfor dalbotnen. Lokaliteten er avgrensa ut frå prosjektområdet, og myrområda rundt er ikkje nøye vurdert. Truleg har også fleire av myrane rundt vore slått, men det er vanskeleg å skilje attgroande slåttemyr frå litt kalkfattig myrflate og myrkant (V1-C-2 og V1-C-6). Elles er det også langs kanten av lokaliteten snakk om ein del myr som er attgrodd med kratt og skog. Ein grusveg går delvis innanfor lokaliteten. Naturtypar, utformingar og vegetasjonstypar: Slåttemyra er av typen kalkfattig semi-naturlig myr (V9-C-1) med slåttemarkspreg (SP=2). Det er snakk om bakkemyr av fastmatte som er grunn og relativt tørr, men store delar er vanskelig å skilje frå fuktig fastmarkseng. Dette gjeld særleg sør for vegen ved Villastølen, der det gradvis går over mot kalkfattig eng (T32-C-2 kalkfattig eng med klart hevdpreg) opp mot vegen, og sør for Helgestølen. Slåttmyrkant er ein kritisk truga (CR) naturtype etter norsk raudliste for naturtypar (Lindgaard 2011). Delar av myra er attgrodd med bjørk og einer. Artsmangfald: Botnsjiktet er dominert av torvmosar, der det i overgang til mindre fuktige parti er innslag av myrfiltmose, etasjemose, bakkefrynse og furumose, og somme stadar bjørnemosar. Feltsjiktet dominerast av graminidane bjønnskjegg, blåtopp og spreidd med duskull. Av lyng er det blokkebær, klokkelyng, kvitlyng og tyttebær, og elles finst tepperot, rome og dvergbjørk. I nedre del av lokaliteten er det noko slåttestarr. I nedkant av vegen, ved Villastølen, finst noko smyle og finnskjegg, noko som der indikerer fastmarkseng. Bruk, tilstand og påverknad: Slåttemyra ber preg av ekstensiv hevd (HI=(3-)4 ekstensivt hevdpreg) og lang tids bruk gjennom slått, noko som synast att i den jamne overflatestrukturen i myra og ein relativt jamn fordeling av artane. Hevden tok slutt truleg for kring 80 år sidan, noko som delvis har ført til etablering av særleg bjørk og litt einer. Somme stadar ser torvmosen også ut til å vere i etablering. Slåtten vart teken opp att i 2015, og under synfaringa var store delar allereie rydda for bjørk og einer, og var nylig slått. Det finst spor etter grøfter (Grøftingsintensitet=(2-)3 nokså lite grøftingsinngrep) i same retning som hellinga, men fleire av desse er nesten attgrodde og lite synlege. Nedanfor Villastølen ligg også eit gamalt torvtak på om lag 30 kvadratmeter. Det går ein grusveg inn til støylane. Myra er grunn og ganske tørr, men det er usikkert i kor stor grad dette skyldast inngrepa som er gjort her. Truleg er myra naturleg ganske tørr. Framande artar: Ingen registrert.

8 Del av heilskapleg landskap: Lokaliteten ligg innanfor Måslia naturreservat som sidan 1996 er verna på grunn av det uvanleg store myrområdet og som har verdi som nasjonalt typeområde (Miljødirektoratet 1996). Det er ikkje usannsynleg at fleire av nabomyrene har vore slått. Verdivurdering: Verdi er vurdert ut frå parameterane i siste utkast til faktaark for slåttemyr ( ). Lokaliteten oppnår lav vekt for storleik (ca 30 daa), men ein må da ta omsyn til at ein del av nabomyrane truleg også er gamle slåttemyrer. Den oppnår lav vekt også for artsmangfald (kalkfattig) og hevdtilstand (det har vore eit langt opphald i hevden, og det finst einskilde gamle fysiske inngrep). Nyleg oppteken slått trekkjer verdien opp. Den oppnår høg vekt for parameteren landskapsøkologi, då den er del at eit større myrområde, der ein del av myrane i nærleiken truleg også er gamle slåttemyrer, men er elles lokalt sjeldan. Ut frå dette vurderast det som mest korrekt å sette verdien B. Skjøtsel og omsyn: Det er potensiale for restaurering av myrane ved rydding av bjørke- og einerkratt og deretter slått i samsvar med godkjent skjøtselsplan (under utarbeiding). Figur 3. Nylig slått myr ved Helgestølen. Foto: K. Wangen. 8

9 3 Kjelder Skriftlige kjelder Direktoratet for naturforvaltning Kartlegging av naturtyper. Verdisetting av biologisk mangfold. DN-ha ndbok 13, 2. utgave 2007: vedlegg. Henriksen, S. & Hilmo, O. (red.) Norsk rødliste for arter Artsdatabanken, Norge. Lindgaard, A. & Henriksen, S. (red.) Norsk rødliste for naturtyper Artsdatabanken, Trondheim. Moen, A Myrundersøkelser i Møre og Romsdal. Univ. Trondheim, rap. bot. ser Miljøverndepartementet Lovdata fra Norsk Lovtidend: Forskrift 13. desember 1996 nr om fredning av Måslia naturreservat, Ørskog og Vestnes kommunar, Møre og Romsdal: Munnlege kjelder Namn Håvard Rypdal Organisasjon/rolle Grunneigar